ŚRÓDROCZNY SKRÓCONY SKONSOLIDOWANY RAPORT FINANSOWY GRUPY KAPITAŁOWEJ BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A

Transkrypt

1

2

3 ŚRÓDROCZNY SKRÓCONY SKONSOLIDOWANY RAPORT FINANSOWY GRUPY KAPITAŁOWEJ BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. ZA OKRES SZEŚCIU MIESIĘCY ZAKOŃCZONY DNIA 30 CZERWCA 2012 ROKU Warszawa, 28 sierpnia 2012 roku

4 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Spis treści I. Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe...5 Śródroczny skonsolidowany rachunek zysków i strat...5 Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów...6 Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej...7 Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym...8 Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pienięŝnych...10 Dodatkowe noty objaśniające do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A. i Grupie Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie śródrocznym Informacje o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego Korekty błędów dotyczących poprzednich okresów WaŜniejsze oszacowania i oceny Zarządzanie ryzykiem finansowym Wynik z tytułu odsetek Wynik z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu dywidend Wynik na działalności handlowej Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Pozostałe koszty operacyjne Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Ogólne koszty administracyjne Podatek dochodowy Zysk przypadający na jedną akcję Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu Pochodne instrumenty finansowe Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe Zobowiązania wobec klientów Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych Zobowiązania podporządkowane Kapitał podstawowy Aktywa i zobowiązania warunkowe Informacje dodatkowe do sprawozdania z przepływów pienięŝnych Sprawozdawczość dotycząca segmentów

5 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 29. Transakcje z podmiotami powiązanymi Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pienięŝnych, które są nietypowe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieŝący okres śródroczny Wypłacone dywidendy (łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję), z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu pierwszego półrocza 2012 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym Skutek zmian w strukturze jednostki gospodarczej w ciągu pierwszego półrocza 2012 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedaŝą jednostek zaleŝnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności...62 II. Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Banku...64 Śródroczny rachunek zysków i strat Banku...64 Śródroczne sprawozdanie z całkowitych dochodów Banku...64 Śródroczne sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku...65 Śródroczne sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Banku...66 Śródroczne sprawozdanie z przepływów pienięŝnych Banku...68 Informacja dodatkowa do śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego Banku Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A Zatwierdzenie sprawozdania finansowego Informacje o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości przy sporządzaniu sprawozdania finansowego Dane porównawcze Zarządzanie kapitałem Wynik z tytułu odsetek Wynik z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu dywidend Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Zysk przypadający na jedną akcję Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Zobowiązania podporządkowane Aktywa i zobowiązania warunkowe Transakcje z podmiotami powiązanymi Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie śródrocznym Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pienięŝnych, które są nietypowe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ

6 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 18. Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieŝący okres śródroczny Wypłacone dywidendy (łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję), z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu pierwszego półrocza 2012 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym Skutek zmian w strukturze jednostki gospodarczej w ciągu pierwszego półrocza 2012 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedaŝą jednostek zaleŝnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności

7 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe I. Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Śródroczny skonsolidowany rachunek zysków i strat Działalność kontynuowana Nota 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu opłat i prowizji Koszty z tytułu opłat i prowizji Wynik z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu dywidend Wynik na działalności handlowej Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Wynik z pozycji wymiany Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Ogólne koszty administracyjne Wynik na działalności operacyjnej Zysk brutto ObciąŜenia podatkowe część bieŝąca część odroczona Zysk netto Z tego przypadający na: - udziałowców jednostki dominującej udziały niekontrolujące Zysk na akcję przypadający udziałowcom jednostki dominującej w trakcie okresu (w zł) podstawowy 16 1,44 1,74 rozwodniony 16 1,44 1,74 Działalność zaniechana w okresie 6 miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku oraz w roku 2011 nie wystąpiła. Noty przedstawione na stronach od 12 do 62 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 5

8 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk netto Zysk / strata z tyt. wyceny aktywów dostępnych do sprzedaŝy Wycena instrumentów pochodnych zabezpieczających przyszłe przepływy pienięŝne Podatek odroczony Całkowity dochód ogółem Z tego przypadający na: - udziałowców jednostki dominującej udziały niekontrolujące Noty przedstawione na stronach od 12 do 62 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 6

9 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej AKTYWA Nota Kasa, środki w Banku Centralnym Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu Pochodne instrumenty finansowe Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe: dostępne do sprzedaŝy utrzymywane do terminu zapadalności Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Aktywa z tytułu podatku dochodowego bieŝące odroczone Inne aktywa Aktywa razem ZOBOWIĄZANIA Zobowiązania wobec Banku Centralnego Zobowiązania wobec innych banków Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania wobec klientów Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych Zobowiązania podporządkowane Rezerwy Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego bieŝące odroczone Pozostałe zobowiązania Zobowiązania razem KAPITAŁ WŁASNY Kapitał własny przypadający na udziałowców jednostki dominującej: Kapitał podstawowy kapitał zakładowy akcje własne kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny Zyski zatrzymane Udziały niekontrolujące - - Kapitał własny razem Kapitał własny i zobowiązania razem Noty przedstawione na stronach od 12 do 62 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 7

10 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Kapitał przypadający na akcjonariuszy Banku Kapitał zakładowy Kapitał podstawowy Akcje własne Kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny Pozostały kapitał zapasowy Pozostałe kapitały rezerwowe Zyski zatrzymane Fundusz ogólnego ryzyka Niepodzielony wynik finansowy Razem kapitał własny Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem PodwyŜszenie kapitału Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r. () Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r

11 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Kapitał zakładowy Kapitał podstawowy Akcje własne Kapitał przypadający na akcjonariuszy Banku Zyski zatrzymane Kapitał z Pozostały Pozostałe Fundusz aktualizacji Kapitał kapitał kapitały ogólnego wyceny zapasowy ze zapasowy rezerwowe ryzyka sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Niepodzielony wynik finansowy Razem kapitał własny Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r Udziały niekontrolujące w okresie 6 miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku oraz w roku 2011 nie wystąpiły. Noty przedstawione na stronach od 12 do 62 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 9

12 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pienięŝnych Metoda pośrednia PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Nota Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk (strata) brutto Korekty razem: Amortyzacja Odsetki z działalności inwestycyjnej Zysk z tytułu działalności inwestycyjnej Odsetki z działalności finansowej Niezrealizowane róŝnice kursowe z działalności finansowej Zmiana stanu papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu wyceny pochodnych instrumentów finansowych Zmiana stanu lokat w innych bankach oraz kredytów i poŝyczek udzielonych innym bankom Zmiana stanu kredytów i poŝyczek udzielonych klientom Zmiana stanu inwestycyjnych (lokacyjnych) papierów wartościowych Zmiana stanu aktywów zastawionych Zmiana stanu pozostałych aktywów Zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków i Banku Centralnego Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów Zmiany stanu rezerw Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych i zobowiązań podporządkowanych Zmiana stanu innych zobowiązań Zapłacony podatek dochodowy Przepływy pienięŝne netto z działalności operacyjnej PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Wpływy Zbycie rzeczowych aktywów trwałych Odsetki otrzymane od papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Wydatki Nabycie papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Nabycie wartości niematerialnych Nabycie rzeczowych aktywów trwałych Przepływy pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej

13 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Metoda pośrednia PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ Nota Za okres 6 miesięcy zakończony Wpływy Wpływy z emisji akcji i dopłat do kapitału Wpływy z obligacji emitowanych przez Grupę, w tym: obligacje podporządkowane Wydatki Nabycie akcji własnych Odsetki zapłacone od obligacji emitowanych przez Grupę, w tym: obligacje podporządkowane Przepływy pienięŝne netto z działalności finansowej PRZEPŁYWY PIENIĘśNE NETTO, RAZEM BILANSOWA ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH I EKWIWALENTÓW ŚRODKÓW PIENIĘZNYCH ŚRODKI PIENIĘśNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH NA POCZĄTEK OKRESU ŚRODKI PIENIĘśNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH NA KONIEC OKRESU w tym: środki pienięŝne i ekwiwalenty środków pienięŝnych o ograniczonej moŝliwości dysponowania Noty przedstawione na stronach od 12 do 62 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 11

14 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Dodatkowe noty objaśniające do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego 1. Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A. i Grupie Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A Bank Ochrony Środowiska S.A. Jednostką dominującą Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. jest Bank Ochrony Środowiska S.A. (zwany dalej Bankiem lub BOŚ S.A., lub jednostką dominującą). Bank Ochrony Środowiska S.A. z siedzibą w Warszawie przy Al. Jana Pawła II nr 12 został utworzony na podstawie decyzji Prezesa Narodowego Banku Polskiego (NBP) Nr 42 z dnia 15 września 1990 roku i aktu notarialnego z dnia 28 września 1990 roku o utworzeniu Banku. Bank został wpisany do Krajowego Rejestru Sądowego Sądu Rejonowego dla miasta stołecznego Warszawy XII Wydział Gospodarczy w dniu 4 czerwca 2001 roku pod numerem KRS oraz nadano mu numer statystyczny REGON Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) działalność Banku została zaklasyfikowana jako PKD 6419Z. Czas trwania Banku jest nieoznaczony. Zgodnie ze Statutem BOŚ S.A. misją Banku jest wspieranie przedsięwzięć słuŝących rozwojowi przemysłu i usług w zakresie ochrony środowiska, rozwojowi rynku produktów i usług związanych z ekologią oraz promowanie i kreowanie postaw proekologicznych i inicjatyw na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Według statutu przedmiotem działalności Banku jest gromadzenie środków pienięŝnych, udzielanie kredytów, dokonywanie rozliczeń pienięŝnych, wykonywanie innych usług bankowych oraz świadczenie finansowych usług konsultacyjno-doradczych. Do zakresu działania Banku naleŝy: - przyjmowanie wkładów pienięŝnych płatnych na Ŝądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów, - prowadzenie innych rachunków bankowych, - udzielanie kredytów, - udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw, - emitowanie bankowych papierów wartościowych, - przeprowadzanie bankowych rozliczeń pienięŝnych, - wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego, - udzielanie poŝyczek pienięŝnych, - wykonywanie operacji czekowych i wekslowych, - wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich uŝyciu, - nabywanie i zbywanie wierzytelności pienięŝnych, - przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych, - prowadzenie skupu i sprzedaŝy wartości dewizowych, - udzielanie i potwierdzanie poręczeń, - wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych, - pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pienięŝnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym, - pełnienie funkcji banku depozytariusza. Do zakresu działania Banku naleŝy ponadto: - obejmowanie lub nabywanie akcji i praw z akcji, udziałów innej osoby prawnej i jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, - zaciąganie zobowiązań związanych z emisją papierów wartościowych, - dokonywanie obrotu papierami wartościowymi, - wykonywanie terminowych operacji finansowych, - dokonywanie, na warunkach uzgodnionych z dłuŝnikiem, zamiany wierzytelności na składniki majątku dłuŝnika, - nabywanie i zbywanie nieruchomości, 12

15 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe - świadczenie usług konsultacyjno-doradczych w sprawach finansowych, w szczególności w zakresie związanym z ekologią, - świadczenie usług faktoringowych, - prowadzenie działalności akwizycyjnej na rzecz otwartych funduszy emerytalnych, - pośredniczenie w prowadzeniu przez fundusze inwestycyjne zapisów na jednostki uczestnictwa, a takŝe pośredniczenie w zbywaniu i odkupywaniu przez fundusze inwestycyjne jednostek uczestnictwa, - świadczenie usług pośrednictwa na rzecz domów maklerskich, - świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, - prowadzenie czynności windykacyjnych na zlecenie banków oraz podmiotów, z którymi Bank zawarł umowy o wspólnym finansowaniu lub umowy o realizację działań w ramach programów operacyjnych. Od dnia 24 stycznia 1997 roku decyzją Zarządu Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), akcje Banku zostały dopuszczone do obrotu na GPW w Warszawie i zakwalifikowane do działu finanse - sektor bankowy. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku zostało w dniu 28 sierpnia 2012 roku zatwierdzone przez Zarząd jednostki dominującej do publikacji w dniu 31 sierpnia 2012 roku Wykaz Akcjonariuszy Banku Ochrony Środowiska S.A. W wyniku podwyŝszenia kapitału zakładowego Banku na dzień 30 czerwca 2012 roku tylko jeden Akcjonariusz posiada powyŝej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Banku: Akcjonariusz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Liczba głosów na WZ (akcji) % udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (w kapitale zakładowym) ,62 Jedna akcja daje prawo do jednego głosu na walnym zgromadzeniu. Na pozostałych akcjonariuszy przypada łącznie 43,38% udziałów w kapitale zakładowym Banku. Szczegółowe informacje na temat podwyŝszenia kapitału zakładowego opisano w nocie 25. Natomiast na dzień 31 grudnia 2011 roku struktura akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zaleŝne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na walnym zgromadzeniu Banku była następująca: Akcjonariusz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Liczba głosów na WZ (akcji) % udział w ogólnej liczbie głosów na WZ (w kapitale zakładowym) ,10 Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe ,98 Jedna akcja daje prawo do jednego głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Na pozostałych akcjonariuszy przypadało łącznie 14,92% udziałów w kapitale zakładowym Banku. 13

16 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 1.3. Wykaz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. objętych konsolidacją. Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. na dzień 30 czerwca 2012 roku tworzy Bank Ochrony Środowiska S.A., pełniący rolę dominującą nad jednostkami zaleŝnymi: Domem Maklerskim BOŚ S.A. i BOS Finance AB. Ponadto jednostką zaleŝną DM BOŚ S.A. jest spółka BOŚ Eko Profit S.A. Wykaz jednostek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. objętych konsolidacją: Lp. Spółki podporządkowane Siedziba Rodzaj działalności Udział % w kapitale Spółki na dzień Udział % w głosach na dzień Metoda konsolidacji Podmiot zaleŝny bezpośrednio 1. Dom Maklerski BOŚ S.A. Warszawa Usługi maklerskie 100% 100% Konsolidacja metodą pełną 2. BOS Finance AB Sztokholm Usługi finansowe 100% 100% Konsolidacja metodą pełną Podmiot zaleŝny pośrednio (podmiot zaleŝny od DM BOŚ S.A.) 1. BOŚ Eko Profit S.A. Warszawa Pośrednictwo finansowe, działalność w zakresie doradztwa 100% 100% Konsolidacja metodą pełną W analogicznym okresie roku ubiegłego udział Banku w kapitale oraz udział w głosach wynosił: - w Domu Maklerskim BOŚ S.A. 100% - w BOS Finance AB 100% - w BOŚ Eko Profit S.A. 100%. 14

17 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 1.4. Skład osobowy Zarządu oraz Rady Nadzorczej BOŚ S.A. (a) Skład Zarządu Banku Skład Zarządu Banku na dzień 30 czerwca 2012 roku przedstawiał się następująco: Mariusz Klimczak Przemysław Lech Figarski Adam Zbigniew Grzebieluch Stanisław Kolasiński Krzysztof Wojciech Telega - Prezes Zarządu - Wiceprezes Zarządu - Wiceprezes Zarządu - Wiceprezes Zarządu - Wiceprezes Zarządu W dniu 17 lipca 2012 roku Komisja Nadzoru Finansowego wyraziła zgodę na powołanie Pana Stanisława Kolasińskiego na członka Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Z chwilą uzyskania zgody KNF Pan Stanisław Kolasiński objął stanowisko Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu BOŚ S.A. Do dnia zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego skład Zarządu nie zmienił się. Skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2011 roku przedstawiał się następująco: Mariusz Klimczak - Prezes Zarządu Adam Zbigniew Grzebieluch - Wiceprezes Zarządu Stanisław Kolasiński - Wiceprezes Zarządu Krzysztof Wojciech Telega - Wiceprezes Zarządu (b) Skład Rady Nadzorczej Banku W skład Rady Nadzorczej Banku na dzień 30 czerwca 2012 roku wchodzili: Marcin Likierski - Przewodniczący Jacek Maciej Bajorek - Wiceprzewodniczący Adam Grzegorz Wasiak - Sekretarz Józef Kozioł - Członek Andrzej Kazimierz Kraszewski - Członek Michał Juliusz Machlejd - Członek Ryszard Ochwat - Członek Krzysztof Władysław Rogala - Członek Janusz Marek Topolski - Członek Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. na posiedzeniu w dniu 14 marca 2012 roku podjęło uchwały w sprawie odwołania ze składu Rady Nadzorczej Pana Mariana Malickiego Członka Rady Nadzorczej i Pana Mariana Adama Pigana - Sekretarza Rady Nadzorczej. Jednocześnie Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku podjęło uchwały w sprawie powołania w skład Rady Nadzorczej Pana Krzysztofa Władysława Rogali i Pana Adama Grzegorza Wasiaka. Na posiedzeniu w dniu 18 maja 2012 roku Rada Nadzorcza Banku dokonała wyboru Sekretarza Rady Nadzorczej w osobie Pana Adama Grzegorza Wasiaka. Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. na posiedzeniu w dniu 28 czerwca 2012 roku podjęło uchwałę w sprawie odwołania ze składu Rady Nadzorczej Pana Michała Jacka Wysockiego - Członka Rady Nadzorczej. Jednocześnie Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku podjęło uchwałę w sprawie powołania w skład Rady Nadzorczej Pana Andrzeja Kazimierza Kraszewskiego. 15

18 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe W skład Rady Nadzorczej Banku na dzień 31 grudnia 2011 roku wchodzili: Marcin Likierski - Przewodniczący Jacek Maciej Bajorek - Wiceprzewodniczący Marian Adam Pigan - Sekretarz Józef Kozioł - Członek Michał Juliusz Machlejd - Członek Marian Malicki - Członek Ryszard Ochwat - Członek Janusz Marek Topolski - Członek Michał Jacek Wysocki - Członek 2. Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie śródrocznym Działalność Banku nie podlega sezonowości ani cykliczności. RównieŜ w działalności DM BOŚ nie występowała sezonowość lub cykliczność w okresie śródrocznym. 3. Informacje o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego 3.1. Podstawa sporządzenia Śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. (Grupa Kapitałowa BOŚ S.A., Grupa Kapitałowa, Grupa) obejmuje: śródroczny skonsolidowany rachunek zysków i strat za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku, a takŝe dane za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku i dane porównawcze za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku które nie były przedmiotem przeglądu ani badania przez biegłego rewidenta. śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku oraz dane za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku i dane porównawcze za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku które nie były przedmiotem przeglądu ani badania przez biegłego rewidenta. śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz dane porównawcze na dzień 31 grudnia 2011 roku, śródroczne skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2011 roku i za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku. śródroczne skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pienięŝnych za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku oraz dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku, dodatkowe noty objaśniające. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską (UE) obowiązującymi na dzień sprawozdawczy tj. 30 czerwca 2012 roku przy zastosowaniu takich samych zasad rachunkowości dla kaŝdego z okresów za wyjątkiem prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów, które począwszy od dnia 1 stycznia 2012 roku wykazywane są w rachunku zysków i strat w pozycji Przychody z tytułu odsetek i o 16

19 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe podobnym charakterze. Zmiany prezentacji danych porównawczych zostały przedstawione w nocie 3.2 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Prezentowane śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku spełnia wymogi Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej, w tym takŝe Międzynarodowego Standardu Rachunkowości (MSR) 34 odnoszącego się do śródrocznej sprawozdawczości finansowej. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe nie obejmuje wszystkich ujawnień wymaganych w rocznym sprawozdaniu finansowym. Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w UE proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Grupę działalność, w zakresie stosowanych przez Grupę zasad rachunkowości nie ma róŝnicy między standardami MSSF, które weszły w Ŝycie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE. MSSF obejmują standardy i interpretacje zaakceptowane przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR) oraz Komitet ds. Interpretacji Międzynarodowej Sprawozdawczości Finansowej (KIMSF). Dom Maklerski BOŚ S.A., BOŚ Eko Profit S.A. oraz BOS Finance AB sporządzają sprawozdania finansowe zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi zasadami MSSF zatwierdzonymi przez UE. Od marca 2012 roku Dom Maklerski BOŚ S.A. posiada oddział w Republice Czeskiej. Zgodnie z MSR 21 do sprawozdania finansowego jednostki włącza się odpowiednie dane finansowe, w przeliczeniu na walutę funkcjonalną, jednostki działającej za granicą, która stanowi integralną część jednostki sporządzającej sprawozdanie finansowe. Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej zostało sporządzone według zasady kosztu historycznego z wyjątkiem wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaŝy i papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu oraz wszystkich kontraktów pochodnych wycenianych do wartości godziwej. Stosowane przez Grupę zasady rachunkowości zostały szczegółowo opisane w Rocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok zakończony dnia 31 grudnia 2011 roku w nocie Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe jest sporządzone w złotych polskich (zł), a wszystkie wartości, o ile nie przedstawiono inaczej, podane są w tysiącach złotych (tys. zł). Niniejsze śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy załoŝeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank oraz spółki Grupy w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagroŝenie kontynuowania działalności przez Bank oraz spółki wchodzące w skład Grupy w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź ograniczenia dotychczasowej działalności. W niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym zastosowano takie same zasady rachunkowości, jakie zastosowano przy sporządzaniu rocznego pełnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy za rok zakończony 31 grudnia 2011 roku, z wyjątkiem zastosowania następujących nowych lub zmienionych standardów oraz interpretacji obowiązujących dla okresów rocznych rozpoczynających się w dniu lub po 1 stycznia 2012 roku: Zmiany do MSSF 7 Instrumenty finansowe: ujawnianie informacji: transfer aktywów finansowych mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2011 roku lub później, Zmiany do MSR 12 Podatek dochodowy: Realizacja podatkowa aktywów mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2012 roku lub później do dnia zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE, Zmiany do MSSF 1 Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej po raz pierwszy, znacząca hiperinflacja i usunięcie stałych dat dla stosujących MSSF po raz pierwszy mające zastosowanie dla okresów rocznych rozpoczynających się 1 lipca 2011 roku lub później do dnia zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezatwierdzone przez UE. 17

20 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Zastosowanie tych zmian nie miało wpływu na sytuację finansową, wyniki działalności Grupy, ani teŝ na zakres informacji prezentowanych w niniejszym śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Dane porównawcze Na dzień 30 czerwca 2012 roku Grupa dokonała poniŝszych zmian prezentacyjnych w stosunku do uprzednio publikowanych sprawozdań finansowych na dzień 30 czerwca 2011 roku. W opinii Grupy obecna prezentacja lepiej odzwierciedla istotę i ekonomiczną treść opisanych pozycji. Pozycja w rachunku zysków i strat Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Tytuł Zmiana prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów dane opublikowane 6 miesięcy zakończonych wpływ korekty prezentacyjnej dane zaprezentowane w niniejszym sprawozdaniu finansowym Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu opłat i prowizji Wynik z tytułu opłat i prowizji Zmiana prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów Korekty błędów dotyczących poprzednich okresów W okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku nie wystąpiła konieczność dokonania korekty błędów poprzednich okresów. 5. WaŜniejsze oszacowania i oceny Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF zatwierdzonymi przez UE wymaga zastosowania pewnych istotnych z punktu widzenia rachunkowego oszacowań. Wymaga równieŝ od Zarządu stosowania własnego osądu przy stosowaniu przyjętych zasad rachunkowości. Zagadnienia, w odniesieniu do których wymagana jest większa doza osądu, zagadnienia bardziej złoŝone, załoŝenia i szacunki znaczące z punktu widzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego odnośnie utraty wartości kredytów i poŝyczek, utraty wartości instrumentów kapitałowych dostępnych do sprzedaŝy, dłuŝnych papierów utrzymywanych do terminu zapadalności, wartości godziwej instrumentów finansowych, rezerwy na zobowiązania i roszczenia, rezerwy na świadczenia pracownicze rezerwy na nagrody jubileuszowe i odprawy emerytalne, składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego, nie uległy zmianie i zostały przedstawione w Rocznym Skonsolidowanym Sprawozdaniu Finansowym Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres dwunastu miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2011 roku. 18

21 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 6. Zarządzanie ryzykiem finansowym 6.1. Ryzyko kredytowe Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom PoniŜej zaprezentowano wartości brutto lokat w innych bankach oraz kredytów i poŝyczek udzielonych innym bankom w podziale na grupy ratingowe nadane przez Moody s, Fitch oraz Standard & Poor's (S&P) Moody s A A A Aa2-185 Aa Baa Baa Caa Fitch A BBB S&P A bez ratingu *\ Razem brutto Odpisy aktualizujące lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Razem netto Spadek odpisów aktualizujących lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom wynika z rozwiązania rezerwy na bank ukraiński. *\ Lokatom w innych bankach oraz kredytom i poŝyczkom udzielonym innym bankom, które nie posiadają ratingów zewnętrznych przypisane zostały ratingi wewnętrzne Banku. PoniŜej przedstawiono zestawienie wg ratingów wewnętrznych i odpowiadające im klasy ratingów zewnętrznych wg Moody s. Rating wewnętrzny Odpowiadająca klasa wg Moody s Odpowiadająca klasa wg Moody s A Aaa, Aa1, Aa2, Aa3, - Aaa, Aa1, Aa2, Aa3, - B A1, A2, A3, Baa A1, A2, A3, Baa C Baa2, Baa Baa2, Baa D Ba1, Ba Ba1, Ba2 - E Ba3, B1 - Ba3, B F B B Razem

22 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom Kredyty i poŝyczki, które nie są zaległe i w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości Kredyty i poŝyczki, które są zaległe na dzień sprawozdawczy, lecz w przypadku których nie nastąpiła utrata wartości Kredyty i poŝyczki w przypadku których wykazano utratę wartości Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom brutto Odpisy aktualizujące kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom Pozostałe naleŝności Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom netto, w tym: klienci banki

23 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Kredyty korporacyjne oraz dla sektora finansów publicznych i pozostałych klientów Kredyty mieszkaniowe Pozostałe Kredyty detaliczne Banki Razem Wartość brutto kredytów bez utraty wartości Wartość brutto kredytów z utratą wartości, w tym: oceniane indywidualnie Odpisy na kredyty bez utraty wartości (IBNR) Odpisy na kredyty z utratą wartości, w tym: oceniane indywidualnie Razem wartość netto Pozostałe naleŝności netto Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom netto Kredyty korporacyjne oraz dla sektora finansów publicznych i pozostałych klientów Kredyty mieszkaniowe Pozostałe kredyty detaliczne Banki Razem Wartość brutto kredytów bez utraty wartości Wartość brutto kredytów z utratą wartości, w tym: oceniane indywidualnie Odpisy na kredyty bez utraty wartości (IBNR) Odpisy na kredyty z utratą wartości, w tym: oceniane indywidualnie Razem wartość netto Pozostałe naleŝności netto 10 Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom netto

24 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Podział portfela kredytów i poŝyczek Grupy wg ratingów/scoringu i w podziale na klasy klientów Rating Kredyty dla podmiotów korporacyjnych (1-3) (4-5) (6-7) (8-9) (10-11) (13-16) bez ratingu Razem kredyty dla podmiotów korporacyjnych Kredyty dla podmiotów detalicznych osoby prywatne klienci z ratingami bez ratingu mikroprzedsiębiorstwa ze scoringiem*\ Razem kredyty dla podmiotów detalicznych Kredyty dla finansów publicznych (1-3) (4-5) (6-7) (8-9) (10-11) (13-16) bez ratingu Razem kredyty dla finansów publicznych Kredyty dla pozostałych klientów, w tym: banki Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom brutto Odpisy aktualizujące kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom Pozostałe naleŝności netto Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom netto, w tym: klienci banki *\ Mikroprzedsiębiorstwa Scoring (1) (2) (3) (4) (5) (6) Razem

25 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe DłuŜne papiery wartościowe Tabele poniŝej prezentują rating nadany przez Moody s dla dłuŝnych papierów wartościowych: 30 czerwca 2012 Moody s Skarb Państwa NBP Banki Finanse publiczne Pomocnicze instytucje finansowe Korporacja Razem A A bez ratingu Razem grudnia 2011 Moody s Skarb Państwa NBP Banki Finanse publiczne Pomocnicze instytucje finansowe Korporacja Razem A A bez ratingu Razem Klasy ryzyka dla emitentów obligacji komunalnych obsługiwanych przez Bank Ochrony Środowiska S.A. nadawane są zgodnie z przyjętą w Banku metodyką oceny zdolności kredytowej jednostek samorządu terytorialnego. Rating wewnętrzny Finanse publiczne Razem

26 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 6.2. Techniki pomiaru ryzyka finansowego (w księdze bankowej i handlowej) oraz limity Ryzyko finansowe w Grupie obejmuje: ryzyko płynności, ryzyko stopy procentowej (w księdze handlowej i bankowej) oraz ryzyko walutowe (w księdze handlowej, ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej). Transakcje księgi bankowej stanowią podstawową działalność Banku, tzn. wynikają z działalności komercyjnej, w tym: pozyskiwania źródeł finansowania i efektywnego zarządzania płynnością finansową. Zadaniem transakcji z księgi handlowej jest zapewnienie klientom Banku najwyŝszej jakości usług. W celu osiągnięcia tych zadań Bank, w ramach obowiązujących limitów ryzyka, utrzymuje otwarte pozycje. Zgodnie z przyjętą w BOŚ S.A. definicją, księga handlowa zawiera transakcje realizowane na rachunek własny w celu handlowym, tj. z zamiarem uzyskania korzyści finansowych w krótkich okresach, z rzeczywistych lub oczekiwanych róŝnic między rynkowymi cenami zakupu i sprzedaŝy lub teŝ innych odchyleń cen lub parametrów cenowych, w tym w szczególności: stóp procentowych, kursów walutowych i indeksów giełdowych. SprzedaŜ transakcji z księgi handlowej nie jest prowadzona w celu utrzymania płynności Banku. Do księgi bankowej wchodzą pozycje nie zaliczone do księgi handlowej, w tym w szczególności: 1) udzielane kredyty, gwarancje, poŝyczki, lokaty i przyjmowane depozyty, 2) transakcje zabezpieczające płynność i ryzyko stopy procentowej operacji zaliczonych do księgi bankowej, 3) zakup papierów wartościowych w celu innym niŝ handlowy. Zgodnie ze strategią Grupy, działalność w księdze handlowej uzupełnia działalność w księdze bankowej. W ramach działań określających apetyt Grupy na ryzyko finansowe, w BOŚ S.A. obowiązują polityki w zakresie zarządzania ryzykiem płynności, ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej oraz ryzykiem rynkowym, gdzie określane są między innymi maksymalne poziomy ryzyka finansowego, zgodne z przyjętym przez radę Nadzorczą Banku apetytem na ryzyko. Poziom i profil ryzyka finansowego jest regularnie monitorowany i raportowany: Radzie Nadzorczej Banku, Zarządowi Banku, Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami (Komitetowi ZAP) oraz Komitetowi Płynności i Ryzyka Rynkowego Ryzyko płynności Ryzyko płynności rozumiane jest jako utrata zdolności Grupy do terminowego regulowania zobowiązań, zdolności do pozyskiwania funduszy na sfinansowanie nieoczekiwanego wycofania depozytów oraz zdolności do generowania przez Bank dodatniego salda przepływów gotówkowych. Ze względu na specyfikę ryzyka płynności, proces monitorowania i aktywnego zarządzania tym ryzykiem jest skoncentrowany w Banku. Płynność w Banku rozpatrywana jest w następującym horyzoncie czasowym: płynność krótkoterminowa w okresie do 1 miesiąca, płynność średnioterminowa w okresie powyŝej 1 miesiąca do 12 miesięcy, płynność długoterminowa w okresie powyŝej 12 miesięcy. Celem Banku w zakresie zarządzania płynnością jest zabezpieczenie płynności Banku oraz utrzymanie zrównowaŝonej struktury aktywów i pasywów, zapewniającej bezpieczny profil płynności w poszczególnych pasmach czasowych, w podziale na płynność w złotych polskich oraz w głównych walutach obcych, a przede wszystkim dla całkowitej pozycji płynności. W celu pomiaru płynności krótkoterminowej Bank wprowadził następujące miary i narzędzia: (i) aktywa płynne stanowią bufor dla oczekiwanych i nieoczekiwanych wypływów w horyzoncie 30 dni; 24

27 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe (ii) zapas płynności mierzy poziom aktywów płynnych, pomniejszonych o oczekiwane oraz nieoczekiwane wypływy, wyznaczone w terminie 30 dni; (iii) regulacyjne miary M1 i M2; (iv) lukę płynności krótkoterminowej dla głównych walut (PLN, EUR, CHF) pokazuje poziom niedopasowania w strukturach finansowania w walutach obcych, luka przede wszystkim obejmuje przepływy z transakcji pochodnych oraz międzybankowych; (v) W2 wskaźnik relacji aktywów płynnych do aktywów ogółem, umoŝliwiający porównanie sytuacji płynnościowej Banku z grupą porównawczą banków. W celu pomiaru płynności średnio i długoterminowej Bank wyznacza i monitoruje: (i) lukę płynności kontraktowej oraz urealnioną, obejmującą pozycje zarówno bilansowe, jak i pozabilansowe; (ii) wskaźnik pokrycia aktywów długoterminowych pasywami długoterminowymi; (iii) relację kredytów do depozytów oraz długoterminowego finansowania zewnętrznego (obligacje własne Banku oraz linie finansujące od banków o okresie pierwotnym powyŝej 1 roku); (iv) koncentrację bazy depozytowej mierzonej jako iloczyn kwot depozytowych o określonej kwocie i przedziale wymagalności oraz wag; (v) stabilność bazy depozytowej; (vi) relację kredytów do depozytów umoŝliwiającą porównanie sytuacji płynnościowej Banku z bankami z grupy porównawczej; (vii) nadzorcze miary płynności M3 i M4; (viii) prognozę zapasu płynności oraz nadzorczą miarę płynności M1 wyznaczaną w horyzoncie 6 miesięcy. Dla większości z powyŝszych miar ustalane są limity lub wartości progowe w ramach zestawu wewnętrznych limitów ryzyka płynności, których struktura ma charakter hierarchiczny (tzn. ustalane są na poziomie Rady Nadzorczej, Zarządu Banku oraz Komitetu Zarządzania Aktywami i Pasywami). Kształtowanie odpowiedniego profilu ryzyka płynności wspierane jest poprzez wykorzystywanie dedykowanych marŝ korygujących w ramach obowiązującego w Banku systemu cen transferowych. Bank organizuje proces zarządzania ryzykiem płynności w szczególności za pomocą podziału kompetencji organów Banku oraz właściwych komórek organizacyjnych centrali przy wykonywaniu zadań i podejmowaniu decyzji w procesie zarządzania ryzykiem płynności. Komórki organizacyjne są wzajemnie niezaleŝne. Obszary powstawania ryzyka i komórki organizacyjne kontroli ryzyka znajdują się pod nadzorem róŝnych Członków Zarządu Banku. W celu realizacji wymogów zewnętrznych, BOŚ S.A. wyznacza wielkość wskaźników płynności zgodnie z nadzorczymi miarami płynności krótkoterminowej i długoterminowej. W I półroczu 2012 roku, podobnie jak w 2011 roku, normy nadzorcze w zakresie płynności były przestrzegane. W I półroczu 2012 roku Grupa kontynuowała zapoczątkowany w 2011 roku proces, mający na celu poprawę struktury finansowania działalności oraz wydłuŝenie terminów wymagalności, przede wszystkim polegający na pozyskiwaniu depozytów od klientów detalicznych i korporacyjnych oraz emisji obligacji własnych. W I półroczu 2012 roku Grupa wyemitowała następujące obligacje: w dniu 27 lutego 2012 roku w kwocie 185 mln zł 3-letnie obligacje własne oraz w dniu 28 lutego 2012 roku 10-cio letnie obligacje podporządkowane w kwocie 100 mln zł, a od czerwca 2012 roku uruchomiła program emisji obligacji krótkoterminowych (w dniu 18 i 22 czerwca 2012 roku zostały wyemitowane 6-cio miesięczne obligacje własne w wysokości odpowiednio: 60 mln zł oraz 47 mln zł) Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej jest rozumiane jako potencjalny negatywny wpływ zmian stóp procentowych na prognozowany wynik finansowy, wartość ekonomiczną kapitału własnego oraz wartość bieŝącą posiadanych dłuŝnych papierów wartościowych. Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej jest przede wszystkim generowane w Banku. Głównym celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej jest dąŝenie do stabilizacji i optymalizacji wyniku odsetkowego oraz marŝy odsetkowej, przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na wartość ekonomiczną kapitału własnego. W tym celu Bank wykorzystuje dwa narzędzia: posiadany portfel inwestycyjny oraz transakcje pochodne dokonywane w ramach rachunkowości zabezpieczeń. Budowany w księdze bankowej portfel inwestycyjny, powinien między innymi przyczyniać się do zabezpieczenia wyniku 25

28 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe odsetkowego generowanego na kapitałach własnych Banku, jak równieŝ stabilnej części niewraŝliwych na zmianę stopy procentowej osadów na rachunkach bieŝących. Stąd portfel inwestycyjny wchodzący w skład księgi bankowej pełni dwie funkcje: (i) stabilizuje wynik i marŝę odsetkową oraz (ii) stanowi jednocześnie zapas aktywów w procesie zarządzania płynnością Banku. W związku z emisją euroobligacji, w celu utrzymania akceptowanego profilu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej, w 2011 roku Bank wprowadził rachunkowość zabezpieczeń i przeprowadził transakcje IRS, których zmiany wyceny nie zwiększają fluktuacji wyniku finansowego. Ich celem było zabezpieczenie zmienności przepływów pienięŝnych dla portfela kredytów hipotecznych denominowanych w EUR, udzielonych do dnia rozpoczęcia powiązania zabezpieczającego o zmiennym oprocentowaniu (z kategorii kredytów normalnych i pod obserwacją, wydzielony został portfel jednoznacznie określonych transakcji zabezpieczonych transakcjami IRS). Wartość portfela przyjęta do zabezpieczenia jest toŝsama z nominałem zawartych transakcji zabezpieczających. W celu pomiaru ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej Bank wprowadził następujące narzędzia i miary: (i) luka stopy procentowej, na podstawie której badana jest wraŝliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp procentowych; (ii) BPV (ang. basis point value), które określa o ile zmieni się wartość bieŝąca strumienia pienięŝnego przy spadku krzywej dochodowości o 1 p.b. (tj. przesunięciu równoległym); (iii) oszacowanie moŝliwości oraz wyliczenie potencjalnego wpływu ryzyka opcji klienta, rozumianego jako ryzyko wcześniejszej spłaty zobowiązań bądź wcześniejsze wycofanie depozytów przez klienta, na wynik finansowy Banku; (iv) oszacowanie potencjalnego wpływu zmiany bazowych stawek oprocentowania, wykorzystywanych przez Bank, na swój wynik finansowy; (v) oszacowanie wpływu nierównoległego przesunięcia krzywej dochodowości na wartość ekonomiczną kapitału własnego Banku oraz (vi) test warunków skrajnych obejmujących analizę wpływu skrajnego równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o ± 500 p.b. Na dzień 30 czerwca 2012 roku BPV księgi bankowej wyniosło -177 tys. zł, a BPV bez uwzględnienia kapitału własnego 326 tys. zł. (na dzień 31 grudnia 2011 roku BPV księgi bankowej wyniosło 205 tys. zł, a BPV bez uwzględnienia kapitału własnego 567 tys. zł). Przy załoŝeniu równoległego przesunięcia stóp procentowych o ±100 p.b. wynik odsetkowy Banku na dzień 30 czerwca 2012 roku mógłby się obniŝyć o ok. ± 0,2 mln zł (na dzień 31 grudnia 2011 roku mógłby się obniŝyć o ok. ± 1 mln zł). Na dzień 30 czerwca 2012 roku i 31 grudnia 2011 roku ryzyko opcji klienta, ryzyko bazowe oraz krzywej dochodowości były nieistotne. Na podstawie stosowanych miar Bank wyznaczył następujące wewnętrzne limity oraz wartości ostrzegawcze, wyznaczone według stanu na koniec kaŝdego miesiąca: (i) wraŝliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp procentowych o ± 100 p.b; (ii) wraŝliwość wartości ekonomicznej kapitału własnego na zmianę stóp procentowych o ± 200 p.b. Zarówno na dzień 30 czerwca 2012 roku, jak i 31 grudnia 2011 roku obowiązujące limity i wartości ostrzegawcze były przestrzegane. W procesie szacowania kapitału wewnętrznego Banku, uwzględnia się ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej. Na dzień 30 czerwca 2012 ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej było nieistotne i nie było konieczności tworzenia kapitału wewnętrznego na przedmiotowe ryzyko (na dzień 31 grudnia 2011 roku kapitał wewnętrzny na przedmiotowe ryzyko wyniósł 18,6 mln zł). Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze handlowej jest uzyskanie w tym obszarze działalności zakładanego w planie finansowym wyniku finansowego, przy akceptowalnej ekspozycji na przedmiotowe ryzyko oraz minimalizacja negatywnych skutków tego ryzyka z tytułu posiadanych w księdze handlowej instrumentów wraŝliwych na zmiany stóp procentowych. Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej występuje głównie w Banku. Zgodnie ze strategią Grupy, działalność w księdze handlowej uzupełnia działalność w księdze bankowej. Bank monitoruje ryzyko w księdze handlowej stosując następujące zasady: (i) prowadzi działalność handlową na poziomie znaczącym, przy czym działalność ta pełni rolę uzupełniającą w stosunku do innych obszarów funkcjonowania Banku; (ii) do księgi handlowej są kupowane jedynie płynne instrumenty, umoŝliwiające zamknięcie ryzyka w przypadku przekroczenia obowiązujących limitów; (iii) ryzyko generowane w księdze handlowej jest systematycznie monitorowane, a jego poziom jest kontrolowany i ograniczany za pomocą limitów; (iv) Zarząd Banku, w sytuacji duŝej niepewności na rynkach finansowych, moŝe podjąć decyzje o przejściowym, znaczącym ograniczeniu działalności handlowej. 26

