I. Lata świetności Otwocka
|
|
- Daria Kozak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Długość trasy: 6,5 km Średni czas wędrówki pieszej: 2 h Średni czas wędrówki rowerowej: 1 h RATUSZ Willa Rozalin Krzyż drewniany przy Parku Miejskim Dom Uzdrowiskowy Park Miejski Ulica Hipolita Cybulskiego Dom Julii Klauzińskiej jednej z pierwszych polskich lekarek Drewniana willa sierociniec Kasperowiczówka Pensjonat Eden Willa Kahana Apteka i sklep kolonialno spożywczy Willa Róża Ulica Warszawska posiadłość rodziny Badiorów Drukarnia świętych ksiąg żydowskich Willa Lucyna Oleńka Kino Promyk Kamienica barona Lessera Willa Julia Ulica Kościelna Willa Odo Bujwida Hotel Polski Willa Szeliga Willa Podole Kościół św. Wincentego á Paulo Reymontówka Willa Racówka Willa Na Górce Wiadukt kolejowy. Figura Chrystusa Teatr im. Stefana Jaracza LEGENDA KRIOCENTRUM ul. Kraszewskiego 83/4 tel , Restauracja Zalesin ul. Ambasadorska 14 tel , HURTOWNIA INSTALACYJNO-SANITARNA ul. Majowa 204, tel OTWOCKIE STUDIO URODY ul. Rzemieślnicza 6, tel SKLEP I SERWIS ROWEROWY ul. Poniatowskiego 19, tel
2 6 7 RATUSZ Willa Sierkowskiego (Willa Rozalin) Krzyż drewniany przy Parku Miejskim na skrzyżowaniu ulic gen. J. Filipowicza i J. Poniatowskiego ul. Armii Krajowej 5, dawna ul. Warszawska 20, ul. Sienkiewicza 5 W roku 1916 Otwock otrzymał prawa miejskie. Na stałą siedzibę dla władz miasta wybrano murowaną willę inż. Stanisława Sierkowskiego, która znajdowała się, jadąc z Warszawy, po prawej stronie torów. Ten piękny budynek z wieżyczką zbudowany został około 1880 roku. Edmund Diehl w książce Wille w Otwocku i warunki pobytu tamże pisze: na przeszło trzy morgowej przestrzeni wznosi, pod względem konstrukcji i obszaru jedna z piękniejszych willi Otwocka należąca do inżyniera St. Sierkowskiego, piętrowa murowana, z ozdobną wieżą, z pomieszczeniami suterenowymi, przeznaczonymi na kuchnie i piwnice, nadto osobną lodownią murowaną. Na parterze dwa obszerne mieszkania z trzech pokoi złożone, na piętrze lokale Współczesny wygląd ratusza Lata 20. XX wieku mniejsze. Willa przeznaczona do wynajęcia całkowicie lub częściowo. Willę Rozalin zakupiono w 1920 roku z przeznaczeniem na stałą siedzibę władz miasta Otwocka. Budynek z wieżyczką przebudowano na zlecenie burmistrza Górzyńskiego w roku 1925, według projektu architekt miejskiej Eugenii Jabłońskiej córki wiceburmistrza Wolfganga Jabłońskiego. Prace adaptacyjne zakończono w 1928 roku. W tym samym czasie obok postawiono murowany budynek według projektu inż. J. Mokrzyckiego z przeznaczeniem na mieszkania dla pracowników Magistratu i dla gości miasta. Obecnie mieszczą się tu wydziały Urzędu Miasta Otwocka. Ratusz Otwocki w niezmienionym kształcie trwa do dziś. Siedziba władz Miasta Otwocka, przebudowana dawna Willa Rozalin, została wpisana do rejestru zabytków 31 stycznia 1979 roku pod nr 936, budynek sąsiedni objęty został opieką konserwatorską. Odległość do kolejnego punktu: 500 m Prosto ul. Armii Krajowej, w prawo w ul. gen. J. Filipowicza. Przy skrzyżowaniu ze światłami ulic gen. J. Filipowicza i A. Poniatowskiego ciekawostka. Krzyż postawiła rodzina Geislerów na miejscu tragicznego pojedynku Wacława Cichoszewskiego, młodego studenta Politechniki Warszawskiej z Mieczysławem Muśnickim, zaprzyjaźnionym z rodziną dr. Geislera, zamożnym przemysłowcem w wieku lat 40. Powodem pojedynku była piękna i posażna panna Kazia ze znanej otwockiej Fot. A.Pawełek Dom Uzdrowiskowy i Park Miejski ul. gen. J. Filipowicza 9, dawna ul. Parkowa 9 Budynek Kasyna, według projektu Władysława Leszka Horodeckiego i Feliksa Michalskiego, wzniesiono w latach W tym reprezentacyjnym gmachu miał się pomieścić dom uzdrowiskowy, zakład kąpielowy i kasyno gier hazardowych, które przynosiłoby miastu duże dochody. Na tę budowę Magistrat miasta zaciągnął bardzo wysoki kredyt w amerykańskiej firmie Ulen&Co. Przedsięwzięcie okazało się deficytowe. Władze w Warszawie nie zgodziły się na utworzenie domu gry w uzdrowiskowym