PROJEKTOWANE ZMIANY W USTAWIE O WYROBACH BUDOWLANYCH

Transkrypt

1 Sekcja Betonów Komórkowych SPB Konferencja szkoleniowa ZAKOPANE kwietnia 2010 r. PROJEKTOWANE ZMIANY W USTAWIE O WYROBACH BUDOWLANYCH dr inż. Piotr Gębarowski Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych ODDZIAŁ BETONÓW CEBET w Warszawie

2 USTAWA O WYROBACH BUDOWLANYCH O zmianie do ustawy o wyrobach budowlanych oraz ustawy o systemie oceny zgodności Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881 oraz z późniejszymi zmianami 2009r Nr 18, poz. 97) Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 o systemie zgodności (Dz. U. Nr 204 z 2004, poz. 2087, z późniejszymi zmianami)

3 1. USTAWA O WYROBACH BUDOWLANYCH OKREŚLA: Zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych Zasady kontroli wyrobów budowlanych wprowadzonych do obrotu Zasady działania organów nadzoru budowlanego w zakresie kontroli wyrobów budowlanych Przedmiotem nowelizacji są przepisy określające zasady wprowadzenia wyrobów budowlanych do obrotu oraz zasady kontroli tych wyrobów.

4 2. CEL NOWELIZACJI USTAWY Wyeliminowanie istniejących luk prawnych i wątpliwości w przepisach ustawy dotyczących procedur kontroli wyrobów budowlanych ograniczających skutecznośd nadzoru rynku wyrobów budowlanych. Dostosowanie przepisów ustawy do Traktatu UE oraz obowiązku stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 764/2008 z dnia ustanawiającego procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzanych legalnie do obrotu w innym paostwie członkowskim (wzajemne uznawanie). Harmonizacja prawa w zakresie nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu

5 3. PODSTAWOWE ZMIANY W USTAWIE O WYROBACH BUDOWLANYCH Wprowadzenie do art. 5 zasady wzajemnego uznawania Zasada ta mówi, że do obrotu na terytorium RP może byd wprowadzony wyrób budowlany: Oznakowany CE Oznaczony znakiem budowlanym Wprowadzony do obrotu legalnie w innym paostwie członkowskim Unii Europejskiej, nieobjęty zakresem przedmiotowym norm zharmonizowanych lub wytycznych do europejskich aprobat technicznych, jeśli jego właściwości użytkowe umożliwiają spełnienie wymagao podstawowych przez obiekty budowlane zaprojektowane i budowane w sposób określony w przepisach, w tym przepisach techniczno-budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej

6 3a. CZYM JEST WZAJEMNE UZNAWANIE? Jest to metoda służąca zapewnieniu swobodnego przepływu towarów w obszarze niezharmonizowanym w UE Jest sposobem zapewnienia optymalnego Jednolitego Rynku Powstało na podstawie orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie likieru: Cassis de Dijon (1979) Rozporządzenie 764/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) z dnia

7 3a. ZASADA WZAJEMNEGO UZNAWANIA OPIERA SIĘ NA DWÓCH ARTYKUŁACH: Art. 28 zasada ogólna swobodny przepływ towarów Art. 30 wyjątki ograniczenia uzasadnione i proporcjonalne Znajomośd ZWU była do tej pory bardzo mała albo była stosowana bardzo rzadko

8 3a. ZASADA OGÓLNA art. 28 Paostwo członkowskie nie może zabraniad ani ograniczad wprowadzania na rynek wyrobu legalnie wprowadzonego do obrotu w innym paostwie członkowskim, nawet jeśli istnieją różnice w ich krajowych przepisach technicznych Wzajemne uznawanie nie wymaga porównywania przepisów technicznych paostw członkowskich

9 3a. WYJĄTKI art. 30 Zakazy dopuszczalne są tylko wówczas, gdy uzasadnione są względami: moralności publicznej; porządku publicznego; bezpieczeostwa publicznego; ochrony zdrowia i życia ludzi i zwierząt lub ochrony roślin; ochrony narodowych dóbr kultury o wartości artystycznej, historycznej lub archeologicznej; ochrony własności przemysłowej i handlowej, pod warunkiem że zastosowane zakazy i ograniczenia nie stanowią środka arbitralnej dyskryminacji ani ukrytych ograniczeo w handlu między Paostwami Członkowskimi. Proporcjonalność co do założonego celu