29 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe W BOŚ S.A., w celu monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, wykorzystuje się model wartości zagroŝonej (VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność stóp procentowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy oraz BPV (tzn. wraŝliwość papierów wartościowych i instrumentów pochodnych generujących ryzyko stopy procentowej na wzrost stóp procentowych o 1 p.b.), a takŝe system limitów. Wg stanu na dzień 30 czerwca 2012 roku, VaR stopy procentowej dla portfela handlowego wyniósł 119 tys. zł (wg stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku VaR wyniósł 25 tys. zł). Wartość VaR stopy procentowej w księdze handlowej, w okresach rocznych, kształtowała się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną i średnią): od do VAR 10 dniowy ( ) średnia max min od do W celu weryfikacji modelu wartości zagroŝonej, raz na miesiąc, przeprowadzana jest analiza backtesting, poprzez porównanie maksymalnych strat wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku, wynikającymi z rewaluacji pozycji. System limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej w Banku obejmuje: 1) limit na VaR 10-dniowy, poprzez przeskalowanie VaR 1-dniowego na VaR 10-dniowy; 2) limit BPV dla instrumentów generujących ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej zarówno w ciągu dnia, jak i na koniec dnia roboczego. Wg stanu na dzień 30 czerwca 2012 roku BPV dla portfela handlowego wyniosło 1 tys. zł (wg stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku BPV wyniosło 0 tys. zł); 3) limity maksymalnej dwudniowej straty (wprowadzony od dnia 1 czerwca 2012 roku, w poprzednim okresie obowiązywał limit straty dziennej) i ciągnionej miesięcznej straty na aktywach w portfelu handlowym. Kalkulowanie i monitorowanie poziomu wykorzystania poszczególnych limitów jest przeprowadzane wg stanu na kaŝdy dzień roboczy, a limitu BPV równieŝ w ciągu dnia oraz systematycznie raportowane kadrze zarządzającej. Bank, raz na miesiąc, przeprowadza analizę stress testing, badając kształtowanie się poziomu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej i handlowej w sytuacjach ekstremalnych: zmian poziomu rynkowych stóp procentowych, zmienności stóp procentowych w okresie 250 dni roboczych oraz korelacji pomiędzy zmiennościami stóp procentowych. Wyniki tej analizy pokazują, iŝ przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji Banku w instrumentach wraŝliwych na ryzyko stopy procentowej, działalność w portfelu zarówno bankowym, jak i handlowym Banku utrzymuje się na bezpiecznym poziomie. 27

30 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Ryzyko walutowe Ryzyko walutowe rozumiane jest jako potencjalny negatywny wpływ zmian kursów walutowych na wynik finansowy Banku. Ryzyko to jest generowane w księdze bankowej i handlowej. Ryzyko walutowe w księdze bankowej występuje jedynie w odniesieniu do DM BOŚ S.A. i jest zarządzane w ramach limitu całkowitej pozycji walutowej dla pozycji bilansowych. DM BOŚ S.A. ma otwarte pozycje walutowe w USD i EUR, co wynika z deponowania przez DM BOŚ środków na rachunkach zagranicznych brokerów, którzy dokonują transakcji kupna i sprzedaŝy papierów wartościowych na giełdach zagranicznych na zlecenie klientów DM BOŚ S.A. Celem Banku w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym w księdze bankowej jest nieutrzymywanie otwartych indywidualnych pozycji w zakresie strukturalnej pozycji FX. Ekspozycje walutowe, wynikające z działalności prowadzonej w ramach księgi bankowej, są systematycznie transferowane do Departamentu Skarbu tego samego dnia lub najpóźniej następnego dnia roboczego. W księdze handlowej ryzyko walutowe jest generowane zarówno w Banku, jak i w DM BOŚ S.A. Otwarte pozycje walutowe w księdze handlowej DM BOŚ S.A. wynikają ze świadczenia usług na rzecz klientów w zakresie obrotu instrumentami pochodnymi oraz z wykonywania czynności usługowych na rynku regulowanym. Wartość 10-dniowego VaR-u walutowego w księdze bankowej DM BOŚ S.A. na dzień 30 czerwca 2012 roku wyniosła 116 tys. zł (na dzień 31 grudnia 2011 roku VaR wyniósł 169 tys. zł). Ryzyko walutowe w księdze handlowej dotyczyło przede wszystkim DM BOŚ S.A., w mniejszym stopniu Banku. Dla monitorowania ryzyka walutowego na otwartych pozycjach walutowych w księdze handlowej (bilansowych i pozabilansowych), podobnie jak w przypadku ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, stosuje się model wartości zagroŝonej (VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność kursów walutowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy oraz system limitów wewnętrznych. W Grupie istnieje uspójniony system zarządzania ryzykiem walutowym, liczonym odrębnie dla Banku i DM BOŚ S.A. Wartość VaR-u 10-dniowego na dzień 30 czerwca 2012 roku dla Banku wyniosła 33 tys. zł, dla DM BOŚ S.A tys. zł, dla Grupy Kapitałowej BOŚ S.A tys. zł (na dzień 31 grudnia 2011 roku wartości te wyniosły odpowiednio: 53 tys. zł, tys. zł, tys. zł). Wartość VaR dla otwartych pozycji walutowych Banku, w okresach rocznych, kształtowała się następująco (podano wartość maksymalną, minimalną i średnią): od do VAR 10 dniowy ( ) średnia max min od do Bank, w celu weryfikacji modelu wartości zagroŝonej, raz na miesiąc przeprowadza analizy backtesting, poprzez porównanie maksymalnych strat wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku wynikającymi z rewaluacji pozycji. 28

31 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe System limitów w zakresie ryzyka walutowego w księdze handlowej obejmuje: 1) limit na VaR 10-dniowy, poprzez przeskalowanie VaR 1-dniowego na VaR 10-dniowy; 2) limity kwotowe na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut zarówno w ciągu dnia, jak i na koniec dnia roboczego; 3) limity straty dziennej i ciągnionej miesięcznej z tytułu transakcji wymiany walut; 4) w DM BOŚ S.A. - limit związany z działalnością inwestycyjną w kontrakty na waluty oraz limit wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka walutowego. Kontrola wykorzystania ww. limitów przeprowadzana jest kaŝdego dnia roboczego, a limitów kwotowych na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut Banku dodatkowo w ciągu dnia. Informacje o poziomie wykorzystania poszczególnych limitów są systematycznie raportowane kierownictwu Grupy. Bank, raz na miesiąc, dokonuje analiz stress-testing. Wyniki analizy stress-testing pokazują, iŝ przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji, działalność Banku w zakresie ryzyka walutowego utrzymuje się na bezpiecznym poziomie. Przeprowadzone analizy wskazują, Ŝe w badanym okresie ryzyko walutowe kształtowało się na umiarkowanym poziomie Ryzyko cen akcji, towarów i instrumentów pochodnych Ryzyko cen akcji, towarów i instrumentów pochodnych występuje głównie w działalności DM BOŚ S.A. i wynika z wpływu zmian cen akcji, towarów i instrumentów pochodnych na wartość kapitału i na wynik finansowy. Transakcje na instrumentach pochodnych oraz akcjach realizowane na rachunek DM BOŚ S.A. dotyczą przede wszystkim działalności DM BOŚ S.A. jako animatora i w przewaŝającej większości przypadków są zamykane na koniec dnia. Istotne zaangaŝowanie w instrumenty kapitałowe występuje jedynie w przypadku otwieranych przez DM BOŚ transakcji arbitraŝowych oraz w funkcji animatora emitenta. Transakcje arbitraŝowe polegają na wykorzystaniu tymczasowej nierównowagi cen pomiędzy dwoma rynkami (głównie pomiędzy kontraktami terminowymi na indeks WIG20 oraz cenami akcji spółek wchodzących w skład tego indeksu) oraz transakcje arbitraŝowe na kontrakty walutowe zawierane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) oraz w Saxo Banku. Ryzyko to jest ograniczane poprzez całkowite limity zaangaŝowania, zarówno w odniesieniu do transakcji zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych. W DM BOŚ S.A. na dzień 30 czerwca 2012 roku wykorzystanie limitu zaangaŝowania w transakcje arbitraŝowe wynosiło 30,3% (na dzień 31 grudnia 2011 roku wyniosło 37,9%), natomiast limitu w transakcje niezabezpieczone 58,9% (na dzień 31 grudnia 2011 roku wyniosło 55,2%). Dodatkowo w DM BOŚ S.A. istnieją limity straty, tj. konieczności zamknięcia posiadanych pozycji w przypadku poniesienia określonej wysokości straty dziennej oraz limity dla poszczególnych traderów. DM BOŚ S.A. posiadał instrumenty pochodne, dla których instrumentem bazowym są: akcje, kursy walut lub indeksy giełd, srebro, platyna, pallad oraz kontrakty futures na: indeksy giełdowe, 10-letnie obligacje rządu Stanów Zjednoczonych i Niemiec, miedź, kukurydzę, pszenicę, soję, ropę naftową oraz złoto. Wg stanu na dzień 30 czerwca 2012 roku ich wartość brutto wyniosła 372 mln zł, z czego wartość otwartych pozycji w pochodnych instrumentach finansowych z platformy BOSSAFX wyniosła 282 mln zł (75,79%) (wg stanu na dzień 31 grudnia 2011 roku ich wartość brutto wyniosła 395 mln zł, z czego wartość otwartych pozycji w pochodnych instrumentach finansowych z platformy BOSSAFX wyniosła 269 mln zł (68,02%)). 29

32 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 6.3. Zarządzanie kapitałem Cele, polityka i procesy zarządzania kapitałem. W strukturze funduszy własnych Grupy Kapitałowej dominują fundusze podstawowe. Struktura funduszy własnych Grupy wyznaczonych na potrzeby norm ostroŝnościowych na dzień 30 czerwca 2012 roku i 31 grudnia 2011 roku: I. Fundusze podstawowe Fundusze zasadnicze Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy, w tym: ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej z zysku po opodatkowaniu odpisy aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych zbywanych lub likwidowanych Akcje własne Kapitał rezerwowy Pozycje dodatkowe funduszy podstawowych Fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej Niepodzielony zysk z lat ubiegłych Pozycje pomniejszające fundusze podstawowe Wartości niematerialne Inne pomniejszenia funduszy podstawowych, w tym: niezrealizowane straty na instrumentach dłuŝnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy II. Fundusze uzupełniające Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Dodatkowe pozycje funduszy uzupełniających Zobowiązanie podporządkowane Inne pozycje, w tym: niezrealizowane zyski na instrumentach dłuŝnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy niezrealizowane zyski na instrumentach kapitałowych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy Suma funduszy własnych Grupy Kapitałowej BOŚ S.A Kapitał krótkoterminowy Suma funduszy własnych i kapitału krótkoterminowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A Dla potrzeb ograniczania ryzyka spadku współczynnika wypłacalności Bank monitoruje kształtowanie się skali i struktury działalności Banku oraz czynników mogących mieć wpływ na obniŝenie się poziomu funduszy własnych Banku. Zgodnie z art. 128 pkt. 1 ust. 2 Prawa Bankowego Bank jest zobowiązany utrzymywać sumę funduszy własnych i kapitału krótkoterminowego na poziomie nie niŝszym niŝ wyŝsza z następujących wartości: - suma wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka oraz wymogów kapitałowych z tytułu przekroczenia limitów i naruszenia innych norm określonych w ustawie, - oszacowana przez Bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka (kapitał wewnętrzny). 30

33 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Bank szacuje kapitał wewnętrzny na pokrycie ryzyk występujących w działalności Banku w oparciu o wymogi regulacyjne dla ryzyk I filara oraz dodatkowo szacuje kapitał wewnętrzny dla tych ryzyk II filara, których poziom został oceniony jako istotny. Poziom kapitału wewnętrznego kształtował się następująco: Wyszczególnienie Kapitał wewnętrzny Kalkulacja wymogu kapitałowego. Grupa Kapitałowa Banku Ochrony Środowiska S.A. wyznacza wymogi kapitałowe zgodnie z obowiązującymi Uchwałami Komisji Nadzoru Finansowego, które wprowadziły do polskiego prawodawstwa postanowienia dyrektywy UE w sprawie wymogów kapitałowych (ang. Capital Requirements Directive Dyrektywa CRD). W Banku Ochrony Środowiska S.A. obowiązują następujące metody w zakresie wyznaczania wymogów kapitałowych: w zakresie ryzyka kredytowego metoda standardowa, w zakresie ryzyka operacyjnego metoda podstawowego wskaźnika. Całkowity wymóg kapitałowy stanowiła suma wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, wyznaczonych zgodnie z Uchwałą KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami: 1) wymogu z tytułu ryzyka kredytowego w zakresie portfela bankowego, 2) wymogu z tytułu ryzyka walutowego, 3) wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych, 4) wymogu z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłuŝnych, 5) wymogu z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych, 6) wymogu z tytułu ryzyka cen towarów, 7) wymogu z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta, 8) wymogu z tytułu ryzyka operacyjnego. Wymogi, o których mowa w punktach 2) 6) tworzą wymóg z tytułu ryzyka rynkowego. 1. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego wyznaczono metodą standardową zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 4 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 2. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego wyznaczono tzw. metodą podstawową, określoną w załączniku nr 6 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 3. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych wyznaczono tzw. metodą uproszczoną, określoną w załączniku nr 8 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 4. Wymóg z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłuŝnych wyznaczono tzw. metodą uproszczoną, określoną w załączniku nr 9 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 31

34 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 5. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych wyznaczono tzw. metodą zaktualizowanego średniego okresu zwrotu, określoną w załączniku nr 10 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 6. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen towarów wyznaczono tzw. metodą uproszczoną, określoną w załączniku nr 7 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 7. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta obliczono zgodnie z zasadami określonymi w 6 8 załącznika nr 11 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 8. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego wyznaczono tzw. metodą podstawowego wskaźnika, o której mowa w 2 ust. 1 pkt 1 Załącznika nr 14 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami. Na dzień 30 czerwca 2012 roku nie występowało ryzyko rozliczenia-dostawy w portfelu handlowym. Nie doszło takŝe do przekroczenia limitu koncentracji zaangaŝowań i limitu duŝych zaangaŝowań. Nie był przekroczony próg koncentracji kapitałowej. Całkowity wymóg kapitałowy Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. kształtował się następująco: Wyszczególnienie Całkowity wymóg kapitałowy, w tym: wymóg z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka kredytowego kontrahenta wymóg z tytułu ryzyka rynkowego wymóg z tytułu ryzyka operacyjnego Deklaracja zgodności z wymogami w zakresie adekwatności kapitałowej. Zgodnie z art. 128 pkt. 1 ust. 3 Prawa Bankowego, Grupa jest zobowiązana utrzymywać współczynnik wypłacalności na poziomie co najmniej 8%. Kalkulacja współczynnika wypłacalności dokonywana była na podstawie Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami. Poziom współczynnika wypłacalności Grupy kształtował się następująco: Wyszczególnienie Współczynnik wypłacalności 15,02% 12,24% 32

35 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 7. Wynik z tytułu odsetek Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: Kredytów i poŝyczek, w tym od: Banków Klientów, w tym: korporacyjnych detalicznych finansów publicznych pozostałych Instrumentów finansowych, w tym: dostępnych do sprzedaŝy utrzymywanych do terminu zapadalności przeznaczonych do obrotu Transakcji zabezpieczających Razem Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: Lokat przyjętych, depozytów i rachunków bankowych, w tym od: Banków Klientów, w tym: korporacyjnych detalicznych finansów publicznych funduszy ekologicznych pozostałych Kredytów i poŝyczek, w tym od: Banków Klientów Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty Instrumentów finansowych- dłuŝne papiery własnej emisji Razem Za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku w przychodach z tytułu odsetek i innych przychodach o podobnym charakterze jest tys. zł odsetek naliczonych dotyczących aktywów finansowych, dla których rozpoznano utratę wartości, natomiast w okresie porównywalnym kwota ta wynosiła tys. zł. 33

36 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 8. Wynik z tytułu opłat i prowizji Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Przychody z tytułu opłat i prowizji Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym Opłaty z tytułu operacji papierami wartościowymi Opłaty i prowizje z tytułu udzielonych kredytów i gwarancji Pozostałe opłaty Opłaty związane z zarządzaniem portfelem oraz pozostałe opłaty związane z zarządzaniem Razem Koszty z tytułu opłat i prowizji Opłaty z działalności maklerskiej Opłaty z tytułu kart płatniczych Opłaty od rachunków bieŝących Pozostałe opłaty Prowizje płacone innym bankom w obrocie gotówkowym Razem Łączna wartość przychodów z działalności powierniczej w pierwszym półroczu 2012 roku wyniosła 109 tys. zł, zaś w pierwszym półroczu 2011 roku wyniosła 84 tys. zł. 9. Przychody z tytułu dywidend Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu 42 5 Papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy Papiery wartościowe przeznaczone do sprzedaŝy Razem W kwocie dywidendy za pierwsze półrocze 2012 roku znajduje się m.in. dywidenda od spółki Kemipol Sp. z.o.o w wysokości tys. zł. W analogicznym okresie 2011 roku tys. zł. otrzymano od Kemipol Sp. z o.o. oraz 196 tys. zł od WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. 34

37 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 10. Wynik na działalności handlowej Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu, w tym: wynik na sprzedaŝy wynik z tytułu wyceny do wartości godziwej Pochodne instrumenty finansowe wynik z tytułu realizacji kontraktu wynik z tytułu wyceny do wartości godziwej Razem Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Wynik na sprzedaŝy aktywów finansowych dostępnych do sprzedaŝy w tym: zyski straty Pozostałe koszty operacyjne Na wzrost pozostałych kosztów operacyjnych w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2012 roku w porównaniu do okresu od 1 stycznia do 30 czerwca 2011 roku złoŝyły się przede wszystkim zwiększone koszty windykacji, zapłacony zryczałtowany podatek od zerwanych lokat oraz przekazane darowizny. 35

38 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 13. Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy (dotworzenie) Kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom, w tym: Na naleŝności bilansowe (rozwiązanie) Kredyty i poŝyczki udzielone klientom oraz zobowiązania pozabilansowe, w tym: Na naleŝności bilansowe (dotworzenie), w tym: Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Inne (dotworzenie) Na zobowiązania pozabilansowe (dotworzenie), w tym: Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym 3 27 Razem Wynik odpisów kredytów i poŝyczek klientów na naleŝności bilansowe: Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Wycena indywidualna Wycena grupowa Razem Ogólne koszty administracyjne Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Świadczenia pracownicze Koszty administracyjne, w tym: koszty rzeczowe podatki i opłaty składka i wpłaty na BFG i KNF pozostałe Amortyzacja, w tym: od środków trwałych od wartości niematerialnych Razem

39 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 15. Podatek dochodowy Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Podatek bieŝący Podatek odroczony Razem Zysk brutto Podatek dochodowy według stawki 19 % Dochody niepodlegające opodatkowaniu, w tym: rozwiązane odpisy aktualizujące naleŝności otrzymane dywidendy darowizny nowe technologie pozostałe Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, w tym: utworzone odpisy aktualizujące naleŝności koszty odszkodowań, kar i grzywien oraz darowizn wpłaty na PFRON związane z rozliczeniem instrumentów finansowych wycena akcji wniesionych aportem pozostałe ObciąŜenia wyniku roku bieŝącego Pomniejszenie obciąŝeń wyniku roku bieŝącego w związku z korektami z lat ubiegłych *\ ObciąŜenia wyniku roku bieŝącego - zryczałtowany podatek od dywidendy ObciąŜenia podatkowe Efektywna stawka podatkowa 12% 20% */ Pomniejszenie obciąŝeń wyniku w I półroczu 2012 roku dotyczy korekt lat ubiegłych z tytułu zwróconego podatku od otrzymanej w 2010 roku oraz w 2011 roku dywidendy w łącznej kwocie tys. zł oraz odliczenia od dochodu do 50% wydatków na nabycie wartości niematerialnych stanowiących nowe technologie w łącznej wysokości 234 tys. zł. Natomiast pomniejszenie obciąŝeń wyniku w I półroczu 2011 roku dotyczy korekt lat ubiegłych z tytułu odliczenia od dochodu do 50% wydatków na nabycie wartości niematerialnych stanowiących nowe technologie w łącznej wysokości tys. zł. 37

40 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 16. Zysk przypadający na jedną akcję Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję wylicza się jako iloraz zysku przypadającego na akcjonariuszy Banku oraz średniej waŝonej liczby akcji zwykłych w trakcie roku. Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk netto Średnia waŝona liczba akcji zwykłych (w tysiącach) Podstawowy zysk na akcję (wyraŝony w zł, gr.) 1,44 1,74 Zysk rozwodniony na akcję jest równy zyskowi podstawowemu na akcję w obu okresach. 17. Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Lokaty w innych bankach, ujęte w ekwiwalentach środków pienięŝnych (nota 27) Lokaty w innych bankach poniŝej 3-mcy (środki pienięŝne klientów Domu Maklerskiego BOŚ S.A.) Kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Pozostałe naleŝności Minus: odpisy aktualizujące lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom (na naleŝności od banku ukraińskiego) Razem Papiery dłuŝne zaklasyfikowane do portfela poŝyczek i kredytów Razem Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu DłuŜne papiery wartościowe obligacje Skarbu Państwa obligacje korporacyjne Kapitałowe papiery wartościowe notowane Razem papiery wartościowe przeznaczone do obrotu

41 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 19. Pochodne instrumenty finansowe Transakcje wymiany walut i walutowych instrumentów pochodnych Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna Razem transakcje wymiany walut i walutowych instrumentów pochodnych: - aktywa zobowiązania Transakcje instrumentami pochodnymi stopy procentowej Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna Razem transakcje instrumentami pochodnymi stopy procentowej: - aktywa zobowiązania Transakcje zabezpieczające instrumentami pochodnymi stopy procentowej Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna - - Razem transakcje zabezpieczające instrumentami pochodnymi stopy procentowej: - aktywa zobowiązania

42 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Transakcje forward na obligacjach Skarbu Państwa Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna Razem transakcje forward na obligacjach Skarbu Państwa: - aktywa zobowiązania Kontrakty terminowe i opcje Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna Razem kontrakty terminowe i opcje: - aktywa zobowiązania Razem pochodne instrumenty finansowe Wartość instrumentów według wartości nominalnej wartość godziwa dodatnia wartość godziwa ujemna Razem pochodne instrumenty finansowe: - aktywa zobowiązania

43 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Rachunkowości zabezpieczeń przepływów pienięŝnych Bank prowadzi politykę rachunkowości zabezpieczeń przepływów pienięŝnych, zgodnie z warunkami określonymi w MSR 39. Rachunkowość zabezpieczeń jest integralnym elementem procesu zarządzania ryzykiem finansowym w BOŚ S.A. Zarządzanie ryzykiem finansowym odbywa się w ramach obowiązującego w Banku procesu zarządzania ryzykiem. Zabezpieczanym ryzykiem jest ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej. Bank, w okresie objętym zabezpieczeniem (tj. w okresie 5 lat), dokonuje zabezpieczenia zmienności przepływów pienięŝnych dla portfela kredytów hipotecznych denominowanych w EUR, udzielonych do dnia rozpoczęcia powiązania zabezpieczającego o zmiennym oprocentowaniu (z kategorii kredytów normalnych i pod obserwacją, wydzielony został portfel jednoznacznie określonych transakcji zabezpieczonych transakcjami IRS). Wartość portfela przyjęta do zabezpieczenia jest toŝsama z nominałem zawartych transakcji zabezpieczających. MarŜa na kredytach hipotecznych jest wyłączona z rachunkowości zabezpieczeń. W dokonanych przez Bank transakcjach IRS, Bank płaci kupon oparty o zmienną stopę (tj. opartą o 6-miesięczny EURIBOR) a otrzymuje kupon oparty o stałą stopę. Obie płatności kuponów są rozliczane od kwoty nominalnej, na którą został zawarty IRS. Wartość godziwa instrumentu zabezpieczającego wykazuje więc tendencję odwrotną niŝ wartość godziwa pozycji zabezpieczanej. Dzięki ustanowieniu powiązania zabezpieczającego, w rachunku zysków i strat uzyskiwany jest efekt wzajemnego kompensowania się zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej z tytułu zabezpieczanego ryzyka. Zabezpieczeniu podlega tylko jeden rodzaj ryzyka (tj. ryzyko zmienności stóp procentowych). W momencie ustanowienia zabezpieczenia, Bank formalnie wyznacza i dokumentuje powiązania zabezpieczające oraz strategię ustanowienia zabezpieczenia. Dokumentacja zawiera identyfikację instrumentu zabezpieczającego, zabezpieczanej pozycji lub transakcji, charakter zabezpieczanego ryzyka oraz sposób oceny efektywności instrumentu zabezpieczającego w kompensowaniu zagroŝenia zmianami wartości godziwej zabezpieczanej pozycji lub przepływów pienięŝnych związanych z zabezpieczanym ryzykiem. Zgodnie z MSR 39, nieefektywność zabezpieczenia ma miejsce tylko wtedy, gdy ponownie oszacowana wartość przepływów pienięŝnych w danym przedziale czasowym jest niŝsza niŝ zabezpieczana wartość dotycząca danego przedziału czasowego. Oczekuje się, Ŝe zabezpieczenie będzie wysoce skuteczne w kompensowaniu zmian wartości godziwej lub przepływów pienięŝnych wynikających z zabezpieczanego ryzyka. Efektywność zabezpieczenia jest na bieŝąco oceniana w celu kontrolowania, czy jest wysoce efektywna we wszystkich okresach sprawozdawczych, na które zostało ustanowione. W trakcie okresu zabezpieczenia, Bank systematycznie dokonuje pomiarów efektywności powiązania zabezpieczającego. Efektywność zabezpieczenia jest weryfikowana poprzez zastosowanie prospektywnych i retrospektywnych testów efektywności. Test prospektywny przyjmuje postać testu wysokiego prawdopodobieństwa, który podlega równieŝ testowaniu wstecznemu. Test retrospektywny jest wykonywany w oparciu o metodę hipotetycznego derywatu, w ramach którego następuje porównanie zmiany wartości transakcji zabezpieczających oraz hipotetycznego derywatu. Testy są wykonywane z częstotliwością kwartalną. Na dzień 30 czerwca 2012 roku w kapitale z aktualizacji wyceny zaewidencjonowana była kwota tys. zł, dotycząca efektywnej części powiązania zabezpieczającego w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pienięŝnych. Część nieefektywna powiązania zabezpieczającego, wynikająca z niedopasowania w kompensowaniu zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej ujęta w rachunku zysków i strat za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku wyniosła 0 zł. 41

44 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Wartość godziwa instrumentów zabezpieczających w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pienięŝnych wartość nominalna wartość godziwa wartość nominalna wartość godziwa Instrumenty zabezpieczające Intrest Rate Swap (IRS) wycena dodatnia Intrest Rate Swap (IRS) wycena ujemna Okresy, w których Bank oczekuje wystąpienia przepływów pienięŝnych, będących przedmiotem zabezpieczenia w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pienięŝnych, a tym samym ich wpływu na wynik finansowy zaprezentowano poniŝej: Oczekiwane terminy reklasyfikacji kwot ujętych na kapitale do rachunku wyników 30 czerwca do 1 roku 1 3 lat 3 5 lat Oczekiwane kwoty netto Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Kredyty udzielone pozostałym klientom Kredyty i poŝyczki brutto Minus odpisy aktualizujące Kredyty i poŝyczki netto Kredyty i poŝyczki brutto Minus odpisy aktuali-zujące Kredyty i poŝyczki netto Kredyty i poŝyczki Pozostałe naleŝności NaleŜności razem W kredytach i poŝyczkach udzielonych klientom znajdują się kredyty preferencyjne z dopłatami do odsetek od NFOŚiGW i WFOŚiGW. Na dzień 30 czerwca 2012 roku kredyty te wynosiły tys. zł, natomiast na dzień 31 grudnia 2011 roku tys. zł. Dopłaty do odsetek w prezentowanych okresach wynosiły średnio 0,7-0,8 stopy redyskonta weksli. 42

45 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Zmiany stanu odpisów aktualizujących na utratę wartości kredytów i poŝyczek Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Kredyty udzielone pozostałym klientom Pozostałe naleŝności Razem Kredyty spisane z bilansu, w tym: spisane wierzytelności w związku ze zbyciem wierzytelności funduszowi sekurytyzacyjnemu Inne zwiększenia Stan na koniec okresu Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty odpisane w ciągu roku jako nieściągalne, w tym: spisane wierzytelności w związku ze zbyciem wierzytelności funduszowi sekurytyzacyjnemu Inne zwiększenia Stan na koniec okresu Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty spisane z bilansu Inne zmniejszenia Stan na koniec okresu

46 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 21. Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy DłuŜne papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej: Skarbu Państwa NBP - ujęte w ekwiwalentach środków pienięŝnych Banków Finansów publicznych Pomocniczych instytucji finansowych Kapitałowe papiery wartościowe wyceniane w wartości godziwej: notowane nienotowane Razem inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe utrzymywane do terminu zapadalności DłuŜne papiery wartościowe według zamortyzowanego kosztu: Skarbu Państwa Razem inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe utrzymywane do terminu zapadalności Razem inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe

47 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 22. Zobowiązania wobec klientów Klienci korporacyjni rachunki bieŝące/rozliczeniowe lokaty terminowe Klienci detaliczni rachunki bieŝące/rozliczeniowe lokaty terminowe Finanse publiczne rachunki bieŝące/rozliczeniowe lokaty terminowe Fundusze ekologiczne rachunki bieŝące/rozliczeniowe lokaty terminowe Pozostali klienci Kredyty i poŝyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty Razem W okresie sprawozdawczym Bank nie odnotował Ŝadnych opóźnień w płatnościach rat kapitałowych lub odsetkowych, ani nie naruszył Ŝadnych innych postanowień umownych wynikających ze swoich zobowiązań. 23. Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych Wartość nominalna Waluta Stan zobowiązań () DłuŜne papiery wartościowe: Obligacje serii B PLN Obligacje serii C od 30 listopada PLN PLN Obligacje serii E PLN Obligacje serii F PLN Obligacje serii H PLN Euroobligacje EUR Obligacje serii KT PLN Obligacje serii KT PLN Pozostałe bankowe papiery wartościowe - PLN Razem

48 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Obligacje Banku Ochrony Środowiska S.A. serii B i C na okaziciela o wartości nominalnej zł (jeden tysiąc) kaŝda i terminie wykupu 2 grudnia 2013 roku zostały wprowadzone do obrotu w Alternatywnym Systemie Obrotu na Catalyst. Dniem pierwszego notowania tych obligacji był dzień 25 stycznia 2011 roku. Datę ostatniego dnia notowania obligacji serii B i C ustalono na dzień 20 listopada 2013 roku. Obligacje Banku Ochrony Środowiska S.A. serii E i F na okaziciela o wartości nominalnej zł (jeden tysiąc złotych) kaŝda i terminie wykupu 4 października 2014 roku zostały wprowadzone do obrotu w Alternatywnym Systemie Obrotu na Catalyst w dniu 21 listopada 2011 roku. Datę ostatniego dnia notowania obligacji serii E i F ustalono na dzień 24 września 2014 roku. Obligacje Banku Ochrony Środowiska S.A. serii H na okaziciela o wartości nominalnej zł (jeden tysiąc złotych) kaŝda i terminie wykupu 27 lutego 2015 roku zostały wprowadzone do obrotu w Alternatywnym Systemie Obrotu na Catalyst w dniu 26 marca 2012 roku. Datę ostatniego dnia notowania obligacji serii H ustalono na dzień 17 lutego 2015 roku. BOS Finance AB jest emitentem euroobligacji na okaziciela, które zostały wyemitowane w dniu 11 maja 2011 roku o wartości nominalnej EUR (sto tysięcy euro) kaŝda i terminie wykupu 11 maja 2016 roku. Euroobligacje notowane są na Giełdzie Papierów Wartościowych w Luksemburgu. Emisja obligacji krótkoterminowych BOŚ S.A. serii KT.1.1 oraz KT.1.2 była niepubliczna, rejestrowana poza KDPW. Obligacje emitowane były w dacie emisji przypadającej dla obligacji KT.1.1 na dzień 18 czerwca 2012 roku natomiast obligacji KT.1.2 na dzień 22 czerwca 2012 roku. Obligacje są nieoprocentowanymi papierami wartościowymi na okaziciela (zerokuponowe), nie mającymi formy dokumentu, z sześciomiesięcznym terminem zapadalności. Emisja obejmowała sztuk obligacji serii KT.1.1 o łącznej wartości tys. zł. Wartość nominalna kaŝdej obligacji wynosiła 1 tys. zł. Cena emisyjna obligacji wynosiła 972,13 złotych. Emisja obejmowała sztuk obligacji serii KT.1.2 o łącznej wartości tys. zł. Wartość nominalna kaŝdej obligacji wynosiła 1 tys. zł. Cena emisyjna obligacji wynosiła 971,88 złotych. Wykup obligacji nastąpi poprzez zapłatę w dacie wykupu kwoty pienięŝnej odpowiadającej wartości nominalnej obligacji. 46

49 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 24. Zobowiązania podporządkowane Obligatariusze Wartość nominalna Waluta Warunki oprocentowania Termin wymagalności /wykupu Stan zobowiązań Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A PLN Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A PLN Bank Pocztowy S.A PLN Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A PLN WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) 10 lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) Bank Gospodarstwa Krajowego *\ PLN WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) 10 lat (z opcją wykupu po 5 latach) Razem *\ Bank Gospodarstwa Krajowego był organizatorem emisji i nabył obligacje na rynku pierwotnym Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 16 maja 2012 roku podjęła decyzję o zaliczeniu do funduszy uzupełniających Banku kwoty tys. zł stanowiącej zobowiązanie podporządkowane z tytułu emisji w dniu 28 lutego 2012 roku obligacji zwykłych na okaziciela serii G o wartości nominalnej 1 tys. zł kaŝda. 47

50 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 25. Kapitał podstawowy (a) Zarejestrowany kapitał zakładowy 30 czerwca Seria /emisja Rodzaj akcji Rodzaj Uprzywilejowania akcji Liczba akcji Wartość serii / emisji wg wartości nominalnej Sposób pokrycia kapitału Data rejestracji Prawo do dywidendy (od daty) A O zwykłe opłacone B O zwykłe opłacone C O zwykłe opłacone C O zwykłe wkład niepienięŝny D O zwykłe opłacone E O zwykłe opłacone E O zwykłe wkład niepienięŝny E O zwykłe wkład niepienięŝny F O zwykłe opłacone G O zwykłe opłacone H O zwykłe opłacone I O zwykłe opłacone J O zwykłe opłacone K O zwykłe opłacone L O zwykłe opłacone M O zwykłe opłacone N O zwykłe opłacone wkład O O zwykłe niepienięŝny P O zwykłe opłacone Liczba akcji razem Kapitał zakładowy wg wartości nominalnej razem Kapitał zakładowy razem Wartość nominalna 10,00 zł za akcję. 48

51 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Na dzień 31 grudnia 2011 roku kapitał zakładowy wynosił złotych. W dniu 15 czerwca 2012 roku Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego zarejestrował podwyŝszenie kapitału zakładowego BOŚ S.A. o kwotę złotych, to jest z kwoty złotych do kwoty złotych. PodwyŜszenie kapitału zakładowego Banku nastąpiło na podstawie Uchwały nr 5/2011 NWZ BOŚ S.A. z dnia 23 września 2011 roku w sprawie podwyŝszenia kapitału zakładowego Banku, pozbawienia dotychczasowych akcjonariuszy Banku w całości prawa poboru wszystkich akcji nowej emisji, oferty publicznej akcji nowej emisji, dematerializacji i ubiegania się o dopuszczenie praw do akcji oraz akcji nowej emisji do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), zmiany Statutu Banku oraz upowaŝnienia Zarządu Banku do nabycia w celu umorzenia akcji nowej emisji lub praw do akcji nowej emisji w celu umoŝliwienia dokonywania działań stabilizacyjnych na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW. Ponadto na podstawie postanowień Umowy z dnia 1 czerwca 2012 roku zawartej pomiędzy Bankiem a ING Bank N.V. Oddział w Londynie (ING Bank) na potrzeby nabycia przez Bank praw do akcji serii P nabytych przez ING Bank w ramach działań stabilizacyjnych, BOŚ S.A. oraz ING Bank złoŝyły zlecenia na potrzeby transakcji pakietowej w celu nabycia przez Bank od ING Bank praw do akcji serii P, nabytych przez ING Bank w ramach działań stabilizacyjnych. Prawa do akcji zamienione na akcje serii P będące akcjami własnymi Banku, mogą zostać umorzone przez Bank, lub sprzedane. Średnia jednostkowa cena nabycia praw do akcji serii P wyniosła 35,07 zł. Po rejestracji podwyŝszenia kapitału zakładowego w drodze emisji akcji serii P, akcje serii P powstałe w wyniku zamiany praw do akcji serii P nabytych przez Bank reprezentują 0,14% kapitału zakładowego Banku i 0,14% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Banku (przy czym Bank nie jest uprawniony do wykonywania prawa głosu z tych akcji jako akcji własnych w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych). Na dzień 30 czerwca 2012 roku ogólna liczba głosów wynikająca ze wszystkich wyemitowanych przez Bank akcji wynosiła łącznie , natomiast na dzień 31 grudnia 2011 roku Jedna akcja daje prawo do jednego głosu na walnym zgromadzeniu. (b) Kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej tworzony jest z nadwyŝki osiągniętej przy emisji akcji powyŝej wartości nominalnej pozostałej po pokryciu kosztów emisji. Na dzień 30 czerwca 2012 roku kapitał zapasowy wynosił tys. zł i zwiększył się o tys. zł z tytułu sprzedaŝy akcji serii P powyŝej wartości nominalnej. Na dzień 31 grudnia 2011 roku kapitał ten wynosił tys. zł. 49