Otwocku. rodziny. Pojedynek odbył się o świcie w sobotę, 21 marca 1909 roku. Zwycięzca Mieczysław Muśnicki zbiegł do Kanady przed grożącą mu karą kilkuletniego więzienia. Taka jest wersja wydarzeń rodziny panny Kazi. Inna, że winowajcą śmierci młodego studenta był syn znanego, bardzo zasłużonego otwockiego lekarza, za którego kapryśna panna wyszła później za mąż. 13 grudnia 2000 roku w miejsce poprzedniego postawiono nowy, dębowy krzyż, którego poświęcenie odbyło się 16 grudnia 2000 roku. Fundatorem całego przedsięwzięcia był Komitet Ochrony Krzyża i władze miasta Otwocka. Odległość do kolejnego punktu: 200 m Po ok. 200 m, idąc ul. gen. J. Filipowicza kolejny punkt trasy. Jednym z powodów tej decyzji mogła być nieprzychylność opinii publicznej oraz ujawnione w tym czasie afery gospodarcze z udziałem wielu znanych w Otwocku osób, w tym byłego burmistrza M. Górzyńskiego Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe Widok od strony parku rok
3 8 9 Park Miejski ul. gen. J. Filipowicza Dom Uzdrowiskowy cieszył się ogromną popularnością wśród otwocczan i kuracjuszy oraz dzierżawcy budynku Gustawa Pojsela (Pojzela). Wybudowany piękny, stylowy budynek funkcjonował przed wojną jako Dom Uzdrowiskowy. Mieścił restaurację, kawiarnię, salę balową, salę teatralną, salę gier niehazardowych, kino i pokoje do wynajęcia. Tu koncentrowało się życie kulturalne i towarzyskie przedwojennego Otwocka. W 1935 roku na schodach zewnętrznych nakręcono kilka początkowych scen do filmu Manewry miłosne z Tolą Mankiewiczówną i Aleksandrem Żabczyńskim w rolach głównych. Fragmenty z filmu, gdzie sceny kręcono w budynku Domu Uzdrowiskowego, można obejrzeć w serwisie internetowym YouTube ( com/watch?v=-14crbihb4q). W czasie wojny gmach kasyna został zajęty przez wojska niemieckie. W październiku i na początku listopada 1944 roku na parterze była siedziba Głównego Urzędu Bezpieczeństwa, następnie szpital dla rannych żołnierzy. Obecnie w tym imponującym budynku mieści się Zespół Szkół Ogólnokształcących (w tym Liceum Ogólnokształcące nr 1 im. K. I. Gałczyńskiego). Budynek wraz z przyległym terenem parku został wpisany do rejestru zabytków 31 stycznia 1979 roku pod nr 938. Kadr z filmu Manewry miłosne. Scena na schodach Domu Uzdrowiskowego w Otwocku Fot. fotopolska.eu Wermacht zajmuje Dom Uzdrowiskowy Fot. W. Sobociński Fot. W. Sobociński Odległość do kolejnego punktu: 150 m Przejście przez bramę po lewej stronie budynku na jego tyły do Parku Miejskiego. Dokładnie na wprost tarasu liceum za fontanną widać jeszcze miejsce otoczone tujami w którym stał pomnik Marszałka J. Piłsudskiego. W 1924 roku Magistrat Otwocka kupił od właściciela dóbr otwockich, hr. Władysława Jezierskiego dwie działki między ówczesnymi ulicami Mlądzką a Wólczyńską (obecnie między ulicami gen. J. Filipowicza a K. Pułaskiego) z przeznaczeniem na Park Miejski. Projekt opracował architekt ogrodnik Wacław Tański. W pierwszym okresie istnienia parku zbudowano gmach kasyna i muszlę koncertową. Wytyczono alejki wysadzane kwiatami, kwietniki i korty tenisowe. W roku 1933 zmiany kompozycji i renowacji parku podjął się znany architekt i ogrodnik, planista Stanisław Zadora-Żarski. Opracował projekt zagospodarowania części parku przed kasynem, gdzie na pierwszym planie umieścił basen z fontanną, otoczony kwietnikami. Teren został zamknięty półkolistą ścianą tui, na tle których postawiono pomnik Józefa Piłsudskiego według projektu zdolnego artysty malarza, grafika i rzeźbiarza Stanisława Szreniawy-Rzeckiego. Pomnik Józefa Piłsudskiego przetrwał wojnę, zniknął w tajemniczych okolicznościach w 1948 roku. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe Muszla koncertowa w parku rok Zaginiony pomnik Józefa Piłsudskiego Widok na park z tarasu Domu Uzdrowiskowego. Lata 20. XX wieku Odległość do kolejnego punktu: 800 m W lewo za muszlą koncertową w kierunku wyjścia z parku na ul. K. Pułaskiego. Prosto niestrzeżonym przejściem przez tory kolejowe. Prosto ulicą H. Cybulskiego.
