GOSPODARKA ODPADAMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE

Transkrypt

1 GOSPODARKA ODPADAMI W PRZEDSIĘBIORSTWIE Wydział Inżynierii i Biotechnologii, Politechnika Częstochowska jurand@is.pcz.czest.pl Ustroń - Jaszowiec, października 2012

2 Zakres tematyczny BLOK I BLOK II regulacje prawne dotyczące odpadów dyrektywa UE, krajowe akty prawne terminologia klasyfikacja odpadów najistotniejsze zmiany w ustawie o odpadach (projekt nowej ustawy o odpadach) Wymagania w zakresie gospodarki odpadami obowiązki administracyjne wytwórcy odpadów (decyzje, pozwolenia itp.) identyfikacja wytwarzanych odpadów Sposoby gospodarowania odpadami zbieranie i transport odpadów przekazywanie odpadów podmiotom oraz osobom fizycznym odzysk i unieszkodliwianie odpadów w instalacjach i poza nimi składowanie i magazynowanie odpadów

3 Zakres tematyczny szkolenia BLOK III BLOK IV Ewidencja odpadów karta przekazania odpadów przykład formularza karta ewidencji odpadu przykład formularza kto powinien prowadzić ewidencję, a kto jest zwolniony Sprawozdawczość dotycząca odpadów kto podlega pod obowiązek sprawozdawczy poprawne wypełnienie zbiorczego zestawienia danych o odpadach rozliczenie lat poprzednich konsekwencje, kary Opłaty i kary grożące za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących odpadów (kary pieniężne, grzywny lub kary aresztu)

4 Ustawodawstwo

5 DYREKTYWA RAMOWA 2008/98/WE nowa dyrektywa ramowa w sprawie odpadów 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 weszła w życie z dniem 12 grudnia 2008r (państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy niniejszej dyrektywy nie później niż do dnia 12 grudnia 2010r) zastąpiła dyrektywę 2006/12/WE której postanowienia transponowała obowiązująca ustawa o odpadach dyrektywa 2000/76/WE w sprawie spalania odpadów, dyrektywa 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów, dyrektywa 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, dyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, dyrektywa 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, dyrektywa 2006/66/WE w sprawie baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i akumulatorów, dyrektywa 96/59/WE w sprawie unieszkodliwiania (usuwania) polichlorowanych bifenyli i polichlorowanych trifenyli (PCB/PCT), dyrektywa Rady 86/278/EWG w sprawie ochrony środowiska, w szczególności gleby, w przypadku wykorzystywania osadów ściekowych w rolnictwie, dyrektywa 78/176/EWG w sprawie odpadów z przemysłu dwutlenku tytanu, dyrektywa 2006/21/WE w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego, dyrektywa 2010/75/WE w sprawie emisji przemysłowych

6 NOWE ELEMENTY DYREKTYWY Odwrócona hierarchia postępowania z odpadami Produkty uboczne i utrata statusu odpadu (określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku) Nowy katalog odpadów (ma uwzględniać odpady niebezpieczne uwzględniać pochodzenie i skład odpadów, a w razie potrzeby wartości dopuszczalne stężeń substancji niebezpiecznych)

7 NOWA HIERARCHIA POSTĘPOWANIA Z ODPADAMI unieszkodliwianie inne metody odzysku np. odzysk energii recykling przygotowanie do ponownego użycia zapobieganie * Możliwe jest odstąpienie od tej hierarchii jeżeli jest to uzasadnione metodologią LCA

8 NOWE ELEMENTY DYREKTYWY Odwrócona hierarchia postępowania z odpadami Produkty uboczne i utrata statusu odpadu (określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku) Nowy katalog odpadów (ma uwzględniać odpady niebezpieczne uwzględniać pochodzenie i skład odpadów, a w razie potrzeby wartości dopuszczalne stężeń substancji niebezpiecznych) substancja lub przedmiot, powstające w wyniku procesu produkcyjnego, którego podstawowym celem nie jest ich produkowanie, mogą być uznane za produkt uboczny, a nie za odpad, wyłącznie jeżeli spełnione są warunki (artykuł 5): dalsze wykorzystywanie danej substancji lub tego przedmiotu jest pewne; dana substancja lub przedmiot mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez jakiegokolwiek dalszego przetwarzania innego niż normalna praktyka przemysłowa; dana substancja lub przedmiot są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego; dalsze wykorzystywanie jest zgodne z prawem, tzn. dana substancja lub przedmiot spełniają wszelkie istotne wymagania dla określonego zastosowania w zakresie produktu, ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego

9 NOWE ELEMENTY DYREKTYWY Odwrócona hierarchia postępowania z odpadami Produkty uboczne i utrata statusu odpadu (określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku) Nowy katalog odpadów (ma uwzględniać odpady niebezpieczne uwzględniać pochodzenie i skład odpadów, a w razie potrzeby wartości dopuszczalne stężeń substancji niebezpiecznych) określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku, w tym recyklingu spełniają ścisłe kryteria opracowane zgodnie z następującymi warunkami (artykuł 6): dana substancja lub przedmiot jest powszechnie stosowana do konkretnych celów; istnieje rynek takich substancji lub przedmiotów, bądź popyt na nie; dana substancja lub przedmiot spełniają wymagania techniczne dla konkretnych celów oraz wymagania obowiązujących przepisów i norm mających zastosowanie do produktów; zastosowanie danej substancji lub przedmiotu nie prowadzi do ogólnych niekorzystnych skutków dla środowiska lub zdrowia ludzkiego.

10 DOTYCHCZASOWE DOŚWIADCZENIA Produkty uboczne i utrata statusu odpadu (określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku) JEDNO ROZPORZĄDZENIE Rozporządzenie Rady UE nr 333/2011 z 31 marca 2011r ustanawiające kryteria określające, kiedy pewne rodzaje złomu przestają być odpadami na mocy dyrektywy 2008/98/WE Od 2006 przeprowadzono analizy i badania celem wyselekcjonowania odpadów, dla których powinny zostać opracowane kryteria do utraty statusu odpadu. Objęto: Złom metali: żelaza, stali, cynku, ołowiu, cyny, aluminium, miedzi Tworzywa sztuczne Papier Tekstylia Szkło Kruszywa z odpadów z budowy i rozbiórki Popioły i żużle Paliwa z odpadów Drewno Oleje odpadowe Opony Rozpuszczalniki Metale szlachetne

11 NOWE ELEMENTY DYREKTYWY Odwrócona hierarchia postępowania z odpadami Produkty uboczne i utrata statusu odpadu (określone rodzaje odpadów mogą utracić status odpadu - gdy zostały poddane procesowi odzysku) Nowy katalog odpadów (odpady niebezpieczne mają uwzględniać pochodzenie i skład odpadów, a w razie potrzeby wartości dopuszczalne stężeń substancji niebezpiecznych) ustanawiany jest przez Komisję Europejską (obecnie decyzja 2000/532/WE) wykaz ma uwzględniać dla odpadów niebezpiecznych pochodzenie i skład odpadów, a w razie potrzeby wartości dopuszczalne stężeń substancji niebezpiecznych zmiany klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne nie można osiągać w wyniku rozcieńczenia lub mieszania odpadu celem obniżenia początkowego stężenia substancji niebezpiecznych do poziomu niższego od określającego niebezpieczny charakter odpadu. włączenie danej substancji lub przedmiotu do wykazu nie oznacza, że stanowią one odpad we wszystkich okolicznościach. Substancja lub przedmiot są uznawane za odpad jedynie po spełnieniu warunków definicji odpadu. państwo członkowskie może uznać dane odpady za odpady niebezpieczne nawet jeśli nie zostały umieszczone w wykazie odpadów.

12 PROJEKT NOWEJ USTAWY O ODPADACH projekt prezentacja

13 AKTUALNE AKTY PRAWNE w POSTĘPOWANIU Z ODPADAMI Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U nr 25 poz. 150) Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185 poz z późn. Zm.) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 63 poz. 638 z póżn. zm.) Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90 poz. 607) Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U. z 2008 r Nr 233 z późn zm) Dz. U Nr 249 poz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych Dz. U Nr 249 poz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów Dz. U Nr 75 poz. 527 z póżn. zm. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku Dz. U Nr 49, poz. 356 Rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami Dz. U Nr 16 poz. 154 z późn. zm. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie rodzajów odpadów, których zbieranie lub transport nie wymagają zezwolenia na prowadzenie działalności Dz. U nr 112 poz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów

14 AKTY PRAWNE - JAK JE CZYTAĆ Tytuł Przepisy merytoryczne ogólne zakres ustawy, definicje. Przepisy merytoryczne szczegółowe przepisy podstawowe; przepisy o organach (przepisy ustrojowe); przepisy o postępowaniu przed organami (przepisy proceduralne); przepisy o odpowiedzialności karnej (przepisy karne) Przepisy zmieniające Przepisy przejściowe Przepisy uchylające, przepisy o wejściu w życie ustawy W rozporządzeniu zamieszcza się tylko przepisy regulujące sprawy przekazane do unormowania w przepisie upoważniającym (tzw. upoważnieniu ustawowym). W rozporządzeniu nie zamieszcza się przepisów niezgodnych z ustawą upoważniającą lub z innymi ustawami i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, chyba że przepis upoważniający wyraźnie na to zezwala. Na podstawie jednego upoważnienia ustawowego wydaje się jedno rozporządzenie, które wyczerpująco reguluje sprawy przekazane do unormowania w tym upoważnieniu.

15 AKTY PRAWNE (darmowe) GDZIE JE ZNALEŹĆ Dziennik Ustaw i Monitor Polski: dziennikustaw.gov.pl/ monitorpolski.gov.pl/ Internetowy System Aktów Prawnych na stronach sejmowych: isap.sejm.gov.pl Strony internetowe Ministerstwa Środowiska: legislacja.rcl.gov.pl

16 TERMINOLOGIA odpad - oznacza każdą substancję lub przedmiot należący do jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do ustawy, których posiadacz pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany. druga definicja - odpady określane są jako niebezpieczne, kiedy zawierają w swoim składzie substancje lub posiadają właściwości, określone w załącznikach 2,3,4 substancje i przedmioty, które nie spełniają wymagań technicznych, przez co stanowią zagrożenie dla środowiska lub zdrowia/życia ludzi, są odpadami. WIOŚ w drodze decyzji stwierdza niespełnienie wymagań technicznych i nakłada obowiązek pozbycia się tych odpadów wskazując sposób wykonania tej decyzji.

17 TERMINOLOGIA Odpady niebezpieczne Odpady inne niż niebezpieczne Odpady komunalne Odpadem niebezpiecznym jest taki opad, który spełnia jeden z dwóch warunków: A2+4 lub B należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub - należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy.

18 TERMINOLOGIA Instalacja - rozumie się przez to: Substancja rozumie się przez to Starosta - rozumie się przez to także stacjonarne urządzenie techniczne, zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję; Emisja rozumie się przez to wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi: a) substancje, b) energie, takie jak ciepło, hałas, wibracje lub pola elektromagnetyczne; pierwiastki chemiczne oraz ich związki, mieszaniny lub roztwory występujące w środowisku lub powstałe w wyniku działalności człowieka prezydenta miasta na prawach powiatu

19 TERMINOLOGIA gospodarowanie odpadami - zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania odpadów magazynowanie odpadów czasowe przetrzymywanie lub gromadzenie odpadów przed ich transportem, odzyskiem lub unieszkodliwieniem zbieranie odpadów - każde działanie, w szczególności umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania posiadacz odpadów - każdy, kto faktycznie włada odpadami (wytwórca odpadów, inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna), z wyłączeniem prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnię ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości; wytwórca odpadów - każdy, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów oraz każdy, kto przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórca odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej

20 KLASYFIKACJA ODPADÓW zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt. 1 i 2 ustawy o odpadach odpady dzieli się na odpady inne niż niebezpieczne oraz odpady niebezpieczne. katalog odpadów (rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów - Dz.U Nr 112 poz. 1206). odpad zależy od źródła ich powstawania punkt wyjścia: grupa określająca branżę, z którą wiąże się powstanie danego rodzaju odpadu następnie na surowcu z jakiego są wykonane, stanu skupienia, składu chemicznego, toksyczności, stopnia zagrożenia dla środowiska oraz stopnia przydatności do dalszego wykorzystania. katalog odpadów dzieli odpady w zależności od źródła ich powstawania na 20 następujących grup Listę odpadów niebezpiecznych ustala się poprzez oznakowanie odpadów niebezpiecznych w katalogu odpadów indeksem górnym w postaci gwiazdki * przy kodzie rodzaju odpadów.