52 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 26. Aktywa i zobowiązania warunkowe Zobowiązania warunkowe: Finansowe, w tym: otwarte linie kredytowe, w tym: odwołalne nieodwołalne otwarte akredytywy importowe promesy udzielenia kredytu, w tym: odwołalne limity na transakcje FX pozostałe Gwarancyjne, w tym: poręczenia i gwarancje spłaty kredytu gwarancje właściwego wykonania kontraktu pozostałe Gwarantowanie emisji Papiery wartościowe do otrzymania Aktywa warunkowe: Finansowe, w tym: otwarte linie kredytowe pozostałe Gwarancyjne Inne Aktywa i zobowiązania warunkowe razem

53 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 27. Informacje dodatkowe do sprawozdania z przepływów pienięŝnych Środki pienięŝne i ekwiwalenty środków pienięŝnych Dla potrzeb sprawozdania z przepływów pienięŝnych saldo środków pienięŝnych i ekwiwalentów środków pienięŝnych zawiera następujące salda o wysokiej płynności i terminie zapadalności krótszym niŝ trzy miesiące: Kasa, środki w Banku Centralnym Lokaty w innych bankach, ujęte w ekwiwalentach środków pienięŝnych (nota 17) Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe (nota 21) Razem Saldo środków pienięŝnych i ekwiwalentów środków pienięŝnych zawiera rezerwę obowiązkową utrzymywaną na rachunku w NBP. Rezerwa deklarowana do utrzymania w miesiącu czerwcu 2012 roku wynosiła tys. zł (w grudniu 2011 roku tys. zł). Bank musi utrzymywać średnie saldo środków pienięŝnych w miesiącu powyŝej zadeklarowanej rezerwy obowiązkowej. Zgodnie z paragrafem 10 Uchwały NBP nr 15/2004 Bank moŝe wykorzystywać środki utrzymywane na rachunku rezerwy obowiązkowej do bieŝących rozliczeń pienięŝnych. Objaśnienie róŝnic pomiędzy bilansowymi zmianami stanu, a zmianami stanu tych pozycji wykazywanymi w działalności operacyjnej sprawozdania z przepływów pienięŝnych Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk z tytułu działalności inwestycyjnej Przychody ze sprzedaŝy rzeczowych aktywów trwałych Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych Wycena pochodnych instrumentów finansowych odniesiona na kapitał z aktualizacji wyceny Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych razem

54 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu lokat w innych bankach oraz kredytów i poŝyczek udzielonych innym bankom Zmiana stanu naleŝności od innych banków przyjęta do środków pienięŝnych Zmiana stanu lokat w innych bankach oraz kredytów i poŝyczek udzielonych innym bankom razem Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu inwestycyjnych (lokacyjnych) papierów wartościowych Zmiana stanu inwestycyjnych papierów wartościowych przyjęta do środków pienięŝnych Odsetki otrzymane od papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Przesunięcie odsetek od papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności do odsetek z działalności inwestycyjnej Wycena papierów wartościowych dostępnych do sprzedaŝy na kapitał z aktualizacji wyceny Zakup papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Zmiana stanu inwestycyjnych (lokacyjnych) papierów wartościowych razem Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu pozostałych aktywów Odroczony podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat Odroczony podatek dochodowy z tytułu wyceny papierów wartościowych dostępnych do sprzedaŝy NiepienięŜne zmiany z tytułu wartości niematerialnych oraz rzeczowych środków trwałych Zmiana stanu pozostałych aktywów razem

55 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych i zobowiązań podporządkowanych razem Zapłacone odsetki od obligacji emitowanych przez bank Wpływy ze sprzedaŝy obligacji Przesunięcie odsetek od bankowych papierów wartościowych do działalności finansowej Obligacje w spółce zaleŝnej 6 - Niezrealizowane róŝnice kursowe Zmiana stanu zobowiązań z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych i zobowiązań podporządkowanych razem Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Bilansowa zmiana stanu innych zobowiązań BieŜące obciąŝenia z tytułu podatku dochodowego Zapłacony podatek dochodowy PodwyŜszenie kapitału w spółce zaleŝnej 26 - Zmiana stanu innych zobowiązań razem Wartość odsetek otrzymanych i zapłaconych w okresie sprawozdawczym Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Odsetki otrzymane Odsetki zapłacone

56 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 28. Sprawozdawczość dotycząca segmentów Zgodnie z wymogami MSSF 8, segmenty operacyjne zostały określone na podstawie sprawozdań wewnętrznych dotyczących komponentów jednostki gospodarczej podlegających okresowym przeglądom dokonywanym przez członka kierownictwa odpowiedzialnego za podejmowanie decyzji operacyjnych. MSSF 8 definiuje segment operacyjny jako część działalności jednostki spełniający trzy kryteria: - segment prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której moŝe osiągać przychody i ponosić koszty, - wyniki działalności operacyjnej segmentu są przeglądane regularnie przez osobę podejmującą w jednostce główne decyzje operacyjne, - odrębne informacje finansowe dla segmentu są dostępne. PoniŜej przedstawiono zasady sprawozdawczości według segmentów operacyjnych za okresy zakończone dnia 30 czerwca 2012 roku i 30 czerwca 2011 roku w podziale na następujące obszary działalności: a) pion korporacji i finansów publicznych, b) pion detaliczny, c) działalność skarbowa i inwestycyjna, d) działalność maklerska, e) pozostałe (nieulokowane w segmentach). W ramach pionu korporacji i finansów publicznych prowadzona jest działalność obejmująca transakcje zawierane poprzez Centra Korporacyjne oraz Centralę Banku z klientami korporacyjnymi i klientami naleŝącymi do sektora finansów publicznych. Natomiast aktywność Banku w pionie detalicznym dotyczy transakcji z klientami z grupy osób prywatnych, mikroprzedsiębiorstw oraz wspólnot mieszkaniowych. W skład obszaru działalności skarbowej i inwestycyjnej wchodzi działalność na rynku międzybankowym i dłuŝnych papierów wartościowych, instrumentów pochodnych, a takŝe w obszarze inwestycji kapitałowych. Działalność skarbowa i inwestycyjna obejmuje zarządzanie płynnością, ryzykiem walutowym i stóp procentowych Banku oraz rozliczenia z tytułu cen transferowych funduszy z innymi pionami (segmentami) biznesowymi. W obszarze pozostałe (nieulokowane w segmentach) znajdują się pozycje rachunku zysków i strat, które nie zostały przypisane do Ŝadnego z wymienionych w ppkt a-d obszarów działalności, w szczególności przychody i koszty odsetkowe oraz prowizyjne generowane z aktywów i zobowiązań związanych z klientami niesklasyfikowanymi oraz ogólne koszty administracyjne. Produkty pionów i obszarów działalności wymienionych w ppkt a-d powyŝej zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. w I półroczu 2012 roku w pkt. II ppkt. 8. Produktami obszaru działalności skarbowej i inwestycyjnej są instrumenty finansowe, bieŝące i terminowe lokaty i depozyty międzybankowe, kredyty od innych banków oraz kredyty udzielone bankom, dłuŝne i kapitałowe papiery wartościowe oraz instrumenty pochodne. Natomiast obszar działalności maklerskiej obejmuje głównie nabywanie i zbywanie papierów wartościowych na cudzy lub własny rachunek, prowadzenie rachunków papierów wartościowych, zarządzanie cudzym pakietem papierów wartościowych na zlecenie oraz oferowanie papierów wartościowych w obrocie pierwotnym lub w pierwszej ofercie publicznej. Aktywa i pasywa obszarów określonych w ppkt a-b powyŝej zostały wyodrębnione w oparciu o bazę kredytową i depozytową Banku. 54

57 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe I. Wynik na działalności operacyjnej pionu korporacji i finansów publicznych oraz pionu detalicznego jest wynikiem z działalności finansowej tych pionów pomniejszonym o wartość ogólnych kosztów administracyjnych przypisanych do danego pionu na podstawie Metodyki alokacji ogólnych kosztów administracyjnych na obszary działalności Banku. W I półroczu 2012 roku zmianie uległ sposób wykazywania prowizji odsetkowych, które Bank otrzymuje jako wynagrodzenie z tytułu kredytów udzielanych ze środków donatorów. Prowizje odsetkowe zostały zaliczone do przychodów odsetkowych, podczas gdy w poprzednich okresach były wykazywane jako przychody prowizyjne. W II półroczu 2011 roku zmieniony został klucz alokacji pośrednich kosztów reklamy oraz wyodrębniono koszty wizerunkowe, przypisywane bezpośrednio do obszarów działalności. Wyniki za okres porównawczy zostały doprowadzone do porównywalności. Na wynik z działalności finansowej ww. pionów składają się: - wynik z działalności depozytowej, tj. róŝnica pomiędzy przychodami ze sprzedaŝy środków depozytowych do ALM (działalność skarbowa i inwestycyjna) a kosztami pozyskania środków depozytowych. Przychody ze sprzedaŝy środków depozytowych dla danego pionu ustala się na podstawie średniego (ze stanów dziennych) stanu odpowiednich produktów depozytowych danego pionu odrębnie dla kaŝdej waluty. Cena transferowa jest to stawka oprocentowania środków pienięŝnych pozyskiwanych lub zagospodarowywanych przez piony biznesowe Banku, słuŝąca do ustalenia zarządczego wyniku finansowego jednostek Banku dla celów analitycznych oraz dla efektywnego zarządzania dochodowością i ryzykiem Banku, w szczególności ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej. Dla kaŝdej transakcji przypisywana jest indywidualna cena transferowa, będąca sumą stawki rynkowej zgodnej z okresem przeszacowania i walutą oraz stawek dodatkowych. Stawki transferowe ustalane są zgodnie z Zasadami ustalania stawek i rozliczania cen transferowych w Banku Ochrony Środowiska S.A. - wynik z działalności kredytowej, tj. suma przychodów odsetkowych od kredytów ze środków własnych, przychodów odsetkowych od kredytów ze środków obcych, prowizji odsetkowych od kredytów ze środków obcych oraz róŝnicy wartości odpisów z tytułu utraty wartości kredytów i poŝyczek i zobowiązań pozabilansowych pomniejszona o koszty finansowania działalności kredytowej przez ALM (działalność skarbowa i inwestycyjna). Koszty finansowania działalności kredytowej dla danego pionu ustala się na podstawie średniego (ze stanów dziennych) poziomu zadłuŝenia kredytowego dla odpowiednich produktów sprzedanych ze środków własnych danego pionu odrębnie dla kaŝdej z walut pomniejszonego o wartość odpisów z tytułu utraty wartości kredytów i poŝyczek. Dla kaŝdej transakcji przypisywana jest indywidualna cena transferowa, będąca sumą stawki rynkowej zgodnej z okresem przeszacowania i walutą oraz stawek dodatkowych. - wynik z działalności na dłuŝnych papierach wartościowych, tj. suma przychodów prowizyjnych i odsetkowych za obsługę obligacji komunalnych / korporacyjnych pomniejszona o koszty finansowania skalkulowane na podstawie cen transferowych. - wynik z tytułu prowizji, tj. róŝnica pomiędzy sumą przychodów prowizyjnych od kredytów, przychodów prowizyjnych związanych z rachunkami depozytowymi oraz przychodów od kart płatniczych nieprzydzielonych do rachunku depozytowego i kredytowego a kosztami prowizji. - wynik z pozycji wymiany, tj. dochody pionu z transakcji typu FX oraz dochody z pozostałych zrealizowanych transakcji wymiany walutowej przypisanych do pionów na podstawie średniej skali zadłuŝenia kredytowego w walutach obcych. 55

58 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe - wynik z pozostałych przychodów i kosztów z wyłączeniem ogólnych kosztów administracyjnych, tj. róŝnica pomiędzy przypisanymi do poszczególnych pionów pozostałymi przychodami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi. II. Wynik z obszaru działalności skarbowej i inwestycyjnej stanowi sumę wyników z obszaru działalności skarbowej oraz obszaru inwestycji kapitałowych Banku. Wynik na działalności operacyjnej z działalności skarbowej i z inwestycji kapitałowych stanowi wynik na działalności finansowej danego obszaru działalności pomniejszony o wartość ogólnych kosztów administracyjnych, przypisanych do danego obszaru na podstawie Metodyki alokacji ogólnych kosztów administracyjnych na obszary działalności Banku. Na wynik z działalności finansowej w obszarze działalności skarbowej i inwestycyjnej składają się: - wynik odsetkowy wyliczany jako suma wyniku odsetkowego z tytułu transakcji z klientami zewnętrznymi oraz wyniku rozliczeń z tytułu cen transferowych funduszy z innymi segmentami. Przychody i koszty odsetkowe zewnętrzne dotyczą transakcji na rynku międzybankowym (lokaty i kredyty), jak równieŝ nabywanych oraz emitowanych dłuŝnych papierów wartościowych. Wynik rozliczeń z tytułu cen transferowych funduszy jest róŝnicą pomiędzy przychodami z tytułu finansowania aktywów innych segmentów, a kosztami transferowymi za środki depozytowe otrzymane z innych segmentów. - wynik z pozycji wymiany, za wyjątkiem dochodów z pozycji wymiany przypisanych innym segmentom, - wynik na działalności handlowej, wynik z działalności ewidencjonowanej w księdze handlowej oraz z operacji instrumentami finansowym, w tym typu SWAP, odnoszonymi do wyniku odsetkowego Banku, - wynik na inwestycyjnych papierach wartościowych, wynik dotyczy akcji, udziałów i dłuŝnych papierów wartościowych oraz wyceny instrumentów finansowych - przychody z tytułu dywidend, - róŝnica wartości odpisów z tytułu utraty wartości, wynik obejmuje odpisy z tytułu utraty wartości akcji i udziałów oraz wybranych zaangaŝowań wobec instytucji finansowych w ramach działalności skarbowej i inwestycyjnej. Ze względu na specyfikę Banku, nie występują zjawiska sezonowości lub cykliczności działalności. Bank świadczy usługi finansowe, na które popyt ma charakter stabilny, a wpływ sezonowości jest nieistotny. Wyniki Domu Maklerskiego BOŚ S.A. są zaleŝne od koniunktury na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Wyniki obszarów działalności są kalkulowane w sposób opisany powyŝej, jednak dla celów zachowania spójności z systemem raportowania informacji zarządczej w tabelach poniŝej zastosowano prezentację w układzie zgodnym z rachunkiem zysków i strat. PoniŜej przedstawiono skonsolidowane wyniki finansowe Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku oraz 30 czerwca 2011 roku w podziale na przyjęte segmenty. 56

59 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Lp. Sprawozdanie przedstawiające składniki śródrocznego skonsolidowanego rachunku zysków i strat za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca PION KORPORACJI I FINANSÓW PUBLICZNYCH I. Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu odsetek sprzedaŝ klientom zewnętrznym sprzedaŝ innym segmentom Koszty z tytułu odsetek sprzedaŝ klientom zewnętrznym sprzedaŝ innym segmentom II. Wynik z tytułu opłat i prowizji III. Przychody z tytułu dywidend IV. Wynik na działalności handlowej (ze SWAP) V. Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych VI. Wynik z pozycji wymiany VII. Wynik na działalności bankowej VIII. Wynik pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych IX. Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości kredytów i poŝyczek X. Wynik na działalności finansowej Koszty bezpośrednie Wynik po kosztach bezpośrednich Koszty pośrednie Wynik po kosztach bezpośrednich i pośrednich Amortyzacja Pozostałe koszty (podatki, BFG, KNF, Usługi wzajemne) XI. Wynik finansowy brutto XII. ObciąŜenia podatkowe XIII. Wynik finansowy netto PION DETALICZNY DZIAŁALNOŚĆ SKARBOWA I INWESTYCYJNA DZIAŁALNOŚĆ MAKLERSKA (DM+EKOPROFIT) POZOSTAŁE (NIEULOKOWANE W SEGMENTACH) GRUPA Aktywa segmentu Zobowiązania segmentu Nakłady na aktywa trwałe i wartości niematerialne

60 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Lp. Sprawozdanie przedstawiające składniki śródrocznego skonsolidowanego rachunku zysków i strat za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca PION KORPORACJI I FINANSÓW PUBLICZNYCH I. Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu odsetek sprzedaŝ klientom zewnętrznym sprzedaŝ innym segmentom Koszty z tytułu odsetek sprzedaŝ klientom zewnętrznym sprzedaŝ innym segmentom II. Wynik z tytułu opłat i prowizji III. Przychody z tytułu dywidend IV. Wynik na działalności handlowej (ze SWAP) V. Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych VI. Wynik z pozycji wymiany VII. Wynik na działalności bankowej VIII. Wynik pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych IX. Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości kredytów i poŝyczek X. Wynik na działalności finansowej Koszty bezpośrednie Wynik po kosztach bezpośrednich Koszty pośrednie Wynik po kosztach bezpośrednich i pośrednich Amortyzacja Pozostałe koszty (podatki, BFG, KNF, Usługi wzajemne) XI. Wynik finansowy brutto XII. ObciąŜenia podatkowe XIII. Wynik finansowy netto PION DETALICZNY DZIAŁALNOŚĆ SKARBOWA I INWESTYCYJNA DZIAŁALNOŚĆ MAKLERSKA (DM+EKOPROFIT) POZOSTAŁE (NIEULOKOWANE W SEGMENTACH) GRUPA Aktywa segmentu Zobowiązania segmentu Nakłady na aktywa trwałe i wartości niematerialne

61 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 29. Transakcje z podmiotami powiązanymi Na dzień 30 czerwca 2012 roku, 31 grudnia 2011 roku oraz 30 czerwca 2011 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) był głównym akcjonariuszem w Grupie. Na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz 31 grudnia 2011 jednostką powiązaną kapitałowo z Bankiem była spółka stowarzyszona pod nazwą Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Za podmioty powiązane organizacyjnie uznaje się równieŝ kluczowy personel kierowniczy. (a) Opis transakcji z głównym akcjonariuszem Banku, tj.: NFOŚiGW Na dzień 30 czerwca 2012 roku NFOŚiGW nie posiadał w Banku rachunków bieŝących i terminowych. Na dzień 31 grudnia 2011 roku NFOŚiGW posiadał w Banku środki na rachunkach bieŝących i terminowych w kwocie 182 tys. zł (łącznie z naliczonymi odsetkami). Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2011 roku od depozytów Funduszu wyniosły tys. zł, natomiast otrzymane przychody z tytułu prowizji wyniosły 3 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku wartość środków powierzonych na kredyty przez NFOŚiGW wynosiła tys. zł, a na koniec 2011 roku wartość tychŝe środków wynosiła tys. zł. Za obsługę kredytów ze środków NFOŚiGW Bank otrzymuje wynagrodzenie, które w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku wynosiło 168 tys. zł, a w analogicznym okresie 2011 roku wynagrodzenie to wynosiło 284 tys. zł. NFOŚiGW udzielał dopłat do odsetek dla klientów, które wynosiły na dzień 30 czerwca 2012 roku tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2011 roku odsetki te wynosiły tys. zł. Transakcje z NFOŚiGW zostały przeprowadzone na warunkach ogólnych oferty publicznej Banku. (b) Opis transakcji z jednostką stowarzyszoną, tj. WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Oddział Banku prowadzi rachunki bieŝące WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz na dzień 31 grudnia 2011 roku Spółka posiadała złoŝone w Banku depozyty terminowe i O/N na zasadach rynkowych. Na dzień 30 czerwca 2012 roku stan depozytów Spółki łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. Koszty odsetkowe wyniosły 19 tys. zł a przychody z tytułu prowizji 4 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku stan depozytów Spółki łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. 59

62 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe (c) Informacje dotyczące kredytów i depozytów Członków Zarządu i Rady Nadzorczej Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. W ramach działalności operacyjnej przeprowadzone transakcje z członkami organu zarządzającego i kluczowym personelem kierowniczym obejmują przede wszystkim kredyty i depozyty. Salda poszczególnych pozycji bilansu na dzień 30 czerwca 2012 roku i 31 grudnia 2011 roku oraz koszty i przychody za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku oraz 30 czerwca 2011 roku zaprezentowano poniŝej: Kluczowy personel kierowniczy Stan kredytów 12 - Udzielone zobowiązania z tytułu linii kredytowych Stan depozytów Za okres 6 miesięcy Zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Przychody odsetkowe - 1 Koszty odsetek od depozytów Kluczowy personel kierowniczy korzysta z kredytów i depozytów na warunkach ogólnych oferty Banku. Ponadto wartość instrumentów finansowych na rachunkach inwestycyjnych kluczowego personelu kierowniczego na dzień 30 czerwca 2012 roku wynosiła 153 tys. zł, natomiast na dzień 31 grudnia 2011 roku 140 tys. zł. (d) Wynagrodzenie kluczowego personelu kierowniczego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Rada Nadzorcza Banku Zarząd Banku Razem, w tym: krótkoterminowe świadczenia pracownicze Wynagrodzenia z tyt. pełnienia funkcji we władzach jednostek podporządkowanych, w tym: krótkoterminowe świadczenia pracownicze Za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku łączna kwota wynagrodzeń Członków Zarządu Banku zawierała: wynagrodzenia zasadnicze, nagrodę specjalną, koszty polis ubezpieczeniowych, koszty opieki medycznej, zwrot nadpłaconych składek ZUS, koszty korzystania z 60

63 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe samochodów słuŝbowych dla celów prywatnych. Natomiast łączna kwota wynagrodzeń Członków Rady Nadzorczej Banku zawierała: wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej, zwrot kosztów biletów komunikacyjnych, benzyny, noclegów, udziału w konferencji. Za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku faktycznie wypłacona łączna kwota wynagrodzeń Członków Zarządu Banku zawierała: wynagrodzenia zasadnicze, premie za 2010 rok, koszty polis ubezpieczeniowych, koszty opieki medycznej, koszty korzystania z samochodów słuŝbowych dla celów prywatnych. 30. Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pienięŝnych, które są nietypowe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ W wyniku przeprowadzenia w I półroczu 2012 roku emisji akcji serii P kapitał zakładowy Banku wzrósł z kwoty zł do kwoty zł. Wartość przeprowadzonej subskrypcji wyniosła 227,5 mln zł. Zgodnie z szacunkami Banku koszty poniesione w związku z emisją akcji wyniosą ok. 9,4 mln zł. Ostateczna wysokość kosztów emisji nie jest jeszcze znana. Informacje na temat kapitału zakładowego zamieszczono w nocie 25 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 11 czerwca 2012 roku uchwałą Zarządu został przyjęty Sub-Program obligacji krótkoterminowych, uruchomiany w ramach Programu Emisji Obligacji o Maksymalnej Wartości Programu w wysokości jednego miliarda złotych. Wartość Programu została podwyŝszona uchwałą Zarządu Banku z dnia 19 lipca 2011 roku do dwóch miliardów złotych. W ramach Sub-Programu zostały wyemitowane serie obligacje KT.1.1 i KT.1.2. W dniu 22 czerwca 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.2 w wysokości 47 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 40/2012 z dnia 22 czerwca 2012 roku oraz w nocie 23 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 18 czerwca 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.1 w wysokości 60 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 36/2012 z dnia 19 czerwca 2012 roku oraz w nocie 23 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 28 lutego 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii G w wysokości 100 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 8/2012 z dnia 28 lutego 2012 roku. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 16 maja 2012 roku wyraziła zgodę na zaliczenie do funduszy uzupełniających Banku zobowiązań podporządkowanych z tytułu emisji obligacji serii G. Informacja o wyraŝeniu zgody została zawarta w raporcie bieŝącym nr 26/2012 z dnia 17 maja 2012 roku. W dniu 27 lutego 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii H w wysokości 185 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Emisja obligacji zorganizowana została w ramach Programu Emisji Obligacji o maksymalnej wartości programu wynoszącej jeden miliard złotych. Wartość Programu została podwyŝszona uchwałą Zarządu Banku z dnia 19 lipca 2011 roku do dwóch miliardów złotych. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 6/2012 z dnia 27 lutego 2012 roku oraz w nocie 23 do niniejszego śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Znaczącymi zdarzeniami mającymi wpływ na istotną zmianę wyniku finansowego DM BOŚ S.A. w I półroczu 2012 roku były: spadek obrotów na GPW w Warszawie zarówno na rynku akcji, jak i instrumentów pochodnych w porównaniu do analogicznego okresu roku 2011, mniejsza zmienność na rynku walutowym mająca wpływ na wynik z instrumentów finansowych głównie na rynku OTC oraz koszty związane z uruchomieniem Oddziału DM BOŚ S.A. w Republice Czeskiej. 61

64 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe 31. Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieŝący okres śródroczny W pierwszym półroczu 2012 roku nie wystąpiły zmiany załoŝeń będących podstawą do wyliczeń wartości szacunkowych kwot podawanych w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego oraz poprzednich latach obrotowych. 32. Wypłacone dywidendy (łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję), z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje Dywidenda za rok 2011 nie była wypłacona, gdyŝ zwołane na 28 czerwca 2012 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A., zgodnie z Uchwałą Nr 8/2012 w sprawie podziału zysku Banku za 2011 rok, zysk netto przeznaczyło w całości na podwyŝszenie kapitału zapasowego. 33. Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu pierwszego półrocza 2012 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym Po dniu bilansowym nie wystąpiły znaczące zdarzenia mające wpływ na prezentowane śródroczne skrócone skonsolidowane sprawozdanie finansowe. 34. Skutek zmian w strukturze jednostki gospodarczej w ciągu pierwszego półrocza 2012 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedaŝą jednostek zaleŝnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności W pierwszym półroczu 2012 roku nie miały miejsca przejęcia lub sprzedaŝ jednostek Grupy Kapitałowej Banku. Bank celem zapewnienia finansowania działalności statutowej dokapitalizował spółkę zaleŝną BOS Finance AB w wyniku czego jej kapitał zakładowy wynosi ,97 EUR. W dniu 15 czerwca 2012 roku Bank zawarł z Domem Maklerskim Banku Ochrony Środowiska S.A. umowę objęcia akcji DM BOŚ S.A. serii H na kwotę 10 mln zł, tym samym objął wszystkie akcje emisji H. Po zarejestrowaniu podwyŝszenia kapitału zakładowego Spółki Bank jako akcjonariusz zachowa 100% udział w kapitale i głosach. Spółka BOŚ Eko Profit S.A. zwiększyła swój kapitał zakładowy zwiększając tym samym potencjał kapitałowy do finansowania przedsięwzięć o profilu ekologicznym. Dokapitalizowanie Spółki miało miejsce w grudniu 2011 roku w drodze emisji nowych akcji serii C o wartości 3 mln zł pokrytych w gotówce przez DM BOŚ S.A., których wartość emisyjna była równa wartości nominalnej wynoszącej 1 zł. W dniu 23 stycznia 2012 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy dokonał rejestracji podwyŝszenia kapitału BOŚ Eko Profit S.A. ZaangaŜowanie kapitałowe w spółkę pośredniozaleŝną BOŚ Eko Profit S.A. według stanu na dzień 30 czerwca 2012 roku wyniosło 5 mln zł. 62

65 Grupa Kapitałowa BOŚ S.A. Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A. Data Imię i nazwisko Stanowisko/funkcja Podpis Mariusz Klimczak Prezes Zarządu Stanisław Kolasiński Wiceprezes pierwszy zastępca prezesa Zarządu Przemysław Lech Figarski Wiceprezes Zarządu Adam Zbigniew Grzebieluch Wiceprezes Zarządu Krzysztof Wojciech Telega Wiceprezes Zarządu.. 63

66 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe II. Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Banku Śródroczny rachunek zysków i strat Banku Działalność kontynuowana Nota 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu opłat i prowizji Koszty z tytułu opłat i prowizji Wynik z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu dywidend Wynik na działalności handlowej Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Wynik z pozycji wymiany Pozostałe przychody operacyjne Pozostałe koszty operacyjne Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Ogólne koszty administracyjne Wynik na działalności operacyjnej Zysk brutto ObciąŜenia podatkowe część bieŝąca część odroczona Zysk netto Zysk na akcję Banku w trakcie okresu (w zł) podstawowy 11 2,29 2,23 rozwodniony 11 2,29 2,23 Działalność zaniechana w okresie 6 miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku oraz w roku 2011 nie wystąpiła. Śródroczne sprawozdanie z całkowitych dochodów Banku 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony 2 kwartał okres od do Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk netto Zysk / strata z tyt. wyceny aktywów dostępnych do sprzedaŝy Wycena instrumentów pochodnych zabezpieczających przyszłe przepływy pienięŝne Podatek odroczony Całkowity dochód ogółem Noty przedstawione na stronach od 70 do 85 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego. 64

67 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Śródroczne sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku AKTYWA Nota Kasa, środki w Banku Centralnym Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu Pochodne instrumenty finansowe Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe: dostępne do sprzedaŝy utrzymywane do terminu zapadalności Inwestycje w jednostkach zaleŝnych i stowarzyszonych Wartości niematerialne Rzeczowe aktywa trwałe Aktywa z tytułu podatku dochodowego bieŝące odroczone Inne aktywa Aktywa razem ZOBOWIĄZANIA Zobowiązania wobec Banku Centralnego Zobowiązania wobec innych banków Pochodne instrumenty finansowe Zobowiązania wobec klientów Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych Zobowiązania podporządkowane Rezerwy Zobowiązania z tytułu bieŝącego podatku dochodowego Pozostałe zobowiązania Zobowiązania razem KAPITAŁ WŁASNY Kapitał podstawowy kapitał zakładowy akcje własne kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny Zyski zatrzymane Kapitał własny razem Kapitał własny i zobowiązania razem Noty przedstawione na stronach od 70 do 85 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego. 65

68 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Śródroczne sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Banku Kapitał zakładowy Kapitał podstawowy Akcje własne Kapitał zapasowy ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny Pozostały kapitał zapasowy Zyski zatrzymane Fundusz ogólnego ryzyka Niepodzielony wynik finansowy Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem PodwyŜszenie kapitału Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r Razem kapitał własny Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r

69 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Kapitał zakładowy Kapitał podstawowy Kapitał zapasowy ze sprzedaŝy Akcje własne akcji powyŝej ich wartości nominalnej Kapitał z aktualizacji wyceny Pozostały kapitał zapasowy Zyski zatrzymane Fundusz ogólnego ryzyka Niepodzielony wynik finansowy Stan na r Wynik netto Pozostałe całkowite dochody Całkowity dochód ogółem Podział wyniku, w tym: Przeniesienie wyniku na pozostałe kapitały Stan na r Razem kapitał własny Noty przedstawione na stronach od 70 do 85 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego. 67

70 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Śródroczne sprawozdanie z przepływów pienięŝnych Banku Metoda pośrednia PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk (strata) brutto Korekty razem: Amortyzacja Odsetki z działalności inwestycyjnej Zysk z tytułu działalności inwestycyjnej - 4 Odsetki z działalności finansowej Niezrealizowane róŝnice kursowe z działalności finansowej Dywidendy otrzymane Zmiana stanu papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu Zmiana stanu aktywów i zobowiązań z tytułu wyceny pochodnych instrumentów finansowych Zmiana stanu lokat w innych bankach oraz kredytów i poŝyczek udzielonych innym bankom Zmiana stanu kredytów i poŝyczek udzielonych klientom Zmiana stanu inwestycyjnych (lokacyjnych) papierów wartościowych Zmiana stanu aktywów zastawionych Zmiana stanu pozostałych aktywów Zmiana stanu zobowiązań wobec innych banków i Banku Centralnego Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów Zmiany stanu rezerw Zmiana stanu zobowiązań z tytułu bankowych papierów wartościowych i zobowiązań podporządkowanych Zmiana stanu innych zobowiązań Zapłacony podatek dochodowy Przepływy pienięŝne netto z działalności operacyjnej PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ Wpływy Zbycie rzeczowych aktywów trwałych - 59 Odsetki otrzymane od papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Dywidendy otrzymane Wydatki Nabycie akcji w jednostce zaleŝnej Nabycie wartości niematerialnych Nabycie rzeczowych aktywów trwałych Nabycie papierów wartościowych utrzymywanych do terminu zapadalności Przepływy pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej

71 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Metoda pośrednia PRZEPŁYWY PIENIĘśNE Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ Za okres 6 miesięcy zakończony Wpływy Wpływy z obligacji emitowanych przez Bank w tym obligacje podporządkowane Wpływy z emisji akcji i dopłat do kapitału Wydatki Nabycie akcji własnych Odsetki zapłacone od obligacji emitowanych przez Bank w tym od obligacji podporządkowanych Przepływy pienięŝne netto z działalności finansowej PRZEPŁYWY PIENIĘśNE NETTO, RAZEM BILANSOWA ZMIANA STANU ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH I EKWIWALENTÓW ŚRODKÓW PIENIĘZNYCH ŚRODKI PIENIĘśNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH NA POCZĄTEK OKRESU ŚRODKI PIENIĘśNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIĘśNYCH NA KONIEC OKRESU w tym: środki pienięŝne i ekwiwalenty środków pienięŝnych o ograniczonej moŝliwości dysponowania Noty przedstawione na stronach od 70 do 85 stanowią integralną część niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego. 69

72 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Informacja dodatkowa do śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego Banku. 1. Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A. Podstawowe informacje o Banku Ochrony Środowiska S.A., w tym o zmianach w składzie Zarządu Banku zostały opisane w nocie 1 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku. 2. Zatwierdzenie sprawozdania finansowego Niniejsze śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku zostało w dniu 28 sierpnia 2012 roku zatwierdzone przez Zarząd Banku do publikacji w dniu 31 sierpnia 2012 roku. Niniejsze śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe publikowane jest łącznie ze skonsolidowanym śródrocznym skróconym sprawozdaniem finansowym Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku. 3. Informacje o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości przy sporządzaniu sprawozdania finansowego Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe Banku Ochrony Środowiska S.A. (Bank, BOŚ S.A.) obejmuje: śródroczny rachunek zysków i strat Banku za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku, a takŝe dane za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku i dane porównawcze za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku które nie były przedmiotem przeglądu ani badania przez biegłego rewidenta. śródroczne sprawozdanie z całkowitych dochodów Banku za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku oraz dane za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku i dane porównawcze za okres 3 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku które nie były przedmiotem przeglądu ani badania przez biegłego rewidenta. śródroczne sprawozdanie z sytuacji finansowej Banku na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz dane porównawcze na dzień 31 grudnia 2011 roku, śródroczne sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym Banku za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, dane porównawcze za okres 12 miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2011 roku i za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku. śródroczne sprawozdanie z przepływów pienięŝnych Banku za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku oraz dane porównawcze za okres 6 miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2011 roku, dodatkowe noty objaśniające. Niniejsze śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) w wersji zatwierdzonej przez Unię Europejską (UE), w szczególności zgodnie z Międzynarodowym Standardem Rachunkowości nr 34. Na dzień zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego do publikacji, biorąc pod uwagę toczący się w Unii Europejskiej proces wprowadzania standardów MSSF oraz prowadzoną przez Bank działalność, w zakresie stosowanych przez Bank zasad rachunkowości nie 70

73 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe ma róŝnicy między standardami MSSF, które weszły w Ŝycie, a standardami MSSF zatwierdzonymi przez UE. Niniejsze śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy załoŝeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez Bank w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. co najmniej 12 miesięcy od dnia bilansowego. Na dzień zatwierdzenia niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego nie stwierdza się istnienia okoliczności wskazujących na zagroŝenie kontynuowania działalności przez Bank w okresie co najmniej 12 miesięcy po dniu bilansowym na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania bądź ograniczania dotychczasowej działalności. Śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe nie obejmuje wszystkich informacji oraz ujawnień wymaganych w rocznym sprawozdaniu finansowym i naleŝy je czytać łącznie ze śródrocznym skróconym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku. Stosowane przez Bank zasady rachunkowości zostały szczegółowo opisane w nocie 3 do Rocznego Sprawozdania Finansowego Banku Ochrony Środowiska S.A. za okres dwunastu miesięcy zakończony dnia 31 grudnia 2011 roku. Zasady rachunkowości zastosowane do sporządzenia niniejszego śródrocznego skróconego sprawozdania finansowego Banku są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu sprawozdania finansowego Banku za 2011 rok, za wyjątkiem prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów opisanej w nocie 3.1. do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku. 4. Dane porównawcze Na dzień 30 czerwca 2012 roku Bank dokonał poniŝszych zmian prezentacyjnych w stosunku do uprzednio publikowanych sprawozdań finansowych na dzień 30 czerwca 2011 roku. W opinii Banku obecna prezentacja lepiej odzwierciedla istotę i ekonomiczną treść opisanych pozycji. Pozycja w rachunku zysków i strat Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze Tytuł Zmiana prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów dane opublikowane 6 miesięcy zakończonych wpływ korekty prezentacyjnej dane zaprezentowane w niniejszym sprawozdaniu finansowym Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu opłat i prowizji Wynik z tytułu opłat i prowizji Zmiana prezentacji przychodów z tytułu obsługi kredytów ze środków donatorów

74 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 5. Zarządzanie kapitałem 5.1. Cele, polityka i procesy zarządzania kapitałem. W strukturze funduszy własnych Banku dominują fundusze podstawowe. Struktura funduszy własnych Banku wyznaczonych na potrzeby norm ostroŝnościowych na dzień 30 czerwca 2012 roku i na dzień 31 grudnia 2011 roku: I. Fundusze podstawowe Fundusze zasadnicze Kapitał zakładowy Kapitał zapasowy, w tym: ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej z zysku po opodatkowaniu odpisy aktualizujące wartość rzeczowych aktywów trwałych zbywanych lub likwidowanych Akcje własne Kapitał rezerwowy Pozycje dodatkowe funduszy podstawowych Fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej Pozycje pomniejszające fundusze podstawowe Wartości niematerialne Inne pomniejszenia funduszy podstawowych, w tym: niezrealizowane straty na instrumentach dłuŝnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy zaangaŝowanie kapitałowe banku w instytucje finansowe, kredytowe, banki II. Fundusze uzupełniające Kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych Dodatkowe pozycje funduszy uzupełniających Zobowiązanie podporządkowane Inne pozycje, w tym: niezrealizowane zyski na instrumentach dłuŝnych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy niezrealizowane zyski na instrumentach kapitałowych zaklasyfikowanych jako dostępne do sprzedaŝy Pozycje pomniejszające fundusze uzupełniające zaangaŝowanie kapitałowe banku w instytucje finansowe, kredytowe, banki Suma funduszy własnych BOŚ S.A Kapitał krótkoterminowy Suma funduszy własnych i kapitału krótkoterminowego BOŚ S.A Przedstawione powyŝej fundusze własne zostały wyliczone zgodnie z art. 127 Prawa Bankowego oraz Uchwałą KNF Nr 325/2011 z dnia 20 grudnia 2011 roku. 72

