(Dokument przyjęty przez pierwsze spotkanie Komitetu Wykonawczego industriall Europe Luksemburg, 27 i 28 listopada 2012)

Transkrypt

1 Konsultacja UE w sprawie DOKUMENTU ROBOCZEGO SŁUŻB KOMISJI Umowy firm ponadnarodowych: uświadomienie potencjału dialogu społecznego Stanowisko IndustriAll European Trade Union (Dokument przyjęty przez pierwsze spotkanie Komitetu Wykonawczego industriall Europe Luksemburg, 27 i 28 listopada 2012) Komisja Europejska opublikowała dokument roboczy po zakończeniu grupy ekspertów (w którym industriall Europa była reprezentowana), która pracowała nad tymi kwestiami przez okres dwóch lat. Podstawą tej pracy była rosnąca liczba "tekstów" na poziomie europejskim - często określanych jako umowy nawet jeśli nie wszystkie z nich były naprawdę umowami. Definicja podana w dokumencie roboczym w sprawie Ponadnarodowych Umów Spółek (TCA) całkowicie potwierdza naszą własną opinię o tym, co należy uznać za Europejską Umowę Ramową (EFA). Przede wszystkim, jako industriall Europe oraz w imieniu wszystkich naszych organizacji stowarzyszonych, pragniemy wyrazić nasze przywiązanie do istniejących krajowych systemów negocjacji i układów zbiorowych. Każda debata o opcjonalnych ramach prawnych dotyczących TCA musi wziąć pod uwagę, i w żaden sposób nie naruszać tych krajowych systemów i tradycji. Z naszego punktu widzenia ramy te powinny być całkowicie komplementarne. W tej perspektywie, TCA muszą przestrzegać jasnego zakazu regresji względem umów w różnych krajach. Ponadto, nasze odpowiedzi na pytania Komisji są częścią kompletnego wniosku industriall Europe oraz stanowiska i jako takie nie mogą być zrealizowane w części, ponieważ nie mogą być pozbawiane kontekstu. Wszelkie przyszłe propozycje Komisji powinny następnie uwzględnić także wszystkie - a przynajmniej większość - z tych tematów. Dokument roboczy służb nie próbował przedstawić wszystkich odpowiedzi. Zamiast tego, skończyło się na szeregu konkretnych kwestii, które obecnie są podjęte w tym procesie konsultacji. Większość, jeżeli nie wszystkie kwestie są wymienione. Jeżeli nie są, staraliśmy się dać kilka dodatkowych elementów i odpowiedzi w stanowisku industriall European Trade Union. Czy analiza co do wyzwań i możliwości związanych z ponadnarodowymi porozumieniami firmy jest podzielana przez zainteresowane strony? Czy są istotne inne aspekty, które nie zostały podjęte do tej pory? IndustriAll European Trade Union podziela w dużym stopniu i przyjmuje z zadowoleniem dokument roboczy służb komisji w sprawie Ponadnarodowych Umów Spółek. To daje szczegółowy przegląd wielu problemów, jak również możliwości związanych z rosnącą liczbą TCA w wielonarodowych przedsiębiorstwach w Europie. Jesteśmy jednak stanowczy co do zdania, że Ramowe Umowy Międzynarodowe (IFA) nie mogą i nie powinny być rozpatrywane w tym dokumencie. Dokument roboczy służb próbuje ustanowić przegląd elementów prawnych i orzecznictwa związanegoh z "europejskmi" TCA. IFA nie należą do tego przeglądu, ponieważ ich cel jest z definicji globalny a nie europejski. Nie możemy omawiać ewentualnych opcjonalnych ram prawnych wewnątrz UE, które mogłyby mieć konsekwencje na skalę globalną. Doceniamy jednak szczegółowy przegląd wszystkich możliwych "tekstów", które pojawiły się wewnątrz przedsiębiorstw wielonarodowych oraz konieczność dokonania rozróżnienia dotyczącego 1