4 10 11 Ulica Hipolita Cybulskiego dawna Wólczyńska/Wólczańska Drewniana willa sierociniec Pozostałość bramy, która prowadziła do domu dr. Hipolita Cybulskiego ( ), znanego otwockiego lekarza, jednego z pionierów otwockiej medycyny. Po pierwszej wojnie światowej został naczelnym lekarzem Uzdrowiska m. st. Warszawy w Otwocku, uruchomionego w pawilonie wydzierżawionym od Towarzystwa ul. H. Cybulskiego 7, dawna Wólczyńska 13 Ulica Hipolta Cybulskiego z pozostałością bramy jego posesji Dom nr 7 był własnością jednej z pierwszych polskich lekarek, Julii Klauzińskiej ( ). Dyplom lekarza otrzymała w 1885 roku w Instytucie Medycznym dla Kobiet w Petersburgu. W roku 1904 kupiła nieruchomość przy ulicy Wólczyńskiej 13 (obecnie H. Cybulskiego 7) i zamieszkała tu razem z sześciorgiem dzieci zmarłego brata w nieistniejącym już, stojącym obok, piętrowym, murowanym domu. Była lekarzem szkolnym warszawskiego żeńskiego gimnazjum. Powołana do wojska prowadziła szpitale polowe, m. in. w Smoleńsku. Po pierwszej wojnie światowej w Otwocku rozpoczęła Brijus. Był członkiem powstałego w 1912 roku Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Otwocka i wieloletnim prezesem Otwockiego Towarzystwa Lekarskiego. Zmarł w Warszawie 8 listopada 1924 roku. Pochowany został w Otwocku. Po śmierci doktora Hipolit Cybulski ulicę Wólczyńską przemianowano na ulicę jego imienia. Odległość do kolejnego punktu: 150 m Prosto ul. H. Cybulskiego. Kolejny obiekt położony jest za skrzyżowaniem z ul. B. Prusa na terenie szpitala MSW. Dom Julii Klauzińskiej jednej z pierwszych polskich lekarek praktykę ginekologiczną, pełniła również obowiązki lekarza uzdrowiskowego dla dzieci. Zmarła 9 września 1928 roku. Pochowana została w Warszawie na cmentarzu ewangelicko augsburskim. Dom Julii Klauzińskiej obecnie znajduje się na terenie szpitala MSW Odległość do kolejnego punktu: 150 m Wracamy do ul. B. Prusa, skręcamy w lewo. ul. B. Prusa 7, dawna Dworska 5 Dobrze zachowany parterowy drewniany budynek z początku XX wieku, z oszklonymi krytymi werandami, zbudowany na dużej, zalesionej działce. Jest to dawny pensjonat małżeństwa Gołembowskich. Posiadłość tę właściciele darowali siostrom zakonnym z przeznaczeniem na sierociniec. Odległość do kolejnego punktu: 100 m. Prosto ul. B. Prusa w kierunku ul. J. Piłsudskiego Kasperowiczówka Pięknie odnowiony świdermajer Kasperowiczówka z werandkami, balkonem na pięterku i licznymi ażurowymi ozdobami drewnianymi, zwieńczony wieżyczką z oknami. Mieszkał tu znany przedwoul. B. Prusa 13, dawna Dworska 7 Na budynku wciąż można podziwiać charakterystyczne dla świdermajerów detale jenny społecznik Edward Kasperowicz, sekretarz Towarzystwa Przyjaciół Otwocka, prezes Towarzystwa Miłośników Radia, redaktor i wydawca czasopisma Otwock Uzdrowisko. Zaprojektował pierwszy herb Otwocka. Dzięki jego inicjatywie została założona w 1921 roku kolonia urzędnicza Soplicowo (obecnie dzielnica Otwocka). Przyjeżdżał tu na wypoczynek arcybiskup Figura biskupa Stanisław Gall. W rocznicę 50-lecia jego kapłaństwa, w 1937 roku postawiono w ogrodzie figurę biskupa. Budynek objęty ochroną konserwatorską. Odległość do kolejnego punktu: 500 m W lewo w ul. Piłsudskiego, nastepnie prosto do ul. M. Konopnickiej. Skręcamy w lewo.