75 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Dla potrzeb ograniczania ryzyka spadku współczynnika wypłacalności Bank monitoruje kształtowanie się skali i struktury działalności Banku oraz czynników mogących mieć wpływ na obniŝenie się poziomu funduszy własnych Banku. Zgodnie z art. 128 pkt. 1 ust. 2 Prawa Bankowego Bank jest zobowiązany utrzymywać sumę funduszy własnych i kapitału krótkoterminowego na poziomie nie niŝszym niŝ wyŝsza z następujących wartości: - suma wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka oraz wymogów kapitałowych z tytułu przekroczenia limitów i naruszenia innych norm określonych w ustawie, - oszacowana przez Bank kwota, niezbędna do pokrycia wszystkich zidentyfikowanych, istotnych rodzajów ryzyka występujących w działalności Banku oraz zmian otoczenia gospodarczego, uwzględniająca przewidywany poziom ryzyka (kapitał wewnętrzny). Bank szacuje kapitał wewnętrzny na pokrycie ryzyk występujących w działalności Banku w oparciu o wymogi regulacyjne dla ryzyk I filara oraz dodatkowo szacuje kapitał wewnętrzny dla tych ryzyk II filara, których poziom został oceniony jako istotny. Poziom kapitału wewnętrznego kształtował się następująco: Wyszczególnienie Kapitał wewnętrzny Bank dąŝy do budowy, wdroŝenia i wykorzystywania wewnętrznych modeli słuŝących do szacowania kapitału wewnętrznego Kalkulacja wymogów kapitałowych Bank Ochrony Środowiska S.A. wyznacza wymogi kapitałowe zgodnie z obowiązującymi Uchwałami Komisji Nadzoru Finansowego, które wprowadziły do polskiego prawodawstwa postanowienia dyrektywy UE w sprawie wymogów kapitałowych (ang. Capital Requirements Directive Dyrektywa CRD). W Banku Ochrony Środowiska S.A. obowiązują następujące metody w zakresie wyznaczania wymogów kapitałowych: w zakresie ryzyka kredytowego metoda standardowa, w zakresie ryzyka operacyjnego metoda podstawowego wskaźnika. Całkowity wymóg kapitałowy stanowiła suma wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, wyznaczonych zgodnie z Uchwałą KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami: 1) wymogu z tytułu ryzyka kredytowego w zakresie portfela bankowego, 2) wymogu z tytułu ryzyka walutowego, 3) wymogu z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłuŝnych, 4) wymogu z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych, 5) wymogu z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta, 6) wymogu z tytułu ryzyka operacyjnego. Wymogi, o których mowa w punktach 2) 4) tworzą wymóg z tytułu ryzyka rynkowego. 1. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego wyznaczono metodą standardową zgodnie z zasadami określonymi w załączniku nr 4 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami 73

76 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 2. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka walutowego wyznaczono tzw. metodą podstawową, określoną w załączniku nr 6 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 3. Wymóg z tytułu ryzyka szczególnego cen instrumentów dłuŝnych wyznaczono tzw. metodą uproszczoną, określoną w załączniku nr 8 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 4. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych wyznaczano tzw. metodą zaktualizowanego średniego okresu zwrotu, określoną w załączniku nr 10 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 5. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta obliczono zgodnie z zasadami określonymi w 6 8 załącznika nr 11 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami, 6. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka operacyjnego wyznaczono tzw. metodą podstawowego wskaźnika, o której mowa w 2 ust. 1 pkt 1 Załącznika nr 14 do Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami. W I półroczu 2012 roku oraz w 2011 roku w Banku Ochrony Środowiska S.A. nie występowało ryzyko cen towarów, ryzyko cen kapitałowych papierów wartościowych w portfelu handlowym, ryzyko rozliczenia-dostawy w portfelu handlowym. Nie doszło takŝe do przekroczenia limitu koncentracji zaangaŝowań i limitu duŝych zaangaŝowań. Nie był przekroczony próg koncentracji kapitałowej. Całkowity wymóg kapitałowy Banku kształtował się następująco: Wyszczególnienie Całkowity wymóg kapitałowy, w tym: wymóg z tytułu ryzyka kredytowego i ryzyka kredytowego kontrahenta wymóg z tytułu ryzyka rynkowego wymóg z tytułu ryzyka operacyjnego Deklaracja zgodności z wymogami w zakresie adekwatności kapitałowej. Zgodnie z art. 128 pkt. 1 ust. 3 Prawa Bankowego, Bank jest zobowiązany utrzymywać współczynnik wypłacalności na poziomie co najmniej 8%. Kalkulacja współczynnika wypłacalności dokonywana była na podstawie Uchwały KNF nr 76/2010 z dnia 10 marca 2010 roku z późniejszymi zmianami. Poziom współczynnika wypłacalności kształtował się następująco: Wyszczególnienie Współczynnik wypłacalności 14,94% 11,94% 74

77 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 6. Wynik z tytułu odsetek Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Kredytów i poŝyczek, w tym od: Banków Klientów, w tym: korporacyjnych detalicznych finansów publicznych pozostałych Instrumentów finansowych, w tym: dostępnych do sprzedaŝy utrzymywanych do terminu zapadalności przeznaczonych do obrotu Transakcji zabezpieczających Razem Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Lokat przyjętych, depozytów i rachunków bankowych, w tym od: Banków Klientów, w tym: korporacyjnych detalicznych finansów publicznych funduszy ekologicznych pozostałych Kredytów i poŝyczek, w tym od: Banków Klientów Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty Instrumentów finansowych - dłuŝne papiery własnej emisji Razem

78 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 7. Wynik z tytułu opłat i prowizji Przychody z tytułu opłat i prowizji Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Opłaty i prowizje z tytułu udzielonych kredytów i gwarancji Pozostałe opłaty Razem Koszty z tytułu opłat i prowizji Opłaty z tytułu kart płatniczych Opłaty od rachunków bieŝących Pozostałe opłaty Prowizje płacone innym bankom w obrocie gotówkowym Razem Bank nie prowadził działalności powierniczej w pierwszym półroczu 2012 roku oraz w 2011 roku. 8. Przychody z tytułu dywidend Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy Papiery wartościowe przeznaczone do sprzedaŝy Inwestycje w jednostce zaleŝnej Razem W kwocie dywidendy za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku znajduje się dywidenda od spółki Kemipol Sp. z.o.o w wysokości tys. zł oraz od jednostki zaleŝnej - Dom Maklerski BOŚ S.A. w wysokości tys. zł. W analogicznym okresie 2011 roku Bank otrzymał tys. zł tytułem wypłaty dywindendy przez Kemipol Sp. z o.o., 196 tys. zł od Wodkan S.A. oraz tys. zł od Domu Maklerskiego BOŚ S.A. 76

79 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 9. Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Wynik na sprzedaŝy aktywów finansowych dostępnych do sprzedaŝy w tym: zyski straty Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Inwestycyjne papiery wartościowe dostępne do sprzedaŝy (dotworzenie) Kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom (rozwiązanie), w tym: Na naleŝności bilansowe Kredyty i poŝyczki udzielone klientom oraz zobowiązania pozabilansowe, w tym: Na naleŝności bilansowe (dotworzenie), w tym: Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Inne (dotworzenie) Na zobowiązania pozabilansowe (dotworzenie), w tym: Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym 3 27 Razem Wynik odpisów kredytów i poŝyczek klientów na naleŝności bilansowe: Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Wycena indywidualna Wycena grupowa Razem

80 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 11. Zysk przypadający na jedną akcję Podstawowy zysk przypadający na jedną akcję wylicza się jako iloraz zysku przypadającego na akcjonariuszy Banku oraz średniej waŝonej liczby akcji zwykłych w trakcie roku. Za okres 6 miesięcy zakończony Za okres 6 miesięcy zakończony Zysk netto Średnia waŝona liczba akcji zwykłych (w tysiącach) Podstawowy zysk na akcję (wyraŝony w zł, gr.) 2,29 2,23 Zysk rozwodniony na akcję jest równy zyskowi podstawowemu na akcję w obu okresach. 12. Kredyty i poŝyczki udzielone klientom Kredyty i poŝyczki brutto Minus odpisy aktualizujące Kredyty i poŝyczki netto Kredyty i poŝyczki brutto Minus odpisy aktualizujące Kredyty i poŝyczki netto Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Kredyty udzielone pozostałym klientom Kredyty i poŝyczki Pozostałe naleŝności NaleŜności razem

81 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Zmiany stanu odpisów aktualizujących na utratę wartości kredytów i poŝyczek Kredyty udzielone klientom detalicznym Kredyty udzielone klientom korporacyjnym Kredyty udzielone finansom publicznym Kredyty udzielone pozostałym klientom Pozostałe naleŝności Razem Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty spisane z bilansu, w tym: spisane wierzytelności w związku ze zbyciem wierzytelności funduszowi sekurytyzacyjnemu Inne zwiększenia Stan na koniec okresu - Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty odpisane w ciągu roku jako nieściągalne, w tym: spisane wierzytelności w związku ze zbyciem wierzytelności funduszowi sekurytyzacyjnemu Inne zwiększenia Stan na koniec okresu Stan na początek okresu Zwiększenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Zmniejszenie odpisów aktualizujących na utratę wartości Kredyty spisane z bilansu Inne zmniejszenia Stan na koniec okresu

82 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 13. Zobowiązania podporządkowane Obligatariusze Wartość nominalna Waluta Warunki oprocentowania Termin wymagalności/ wykupu Stan zobowiązań Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A PLN Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A PLN Bank Pocztowy S.A PLN Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A PLN WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) 10 lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) lat (z opcją wykupu po 5 latach) Bank Gospodarstwa Krajowego *\ PLN WIBOR 6M+marŜa (kupony 6- miesięczne) 10 lat (z opcją wykupu po 5 latach) Razem *\ Bank Gospodarstwa Krajowego był organizatorem emisji i nabył obligacje na rynku pierwotnym Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 16 maja 2012 roku podjęła decyzję o zaliczeniu do funduszy uzupełniających Banku kwoty tys. zł stanowiącej zobowiązanie podporządkowane z tytułu emisji w dniu 28 lutego 2012 roku obligacji zwykłych na okaziciela serii G o wartości nominalnej 1 tys. zł kaŝda. 80

83 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 14. Aktywa i zobowiązania warunkowe Zobowiązania warunkowe: Finansowe, w tym: otwarte linie kredytowe, w tym: odwołalne nieodwołalne otwarte akredytywy importowe promesy udzielenia kredytu, w tym: odwołalne limity na transakcje FX pozostałe Gwarancyjne, w tym: poręczenia i gwarancje spłaty kredytu gwarancje właściwego wykonania kontraktu gwarancja dla spółki zaleŝnej pozostałe Gwarantowanie emisji Papiery wartościowe do otrzymania Aktywa warunkowe: Finansowe, w tym: otwarte linie kredytowe pozostałe Gwarancyjne Aktywa i zobowiązania warunkowe razem

84 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe 15. Transakcje z podmiotami powiązanymi Na dzień 30 czerwca 2012 roku, 31 grudnia 2011 roku oraz 30 czerwca 2011 roku Bank Ochrony Środowiska S.A. pełnił rolę dominującą wobec spółki BOS Finance AB z siedzibą w Sztokholmie oraz wobec Domu Maklerskiego BOŚ S.A. (DM BOŚ S.A.). Spółka BOŚ Eko Profit S.A. na dzień 30 czerwca 2012, 31 grudnia 2011 roku oraz 30 czerwca 2011 roku pozostawała jednostką zaleŝną od Domu Maklerskiego BOŚ S.A. Na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz 31 grudnia 2011 roku jednostką powiązaną kapitałowo z Bankiem była spółka stowarzyszona pod nazwą Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Jednostką dominującą wobec BOŚ S.A. był Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Za podmioty powiązane organizacyjnie uznaje się równieŝ kluczowy personel kierowniczy. (a) Opis transakcji z jednostką zaleŝną, tj.: Domem Maklerskim BOŚ S.A. Oddziały Banku prowadzą rachunki bieŝące i lokat terminowych Domu Maklerskiego BOŚ S.A. Transakcje wykonywane na rachunkach bieŝących to przede wszystkim wpłaty i wypłaty gotówkowe klientów Spółki. W ramach wolnych środków na koniec kaŝdego dnia zakładane są standardowo depozyty terminowe O/N oprocentowane w oparciu o stawkę WIBOR. W pierwszej połowie 2012 roku Bank posiadał zawarte z Domem Maklerskim BOŚ S.A. transakcje związane z dostarczeniem usług maklerskich i doradztwa w zakresie między innymi: sporządzenia rekomendacji i pośrednictwa w sprzedaŝy akcji, przygotowania i przeprowadzenia oferty publicznej Banku. WyŜej wymienione transakcje mają charakter czasowy, zawarte zostały z uwagi na wewnętrzne potrzeby Banku, na zasadach rynkowych. W dniu 15 czerwca 2012 roku Bank zawarł ze Spółką umowę objęcia akcji Spółki serii H na kwotę 10 mln zł. Umowa została zawarta w ramach prywatnej subskrypcji akcji realizowanej w związku z dokapitalizowaniem Spółki wkładem pienięŝnym w wysokości 10 mln zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku stan depozytów DM BOŚ S.A. łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. Ponadto przychody odsetkowe wyniosły 318 tys. zł, koszty odsetkowe tys. zł, przychody z tytułu prowizji 163 tys. zł. Pozostałe przychody operacyjne wynosiły 80 tys. zł i inne koszty 126 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku DM BOŚ posiadał 247 obligacji Banku serii E i F o wartości nominalnej i cenie emisyjnej wynoszącej 247 tys. zł oraz o wartości bilansowej 251 tys. zł. Koszty odsetkowe wynosiły 8 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku DM BOŚ S.A. posiadał limit z tytułu kart płatniczych w wysokości 60 tys. zł, w tym stan naleŝności z tytułu kart płatniczych wyniósł 3 tys. zł, niewykorzystany limit 57 tys. zł oraz limit na pozostałe cele w wysokości tys. zł, w tym stan naleŝności kredytowych wynosił tys. zł, a stan zobowiązań pozabilansowych tys. zł. Zobowiązania pozabilansowe udzielone przez Bank z tytułu gwarancji wynosiły tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku stan depozytów DM BOŚ S.A. łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku DM BOŚ posiadał 241 obligacji Banku serii E i F o wartości nominalnej i cenie emisyjnej wynoszącej 241 tys. zł oraz o wartości bilansowej 245 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku DM BOŚ S.A. posiadał równieŝ limit z tytułu kart płatniczych w wysokości 60 tys. zł, w tym stan naleŝności z tytułu kart płatniczych wyniósł 3 tys. zł, natomiast zobowiązania pozabilansowe 57 tys. zł, oraz limit na pozostałe cele w wysokości tys. zł, w tym stan naleŝności kredytowych wynosił tys. zł, a stan zobowiązań pozabilansowych tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku DM BOŚ S.A. posiadał równieŝ zobowiązania pozabilansowe udzielone przez Bank w wysokości tys. zł. 82

85 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Na dzień 30 czerwca 2011 roku przychody odsetkowe wyniosły 4 tys. zł, koszty odsetkowe tys. zł, przychody z tytułu prowizji 173 tys. zł. Pozostałe przychody operacyjne wynosiły 74 tys. zł i inne koszty 54 tys. zł. Transakcje z DM BOŚ S.A. zostały przeprowadzone na warunkach ogólnych oferty publicznej Banku. (b) Opis transakcji z jednostką zaleŝną pośrednio, tj.: BOŚ Eko Profit S.A. Bank prowadzi rachunki bieŝące i lokat terminowych BOŚ Eko Profit S.A. W pierwszej połowie 2012 roku Bank posiadał zawarte z BOŚ Eko Profit S.A transakcje związane z dostarczeniem doradztwa w zakresie wykonywania analiz porównawczych produktów bankowych oraz promocji produktów bankowych. WyŜej wymienione transakcje zawarte zostały z uwagi na wewnętrzne potrzeby Banku, na zasadach rynkowych. Na dzień 30 czerwca 2012 roku BOŚ Eko Profit S.A. posiadał w Banku środki na rachunkach bieŝących i terminowych w kwocie tys. zł (łącznie z naliczonymi odsetkami). Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł na dzień 30 czerwca 2012 roku od depozytów spółki wyniosły 8 tys. zł, natomiast pozostałe przychody operacyjne wynosiły 53 tys. zł, a ogólne koszty administracyjne 1 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku spółka posiadała równieŝ limit z tytułu kart płatniczych w wysokości 20 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku BOŚ Eko Profit S.A. posiadał w Banku środki na rachunkach bieŝących i terminowych w kwocie 479 tys. zł (łącznie z naliczonymi odsetkami). Na dzień 31 grudnia 2011 roku BOŚ Eko Profit S.A. posiadał równieŝ niewykorzystany limit z tytułu kart płatniczych w wysokości 20 tys. zł. Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł na dzień 30 czerwca 2011 roku od depozytów spółki wyniosły 11 tys. zł. Pozostałe przychody operacyjne wyniosły 52 tys. zł i inne koszty 84 tys. zł. (c) Opis transakcji z jednostką zaleŝną, tj.: BOS Finance AB Na dzień 30 czerwca 2012 roku Bank posiadał umowę kaucji zawartą z BOS Finance AB z uwagi na potrzeby Banku, na zasadach rynkowych. Na dzień 30 czerwca 2012 roku zobowiązania Banku wobec BOS Finance AB z tytułu zabezpieczeń pienięŝnych wynosiły tys. zł, natomiast odsetki od zobowiązań tys. zł. Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku wyniosły tys. zł. Zobowiązania pozabilansowe na dzień 30 czerwca 2012 roku z tytułu udzielonej gwarancji wykonania zobowiązań wynosiły tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku zobowiązania Banku wobec BOS Finance AB z tytułu zabezpieczeń pienięŝnych wynosiły tys. zł, natomiast odsetki od zobowiązań tys. zł. Zobowiązania pozabilansowe na dzień 31 grudnia 2011 roku z tytułu udzielonej gwarancji wykonania zobowiązań wynosiły tys. zł. Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2011 roku wyniosły tys. zł. (d) Opis transakcji z jednostką stowarzyszoną, tj. WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Oddział Banku prowadzi rachunki bieŝące WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. Na dzień 30 czerwca 2012 roku oraz na dzień 31 grudnia 2011 roku Spółka posiadała złoŝone w Banku depozyty terminowe i O/N, na zasadach rynkowych. Na dzień 30 czerwca 2012 roku stan depozytów Spółki łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. Koszty odsetkowe wyniosły 19 tys. zł a przychody z tytułu prowizji 4 tys. zł. Na dzień 31 grudnia 2011 roku stan depozytów Spółki łącznie z naliczonymi odsetkami wyniósł tys. zł. 83

86 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe (e) Opis transakcji z głównym akcjonariuszem Banku, tj.: NFOŚiGW Na dzień 30 czerwca 2012 roku NFOŚiGW nie posiadał w Banku rachunków bieŝących i terminowych. Na dzień 31 grudnia 2011 roku NFOŚiGW posiadał w Banku środki na rachunkach bieŝących i terminowych w kwocie 182 tys. zł (łącznie z naliczonymi odsetkami). Koszty odsetkowe, jakie Bank poniósł w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2011 roku od depozytów Funduszu wyniosły tys. zł, natomiast otrzymane przychody z tytułu prowizji wyniosły 3 tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2012 roku wartość środków powierzonych na kredyty przez NFOŚiGW wynosiła tys. zł, a na koniec 2011 roku wartość tychŝe środków wynosiła tys. zł. Za obsługę kredytów ze środków NFOŚiGW Bank otrzymuje wynagrodzenie, które w okresie sześciu miesięcy zakończonym dnia 30 czerwca 2012 roku wynosiło 168 tys. zł, a w analogicznym okresie 2011 roku wynagrodzenie to wynosiło 284 tys. zł. NFOŚiGW udzielał dopłat do odsetek dla klientów, które wynosiły na dzień 30 czerwca 2012 roku tys. zł. Na dzień 30 czerwca 2011 roku odsetki te wynosiły tys. zł. Transakcje z NFOŚiGW zostały przeprowadzone na warunkach ogólnych oferty publicznej Banku. 16. Sezonowość lub cykliczność działalności w okresie śródrocznym Działalność Banku nie podlega sezonowości ani cykliczności. 17. Rodzaj oraz kwoty pozycji wpływających na aktywa, zobowiązania, kapitał, wynik finansowy netto lub przepływy środków pienięŝnych, które są nietypowe ze względu na ich rodzaj, wielkość lub wywierany wpływ W wyniku przeprowadzenia w I półroczu 2012 roku emisji akcji serii P kapitał zakładowy Banku wzrósł z kwoty zł do kwoty zł. Wartość przeprowadzonej subskrypcji wyniosła 227,5 mln zł. Zgodnie z szacunkami Banku koszty poniesione w związku z emisją akcji wyniosą ok. 9,4 mln zł. Ostateczna wysokość kosztów emisji nie jest jeszcze znana. Informacje na temat kapitału zakładowego zamieszczono w nocie 25 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 11 czerwca 2012 roku uchwałą Zarządu został przyjęty Sub-Program obligacji krótkoterminowych, uruchomiany w ramach Programu Emisji Obligacji o Maksymalnej Wartości Programu w wysokości jednego miliarda złotych. Wartość Programu została podwyŝszona uchwałą Zarządu Banku z dnia 19 lipca 2011 roku do dwóch miliardów złotych. W ramach Sub-Programu zostały wyemitowane serie obligacje KT.1.1 i KT.1.2. W dniu 22 czerwca 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.2 w wysokości 47 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 40/2012 z dnia 22 czerwca 2012 roku oraz w nocie 23 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 18 czerwca 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.1 w wysokości 60 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 36/2012 z dnia 19 czerwca 2012 roku oraz w nocie 23 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W dniu 28 lutego 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii G w wysokości 100 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 8/2012 z dnia 28 lutego 2012 roku. Komisja Nadzoru Finansowego w dniu 16 maja 2012 roku wyraziła zgodę na zaliczenie do funduszy uzupełniających Banku zobowiązań podporządkowanych z tytułu emisji obligacji serii G. Informacja o wyraŝeniu zgody została zawarta w raporcie bieŝącym nr 26/2012 z dnia 17 maja 2012 roku. 84

87 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe W dniu 27 lutego 2012 roku doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii H w wysokości 185 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Emisja obligacji zorganizowana została w ramach Programu Emisji Obligacji o maksymalnej wartości programu wynoszącej jeden miliard złotych. Wartość Programu została podwyŝszona uchwałą Zarządu Banku z dnia 19 lipca 2011 roku do dwóch miliardów złotych. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 6/2012 z dnia 27 lutego 2012 roku oraz w nocie 23 do śródrocznego skróconego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. 18. Rodzaj oraz kwoty zmian wartości szacunkowych kwot, które były podawane w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego lub zmiany wartości szacunkowych podawanych w poprzednich latach obrotowych, jeśli wywierają one istotny wpływ na bieŝący okres śródroczny W pierwszym półroczu 2012 roku nie wystąpiły zmiany załoŝeń będących podstawą do wyliczeń wartości szacunkowych kwot podawanych w poprzednich okresach śródrocznych bieŝącego roku obrotowego oraz poprzednich latach obrotowych. 19. Wypłacone dywidendy (łącznie lub w przeliczeniu na jedną akcję), z podziałem na akcje zwykłe i pozostałe akcje Dywidenda za rok 2011 nie była wypłacona, gdyŝ zwołane na 28 czerwca 2012 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A., zgodnie z Uchwałą Nr 8/2012 w sprawie podziału zysku Banku za 2011 rok, zysk netto przeznaczyło w całości na podwyŝszenie kapitału zapasowego. 20. Istotne zdarzenia następujące po zakończeniu pierwszego półrocza 2012 roku, które nie zostały odzwierciedlone w sprawozdaniu finansowym Po dniu bilansowym nie wystąpiły znaczące zdarzenia mające wpływ na prezentowane śródroczne skrócone sprawozdanie finansowe. 21. Skutek zmian w strukturze jednostki gospodarczej w ciągu pierwszego półrocza 2012 roku, łącznie z połączeniem jednostek gospodarczych, przejęciem lub sprzedaŝą jednostek zaleŝnych i inwestycji długoterminowych, restrukturyzacją i zaniechaniem działalności W pierwszym półroczu 2012 roku nie miały miejsca przejęcia lub sprzedaŝ jednostek Grupy Kapitałowej Banku. Bank celem zapewnienia finansowania działalności statutowej dokapitalizował spółkę zaleŝną BOS Finance AB w wyniku czego jej kapitał zakładowy wynosi ,97 EUR. W dniu 15 czerwca 2012 roku Bank zawarł z Domem Maklerskim Banku Ochrony Środowiska S.A. umowę objęcia akcji DM BOŚ S.A. serii H na kwotę 10 mln zł, tym samym objął wszystkie akcje emisji H. Po zarejestrowaniu podwyŝszenia kapitału zakładowego Spółki Bank jako akcjonariusz zachowa 100% udział w kapitale i głosach. Spółka BOŚ Eko Profit S.A. zwiększyła swój kapitał zakładowy zwiększając tym samym potencjał kapitałowy do finansowania przedsięwzięć o profilu ekologicznym. Dokapitalizowanie Spółki miało miejsce w grudniu 2011 roku w drodze emisji nowych akcji serii C o wartości 3 mln zł pokrytych w gotówce przez DM BOŚ S.A., których wartość emisyjna była równa wartości nominalnej wynoszącej 1 zł. W dniu 23 stycznia 2012 roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy dokonał rejestracji podwyŝszenia kapitału BOŚ Eko Profit S.A. ZaangaŜowanie kapitałowe w spółkę pośredniozaleŝną BOŚ Eko Profit S.A. według stanu na dzień 30 czerwca 2012 roku wyniosło 5 mln zł. 85

88 Bank Ochrony Środowiska S.A. Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A. Data Imię i nazwisko Stanowisko/funkcja Podpis Mariusz Klimczak Prezes Zarządu Stanisław Kolasiński Wiceprezes pierwszy zastępca prezesa Zarządu Przemysław Lech Figarski Wiceprezes Zarządu Adam Zbigniew Grzebieluch Wiceprezes Zarządu Krzysztof Wojciech Telega Wiceprezes Zarządu.. 86

89 SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. W I PÓŁROCZU 2012 ROKU WARSZAWA, 28 sierpnia 2012 roku

90 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. SPIS TREŚCI: I. CZYNNIKI I ZDARZENIA WPŁYWAJĄCE NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY W I PÓŁROCZU 2012 R SYTUACJA MAKROEKONOMICZNA ZDARZENIA MAJĄCE ZNACZĄCY WPŁYW NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY... 6 II. WYNIKI FINANSOWE I DZIAŁALNOŚĆ GRUPY RACHUNEK WYNIKÓW GRUPY BILANS Aktywa Grupy Zmiany w strukturze aktywów Charakterystyka polityki kredytowej Banku Kredyty i poŝyczki Kredyty i poŝyczki udzielone w okresie sprawozdawczym Jakość portfela kredytowego Kapitał własny i zobowiązania razem Grupy Zmiany w strukturze kapitału własnego i zobowiązań razem Źródła finansowania działalności Grupy Informacje o zaciągniętych kredytach, o umowach poŝyczek, oraz o udzielonych poręczeniach lub gwarancjach Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach poŝyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej Banku Opis wykorzystania wpływów z emisji papierów wartościowych Informacje o udzielonych poŝyczkach, poręczeniach i gwarancjach podmiotom zaleŝnym AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE GRUPY RÓśNICA POMIĘDZY PROGNOZAMI A ZREALIZOWANYMI WYNIKAMI CZYNNIKI ISTOTNE DLA ROZWOJU GRUPY STRATEGIA ROZWOJU GRUPY Kierunki rozwoju Banku Kierunki rozwoju Grupy PODSTAWOWY ZAKRES DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ Działalność bankowa Grupa BOŚ S.A. na tle sektora bankowego PODSTAWOWE PRODUKTY, USŁUGI I SFERY DZIAŁALNOŚCI GRUPY Produkty bankowe Liczba obsługiwanych klientów, rachunków, kart płatniczych i placówek Oferta proekologiczna i współpraca z funduszami ochrony środowiska Segment klientów korporacyjnych Segment finansów publicznych Segment klientów detalicznych Działalność maklerska Rynek pienięŝny i kapitałowy Współpraca z zagranicznymi instytucjami finansowymi Bankowość inwestycyjna III. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI FINANSOWYMI i KONTROLA W GRUPIE ZARZĄDZANIE RYZYKAMI FINANSOWYMI Techniki pomiaru ryzyka finansowego (w księdze bankowej i handlowej) oraz limity Ryzyko płynności Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej Ryzyko walutowe Ryzyko cen akcji i towarów Ryzyko operacyjne i braku zgodności Ryzyko kredytowe Tytuły egzekucyjne i wartości zabezpieczeń SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ OCENA ZARZĄDZANIA ZASOBAMI FINANSOWYMI Cel i organizacja zarządzania zasobami finansowymi Ocena zdolności do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań

91 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. IV. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE O BANKU ORGANIZACJA GRUPY KAPITAŁOWEJ Struktura Grupy Kapitałowej UzaleŜnienie od partnerów INFORMACJE O UMOWACH BANKU Umowy znaczące Umowy z Bankiem Centralnym i organami nadzoru Umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych Umowy o dokonanie badań sprawozdań finansowych Pozostałe umowy z podmiotem uprawnionym do badań sprawozdań finansowych CZYNNIKI I NIETYPOWE ZDARZENIA INFORMACJA O POSTĘPOWANIACH SĄDOWYCH TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ZMIANY W PODSTAWOWYCH ZASADACH ZARZĄDZANIA SEZONOWOŚĆ LUB CYKLICZNOŚĆ INFORMACJA O DYWIDENDZIE GŁÓWNE INWESTYCJE AKCJONARIAT I PRAWA Z AKCJI Akcjonariat Informacje o umowach dotyczących przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu Posiadacze specjalnych uprawnień kontrolnych z tytułu papierów wartościowych Ograniczenia w przenoszeniu prawa własności papierów wartościowych i w wykonywaniu prawa głosu ORGANY BANKU I OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO Walne Zgromadzenie Banku Rada Nadzorcza Banku Zarząd Banku Zasady powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz uprawnienia osób zarządzających Akcje BOŚ S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących Umowy dotyczące rekompensat dla osób zarządzających PRACOWNICY Zatrudnienie Szkolenia Informacje o systemie kontroli programów akcji pracowniczych INFORMACJE PO DNIU BILANSOWYM DZIAŁALNOŚĆ PROMOCYJNA DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA

92 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. I. CZYNNIKI I ZDARZENIA WPŁYWAJĄCE NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY W I PÓŁROCZU 2012 R. 1. SYTUACJA MAKROEKONOMICZNA Sytuacja makroekonomiczna W I półroczu 2012 r. aktywność gospodarki polskiej osłabła wobec notowanej w 2011 r. W I kwartale br. tempo wzrostu PKB obniŝyło się do 3,5% wobec 4,3% odnotowanych w IV kwartale 2011 r. Miesięczne dane nt. gospodarki krajowej, m.in. produkcji przemysłowej, budowlanej oraz sprzedaŝy detalicznej świadczą, Ŝe trend osłabienia aktywności gospodarki polskiej był kontynuowany w II kwartale br. ObniŜenie tempa krajowego wzrostu gospodarczego następowało na skutek negatywnego oddziaływania osłabienia dynamiki inwestycji w wyniku ograniczania inwestycji infrastrukturalnych oraz osłabienia dynamiki produkcji na eksport. W I połowie br. sytuacja dochodowa gospodarstw domowych pogorszyła się w wyniku spowolnienia dynamiki zatrudnienia w przedsiębiorstwach. Przy stabilizacji na niskim poziomie dynamiki nominalnej wynagrodzeń oraz utrzymującej się podwyŝszonej inflacji nastąpiło dalsze obniŝenie tempa wzrostu realnego funduszu płac w przedsiębiorstwach średnia za II kwartał 2012 r. wyniosła ok. 0% r/r wobec 1,9% w I kwartale br. i ponad 4% notowanych w I połowie br. Jednocześnie stopa bezrobocia rejestrowanego pozostawała na poziomie wyŝszym niŝ w analogicznym okresie 2011 r. Na koniec I półrocza br. stopa bezrobocia wyniosła 12,4% wobec 11,9% w połowie 2011 r. W I połowie br. inflacja mierzona wskaźnikiem CPI pozostawała na podwyŝszonym poziomie, ceny w I kwartale br. wzrosły średnio o 4,1% r/r, zaś w II kwartale br. o 4,0%, wobec średniego wskaźnika inflacji w 2011 r. na poziomie 4,3%, co wynikało z utrzymania się na wysokim poziomie dynamiki cen Ŝywności i nośników energii, przy postępującym spadku miar inflacji bazowej. Rada Polityki PienięŜnej (RPP) w I połowie 2012 r. podwyŝszyła stopy procentowe o 25 pkt. bazowych - do 4,75% dla stopy referencyjnej NBP. Rada uzasadniła swoją decyzję ryzykiem utrwalenia się podwyŝszonej inflacji w przyszłości w związku z bieŝącym wysokim poziomem inflacji oraz obawą, Ŝe przewidywana skala spowolnienia wzrostu gospodarczego moŝe okazać się niewystarczająca aby umoŝliwić powrót inflacji do celu w średnim okresie. W lipcu br., po publikacji gorszych od oczekiwań danych nt. gospodarki polskiej, nasiliły się głosy niektórych członków RPP za obniŝeniem stóp procentowych NBP. 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0, ,0 1,0 0,0-1,0 6,3 6,1 5,2 I kw. 08 sty 11 sty 11 II kw. 08 lut 11 III kw. 08 3,2 IV kw. 08 Kwartalna dynamika PKB I kw I kw (% r/r) 1,6 1,0 0,4 I kw. 09 II kw. 09 III kw. 09 3,7 4,2 4,7 4,6 4,2 4,2 4,3 3,2 3,5 2,7 IV kw. 09 I kw. 10 II kw. 10 III kw. 10 IV kw. 10 I kw. 11 II kw. 11 Stopa bezrobocia rejestrowanego w okresie styczeń czerwiec 2012 mar 11 kwi 11 liczba bezrobotnych (tys.) stopa bezrobocia (%) maj 11 cze 11 lip 11 sie 11 wrz 11 paź 11 lis 11 gru 11 sty 12 lut 12 mar 12 kwi 12 III kw. 11 Inflacja w okresie styczeń czerwiec 2012 w ujęciu rocznym i miesięcznym (%) lut 11 mar 11 kwi 11 maj 11 cze 11 lip 11 m/m sie 11 wrz 11 paź 11 r/r lis 11 gru 11 sty 12 lut 12 mar 12 kwi 12 maj 12 maj 12 IV kw. 11 cze 12 cze 12 I kw ,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 4

93 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. W I połowie roku sytuacja na międzynarodowych rynkach finansowych charakteryzowała się wysoką zmiennością. W I kwartale br. nastąpiła wyraźna poprawa sytuacji na rynkach finansowych w reakcji na lepsze od oczekiwań dane dotyczące największych gospodarek świata (co oddaliło ryzyko nawrotu recesji w gospodarce globalnej scenariusza powaŝnie dyskontowanego przez rynki w II połowie 2011 r.) oraz przeprowadzenie w grudniu 2011r. i lutym 2012 r. przez Europejski Bank Centralny operacji dostarczania sektorowi bankowemu długoterminowego finansowania. Jednak II kwartał 2012 r. przyniósł ponowny wzrost rynkowej premii za ryzyko w reakcji na publikacje danych wskazujących na pogorszenie sytuacji gospodarki światowej oraz wzrost obaw rynkowych o perspektywy rozwoju sytuacji w strefie euro (m.in. w kontekście nasilenia obaw, czy Grecja pozostanie w strefie euro wobec niepewności odnośnie do wyniku wyborów parlamentarnych, a takŝe nasilenia się problemów sektora bankowego w Hiszpanii, co poskutkowało zwróceniem się Hiszpanii o zewnętrzną pomoc finansową przeznaczoną na dokapitalizowanie sektora bankowego). Jednocześnie eskalację negatywnych nastrojów rynkowych ograniczały działania banków centralnych rozluźniających politykę monetarną oraz oczekiwania rynkowe na kontynuowanie tej polityki w przyszłości. WIBOR w okresie styczeń czerwiec 2012 (%) WIBOR 1M WIBOR 3M WIBOR 6M 5,5 5,3 5,1 4,9 4,7 4,5 4,3 4,1 3,9 3,7 3,5 sty 11 lut 11 mar 11 kwi 11 maj 11 cze 11 lip 11 sie 11 wrz 11 paź 11 lis 11 gru 11 sty 12 lut 12 mar 12 kwi 12 maj 12 cze 12 Kursy walut w okresie styczeń czerwiec 2012 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN 4,9 4,5 4,1 3,7 3,3 2,9 2,5 sty 11 lut 11 mar 11 kwi 11 maj 11 cze 11 lip 11 sie 11 wrz 11 paź 11 lis 11 gru 11 sty 12 lut 12 mar 12 kwi 12 maj 12 cze 12 PowyŜsze globalne warunki rynkowe skutkowały umocnieniem kursu złotego w I kwartale br., a następnie osłabieniem w II kwartale br. W szczególności w warunkach silnego osłabienia euro wobec dolara w II kwartale 2012 r. złoty stracił na wartości wobec dolara. Jednak skala wzrostu awersji do ryzyka w II kwartale br. nie była tak silna w porównaniu z notowaną pod koniec 2011 r. by złoty osłabił się w I połowie br. powyŝej poziomów notowanych na koniec 2011 r. W rezultacie w skali I półrocza złoty zyskał na wartości o 3,5% wobec euro, blisko 1% wobec dolara amerykańskiego oraz blisko 2,5% wobec franka szwajcarskiego. Na koniec czerwca 2012 r. kurs złotego ukształtował się na poziomie 4,26 złotego za euro, 3,39 złotego za dolara amerykańskiego oraz 3,55 złotego za franka szwajcarskiego. W I połowie 2012 r. w porównaniu z końcem 2011 r. rentowności krajowych skarbowych papierów wartościowych o terminie zapadalności powyŝej 2 lat spadły i na koniec II kwartału 2012 r. były istotnie niŝsze od notowanych na koniec 2011 r. Spadek rentowności, w zaleŝności od terminu zapadalności, mieścił się w przedziale pkt. bazowych. Jedynie rentowość papierów skarbowych o krótkim terminie zapadalności wzrosła w wyniku podwyŝszenia stóp procentowych przez Radę Polityki PienięŜnej. I półrocze 2012 r. przyniosło pogorszenie koniunktury giełdowej. Obroty ogółem na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie na rynku akcji były niŝsze o około 30% niŝ w tym samym okresie 2011 r. Główne rynki poruszały się w trendzie bocznym przy stosunkowo niewielkiej zmienności. Spadek aktywności inwestycyjnej miał równieŝ negatywny wpływ na rynek pierwotny. W I półroczu 2012 r. tylko 5 spółek zadebiutowało na giełdzie. Łączna wartość ich akcji wyniosła 412 mln zł. 5

