Podstawowe źródła energii:

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Podstawowe źródła energii:"

Transkrypt

1 Podstawowe źródła energii: Jednym z wykładników rozwoju jest zużycie energii przypadające na jednego człowieka: - Człowiek prehistoryczny (energia pożywienia) 10 MJ/doba - Człowiek po opanowaniu ognia (5 tys. lat p.n.e.) 20 MJ/doba - Człowiek wykorzystujący zwierzęta (3 tys. lat p.n.e.) 50 MJ/doba - Po pierwszej rewolucji technicznej (koniec XVIII wieku) 200 MJ/doba - Obecnie w krajach uprzemysłowionych MJ/doba

2 WLVEC siłownia oparta o prądy morskie OTEC siłownia oparta o różnicę temperatur wody na różnych głębokościach

3

4 Trzy aspekty minimalizacji energochłonności w kraju: a) aspekt techniczny energochłonność produktu i jego eksploatacji w przemyśle b) aspekt organizacyjny organizacja (logistyka) produkcji oraz eksploatacji w przemyśle i poza przemysłem c) aspekt ekonomiczny stworzenie warunków do zmniejszenia się energochłonności. Terminologią i aspektami energochłonności zajęto się po pierwszym kryzysie energetycznym z pierwszej połowy lat 80-tych XX wieku.

5 Energochłonność to stosunek energii włożonej w określone działanie produkcyjne, eksploatacyjne, itp. do efektu działania. Określa, ile należy włożyć energii pierwotnej do uzyskania np. jednego samochodu, przemieszczenia ładunku na odległość 1 km, itd. Pierwotne nośniki energii to paliwa naturalne stałe, ciekłe i gazowe oraz naturalne związki uranu i toru. Wtórne nośniki energii paliwa przetworzone w np. koksowniach, rafineriach, i inne, a także para wodna, woda gorąca i energia elektryczna. Energia pierwotna energia chemiczna (wartość opałowa) oraz energia pochodząca ze źródeł naturalnych np. spadek wody, słońce, geotermia, wiatr, Energia wtórna to energia paliw wtórnych, entalpii, nośników i energii elektrycznej Energochłonność bezpośrednia jest to bezpośrednie zużycie energii, czyli energia doprowadzona bezpośrednio do procesu technologicznego pomniejszona o energię odzyskaną Energia odzyskana to energia odzyskana w czasie procesu technologicznego i wykorzystana w sposób użyteczny poza danym procesem Energia skumulowana jest to energia na wykorzystanie rozpatrywanego wyrobu lub usługi

6

7

8

9 Energia odnawialna nieodnawialna pierwotna wtórna Źródła nieodnawialne: - Paliwa stałe: węgiel kamienny i brunatny, łupki bitumiczne i torf - Paliwa ciekłe: ropa naftowa - Paliwa gazowe: gaz ziemny, łupki gazowe, metan kopalniany Źródła odnawialne: - Energia wodna, siłownie wiatrowe, geotermia, energia słoneczna - Technologie ze spalaniem lub zgazowaniem biomasy: odpady leśne, słoma, siano, rzepak lub spalanie eko-gazu pochodzącego z gnojówki, śmieci lub ścieków miejskich - Odzysk ciepła z procesów technologicznych

10 Energochłonność skumulowana: Każdy produkt lub usługa powstaje w wyniku zużycia energii przy wytwarzaniu oraz wcześniejszych procesach i wyróżnia się cztery strumienie: a) Strumień nośników energii uwzględnia poszukiwanie, pozyskiwanie, przetwarzanie i przesyłanie ich do procesu b) Strumień materiałów pozyskiwanie surowców naturalnych, przetwarzanie i transport c) Strumień środków trwałych proces budowy maszyn oraz obiektów składających się na obiekty ciągu technologicznego procesu wytwarzania d) Strumień siły roboczej uwzględnia środki żywności, oraz pozostałe potrzeby życiowe dla pracowników i niepracującej rodziny. Można zaliczyć: naukę, kulturę, ochronę zdrowia, itp.

11

12 Analiza każdego procesu powinna obejmować trzy kroki: 1. Stworzenie siatki technologicznej wzajemnych powiązań 2. Uzupełnienie siatki o zużytą energię bezpośrednią 3. Przeliczenie tej energii na jednostkę badanego wyrobu

13

14 ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Zasoby mórz i oceanów a) energia pływów - zjawisko cykliczne 12H i 25 minut wynikające z przyciągania Księżyca i Słońca (dominuje Księżyc) - na otwartym oceanie nie dostrzega się pływów - na Atlantyku wynoszą średnio 1 3, ekonomiczne to te powyżej 5 m wysokości, a maksymalne mają 20 m - pierwsza elektrownia powstała we Francji w Rance w 1966 roku (pływ dochodzi do 13,5 m wysokości, moc 240 MW i pracuje 4 8 godzin na dobę) b) energia fal - jest to efekt wzajemnego oddziaływania fal i wiatru - długość fal m, okres 5 20 sekund, wysokość 2 20 m (maksymalne wartości dotyczą wiatrów o prędkościach od 20 do 30 m/s) - przeciętna fala na Morzu Północnym ma moc 40 kw - przekształcając energię fal na elektryczną wykorzystujemy efekty falowe: zmiana poziomu wody, kołysanie wzdłużne fal, przestrzenny rozkład prędkości wody, zmienne nachylenie powierzchni swobodnej wody, ciśnienie hydrodynamiczne, zmienne ciśnienie hydrostatyczne - jest to energia o małej koncentracji mocy i dużej zmienności w czasie - są to systemy stosowane do zasilania boi nawigacyjnych - w Norwegii do sieci eektrycznej podłączona jest elektrownia o mocy 0,5 MW