5 12 13 Ulica Marii Konopnickiej Pensjonat Eden Apteka i sklep kolonialno spożywczy ul. M. Konopnickiej 12/14, dawniej M. Konopnickiej 4 ul. S. Żeromskiego 16, dawna ul. Mlądzka 8 Drewniany, dobrze zachowany dwupiętrowy budynek zbudowany został w latach 20. XX wieku na posesji Stefana i Stanisławy Jankowskich. W 1925 roku prowadziła w nim pensjonat, prawdopodobnie Eden, Zofia Ajzensztadt. Natomiast w latach 30. właściciel J. Rubin prowadził tu pensjonat Atlantic. Obecnie mieszkają w nim siostry zakonne. Budynek objęty jest ochroną konserwatorską. Odległość do kolejnego punktu: 100 m Prosto ul. M. Konopnickiej. Willa Kahana ul. M. Konopnickiej 7 i 7a Przedwojenna nieruchomość M. Kahana. Pierwszy dom to tajemniczy piętrowy drewniak, w którym do tej pory w dobrym stanie zachowały się ażurowe detale drewniane zdobiące balkony i oszklone werandy tak charakterystyczne dla architektury stylu nadświdrzańskiego. Nie bez powodu właśnie ten dom był doskonałym tłem dla filmu Doroty Kędzieżawskiej Pora umierać z Danutą Szaflarską w roli głównej. Po renowacji byłby jednym z najpiękniejszych otwockich świdermajerów. Budynek jest pod ochroną konserwatorską. Drugi dom duży, piętrowy, także drewniany, efektownie odnowiony, jest doskonałym przykładem zachowania naszej drewnianej architektury dla następnych pokoleń. Odległość do kolejnego punktu: 500 m Prosto ul. M. Konopnickiej, następnie w lewo w ul. S. Żeromskiego. Wyjątkowy budynek pensjonatu Eden do dnia dzisiejszego istnieje w prawie niezmienionym stanie Kadr z filmu Doroty Kędzieżawskiej Pora umierać z Danutą Szaflarską w roli głównej Dwa parterowe, drewniane budynki, których właścicielami byli Czerniawski i Rotsztejn. W pierwszym mieściła się apteka prowadzona od 1933 roku przez mgr Reginę Millerową. Funkcjonowała nieprzerwanie aż do poczatku lat dwutysięcznych. Stylowe apteczne wnętrze sprawiało wrażenie, jakby czas stanął w miejscu. Obecnie mieści się tam oddział Miejskiej Biblioteki Publicznej. W drugim budynku, bliżej ulicy B. Prusa, znajdował się Sklep Kolonialno Spożywczy i Owocowy Edmunda Budkowskiego. Niestety nie dotrwały do naszych czasów stylowe werandy, które były prawdziwą ozdobą obu budynków. Ciekawostką jest, że Andrzej Wajda nakręcił tutaj kilka scen do filmu Pierścionek z orłem w koronie. Odległość do kolejnego punktu: 160 m Prosto ul. S. Żeromskiego w kierunku. W lewo w ul. T. Kościuszki. Willa Róża ul. T. Kościuszki 32, dawna Aleja T. Kościuszki Dawna willa Róża, której właścicielami było małżeństwo Jabłońskich, jest to piętrowy, drewniany budynek na niewielkim wzniesieniu. Budynek zachował się w doskonałym stanie. Na uwagę zasługują przepiękna weranda na piętrze oraz ganek, ozdobione drewnianymi ażurowymi detalami. Na początku lat 20. XX wieku w tym domu litewski talmudysta Jabłoń-
6 14 15 ski urządził prywatny dom modlitwy Małą Synagogę który funkcjonował aż do wojny. W czasie wojny w tym budynku mieszkał burmistrz Otwocka Stanisław Iłowiecki. Funkcję burmistrza pełnił od grudnia1943 do października 1944 roku. Odległość do kolejnego punktu: 250 m Skręcamy w lewo w ul. Willową, na końcu ulicy jest kolejny punkt trasy. Ulica Warszawska (dawna Aleja Niepodległości) Posiadłość rodziny Badiorów Synagoga Goldbergów i drukarnia świętych ksiąg żydowskich ul. Warszawska 40, dawniej nr 41 Mały, parterowy, drewniany budynek pod nr 40 to przedwojenna drukarnia świętych ksiąg żydowskich, które studiowali studenci litewskich jesziw. Obok stała obszerna, murowana, parterowa synagoga dla 650 wiernych. Zbudowana została w 1928 roku na posesji Szlamy i Chawy Goldbergów według projektu Eugenii Jabłońskiej. Cezary Jellenta pisał o niej: Prostotą klasyczną, prawie że grecką, odznacza się synagoga bielejąca wśród zieleni na wprost Magistratu. Spalona została przez Niemców na początku wojny. Odległość do kolejnego punktu: 250 m Prosto ul. Warszawską Fot. archiwum rodzinne Macieja Raka ul. Warszawska 42, dawniej nr 43 Willa Lucyna Oleńka Przedwojenna posiadłość rodziny Badiorów znajdowała się między dzisiejszymi ulicami Warszawską, Willową, Kościuszki i Żeromskiego. Od 1910 roku w jednym z pięciu piętrowych, drewnianych budynków funkcjonował Pensjonat Braci Nusbaum. Po 1930 roku właścicielem budynku został F. Cukierman który zmienił jego