94 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 2. ZDARZENIA MAJĄCE ZNACZĄCY WPŁYW NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ GRUPY Rating W dniu 4 czerwca 2012 r. agencja Fitch Ratings Ltd, w wyniku badania ratingowego, potwierdziła wiarygodność kredytową Banku i utrzymała ratingi dla BOŚ S.A. na następującym poziomie: Długoterminowy rating podmiotu ( IDR ) BBB dla poziomu inwestycyjnego skala: AAA, AA, A, BBB; dla poziomu spekulacyjnego skala: BB, B, CCC, CC, C, DDD, DD, D; oba poziomy z moŝliwością dodania znaku + lub - w zaleŝności od głównej kategorii ratingowej, znaki te nie są dodawane do kategorii AAA oraz kategorii poniŝej CCC Rating krótkoterminowy F3 w skali ocen od najwyŝszej do najniŝszej: F1, F2, F3, B, C, D; kategoria F1 moŝe mieć dodany znak + Viability rating bb w skali ocen od najwyŝszej do najniŝszej: aaa, aa, a, bbb, bb, b, ccc, cc, c, f, z moŝliwością dodania znaków + i - znaki te nie są dodawane do kategorii aaa oraz kategorii poniŝej ccc Rating wsparcia 2 w skali ocen od najwyŝszej do najniŝszej: 1, 2, 3, 4, 5 z moŝliwością dodania litery T. Perspektywa ratingu podmiotu oraz długoterminowego ratingu krajowego pozostaje Stabilna. Jednocześnie agencja raitingowa potwierdziła rating wyemitowanych przez BOS Finance AB Euroobligacji na poziomie BBB. Oceny perspektywy ratingu: od Pozytywnej poprzez Stabilną do Negatywnej. Ocena Pozytywna świadczy o moŝliwości podwyŝszenia ratingu IDR w przyszłości, ocena Stabilna o utrzymaniu bez zmian, a ocena Negatywna o moŝliwości obniŝenia. Oferta publiczna akcji zwykłych na okaziciela serii P W I półroczu 2012 r. na podstawie Uchwały nr 5/2011 Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia z dnia 23 września 2011 r. BOŚ S.A. przeprowadził ofertę publiczną akcji zwykłych na okaziciela serii P o wartości nominalnej 10 zł kaŝda. Subskrypcją w ramach oferty publicznej zostało objętych 6,5 mln akcji serii P. Cena emisyjna została ustalona na poziomie 35 zł. Wpływy brutto z tytułu emisji wyniosły 227,5 mln złotych. Globalnymi koordynatorami oferty i prowadzącymi księgę popytu byli ING Securities S.A. i ING Bank N.V., Oddział w Londynie. Krajowym MenedŜerem był DM BOŚ S.A. Rolę oferujących pełnili ING Securities S.A. i DM BOŚ S.A. Wybrane informacje dotyczące oferty: w dniu 10 kwietnia 2012 r. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) zatwierdziła prospekt emisyjny akcji Banku sporządzony na potrzeby oferty publicznej nie więcej niŝ 6,5 mln akcji zwykłych na okaziciela serii P o wartości nominalnej 10 zł kaŝda oraz ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie do obrotu na rynku regulowanym prowadzonym przez GPW akcji serii P oraz nie więcej niŝ 6,5 mln praw do akcji serii P; w dniu 11 kwietnia 2012 r. Bank, ING Securities S.A., ING Bank N.V., Oddział w Londynie oraz Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. zawarły umowę o gwarantowanie zapisów inwestorów w transzy inwestorów instytucjonalnych na potrzeby emisji oraz oferty publicznej nie więcej niŝ 6,5 mln akcji serii P; w dniu 11 kwietnia 2012 r. KNF zatwierdziła Aneks nr 1 do prospektu emisyjnego akcji Banku sporządzonego na potrzeby oferty publicznej akcji zwykłych na okaziciela serii P. Aneks dotyczy ceny maksymalnej akcji serii P, która została ustalona w wysokości 45 zł za jedną akcję; zapisy na akcje serii P w Transzy Inwestorów Detalicznych były przyjmowane od dnia 12 kwietnia 2012 r. do dnia 19 kwietnia 2012 r. Zapisy na akcje serii P w Transzy Inwestorów Instytucjonalnych były przyjmowane od dnia 23 kwietnia 2012 r. do dnia 25 kwietnia 2012 r. (budowa księgi popytu kwietnia 2012 r.); 6

95 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. w dniu 19 kwietnia 2012 r. Bank, w porozumieniu z Globalnymi Koordynatorami, ustalił co następuje: - cena emisyjna jednej akcji oferowanej w ofercie publicznej 35 zł; - ostateczna liczba akcji oferowanych w ofercie publicznej 6,5 mln; - liczba akcji oferowanych w Transzy Inwestorów Instytucjonalnych 6 mln; - liczba akcji oferowanych w Transzy Inwestorów Detalicznych 0,5 mln; akcje serii P zostały przydzielone w dniu 26 kwietnia 2012 r.; Uchwałą z dnia 30 kwietnia 2012 r. Zarząd Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych S.A. (KDPW) postanowił zarejestrować w dniu 2 maja 2012 r. w KDPW 6,5 mln praw do akcji serii P. Zarząd Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. (GPW) postanowił wprowadzić z dniem 4 maja 2012 r. w trybie zwykłym do obrotu giełdowego na rynku podstawowym 6,5 mln praw do akcji zwykłych BOŚ S.A. na okaziciela serii P o wartości nominalnej 10 zł kaŝda; wartość przeprowadzonej subskrypcji wyniosła 227,5 mln zł. Zgodnie z szacunkami Banku koszty poniesione w związku z emisją akcji serii P wyniosą ok. 9,4 mln zł. W księgach rachunkowych Banku poniesione koszty emisji zostaną rozliczone z kapitałem zapasowym powstałym z nadwyŝki ceny emisyjnej akcji serii P ponad ich wartość nominalną; ING Bank N.V., Oddział w Londynie pełniący funkcję menedŝera stabilizującego w związku z ofertą publiczną 6,5 mln akcji nowej emisji serii P po raz pierwszy podjął działania stabilizujące w dniu 16 maja 2012 r. Ostatnim dniem działań stabilizacyjnych był dzień 25 maja 2012 r.; w dniu 1 czerwca 2012 r. Bank zawarł z ING Bank N.V., Oddział w Londynie umowę na potrzeby nabycia przez Bank praw do akcji serii P nabytych przez ING Bank w ramach działań stabilizacyjnych. Umowa została zawarta zgodnie z postanowieniami umowy o gwarantowanie oferty zawartej w dniu 11 kwietnia 2012 r. przez Bank, ING Bank, ING Securities S.A. oraz DM BOŚ S.A. Na podstawie postanowień Umowy w dniu 1 czerwca 2012 r. Bank oraz ING Bank złoŝyły zlecenia na potrzeby transakcji pakietowej w celu nabycia przez Bank od ING Bank praw do akcji serii P, nabytych przez ING Bank w ramach działań stabilizacyjnych prowadzonych w dniach maja 2012 r. Średnia jednostkowa cena nabycia praw do akcji serii P wyniosła 35,07 zł; w dniu 15 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego wydał postanowienie o rejestracji podwyŝszenia kapitału zakładowego Banku w wyniku emisji 6,5 mln akcji zwykłych na okaziciela serii P. W wyniku rejestracji emisji akcji serii P kapitał zakładowy Banku wzrósł z kwoty zł do kwoty zł. Po rejestracji emisji kapitał zakładowy Banku dzieli się na akcji o wartości nominalnej 10,00 zł kaŝda, w tym 6,5 mln akcji serii P. Akcje o których mowa w zdaniu poprzedzającym uprawniają łącznie do głosów na Walnym Zgromadzeniu Banku; Zarząd KDPW w dniu 25 czerwca 2012 r. podjął uchwałę o zarejestrowaniu 6,5 mln akcji serii P pod warunkiem podjęcia przez GPW decyzji o wprowadzeniu tych akcji do obrotu na tym samym rynku regulowanym, na który wprowadzone zostały wszystkie pozostałe akcje Banku; Zarząd GPW w dniu 28 czerwca 2012 r. w drodze uchwały wyznaczył 29 czerwca 2012 r. jako dzień ostatniego notowania praw do akcji serii P oraz wprowadził z dniem 2 lipca 2012 r. w trybie zwykłym do obrotu giełdowego na rynku podstawowym 6,5 mln akcji serii P, pod warunkiem dokonania przez KDPW w dniu 2 lipca 2012 r. rejestracji tych akcji i oznaczenia kodem PLBOS Emisje obligacji Emisja obligacji serii G W dniu 28 lutego 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii G w wysokości 100 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 8/2012 z dnia 28 lutego 2012 r. Zarząd Banku poinformował w raporcie bieŝącym nr 13/2012 o wprowadzeniu obligacji serii G do obrotu na rynku Catalyst oraz wyznaczeniu pierwszego dnia notowania. W dniu 16 maja 2012 r. Komisja Nadzoru Finansowego podjęła decyzję o zaliczeniu do funduszy uzupełniających BOŚ S.A. kwoty 100 mln zł stanowiącej zobowiązanie podporządkowane z tytułu emisji obligacji na okaziciela serii G. Informacja o decyzji KNF została zawarta w raporcie bieŝącym nr 26/

96 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Emisja obligacji serii H W dniu 27 lutego 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii H w wysokości 185 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 6/2012 z dnia 27 lutego 2012 r. Zarząd Banku poinformował w raporcie bieŝącym nr 14/2012 o wprowadzeniu do obrotu na rynku Catalyst oraz wyznaczeniu pierwszego dnia notowania dla obligacji BOŚ S.A. serii H. Emisja obligacji serii KT W dniu 18 czerwca 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.1 w wysokości 60 mln zł zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 36/2012 z dnia 19 czerwca 2012 r. Emisja obligacji serii KT W dniu 22 czerwca 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.2 w wysokości 47 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego. Informacja o emisji została zawarta w raporcie bieŝącym nr 40/2012 z dnia 22 czerwca 2012 r. Emisje obligacji serii H zorganizowane zostały w ramach Programu Emisji Obligacji o maksymalnej wartości programu dwóch miliardów złotych, natomiast obligacje serii KT.1.1 i KT.1.2 w ramach Sub- Programu obligacji krótkoterminowych do tego Programu. Przedsięwzięcia w obszarze Wsparcia W I półroczu 2012 r. Bank kontynuował realizację kolejnych projektów informatycznych, w tym prace nad dostosowaniem hurtowni danych i systemów sprawozdawczych oraz prace związane z platformą integracyjną pozwalającą na usprawnienie wymiany informacji pomiędzy systemami. W I półroczu 2012 r. zakończono realizację czterech projektów. W obszarze zarządzania ryzykiem celem projektów było wdroŝenie narzędzia workflow do oceny ryzyka wniosków kredytowych klientów instytucjonalnych oraz wdroŝenie narzędzia wspierającego proces wyceny indywidualnej ekspozycji kredytowych zgodnie z MSR 39. W obszarze wsparcia, wdroŝono rozwiązania umoŝliwiające migrację kart z paskiem magnetycznym na karty chipowe oraz uruchomiono wsparcie dla technologii bezstykowej. Wprowadzono takŝe zmiany w zakresie procesu zarządzania gotówką, w tym w obsłudze wpłat gotówkowych zamkniętych. Realizowano równieŝ rozpoczęte wcześniej działania związane z doskonaleniem funkcjonowania wsparcia informatycznego w Banku, w szczególności regulacje zmierzające do zintegrowanego zarządzania architekturą informatyczną Banku w ramach Programu Zintegrowanego Systemu Informatycznego. Uruchomienie Centralnego Systemu Bankowego W I półroczu 2012 r. został uruchomiony produkcyjnie nowy Centralny System Bankowy w ramach realizowanego Projektu CSB. Projekt ten obejmuje wdroŝenie trzech głównych, spośród kilkunastu dostępnych, modułów systemu def3000: def3000/cb (core banking), def3000/gl (general ledger) def3000/tr (treasury), dodatkowego modułu rozliczeń międzybankowych def3000/cl (clearing) oraz przygotowanie interfejsów do ich integracji z innymi systemami eksploatowanymi w Banku. Terminowe uruchomienie Centralnego Systemu Bankowego było istotne dla Banku ze względu na fakt, iŝ będzie on: wspierał dalszy rozwój Banku; zapewniał większą konkurencyjność na rynku; pomagał zwiększać sprzedaŝ produktów; stanowił solidną podstawę dalszego rozwoju infrastruktury IT. 8

97 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. PowyŜsze zadania będą moŝliwe dzięki planowanemu skróceniu czasu wprowadzania produktów na rynek (Time-to-Market), moŝliwości pilotaŝowego uruchamiania produktów w wybranych jednostkach Banku, dostosowywaniu zasobów IT do wielkości bazy klientów, skróceniu czasu realizacji procesów obsługi klienta, jak i procesów back-office (jeden z kluczowych czynników obniŝenia wskaźnika C/I). WdroŜenie CSB jest kluczowym elementem strategicznego rozwoju BOŚ Banku. UmoŜliwi Bankowi efektywne zwiększanie liczby rachunków klientowskich i poszerzanie zakresu świadczonych usług przy niŝszych kosztach działania. Inicjatywa JESSICA Bank, działając w ramach inicjatywy JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas), jako Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich (FROM) dla województwa zachodniopomorskiego (poza Szczecińskim Obszarem Metropolitalnym), pomorskiego (poza Gdańskiem, Gdynią, Sopotem i Słupskiem) i śląskiego podpisał w roku bieŝącym umowy dotyczące realizacji trzech projektów miejskich z wykorzystaniem środków z inicjatywy JESSICA. Łączny koszt realizacji tych inwestycji wyniesie 121 mln zł, z czego blisko 43 mln zł stanowić będzie poŝyczka ze środków finansowych inicjatywy JESSICA. Pozostała kwota to głównie finansowanie uzupełniające BOŚ S.A. i środki własne inwestora. Zagraniczny oddział DM BOŚ S.A. Spółka zaleŝna Banku, Dom Maklerski BOŚ S.A., poszerzyła terytorialny obszar swoich usług. W dniu 9 lutego 2012 r. został wpisany do polskiego rejestru sądowego zagraniczny Oddział DM BOŚ S.A., a od dnia 29 lutego 2012 r. jest on zarejestrowany równieŝ w Republice Czeskiej. Oddział rozpoczął działalność operacyjną pod koniec I półrocza 2012 r. Zakres działalności maklerskiej oddziału obejmuje wyłącznie obsługę rynku forex. Znaczące umowy Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 2/2012 z dnia 9 lutego 2012), Ŝe w dniu 8 lutego 2012 r. Bank podpisał umowę linii kredytowej z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym. EIB postawił do dyspozycji BOŚ S.A. środki w wysokości 75 mln euro na okres 12 lat przeznaczone dla małych i średnich firm oraz jednostek samorządu terytorialnego. Kredyt jest oprocentowany według stopy bazowej EURIBOR + marŝa i będzie wykorzystany w transzach. Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 15/2012 z dnia 27 marca 2012), Ŝe w dniu 26 marca 2012 r. Bank podpisał umowę linii kredytowej z Bankiem Rozwoju Rady Europy (CEB). CEB postawił do dyspozycji BOŚ S.A. środki w wysokości 75 mln euro na okres 15 lat przeznaczone dla jednostek samorządu terytorialnego. Kredyt będzie wykorzystany w transzach. Kredyt jest oprocentowany według stopy bazowej EURIBOR + marŝa. 9

98 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. II. WYNIKI FINANSOWE I DZIAŁALNOŚĆ GRUPY 1. RACHUNEK WYNIKÓW GRUPY Działalność kontynuowana Wyszczególnienie I półrocze I półrocze tys. zł Zmiana Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze ,3 Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze ,1 Wynik z tytułu odsetek ,9 Przychody z tytułu opłat i prowizji ,0 Koszty z tytułu opłat i prowizji ,7 Wynik z tytułu opłat i prowizji ,2 Przychody z tytułu dywidend ,2 Wynik na działalności handlowej ,3 Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych ,0 Wynik z pozycji wymiany ,5 Pozostałe przychody operacyjne ,2 Pozostałe koszty operacyjne ,8 Wynik odpisów (netto) z tytułu utraty wartości ,3 Ogólne koszty administracyjne ,0 WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ ,5 ZYSK BRUTTO ,5 ObciąŜenia podatkowe ,8 - część bieŝąca ,6 - część odroczona ,8 ZYSK NETTO ,2 % W I półroczu 2012 r. Grupa BOŚ S.A. osiągnęła wyŝszy o 0,9% wynik z tytułu odsetek w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze wzrosły o 13,3%. Wzrost był efektem wyŝszej przychodowości odsetkowej portfela kredytowego związanej ze wzrostem rynkowych stóp procentowych, jak równieŝ z odnawianiem się portfela na wyŝszych marŝach klientowskich. Największy wartościowo przyrost przychodów z tytułu odsetek dotyczył odsetek od kredytów i poŝyczek udzielonych klientom korporacyjnym o 21,7 mln zł (o 21,8 %), odsetek od instrumentów finansowych utrzymywanych do terminu zapadalności - o 11,3 mln zł. (o 118,8%) oraz odsetek od klientów detalicznych o 11,0 mln zł (o 10,7%). Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze zwiększyły się o 20,1%. Wzrost kosztów finansowania Grupy był związany głównie ze zmianą Ustawy o finansach publicznych, która począwszy od 1 maja 2011 r. nałoŝyła na niektóre podmioty finansów publicznych obowiązek trzymania środków finansowych w BGK. BOŚ S.A. zastąpił depozyty wycofywane przez te podmioty środkami pozyskanymi przez Bank w wyniku emisji obligacji własnych. Wzrost koszów odsetkowych z tytułu instrumentów finansowych dłuŝnych papierów własnej emisji wyniósł 132,7%, tj. 42,7 mln zł. Wzrost kosztów odsetek i o podobnym charakterze o kolejne 9,4 mln zł wynika z kosztów poniesionych na obsługę środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty, w ramach których finansowane są inicjatywy JESSICA. Wynik z tytułu odsetek w II kwartale 2012 r. wyniósł 70,2 mln zł i był o 2,0 mln zł (o 2,9%) wyŝszy niŝ wynik I kwartału 2012 r. Wzrost wyniku został osiągnięty pomimo niŝszych o 1,8 mln zł przychodów przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów o 3,8 mln zł. 10

99 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wyszczególnienie Przychody z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: I półrocze 2012 tys. zł I półrocze 2011 Zmiana Kredytów i poŝyczek, w tym od: ,4 - Banków ,3 - Klientów ,3 Instrumentów finansowych ,0 Transakcji zabezpieczających x Razem ,3 % Koszty z tytułu odsetek i o podobnym charakterze: Lokat przyjętych, depozytów i rachunków bankowych, w tym od: ,7 - Banków ,9 - Klientów ,7 Kredytów i poŝyczek, w tym od: ,7 - Banków ,0 - Klientów ,5 Środków funduszy z przeznaczeniem na kredyty x Instrumentów finansowych - dłuŝne papiery własnej emisji ,7 Razem ,1 Wynik Grupy z tytułu opłat i prowizji uległ zmniejszeniu o 7,2%, tj. o 4,1 mln zł. Przychody z tytułu opłat i prowizji zmniejszyły się 4%, a koszty wzrosły o 8,7%. Na obniŝenie wyniku Grupy największy wpływ miały niŝsze o 18,3% (4,2 mln zł) przychody z opłat z tytułu operacji papierami wartościowymi, głównie ze względu na niŝsze przychody Domu Maklerskiego BOŚ S.A. na skutek mniejszej aktywności klientów indywidualnych na GPW w warunkach dekoniunktury. Przychody z tytułu opłat i prowizji Wyszczególnienie Opłaty za obsługę rachunków klientów, inne operacje rozliczeniowe w obrocie krajowym i zagranicznym I półrocze 2012 I półrocze 2011 Zmiana ,5 Opłaty z tytułu operacji papierami wartościowymi ,3 Opłaty i prowizje z tytułu udzielonych kredytów i gwarancji ,3 Pozostałe opłaty ,2 Opłaty związane z zarządzaniem portfelem oraz pozostałe opłaty związane z zarządzaniem % ,7 Razem ,0 tys. zł Koszty z tytułu opłat i prowizji Opłaty z działalności maklerskiej ,1 Opłaty z tytułu kart płatniczych ,2 Opłaty od rachunków bieŝących ,0 Pozostałe opłaty ,4 Prowizje płacone innym bankom w obrocie gotówkowym ,8 Razem ,7 Główny element pozycji przychody z tytułu dywidend w I półroczu 2012 r. stanowi dywidenda ze spółki Kemipol Sp. z o.o. w wysokości tys. zł. W analogicznym okresie ub. r. Bank otrzymał m.in. dywidendę ze spółki Kemipol Sp. z o.o. w kwocie tys. zł oraz dywidendę ze spółki WODKAN Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w wysokości 196 tys. zł. Zmniejszenie pozycji przychody z tytułu dywidend o 4,2% w porównaniu do I półrocza 2011 r. wynika głównie z faktu, iŝ wypłata dywidendy ze spółki WODKAN za rok 2011 wyznaczona została na drugie półrocze 2012 r. 11

100 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wynik na działalności handlowej wyniósł 14,8 mln zł w I półroczu 2012 r. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego wynik był niŝszy o 43,3%. Wynik Banku zmniejszył się o 8,5 mln zł, ze względu na niŝsze przychody z finansowych instrumentów pochodnych, w tym w szczególności swapów walutowych oraz terminowych transakcji wymiany walut. Natomiast wynik Domu Maklerskiego był niŝszy o 2,8 mln zł, tj. o 16,6% głównie z powodu niŝszego wyniku z operacji kontraktami róŝnic kursowych, jak i pozostałymi pochodnymi instrumentami finansowymi. Wynik na inwestycyjnych (lokacyjnych) papierach wartościowych wzrósł do 13,6 mln zł. Jest to efekt wykorzystania sprzyjających zmian cen obligacji Skarbu Państwa i sprzedaŝy przez Bank obligacji z portfela przeznaczonego do sprzedaŝy. Wynik z pozycji wymiany uległ zmniejszeniu o 1,5% głównie na skutek mniejszej wartości kredytów w walutach obcych udzielonych w I półroczu 2012 r. w porównaniu z analogicznym okresem roku Spadek sprzedaŝy kredytów walutowych miał związek z implementacją przez Bank Rekomendacji KNF, która zaostrzyła warunki udzielania kredytów walutowych oraz konserwatywną polityką Banku w zakresie marŝ odsetkowych. W I półroczu 2012 r. w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego mniej korzystnie ukształtował się wynik odpisów z tytułu utraty wartości w wysokości (25,2) mln zł, wobec (21,0) mln zł na 30 czerwca 2011 r. Wzrost pozycji ma związek z utworzeniem odpisów na ekspozycje w branŝy budowlanej. Ogólne koszty administracyjne Grupy zmniejszyły się wobec I półrocza 2011 r. o 1,0% przy wzroście skali działania mierzonej wzrostem aktywów o 2,3%. Tempo wzrostu świadczeń pracowniczych wyniosło 4,7% i pozostało na poziomie zbliŝonym do wskaźnika inflacji. Koszty rzeczowe Grupy uległy zmniejszeniu o 9,3%, tj. o 7,4 mln zł, głównie na skutek zmniejszenia wydatków na marketing. Grupa odnotowała wzrost kosztów składki na BFG i KNF o 10,2 %, tj. o 0,6 mln zł oraz amortyzacji o 9,0%, tj. 1,4 mln zł. Wyszczególnienie I półrocze 2012 I półrocze 2011 Zmiana Świadczenia pracownicze ,7 Koszty administracyjne, w tym: ,3 - koszty rzeczowe ,1 - podatki i opłaty ,2 - składka i wpłaty na BFG i KNF ,2 -pozostałe ,3 Amortyzacja, w tym: ,0 - od środków trwałych ,2 - od wartości niematerialnych ,2 Razem ,0 tys. zł % W I półroczu 2012 r. Grupa BOŚ S.A. osiągnęła zysk brutto w wysokości 27,9 mln zł. W porównaniu do roku poprzedniego wynik był niŝszy o 21,5%. Wynik netto wyniósł 24,4 mln zł i był niŝszy o 14,2%. NiŜsza wartość obciąŝenia podatkowego, wynika głównie z korekty pozycji z lat ubiegłych z tytułu zwróconego podatku w łącznej kwocie 1,3 mln zł od otrzymanej w 2010 r. oraz w 2011 r. dywidendy. Efektywność i bezpieczeństwo działania Grupy PoniŜej przedstawiono najwaŝniejsze wskaźniki rentowności i efektywności działania Grupy oraz metodologię ich obliczenia: 12

101 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wyszczególnienie Zmiana w p.p. Stopa zwrotu z kapitału (ROE) 1 4,9 5,6-0,7 Stopa zwrotu z aktywów (ROA) 2 0,4 0,4 - MarŜa odsetkowa na aktywach ogółem 3 1,8 1,8 - Koszty/dochody (C/I) 4 77,9 76,4 1,5 1) relacja zysku netto z czterech kwartałów do średniego stanu kapitałów własnych z czterech kwartałów 2) relacja zysku netto z czterech kwartałów do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu czterech kwartałów 3) relacja annualizowanego wyniku z tytułu odsetek do średniego stanu aktywów z początku i końca okresu 4) relacja ogólnych kosztów administracyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych do wyniku z tytułu odsetek, wyniku z tytułu opłat i prowizji, przychodów z tytułu dywidend, wyniku na działalności handlowej, wyniku na inwestycyjnych papierach wartościowych, wyniku z pozycji wymiany i pozostałych przychodów operacyjnych Wskaźniki Grupy na dzień 30 czerwca 2012 r. pozostały na stabilnym poziomie zbliŝonym do stanu z 31 grudnia 2011 r. Wyjątek stanowi wskaźnik ROE, którego zmniejszenie ma związek z przeprowadzoną przez Bank emisją akcji serii P. Wzrost kapitałów własnych z tytułu publicznej emisji akcji pod koniec II kwartału 2012 r., spowodował obniŝenie wskaźnika, a jednocześnie pozyskane środki nie wypracowały jeszcze dodatkowych zysków. % Wyszczególnienie Zmiana % w p.p. Współczynnik wypłacalności 15,02 12,2 2,66 Kredyty/depozyty 1 100,5 99,5 1,0 1) Kredyty i poŝyczki udzielone klientom/zobowiązania wobec klientów; bez uwzględnienia obligacji własnych Współczynnik wypłacalności zwiększył się o 2,7 p.p. w stosunku do stanu na koniec 2011 r., głównie na skutek publicznej emisji akcji BOŚ S.A. Wskaźnik kredyty/depozyty wyniósł 100,5% na dzień 30 czerwca 2012 r. i zwiększył się o 1,0 p.p. wobec 31 grudnia 2011 r. NaleŜy jednak zaznaczyć, iŝ wskaźnik nie uwzględnia pozyskania przez Bank finansowania w postaci obligacji w PLN i EUR, co wpłynęło pozytywnie na poziom płynności Banku. W przypadku uwzględnienia zobowiązań z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych (bez zobowiązań podporządkowanych) wskaźnik wyniósłby 84,0%. 2. BILANS Suma bilansowa Grupy na dzień 30 czerwca 2012 r. wyniosła ,0 mln zł i była wyŝsza o 2,3% w porównaniu do stanu na koniec 2011 r Aktywa Grupy Zmiany w strukturze aktywów Na dzień 30 czerwca 2012 r. największy udział w aktywach (69,7%) stanowiły kredyty i poŝyczki udzielone klientom. Udział tej pozycji w aktywach zmniejszył się w I półroczu 2012 r. o 2,9 p.p., natomiast zwiększył się udział inwestycyjnych (lokacyjnych) papierów wartościowych o 2,0 p.p. Ich udział w aktywach na koniec I półrocza 2012 r. wyniósł 22,8%. 13

102 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs Kasa, środki w Banku Centralnym ,5 0,6 Lokaty w innych bankach oraz kredyty i poŝyczki udzielone innym bankom tys. zł ,1-2,3 Papiery wartościowe przeznaczone do obrotu ,4 125,6 Pochodne instrumenty finansowe ,8 352,0 Kredyty i poŝyczki udzielone klientom ,8-0,1 Inwestycyjne (lokacyjne) papiery wartościowe ,3 46,2 - dostępne do sprzedaŝy ,4 54,8 - utrzymywane do terminu zapadalności ,9 20,5 Aktywa zastawione x -100,0 Aktywa przeznaczone do sprzedaŝy x -100,0 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych x Wartości niematerialne ,6 21,2 Rzeczowe aktywa trwałe ,4-4,0 Aktywa z tytułu podatku dochodowego ,8 11,4 Inne aktywa ,9 17,1 AKTYWA RAZEM ,3 5, Charakterystyka polityki kredytowej Banku Celem BOŚ S.A. w pierwszej połowie 2012 r. w zakresie działalności kredytowej było kształtowanie takiego wolumenu i struktury portfela kredytowego, które zapewniłyby realizację planowanych zadań biznesowych Banku w warunkach akceptowalnego poziomu ryzyka. Oferta produktowa dostosowana była do potrzeb poszczególnych segmentów klienta i rozwijała się w kierunku intensyfikacji kredytowania celów i zadań proekologicznych realizowanych przez klientów pionu korporacji i finansów publicznych oraz pionu detalicznego. Zasady indywidualnej obsługi stosowane były wobec klientów o szczególnym znaczeniu dla Banku. Podjęto działania dla zwiększenia efektywności działalności windykacyjnej. Bank finansował transakcje, które były zgodne z normami obowiązującego prawa. Bank nie angaŝował się w transakcje: mogące narazić Bank na utratę reputacji; mogące spowodować przekroczenie obligatoryjnych limitów koncentracji zaangaŝowań; na rzecz partii politycznych, związków zawodowych, związków i organizacji religijnych; realizowane z naruszeniem Prawa Ochrony Środowiska lub mogące stanowić potencjalne źródło degradacji środowiska naturalnego; z klientami nie posiadającymi zdolności kredytowej Kredyty i poŝyczki Wartość bilansowa kredytów i poŝyczek udzielonych klientom Grupy według stanu na koniec I półrocza 2012 r. wynosiła ,2 mln zł, w porównaniu do końca 2011 r. była niŝsza o 1,8%. Na zmniejszenie wartości kredytów w I półroczu 2012 r. wpływ miała aprecjacja złotego względem walut obcych oraz ograniczenie sprzedaŝy m.in. w wyniku zaostrzenia warunków cenowych. 14

103 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) tys. zł vs vs Kredyty udzielone klientom detalicznym ,8 3,2 Kredyty udzielone klientom korporacyjnym ,7 6,6 Kredyty udzielone finansom publicznym ,9-10,2 Kredyty udzielone pozostałym klientom ,0-85,3 Kredyty i poŝyczki ,8-0,1 Pozostałe naleŝności ,0 849,7 NALEśNOŚCI RAZEM ,8-0,1 W I półroczu 2012 r. nastąpił wzrost pozycji kredyty udzielone klientom korporacyjnym o 3,7% przy spadku pozostałych pozycji. Jednak nadal najwyŝszy udział w kredytach ogółem wynoszący 41,6% mają kredyty udzielone klientom segmentu detalicznego. Wolumen kredytów udzielonych klientom detalicznym zmniejszył się w I półroczu 2012 r. o 1,8%. Najistotniejszym produktem kredytowym tego segmentu pozostaje kredyt hipoteczny. Wartość bilansowa kredytów hipotecznych udzielonych klientom detalicznym na koniec I półrocza 2012 r. wyniosła mln zł wobec mln zł na koniec 2011 r. Udział kredytów hipotecznych w walutach obcych w portfelu kredytów hipotecznych udzielonych klientom indywidualnym wyniósł 67% na koniec I półrocza 2012 r. wobec 69% na koniec 2011 r. Kredyty i poŝyczki udzielone klientom - struktura segmentowa Kredyty udzielone klientom detalicznym; 41,6% Kredyty udzielone klientom korporacyjnym; 29,7% Kredyty udzielone klientom z obszaru finansów publicznych; 28,7% Kredyty i poŝyczki udzielone w okresie sprawozdawczym W I półroczu 2012 r. Bank udzielił kredytów i poŝyczek na kwotę 966,4 mln zł (bez kredytów w rachunku bieŝącym), tj. o 37,7% mniej niŝ w roku poprzednim (wg wartości kapitału w momencie udzielania kredytu). SprzedaŜ kredytów i poŝyczek w I półroczu 2012 r. i 2011 r. Wyszczególnienie Zmiana Kredyty udzielone klientom korporacyjnym w okresie ,1 Kredyty udzielone klientom detalicznym w okresie ,1 Kredyty udzielone finansom publicznym w okresie ,1 Kredyty udzielone pozostałym klientom w okresie x KREDYTY UDZIELONE KLIENTOM W OKRESIE ,7 % 15

104 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r Jakość portfela kredytowego Odpisy aktualizujące kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom Pozostałe naleŝnościości Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom netto, w tym: - klienci - banki Wyszczególnienie Kredyty i poŝyczki, które nie są zaległe i w przypadku których nie nastąpiła utrata w artości Kredyty i poŝyczki, które są zaległe na dzień spraw ozdaw czy, lecz w przypadku których nie nastąpiła utrata w artości Kredyty i poŝyczki w przypadku których w ykazano utratę w artości Razem kredyty i poŝyczki udzielone klientom i innym bankom brutto tys. zł % tys. zł % tys. zł % , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,1 W I półroczu 2012 r. poziom odpisów aktualizujących zwiększył się o 8,3% (tj. 20,7 mln zł) w stosunku do stanu na koniec roku Udział odpisów aktualizacyjnych w zadłuŝeniu kredytowym na 30 czerwca 2012 r. wyniósł 2,4%, wobec wskaźnika 2,1% odnotowanego na koniec 2011 r. Poziom wskaźnika udziału kredytów i poŝyczek brutto z utratą wartości w całym portfelu wyniósł 7,1%, wobec 5,8% na koniec 2011 r Kapitał własny i zobowiązania razem Grupy Zmiany w strukturze kapitału własnego i zobowiązań razem W I półroczu 2012 r. miały miejsce istotne zmiany w strukturze kapitału własnego i zobowiązań. Udział zobowiązań wobec klientów w pasywach obniŝył się na dzień 30 czerwca 2012 r. o 3,7 p.p. do 69,3% z 73,0% na koniec 2011 r. Wzrósł natomiast udział zobowiązań z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych (o 1,1 %) oraz zobowiązań podporządkowanych (o 0,6 %). Bank wyemitował w I półroczu br. obligacje serii H w wysokości 185 mln zł, obligacje krótkoterminowe serii K.T.1 oraz K.T.2 w łącznej wysokości 107 mln zł oraz obligacje podporządkowane serii G w wysokości 100 mln zł. Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs Zobowiązania wobec Banku Centralnego ,5 7,8 Zobowiązania wobec innych banków ,2-37,5 Pochodne instrumenty finansowe ,7-62,5 Zobowiązania wobec klientów ,8 4,3 Zobowiązania z tytułu emisji bankowych papierów wartościowych tys. zł ,3 21,0 Zobowiązania podporządkowane ,4 168,7 Rezerwy ,3-6,5 Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego ,1-76,0 Pozostałe zobowiązania ,8 29,9 Kapitał własny ,5 27,8 KAPITAŁ WŁASNY I ZOBOWIĄZANIA RAZEM ,3 5,8 16

105 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Udział kapitału własnego Grupy w sumie bilansowej zwiększył się o 1,5 p.p. (o 261,5 mln zł) do 8,9%, głównie na skutek publicznej emisji 6,5 mln akcji BOŚ S.A. serii P po cenie 35 zł za jedną akcję, tj. łącznie 227,5 mln zł oraz podwyŝszenia kapitału własnego DM BOŚ S.A. i wypracowanego przez Bank zysku roku bieŝącego. W ramach działań stabilizacyjnych prowadzonych w dniach maja 2012 r. w związku z ofertą publiczną akcji serii P, BOŚ S.A. nabył za pośrednictwem ING Bank N.V., London Branch praw do akcji serii P. Prawa do akcji zamienione na akcje serii P będące akcjami własnymi Banku, mogą zostać umorzone przez Bank lub sprzedane. W I półroczu 2012 r. Grupa BOŚ S.A. posiadała pełną zdolność do realizacji wymagalnych zobowiązań oraz finansowania akcji kredytowej i innych wydatków inwestycyjnych Źródła finansowania działalności Grupy Zobowiązania Grupy wobec klientów według stanu na 30 czerwca 2012 r. wyniosły ,1 mln zł. W I półroczu 2012 r. zobowiązania wobec klientów uległy zmniejszeniu o 322,8 mln zł tj. o 2,8%. Zmniejszenie pozycji jest związane z wycofaniem z oferty Banku lokat jednodniowych dla klientów detalicznych. Struktura zobowiązań wobec klientów nie uległa istotnym zmianom względem końca 2011 r. Wzrósł udział zobowiązań wobec klientów korporacyjnych w zobowiązaniach wobec klientów ogółem o 1,2%, udział zobowiązań wobec finansów publicznych o 1,1% oraz pozostałych klientów o 0,4%, przy jednoczesnym spadku udziału pozostałych pozycji. Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs Klienci korporacyjni ,6 19,7 Klienci detaliczni ,8-12,3 Finanse publiczne ,7 5,6 Fundusze ekologiczne ,5 15,4 Pozostali klienci ,8 541,5 Kredyty i poŝyczki otrzymane od międzynarodowych instytucji finansowych ,2-1,8 Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty ,4 154,9 ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW RAZEM ,8 4,3 Udział depozytów klientów detalicznych w zobowiązaniach wobec klientów uległ zmniejszeniu na koniec I półrocza 2012 r. do 39,3% z 40,2% na koniec 2011 r. Wartość depozytów segmentu detalicznego zmniejszyła się w I półroczu 2012 r. o 4,8%, tj. 222,3 mln zł, a funduszy ekologicznych o 140,6 mln zł. Zobowiązania wobec klientów - struktura segmentowa Pozostali klienci; 0,5% Środki funduszy z przeznaczeniem na kredyty; 4,4% Klienci korporacyjni; 35,7% Klienci detaliczni; 39,3% Kredyty i poŝyczki otrzymane od międzynarodowyc h instytucji finansowych; 9,3% Fundusze ekologiczne; 3,7% Finanse publiczne; 7,0% 17

106 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r Informacje o zaciągniętych kredytach, o umowach poŝyczek, oraz o udzielonych poręczeniach lub gwarancjach Informacja o zaciągniętych w I półroczu 2012 r. kredytach (znaczące umowy) został zamieszczony w pkt I ppkt 2. Zdarzenia mające wpływ na sytuacje finansowa Grupy. W I połowie 2012 r. nie było wypowiedzianych umów dotyczących kredytów i poŝyczek. Informacja o zaciągniętych poŝyczkach: PoŜyczkodawca Kwota poŝyczki tys. Kwota do wykorzystania tys. Waluta Data zawarcia umowy Data spłaty kapitału Kreditanstalt für Wiederaufbau, Frankfurt EUR Kreditanstalt fur Wiederaufbau, Frankfurt EUR Council of Europe Development Bank, ParyŜ EUR European Investment Bank, Luksemburg EUR I transza Kreditanstalt für Wiederaufbau, Frankfurt EUR II transza European Investment Bank, Luksemburg EUR* Council of Europe Development Bank, ParyŜ EUR* European Investment Bank, Luksemburg EUR I i II transza Kreditanstalt fur Wiederaufbau, Frankfurt EUR Council of Europe Development Bank, ParyŜ EUR I transza II transza Unicredit Bank Austria AG jako agent oraz Crédit Agricole Corporate and Investment Banking, Erste Group Bank AG, Raiffeisen Zentralbank Österreich AG - EUR I transza II transza Nordic Investment Bank EUR I transza Raiffaisen International Bank AG EUR European Investment Bank, Luksemburg EUR ** Council of Europe Development Bank, ParyŜ EUR ** RAZEM EUR Unicredit Bank Austria AG jako agent oraz Crédit Agricole Corporate and Investment Banking, Erste Group Bank AG, Raiffeisen Zentralbank Österreich AG CHF RAZEM CHF * wykorzystanie w PLN lub EUR ** daty dla pierwszych transz wykorzystania środków, które miały miejsce w lipcu 2012 r. I transza II transza Informacje o zaciągniętych kredytach, umowach poŝyczek, poręczeń i gwarancji, niedotyczących działalności operacyjnej Banku W I półroczu 2012 r. BOŚ S.A. nie zaciągał kredytów, poŝyczek oraz nie otrzymał poręczeń i gwarancji niedotyczących działalności operacyjnej Banku Opis wykorzystania wpływów z emisji papierów wartościowych BOŚ S.A. przeznaczył środki pozyskane w wyniku emisji obligacji własnych Banku oraz podwyŝszenia kapitału wynikającego z emisji akcji serii P, zarejestrowanego w dniu 15 czerwca 2012 r. na finansowanie akcji kredytowej Banku oraz poprawę struktury bilansu Banku Informacje o udzielonych poŝyczkach, poręczeniach i gwarancjach podmiotom zaleŝnym Bank nie udzielił nowych poŝyczek ani poręczeń lub gwarancji jednostkom powiązanym w I półroczu 2012 r. Na dzień 30 czerwca 2012 r. podmiot zaleŝny Banku, Dom Maklerski BOŚ S.A., posiadał 18