15

16 c) energia prądów morskich - prędkość 0,4 5 m/s, warstwy o szerokości do 100 km i głębokości 1 km (mają największą gęstość energii w morzach) - zbudowany ze spadochronów o średnicy 100 m połączonych łańcuchem o długości 18 km

17 d) energia z różnicy zasolenia - jest to najmniej poznana energia oceanów - na granicy dwóch ośrodków o różnej gęstości mamy do czynienia ze zjawiskiem ciśnienia osmotycznego - woda morska o zasoleniu 3,5% ma ciśnienie osmotyczne o wartości 2,4 Mpa; mieszając wodę słodką w ilości 1 m 3 /s z wodą morską o zasoleniu 3,5% można uzyskać ok. 2MW

18 e) energia z temperatury wody na różnych głębokościach - promieniowanie słoneczne absorbowane jest w 60% przez warstwę 1m wody, a 90% przez 10 m - różnica temperatury pomiędzy ogrzaną powierzchnią wody i wodą na głębokości 400 m dochodzi do o C - przy różnicy temperatury o C teoretyczna sprawność waha się w granicach %

19 ENERGIA WIATRU: Wiatr jest ruchem mas powietrza wywołanym nierównomiernym nagrzewaniem się powierzchni ziemi pod wpływem promieniowania słonecznego (wirowanie ziemi i ruch planet wpływają w bardzo małym stopniu). Szacuje się, że woatr mógł by pokryć około 5% zapotrzebowania na energię. Warunki optymalne to np m/s wiatru, posadowienie siłowni na niezbyt wysokich wzgórzach (do 1000 m, co uwzględnia spadek gęstości). Cechy charakteryzujące siłownie wiatrowe: - Moc użyteczna - Wyróżnik szybkości Zn (prędkość liniowa końca płata wirnika do prędkości wiatru: Zn <1,5 wolnoobrotowe, 1,5 < Zn < 3,5 średnio obrotowe, Zn > 3,5 szybkoobrotowe. Typ silników wiatrowych: a) Wolnobieżne: - bębnowe - karuzelowe - rotorowe b) szybkobieżne: - wielołopatowe - śmigłowe c) średnio bieżne: - wielołopatowe d) O pionowej osi obrotu (pneumony)

20 Układy energetyczne: P T moc turbiny wiatrowej P G moc generatora i pozostałych źródeł energii P T 5P G turbiny pracujące najczęściej samodzielnie P T P G układ dwugeneratorowy podłączony do niedużej sieci 5P T P G moce od 3 MW do 50 kw

21 HYDROENERGETYKA: W Polsce energia ta stanowi około 7% energii ze źródeł pierwotnych i charakteryzują się różnorodnymi rozwiązaniami zależnymi od lokalnych warunków. Z punktu widzenia kryteriów wyróżnia się w odniesieniu do rzeki: - wartość spadku - system pracy - sposób zagospodarowania zasobów wodnych - sposób doprowadzenia wody do turbiny Najistotniejszy jest podział ze względu na spadek: - H < 15 m niskospadkowe - 15 < H < 50 m o średnim spadzie - H > 50 m wysokospadkowe Ze względu na sposób gospodarowania dopływem wody: - zbiornikowe - ze zbiornikiem retencyjnym - szczytowo-pompowe - przy-zaporowe - przy-jazowe - z derywacją zakolową, gdy występują zakola rzeki - z derywacją rurociągową

22 W Polsce w roku 2004 mieliśmy działających 119 siłowni zawodowych i 200 siłowni niezawodowych.

23 GEOTERMIA: Źródłem energii jest rozpad pierwiastków radioaktywnych występujących w granicie i bazalcie. Przyrost temperatury w głębi ziemi wynosi od 40 do 80 o C/km. Np. w RPA w kopalni złota na 1,5 km mimo wentylacji panuje 42 o C. Zasoby geotermalne dzielą się na: a) Hydrotermiczne złoża wodne i parowo-wodne o temperaturze ponad 200 o C a) Petrotermiczne suche skały o wysokiej temperaturze

24 Instalacje muszą być odporne na: NaCl, KCl, CaCl 2, SiO 2 oraz gazy CO 2 i N 2. Najważniejsze cechy źródła: - Temperatura - Ilość rozpuszczonych soli - Zawartość rozpuszczonych gazów - Ciśnienie na dnie studni geotermalnej Temperatura źródła geotermalnego pomiędzy 120 a 150 o C zapewnia obecnie opłacalność eksploatacyjną źródła do produkcji energii elektrycznej (sprawność elektrowni %. Przy temperaturze 70 o C opłacalność zbliżona jest do kotłowni opalanej węglem. Wody geotermalne to drugie po węglu kamiennym zasoby energii w Polsce. Pierwsza instalacja w Polsce powstała w 1994 w Bańskiej- Biały Dunaj i ogrzewa około 200 domów. Druga instalacja powstała w Pyrzycach koło Szczecina o mocy około 50 MW, woda wydobywana z dwóch otworów o temperaturze 61 o C i wydajności 350 m 3 /h, a odległość otworów wlotowych i wylotowych wynosi około 1,5 km.