nazwę na Polonia Palace. Po wojnie stał się budynkiem komunalnym. Dom spłonął w nocy z 23 na 24 grudnia 1998 roku. Do dziś przetrwały dwa budynki, niestety zniszczone, zachowały się jednak elementy architektoniczne świadczące o świetności otwockich willi drewnianych. Okazały, piętrowy budynek od strony ul. Willowej (pokryty niebieską farbą) ma częściowo zabudowane, piękne werandy z półkolistymi oknami; to prawdopodobnie w nim w czasie okupacji niemieckiej miała siedzibę Niemiecka Komendantura Wojskowa. W głębi podwórza, pod adresem S. Zeromskiego 1a, stoi dawna willa Mucha Zygmunta Badiora z początku XX wieku. Obecny właściciel wystawił ją na sprzedaż. Willa Mucha, lata 20. XX wieku Odległość do kolejnego punktu: 150 m Skręcamy w prawo w ul. Warszawską ul. Warszawska 34 dawniej nr 33 Piętrowy murowany budynek, jeden z pierwszych murowanych domów w Otwocku. W roku 1893 właścicielem willi był Roch Gogolewski. W 1906 roku Skrzetuski, który zmienił nazwę willi na Oleńka. Do tej reprezentacyjnej willi w roku 1900 wprowadził się młody lekarz Władysław Czaplicki z żoną Stanisławą i synkiem Jerzym. Tu w 1904 roku urodziła się ich córka Irena. Jerzy został światowej sławy artystą śpiewakiem operowym, Irena aktorką amatorskiego teatru otwockiego. Umarła mając 29 lat. Jej córką jest Irena Sarnecka-Derkacz poetka i malarka, opiewająca Otwock z dobrym klimatem. Rodzina Czaplickich mieszkała w willi przy ul. Warszawskiej 33 do 1907 roku. Władysław Czaplicki ( ) był wybitnym lekarzem, jako jeden z pierwszych zastosował nowatorską metodę leczenia gruźlicy odmą. Sam chory na gruźlicę, przeniósł się do Otwocka znając lecznicze zalety naszego miasta. W Otwocku pracował jako lekarz Kolei Nadwiślańskiej i ordynował w miejscowych sanatoriach. Brał też czynny udział w życiu społecznym Otwocka. Został wybrany przewodniczącym pierwszego Zarządu, powstałego w 1912 roku, Towarzystwa Przyjaciół Otwocka. Dzięki staraniom doktora i Towarzystwa Otwock, w 1916 roku, otrzymał prawa miejskie. Wcześniej, w 1906 roku, doktor Czaplicki był współautorem i wydaw-
7 16 17 cą Przewodnika po Otwocku i organizatorem Ogniska zrzeszającego działaczy otwockich. Zmarł 14 czerwca 1922 roku w Otwocku i tutaj został pochowany. Spoczywają z nim jego ukochana żona, córka i syn. Kino Promyk ul. Warszawska 30, dawniej nr 29 Dwa piętrowe, murowane domy, dzięki nowej właścicielce p. Monice Bachowskiej niedawno pięknie odrestaurowane, powróciły do lat swojej świetności. Zbudowane zostały około 1920 roku. Stanowiły własność rodziny Grędów i tak jak dzisiaj, miały wspólny numer. Jan Gręda, naczelnik stacji kolejowej Otwock, za swoje zasługi dla miasta, powołany został 21 sierpnia 1919 roku do Rady Miejskiej. W budynku po prawej stronie wynajmowano mieszkania, w budynku obok funkcjonowały różne firmy, stowarzyszenia, związki, a także kino pana Łopaty. Po drugiej wojnie światowej w budynku uruchomiono jedyne kino w mieście o nazwie Promyk. Seanse filmowe wyświetlano najpierw na piętrze, a w latach 70. także na parterze. Kino cieszyło się ogromną popularnością, o czym świadczyły długie kolejki po bilety. Odległość do kolejnego punktu: 90 m Prosto ul. Warszawską Kamienica barona Lessera ul. Warszawska 26, dawniej nr 23 W uznaniu jego zasług dla miasta, ulicę Sądową nazwano jego imieniem. Odległość do kolejnego punktu: 150 m Prosto ul. Warszawską. W 1958 roku zarówno budynki, jak i ulica Warszawska były miejscem scen do realizowanego filmu Inspekcja Pana Anatola. Mieszkańcy Otwocka z ciekawością i entuzjazmem uczestniczyli w zdjęciach Jednopiętrowa kamienica, zbudowana w latach w stylu neogotyckim z czerwonej cegły. Przedzielona pośrodku na dwie bliźniacze połowy przelotem wjazdowym, na którego sklepieniu możemy zobaczyć zachowane w niezłym stanie, błękitne malowidła przedstawiające krajobraz wiejski. Piętro przygotowane na mieszkania, parter na sklepy. Przeznaczona do wynajęcia. Następni jej właściciele: Jankiel Fekel i Moszek Szwarc- -wald wydzierżawili ją Stowarzyszeniu Spożywczemu Samopomoc w Otwocku. W roku 1918 kamienicę kupił Majer Stambuch i po Fot. N. Pawełek Na parceli Maurycego Karstensa, właściciela jednego z największych przedsiębiorstw budowlanych w Warszawie, w roku 1893 wznosiły się dwa domy do wynajęcia. Willa Julia bardzo