107 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. zobowiązanie pozabilansowe z tytułu gwarancji udzielonej przez Bank w czwartym kwartale 2011 r. w wysokości 10 mln zł. W związku z emisją obligacji w wysokości 250 mln EUR emitowanych przez BOS Finance AB z siedzibą w Szwecji, której Bank jest jedynym akcjonariuszem, BOŚ S.A. udzielił gwarancję wykupu obligacji na zlecenie BOS Finance AB w wysokości 1 384,9 mln zł według stanu na dzień 30 czerwca 2012 r. 3. AKTYWA I ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE GRUPY. Wyszczególnienie Zmiana tys. zł Zobowiązania warunkowe: ,4 finansowe, w tym: ,6 otwarte linie kredytowe, w tym: ,9 - odwołalne ,9 - nieodwołalne ,5 otwarte akredytywy importowe ,9 promesy udzielenia kredytu, w tym: ,8 - odwołalne ,8 limity na transakcje FX ,0 pozostałe ,7 gwarancyjne, w tym ,9 poręczenia i gwarancje spłaty kredytów ,1 gwarancje właściwego wykonania kontraktu ,9 pozostałe ,6 gwarantowanie emisji x papiery wartościowe do otrzymania x % Aktywa warunkowe: ,0 finansowe, w tym: ,7 otwarte linie kredytowe ,0 pozostałe ,0 gwarancyjne ,9 inne ,2 Aktywa i zobowiązania warunkowe razem ,2 Zobowiązania warunkowe Grupy ogółem na dzień 30 czerwca 2012 r. wyniosły 2 161,8 mln zł, w tym zobowiązania finansowe Grupy wyniosły 1 610,1 mln zł. Udzielone poręczenia i gwarancje spłaty kredytów na dzień 30 czerwca 2012 r. wynosiły 69,5 mln zł. Stan czynnych gwarancji i poręczeń Grupy ogółem wyniósł 519,7 mln zł. W zobowiązaniach pozabilansowych Banku ogółem, stan czynnych gwarancji i poręczeń ogółem wyniósł 1 842,4 mln zł, z czego 457,5 mln zł dotyczyło stanu czynnych gwarancji wystawionych przez Bank rezydentom, (tj. 24,8% ogółu czynnych gwarancji i poręczeń) oraz 1 384,9 mln zł dotyczyło gwarancji wystawionych przez Bank na zlecenie firmy BOS Finance AB (tj. 75,2% ogółu czynnych gwarancji i poręczeń). Wg stanu zobowiązań na 30 czerwca 2012 r. zleceniodawcami gwarancji były: 1) w 21,3% jednostki niefinansowe, 2) w 3,5% sektor instytucji rządowych i samorządowych, 3) w 75,2% jednostki finansowe. W I półroczu 2012 r. Bank udzielił 285 gwarancji i poręczeń na ogólną kwotę 188,6 mln zł (wobec 425 udzielonych gwarancji i poręczeń na kwotę 1 849,3 mln zł w całym 2011 r.). Gwarancje i poręczenia zostały udzielone w I półroczu 2012 r. z terminami waŝności: w 86,9% od 1 m-ca do 3 lat, w 5,7% od 3 lat do 5 oraz w 7,4% powyŝej 5 lat. 19

108 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Większość (ilościowo) udzielonych w I półroczu 2012 r. gwarancji dotyczyła zobowiązań przetargowych i naleŝytego wykonania robót lub kontraktu. 4. RÓśNICA POMIĘDZY PROGNOZAMI A ZREALIZOWANYMI WYNIKAMI BOŚ S.A. nie publikował prognoz wyników finansowych. 5. CZYNNIKI ISTOTNE DLA ROZWOJU GRUPY Do czynników, które mogą mieć wpływ na wyniki Grupy w perspektywie najbliŝszych kwartałów naleŝy zaliczyć: efekty wdraŝania Strategii BOŚ S.A. na lata ; utrzymanie polityki racjonalizacji kosztów działania, zarówno w obszarze kosztów osobowych, jak i kosztów rzeczowych; decyzje Rady Polityki PienięŜnej dotyczące stóp procentowych; zmianę ustawy o odnawialnych źródłach energii - w dniu 22 grudnia 2011 r. Minister Gospodarki przekazał do uzgodnień międzyresortowych i społecznych pakiet regulacji energetycznych, w skład którego wchodzi projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii (OZE). Projekt ustawy o OZE wzbudził szereg kontrowersji i zastrzeŝeń. W lipcu 2012 r. Ministerstwo Gospodarki zaprezentowało drugi projekt ustawy. Projekt ten proponuje wprowadzenie nowego systemu wsparcia produkcji zielonej energii, m.in. w oparciu o współczynniki korygujące, których wysokość uzaleŝniona jest od rodzaju inwestycji i jej wielkości. W chwili obecnej trudno ocenić wpływ proponowanych rozwiązań na akcję kredytową Banku, z uwagi na brak ostatecznych ustaleń. W związku z załoŝeniami nowej ustawy o odnawialnych źródłach energii w opublikowanym kształcie Bank zaktualizował podejście do oceny projektów OZE i ich finansowania; sytuację sektora finansów publicznych, która moŝe spowodować rezygnację z realizacji lub przesunięcie w czasie realizacji inwestycji proekologicznych, w których finansowaniu specjalizuje się Bank; równieŝ inwestorzy spoza sektora finansów publicznych mogą rezygnować z inwestycji proekologicznych ze względu na ogólną sytuację rynkową oraz zmieniające się prawo regulujące szeroko pojętą działalność w tym zakresie; przyrost odpisów aktualizacyjnych jako efekt pogorszenia ogólnej sytuacji makroekonomicznej i indywidualnej firm oraz osób prywatnych, w tym w branŝy budowlanej i developerskiej; rozwój współpracy z funduszami ekologicznymi w celu dalszego rozwoju działalności proekologicznej Banku; koniunkturę na GPW i jej wpływ na wyniki finansowe jednostki zaleŝnej Domu Maklerskiego BOŚ S.A.; ewentualne zmiany w regulacjach dotyczących działalności domów maklerskich i banków. 6. STRATEGIA ROZWOJU GRUPY 6.1. Kierunki rozwoju Banku Wiosną 2012 r. Rada Nadzorcza BOŚ S.A. zatwierdziła aktualizację strategii działania Banku na lata W najbliŝszych latach BOŚ S.A. będzie umacniał swoją pozycję na rynku finansowania działań słuŝących ochronie środowiska. Bank będzie dąŝył do wzmacniania juŝ posiadanych oraz budowy nowych przewag konkurencyjnych w najbardziej perspektywicznych dla BOŚ S.A. segmentach rynku, do których naleŝą w pionie korporacji i finansów publicznych: efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii oraz gospodarka odpadami i recykling, a w pionie detalicznym: mikroźródła energetyczne i efektywność energetyczna, ze szczególnym uwzględnieniem kredytów termomodernizacyjnych dla wspólnot mieszkaniowych oraz energooszczędnego budownictwa mieszkaniowego. BOŚ S.A. ma aspiracje stać się bankiem pierwszego wyboru w finansowaniu projektów związanych z ochroną środowiska w Polsce. Dodatkowo, BOŚ S.A. dąŝy do dalszego umacniania wizerunku jako nowoczesnej instytucji z konkurencyjną ofertą produktową (w szczególności dla osób ceniących styl 20

109 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Ŝycia eko ), zapewniającej klientom wysoki standard obsługi. Bank ma zamiar zwiększyć skalę prowadzonej działalności przy jednoczesnym wzroście jej zyskowności, co ma zostać osiągnięte poprzez korzystne kształtowanie struktury portfela, w wyniku dostosowania roli poszczególnych segmentów oraz ich modelu biznesowego i operacyjnego. Osiągnięcie zakładanych celów ma być moŝliwe dzięki podjęciu szeregu działań wspierających realizację strategii, w tym m.in.: wzmocnienie przewag konkurencyjnych w obszarze finansowania ekologii, koncentracja na efektywności sprzedaŝy oraz procesów wsparcia, intensyfikacja sprzedaŝy produktów wysokomarŝowych i prowizyjnych oraz cross-sell, wykorzystanie synergii pomiędzy Bankiem i DM BOŚ S.A Kierunki rozwoju Grupy Polityka BOŚ S.A. w zakresie inwestycji kapitałowych przewiduje moŝliwość zaangaŝowania Banku w podmioty o profilu umoŝliwiającym poszerzenie zakresu oferowanych usług i produktów dla klientów Banku. 7. PODSTAWOWY ZAKRES DZIAŁALNOŚCI GRUPY KAPITAŁOWEJ 7.1. Działalność bankowa Podstawowym celem Banku jest efektywne gospodarowanie kapitałami akcjonariuszy i środkami pienięŝnymi powierzonymi przez klientów, zapewniające dochodowość działalności i bezpieczeństwo powierzonych środków. BOŚ S.A. dąŝy aby być postrzegany jako Bank dla aktywnych, który troszczy się o Klientów i środowisko. Kanon wartości korporacyjnych BOŚ to: Trwałość, Rzetelność, Ochrona środowiska, Społeczna odpowiedzialność, Klient i Aktywność. Misja BOŚ S.A.: Rzetelny bank w trosce o Ciebie i Nasze środowisko. Zgodnie ze Statutem, misją Banku jest wspieranie przedsięwzięć słuŝących rozwojowi przemysłu i usług w zakresie ochrony środowiska, rozwojowi rynku produktów i usług związanych z ekologią oraz promowanie i kreowanie postaw proekologicznych i inicjatyw na rzecz ochrony środowiska naturalnego Grupa BOŚ S.A. na tle sektora bankowego Udział Banku w sektorze banków komercyjnych na koniec I półrocza 2012 r. (analiza banków komercyjnych obejmuje wszystkie banki łącznie z bankami spółdzielczymi oraz SKOK z wyłączeniem NBP), wynosił: 1,13% w zakresie sumy bilansowej wobec 1,12% na koniec 2011 r., 1,08% w zakresie zobowiązań ogółem, wobec 1,11% na koniec 2011 r., 1,13% - w zakresie naleŝności ogółem, wobec 1,14% na koniec 2011 r. Grupa BOŚ S.A. prowadzi działalność maklerską poprzez Spółkę zaleŝną - Dom Maklerski BOŚ S.A. (DM BOŚ S.A.). Średni udział DM BOŚ S.A. w I półroczu 2012 roku w obrotach Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie w najistotniejszych obszarach działalności wyniósł: 13,47% na rynku kontraktów terminowych, wobec 14,51% w 2011 r., 2,06 % na rynku akcji wobec 1,64% w 2011 r., 20,30% na rynku opcji wobec 10,08% w 2011 r. Zmniejszenie udziału Domu Maklerskiego BOŚ S.A. w obrotach kontraktami terminowymi jest związane ze spadkiem udziału obrotów klientów indywidualnych, będących podstawową grupą klientów DM BOŚ S.A. 21

110 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 8. PODSTAWOWE PRODUKTY, USŁUGI I SFERY DZIAŁALNOŚCI GRUPY 8.1. Produkty bankowe Bank posiada w swojej ofercie produkty (depozytowe, kredytowe, rozliczeniowe) oferowane wszystkim grupom klientów, jak równieŝ produkty skierowane bezpośrednio do wybranych grup klientów BOŚ S.A. Bank wyodrębnia następujące piony biznesowe: pion korporacji i finansów publicznych oraz pion detaliczny. W ramach pionu korporacji i finansów publicznych Bank dodatkowo wyodrębnia podstawowe segmenty klientów: klientów korporacyjnych, klientów segmentu finansów publicznych i klientów funduszy ekologicznych. W ramach pionu detalicznego Bank wyodrębnia osoby fizyczne oraz segment mikroprzedsiębiorstw, segment wspólnot mieszkaniowych i segment organizacji pozarządowych i innych instytucji niekomercyjnych (NGO). Warunki i zasady współpracy z poszczególnymi grupami klientów są dostosowywane przez Bank do zmieniających się warunków rynkowych oraz potrzeb adresatów oferty Banku, przy jednoczesnym uwzględnieniu celu w postaci ustawicznego podnoszenia efektywności obsługi klientów Liczba obsługiwanych klientów, rachunków, kart płatniczych i placówek Wyszczególnienie Zmiana w tys. % BANK OCHRONY ŚRODOWISKA S. A. Liczba klientów 215,8 215,1 0,3 - Liczba klientów detalicznych 209,2 208,9 0,1 - Liczba klientów pionu korporacji i finansów publicznych 6,6 6,2 6,5 Liczba rachunków oszczędnościowo - rozliczeniowych 135,9 133,8 1,6 Karty płatnicze i kredytowe klientów indywidualnych 141,9 152,8-7,1 Karty płatnicze i kredytowe klientów instytucjonalnych 9,6 9,7-0,6 Liczba placówek (w szt.) ,0 DOM MAKLERSKi BOŚ S. A. Liczba rachunków inwestycyjnych 62,0 59,9 3,5 w tym liczba rachunków internetowych 45,1 42,7 5,6 Liczba placówek (w szt.) Na koniec I półrocza 2012 r. działalność operacyjną prowadziło 17 Oddziałów Głównych i 82 Oddziały Operacyjne wobec 17 Oddziałów Głównych i 83 Oddziałów Operacyjnych na koniec 2011 r. Obsługa klientów korporacyjnych była prowadzona w Centrach Korporacyjnych zlokalizowanych w siedzibach oddziałów. W celu szerszego dotarcia do klientów z ofertą, Bank współpracuje z pośrednikami finansowymi oferującymi kredyty i poŝyczki hipoteczne oraz poŝyczki gotówkowe. Bank współpracuje równieŝ z doradcami partnerskimi oferując za ich pośrednictwem produkty hipoteczne, poŝyczki gotówkowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe, poŝyczki w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym oraz karty kredytowe. W BOŚ S.A. rozwijane są następujące kanały dostępu: bankowość internetowa pod nazwą "Twoje e-konto", przeznaczona dla klientów detalicznych oraz "iboss" dla klientów pionu korporacji i finansów publicznych, bankowość telefoniczna (system automatyczny, tzw. IVR), serwis internetowy Banku, za pośrednictwem którego klient, bez wizyty w placówce oraz bez pośrednictwa kuriera, moŝe otworzyć wybrane lokaty terminowe i rachunki oszczędnościoworozliczeniowe; BOŚ S.A. był pierwszym bankiem w Polsce, który zaoferował klientom detalicznym moŝliwość zdalnego otwierania rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych. W Domu Maklerskim BOŚ S.A. funkcjonowało 20 placówek według stanu na 30 czerwca 2012 r. DM BOŚ S.A. świadczy takŝe usługi za pośrednictwem platformy internetowej ( 22

111 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r Oferta proekologiczna i współpraca z funduszami ochrony środowiska Oferta proekologiczna obejmuje produkty własne oraz kredyty udzielane we współpracy z donatorami. Oferta jest zróŝnicowana i dostosowana do potrzeb wszystkich rodzajów podmiotów. Produkty BOŚ S.A., skierowane do wszystkich segmentów Klientów, słuŝą finansowaniu przedsięwzięć proekologicznych oraz promowaniu rozwiązań przyjaznych środowisku wśród Klientów Banku. BOŚ S.A. szczególnie aktywnie rozwija działalność w finansowaniu odnawialnych źródeł energii. Wolumen kredytów proekologicznych (wartość kapitału) wg stanu na dzień 30 czerwca 2012 r. wyniósł mln zł, w tym kredyty udzielone klientom zaliczanym do segmentu finansów publicznych wyniosły mln zł, klientom korporacyjnym 914 mln zł oraz klientom detalicznym 167 mln zł. W I półroczu 2012 r. udzielono kredytów proekologicznych na kwotę 263 mln zł (dynamika w stosunku do analogicznego okresu 2011 r. 89%). Klientom segmentu korporacyjnego udzielono kredytów na łączną kwotę 177 mln zł, klientom segmentu finansów publicznych - 54 mln zł, natomiast klientom detalicznym - 32 mln zł. Udzielone w I półroczu 2012 r. kredyty proekologiczne zostały przeznaczone w 78% na ochronę powietrza, w 17 % na ochronę wód i gospodarkę wodno ściekową oraz w 5% na ochronę powierzchni Ziemi. Zobowiązania wobec funduszy ekologicznych Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs rachunki bieŝące/rozliczeniowe ,9 107,6 lokaty terminowe ,3 11,5 FUNDUSZE EKOLOGICZNE ,5 15,4 W I półroczu 2012 r. Bank, podobnie jak w okresach poprzednich, współpracował w zakresie obsługi depozytowej z 15 wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. W bieŝącym roku Bank nie prowadzi obsługi rachunków NFOŚiGW Segment klientów korporacyjnych Sektor małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) pozostaje dla BOŚ S.A. jednym z najwaŝniejszych segmentów rynku. Konstruując szeroką ofertę produktów rozliczeniowych, depozytowych i kredytowych Bank posiada bazę, w oparciu o którą dla kaŝdego klienta moŝe być budowana indywidualna oferta dostosowana do konkretnych potrzeb. W zakresie oferty rozliczeniowej Bank posiada standardowe rachunki bieŝące, pełniące funkcje rozliczeniowe i słuŝące do gromadzenia środków pienięŝnych oraz przeprowadzania rozliczeń krajowych i zagranicznych. Rachunki mogą być prowadzone w podstawowych walutach: PLN oraz USD, EUR, GBP, CHF, SEK, HUF oraz RUB. W I półroczu 2012 r. wprowadzono nową ofertę rachunków bankowych: 1) Konto Wyjątkowe Biznes - modyfikacja Konta Wyjątkowego Biznes dostępnego w ofercie BOŚ Banku, które jest rachunkiem bieŝącym prowadzonym w walucie PLN. W ramach Konta Wyjątkowego Biznes w BOŚ Banku Klient uzyskuje dostęp do podstawowej funkcjonalności rachunku bieŝącego z moŝliwością dobrania dodatkowych usług. 2) Konto Wyjątkowe Biznes Start - rachunek bieŝący prowadzony w walucie PLN skierowany do firm rozpoczynających działalność lub działających nie dłuŝej niŝ 12 miesięcy w oparciu o pełną księgowość. W ramach rachunku nie pobierane są opłaty przez 18 miesięcy za prowadzenie rachunku i przelewy krajowe zlecane drogą elektroniczną. 3) Konto Wyjątkowe Biznes Plus- rachunek bieŝący prowadzony w walucie PLN, który jest adresowany do najbardziej wymagających Klientów. W ramach podstawowej opłaty za prowadzenie rachunku, jego posiadacz od razu moŝe korzystać bezpłatnie z dodatkowych usług. 23

112 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. W ramach wprowadzonej oferty Klient ma moŝliwość skorzystania z modułów zwiększających funkcjonalność rachunku rozliczeniowego oraz FX, w ramach których otrzymuje cztery rachunki pomocnicze, dwie karty płatnicze, a takŝe obniŝone opłaty za przelewy zagraniczne. Rachunek ten oferuje równieŝ posiadaczowi jedną z najniŝszych standardowych stawek za przelew krajowy zlecany drogą elektroniczną. Ponadto, w I półroczu 2012 r. Bank wprowadził do oferty Szybki Przelew TARGET2- przelew w walucie EUR rozliczany w tzw. czasie rzeczywistym, co oznacza, Ŝe środki zostaną dostarczone do banku beneficjenta maksymalnie w ciągu kilku godzin. W I półroczu 2012 r. Bank kontynuował sprzedaŝ kredytów finansujących działalność bieŝącą oraz inwestycyjną, w tym proekologiczną, dopasowując kaŝdorazowo warunki transakcji kredytowych do potrzeb klienta. BOŚ S.A. oferuje takŝe linię wielocelową i gwarancyjną, które cieszą się duŝym zainteresowaniem Klientów, poniewaŝ w ramach jednej umowy i jednego zabezpieczenia, Klient moŝe korzystać z róŝnych produktów kredytowych, w tym kredytu w rachunku bieŝącym, kredytów obrotowych w rachunku kredytowym oraz gwarancji bankowych. Zobowiązania wobec klientów korporacyjnych Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs rachunki bieŝące/rozliczeniowe ,1 6,1 lokaty terminowe ,1 22,9 KLIENCI KORPORACYJNI ,6 19,7 Stan depozytów klientów korporacyjnych w pierwszej połowie 2012 r. zwiększył się o 0,6%, przy spadku środków na rachunkach bieŝących o 138,6 mln zł i jednoczesnym wzroście lokat terminowych o 160,4 mln zł Segment finansów publicznych W I półroczu 2012 r. Bank kontynuował współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego w Polsce. Dla części z nich prowadził kompleksową obsługę bankową budŝetów, w trybie Ustawy Prawo zamówień publicznych (poprzez wykorzystanie produktów i usług bankowych oraz innych instrumentów udostępnianych przez Bank), umoŝliwiającą efektywne zarządzanie środkami pienięŝnymi. Dla klientów segmentu finansów publicznych Bank oferuje wszystkie standardowe produkty depozytowe i kredytowe pozostające w ofercie. Szczególny zakres oferty BOŚ S.A. stanowią produkty słuŝące finansowaniu projektów proekologicznych (kredyty preferencyjne i komercyjne), a takŝe kredyty z linii banków zagranicznych przeznaczone na finansowanie przedsięwzięć słuŝących ochronie środowiska i inwestycji infrastrukturalnych, jak równieŝ Europejska Oferta, która jest pakietem produktów skierowanych do przedsiębiorców, samorządów i spółek komunalnych. Jedną z waŝnych form współpracy Banku z klientami ww. segmentu jest świadczenie kompleksowej obsługi emisji obligacji komunalnych, obejmującej: przygotowanie emisji, prowadzenie ewidencji obligacji oraz obsługę płatności wynikających z emisji. W I połowie 2012 r. Grupa odnotowała wzrost wartości depozytów finansów publicznych w porównaniu do końca roku 2011 o 14,7 %. Wzrost dotyczył lokat terminowych przy jednoczesnym zmniejszeniu wartości rachunków bieŝących. 24

113 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Zobowiązania wobec segmentu finansów publicznych Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs rachunki bieŝące/rozliczeniowe ,4 9,3 lokaty terminowe ,5 4,3 FINANSE PUBLICZNE ,7 5,6 Organizacja niepublicznych emisji obligacji komunalnych W I półroczu 2012 r. Bank podpisał 5 umów organizacji emisji obligacji komunalnych o łącznej wartości 49,3 mln zł, wobec 13 umów w całym 2011 r. o łącznej wartości 38,3 mln zł. Na dzień 30 czerwca 2012 r.: Bank obsługiwał 83 programy emisji obligacji komunalnych o łącznej wartości 648,8 mln zł, wobec 79 programów emisji obligacji komunalnych o łącznej wartości 628,4 mln zł na 31 grudnia 2011 r., łączne zadłuŝenie emitentów obligacji komunalnych z tytułu emisji organizowanych przez Bank po cenie nominalnej wynosiło 547,5 mln zł, co oznacza wzrost o 1,2% w stosunku do stanu z dnia 31 grudnia 2011 r. Na dzień 30 czerwca 2012 r. BOŚ S.A. uzyskał: 5 miejsce na rynku pod względem liczby obsługiwanych programów emisji, 9 miejsce pod względem zadłuŝenia emitentów Segment klientów detalicznych Oferta Banku dla klientów detalicznych, najliczniejszej grupy klientów Banku, jest kompleksowa i obejmuje wszystkie podstawowe produkty i usługi dostępne na polskim rynku bankowym, a takŝe szeroki wybór produktów proekologicznych słuŝących zarówno finansowaniu zakupu i montaŝu rozwiązań proekologicznych (m.in.: EKO POśYCZKA, Ekologiczny Kredyt Hipoteczny, Słoneczny Ekokredyt, kredyt termo modernizacyjny), jak równieŝ podkreślających proekologiczny charakter działalności Banku (np. lokaty terminowe z celem ekologicznym). Oferta proekologiczna stanowi wyraźny wyróŝnik BOŚ S.A. na tle konkurencyjnych podmiotów kierujących swoje produkty i usługi do klientów detalicznych. Bank oferuje równieŝ róŝnorodne ubezpieczenia dla posiadaczy kont osobistych oraz kart płatniczych, m.in.: ubezpieczenia nnw, assistance medyczny, assistance domowy, assistance samochodowy, assistance biurowy, ubezpieczenie w podróŝy. Produkty ubezpieczeniowe oferowane są takŝe do kredytów hipotecznych oraz poŝyczek gotówkowych. Do kredytów hipotecznych oferowane jest ubezpieczenie nieruchomości i ubezpieczenie na wypadek utraty stałego źródła dochodów. Klienci zaciągający poŝyczki gotówkowe mogą skorzystać z ubezpieczenia na Ŝycie oraz ubezpieczenia ryzyka utraty pracy. W I półroczu 2012 r. Bank wprowadził do oferty dla klientów detalicznych następujące nowe produkty: Lokatę Wiosenną 3 miesięczną lokatę terminową wprowadzoną do oferty z dniem 28 marca 2012 r., lokatę Zysk od ręki lokatę z odsetkami płatnymi z góry, umoŝliwiającą deponowanie środków na okres: 3, 6 i 9 miesięcy; produkt znajduje się w ofercie od 4 kwietnia 2012 r., 1-miesięczną Lokatę w Duecie - produkt dedykowany dla Klientów przystępujących równocześnie do 12-miesięcznego wariantu ubezpieczenia Więcej dla Ciebie wprowadzony od oferty 26 kwietnia 2012 r., grupowe ubezpieczenie na Ŝycie i doŝycie klientów BOŚ Więcej dla Ciebie w wariancie 360 dni wprowadzone do oferty 26 kwietnia 2012 r., 25

114 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. ubezpieczenia strukturyzowane opracowane we współpracy z EUROPA TU na śycie S.A. sprzedawane w formie subskrypcji: CZYSTA ENERGIA ZYSKU (2 subskrypcje) oraz ZWYCIĘSKI ZŁOTY (1 subskrypcja), EKO POśYCZKĘ - poŝyczkę gotówkową przeznaczoną dla klientów nabywających produkty oraz materiały budowlane o charakterze ekologicznym, wprowadzoną do oferty z dniem 8 marca 2012 r., kredyt pomostowy, kredyt uzupełniający i kredyt na bieŝącą działalność w ramach Projektu TORO - w poszukiwaniu skutecznych metod wsparcia instytucji ekonomii społecznej dla organizacji pozarządowych i innych instytucji niekomercyjnych (NGO). Nowości produktowe wprowadzone do oferty detalicznej w I półroczu 2012 r. odzwierciedlają główne priorytety realizowane przez Bank w tym okresie. I tak, dzięki nowej ofercie produktów depozytowych udało się zminimalizować odpływ z Banku środków depozytowych klientów indywidualnych po wejściu w Ŝycie zmian w ordynacji podatkowej. Zrealizowane 3 subskrypcje produktów strukturyzowanych słuŝyły zwiększeniu przychodów prowizyjnych Banku, zaś rozbudowanie oferty produktów proekologicznych o EKO POśYCZKĘ to element konsekwentnego dąŝenia Banku do zwiększenia roli finansowania rozwiązań proekologicznych takŝe w obszarze klienta detalicznego. Klienci indywidualni Najistotniejsze produkty depozytowe w I półroczu 2012 r. : rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy Konto bez Kantów, który został wprowadzony do oferty Banku w sierpniu 2010 r. Rachunek ten umoŝliwia klientom otrzymywanie co miesiąc premii finansowej w zamian za aktywne korzystanie z konta i innych produktów oraz usług z oferty Banku, Lokata Wiosenna 3 miesięczna lokata odnawialna, o stałej stopie procentowej; lokatę moŝna załoŝyć we wszystkich placówkach Banku oraz za pośrednictwem usługi bankowości elektronicznej BOŚBank24 Twoje e-konto, minimalna kwota lokaty wynosi zł, grupowe ubezpieczenie na Ŝycie i doŝycie klientów BOŚ Więcej dla Ciebie w wariantach 180 i 270 dni, konto oszczędnościowe EKOPROFIT w złotych, umoŝliwiające dokonywanie wpłat i wypłat w dowolnym okresie, bez utraty odsetek; konto moŝe być równieŝ prowadzone w euro. Produkty depozytowe W I półroczu 2012 r. odnotowano spadek salda zarówno lokat terminowych, jak i rachunków bieŝących. Głównym powodem spadku salda depozytów detalicznych był odpływ środków klientów z lokat jednodniowych w konsekwencji wprowadzenia zmian w ordynacji podatkowej od 1 kwietnia 2012 r. Jednocześnie, oferta produktów depozytowych uległa rozszerzeniu o depozyty terminowe. Dzięki tym działaniom, łączny poziom zobowiązań Banku wobec klientów detalicznych spadł w I półroczu jedynie o 4,8% wobec stanu z końca 2011 r. W II półroczu br., zgodnie z załoŝeniami przyjętymi do Planu Finansowego na 2012 r., prowadzone będą działania mające na celu zwiększenie salda depozytów detalicznych. Zobowiązania wobec klientów detalicznych Wyszczególnienie Zmiana (%) Zmiana (%) vs vs rachunki bieŝące/rozliczeniowe ,8-14,7 lokaty terminowe ,8-11,0 KLIENCI DETALICZNI ,8-12,3 26

115 Oferta kredytowa Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Produktem kredytowym dla klientów detalicznych generującym największy wolumen sprzedaŝy w I półroczu 2012 r. był kredyt hipoteczny. Wartość netto kredytów hipotecznych udzielonych klientom detalicznym na 30 czerwca 2012 r. wyniosła 3 885,5 mln zł i była o 2,9% niŝsza od stanu na koniec 2011 r. W pierwszej połowie 2012 r. sprzedaŝ kredytów hipotecznych klientom indywidualnym wyniosła 137,1 mln zł wobec 169,7 mln zł w I półroczu 2011 r. (wg wartości kapitału/wartości nominalnej w momencie udzielania kredytu). Wpływ na spadek sprzedaŝy kredytów hipotecznych miało wydanie przez KNF Rekomendacji S, która zaostrzyła warunki udzielania kredytów oraz spadek popytu na kredyty mieszkaniowe widoczny na całym polskim rynku bankowym w 2012 r. Przede wszystkim jednak, realizując zapisy Strategii Banku, w I półroczu 2012 r. w obszarze klienta detalicznego Bank konsekwentnie prowadził działania zwiększające udział produktów kredytowych wysokomarŝowych w nowej sprzedaŝy kredytów kosztem produktów hipotecznych. Kredyty i poŝyczki udzielone klientom detalicznym Wyszczególnienie Zmiana % Kredyty pionu bankowości detalicznej -hipoteczne ,9 - w EUR ,1 - w PLN ,1 - w USD ,2 - w CHF ,2 Kredyty pionu bankowości detalicznej - pozostałe ,1 Kredyty pionu bankowości detalicznej ,8 DąŜąc do zmian struktury walutowej portfela kredytów hipotecznych i zwiększenia udziału kredytów w PLN w stosunku do kredytów denominowanych do innych walut, od marca 2012 r. Bank zaostrzył politykę kredytową dotyczącą kredytów denominowanych, wprowadzając obowiązek zgodności waluty ekspozycji kredytowej z walutą dochodów klienta. W efekcie, w I połowie 2012 r. udział nowych kredytów hipotecznych udzielanych w PLN w nowych kredytach hipotecznych ogółem stanowił 91% wobec 77% na koniec I półrocza 2011 r. Udział kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych w portfelu kredytów hipotecznych udzielonych klientom detalicznym wyniósł 67% na koniec I półrocza 2012 r. wobec 69 % na koniec 2011 r. Ponadto, spadek salda kredytów pionu bankowości detalicznej w I półroczu 2012 r. względem stanu na koniec 2011 r. spowodowany był takŝe spadkiem salda kredytów hipotecznych ze względu na wcześniejsze spłaty oraz na umocnienie polskiej waluty wobec walut obcych, co skutkowało spadkiem wyraŝonego w PLN salda kredytów hipotecznych denominowanych do walut obcych. SprzedaŜ kredytów hipotecznych Wyszczególnienie Kredyty hipoteczne udzielone klientom detalicznym w okresie, w tym: Zmiana w tys. zł ,2 - w EUR ,4 - w PLN ,7 - w USD ,0 - w CHF ,0 % Wartość netto pozostałych kredytów dla klientów pionu detalicznego wzrosła w I półroczu 2012 r. o 4,1% w stosunku do końca 2011 r. Do kategorii tej naleŝą produkty kredytowe niezabezpieczone hipotecznie oferowane przez Bank klientom detalicznym, w tym przede wszystkim: poŝyczki gotówkowe, kredyty proekologiczne, poŝyczki w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym, karty kredytowe, kredyty giełdowe oferowane we współpracy z Domem Maklerskim BOŚ S.A. oraz produkty kredytowe dla segmentów: mikroprzedsiębiorstw, wspólnot mieszkaniowych oraz organizacji pozarządowych i innych instytucji niekomercyjnych. 27

116 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Wśród produktów wysokomarŝowych oferowanych klientom indywidualnym kluczową rolę pełni poŝyczka gotówkowa. SprzedaŜ tego produktu w I półroczu 2012 r. wzrosła o 82% w porównaniu z I półroczem 2011 r. Co waŝne, w pierwszych sześciu miesiącach bieŝącego roku odnotowano wzrost udziału w nowej sprzedaŝy poŝyczek gotówkowych z ubezpieczeniem, a więc najbardziej dochodowych dla Banku. W I półroczu 2012 r. udział poŝyczek z ubezpieczeniem wynosił 43% nowej sprzedaŝy poŝyczek gotówkowych w porównaniu z 35% w II półroczu 2011 r. DąŜąc do dalszego rozwoju oferty produktów o charakterze proekologicznym, Bank wprowadził od 8 marca 2012 r. do oferty dla klientów indywidualnych EKO POśYCZKĘ, czyli wariant poŝyczki gotówkowej skierowany do klientów zainteresowanych korzystnym finansowaniem zakupu materiałów budowlanych o charakterze ekologicznym, tj. zwiększających energooszczędność realizowanej inwestycji lub posiadanej nieruchomości. EKO POśYCZKA moŝe być równieŝ wykorzystana do sfinansowania zakupu innych rozwiązań proekologicznych, nieposiadających na dzień dzisiejszy dedykowanych rozwiązań produktowych, np. samochodów o napędzie elektrycznym. Spośród kredytów ekologicznych największym zainteresowaniem wśród klientów cieszy się Słoneczny Ekokredyt - dotowany przez NFOŚiGW kredyt na zakup i montaŝ kolektorów słonecznych, z którego mogą skorzystać nie tylko właściciele domów jednorodzinnych, ale takŝe wspólnoty mieszkaniowe. Bank odnotowuje ciągły rosnący wzrost liczby udzielanych kredytów - w I półroczu 2012 r. Bank udzielił kredytów na łączną kwotę ponad 23 mln zł. W I półroczu 2012 r. dzięki finansowaniu Słonecznym Ekokredytem zamontowanych zostało instalacji solarnych, co daje 47% wzrost w stosunku do I półrocza 2011 r., gdy Bank udzielił 987 kredytów na kolektory słoneczne na łączną kwotę prawie 15 mln zł. Sukcesywnie zwiększane zaangaŝowanie Banku w finansowanie rozwiązań proekologicznych dla osób fizycznych, mikroprzedsiębiorstw, wspólnot mieszkaniowych i organizacji pozarządowych ulegnie dalszemu wzmocnieniu dzięki przygotowywanej aktualnie w rytm prac legislacyjnych nad zmianami do Ustawy o odnawialnych źródłach energii nowej ofercie finansowania zakupu i montaŝu mikro oraz mini instalacji OZE. Szczególny nacisk Bank kładzie na przygotowanie kompleksowej oferty w obszarze małych elektrowni wiatrowych i obszarze instalacji fotowoltaicznych. Mikroprzedsiębiorstwa, wspólnoty mieszkaniowe i organizacje pozarządowe Bank posiada szeroką ofertę produktów dla segmentu mikroprzedsiębiorstw (obejmującego podmiotu nie prowadzące pełnej rachunkowości), segmentu wspólnot mieszkaniowych oraz segmentu organizacji pozarządowych i innych instytucji niekomercyjnych (NGO). Oferta Banku dla tych segmentów obejmuje produkty rozliczeniowe, karty płatnicze, usługi i produkty w zakresie lokowania nadwyŝek pienięŝnych, usługi bankowości elektronicznej, produkty kredytowe. W ramach tej oferty, najistotniejszymi produktami rozliczeniowymi w I półroczu 2012 r. były: Konto Wyjątkowe Firma, Konto Wspólnota, Pakiet dla NGO. SprzedaŜ rachunków bieŝących dla mikroprzedsiębiorstw w I półroczu 2012 r. wzrosła o 58% w stosunku do II półrocza 2011 r., zaś sprzedaŝ rachunków dla wspólnot mieszkaniowych wzrosła w tym okresie o 20%. Mając na uwadze istotną rolę, jaką pełnią rachunki bankowe w budowaniu trwałych relacji z klientami, Bank pracuje obecnie nad modyfikacją oferty produktów rozliczeniowych dedykowanych mikroprzedsiębiorstwom, aby dotrzeć do szerszej grupy potencjalnych klientów. Po stronie oferty kredytowej pierwsze półrocze 2012 r. przyniosło rozszerzenie oferty produktów kredytowych dla podmiotów segmentu NGO o kredyt pomostowy, kredyt uzupełniający i kredyt na bieŝącą działalność, funkcjonujące w ramach Projektu TORO w poszukiwaniu skutecznych metod wsparcia instytucji ekonomii społecznej. Produkty te oferowane są organizacjom pozarządowym, w tym pozarządowym organizacjom ekologicznym, zarejestrowanym na terenie województwa mazowieckiego i współpracującym z m.st. Warszawa. Projekt TORO realizowany jest wspólnie z Urzędem miasta stołecznego Warszawa i jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Wprowadzone produkty mają na celu poprawę płynności finansowej Instytucji Ekonomii Społecznej, prowadzącą do zwiększenia zdolności tych podmiotów do podejmowania działań w sferze ekonomicznej i tym samym wzmocnienie ich trwałości i stabilności. 28