21 KLASYFIKACJA ODPADÓW Schemat klasyfikacji wg źródła postawania w grupach 01 do 12 lub 17 do 20, przypisując im odpowiedni kod sześciocyfrowy określający rodzaj odpadu (wyłączając kody kończące się na 99) w przypadku nie odnalezienia odpowiedniej pozycji ww. grupach, odpady klasyfikuje się w grupach 13, 14 i 15 w przypadku nie odnalezienia odpowiedniej pozycji ww. grupach, odpady klasyfikuje się w grupie 16, zawierającej odpady nieujęte w innych grupach, w przypadku nie odnalezienia odpowiedniej pozycji w grupie 16, odpady klasyfikuje się w grupie według źródła powstawania, przypisując im kod kończący się na 99 (inne niewymienione odpady). w przypadku zaklasyfikowania jakiegokolwiek odpadu do kodu zakończonego cyframi 99 możemy zostać wezwani do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości fizyko-chemicznych odpadu. odpady opakowaniowe będące odpadami komunalnymi, jeśli są zbierane selektywnie lub występują jako zmieszane odpady opakowaniowe, klasyfikuje się w podgrupie 15 01, a nie w odpady ze specyficznych gałęzi przemysłu mogą być klasyfikowane w kilku grupach

22 KLASYFIKACJA ODPADÓW odpady tworzyw sztucznych, które powstały przy produkcji opakowań do żywności (kubki, talerzyki, pojemniki itp.) kartony wysegregowane na składowisku odpadów ze strumienia odpadów komunalnych

23 OBOWIĄZKI WYTWÓRCY W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI Każdy, kto podejmuje działalność powodującą powstawanie odpadów, powinien ją planować, projektować i prowadzić uwzględniając odpowiednią hierarchię postępowania z odpadami, 1. zapobiegać powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na środowisko przy wytwarzaniu produktów, podczas i po zakończeniu ich użytkowania; 2. zapewniać zgodny z zasadami ochrony środowiska odzysk, jeżeli nie udało się zapobiec powstawaniu odpadów; 3. zapewniać zgodne z zasadami ochrony środowiska unieszkodliwianie odpadów, których powstaniu nie udało się zapobiec lub których nie udało się poddać odzyskowi.

24 OGÓLNE ZASADY GOSPODAROWANIA ODPADAMI Odpady powinny być w pierwszej kolejności poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania. Odpady, które nie mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwiane w miejscu ich powstawania, powinny być, uwzględniając najlepszą dostępną technikę lub technologię, przekazywane do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione. Odpady powinny być zbierane w sposób selektywny. Zakazuje się mieszania odpadów niebezpiecznych różnych rodzajów oraz mieszania odpadów niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio wysegregowano odpady nadające się do odzysku. Zabrania się odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami spełniającymi określone wymagania. Transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów odbywa się z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych.

25 OBOWIĄZKI ADMINISTRACYJNE POSIADACZA ODPADÓW Odpady niebezpieczne Prowadzący instalację powyżej 1 Mg/rocznie Nie prowadzący instalacji powyżej 100 kg/rocznie poniżej 1Mg/rocznie decyzja pozwolenie zatwierdzająca na wytwarzanie program gospodarki odpadów odpadami niebezpiecznych niebezpiecznymi poniżej 100 kg/rocznie powyżej 100 kg/rocznie przedłożenie informacji o wytwarzanych odpadach decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi

26 OBOWIĄZKI ADMINISTRACYJNE POSIADACZA ODPADÓW Odpady inne niż niebezpieczne Prowadzący instalację powyżej Mg/rocznie pozwolenie na wytwarzanie odpadów Nie prowadzący instalacji powyżej 5 Mg/rocznie poniżej Mg/rocznie przedłożenie informacji o wytwarzanych odpadach powyżej 5 Mg/rocznie przedłożenie informacji o wytwarzanych odpadach

27 OBOWIĄZKI ADMINISTRACYJNE POSIADACZA ODPADÓW Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami Dla kogo? Wytwórca odpadów, który prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych Wytwórca odpadów, który jednocześnie prowadzi działalność w zakresie rozbiórki i remontów obiektów, w wyniku której powstają odpady zawierające azbest i który przetwarza te odpady w urządzeniach przewoźnych, jest obowiązany do uzyskania jednej decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami, obejmującej odpady powstające w wyniku rozbiórki i remontów oraz odpady powstałe w wyniku eksploatacji urządzeń przewoźnych do przetwarzania odpadów zawierających azbest.