10 3a. EWENTUALNA ODMOWA WZAJEMNEGO UZNAWANIA 1. Pismo do podmiotu gospodarczego (jeśli państwo członkowskie zamierza podjąć decyzję ws. odmowy) Podanie przepisu technicznego Określenie dowodu technicznego lub naukowego (uzasadniona wyższym celem interesu publicznego, nie można podjąd mniej restrykcyjnego środka) Decyzja musi opierad się na charakterystyce lub typie wyrobu 2. Podmiot gospodarczy może zgłosid pisemne uwagi 3. Ocena zgłoszonych uwag 4. Decyzja władz publicznych pozytywna informacja niezwłoczna negatywna 20 lub 40 dni roboczych; decyzja musi zawierad: ocenę zgłoszonych uwag, powody na których została oparta, środki naprawcze brak decyzji w ciągu dni roboczych to domniemanie zgodności z prawem

11 3a. PUNKTY KONTAKTOWE O WYROBACH Paostwo członkowskie powinno wyznaczyd co najmniej jeden Punkt Kontaktowy o Wyrobach i przekazad dane o nich KE i innym paostwom członkowskim Zadania PKW: Informować na życzenie i bezpłatnie w ciągu 15 dni roboczych Dostarczad przepisy techniczne stosowane przy określonego typie wyrobu w danym paostwie Udzielad informacji, czy dany wyrób podlega uprzedniej autoryzacji Wskazywad środki odwoławcze dostępne powszechnie na terytorium kraju w przypadku wystąpienia sporu pomiędzy podmiotem i właściwymi władzami

12 3a. Punkt Kontaktowy ds. Produktów Ministerstwo Gospodarki Departament Regulacji Gospodarczych Plac Trzech Krzyży 3/ Warszawa Tel: Tel: Faks: owe+ds+produktow/

13 3b. POJĘCIE IMPORTERA Wprowadzenie pojęcie importera Importer - osoba fizyczna lub prawna mająca siedzibę na terytorium paostwa członkowskiego UE lub EFTA, która wprowadza do obrotu wyroby budowlane z krajów trzecich Importer wyrobów budowlanych ponosi odpowiedzialnośd za wprowadzone do obrotu wyroby budowlane i z tego tytułu nakłada się na niego obowiązki analogiczne jak na producenta.

14 3c. PODSTAWOWE ZMIANY W USTAWIE Jednoznacznie zostaną określone obowiązki kontrolowanego oraz uprawnienia kontrolującego w trakcie kontroli wyrobu budowlanego Kontrolujący ma prawo wstępu na teren obiektów i do pomieszczeo, w których znajdują się wyroby budowlane i dokumenty objęte zakresem kontroli Kontrole wyrobów budowlanych przeprowadza się w siedzibie kontrolowanego lub w miejscu wykonywania jego działalności (w obecności kontrolowanego lub upoważnionego) Kontrola dotyczy wyłącznie wyrobu budowlanego, prawidłowości jego oznakowania oraz oceny zgodności i dokumentacji technicznej dotyczącej tego wyrobu

15 3c.UPRAWIENIA I OBOWIĄZKI KONTROLUJĄCEGO I KONTROLOWANEGO Kontrolujący może żądad od kontrolowanego producenta albo importera deklaracji zgodności wyrobu budowlanego, nazwy i adresu zakładu, w którym wyrób jest wytwarzany, wykazu uwzględnionych specyfikacji technicznych, ogólnego opisu wyrobu budowlanego, schematów oraz instrukcji stosowania wyrobu W przypadku uzasadnionych wątpliwości co do zgodności wyrobu budowlanego z wymaganiami określonymi w niniejszej ustawie, kontrolujący może żądad od kontrolowanego producenta albo importera w wyznaczonym terminie dokumentów związanych z oceną zgodności, sprawozdania z przeprowadzonych badao oraz informacji o wewnętrznej kontroli produkcji

16 3c. UPRAWIENIA I OBOWIĄZKI KONTROLUJĄCEGO I KONTROLOWANEGO Kontrolujący może żądad od sprzedawcy wskazania nazwy i adresu producenta, importera lub sprzedawcy, od którego nabył wyrób budowlany, ogólnego opisu wyrobu budowlanego, schematów oraz instrukcji stosowania tego wyrobu oraz przedstawienia w wyznaczonym terminie, deklaracji zgodności jeśli producent lub importer ma siedzibę na terenie RP Gdy wyrób budowlany może stwarzad zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska, kontrolujący może zażądad od producenta, importera (jeśli ma siedzibę poza terytorium RP) lub sprzedawcy przedstawienia w wyznaczonym terminie dokumentacji technicznej wyrobu

17 3c. UPRAWIENIA I OBOWIĄZKI KONTROLUJĄCEGO I KONTROLOWANEGO Kontrolujący ma prawo: Badad dokumenty w zakresie objętym kontrolną żądad sporządzenia ich kopii oraz tłumaczeo, jeżeli jest to niezbędne przy kontroli, Dokonywad oględzin wyrobów budowlanych, Legitymowad osoby w celu stwierdzenia ich tożsamości, Żądad w wyznaczonym terminie pisemnych i ustnych wyjaśnieo w sprawach objętych kontrolą,

18 3c. UPRAWIENIA I OBOWIĄZKI KONTROLUJĄCEGO I KONTROLOWANEGO Kontrolujący ma prawo: Przesłuchiwad osoby w charakterze świadka, strony lub biegłego, jeśli jest to niezbędne do wyjaśnienia sprawy, Zabezpieczad dowody, wyroby budowlane, pomieszczenia lub środki przewozowe, Pobierad nieodpłatnie próbki wyrobów budowlanych do badao, Kontrolowany jest obowiązany umożliwid kontrolującemu dokonane czynności oraz potwierdzid zgodnośd kopii dokumentów z oryginałami.