117 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Najistotniejszymi produktami kredytowymi kierowanymi do klientów detalicznych nie będących osobami fizycznymi były w I półroczu 2012r.: limit overdraft oraz kredyt w rachunku bieŝącym. W zakresie oferty kredytowej dla segmentu mikroprzedsiębiorstw, segmentu wspólnot mieszkaniowych oraz segmentu organizacji pozarządowych i innych instytucji niekomercyjnych Bank stawia coraz intensywniej na finansowanie rozwiązań proekologicznych. Jest to ten obszar działalności kredytowej, w którym BOŚ jest w pełni wiarygodny, co wynika z posiadania unikatowych kompetencji i doświadczeń. W obszarze tym Bank moŝe zatem skutecznie budować swoją przewagę konkurencyjną Działalność maklerska Grupa BOŚ S.A. prowadzi działalność maklerską poprzez Spółkę zaleŝną - Dom Maklerski BOŚ S.A. Istotne zdarzenia z działalności DM BOŚ S.A. w I półroczu 2012 roku: rozpoczęcie działalności operacyjnej na rynkach zagranicznych otwarcie pierwszego zagranicznego oddziału DM BOŚ S.A. w Pradze (Czechy) świadczącego usługi na rynku OTC; udostępnienie platformy foreksowej na urządzenia mobilne (smartfony i tablety) posiadające system ios i Android; moŝliwość śledzenia notowań oraz składania zleceń poprzez urządzenia mobilne; wdroŝenie Analizatora Strategii Inwestycyjnych dla rynku forex, będącego narzędziem pozwalającym inwestorom porównywać własne strategie inwestycyjne z tymi stosowanymi przez najbardziej zyskownych graczy; rozwój nowych funkcjonalności platformy bossafx wdroŝenie automatycznie aktualizowanego kalendarium danych giełdowych oraz danych makroekonomicznych, a takŝe komentarzy analitycznych w formie filmów wideo; uzyskanie tytułu Finansowa Marka Roku w kategorii Dom Maklerski za innowacyjność działań na rynku kapitałowym; otrzymanie godła Inwestor w Kapitał Ludzki; uzyskanie nagrody Prezesa GPW SA za największy udział w obrotach na kontraktach terminowych oraz współpracę animatora z Giełdą na tym rynku. Pozycja DM BOŚ S.A. na rynku Obroty zrealizowane na rynku akcji przez DM BOŚ S.A. w transakcjach sesyjnych w I półroczu 2012 r. wyniosły 3 993,1 mln zł, co stanowiło 2,06% udziału w rynku akcji. Na rynku kontraktów terminowych DM BOŚ SA był wiceliderem rynku z udziałem na poziomie 13,47%. Łącznie w całym I półroczu 2012 r. w transakcjach sesyjnych zrealizował obrót w wysokości 1,47 mln szt. kontraktów. RównieŜ na rynku opcji DM BOŚ S.A. w I półroczu 2012 uplasował się na drugim miejscu pod względem udziału w rynku w transakcjach sesyjnych. Łączny obrót zrealizowany przez DM BOŚ S.A. w tym segmencie rynku wyniósł 114,9 tys. sztuk, co stanowiło 20,3% udziału w rynku. Na rynku NewConnect DM BOŚ S.A. osiągnął obroty w wysokości 144,7 mln zł oraz udział w rynku na poziomie 8,15%, plasując Spółkę na 5 miejscu pod względem aktywności na tym rynku. Na koniec I półrocza 2012 r. liczba prowadzonych rachunków wynosiła szt., co oznacza wzrost w porównaniu z końcem roku poprzedniego o rachunków (przyrost liczby rachunków o ponad 3,5%). Największy przyrost dotyczy rachunków internetowych, których przybyło szt., tj. 5,8%. 29

118 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Sytuacja finansowa DM BOŚ S.A. Wyszczególnienie I półrocze I półrocze tys. zł Zmiana Przychody z tytułu świadczenia usług maklerskich i doradczych ,5 Koszty działalności maklerskiej ,0 Zysk (strata) z operacji instrumentami finansowymi ,2 Wynik z działalności finansowej ,1 Zysk (strata) brutto ,1 ZYSK NETTO ,0 % DM BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. wypracował zysk netto w wysokości 1,04 mln zł. Wynik ten był niŝszy o 6,4 mln zł niŝ w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wyniki bieŝącej działalności operacyjnej Domu Maklerskiego BOŚ S.A. były następstwem osłabienia ogólnej koniunktury rynkowej w I półroczu 2012 r. Negatywnie na przychody z działalności maklerskiej wpłynął spadek obrotów na GPW w stosunku do analogicznego okresu roku 2011 o 24 % na rynku akcji oraz o 16% na rynku kontraktów terminowych. Spadek zysku z operacji instrumentami finansowymi dotyczy głównie platformy OTC i związany jest z mniejszą zmiennością na rynkach walutowych w I półroczu 2012 roku. DM BOŚ S.A. zamierza w dalszym ciągu rozwijać rynek forex, równieŝ poprzez oddział na terenie Republiki Czeskiej, przy równoczesnym rozwoju tradycyjnej działalności maklerskiej. Spółka zaleŝna Domu Maklerskiego BOŚ S.A. Dom Maklerski BOŚ S.A. w dniu 12 sierpnia 2009 r. zawiązał spółkę o nazwie BOŚ Eko Profit S.A., której został jedynym właścicielem. Głównym celem działania spółki są inwestycje kapitałowe w obszarze projektów proekologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii. Powołanie spółki jest związane ze Strategią Działania BOŚ S.A., która zakłada nowe formy uczestnictwa w rynku finansowym, przy jednoczesnym zachowaniu dotychczasowej specyfiki działania Banku i Domu Maklerskiego. BOŚ Eko Profit S.A. kontynuował w I półroczu 2012 r. trzy projekty inwestycyjne w obszarze odnawialnych źródeł energii rozpoczęte w roku ubiegłym. Całkowita wartość projektów wynosi 129 mln zł. Spółka prowadzi takŝe prace mające na celu współrealizację kolejnych projektów, m.in. przystąpiła do spółki przygotowującej realizację farmy wiatrowej 6 MW. Sytuacja finansowa Spółki na dzień 30 czerwca 2012 r. jest stabilna. Spółka wykazała dodatni wynik finansowy za I półrocze 2012 r., osiągnęła znaczący poziom rentowności sprzedaŝy netto oraz zwiększyła poziom kapitału własnego Rynek pienięŝny i kapitałowy W ramach prowadzonej działalności na rynku kapitałowo-pienięŝnym, Bank koncentruje się na transakcjach związanych z obsługą klientów korporacyjnych, głównie w zakresie wymiany walut. Ponadto, w ramach zarządzania strukturą bilansu Banku, prowadzi operacje na rynku krajowych papierów skarbowych oraz na rynku instrumentów pochodnych stopy procentowej Współpraca z zagranicznymi instytucjami finansowymi Bank kontynuował współpracę z międzynarodowymi instytucjami finansowymi, w tym z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) oraz Bankiem Rozwoju Rady Europy (CEB), które naleŝą do jednych z największych kredytodawców Banku. W ramach podpisanych umów z EBI (z 8 lutego 2012 r. na kwotę 75 mln EUR) i CEB (z 26 marca 2012 r. na kwotę 75 mln EUR), Bank w I połowie 2012 r. udzielił ok. 35 mln zł nowych kredytów przeznaczonych na finansowanie projektów inwestycyjnych związanych z rozwojem i utrzymaniem infrastruktury, ochroną środowiska realizowanych przez podmioty sektora publicznego oraz przez małe i średnie przedsiębiorstwa. 30

119 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Środki z linii EBI i CEB współfinansują równieŝ inwestycje będące częścią programów pomocowych Unii Europejskiej, w tym Projekty miejskie wdraŝane w ramach europejskiej inicjatywy JESSICA, dla której BOŚ S.A. występuje w roli zarządzającego Funduszem Rozwoju Obszarów Miejskich w trzech województwach. Bank kontynuował współpracę z Nordyckim Bankiem Inwestycyjnym (umowa linii kredytowej z 30 maja 2011 r.) i niemieckim bankiem rządowym KfW (umowa linii kredytowej z 16 grudnia 2009 r.) Bankowość inwestycyjna BOŚ S.A. prowadzi działalność inwestycyjną na rynku kapitałowym w ograniczonym zakresie. W celu zapewnienia moŝliwości oferowania kompleksowej obsługi produktowej klientom Banku, BOŚ S.A. nie wyklucza zaangaŝowania kapitałowego w podmioty o profilu uzupełniającym zakres jego usług i oferowanych produktów. W zakresie działalności inwestycyjnej, Bank świadczy usługi przede wszystkim w obszarze organizacji obsługi niepublicznych emisji obligacji komunalnych. Według stanu na 30 czerwca 2012 r. wartość bilansowa: kapitałowych papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu wyniosła 6,4 mln zł wobec 5,8 mln zł na koniec 2011 r. inwestycyjnych (lokacyjnych) kapitałowych papierów wartościowych dostępnych do sprzedaŝy wyniosła łącznie 50,8 mln zł wobec 52,3 mln zł na koniec 2011 r., inwestycji w jednostkach stowarzyszonych (Spółka: Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A.) wyniosła 22,8 mln zł. Wartość akcji nie zmieniła się w stosunku do stanu na koniec 2011 r. Skład portfela inwestycyjnych kapitałowych papierów wartościowych stanowią głównie akcje/udziały spółek wniesione aportem przez NFOŚiGW w ramach podwyŝszenia kapitału zakładowego BOŚ S.A. na podstawie uchwały NWZ BOŚ S.A. z dnia 9 grudnia 2009 r.: Stalexport Autostrady S.A. w liczbie akcji, Wodkan Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w liczbie akcji, Kemipol Sp. z o.o. w liczbie 115 udziałów. III. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI FINANSOWYMI I KONTROLA W GRUPIE 1. ZARZĄDZANIE RYZYKAMI FINANSOWYMI 1.1. Techniki pomiaru ryzyka finansowego (w księdze bankowej i handlowej) oraz limity Ryzyko finansowe w Grupie obejmuje: (i) ryzyko płynności; (ii) ryzyko rynkowe (w księdze bankowej i handlowej). Ze względu na specyfikę bilansu Grupy, ryzyko płynności występuje przede wszystkim w Banku, natomiast ryzyko rynkowe występuje w Banku i DM BOŚ S.A. W Banku generowane jest: (i) ryzyko stopy procentowej (w księdze handlowej i bankowej) oraz (ii) ryzyko walutowe (w księdze handlowej; ryzyko walutowe z księgi bankowej jest transferowane do księgi handlowej). W DM BOŚ S.A. występuje przede wszystkim: (i) ryzyko walutowe (w księdze handlowej i niehandlowej) oraz (ii) ryzyko cen akcji i towarów (w księdze handlowej). Zarządzanie ryzykiem w Grupie jest dokonywane w oparciu o ustalony przez Radę Nadzorczą Banku i Radę Nadzorczą DM BOŚ S.A. poziom apetytu na ryzyko, określony za pomocą zestawu limitów wewnętrznych; na ich podstawie ustanowiono system wczesnego ostrzegania, który koncentruje się na identyfikacji, pomiarze, monitorowaniu i raportowaniu ryzyka. Transakcje księgi bankowej stanowią podstawową działalność Banku, tzn. wynikają z działalności komercyjnej, w tym: pozyskiwania źródeł finansowania i efektywnego zarządzania płynnością finansową. Zadaniem księgi handlowej jest zapewnienie klientom Grupy najwyŝszej jakości usług. 31

120 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Poziom i profil ryzyka finansowego jest regularnie monitorowany i raportowany: Radzie Nadzorczej Banku, Radzie Nadzorczej DM BOŚ S.A., Zarządowi Banku, Zarządowi DM BOŚ S.A., Komitetowi Zarządzania Aktywami i Pasywami (Komitetowi ZAP) oraz Komitetowi Płynności i Ryzyka Rynkowego Ryzyko płynności Ryzyko płynności rozumiane jest jako utrata zdolności Grupy do terminowego regulowania zobowiązań, zdolności do pozyskiwania funduszy na sfinansowanie nieoczekiwanego wycofania depozytów oraz zdolności do generowania dodatniego salda przepływów gotówkowych. Ryzyko płynności występuje przede wszystkim w Banku. Celem w zakresie zarządzania płynnością jest zabezpieczenie płynności Grupy oraz utrzymanie zrównowaŝonej struktury aktywów i pasywów, zapewniającej bezpieczny profil płynności w poszczególnych pasmach czasowych, w podziale na płynność w złotych polskich oraz w głównych walutach obcych, a przede wszystkim dla całkowitej pozycji płynności. W celu pomiaru płynności krótkoterminowej Bank wprowadził następujące miary i narzędzia: (i) aktywa płynne, (ii) zapas płynności, (iii) regulacyjne miary M1 i M2, (iv) lukę płynności krótkoterminowej dla głównych walut (PLN, EUR, CHF), (v) W2 wskaźnik relacji aktywów płynnych do aktywów ogółem. Natomiast w celu pomiaru płynności średnio i długoterminowej wyznacza i monitoruje: (i) lukę płynności (kontraktową oraz urealnioną), obejmującą pozycje zarówno bilansowe jak i pozabilansowe, (ii) wskaźnik pokrycia aktywów długoterminowych pasywami długoterminowymi, (iii) relację kredytów do depozytów oraz długoterminowego finansowania zewnętrznego, (iv) koncentrację bazy depozytowej, (v) stabilność bazy depozytowej, (vi) relację kredytów do depozytów, (vii) nadzorcze miary płynności M3 i M4, (viii) prognozę zapasu płynności oraz nadzorczej miary płynności M1, wyznaczanej w horyzoncie 6 miesięcy. Dla większości z powyŝszych miar ustalane są limity lub wartości progowe w ramach zestawu wewnętrznych limitów. Kształtowanie odpowiedniego profilu ryzyka płynności wspierane jest poprzez wykorzystywanie dedykowanych marŝ korygujących, w ramach obowiązującego w Banku systemu cen transferowych. W I półroczu 2012 r. normy nadzorcze w zakresie płynności były przestrzegane. W I półroczu 2012 r. Grupa kontynuowała zapoczątkowany w 2011 roku proces, mający na celu poprawę struktury finansowania działalności oraz wydłuŝenie terminów wymagalności, przede wszystkim polegający na pozyskiwaniu depozytów od klientów detalicznych i korporacyjnych oraz emisji obligacji własnych. W I półroczu 2012 roku Grupa wyemitowała następujące obligacje: w dniu 27 lutego 2012 roku 185 mln zł 3-letnie obligacje własne oraz w dniu 28 lutego 2012 r. 10-cio letnie obligacje podporządkowane w kwocie 100 mln zł, a od czerwca 2012 r. uruchomiła Program Emisji Obligacji o maksymalnej wartości programu dwóch miliardów złotych (w dniu 18 i 22 czerwca 2012 r. zostały wyemitowane 6-cio miesięczne obligacje własne w wysokości odpowiednio: 60 mln zł oraz 47 mln zł) Ryzyko stopy procentowej Ryzyko stopy procentowej jest rozumiane jako potencjalny negatywny wpływ zmian stóp procentowych na prognozowany wynik finansowy, wartość ekonomiczną kapitału własnego oraz wartość bieŝącą posiadanych dłuŝnych papierów wartościowych. Ryzyko stopy procentowej występuje głównie w działalności Banku Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej Podstawowym celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze bankowej jest dąŝenie do stabilizacji i optymalizacji wyniku odsetkowego oraz marŝy odsetkowej Banku przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na wartość ekonomiczną kapitału własnego. 32

121 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. W tym celu Bank wykorzystuje dwa narzędzia: posiadany portfel inwestycyjny oraz transakcje pochodne, dokonywane w ramach rachunkowości zabezpieczeń. Portfel inwestycyjny, wchodzący w skład księgi bankowej, pełni dwie funkcje: (i) stabilizuje wynik i marŝę odsetkową i jednocześnie (ii) stanowi zapas aktywów w procesie zarządzania płynnością Banku. W związku z emisją euroobligacji, w celu utrzymania akceptowanego profilu ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej, w 2011 roku Bank wprowadził rachunkowość zabezpieczeń i przeprowadził transakcje IRS, których zmiany wyceny nie zwiększają fluktuacji wyniku finansowego. Ich celem było zabezpieczenie zmienności przepływów pienięŝnych dla portfela kredytów hipotecznych denominowanych w EUR, udzielonych do dnia rozpoczęcia powiązania zabezpieczającego o zmiennym oprocentowaniu (z kategorii kredytów normalnych i pod obserwacją, wydzielony został portfel jednoznacznie określonych transakcji zabezpieczonych transakcjami IRS). Wartość portfela przyjęta do zabezpieczenia jest toŝsama z nominałem zawartych transakcji zabezpieczających. W celu pomiaru ryzyka stopy procentowej w księdze bankowej Bank wprowadził następujące narzędzia i miary: (i) luka stopy procentowej, na podstawie której badana jest wraŝliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp procentowych; (ii) BPV (ang. basis point value), które określa o ile zmieni się wartość bieŝąca strumienia pienięŝnego przy spadku krzywej dochodowości o 1 p.b. (tj. przesunięciu równoległym); (iii) oszacowanie moŝliwości oraz wyliczenie potencjalnego wpływu ryzyka opcji klienta, rozumianego jako ryzyko wcześniejszej spłaty zobowiązań bądź wcześniejszym wycofaniu depozytów przez klienta, na wynik finansowy Banku; (iv) oszacowanie potencjalnego wpływu zmiany bazowych stawek oprocentowania, wykorzystywanych przez Bank, na swój wynik finansowy; (v) oszacowanie wpływu nierównoległego przesunięcia krzywej dochodowości na wartość ekonomiczną kapitału własnego Banku oraz (vi) test warunków skrajnych obejmujących analizę wpływu skrajnego równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o ± 500 p.b. W Banku obowiązują następujące wewnętrzne limity oraz wartości ostrzegawcze, wyznaczane według stanu na koniec kaŝdego miesiąca: (i) wraŝliwość wyniku odsetkowego na zmianę stóp procentowych o ± 100 p.b; (ii) wraŝliwość wartości ekonomicznej kapitału własnego na zmianę stóp procentowych o ± 200 p.b. W I półroczu 2012 roku obowiązujące limity i wartości ostrzegawcze były przestrzegane. Zgodnie z obowiązującymi limitami, na dzień 30 czerwca 2012 roku, przy załoŝeniu równoległego przesunięcia stóp procentowych: (i) zmiana wyniku odsetkowego moŝe wynieść ok. ±0,2 mln zł (przy przesunięciu o ±100 p.b.), (ii) wraŝliwość ekonomiczna kapitału odniesiona do kapitału własnego ±4,35% (przy przesunięciu o ±200 p.b.). Ryzyko opcji klienta, ryzyko bazowe oraz krzywej dochodowości były nieistotne. Wyniki analiz stress testing wskazują, Ŝe ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej utrzymuje się na bezpiecznym poziomie. W procesie szacowania kapitału wewnętrznego Banku, uwzględnia się ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej. Na dzień 30 czerwca 2012 roku nie było konieczności tworzenia kapitału wewnętrznego Ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej w księdze handlowej jest uzyskanie w tym obszarze działalności zakładanego w planie finansowym wyniku finansowego przy akceptowalnej ekspozycji na przedmiotowe ryzyko oraz minimalizacja negatywnych skutków tego ryzyka z tytułu posiadanych w księdze handlowej instrumentów wraŝliwych na zmiany stóp procentowych. W BOŚ S.A., w celu monitorowania ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, wykorzystuje się: (i) model wartości (VaR) wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność stóp procentowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy oraz (ii) BPV (tzn. wraŝliwość papierów wartościowych i instrumentów pochodnych, generujących ryzyko stopy procentowej na wzrost stóp procentowych o 1 p.b.) a takŝe (iii) system limitów. 33

122 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. System limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej obejmuje: 1) limit na VaR 10-dniowy, poprzez przeskalowanie VaR 1-dniowego na VaR 10-dniowy (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie: 435 tys. zł), 2) limit BPV dla instrumentów generujących ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej obowiązujące zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia roboczego (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie: 9 tys. zł), 3) limity maksymalnej dwudniowej (wprowadzony od dnia 1 czerwca 2012 roku, w okresie do 31 maja 2012 roku obowiązywał limit straty dziennej) i ciągnionej miesięcznej straty na aktywach w portfelu handlowym (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie limitu straty dziennej i ciągnionej miesięcznej wyniosło odpowiednio: 20 tys. (w okresie do 31 maja) i 37 tys. zł). Kalkulowanie i monitorowanie poziomu wykorzystania poszczególnych limitów jest przeprowadzane wg stanu na kaŝdy dzień roboczy, a limitu BPV równieŝ w ciągu dnia oraz systematycznie raportowane kadrze zarządzającej. W celu weryfikacji modelu wartości zagroŝonej, raz na miesiąc, Bank przeprowadza analizę backtesting, poprzez porównanie maksymalnych strat wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku, wynikającymi z rewaluacji pozycji. W celu dokładniejszego pomiaru ekspozycji na ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej Bank, raz na kwartał, dokonuje analiz stress-testing. Wyniki tych analiz wskazują, Ŝe ryzyko stopy procentowej w księdze handlowej utrzymuje się na bezpiecznym poziomie Ryzyko walutowe Przez ryzyko walutowe rozumie się potencjalny niekorzystny wpływ zmian kursów na wyniki finansowe Grupy. Ryzyko to jest generowane w księdze bankowej i handlowej. W księdze bankowej (niehandlowej), ryzyko walutowe występuje jedynie w odniesieniu do DM BOŚ S.A. i jest zarządzane w ramach limitu całkowitej pozycji walutowej dla pozycji bilansowych. DM BOŚ S.A. w księdze niehandlowej posiada otwarte pozycje walutowe w USD i EUR, co wynika z deponowania przez DM BOŚ S.A. środków na rachunkach zagranicznych brokerów, którzy dokonują transakcji kupna i sprzedaŝy papierów wartościowych na giełdach zagranicznych na zlecenie klientów DM BOŚ S.A. Celem Banku w zakresie zarządzania ryzykiem walutowym w księdze bankowej jest nieutrzymywanie otwartych indywidualnych pozycji w zakresie strukturalnej pozycji FX. Ekspozycje walutowe Banku, wynikające z działalności prowadzonej w ramach księgi bankowej, są systematycznie transferowane do księgi handlowej tego samego dnia lub najpóźniej następnego dnia roboczego. W księdze handlowej ryzyko walutowe jest generowane zarówno w Banku jak i w DM BOŚ S.A. Otwarte pozycje walutowe DM BOŚ S.A. wynikają ze świadczenia usług na rzecz klientów w zakresie obrotu instrumentami pochodnymi oraz z wykonywania czynności usługowych na rynku regulowanym. Dla monitorowania ryzyka walutowego na otwartych pozycjach walutowych w księdze handlowej (bilansowych i pozabilansowych), podobnie jak w przypadku ryzyka stopy procentowej w księdze handlowej, Bank stosuje: (i) model wartości zagroŝonej (VaR), wyznaczony dla poziomu ufności 99% w oparciu o dzienną zmienność kursów walutowych z 250 dni roboczych poprzedzających dzień analizy oraz (ii) system limitów wewnętrznych. W Banku istnieje uspójniony system zarządzania ryzykiem walutowym, liczonym odrębnie dla Banku i DM BOŚ S.A. Wartość VaR-u 10-dniowego na 30 czerwca 2012 roku dla Banku wyniosła 33 tys. zł, dla DM BOŚ S.A tys. zł, dla Grupy Kapitałowej BOŚ S.A tys. zł System limitów w zakresie ryzyka walutowego w księdze handlowej obejmuje: 1) limit na VaR 10-dniowy, poprzez przeskalowanie VaR 1-dniowego na VaR 10-dniowy (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie: 531 tys. zł), 2) limity kwotowe na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut obowiązujące zarówno w ciągu dnia jak i na koniec dnia roboczego (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie limitu pozycji całkowitej: tys. zł), 34

123 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 3) limity straty dziennej i ciągnionej miesięcznej z tytułu transakcji wymiany walut (w I półroczu 2012 roku średnie wykorzystanie tych limitów odpowiednio: 10 tys. zł i 14 tys. zł), 4) w DM BOŚ S.A. - limit związany z działalnością inwestycyjną w kontrakty na waluty, limit wymogu kapitałowego z tyt. ryzyka walutowego oraz limit całkowitej pozycji walutowej dla pozycji bilansowych. Kontrola wykorzystania ww. limitów przeprowadzana jest kaŝdego dnia roboczego, a limitów kwotowych na pozycję całkowitą oraz na pozycje indywidualne dla głównych walut Banku dodatkowo w ciągu dnia. Informacje o poziomie wykorzystania poszczególnych limitów są systematycznie raportowane kierownictwu Grupy. W celu weryfikacji modelu wartości zagroŝonej, raz na miesiąc, Bank przeprowadza analizę backtesting, poprzez porównanie maksymalnych strat wyznaczonych z modelu VaR z rzeczywistymi zyskami i stratami oraz z teoretycznymi zmianami wyniku, wynikającymi z rewaluacji pozycji. W celu dokładniejszego pomiaru ekspozycji na ryzyko walutowe Bank, raz na kwartał, dokonuje analiz stress-testing. Wyniki analizy stress-testing pokazują, iŝ przy wystąpieniu skrajnie niekorzystnych warunków rynkowych i zwiększonych pozycji, działalność Banku w zakresie ryzyka walutowego utrzymuje się na bezpiecznym poziomie. Przeprowadzone analizy wskazują, Ŝe w badanym okresie ryzyko walutowe kształtowało się na umiarkowanym poziomie Ryzyko cen akcji i towarów Ryzyko to występuje głównie w działalności DM BOŚ S.A. i wynika z wpływu zmian cen akcji i towarów na wartość kapitału i na wynik finansowy. Transakcje na instrumentach pochodnych oraz akcjach realizowane na rachunek DM BOŚ S.A. dotyczą przede wszystkim działalności DM BOŚ S.A. jako animatora i, w przewaŝającej większości przypadków, są zamykane na koniec dnia. Istotne zaangaŝowanie w instrumenty kapitałowe występuje jedynie w przypadku otwieranych przez DM BOŚ S.A. transakcji arbitraŝowych oraz w funkcji animatora emitenta. Transakcje arbitraŝowe polegają na wykorzystaniu tymczasowej nierównowagi cen pomiędzy dwoma rynkami (głównie pomiędzy kontraktami terminowymi na indeks WIG20 oraz cenami akcji spółek wchodzących w skład tego indeksu) oraz transakcje arbitraŝowe na kontrakty walutowe. Ryzyko to jest ograniczane poprzez całkowite limity zaangaŝowania (zarówno w odniesieniu do transakcji zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych). W DM BOŚ S.A. na dzień 30 czerwca 2012 r. wykorzystanie limitu zaangaŝowania w transakcje arbitraŝowe wynosiło 30,3%, natomiast limitu w transakcje niezabezpieczone 58,9%. Dodatkowo w DM BOŚ S.A. istnieją limity straty, tj. konieczności zamknięcia posiadanych pozycji w przypadku poniesienia określonej wysokości straty dziennej oraz limity dla poszczególnych traderów Ryzyko operacyjne i braku zgodności BieŜące i systemowe zarządzanie ryzykiem operacyjnym było realizowane z wykorzystaniem modelu zbudowanego w oparciu o metody jakościowe i ilościowe, przede wszystkim nastawionego na działania prewencyjne, ograniczające ekspozycję Banku na przedmiotowe ryzyko. W szczególności odbywało się to poprzez: organizację procesów w sposób ograniczający powstawanie zagroŝeń z tytułu ryzyka operacyjnego, monitorowanie parametrów procesów za pomocą wdroŝonej metodyki stosowania kluczowych wskaźników ryzyka, okresowe przeglądy ryzyka operacyjnego, oparte na modelach samooceny, monitorowanie ryzyka współpracy z podmiotami zewnętrznymi, w szczególności outsourcingowych, 35

124 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. bieŝące, sprawne rozwiązywanie problemów wynikających z zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego tak, aby nie miały one istotnego wpływu na działalność Banku. W Banku kontynuowano wprowadzanie istotnych usprawnień systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym. W 2012 r. dokonano nowelizacji Polityki zarządzania ryzykiem operacyjnym w BOŚ S.A. oraz wprowadzono nowe Zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym w BOŚ S.A.. Usprawnienia systemu zarządzania ryzykiem operacyjnym dotyczyły w szczególności: zmiany organizacji procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym w kierunku wyodrębnienia systemowego oraz bieŝącego zarządzania ryzykiem operacyjnym, doprecyzowania zadań i odpowiedzialności komórek organizacyjnych Centrali w procesie systemowego i bieŝącego zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku, dalszej poprawy procesu gromadzenia i utrzymania jakości danych (w tym wielkości strat) o zdarzeniach ryzyka operacyjnego, wprowadzenie metodyki oceny poziomu ryzyka operacyjnego oraz oceny ryzyka dla działań operacyjnych, zmiany metody wyliczania wymogu kapitałowego na ryzyko operacyjne wraz z wprowadzeniem zasad podziału działalności Banku na linie biznesowe, rozszerzenia zakresu raportów z obszaru ryzyka operacyjnego prezentowanych posiedzeniach Komitetu Ryzyka Operacyjnego i Zarządu Banku, określenia zasad zarządzania ryzykiem operacyjnym w Grupie Kapitałowej BOŚ S.A. Dokonano takŝe istotnej modyfikacji bazy zdarzeń ryzyka operacyjnego pozwalającej przede wszystkim na gromadzenie większego zakresu informacji w bazie, wraz z uwzględnieniem zdarzeń z ryzyka braku zgodności. W 2012 r. nie odnotowano zdarzeń w zakresie ryzyka operacyjnego, które istotnie wpłynęłyby na bezpieczeństwo funkcjonowania Banku. W stosunku do innych zaistniałych zdarzeń ryzyka operacyjnego podejmowano działania wyjaśniające oraz ograniczające rozmiar zagroŝenia. W Banku kontynuowany był proces zmian systemowych w zarządzaniu ryzykiem braku zgodności, który obejmuje projektowanie przepisów, procedur i rozwiązań mających na celu zapewnienie zgodności działalności Banku z przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi i przyjętymi standardami postępowania. W I półroczu 2012 r. dokonano nowelizacji i połączenia dotychczasowych regulacji: ZałoŜeń polityki BOŚ S.A. w zakresie ryzyka braku zgodności i Polityki BOŚ S.A. w zakresie ryzyka braku zgodności w jeden dokument. Zmiany dotyczą w szczególności: wyodrębnienia obszaru tworzenia produktów bankowych jako kluczowego obszaru dla zarządzania ryzykiem braku zgodności, określenia zakresu raportu dotyczącego ryzyka braku zgodności oraz wprowadzenia zapisu dotyczącego zarządzania ryzykiem braku zgodności w grupie kapitałowej. W I półroczu 2012 r. ryzyko braku zgodności kształtowało się na umiarkowanym poziomie. Poziom ryzyka braku zgodności szacowany jest na podstawie: oceny przygotowań Banku do zmian w przepisach prawa i standardach postępowania, oceny zagroŝenia nałoŝenia na Bank sankcji prawnych lub kar finansowych, w związku z prowadzonymi postępowaniami sądowymi i wyjaśniającymi z udziałem BOŚ S.A., reklamacji dotyczących kluczowych obszarów dla zarządzania ryzykiem braku zgodności oraz analizy zdarzeń ryzyka braku zgodności zarejestrowanych w bazie zdarzeń ryzyka operacyjnego. W celu zapobiegania wystąpieniu ryzyka braku zgodności w Banku propaguje się przestrzeganie norm i standardów etycznych. Projekty przepisów wewnętrznych i rozwiązań organizacyjnych oraz wprowadzane w Banku nowe produkty opiniowane są pod kątem moŝliwości generowania ryzyka braku zgodności Ryzyko kredytowe W I półroczu 2012 r. działania Banku w obszarze zarządzania ryzykiem kredytowym koncentrowały się na utrzymaniu tego ryzyka na poziomie akceptowanym przez Bank oraz na zapewnieniu przestrzegania zewnętrznych przepisów prawa, w tym zaleceń i limitów ustalonych przez instytucje nadzorcze. 36

125 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Podstawą oceny ryzyka kredytowego była ocena klienta i transakcji z uwzględnieniem kryteriów ilościowych i jakościowych przy wykorzystaniu, w zaleŝności od segmentu klienta, systemu oceny ratingowej lub scoringowej. Ocena ryzyka uwzględniała skalę naraŝenia kredytowanych podmiotów na negatywne skutki zmian stóp procentowych i kursów walutowych oraz stosowaną przez klienta politykę zabezpieczeń przed ryzykiem kursowym i stopy procentowej. Ocena ryzyka pojedynczego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą dokonywana była na tle sytuacji ekonomicznej branŝy, lokalnego rynku i kraju. Bank, w ramach monitorowania ryzyka branŝowego, ograniczał kredytowanie klientów działających w branŝach podatnych na znaczne wahania koniunktury lub osiągających wyniki znacznie poniŝej średniej dla branŝy. W takich przypadkach decyzja o podjęciu kredytowania poprzedzana była dodatkowymi analizami mającymi na celu wskazanie przyczyn negatywnych zjawisk i odpowiednią strukturyzacją transakcji. Ekspert ds. ryzyka dokonuje oceny ryzyka wszystkich transakcji. Tylko w przypadku transakcji mało istotnych kwotowo, które stanowią niewielki udział w portfelu kredytowym, ocena ryzyka dokonywana jest bez aktywacji Eksperta, na podstawie oceny ratingowej lub scoringowej. Proces oceny ryzyka kredytowego realizowany był przy wykorzystaniu dedykowanych temu celowi narządzi informatycznych. Bank uzaleŝniał przyznanie kredytu od: posiadania przez kredytobiorcę zdolności do spłaty wnioskowanego zadłuŝenia w terminach uzgodnionych z Bankiem; przedstawienia zabezpieczenia spłaty wnioskowanego zadłuŝenia w formie i wartości akceptowanej przez Bank; spełnienia innych, niŝ posiadanie zdolności kredytowej, warunków zawarcia transakcji, określonych w regulacjach wewnętrznych Banku. Bank wymagał, aby transakcja była zabezpieczona. Poziom zabezpieczenia był uzaleŝniony od poziomu ryzyka generowanego przez transakcję, w tym w szczególności od rodzaju transakcji i długości jej trwania. Ustalając wartość zabezpieczenia Bank kierował się zasadą ostroŝnej wyceny. Przy wyborze formy zabezpieczenia Bank uwzględniał: naleŝytą ochronę interesów Banku; wysokość kosztów związanych z ustanowieniem danego zabezpieczenia; moŝliwość szybkiego zbycia danego zabezpieczenia. Bank monitorował ryzyko kredytowe pojedynczej transakcji przez cały okres jej trwania. Częstotliwość i zakres monitorowania były adekwatne do poziomu identyfikowanego ryzyka. W celu wczesnej identyfikacji zagroŝenia zwiększonym ryzykiem braku terminowej obsługi bądź spłaty zadłuŝenia, Bank stosował system wczesnego ostrzegania. W przypadku zidentyfikowania zagroŝenia dla terminowej spłaty Bank podejmował odpowiednie działania restrukturyzacyjne Tytuły egzekucyjne i wartości zabezpieczeń W I półroczu 2012 r. Bank wystawił 73 bankowe tytuły egzekucyjne na łączną kwotę 35,6 mln zł. W 2011 r. wystawił 80 bankowych tytułów egzekucyjnych na kwotę 21 mln zł. Na koniec czerwca 2012 r. wartość wszystkich przyjętych przez Bank zabezpieczeń (z pominięciem weksli in blanco) wyniosła ,2 mln zł. Około 75,3% wszystkich zabezpieczeń stanowią hipoteki, których wartość wyniosła ,6 mln zł. Wartość ustanowionych zastawów przekracza 11,6% wszystkich zabezpieczeń. Trzecim najczęściej przyjmowanym rodzajem zabezpieczeń w ujęciu wartościowym są ubezpieczenia kredytów, które stanowią 3,9% ogółu zabezpieczeń. Gwarancje i poręczenia stanowią 3,7% wszystkich ustanowionych zabezpieczeń, przeniesienie praw własności stanowi 2,3%, natomiast blokada środków na rachunku bankowym 2,6%. Ostatnia grupa zabezpieczeń, której udział w ogólnej sumie wynosi 0,5%, to przelew wierzytelności z kontraktów. 37

126 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 2. SYSTEM KONTROLI WEWNĘTRZNEJ W ramach systemu zarządzania w Banku funkcjonuje system kontroli wewnętrznej, będący istotnym narzędziem kontrolowania działalności bankowej, którego celem jest wspomaganie zarządzania Bankiem, usprawnienie realizacji jego zadań oraz zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności funkcjonowania Banku. System kontroli wewnętrznej wspiera Radę Nadzorczą, Zarząd i pracowników Banku w prawidłowym, efektywnym i skutecznym wykonywaniu obowiązków. System kontroli wewnętrznej w BOŚ S.A. obejmuje ściśle ze sobą powiązane wielostronne procesy kierowania i zarządzania wszystkimi obszarami działalności Banku i jest w sposób trwały i spójny wkomponowany w system zarządzania Bankiem jako całości. System kontroli wewnętrznej Banku jest dostosowany do struktury organizacyjnej BOŚ S.A. i obejmuje jednostki organizacyjne Banku oraz podmioty zaleŝne. System kontroli wewnętrznej obejmuje następujące elementy: 1) mechanizmy kontroli, 2) badanie zgodności działania Banku z przepisami prawa i regulacjami wewnętrznymi, 3) audyt wewnętrzny. W Banku działa powołany uchwałą Rady Nadzorczej Komitet Audytu Wewnętrznego. W skład Komitetu wchodzą członkowie Rady Nadzorczej Banku, a Przewodniczącym Komitetu jest Przewodniczący Rady Nadzorczej. Do głównych zadań Komitetu Audytu Wewnętrznego naleŝą: 1) monitorowanie skuteczności systemu kontroli wewnętrznej oraz zarządzania ryzykiem, 2) monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej Banku, 3) monitorowanie wykonania czynności rewizji finansowej, 4) monitorowanie niezaleŝności biegłego rewidenta i podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych. Ponadto wsparcie systemu kontroli wewnętrznej zapewniają w Banku: 1) Departament Bezpieczeństwa Banku - odpowiadający w szczególności za prowadzenie postępowań wyjaśniających w przypadku stwierdzenia znamion działań na szkodę Banku, pracowników i podmiotów zewnętrznych oraz monitorowanie i kontrolowanie bezpieczeństwa informacji i systemów teleinformatycznych (specjalistyczne programy śledcze). 2) Departament Rachunkowości - rewizja finansowa, współpraca z audytorem zewnętrznym, kontrola rachunkowa tj. okresowa weryfikacja prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych i ewidencji zdarzeń zgodnie z zasadami rachunkowości. 3) Departament Rozliczeń weryfikacja poprawności rozliczeń pienięŝnych, obrotu gotówkowego i operacji dokumentowych. Skuteczność systemu kontroli wewnętrznej zaleŝy od efektywnego funkcjonowania kaŝdego z ww. elementów składowych. Funkcjonujące w Banku mechanizmy kontroli słuŝą ograniczaniu prawdopodobieństwa materializacji ryzyka, wykrywaniu i korygowaniu niepoŝądanych zdarzeń, które juŝ wystąpiły, oraz likwidowaniu skutków zaistniałych zdarzeń. Komórka audytu wewnętrznego przeprowadza okresową weryfikację funkcjonujących w Banku mechanizmów i związanych z nimi procedur kontroli wewnętrznej. Wyniki weryfikacji prezentowane są Zarządowi Banku, Komitetowi Audytu Wewnętrznego i Radzie Nadzorczej w ramach corocznej informacji o skuteczności systemu kontroli wewnętrznej. Podstawowym zadaniem Banku w zarządzaniu ryzykiem braku zgodności jest zapewnienie zgodności postępowania Banku z przepisami prawa oraz regulacjami wewnętrznymi. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje komórka organizacyjna, która w zakresie swojego działania realizuje funkcję związaną z zarządzaniem ryzykiem braku zgodności, w szczególności: projektowanie polityki zarządzania ryzykiem braku zgodności, projektowanie zasad zarządzania ryzykiem braku zgodności, koordynowanie zarządzania ryzykiem braku zgodności, opracowywanie i doskonalenie metod identyfikacji, pomiaru i oceny ryzyka braku zgodności, identyfikowanie, pomiar i ocenę ryzyka braku zgodności. Audyt wewnętrzny, bezpośrednio podlegający Prezesowi Zarządu Banku, jest integralnym i niezaleŝnym elementem systemu kontroli wewnętrznej w Banku. Nadzór merytoryczny nad komórką audytu wewnętrznego sprawuje Komitet Audytu Wewnętrznego. 38