28 WNIOSKI i ROZPOCZĘCIE DZIAŁALNOŚCI Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien spełniać wymagania określone w przepisach o ochronie środowiska oraz dodatkowo zawierać informacje określone w art. 18 UoO Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi wytwórca odpadów niebezpiecznych jest obowiązany przedłożyć właściwemu organowi na 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej powstawanie odpadów niebezpiecznych lub dniem zmiany tej działalności wpływającej na rodzaj, ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych lub sposób gospodarowania nimi. Wniosek powinien zawierać informacje określone w art. 20 UoO Wniosek o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami, do którego dołącza się ten program, wytwórca odpadów jest obowiązany przedłożyć właściwemu organowi na 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej wytwarzanie odpadów lub dniem zmiany tej działalności wpływającej na rodzaj, ilość wytwarzanych odpadów lub sposób gospodarowania nimi. Wniosek powinien zawierać informacje określone w art. 21b UoO Informację o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami przedkłada się właściwemu organowi w terminie 30 dni przed dniem rozpoczęcia działalności powodującej powstawanie odpadów lub dniem zmiany tej działalności wpływającej na ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposobów gospodarowania nimi. Informację przedkłada się w czterech egzemplarzach.

29 INNE DECYZJE, POZWOLENIA Zezwolenie na prowadzenie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów (art. 26) Zezwolenie na prowadzenie zbiórki lub transportu odpadów (art. 28) Posiadacz odpadów, który prowadzi odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub transport odpadów jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności, jeżeli posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów lub decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi (art. 31) Posiadacz odpadów, który łącznie prowadzi odzysk lub unieszkodliwianie odpadów oraz zbierania lub transportu odpadów, jest zwolniony z obowiązku uzyskania zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów, (art. 32)

30 SPOSOBY GOSPODAROWANIA ODPADAMI Wytwórca odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów. (Art. 25 pkt. 2) Posiadacz odpadów może je przekazywać wyłącznie podmiotom, które uzyskały zezwolenie właściwego organu na prowadzenie gospodarowanie odpadami, chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia. Jeżeli posiadacz odpadów, w tym wytwórca odpadów, przekazuje odpady następnemu posiadaczowi odpadów, który ma zezwolenie właściwego organu na zbieranie, odzysk, unieszkodliwianie odpadów. odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami przenosi się na tego następnego posiadacza odpadów. Każdy przedsiębiorca, który oddaje swoje odpady w zarządzanie innemu podmiotowi powinien sprawdzić jego zezwolenie. wytwórca odpadów ma obowiązek gospodarowania wytworzonymi przez siebie odpadami

31 MAGAZYNOWANIE ODPADÓW Magazynowanie odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Magazynowanie odpadów może odbywać się na terenie, do którego posiadacz odpadów ma tytuł prawny. Miejsce magazynowania odpadów nie wymaga wyznaczenia w trybie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. Określenie miejsca i sposobu magazynowania odpadów następuje w dokumentach: 1) pozwoleniu zintegrowanym, 2) pozwoleniu na wytwarzanie odpadów, 3) decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, 4) informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, 5) zezwoleniu na prowadzenie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, 6) zezwoleniu na zbieranie lub transport odpadów, 7) zgłoszeniu do rejestru.

32 MAGAZYNOWANIE ODPADÓW Magazynowanie jest prowadzone wyłącznie w ramach wytwarzania, zbierania lub przetwarzania. Łączny maksymalny okres magazynowania: - odzysk, unieszkodliwianie (nie dłużej niż przez 3 lata), -składowanie (nie dłużej niż przez 1 rok). Okresy magazynowania odpadów, o których mowa powyżej, liczone są łącznie dla wszystkich kolejnych posiadaczy tych odpadów. Posiadacz jest obowiązany do niezwłocznego usunięcia odpadów z miejsc nie przeznaczonych do ich składowania lub magazynowania (nakaz w formie decyzji wójt, burmistrz, prezydent, dyrektor RDOŚ)

33 TRANSPORT ODPADÓW Prowadzenie transportu odpadów wymaga uzyskania zezwolenia. Transport odpadów, które można przekazać osobom fizycznym i jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami do miejsca wykorzystania tych odpadów nie wymaga zezwolenia na transport odpadów. Ważne*: Podmiot prowadzący działalność jedynie w zakresie transportu odpadów nie jest posiadaczem odpadów. Zlecający usługę transportu odpadów wytwórca lub posiadacz jest obowiązany wskazać prowadzącemu transport odpadów miejsce odbioru odpadów oraz posiadacza odpadów, do którego należy dostarczyć te odpady. Przedsiębiorca prowadzący transport odpadów jest obowiązany dostarczyć odpady do posiadacza odpadów, który został mu wskazany przez zlecającego usługę.