2 tych tekstów. Jako takie z zadowoleniem przyjmujemy jasną definicjęktóra jest podany w dokumencie roboczym służb komisji dotyczącym TCA i zgadzamy się z nim. Czego jednak brakuje w tym dokumencie? * Po pierwsze nie ma wyraźnej wzmianki o jednym z istotnych elementów opcjonalnych możliwych ram: sama forma umów. Ważne jest, żeby ramy określające niektóre zasady dotyczące minimalnych wymogów jak w odniesieniu do formy. Myślimy w szczególności w tym sensie o elementach, takich jak: zakres umowy, data podpisania, czas trwania umowy, warunki wypowiedzenia umowy, data jej wejścia w życie, sygnatariusze, itp. * Po drugie, nie jest jasne, czy wystarczy zwrócić uwagę na potrzebę jasnego postępowania poprzedzającego wniesienie skargi. W tym sensienie mówimy tylko o konieczności przewidzenia procedury rozstrzygania sporów w ramach porozumienia, ale dokładniej wokół umów ramowych w Europie. Co dzieje się, na przykład, gdy sygnatariusze nie dojdą do konsensusu w sprawie procesu sądowego, jak przewidziano w umowie? Jestesmy zdania, że powinna się również odbyć debata co do ewentualnego procesu mediacji (nie arbitrażu) na szczeblu europejskim. Uważamy, że w kwestii umów o poziomie europejskim, w najgorszym razie, czy to TCA czy inne, należy odwołać się do struktur Europejskiego Trybunału Pracy (i na pewno nie do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości). Pozostaje również debata na temat prawa do strajku związanego z europejskimi szczeblami negocjacji i porozumień. Jakie opcje należy wybrać w celu wspierania podmiotów zaangażowanych w umowy ponadnarodowych przedsiębiorstw oraz z zamiarem wyjaśnienia ich roli? Przede wszystkim należy zauważyć, że nie chcą zbyt wielu zakłóceń. Powinno to absolutnie pozostać inicjatywą partnerów społecznych. Dla nas, logicznymi i jedynymi partnerami TCA są związki zawodowe. Tylko one mogą zapewnić wyraźny mandat w całej Europie do negocjacji z udziałem wszystkich stron. Jesteśmy za nadaniem jasnej i uznanej roli w tym względzie Europejskiej Federacji Związków Zawodowych (ETUF). Mogą one zdefiniować - w większości przypadków już zdefiniowały - wyraźną wewnętrzną strukturę do wystawienia mandatu do negocjacji, który jest wiążący dla ich organizacji członkowskich we wszystkich krajach i obejmuje wszystkie strony z poszanowaniem różnych tradycji narodowych (związki zawodowe i organy przedstawicielskie pracowników). Dalsze sprecyzowanie roli TCA, w przypadku, kiedy strony-sygnatariusze chcą użyć opcjonalnych ram, powinno podać jasny proces wdrożenia do krajowych systemów istniejących porozumień zbiorowych, z poszanowaniem krajowych systemów i / lub tradycji. I, na samym końcu, jakiś system rejestracji na poziomie europejskim (baza danych) mogłoby się przyczynić w celu wyjaśnienia istnienia tych umów oraz uczynić je bardziej przejrzystymi. Jakie są możliwe sposoby podniesienia świadomości co do zobowiązań dotyczących ochrony danych, które mają być przestrzegane, w szczególności w odniesieniu do przekazywania danych osobowych do krajów spoza UE? Nie jesteśmy przekonani, że jest to prawdziwą kwestią lub problemem. Jeżeli mówimy o nazwiskach i tytułach stron-sygnatariuszy (przedstawiciele firmy i ETUF lub osoby upoważnione przez nich), to logiczne jest, że nazwy te są otwarte do publikacji. IndustriAll Europe publikuje na swojej stronie internetowej wszystkie umowy, które zostały podpisane przez nas i jesteśmy bardziej niż chętni, aby zrobić to w sposób uporządkowany na poziomie Komisji Europejskiej. 2

3 To samo dotyczy treści umowy. Jeśli Sygnatariusze postanawiają użyć opcjonalnych ram prawnych to jest logiczne, że treść umowy staje się znana wszystkim. System rejestracji dla umów istnieje już dziś w większości krajów. W większości innych krajów są one otwarcie publikowane na stronach internetowych związków zawodowych. W jaki sposób można osiągnąć większą przejrzystość umów firm ponadnarodowych? Pierwszy krok to przewidzieć w umowie, że tekst zostanie udostępniony (we wszystkich językach koniecznych) dla wszystkich pracowników firmy (lub tych objętych zakresem umowy). TCA powinny mieć jasno rozpoznawalny tytuł i format tak, że każdy od razu widzi, że to jest umowa i jaki jest jej temat. Ponadto industriall Europe jest ogromnym zwolennikiem publicznego rejestru (baza danych) dla TCA To już się rozpoczęło na zasadzie dobrowolności z projektem unijnym, w którym industriall Europe uczestniczy od samego początku przez wysłanie wszystkich naszych podpisanych umów. Ale to powinno pójść dalej, niż do tego poziomu czysto dobrowolnego. Potrzebujemy jasnego przeglądu tego, co istnieje. Jak można poprawić wdrażanie umów firm ponadnarodowych i zająć się w lepszy sposób ich wzajemnymi relacjami z innymi poziomami dialogu społecznego? Przede wszystkim wdrożenie umowy na poziomie europejskim w różnych systemach krajowych i tradycjach może bardzo wiele zyskać z czytelnego statusu prawnego. Dziś nie jest tak a to oznacza, że czasami występują problemy z wdrażaniem na poziomie krajowym. Jasny status prawny oznaczałby, że umowa jest rzeczywiście wiążące pod względem zakresu przewidzianego w umowie i wyeliminuje wszelkie debaty w tym zakresie. Jednakże w celu ułatwienia wdrażania krajowego musimy też przewidzieć europejski poziom hierarchii, oprócz istniejącej hierarchii narodowej porozumienia i norm, a także powiązania między szczeblem europejskim i krajowym. Do tego nasza propozycja będzie: SZCZEBEL EUROPEJSKI Dyrektywa europejska Szczebel międzysektorowy ze wszystkimi sekcjami (dyrektywa) Szczebel międzysektorowy bez wszystkich sekcji (umowa dobrowolna) SZCZEBEL KRAJOWY PRAWO Szczebel Międzysektorowy Szczebel sektorowy ze wszystkimi sekcjami Szczebel sektorowy bez wszystkich sekcji Szczebel sektorowy Szczebel firmowy Szczebel firmowy 3