oryginalna, murowana, piętrowa, z wyniosłą wieżą widoczną z dużej odległości i budynek drewniany, parterowy, z poddaszem, lekkiej konstrukcji, frontem ustawiony do ulicy Kościelnej. W roku 1905 właścicielem willi został Aleksander Kowalski, który założył w niej inhalatorium, a w domu drewnianym skład apteczny. W ogrodzie na swojej posesji wybudował duży drewniany budynek (nr 23a) oraz pijalnię wody mineralnej Motor. Na początku lat 20. XX wieku willa Julia, przeszła w ręce nowego właściciela lekarza Gotliba Kremera i zmieniła swoje przeznaczenie. Na piętrze mieścił się Urząd Pocztowo Telegraficzny, parter zajmowali prywatni lokatorzy i właściciel dr Gotlib Kremer, psychiaroku sprzedał z długami hipotecznymi. Nowi właściciele Bronisław Migdalski z żoną kupili kamienicę z przeznaczeniem na sklep mięsno-wędliniarski na parterze, a na piętrze na mieszkanie prywatne. Masarnia mieściła się w głębi podwórka. Migdalscy zajęli jedną połowę kamienicy, w drugiej mieszkał lokator Abram Noj z rodziną i prowadził sklep spożywczy. Wyroby Migdalskich miały bardzo dobrą opinię. Sam Bronisław Migdalski to nie tylko mistrz wędliniarski, ale też wielki społecznik. Był radnym miasta, działał w nadzorze szkolnym, uczniom fundował prywatne stypendia. Zmarł 2 listopada 1928 roku. To ich synem był bohaterski kapitan AK Zygmunt Migdalski, o pseudonimie ZZ, którego imieniem nazwano pobliskie rondo. Willa Julia ul. Warszawska 23 i 23 a, dawniej nr 19 Po wojnie kamienicę zamieszkali przypadkowi lokatorzy, rodzina Migdalskich wyprowadziła się do Śródborowa. Odległość do kolejnego punktu: 80 m Prosto ul. Warszawską Willa Julia na początku XX wieku
8 18 19 tra, dyrektor Zakładu Psychiatrycznego dla Żydów Zofiówka, który był też internistą, pediatrą oraz prowadził praktykę prywatną. Dr G. Kremer pozwolił na wybudowanie w narożniku swojej parceli kilku budynków drewnianych z przeznaczeniem na sklepy. Tuż przed wojną dr G. Kremer wyjechał z kraju na stałe. W willi Julia Urząd Pocztowo Telegraficzny funkcjonował do 1935 roku. Telefon i telegram działały aż do końca wojny. Po wojnie willę zamieszkiwali lokatorzy z przydziału Miejskiej Rady Narodowej. Obecnie willa jest własnością jednego z otwockich przedsiębiorców. Willa Julia została wpisana do rejestru zabytków pod nr 992, 80-o6-14 i objęta ochroną konserwatorską. Ulica Kościelna (po wojnie gen. Wł. Sikorskiego) Willa Odo Bujwida ul. Kościelna 19 dawniej nr 9 Odo Feliks Kazimierz Bujwid ( ) światowej sławy lekarz bakteriolog i immunolog, twórca polskiej mikrobiologii, działacz społeczny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w Polsce pionier szczepień przeciw wściekliźnie, założyciel w Krakowie Instytutu Pasteurowskiego, Uniwersytetu Ludowego i pierwszego gimnazjum żeńskiego. Pod koniec lat 80. XIX wieku kupił od Zygmunta Kurtza 1,5 morgową parcelę i zbudował drewnianą, parterową willę, z której dojeżdżał latem do pracy do Warszawy. W Otwocku był hospitantem zakładu doktora Józefa Geislera podczas organizacji i w początkowym okresie działalności sanatorium. Zajmował się pracą naukową, jednak nigdy nie odmówił pomocy w leczeniu otwockim mieszkańcom i wczasowiczom. W otwockiej willi dr Bujwid mieszkał do końca lat 90. XIX wieku, kiedy to, wraz z rodziną, przeniósł się do Krakowa. Z narożnika gruntu należącego do dr. Odo Bujwida, wydzielono przestrzeń na targowisko, na której zbudowano parę domków lekkiej konstrukcji, przeznaczonych na owocarnię, sklepik i jatki. Odległość do kolejnego punktu: 250 m Skręcamy w prawo w ul. Kościelną. Willa Odo Bujwida jest jednym z najstarszych świdermajerów otwockich. Szczególną uwagę przyciąga niewielka frontowa weranda ozdobiona rzeźbionymi drewnianymi ażurami. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe Odo Bujwid rok Odległość do kolejnego punktu: 60 m Prosto ul. Kościelną. Hotel Polski ul. Kościelna 23 dawniej nr 11 Willa Szeliga Pięknie odnowiony, piętrowy, drewniany budynek z 1924 roku. Pierwotnie mieścił się tu pensjonat znanego i cenionego lekarza i społecznika Pawła Martyszewskiego. Doktor Paweł Adolf Martyszewski ( ) do Otwocka przybył w roku 1924, gdzie praktykował jako ftyzjatra. Opiekował się także chorymi leczonymi w swoim pensjonacie. W 1927 roku mianowany został dyrektorem nowo powstałego Sanatorium Sejmikowego w Otwocku. Na stanowisku tym pozostał do końca życia. W czasie okupacji zorganizował Szpital Powiatowy i prowadził go aż do śmierci 31 grudnia 1944 roku. W tym zadbanym buul. Kościelna 12, 14, 16, 18, dawniej nr 10 Rozległa parcela między ulicami Kościuszki, Kościelną i Chopina, na której zbudowane zostały w różnych odstępach czasu parterowe i piętrowe świdermajery. W 1893 roku posesja należała do rodziny Zawadzkich, Fot. J. Maciejowski dynku funkcjonowała popularna cukiernia Luksus, w latach późniejszych Hotel Polski. Po wojnie nowi właściciele Broniewiczowie prowadzili do lat 80. XX wieku prywatny hotel Liliana. Budynek jest pod ochroną konserwatorską. Odległość do kolejnego punktu: 60 m Obiekt po drugiej stronie ul. Kościelnej. Foto. ze zbiorów Muzeum Ziemi Otwockiej Budynek narożny Willi Szeliga. Początek XX wieku w 1906 roku do p. Szeliskiej i stąd nazwa willi Szeliga. Około 1920 roku, nieco okrojona, stała się własnością Oszera Perechodnika, żydowskiego kupca, kamienicznika. W czasie wojny jego syn, Calek Perechodnik, był policjantem w getcie otwockim. To z jego pamiętnika wydanego niedawno w formie
9 20 21 książkowej pt. Spowiedź, możemy poznać tragiczne losy Żydów otwockich i postawy chrześcijańskich otwocczan. Rodzina Perechodników zajmowała wybudowany w 1924 roku przez Oszera Perechodnika dom pod obecnym nr 14. Do dziś zachowały się na nim inicjały właściciela. Na szczególną uwagę zasługuje największy budynek, narożny kolos o numerze 18. Zbudowany na początku XX wieku stał się ośrodkiem kulturalnym, społecznym i handlowym mieszkańców Otwocka. Tutaj działał klub inteligencji o nazwie Spójnia i inne stowarzyszenia, m.in.: Towarzystwo Miłośników Radia Emero, stowarzyszenia lekarzy, kupców polskich. W dużej sali obradowały pierwsze sesje Rady Miejskiej, Willa Podole z apteką ul. T. Kościuszki 15, dawniej nr 3 Pensjonat Nestorowiczówny występował amatorski zespół teatralny. W najstarszym budynku (nr 16) od 1898 roku, aż do lat dwudziestych XX wieku funkcjonował pensjonat Jadwigi Nestorowicz. Drugi budynek, w którym w 1915 roku przebywał Marszałek Piłsudski, niestety spłonął. W domu nr 12 (obecnie ruina) mieszkał kilka lat, do 1904 roku Stanisław Brzozowski, znany filozof, publicysta, krytyk literacki, dramaturg, prozaik. Wszystkie budynki są pod ochroną konserwatora. Odległość do kolejnego punktu: 30 m Budynek po przekątnej po drugiej stronie ul. T. Kościuszki. jektu warszawskiego planisty Michała Nagaya. Projekt został nagrodzony na wystawie w Częstochowie. Mieszkający obecnie w willi potomkowie F. Podolskiego starają się utrzymać dom i ogród w bardzo dobrym stanie i kształcie. Robią to z wielkim powodzeniem. Willa Podole od początku swojego istnienia jest charakterystyczną wizytówką Otwocka. Odległość do kolejnego punktu: 120 m Prosto u. Kościelną. Kościół Świętego Wincentego á Paulo ul. M. Kopernika 1, dawna ul. A. Mickiewicza 1 31 lipca 1892 roku jest dniem poświęcenia kaplicy wzniesionej ze składek społecznych, według projektu Władysława Marconiego, na darowanym gruncie i rozpoczęcia nabożeństw stałych. Darczyńcą gruntu był Zygmunt Kurtz, właściciel dóbr otwockich i jednocześnie inżynier budowy świątyni. Jeden z najbardziej reprezentacyjnych otwockich świdermajerów. Budynek drewniany, parterowy, dosyć duży, mieszkalny z wejściem bocznym i z oryginalnym głównym po schodach, z narożnika ulicy Kościuszki i Kościelnej. Willę Podole zbudował w roku Foto. ze zbiorów Muzeum Ziemi Otwockiej Lata 20. XX wieku. Widok na ul. Kościuszki Lata 30. XX wieku Foto. ze zbiorów Muzeum Ziemi Otwockiej 1895 prowizor farmacji Franciszek Podolski i do 8 stycznia 1951 roku była w rękach jego sukcesorów. Następnie upaństwowiona, funkcjonowała do lat 90. XX wieku. W czasie wojny była miejscem wymiany prasy podziemnej i kontaktów konspiracyjnych. Willę otaczał piękny ogród założony według pro- Foto. ze zbiorów Muzeum Ziemi Otwockiej Kaplica po pierwszej przebudowie Obraz Matki Boskiej Swojczowskiej W 1901 roku kaplicę przebudowano według planów Władysława Marconiego na niewielki kościół w stylu neogotyckim, w którym obok ołtarza głównego były dwa ołtarze boczne. 1 czerwca 1911 roku nastąpiło poświęcenie kościoła i uroczyste erygowanie parafii św. Wincentego á Paulo.