25

Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe

Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe

Bardziej szczegółowo

ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII. Filip Żwawiak

ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII. Filip Żwawiak ODNAWIALNE I NIEODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Filip Żwawiak WARTO WIEDZIEĆ 1. Co to jest energetyka? 2. Jakie są konwencjonalne (nieodnawialne) źródła energii? 3. Jak dzielimy alternatywne (odnawialne ) źródła

Bardziej szczegółowo

OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII OZE - ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Powiślańska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2012 Przyczyny zainteresowania odnawialnymi źródłami energii: powszechny dostęp, oraz bezgraniczne zasoby; znacznie

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii (OZE)

Odnawialne Źródła Energii (OZE) Odnawialne Źródła Energii (OZE) Kamil Łapioski Specjalista energetyczny Powiślaoskiej Regionalnej Agencji Zarządzania Energią Kwidzyn 2011 1 Według prognoz światowe zasoby energii wystarczą na: lat 2 Energie

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W1 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Układ prezentacji wykładów W1,W2,W3 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

OZE - Odnawialne Źródła Energii

OZE - Odnawialne Źródła Energii OZE - Odnawialne Źródła Energii Aleksandra Tuptyoska, Wiesław Zienkiewicz Powiślaoska Regionalna Agencja Zarządzania Energią Kwidzyn 2011 1 Energie odnawialne to takie, których źródła są niewyczerpalne

Bardziej szczegółowo

Praca kontrolna semestr IV Przyroda... imię i nazwisko słuchacza

Praca kontrolna semestr IV Przyroda... imię i nazwisko słuchacza Praca kontrolna semestr IV Przyroda.... imię i nazwisko słuchacza semestr 1. Ilustracja przedstawia oświetlenie Ziemi w pierwszym dniu jednej z astronomicznych pór roku. Uzupełnij zdania brakującymi informacjami,

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Źródła energii nieodnawialne, czyli surowce energetyczne, tj. węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, torf, łupki i piaski

Źródła energii nieodnawialne, czyli surowce energetyczne, tj. węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, torf, łupki i piaski Źródła Źródła energii energii nieodnawialne, czyli surowce energetyczne, tj. węgiel kamienny, węgiel brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny, torf, łupki i piaski bitumiczne, pierwiastki promieniotwórcze (uran,

Bardziej szczegółowo

Człowiek a środowisko

Człowiek a środowisko 90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20; 0-42 678-57-22 http://zsp15.ldi.pl ZESPÓŁ SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH NR 15 Człowiek a środowisko 90-242 ŁÓDŹ ul. Kopcińskiego 5/11 tel: 0-42 678-19-20;

Bardziej szczegółowo

Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, Spis treści

Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, Spis treści Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, 2010 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1. Charakterystyka obecnego

Bardziej szczegółowo

Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie

Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie ultrafioletowe, Promieniowanie widzialne, Promieniowanie

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne Dr inż. Andrzej Tatarek Siłownie cieplne 1 Wykład 1 Podziały i klasyfikacje elektrowni Moc elektrowni pojęcia podstawowe 2 Energia elektryczna szczególnie wygodny i rozpowszechniony nośnik energii Łatwość

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do techniki ćwiczenia energia, sprawność, praca

Wprowadzenie do techniki ćwiczenia energia, sprawność, praca Wprowadzenie do techniki ćwiczenia energia, sprawność, praca Energia zdolność do wywoływania zmian (działań) to funkcja stanu, której wartość zależy od parametrów stanu i jest zachowywana tak długo, jak

Bardziej szczegółowo

Czyste energie. Przegląd odnawialnych źródeł energii. wykład 4. dr inż. Janusz Teneta. Wydział EAIiE Katedra Automatyki

Czyste energie. Przegląd odnawialnych źródeł energii. wykład 4. dr inż. Janusz Teneta. Wydział EAIiE Katedra Automatyki Czyste energie wykład 4 Przegląd odnawialnych źródeł energii dr inż. Janusz Teneta Wydział EAIiE Katedra Automatyki AGH Kraków 2011 Odnawialne źródła energii Słońce Wiatr Woda Geotermia Biomasa Biogaz

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Podstawowe określenia, jednostki i wskaźniki w obliczeniach i analizach energetycznych

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Podstawowe określenia, jednostki i wskaźniki w obliczeniach i analizach energetycznych Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Podstawowe określenia, jednostki i wskaźniki w obliczeniach i analizach energetycznych Pierwotne nośniki energii Do pierwotnych nośników energii

Bardziej szczegółowo

Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna

Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna 1.2. l. Paliwa naturalne, zasoby i prognozy zużycia

Bardziej szczegółowo

Produkcja energii elektrycznej. Dział: Przemysł Poziom rozszerzony NPP NE

Produkcja energii elektrycznej. Dział: Przemysł Poziom rozszerzony NPP NE Produkcja energii elektrycznej Dział: Przemysł Poziom rozszerzony NPP NE Znaczenie energii elektrycznej Umożliwia korzystanie z urządzeń gospodarstwa domowego Warunkuje rozwój rolnictwa, przemysłu i usług

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii w sektorze mieszkaniowym

Odnawialne źródła energii w sektorze mieszkaniowym Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Odnawialne źródła energii w sektorze mieszkaniowym Poznań, 18.05.2018 r. Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia inŝynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych

Zagadnienia inŝynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych Tomasz Kamiński Pracownia Technologiczna Zagadnienia inŝynierskie i ekonomiczne związane z produkcją energii w układach kogeneracyjnych Prezentacja wykonana m.in. na podstawie materiałów przekazanych przez

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego

Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na

Bardziej szczegółowo

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII. Seminarium Biomasa na cele energetyczne założenia i realizacja Warszawa, 3 grudnia 2008 r.