4 Jak można osiągnąć większą pewność prawną w zakresie stosowania umów międzynarodowych firm? Czy należy rozważyć opracowanie mechanizmu mającego na celu wyjaśnienie skutków prawnych takich umów? Tak, to czego w zasadzie potrzebujemy, to: * Jasnej hierarchii umów i norm (patrz wyżej) * Jasne procedury wdrażania przełożeń umów na poziomie europejskim do krajowych systemów i tradycji * Przejrzysta forma (zakres, data, sygnatariusze, itp.) umowy * Jasny status jeśli chodzi o sygnatariuszy (firma i ETUF lub ich należycie upoważnieni przedstawiciele) Jak sygnatariusze - zarówno ETUF i przedsiębiorstwa - rzeczywiście docierają do mandatu i / lub konsensusu - należy pozostawić im decyzję wewnętrzną. Zgodnie z tradycją - także na szczeblu krajowym - to nie temat do ram prawnych w większości krajów Czy należy podjąć działania w celu wspierania zapobieganiu sporów i pozasądowego rozstrzygania? Jeśli tak, jakie działania? Pierwszy krok należy do sygnatariuszy. Najlepiej jest przewidzieć w umowie, że w razie sporu strony-sygnatariusze zbiorą się, aby omówić tę sprawę. Główną zasadą jest, aby nie podejmować kroków prawnych za wcześnie. Jasne procedury realizacji (od poziomu europejskiego w kierunku poziomu krajowego) mogłyby jednoznacznie już okazać się bardzo pomocne w tym względzie. Wiele problemów napotkanych dotychczas było związanych z trudnościami w realizacji umowy w pełni, we wszystkich krajach, w ramach umowy. Powinna istnieć również debata - to jeszcze nie nastąpiło - o ewentualnym procesie mediacji (nie arbitrażu), jeśli wewnętrzne procedury postępowania sądowego nie działają lub nie dają udanego rozwiązania. Jako "ostatni przypadek" scenariusza, moglibyśmy zdecydować się na Europejski Trybunał Pracy (o strukturze trójstronnej) dla czysto europejskiego szczebla porozumień. Nie jesteśmy za przekazaniem tej roli Europejskiemu Trybunałowi Sprawiedliwości. Czy należy rozwijać opcjonalnie ramy, aby odnosiły się do powyższych problemów, na przykład w formie wytycznych? Jakie powinny być główne elementy takiej struktury? Tak, jesteśmy za rozwijaniem takich opcjonalnych ram, z następującymi elementami: * Forma umowy (zakres, tytuł, Sygnatariusze, data zakończenia, itp.) * Klarowny status stron-sygnatariuszy (firmy oraz ETUF lub ich upoważnionych przedstawicieli) * Procedura wdrożenia od europejskiego do krajowego szczebla * Jasna hierarchia umów z wzajemnym oddziaływaniem między szczeblem krajowym i europejskim * Postępowanie poprzedzające wniesienie skargi (wewnętrznie do umowy, mediacje, sąd pracy) * Rejestr TCA (przejrzystość). 4

5 Jacy powinni być główni uczestnicy, i jaka rola powinna być przyznana w szczególności partnerom społecznym, oraz na jakim poziomie? Głównymi podmiotami powinny być firma (przedstawiciele) i ETUF. Dokładny skład grup negocjacyjnych wynosi do głównych uczestników (Sekretariat industriall Europe już to wyraźnie zdefiniował w wewnętrznej procedurze). Szczebel krajowy powinien być reprezentowany przez głównych uczestników na poziomie europejskim (zakłady firmy poprzez siedzibę główną firmy oraz krajowe związki zawodowe i / lub organy reprezentujące pracowników poprzez ETUF). 5