19 3c. PODSTAWOWE ZMIANY W USTAWIE Właściwy organ może, w drodze postanowienia, dokonad zabezpieczenia wyrobu budowlanego lub jego określonej partii przed dalszym przekazywaniem na okres 2 miesięcy, jeżeli: Kontrolowany nie przedstawi dokumentów związanych z oceną zgodności lub Dokumenty wskazują, że wyrób budowlany może nie spełniad wymagao określonych ustawą, albo Dokonane przez kontrolującego oględziny wyrobu wskazują, że wyrób może nie spełniad wymagao określonych ustawą. Posiadane przez kontrolującego dowody wskazują, że właściwości użytkowe wyrobu są niezgodne z deklarowanymi. Na postanowienie o zabezpieczeniu przysługuje zażalenie. Jeżeli ustały przyczyny zabezpieczenia wyrobu lub jego określonej partii przed upływem 2-miesięcznego okres zabezpieczenia, postanowienie z urzędu jest uchylane przez organ, które je wydał.

20 3c. PODSTAWOWE ZMIANY W USTAWIE Kontrolujący będzie mógł pobierad nieodpłatne próbki do badao od kontrolowanego producenta, importera lub sprzedawcy, ale wyłącznie z wyrobów lub partii wyrobów, która została zabezpieczona. Obecnie próbki kontrolne mogą byd pobierane wyłącznie od producenta, jeżeli z przedstawionych kontrolującemu dokumentów nie wynika, że wyrób spełnia wymagania wynikające z ustawy.

21 3d. CZYNY ZABRONIONE art. 34 Wprowadzenie do obrotu wyrobu budowlanego nienadającego się do stosowania przy wykonywaniu robót budowlanych, Umieszczenie oznakowania CE albo znaku budowlanego na wyrobie budowlanym, który nie spełnia wymagao określonych w niniejszej ustawie, Umieszczenie na wyrobie budowlanym znaku podobnego do oznakowania CE albo znaku budowlanego, mogącego wprowadzid w błąd użytkownika, konsumenta lub sprzedawcę tego wyrobu, Umieszczenie znaku budowlanego na wyrobie, niebędącym wyrobem budowlanym.

22 3d. CZYNY ZABRONIONE Ustawa wprowadza jednakowe sankcje karne (grzywnę) w odniesieniu do wyrobów oznakowanych CE jak i znakiem budowlanym, za czyny zabronione określone w art. 34, przy czym czyny te zostały przekwalifikowane z kategorii wykroczenia na przestępstwo.

23 ZMIANY W USTAWIE O SYSTEMIE OCENY ZGODNOŚCI Przeniesienie przepisów karnych dotyczących wyrobów budowlanych wprowadzanych do obrotu z oznakowaniem CE do ustawy o wyrobach budowlanych Stworzenie podstaw prawnych do notyfikacji KE decyzji organów nadzoru budowlanego dotyczących wyrobów budowlanych

24 4. PODSUMOWANIE - SPODZIEWANE KORZYŚCI NOWELIZACJI USTAWY Wejście w życie ustawy powinno, poprzez zwiększenie skuteczności działao kontrolnych organów nadzoru budowlanego, przyczynid się do: skuteczniejszej ochrony nabywców wyrobów budowlanych przed wyrobami niebezpiecznymi lub przed wyrobami o gorszych parametrach niż deklarowane przez producenta (podniesienie poziomu bezpieczeostwa obiektów budowlanych i ograniczenie kosztów ich eksploatacji),

25 4. PODSUMOWANIE - SPODZIEWANE KORZYŚCI NOWELIZACJI USTAWY Podniesienie skuteczności działao nadzoru budowlanego wpłynie pozytywnie na funkcjonowanie producentów wyrobów budowlanych działających zgodnie z prawem, w tym zgodnie z przepisami technicznymi, Traktowanie na równi importerów, sprzedawców i producentów w trakcie kontroli przyczyni się do sprawiedliwej konkurencji rynku wyrobów budowlanych, Sankcje karne mają sprawid, że nieuczciwy gracz na rynku mocniej się zastanowi, czy opłaca mu ryzykowad łamiąc prawo.