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII. Seminarium Biomasa na cele energetyczne założenia i realizacja Warszawa, 3 grudnia 2008 r. ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Seminarium Biomasa na cele energetyczne założenia i realizacja Warszawa, 3 grudnia 2008 r. 1 Odnawialne Źródła Energii w 2006 r. Biomasa stała 91,2 % Energia promieniowania słonecznego

Bardziej szczegółowo

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010

Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego. Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010 Konkurencja wewnątrz OZE - perspektywa inwestora branżowego Krzysztof Müller RWE Polska NEUF 2010 1 Wymiary optymalizacji w układzie trójkąta energetycznego perspektywa makro Minimalizacja kosztów dostarczanej

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp Odnawialne źródła energii 72

Spis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp Odnawialne źródła energii 72 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1_ Charakterystyka obecnego stanu środowiska 21.1. Wprowadzenie 21.2. Energetyka konwencjonalna 23.2.1. Paliwa naturalne, zasoby

Bardziej szczegółowo

Sustainability in commercial laundering processes

Sustainability in commercial laundering processes Sustainability in commercial laundering processes Module 5 Energy in laundries Chapter 1 Źródła energii Powered by 1 Spis treści Źródła energii przegląd Rodzaje źródeł energii (pierwotne wtórne źródła)

Bardziej szczegółowo

Technologie OZE. Wpływ inwestycji na środowisko przyrodnicze. Stefan Pawlak Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Sp. z o.o.

Technologie OZE. Wpływ inwestycji na środowisko przyrodnicze. Stefan Pawlak Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Sp. z o.o. Szkolenie Piła, Lokalny 28 listopada Zarządca 2012r. Energetyczny Technologie OZE. Wpływ inwestycji na środowisko przyrodnicze Stefan Pawlak Wielkopolska Agencja Zarządzania Energią Sp. z o.o. www.ure.gov.pl

Bardziej szczegółowo

CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE. Stefan Wójtowicz Instytut Elektrotechniki

CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE. Stefan Wójtowicz Instytut Elektrotechniki CERTYFIKOWANIE INSTALATORÓW OZE Instytut Elektrotechniki Nieodnawialne nośniki energii Węgiel Uran Ropa Gaz Zalety Duża gęstość mocy Dostępność Niski koszt Dyspozycyjność Opanowana technologia Wady Skażenie

Bardziej szczegółowo

Czy mamy szansę wygrać walkę ze smogiem?...

Czy mamy szansę wygrać walkę ze smogiem?... Czy mamy szansę wygrać walkę ze smogiem?... pewnie że TAK tylko jak? 1 Czy mamy szansę wygrać walkę ze smogiem? Odnawialne źródła energii OZE Odnawialne źródło energii źródło wykorzystujące w procesie

Bardziej szczegółowo

Program Czyste Powietrze Szkolenie dla pracowników socjalnych Ośrodków Pomocy Społecznej

Program Czyste Powietrze Szkolenie dla pracowników socjalnych Ośrodków Pomocy Społecznej Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Program Czyste Powietrze Szkolenie dla pracowników socjalnych Ośrodków Pomocy Społecznej

Bardziej szczegółowo

OBJAŚNIENIA PODSTAWOWYCH POJĘĆ. Energia pierwotna energia czerpana w postaci nieodnawialnej i odnawialnej

OBJAŚNIENIA PODSTAWOWYCH POJĘĆ. Energia pierwotna energia czerpana w postaci nieodnawialnej i odnawialnej OBJAŚNIENIA PODSTAWOWYCH POJĘĆ Energia pierwotna energia czerpana w postaci nieodnawialnej i odnawialnej Energia nieodnawialna energia chemiczna paliw stałych, ciekłych i gazowych oraz energia paliw rozszczepialnych

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: Odnawialne źródła Renewable energy sources Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Rodzaj przedmiotu: kierunkowy Poziom studiów: studia I stopnia forma studiów: studia stacjonarne

Bardziej szczegółowo

Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy miejskiej Mielec Piotr Stańczuk

Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy miejskiej Mielec Piotr Stańczuk Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy miejskiej Mielec Piotr Stańczuk Małopolska Agencja Energii i Środowiska sp. z o.o. ul. Łukasiewicza 1, 31 429 Kraków

Bardziej szczegółowo

Technik urządzeo i systemów energetyki odnawialnej

Technik urządzeo i systemów energetyki odnawialnej Technik urządzeo i systemów Nauka trwa 4 lata, absolwent uzyskuje tytuł zawodowy: Technik urządzeń i systemów, wyposażony jest w wiedzę i umiejętności niezbędne do organizowania i wykonywania prac związanych

Bardziej szczegółowo

Proekologiczne odnawialne źródła energii : kompendium / Witold M. Lewandowski, Ewa Klugmann-Radziemska. Wyd. 1 (WN PWN). Warszawa, cop.