34 RECYKLING/ODZYSK ODPADÓW Odzysk to wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania, określone w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach. Recykling to taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku energii. Procesy odzysku określone w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach: R1 Wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii R2 Regeneracja lub odzyskiwanie rozpuszczalników R3 Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania) R4 Recykling lub regeneracja metali i związków metali

35 RECYKLING/ODZYSK ODPADÓW Procesy odzysku określone w załączniku nr 5 do ustawy o odpadach: R5 Recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych R6 Regeneracja kwasów lub zasad R7 Odzyskiwanie składników stosowanych do usuwania zanieczyszczeń R8 Odzyskiwanie składników z katalizatorów R9 Powtórna rafinacja oleju lub inne sposoby ponownego wykorzystania oleju R10 Rozprowadzanie na powierzchni ziemi w celu nawożenia lub ulepszania gleby R11 Wykorzystanie odpadów pochodzących z któregokolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R10 R12 Wymiana odpadów w celu poddania któremukolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R11 R13 Magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane) R14 Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części R15 Przetwarzanie odpadów w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu.

36 UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW Unieszkodliwianie to poddanie odpadów procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub chemicznych określonym w załączniku nr 6 do ustawy w celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska. Procesy unieszkodliwiania określone w załączniku nr 6 do ustawy o odpadach: D1 Składowanie na składowiskach odpadów obojętnych D2 Obróbka w glebie i ziemi (np. biodegradacja odpadów płynnych lub szlamów w glebie i ziemi) D3 Składowanie przez głębokie zatłaczanie (np. zatłaczanie odpadów, które można pompować) D4 Retencja powierzchniowa (np. umieszczanie odpadów na poletkach osadowych lub lagunach) D5 Składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach odpadów innych niż niebezpieczne D6 Odprowadzanie do wód z wyjątkiem mórz * D7 Lokowanie (zatapianie) na dnie mórz

37 UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW Procesy unieszkodliwiania określone w załączniku nr 6 do ustawy o odpadach: D8 Obróbka biologiczna niewymieniona w innym punkcie niniejszego załącznika, w wyniku której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. fermentacja) D9 Obróbka fizyczno-chemiczna niewymieniona w innym punkcie niniejszego załącznika, w wyniku której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. parowanie, suszenie,strącanie) D10 Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie D11 Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na morzu D12 Składowanie odpadów w pojemnikach w ziemi (np. w kopalni) D13 Sporządzanie mieszanki lub mieszanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D12 D14 Przepakowywanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D13 D15 Magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D14 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane) D16 Przetwarzanie odpadów, w wyniku którego są wytwarzane odpady przeznaczone do unieszkodliwiania

38 PRZEKAZANIE ODPADÓW OSOBIE FIZYCZNEJ Posiadacz odpadów może przekazać określone rodzaje odpadów w celu ich wykorzystania osobie fizycznej lub jednostce organizacyjnej, niebędącej przedsiębiorcą, na ich własne potrzeby. Prowadzenie działalności w zakresie wykorzystania odpadów na własne potrzeby przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami nie wymaga zezwolenia w zakresie odzysku. Transport tych odpadów przez osoby fizyczne i jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcami nie wymaga zezwolenia na transport. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U nr 75 poz. 527, Dz.U nr 235 poz. 1614)

39 SPOSOBY GOSPODAROWANIA ODPADAMI

40 SPOSOBY GOSPODAROWANIA ODPADAMI Zabrania się odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami spełniającymi określone wymagania. R10 Rozprowadzenie na powierzchni ziemi w celu nawożenia lub ulepszania gleby (odpady zawierające wapń, osady ściekowe, odpady zawierające duże ilości substancji organicznych, odpady mineralne)

41 SPOSOBY GOSPODAROWANIA ODPADAMI Zabrania się odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami lub urządzeniami spełniającymi określone wymagania. R14 - Inne działania polegające na wykorzystaniu odpadów w całości lub części R15 - Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu D2 - Obróbka w glebie i ziemi