127 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Zadaniem komórki audytu wewnętrznego jest niezaleŝne i obiektywne badanie oraz ocena prawidłowości, adekwatności i skuteczności systemu kontroli wewnętrznej oraz opiniowanie systemu zarządzania ryzykiem związanym z działalnością Banku oraz podmiotów zaleŝnych. Komórka audytu wewnętrznego, realizując swoje zadania działa zgodnie z przepisami prawa oraz regulacjami wewnętrznymi Banku, a takŝe w oparciu o dobre praktyki zawarte w Międzynarodowych Standardach Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, zalecane przez Instytut Audytorów Wewnętrznych (dalej IIA ) i Kodeks Etyki Instytutu Audytorów Wewnętrznych ustalony przez IIA. W Banku funkcjonują mechanizmy gwarantujące niezaleŝność komórki audytu wewnętrznego, które zostały opisane w Uchwale Zarządu i Rady Nadzorczej dotyczącej Systemu kontroli wewnętrznej w BOŚ S.A. 3. OCENA ZARZĄDZANIA ZASOBAMI FINANSOWYMI 3.1. Cel i organizacja zarządzania zasobami finansowymi Zarządzanie zasobami finansowymi jest podstawowym elementem działalności operacyjnej Grupy. Polega ono na takim kształtowaniu wielkości oraz struktury bilansu, tj. aktywów, pasywów oraz pozycji pozabilansowych, które pozwalają na osiągnięcie równomiernego strumienia dochodów przy równoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa prowadzonej działalności. Polityka zarządzania aktywami i pasywami Grupy kształtowana jest przez Komitet ZAP oraz przez Zarząd Banku Ocena zdolności do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań Podstawowymi miernikami zdolności Grupy BOŚ S.A. do regulowania zobowiązań jest poziom płynności i adekwatności kapitałowej. W I półroczu 2012 roku ryzyko płynności w Grupie kształtowało się na bezpiecznym poziomie. Bank, z odpowiednim wyprzedzeniem, podejmował decyzje dotyczące pozyskania długoterminowych środków oraz zwiększenia stabilności bazy depozytowej, zapewniające odpowiednią strukturę bilansu i umoŝliwiające bezpieczną realizację Planu finansowego. Przy obecnej strukturze zapadalności/wymagalności aktywów i pasywów Grupa posiada zdolność do realizacji swoich zobowiązań oraz finansowania swego rozwoju. W analizowanym okresie jej rozwój odbywał się przy bezpiecznym poziomie współczynnika wypłacalności. Na jakość zarządzania bilansem, a tym samym równieŝ na realizację zobowiązań Grupy, wpływ ma równieŝ sposób zarządzania ryzykiem rynkowym (tj. głównie ryzykiem walutowym oraz ryzykiem stopy procentowej). Sposób zarządzania tymi ryzykami oraz ich monitorowanie wskazują, iŝ Grupa posiada zdolność do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań na odpowiednim poziomie. IV. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE O BANKU 1. ORGANIZACJA GRUPY KAPITAŁOWEJ 1.1. Struktura Grupy Kapitałowej Grupę Kapitałową Banku Ochrony Środowiska S.A. na dzień 30 czerwca 2012 r. tworzy Bank Ochrony Środowiska S.A., pełniący rolę dominującą nad jednostkami zaleŝnymi: Domem Maklerskim BOŚ S.A. oraz BOS Finance AB z siedzibą w Sztokholmie. Jednostką zaleŝną od Domu Maklerskiego BOŚ S.A. jest spółka zarejestrowana w dniu 12 sierpnia 2009 r. pod firmą BOŚ Eko Profit S.A. Na 30 czerwca 2012 r. udział Banku w kapitale zakładowym Domu Maklerskiego BOŚ S.A. jak teŝ udział w głosach na walnym zgromadzeniu tej Spółki wynosi 100%. Na dzień 30 czerwca 2012 r. Dom Maklerski BOŚ S.A. posiadał 100% udział w kapitale spółki BOŚ Eko Profit S.A. i w głosach na walnym zgromadzeniu Spółki. 39

128 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Spółka BOS Finance AB została zarejestrowana 6 kwietnia 2011 r. Celem tej spółki jest realizacja usług finansowych, w tym związanych z emisją obligacji, zaciąganie i udzielanie poŝyczek inwestorom instytucjonalnym i prawnym. Udział Banku w kapitale zakładowym BOS Finance AB oraz udział w głosach na walnym zgromadzeniu tej Spółki wynosi 100%. Sprawozdanie obejmuje dane Banku Ochrony Środowiska S. A. oraz Domu Maklerskiego BOŚ S.A., BOS Finance AB i BOŚ Eko Profit S.A., które konsolidowane są metodą pełną UzaleŜnienie od partnerów W analizowanym okresie Grupa nie posiadała klientów, których udział osiągałby co najmniej 10% przychodów ze sprzedaŝy Grupy ogółem. 2. INFORMACJE O UMOWACH BANKU 2.1. Umowy znaczące W I półroczu 2012 r. Bank informował w raportach bieŝących o wszystkich zawartych umowach znaczących dla działalności BOŚ S.A. Informacja o znaczących umowach zawartych w I półroczu 2012 r. została zamieszczona w rozdz. I pkt 2. Zdarzenia mające istotny wpływ na sytuacje finansową Grupy Umowy z Bankiem Centralnym i organami nadzoru 1) Umowa ze Związkiem Banków Polskich zawarta w dniu 29 grudnia 2008 r. w sprawie uczestnictwa w Systemie Zdarzeń z Obszaru Ryzyka Operacyjnego; 2) Umowa dodatkowa z NBP zawarta w dniu 18 listopada 2008 r. w sprawie uregulowania zasad zawierania i rozliczania transakcji; 3) Umowa ramowa z NBP zawarta w dniu 4 listopada 2008 r. w sprawie uregulowania zasad zawierania i rozliczania transakcji; 4) Umowa ze Związkiem Banków Polskich zawarta w dniu 15 maja 2008 r. regulująca zasady uczestnictwa w Systemie Bankowy Rejestr; 5) Umowa z NBP zawarta w dniu 27 lutego 2008 r. w sprawie udzielenia kredytu technicznego i przenoszenia praw z papierów wartościowych; 6) Umowa z NBP zawarta w dniu 27 lutego 2008 r. w sprawie udzielenia kredytu lombardowego i ustanowienia zastawu zabezpieczającego ten kredyt; 7) Umowa ze Związkiem Banków Polskich zawarta w dniu 25 lutego 2008 r. regulująca zasady uczestnictwa w Systemie Dokumentów ZastrzeŜonych; 8) Umowa z NBP zawarta w dniu 25 kwietnia 2007 r. w sprawie przekazywania informacji sprawozdawczych do NBP i korzystania z Portalu Systemu Informacji Sprawozdawczej; 9) Umowa z NBP zawarta w dniu 9 października 2003 r. o prowadzenie rachunku i konta depozytowego papierów wartościowych w Rejestrze Papierów Wartościowych; 10) Umowa rachunku lokaty terminowej banku w złotych w NBP zawarta w dniu 13 grudnia 2001 r.; 11) Umowa rachunku bankowego zawarta w dniu 30 czerwca 2000 r. między NBP a BOŚ S.A. (z późniejszymi zmianami); 12) Umowa z NBP z dnia 14 kwietnia 2010 r. o udzielanie kredytu technicznego i przenoszenie praw z papierów wartościowych; 13) Umowa z NBP z dnia 14 kwietnia 2010 r. o udzielanie kredytu lombardowego i o zastaw zabezpieczający ten kredyt; 14) Umowa z NBP z dnia 24 marca 2011 r. o prowadzenie rachunku i konta depozytowego papierów wartościowych w rejestrze papierów wartościowych; 15) Umowa z Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 25 marca 2011 r. na korzystanie z Portalu Komisji Nadzoru Finansowego; 40

129 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 16) Umowa z NBP z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie warunków otwierania i prowadzenia rachunku w euro w systemie TARGET2-NBP, zawarta między NBP a uczestnikami TARGET2-NBP; 17) Umowa z NBP z dnia 9 maja 2012 r. o warunkach pobierania i odprowadzania waluty polskiej i czynnościach z tym związanych Umowy z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych Umowy o dokonanie badań sprawozdań finansowych Umowa zawarta w dniu 2 lipca 2012 r. z Ernst&Young Audit Sp. z o.o. Przedmiotem umowy jest przeprowadzenie przeglądu Skróconego Sprawozdania Finansowego BOŚ S.A. za okres 6 miesięcy i Skonsolidowanego Skróconego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres 6 miesięcy oraz badanie Sprawozdania Finansowego BOŚ S.A. za rok 2012 i Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za rok 2012 r. oraz przeprowadzenie oceny wypełniania przez Bank wymogów w zakresie przechowywania aktywów klientów Pozostałe umowy z podmiotem uprawnionym do badań sprawozdań finansowych 1) Umowa zawarta w dniu 17 lutego 2010 r. z Ernst&Young Sp. z o.o. na zlecenie wykonania usług polegających na wsparciu w zakresie odliczenia od dochodu podatkowego do 50% wydatków poniesionych przez Bank na zakup nowych technologii; 2) Umowa zawarta w dniu 25 lutego 2011 r. z Ernst & Young Sp. z o.o. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług doradztwa; 3) Umowa z Ernst&Young Audit Sp. z o.o. dotycząca usług doradczych w zakresie skutków księgowych dla Banku zawarta w dniu 20 czerwca 2011 r.; 4) Umowa zawarta w dniu 31 sierpnia 2011 r. z PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług doradztwa podatkowego; 5) Umowa z Ernst&Young Audit Sp. z o.o. zawarta w dniu 12 września 2011 r.; Przedmiotem umowy jest wykonanie prac związanych z planowaną Emisją i przygotowywaniem prospektu emisyjnego; 6) Umowa z PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. zawarta w dniu 7 grudnia 2011 r. Przedmiotem umowy jest świadczenie usług doradztwa podatkowego; 7) Umowa z KPMG Tax Michna Sp. z o.o. dotycząca stałego doradztwa podatkowego zawarta w dniu 30 stycznia 2012 r.; 8) Umowa z Ernst&Young Audit Sp. z o.o. zawarta w dniu 2 marca 2012 r.; Przedmiotem umowy jest wykonanie prac związanych z planowaną Emisją i przygotowywaniem prospektu emisyjnego; 9) Umowa z Ernst&Young Audit Sp. z o.o. zawarta w dniu 25 kwietnia 2012 r.; Przedmiotem umowy jest wykonanie usług doradczych. 3. CZYNNIKI I NIETYPOWE ZDARZENIA W I półroczu 2012 r. nie wystąpiły nietypowe zdarzenia mające znaczący wpływ na wyniki finansowe Grupy. 4. INFORMACJA O POSTĘPOWANIACH SĄDOWYCH Według stanu na dzień 30 czerwca 2012 r. łączna wartość będących w toku postępowań sądowych dotyczących wierzytelności i zobowiązań Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz spółek zaleŝnych nie przekroczyła 10% kapitałów własnych Banku. 41

130 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 5. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI W I półroczu 2012 r. zarówno Bank, jak i jednostki od niego zaleŝne nie dokonywały z podmiotami powiązanymi jednej lub wielu transakcji, które jednostkowo lub łącznie byłyby istotne i zawarte na warunkach innych niŝ rynkowe. Opis transakcji z podmiotami powiązanymi został zamieszczony w nocie 29 Śródrocznego Skróconego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 r. oraz w nocie 15 Śródrocznego Skróconego Sprawozdania Finansowego Banku Ochrony Środowiska S.A. za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 r. 6. ZMIANY W PODSTAWOWYCH ZASADACH ZARZĄDZANIA W I półroczu 2012 r. nie wprowadzano zmian w podstawowych zasadach zarządzania Grupą BOŚ S.A. 7. SEZONOWOŚĆ LUB CYKLICZNOŚĆ W działalności podmiotów Grupy BOŚ S.A. nie występują istotne zjawiska podlegające wahaniom sezonowym lub mające charakter cykliczny. Na wyniki Domu Maklerskiego BOŚ S.A. ma wpływ koniunktura na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. 8. INFORMACJA O DYWIDENDZIE W I półroczu 2012 r. nie była wypłacona ani zadeklarowana dywidenda. W dniu 28 czerwca 2012 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. podjęło uchwałę w sprawie podziału zysku Banku za 2011 r. Zysk netto w wysokości ,07 zł, przeznaczony został w całości na kapitał zapasowy. 9. GŁÓWNE INWESTYCJE Kwota planowanych nakładów inwestycyjnych w BOŚ S.A. w 2012 r. wynosi 85 mln zł i obejmuje projekty informatyczne, w tym Centralny System Bankowy oraz rozwój sieci i modernizację istniejących placówek. W obszarze informatycznym kontynuowane są projekty rozpoczęte w latach poprzednich, a takŝe realizowane są projekty dostosowujące Bank do regulacji zewnętrznych i zaleceń organów nadzorczych oraz wymogów polityki bezpieczeństwa systemów informatycznych. W obszarze administracji zapewnione zostały środki na uruchomienie placówek oraz modernizacje i zakupy odtworzeniowe w juŝ istniejących placówkach. W I półroczu 2012 r. wydatkowano 12,2 mln zł (kwota łącznie z amortyzacją). DM BOŚ S.A. poniósł w I półroczu 2012 roku nakłady inwestycyjne w wysokości 5,8 mln zł, głównie na oprogramowanie i urządzenia komputerowe oraz inwestycje w obcych obiektach. Nakłady inwestycyjne podmiotów Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. były finansowane ze środków własnych tych podmiotów. 10. AKCJONARIAT I PRAWA Z AKCJI Akcjonariat W wyniku podwyŝszenia kapitału zakładowego Banku w I półroczu 2012 r. w drodze emisji 6,5 mln akcji serii P uległa zmianie struktura akcjonariatu. Na dzień 30 czerwca 2012 r. był jeden Akcjonariusz posiadający bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zaleŝne co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu - Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej - 42

131 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. posiadający akcji co stanowi 56,62% udziału w kapitale zakładowym oraz w ogólnej liczbie głosów na WZ. Ogólna liczba akcji i głosów na Walnym Zgromadzeniu BOŚ S.A. wynosi Wszystkie akcje są akcjami zwykłymi na okaziciela o wartości nominalnej 10 zł kaŝda Informacje o umowach dotyczących przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu Bankowi nie są znane umowy dotyczące przyszłych zmian w strukturze akcjonariatu Posiadacze specjalnych uprawnień kontrolnych z tytułu papierów wartościowych Wszystkie akcje Banku są równe i kaŝda akcja daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu i jednakowe prawa do dywidendy Ograniczenia w przenoszeniu prawa własności papierów wartościowych i w wykonywaniu prawa głosu Zgodnie ze Statutem Banku w przypadku ustanowienia zastawu lub uŝytkowania na akcji imiennej, zastawnik i uŝytkownik nie mogą wykonywać prawa głosu z tych akcji. Aktualnie w kapitale zakładowym Banku nie ma akcji imiennych. 11. ORGANY BANKU I OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ŁADU KORPORACYJNEGO Walne Zgromadzenie Banku Opis sposobu działania Walnych Zgromadzeń Banku i jego zasadniczych uprawnień oraz praw akcjonariuszy i sposobu ich wykonywania jest zawarty w Oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego w BOŚ S.A. stanowiącym załącznik do Sprawozdania Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w 2011 r Rada Nadzorcza Banku W dniu 14 marca 2012 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. podjęło uchwały w sprawie odwołania ze składu Rady Nadzorczej: 1) Mariana Malickiego - dotychczasowego Członka Rady Nadzorczej; 2) Mariana Adama Pigana - dotychczasowego Sekretarza Rady Nadzorczej; oraz powołania w skład Rady Nadzorczej: 1) Krzysztofa Władysława Rogali; 2) Adama Grzegorza Wasiaka. W dniu 28 czerwca 2012 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie BOŚ S.A. podjęło uchwałę w sprawie odwołania ze składu Rady Nadzorczej Pana Michała Jacka Wysockiego - dotychczasowego Członka Rady Nadzorczej. Jednocześnie ZWZ Banku podjęło uchwałę w sprawie powołania w skład Rady Nadzorczej Pana Andrzeja Kazimierza Kraszewskiego. Na posiedzeniu w dniu 18 maja 2012 r. Rada Nadzorcza Banku dokonała wyboru Sekretarza Rady Nadzorczej w osobie Pana Adama Grzegorza Wasiaka. Na dzień 30 czerwca 2012 r. skład Rady Nadzorczej BOŚ S.A. był następujący: 1) Marcin Likierski Przewodniczący; 2) Jacek Maciej Bajorek Wiceprzewodniczący; 3) Adam Grzegorz Wasiak Sekretarz; 4) Józef Kozioł; 43

132 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 5) Andrzej Kazimierz Kraszewski; 6) Michał Juliusz Machlejd; 7) Ryszard Ochwat; 8) Krzysztof Władysław Rogala; 9) Janusz Marek Topolski Zarząd Banku Skład Zarządu Banku na dzień 30 czerwca 2012 r. był następujący: 1) Mariusz Klimczak Prezes Zarządu; 2) Przemysław Lech Figarski Wiceprezes Zarządu; 3) Adam Zbigniew Grzebieluch Wiceprezes Zarządu; 4) Stanisław Kolasiński Wiceprezes Zarządu; 5) Krzysztof Wojciech Telega Wiceprezes Zarządu. W dniu 17 lipca 2012 r. Komisja Nadzoru Finansowego wyraziła zgodę na powołanie Pana Stanisława Kolasińskiego na członka Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Z chwilą uzyskania zgody KNF Pan Stanisław Kolasiński objął stanowisko Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu BOŚ S.A Zasady powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz uprawnienia osób zarządzających Zgodnie ze Statutem Banku Rada Nadzorcza powołuje i odwołuje prezesa oraz wiceprezesów i członków Zarządu. Prezes Zarządu ma prawo wnioskować o powołanie i odwołanie członków Zarządu. Zarząd Banku jest powoływany przez Radę Nadzorczą na wspólną kadencję trwającą trzy lata, a liczba kadencji nie jest ograniczona. Mandaty członków Zarządu wygasają z dniem odbycia Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdanie z działalności oraz sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka Zarządu. Do kompetencji Zarządu Banku naleŝą wszelkie sprawy nie zastrzeŝone innym organom Banku. Zarząd Banku, w szczególności reprezentuje Bank wobec instytucji zewnętrznych, uchwala strategie działania Banku oraz roczne plany finansowe, podejmuje uchwały w sprawie struktury organizacyjnej Banku, tworzenia i likwidacji placówek Banku oraz nabycia i zbycia nieruchomości, odpowiada za działanie systemu zarządzania Bankiem, w tym systemu zarządzania ryzykiem oraz systemu kontroli wewnętrznej. Zarząd Banku podejmuje decyzje w sprawach dotyczących zaciągnięcia zobowiązań lub rozporządzenia aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5% funduszy własnych Banku. Zgodnie ze Statutem Banku decyzję o podwyŝszeniu kapitału zakładowego BOŚ S.A. podejmuje Walne Zgromadzenie Banku. Zagadnienia związane z wykupem akcji są regulowane przez Kodeks spółek handlowych. Statut Banku nie zawiera odrębnych zapisów określających uprawnienia członków Zarządu do podejmowania decyzji o wykupie akcji Akcje BOŚ S.A. w posiadaniu osób zarządzających i nadzorujących Z oświadczeń przekazanych przez członków Zarządu Banku oraz Rady Nadzorczej Banku wynika, Ŝe w dniu 30 czerwca 2012 r. : 1) Prezes Zarządu Banku Mariusz Klimczak posiadał 250 akcji BOŚ S.A., o wartości nominalnej zł; 2) Członek Rady Nadzorczej Józef Kozioł posiadał 116 akcji BOŚ S.A., o wartości nominalnej zł; 3) Członek Rady Nadzorczej Janusz Marek Topolski posiadał 110 akcji BOŚ S.A. o wartości nominalnej zł. Poza wymienionymi członkowie Zarządu oraz członkowie Rady Nadzorczej w okresie sprawozdawczym nie posiadali akcji BOŚ S.A. jak równieŝ akcji i udziałów w jednostkach powiązanych Banku. 44

133 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r Umowy dotyczące rekompensat dla osób zarządzających Wszystkie umowy o pracę zawarte z osobami zarządzającymi zawierały zasady rekompensat. W tym zakresie obowiązywały następujące zapisy: a) w przypadku odwołania z pełnionej funkcji przed upływem kadencji: w jednym przypadku przewidywano wypłacenie 4,5-krotnego stałego miesięcznego wynagrodzenia, w czterech przypadkach przewidywano wypłacenie 2,5-krotnego stałego miesięcznego wynagrodzenia, b) w przypadku wygaśnięcia umowy w związku z upływem kadencji: w jednym przypadku przewidywano wypłacenie 4-krotnego stałego miesięcznego wynagrodzenia, w czterech przypadkach przewidywano wypłacenie 3-krotnego stałego miesięcznego wynagrodzenia. Ponadto, zawarte były umowy o zakazie konkurencji określające zasady wypłaty odszkodowań w zamian za nie podejmowanie pracy w innych bankach i na ich rzecz bez zgody Rady Nadzorczej. Zapisy w tym zakresie przewidują odszkodowania, wypłacane co miesiąc po ustaniu stosunku pracy, w wysokości 50% stałego wynagrodzenia naleŝnego za ostatni miesiąc istnienia stosunku pracy: w jednym przypadku przez okres 9 miesięcy, w czterech przypadkach przez okres 6 miesięcy. 12. PRACOWNICY Zatrudnienie Według stanu na koniec I półrocza 2012 r. : BOŚ S.A. zatrudniał osób wobec osób na koniec 2011 r. oraz na koniec I półrocza 2011 r. DM BOŚ S.A. zatrudniał 243 osoby wobec 230 osób na koniec 2011 r. oraz 208 osób na koniec I półrocza 2011 r. BOŚ Eko Profit S.A. zatrudniał 5 osób, podobnie jak na koniec 2011 r. oraz 4 osoby na koniec I półrocza 2011 r Szkolenia W I półroczu 2012 r. priorytety w zakresie szkolenia pracowników związane były z budowaniem kluczowych kompetencji zapewniających wsparcie realizacji Planu finansowego w obszarze rozwoju Banku, zmian w systemach informatycznych, procesach biznesowych oraz aktywności sprzedaŝowej połączonej z wysoką jakością obsługi klienta. W doskonaleniu kompetencji zawodowych udział wzięło 3,3 tys. uczestników szkoleń. Wskaźnik intensywności szkoleń (wyraŝony liczbą uczestników szkoleń na 1 zatrudnionego) wyniósł 1,9. W szkoleniach grupowych udział wzięło 98% uczestników szkoleń, a 2% w szkoleniach indywidualnych specjalistycznych. Do priorytetowych obszarów doskonalenia kompetencji pracowników w okresie I półrocza 2012 r. naleŝały: nowe technologie informatyczne w zakresie obsługi i uŝytkowania centralnego systemu informatycznego, nowych aplikacji oraz funkcjonalności systemów informatycznych; intensyfikacja sprzedaŝy oraz szkolenia w zakresie wysokiej jakości obsługi klienta z uwzględnieniem działań rozwojowych; poprawa jakości oceny ryzyka kredytowego. Zakres podnoszenia kompetencji w Banku w I półroczu 2012 r.: Centralny System Bankowy def3000: funkcjonalności systemu, obsługa i uŝytkowanie nowego systemu; zagadnienia biznesowe obszaru rynku korporacyjnego: 45

134 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. - wiedza merytoryczna: m.in. w zakresie nowej oferty produktów, procesu sprzedaŝy, ryzyka transakcji oraz produktów proekologicznych; - kompetencje sprzedaŝowe: profesjonalne metody sprzedaŝy, coaching rozmowy sprzedaŝowej, jakość obsługi klienta, budowanie trwałych relacji z klientami; zagadnienia biznesowe obszaru rynku detalicznego - wiedza merytoryczna: sprzedaŝ i obsługa klientów nabywających produkty inwestycyjne z uwzględnieniem Dyrektywy MIFID; poŝyczka gotówkowa, doskonalenie technik sprzedaŝy cross-sellingu, bazy danych, narzędzie monitorowania sprzedaŝy. zagadnienia obszaru ryzyka i planowania, zarządczo-organizacyjnego, wsparcia: poprawa jakości ryzyka kredytowego, zabezpieczenie wierzytelności Banku, narzędzia wspierające wycenę indywidualną ekspozycji kredytowych, system zarządzania ryzykiem finansowym oraz szkolenia indywidualne m.in. z zakresu bezpieczeństwa transakcji elektronicznych, zapobiegania przestępczości bankowej Informacje o systemie kontroli programów akcji pracowniczych W dniu 23 września 2011 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku wyraziło zgodę na przeprowadzenie przez Bank programu tzw. opcji menedŝerskich ( Program ). Program prowadzony ma być począwszy od roku 2012 r. przez okres trzech lat. Programem objęci zostaną członkowie Zarządu Banku, członkowie Zarządu DM BOŚ S.A. i członkowie Zarządu BOŚ Eko Profit S.A. oraz wybrani członkowie kadry kierowniczej Banku, DM BOŚ S.A. oraz BOŚ Eko Profit S.A. ( Osoby Uprawnione ). Imiennego wskazania Osób Uprawnionych oraz liczby warrantów subskrypcyjnych, które mogą one nabyć, dokona Zarząd Banku, natomiast wskazania Osób Uprawnionych będących członkami Zarządu dokona Rada Nadzorcza. Łączna liczba Osób Uprawnionych objętych Programem nie moŝe przekroczyć 200 osób. Osoby Uprawnione uzyskają w ramach Programu prawo do nieodpłatnego nabycia warrantów subskrypcyjnych ( Warranty ) z prawem pierwszeństwa do objęcia akcji Banku nowych emisji w ramach warunkowego podwyŝszenia kapitału zakładowego. W związku z realizacją Programu, uchwałą Walnego Zgromadzenia Nr 8/2011 z dnia 23 września 2011 r. kapitał zakładowy Banku został warunkowo podwyŝszony o kwotę nie większą niŝ 6 mln zł w drodze emisji nie więcej niŝ 600 tys. akcji zwykłych na okaziciela serii R, S oraz T (nie więcej niŝ po 200 tys. akcji kaŝdej serii). W związku z realizacją Programu, uchwałą Walnego Zgromadzenia Nr 8/2011 z dnia 23 września 2011 r. Bank wyemituje 600 tys. Warrantów serii A, B oraz C (po 200 tys. warrantów kaŝdej serii). KaŜdy Warrant uprawnia do objęcia jednej akcji Banku po cenie emisyjnej, równej cenie emisyjnej akcji z oferty publicznej przeprowadzonej w II kwartale 2012 r. Latami, za które Osobom Uprawnionym przyznawane będą Warranty, są lata 2012, 2013 oraz 2014, przy czym maksymalna liczba Warrantów oferowanych za dany rok nie moŝe przekroczyć 200 tys. Warranty będą proponowane do nabycia Osobom Uprawnionym odrębnie w ramach kaŝdej serii Warrantów. Warranty serii A będą proponowane do nabycia Osobom Uprawnionym począwszy od 2013 roku, serii B od 2014 roku, natomiast serii C od 2015 roku, kaŝdorazowo w okresie rozpoczynającym się w dniu następującym po upływie 30 dni od daty Walnego Zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdania finansowe za poprzedni rok, a kończącym się wraz z końcem danego roku kalendarzowego. Skierowanie do danej Osoby Uprawnionej propozycji nabycia Warrantów danej serii uzaleŝnione jest od spełnienia następujących warunków: zajmowania nieprzerwanie przez cały rok kalendarzowy stanowiska lub sprawowania funkcji, z którymi powiązane jest prawo do nabycia Warrantów lub teŝ objęcie takiego stanowiska lub funkcji w trakcie danego roku i zajmowania go przez okres co najmniej 6 miesięcy oraz nie znajdowanie się w okresie wypowiedzenia do dnia kiedy zaproponowane zostanie nabycie Warrantów; spełnienia określonych kryteriów dotyczących wzrostu kursu akcji Banku oraz poziomu zysku netto na akcję za dany rok, które określone zostaną w regulaminie Programu uchwalonym przez Radę Nadzorczą; realizacji przez daną Osobę Uprawnioną celów indywidualnych, które określone zostaną, wraz z zasadami weryfikacji ich spełnienia w regulaminie Programu. Szczegółowe warunki realizacji Programu zostaną zawarte w regulaminie Programu ustalonym przez Radę Nadzorczą. Celem Programu jest zwiększenie wartości Banku w stopniu ponadprzeciętnym poprzez wzrost powtarzalnych wyników ekonomicznych Banku i wzrost wartości akcji Banku. 46

135 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. 13. INFORMACJE PO DNIU BILANSOWYM 1) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 47/2012 z dnia r.), Ŝe w dniu 9 lipca 2012 r. weszły w Ŝycie postanowienia podpisanego w dniu 6 lipca 2012 r. Aneksu nr 3 do umowy zawartej w dniu 14 lipca 2010 r. z jednym ze strategicznych klientów Banku, o której Bank informował w raporcie bieŝącym 22/2010 w dniu 14 lipca 2010 r. Aneks dotyczy przedłuŝenia o jeden miesiąc waŝności limitu zaangaŝowania w formie linii odnawialnej na udzielenie gwarancji bankowych. Pozostałe warunki umowy nie uległy zmianie. 2) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 48/2012 z dnia r.), Ŝe na dzień 30 czerwca 2012 r. wartość zaciągniętych przez Bank zobowiązań wynosi mln zł. Informacja została przekazana do publicznej wiadomości w związku z planowanymi przez BOŚ S.A. emisjami obligacji krótkoterminowych. 3) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 50/2012 z dnia r.), Ŝe w dniu 12 lipca 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.3 w wysokości 30 mln zł, zorganizowana przy udziale BRE Banku S.A. Emisja obligacji zorganizowana została w ramach Sub-Programu obligacji krótkoterminowych uruchomionego w ramach Programu Emisji Obligacji o Maksymalnej Wartości Programu w wysokości jednego miliarda złotych. Wartość Programu została podwyŝszona uchwałą Zarządu Banku z dnia 19 lipca 2011 r. do dwóch miliardów złotych. 4) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 51/2012 z dnia r.), Ŝe w dniu 17 lipca 2012 r. Komisja Nadzoru Finansowego ( KNF ) wyraziła zgodę na powołanie Pana Stanisława Kolasińskiego na członka Zarządu Banku Ochrony Środowiska S.A. Z chwilą uzyskania zgodny KNF Pan Stanisław Kolasiński objął stanowisko Wiceprezesa pierwszego zastępcy prezesa Zarządu BOŚ S.A. nadzorującego obszar ryzyka i planowania. 5) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący nr 52/2012 z dnia r.), Ŝe w dniu 19 lipca 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.4 w wysokości 105 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego z siedzibą w Warszawie. 6) Zarząd Banku poinformował (raport bieŝący 54/2012 z dnia r.), Ŝe w dniu 24 sierpnia 2012 r. doszła do skutku emisja obligacji BOŚ S.A. serii KT.1.5 w wysokości 100 mln zł, zorganizowana przy udziale Banku Gospodarstwa Krajowego z siedzibą w Warszawie. 14. DZIAŁALNOŚĆ PROMOCYJNA Działania promocyjne BOŚ Banku w I półroczu 2012 r. wspierały najwaŝniejsze cele strategii biznesowej Spółki oraz promowały sprzedaŝ flagowych produktów detalicznych i korporacyjnych Banku. Obszar detaliczny Promocja w segmencie detalicznym wspierała sprzedaŝ produktów oraz budowę świadomości marki. Kampania internetowa zrealizowana na przełomie grudnia i stycznia wspierała sprzedaŝ poŝyczki gotówkowej. W II kwartale br. została przeprowadzona kampania promująca karty debetowe MasterCard w konkursie Jazda na Eko współorganizowanym przez MasterCard Polska. Działania realizowane w I połowie 2012 r. były wspierane na poziomie lokalnym akcjami mikromarketingowymi. Zrealizowano szereg działań z zakresu marketingu bezpośredniego (eventy i spotkania z Klientami), zapewniono uczestnictwo przedstawicieli BOŚ w imprezach targowych i przeprowadzono akcje promocyjne związane z otwarciem nowych i zmianą lokalizacji dotychczasowych oddziałów BOŚ S.A. Obszar korporacyjny Jednym z trzech głównych projektów komunikacyjnych zrealizowanych dla segmentu korporacyjnego była kampania internetowa, która zachęcała do skorzystania z usług faktoringowych BOŚ S.A. oferując kaŝdemu kto się na nie zdecyduje laptop za 1 zł. Celem prowadzonych działań było zwiększenie liczby pozyskanych klientów. W ramach działań wspierających budowanie relacji z potencjalnymi klientami kontynuowany był projekt konferencji GRAND PRIX w Biznesie. Grand Prix jest połączeniem konferencji z wydarzeniem 47

136 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. rozrywkowym. Wśród prelegentów byli Krzysztof Hołowczyc i Jacek Rozenek, a takŝe Łukasz Tarnawa Główny Ekonomista BOŚ S.A. oraz Dyrektorzy Centrów Korporacyjnych Banku, w których organizowana była konferencja. W pierwszej połowie 2012 r. zostały zrealizowane 3 projekty: w Lublinie, Katowicach oraz Gdańsku. W ramach działań budujących pozycję bankowego lidera w finansowaniu projektów ekologicznych oraz promujących ekspertów BOŚ Banku przeprowadzona została kampania w prasie oraz Internecie, w ramach której opublikowane zostały artykuły prezentujące ekologiczne rozwiązania dla firm oraz poświęcone finansowaniu biznesu z dostępnych źródeł ekologicznych. Ponadto w I półroczu 2012 r. została przeprowadzona kampania dotycząca emisji akcji Banku. We wstępnym etapie, zrealizowanym na przełomie marca i kwietnia, przeprowadzona została kampania nakierowana na wzmocnienie wizerunku Banku jako lidera na rynku finansowania przedsięwzięć proekologicznych oraz jako polskiej, nowoczesnej i stabilnej instytucji finansowej. W II etapie, w kwietniu 2012 r., przeprowadzona została kampania emisyjna, która informowała o zapisach na akcje BOŚ S.A. oraz podkreślała ekologiczny charakter Banku. 15. DZIAŁALNOŚĆ SPOŁECZNA W I półroczu 2012 r. całość inicjatyw dotyczących zaangaŝowania społecznego BOŚ S.A. była realizowana przez Fundację Banku Ochrony Środowiska. W ramach programu promującego zdrowy styl Ŝycia Aktywnie po zdrowie, Fundacja prowadziła konkursy i programy edukacyjne dotyczące prawidłowego Ŝywienia oraz aktywności fizycznej w blisko 2 tys. polskich szkół, w tym: projekt Zdrowo jem, więcej wiem konkurs edukacyjny dla dzieci z najmłodszych klas szkół podstawowych, uczący zdrowych nawyków Ŝywieniowych, w którym wzięły udział zespoły (łącznie uczniów); konkurs Nakręć się na zdrowie (prowadzony we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi) skierowany do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, polegający na stworzeniu filmów promujących Ŝywność ekologiczną i zdrowe odŝywianie. Do konkursu zgłosiło się 200 zespołów, w skład których weszło uczniów; konkurs Czas na zdrowie, polegający na przeprowadzeniu festynu zdrowia dla społeczności szkolnej, kierowany do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych. W konkursie wzięło udział 329 placówek w składzie zespołów łącznie dzieci. W ramach festynu ok. 150 tys. osób obejrzało przygotowany przez Fundację cykl filmów promujących zdrowe odŝywianie pt. Śmietnik w mojej głowie ; program grantowy Sklepiki szkolne zdrowa reaktywacja dzięki któremu 34 wyłonione drogą konkursową placówki otrzymały dofinansowanie, na przebudowę sklepiku szkolnego tak, by oferował dzieciom zdrową i świeŝą Ŝywność. Przyznano granty w łącznej kwocie 49 tys. zł. Fundacja udziela uczestnikom konkursów merytorycznego wsparcia, prowadząc bogatą w eksperckie artykuły platformę internetową przeznaczoną dla wszystkich osób zainteresowanych zdrowym odŝywianiem. Regularnie umieszcza takŝe artykuły na innych, prozdrowotnych portalach internetowych oraz w prasie regionalnej i ogólnopolskiej. W ramach programu proekologicznego Przyroda u twoich drzwi Fundacja otworzyła kolejną edycję konkursu fotograficznego Las kocha nas skierowanego do studentów wyŝszych uczelni z całej Polski oraz (równolegle) do pracowników Banku. Poprowadziła takŝe konkurs plastyczny dla młodzieŝy H2ODesign, promujący ochronę zasobów wodnych świata. W konkursie wzięło udział 97 szkół i domów kultury, które przeprowadziły wstępny etap konkursu na terenie swoich placówek. Do etapu finałowego nadesłano prace 224 uczniów. W ramach wspierania wolontariatu pracowniczego Fundacja przeprowadziła pierwszą (z dwóch planowanych na ten rok) odsłonę konkursu na Mikrodotacje, oferującego moŝliwość otrzymania wsparcia finansowego na inicjatywy społeczne zgłaszane przez grupy pracowników Banku i Domu Maklerskiego BOŚ. Dofinansowanie przyznano 12 projektom, w których realizację zaangaŝowało się 62 wolontariuszy BOŚ S.A. 48

137 Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BOŚ S.A. w I półroczu 2012 r. Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A. Data Imię i nazwisko Stanowisko/funkcja Podpis Mariusz Klimczak Prezes Zarządu Stanisław Kolasiński Wiceprezes - pierwszy zastępca prezesa Zarządu Przemysław Lech Figarski Wiceprezes Zarządu Adam Zbigniew Grzebieluch Wiceprezes Zarządu Krzysztof Wojciech Telega Wiceprezes Zarządu 49

138 OŚWIADCZENIA ZARZĄDU BANKU OCHRONY ŚRODOWISKA S.A. W SPRAWIE PODMIOTU UPRAWNIONEGO DO PRZEGLĄDU ŚRÓDROCZNEGO SKRÓCONEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ORAZ ŚRÓDROCZNEGO SKRÓCONEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Zarząd Banku Ochrony Środowiska S.A. oświadcza, Ŝe podmiot uprawniony do badania sprawozdań finansowych, dokonujący przeglądu Śródrocznego Skróconego Sprawozdania Finansowego oraz Śródrocznego Skróconego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku, został wybrany zgodnie z przepisami prawa oraz, Ŝe podmiot ten oraz biegli rewidenci, dokonujący przeglądu tych sprawozdań, spełniali warunki do wydania bezstronnego i niezaleŝnego raportu z przeglądu Śródrocznego Skróconego Sprawozdania Finansowego oraz raportu z przeglądu Śródrocznego Skróconego Skonsolidowanego Sprawozdania Finansowego, zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami zawodowymi. W SPRAWIE RZETELNOŚCI SPORZĄDZENIA ŚRÓDROCZNEGO SKRÓCONEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ORAZ ŚRÓDROCZNEGO SKRÓCONEGO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO Zarząd Banku Ochrony Środowiska S.A. oświadcza, Ŝe wedle ich najlepszej wiedzy Śródroczne Skrócone Sprawozdanie Finansowe oraz Śródroczne Skrócone Skonsolidowane Sprawozdanie Finansowe za okres sześciu miesięcy zakończony dnia 30 czerwca 2012 roku i dane porównywalne sporządzone zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz, Ŝe odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. i ich wynik finansowy oraz, Ŝe Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej Banku Ochrony Środowiska S.A. zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Grupy, w tym opis podstawowych zagroŝeń i ryzyka. Podpisy członków Zarządu BOŚ S.A. Data Imię i nazwisko Stanowisko/funkcja Podpis Mariusz Klimczak Prezes Zarządu Stanisław Kolasiński Wiceprezes pierwszy zastępca prezesa Zarządu Przemysław Lech Figarski Wiceprezes Zarządu Adam Zbigniew Grzebieluch Wiceprezes Zarządu Krzysztof Wojciech Telega Wiceprezes Zarządu..

139

140