Proekologiczne odnawialne źródła energii : kompendium / Witold M. Lewandowski, Ewa Klugmann-Radziemska. Wyd. 1 (WN PWN). Warszawa, cop. Proekologiczne odnawialne źródła energii : kompendium / Witold M. Lewandowski, Ewa Klugmann-Radziemska. Wyd. 1 (WN PWN). Warszawa, cop. 2017 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa

Bardziej szczegółowo

Alternatywne źródła energii

Alternatywne źródła energii Alternatywne źródła energii wykład 1 Przegląd odnawialnych źródeł energii dr inż. Janusz Teneta Wydział EAIiIB Katedra Automatyki i Inżynierii Biomedycznej AGH Kraków 2013 Energia wiatru Odnawialne źródła

Bardziej szczegółowo

Jak łapać światło, ujarzmiać rzeki i zaprzęgać wiatr czyli o energii odnawialnej

Jak łapać światło, ujarzmiać rzeki i zaprzęgać wiatr czyli o energii odnawialnej Jak łapać światło, ujarzmiać rzeki i zaprzęgać wiatr czyli o energii odnawialnej Autor: Wojciech Ogonowski Czym są odnawialne źródła energii? To źródła niewyczerpalne, ponieważ ich stan odnawia się w krótkim

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych Seminarium Planowanie energetyczne w gminach Województwa Mazowieckiego 27 listopada 2007, Warszawa Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Bardziej szczegółowo

Jakość energetyczna budynków

Jakość energetyczna budynków Jakość energetyczna budynków a odnawialne źródła energii Krzysztof Szymański Dolnośląska Agencja Energii i Środowiska Wrocław, 03.11.2010 r. Jakość energetyczna budynków a odnawialne źródła energii Jakość

Bardziej szczegółowo

Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl

Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl OCENA ENERGETYCZNA BUDYNKÓW Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl SYSTEM GRZEWCZY A JAKOŚĆ ENERGETYCZNA BUDNKU Zapotrzebowanie na ciepło dla tego samego budynku ogrzewanego

Bardziej szczegółowo

Stosowanie wieloźródłowych systemów bioenergetycznych w celu osiągnięcia efektu synergicznego

Stosowanie wieloźródłowych systemów bioenergetycznych w celu osiągnięcia efektu synergicznego Stosowanie wieloźródłowych systemów bioenergetycznych w celu osiągnięcia efektu synergicznego mgr inż. Jakub Lenarczyk Oddział w Poznaniu Zakład Odnawialnych Źródeł Energii Czym są wieloźródłowe systemy

Bardziej szczegółowo

G Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni) przemysłowej. Nr turbozespołu zainstalowana

G Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni) przemysłowej. Nr turbozespołu zainstalowana MINISTERSTWO GOSPODARKI pl. Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej G 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni)

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 19 maja 2017 r.

Warszawa, dnia 19 maja 2017 r. Warszawa, dnia 19 maja 2017 r. Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Nr 34 /2017 w sprawie zasad ustalania poziomu emisyjności CO2 na potrzeby aukcyjnego systemu wsparcia, o którym mowa przepisach

Bardziej szczegółowo

Program Analiza systemowa gospodarki energetycznej kompleksu budowlanego użyteczności publicznej

Program Analiza systemowa gospodarki energetycznej kompleksu budowlanego użyteczności publicznej W programie zawarto metodykę wykorzystywaną do analizy energetyczno-ekologicznej eksploatacji budynków, jak również do wspomagania projektowania ich optymalnego wariantu struktury gospodarki energetycznej.

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych Seminarium Planowanie energetyczne na poziomie gmin 24 stycznia 2008, Bydgoszcz Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. BIOMASA BIOMASA DREWNO

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce

Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce Wykorzystanie biomasy na cele energetyczne w UE i Polsce dr Zuzanna Jarosz Biogospodarka w Rolnictwie Puławy, 21-22 czerwca 2016 r. Celem nadrzędnym wprowadzonej w 2012 r. strategii Innowacje w służbie

Bardziej szczegółowo

Temat: PODSTAWY PRZETWARZANIA ENERGII W ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁA ENERGII

Temat: PODSTAWY PRZETWARZANIA ENERGII W ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁA ENERGII Temat: PODSTAWY PRZETWARZANIA ENERGII W ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁA ENERGII 1. Przetwarzanie (wytwarzanie) energii elektrycznej 2. Podział źródeł energii 3. Podstawowe pojęcia z dziedziny elektryczności 1 WYTWARZANIE

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 10.2.2016 L 33/3 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2016/172 z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 w odniesieniu do określenia

Bardziej szczegółowo

WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko

WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO. Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko WYBRANE TECHNOLOGIE OZE JAKO ELEMENT GOSPODARKI OBIEGU ZAMKNIĘTEGO Dr inż. Alina Kowalczyk-Juśko DEFINICJA ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII Ustawa Prawo Energetyczne definiuje, że odnawialne źródła energii

Bardziej szczegółowo

ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII

ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA I OSZCZĘDZANIE ENERGII Główne źródła energii w Polsce W Polsce głównym źródłem energii są paliwa kopalne: - węgiel kamienny, - węgiel brunatny - ropa naftowa, - gaz ziemny. Należą one

Bardziej szczegółowo

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ, KOSZTY OGRZEWANIA DOMU JEDNORODZINNEGO PALIWAMI ODNAWIALNYMI I KOPALNYMI

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ, KOSZTY OGRZEWANIA DOMU JEDNORODZINNEGO PALIWAMI ODNAWIALNYMI I KOPALNYMI ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII W POLSCE NA TLE UNII EUROPEJSKIEJ, KOSZTY OGRZEWANIA DOMU JEDNORODZINNEGO PALIWAMI ODNAWIALNYMI I KOPALNYMI Prof. dr hab. inż. Mariusz J. Stolarski, prof. zw. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

Bardziej szczegółowo

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki

DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji

Bardziej szczegółowo

ALTERNATYWNE SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII

ALTERNATYWNE SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII ALTERNATYWNE SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII KLAUDIA ROGULSKA Zadanie edukacyjne realizowane w ramach projektu pt. Naukowy zawrót głowy - czyli co chemia i geografia ma wspólnego z fizyką? Konie mechaniczne

Bardziej szczegółowo

G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M

G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Niezależność energetyczna JSW KOKS S.A. w oparciu o posiadany gaz koksowniczy

Niezależność energetyczna JSW KOKS S.A. w oparciu o posiadany gaz koksowniczy Niezależność energetyczna JSW KOKS S.A. w oparciu o posiadany gaz koksowniczy Mateusz Klejnowski www.jsw.pl JSW KOKS S.A. podstawowe informacje JSW KOKS S.A. powstała na początku 2014 roku poprzez połączenie

Bardziej szczegółowo

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej

Żywność i zasoby naturalne LEKCJA 1. Partnerzy: ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Żywność i zasoby naturalne Partnerzy: LEKCJA 1 ZRÓWNOWAŻONE SYSTEMY ŻYWNOŚCIOWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Zrównoważone systemy żywnościowe https://envirogroup22.files.wordpress.com/2016/02/enviro-1.png

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ OFERTOWY OFERTA. Nazwa i adres podmiotu składającego ofertę:... NIP... REGON...

FORMULARZ OFERTOWY OFERTA. Nazwa i adres podmiotu składającego ofertę:... NIP... REGON... FORMULARZ OFERTOWY Załącznik nr 4 do Zapytania ofertowego Zamawiający: Powiat Szczecinecki ul. 28 Lutego 16 78-400 Szczecinek OFERTA i adres podmiotu składającego ofertę:...... NIP... REGON...... Odpowiadając

Bardziej szczegółowo

5.5. Możliwości wpływu na zużycie energii w fazie wznoszenia

5.5. Możliwości wpływu na zużycie energii w fazie wznoszenia SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 Podstawowe określenia... 13 Podstawowe oznaczenia... 18 1. WSTĘP... 23 1.1. Wprowadzenie... 23 1.2. Energia w obiektach budowlanych... 24 1.3. Obszary wpływu na zużycie energii

Bardziej szczegółowo

ELEKTROENERGETYKA. System elektroenergetyczny

ELEKTROENERGETYKA. System elektroenergetyczny ELEKTROENERGETYKA System elektroenergetyczny Opracowano w oparciu o materiały do wykładów prof. Izabeli Mróz Radłowskiej z Politechniki Łódzkiej Krajowy System Elektroenergetyczny Krajowy System Elektroenergetyczny

Bardziej szczegółowo

Stan obecny i perspektywy wykorzystania energii odnawialnej

Stan obecny i perspektywy wykorzystania energii odnawialnej Stan obecny i perspektywy wykorzystania energii odnawialnej Informacje ogólne Zdzisław Kusto Politechnika Gdańska UŻYTKOWANIE SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH Opracowane Opracowane według według IIASA IIASA ENERGETYKA

Bardziej szczegółowo

Ośrodek Szkoleniowo-Badawczy w Zakresie Energii Odnawialnej w Ostoi

Ośrodek Szkoleniowo-Badawczy w Zakresie Energii Odnawialnej w Ostoi Ośrodek Szkoleniowo-Badawczy w Zakresie Energii Odnawialnej w Ostoi Energia na jutro Technologie stosowane w energetyce odnawialnej 15.09.2014 1 Typowy podział energii odnawialnych: 1) 2) 3) 4) 5) 2 Typowy

Bardziej szczegółowo

PLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce

PLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach

Bardziej szczegółowo

Scenariusz zajęć dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

Scenariusz zajęć dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Scenariusz zajęć dla uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Temat: Niekonwencjonalne źródła energii, bezpieczeństwo energetyczne Czas: 45 minut (godzina lekcyjna) Przedmiot: Lekcja biologii lub

Bardziej szczegółowo

Czym w ogóle jest energia geotermalna?

Czym w ogóle jest energia geotermalna? Energia geotermalna Czym w ogóle jest energia geotermalna? Ogólnie jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne. Energia ta biorąc pod uwagę okres istnienia

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en) 14624/15 ADD 1 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 24 listopada 2015 r. Do: ENV 742 STATIS 88 ECO 145 FIN 848 DELACT 160 Sekretarz Generalny

Bardziej szczegółowo

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o.

WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o. WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY ZASOBY BIOMASY Rys.2. Zalesienie w państwach Unii Europejskiej Potencjał techniczny biopaliw stałych w Polsce oszacowano na ok. 407,5 PJ w skali roku. Składają się

Bardziej szczegółowo

grupa a Człowiek i środowisko

grupa a Człowiek i środowisko grupa a Człowiek i środowisko................................................. Imię i nazwisko Poniższy test składa się z 18 zadań. Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą do uzyskania za prawidłową

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

System Certyfikacji OZE

System Certyfikacji OZE System Certyfikacji OZE Mirosław Kaczmarek miroslaw.kaczmarek@ure.gov.pl III FORUM EKOENERGETYCZNE Fundacja Na Rzecz Rozwoju Ekoenergetyki Zielony Feniks Polkowice, 16-17 września 2011 r. PAKIET KLIMATYCZNO

Bardziej szczegółowo

Gdzie zaczyna się OZE Energia odnawialna w rybactwie

Gdzie zaczyna się OZE Energia odnawialna w rybactwie Gdzie zaczyna się OZE Energia odnawialna w rybactwie Energia odnawialna uzyskiwana jest z naturalnych, powtarzających się procesów przyrodniczych Definicja rekomendowaną przez Międzynarodową Agencję Energetyczną

Bardziej szczegółowo

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015

Kongres Innowacji Polskich KRAKÓW 10.03.2015 KRAKÓW 10.03.2015 Zrównoważona energetyka i gospodarka odpadami ZAGOSPODAROWANIE ODPADOWYCH GAZÓW POSTPROCESOWYCH Z PRZEMYSŁU CHEMICZNEGO DO CELÓW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Marek Brzeżański

Bardziej szczegółowo

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO

Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO Temat: ŹRÓDŁA ENERGII ELEKTRYCZNEJ PRĄDU PRZEMIENNEGO 1 Źródła energii elektrycznej prądu przemiennego: 1. prądnice synchroniczne 2. prądnice asynchroniczne Surowce energetyczne: węgiel kamienny i brunatny

Bardziej szczegółowo

Uwarunkowania rozwoju gminy

Uwarunkowania rozwoju gminy AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE W GMINIE PRUDNIK Część 05 Uwarunkowania rozwoju gminy W 835.05 2/8 SPIS TREŚCI 5.1 Główne czynniki decydujące

Bardziej szczegółowo

Studenckie Koło Naukowe Eko-Energia

Studenckie Koło Naukowe Eko-Energia Studenckie Koło Naukowe Eko-Energia Eko-Energia jako organizacja studencka Zostało założone w 2007 roku z inicjatywy studentów ówczesnej Międzywydziałowej Szkoły Energetyki. Aktualnie Koło działa przy

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lipca 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lipca 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 154 9130 Poz. 914 914 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 25 lipca 2011 r. w sprawie informacji wymaganych do opracowania krajowego planu rozdziału uprawnień do emisji Na podstawie

Bardziej szczegółowo

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ENERGETYKA

EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ENERGETYKA Załącznik do uchwały Nr 000-8/4/2012 Senatu PRad. z dnia 28.06.2012r. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW ENERGETYKA Nazwa wydziału: Mechaniczny Obszar kształcenia w zakresie: Nauk technicznych Dziedzina

Bardziej szczegółowo

Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań

Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań 24-25.04. 2012r EC oddział Opole Podstawowe dane Produkcja roczna energii cieplnej

Bardziej szczegółowo

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza

Bardziej szczegółowo

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego CIEPŁO, PALIWA, SPALANIE CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego WYMIANA CIEPŁA. Zmiana energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra Spółka Akcyjna

PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra Spółka Akcyjna Szczecin 3 grudnia 2009 Elektrownia Dolna Odra PGE Zespół Elektrowni Dolna Odra SA tworzą trzy elektrownie: Elektrownia Dolna Odra Elektrownia Pomorzany moc elektryczna 1772 MWe, moc cieplna 117,4 MWt

Bardziej szczegółowo

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...

gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce... SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna

Bardziej szczegółowo

TWEE, sem. 2. Wykład 6

TWEE, sem. 2. Wykład 6 TWEE, sem. 2 Wykład 6 Elektrownie gazowe i gazowo-parowe Dlaczego gaz i jaki gaz? Turbina gazowa budowa i działanie Praca turbiny gazowej w obiegu prostym Ważniejsze parametry wybranych turbin gazowych

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski

Bardziej szczegółowo

G 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni) przemysłowej

G 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni) przemysłowej MINISTERSTWO GOSPODARKI, pl. Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej G 10.3 Sprawozdanie o mocy i produkcji energii elektrycznej i ciepła elektrowni (elektrociepłowni)

Bardziej szczegółowo

Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemy le energetycznym i ochrony

Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemy le energetycznym i ochrony Józef Neterowicz Absolwent wydziału budowy maszyn AGH w Krakowie Od 1975 mieszka i pracuje w Szwecji w przemyśle energetycznym i ochrony środowiska, od 1992 roku pracował w Polsce jako Konsultant Banku

Bardziej szczegółowo

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D.

MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. MOśLIWOŚCI REALIZACJI CCS W GRUPIE LOTOS Z WYKORZYSTANIEM ZŁÓś ROPY NAFTOWEJ NA BAŁTYKU C.D. Jerzy DomŜalski Gdańsk, 7 stycznia 2009 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 GEOLOGICZNA SEKWESTRACJA CO2 (geosekwestracja)

Bardziej szczegółowo

Alternatywne źródła energii cieplnej

Alternatywne źródła energii cieplnej Alternatywne źródła energii cieplnej Dostarczenie do budynku ciepła jest jedną z najważniejszych konieczności, szczególnie w naszej strefie klimatycznej. Tym bardziej, że energia cieplna stanowi zwykle

Bardziej szczegółowo

Energetyka na świecie

Energetyka na świecie Zmiany w bilansie energetycznym świata Energetyka na świecie Poziom podstawowy Ropa Naftowa Węgiel kamienny Gaz ziemny Energia elektryczna 1 Produkcja elektrycznej w przeliczeniu na 1 mieszkańca Produkcja

Bardziej szczegółowo

Energia jest podstawową cechą materii.

Energia jest podstawową cechą materii. Energia jest podstawową cechą materii. Energia to podstawowa wielkość fizyczna, opisująca potencjalną zdolność danego ciała materialnego do wykonania określonej pracy Energia (z greckiego ενεργός, energos,

Bardziej szczegółowo

Odnawialne Źródła Energii (OZE) PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI

Odnawialne Źródła Energii (OZE) PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI Odnawialne Źródła Energii () PREZENTACJA DLA MIESZKAŃCÓW GMINY ZIELONKI CO TO JEST? Energia odnawialna to taka, której źródła są niewyczerpalne i których eksploatacja powoduje możliwie najmniej szkód w

Bardziej szczegółowo

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA)

WBPP NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII I SPOSOBY ICH WYKORZYSTANIA (BIOMASA, BIOPALIWA) WOJEWÓDZKIE BIURO PLANOWANIA PRZESTRZENNEGO W SŁUPSKU WBPP KONFERENCJA DLA MŁODZIEŻY SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH GMIN STOWARZYSZONYCH W ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA RZEKI SŁUPI I ŁUPAWY NATURALNE ZASOBY ODNAWIALNYCH

Bardziej szczegółowo

Urząd Gminy we Włoszczowie Ul. Partyzantów Włoszczowa

Urząd Gminy we Włoszczowie Ul. Partyzantów Włoszczowa Urząd Gminy we Włoszczowie Ul. Partyzantów 14 29-100 Włoszczowa Włoszczowa, 2016 Zgodnie z Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. 2015 poz. 478 ze zm.) - odnawialne źródła

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 października 2015 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 października 2015 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 14 października 2015 r. (OR. en) 13021/15 ADD 1 ENER 354 ENV 627 DELACT 136 PISMO PRZEWODNIE Od: Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET

Bardziej szczegółowo

4. Wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej 4.1. Uwagi ogólne

4. Wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej 4.1. Uwagi ogólne 4. Wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej 4.1. Uwagi ogólne Elektrownia zakład produkujący energię elektryczną w celach komercyjnych; Ciepłownia zakład produkujący energię cieplną w postaci pary lub

Bardziej szczegółowo

Źródła energii dawniej i dziś

Źródła energii dawniej i dziś Źródła energii dawniej i dziś Funkcjonowanie i rozwój współczesnego świata jest możliwy dzięki wytwarzaniu ogromnych ilości energii. W celu wytworzenia energii sięga się do różnych jej źródeł. Nieodnawialne

Bardziej szczegółowo

Energetyka odnawialna alternatywą dla energetyki klasycznej. Prof. dr hab. inż. J.M. Olchowik Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej

Energetyka odnawialna alternatywą dla energetyki klasycznej. Prof. dr hab. inż. J.M. Olchowik Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej Energetyka odnawialna alternatywą dla energetyki klasycznej Prof. dr hab. inż. J.M. Olchowik Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Lubelskiej Największym zagrożeniem dla ekologii jest nieracjonalny

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:

Bardziej szczegółowo

dr inż. Tomasz Mirowski Pracownia Zrównoważonego Rozwoju Gospodarki Surowcami i Energią Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

dr inż. Tomasz Mirowski Pracownia Zrównoważonego Rozwoju Gospodarki Surowcami i Energią Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN MOZ LIWOS CI POPRAWY EFEKTYWNOS CI ENERGETYCZNEJ W SEKTORZE MIESZKALNICTWA W POLSCE POPRZEZ ZWIE KSZENIE WYKORZYSTANIA LOKALNYCH ZASOBO W BIOMASY STAŁEJ dr inż. Tomasz Mirowski Pracownia Zrównoważonego

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii

Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii Wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł na Dolnym Śląsku, odzysk energii z odpadów w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii Paweł Karpiński Pełnomocnik Marszałka ds. Odnawialnych Źródeł Energii

Bardziej szczegółowo

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne

Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Geoinformacja zasobów biomasy na cele energetyczne Anna Jędrejek Zakład Biogospodarki i Analiz Systemowych GEOINFORMACJA synonim informacji geograficznej; informacja uzyskiwana poprzez interpretację danych

Bardziej szczegółowo

Przedsiębiorstwa usług energetycznych. Biomasa Edukacja Architekci i inżynierowie Energia wiatrowa

Przedsiębiorstwa usług energetycznych. Biomasa Edukacja Architekci i inżynierowie Energia wiatrowa Portinho da Costa oczyszczalnia ścieków z systemem kogeneracji do produkcji elektryczności i ogrzewania SMAS - komunalny zakład oczyszczania wody i ścieków, Portugalia Streszczenie Oczyszczalnia ścieków

Bardziej szczegółowo