10 22 23 Reymontówka ul. W. Reymonta 29, dawna Graniczna-Wiązowska Parcela położona jest w najstarszej części Otwocka, zwanej Aleksandrówką, składa się z trzech drewnianych, parterowych, letniskowych świdermajerów z końca XIX wieku. Mają one piękne werandy i ażurowe ozdoby drewniane, zwłaszcza ta, na której z inicjatywy Towarzystwa Przy- W latach wybudowano nową świątynię według projektu architekta Łukasza Wolskiego, brata proboszcza Ludwika Wolskiego, metodą dla niektórych otwocczan, kontrowersyjną, ponieważ po wzniesieniu nowych murów istniejące mury starego kościoła zostały rozebrane. Nowy kościół zyskał trzy nawy z trzema kaplicami w stylu modernistycznym. W 1944 roku do kościoła otwockiego trafł obraz Matki Boskiej Swojczowskiej, zwanej Panią Ziemi Wołyńskiej. Obraz pochodzi ze Swojczowa, polskiej parafii na Wołyniu, leżącej w okolicach Włodzimierza Wołyńskiego. Modlili się przed nim chrześcijanie różnych wyznań: katolicy, unici, a nawet prawosławni. Jego powstanie określa się na XVII wiek. W 1943 roku nacjonaliści ukraińscy zlikwidowali polską parafię mordując miejscową ludność, a kościół wysadzili. Obraz został uratowany przed zniszczeniem i ukryty w cerkwi. Przywędrował do Polski wraz z żołnierzami 27 Dywizji Wołyńskiej AK i znalazł godne miejsce w parafii św. Wincentego w Otwocku. 27 września 1993 roku, w dzień parafialnego odpustu, bp Kazimierz Romaniuk ogłosił Matkę Bożą Swojczowską patronką Otwocka i dokonał aktu zawie- Kaplica ok roku rzenia miasta opiece Maryi oznacza to, że Otwock posiada Sanktuarium Maryjne. 7 grudnia 2008 roku Instytut Yad Vashem uznał pośmiertnie ks. Ludwika Wolskiego za Sprawiedliwego Wśród Narodów Świata. Ks. Ludwik Wolski był proboszczem parafii św. Wincentego á Paulo od 1923 do 1949 roku. Odległość do kolejnego punktu: 100 m Przejście po prawej stronie wzdłuż ogrodzenia kościoła do ul. W. Reymonta. jaciół Otwocka powieszono w 2001 roku tablicę: W tym domu w latach przebywał i tworzył Władysław Reymont, autor Chłopów, laureat Nagrody Nobla. Na początku XX wieku posesja ze śwdermajerami była własnością Jakuba Willa Racówka ul. W. Czaplickiego 7 Przybyły z Warszawy Szlamma Huberband kupił niewielką część Willi Gródek przy ul. W. Czaplickiego. Wybudował na niej w roku 1928 dużą piętrową willę z elementami stylu klasycystycznego, z jednym dużym tarasem nad głównym wejściem, z oknami wykończonymi półokrągło. Budynek skanalizowano i nazwano Racówką. W 1935 roku właściciel został zlicytowany za niespłacenie kredytów. Willę Racówka kupił na licytacji otwocki adwokat Antoni Maciejko z przeznaczeniem na Sąd Grodzki. 4 sierpnia 1936 roku otrzymał na to zgodę burmistrza Ottona Samojłowicza-Salomonowicza. Ruszyły prace adaptacyjne i w tym samym roku Sąd Grodzki rozpoczął pracę w willi Racówka. W 1938 roku willa została sprzedana. Kupili ją Ignacy Maurycy Kerner z żoną Taubą i Mordechaj Rosbaum. W czasie wojny Sąd działał w ograniczonym zakresie i pod nadzorem Niemców. Willa była wydzielona z terenu getta. W Racówce Sąd wznowił działanie w roku 1945, a skończył w 1965 roku. We wrześniu 1961 roku budynek przeszedł na własność Skarbu Państwa. W 1997 roku willa Racówka została wpisana na listę obiektów objętych opieką konserwatora zabytków pod nr Schatzschneidera, ojca Aurelii, żony Władysława Reymonta. Budynki są pod ochroną konserwatorską. Odległość do kolejnego punktu: 450 m Prosto ul. Reymonta, w lewo w ul. Samorządową, prosto do ul. W. Czaplickiego. Odległość do kolejnego punktu: 160 m W lewo w ul. L. Kruczkowskiego.
11 24 25 Willa Na Górce Teatr im. Stefana Jaracza ul. L. Kruczkowskiego 10, dawna ul. Kościelna 3 Willa została zbudowana około roku. Była własnością Edmunda Diehla, inżyniera, autora przewodnika Wille Foto. ze zbiorów Muzeum Ziemi Otwockiej Wiadukt kolejowy. Figura Chrystusa Po wybudowaniu dworca kolejowego w roku 1910 roku i przełożeniu toru z Lublina do Warszawy na stronę wschodnią rozpoczęto budowę przejazdu pod torami kolejowymi. Dalsze prace zahamowała pierwsza wojna światowa w 1914 roku. Kontynuacja robót nastąpiła już po wojnie, w wolnej Polsce. Ogromne ilości wydobytego piachu wywożono pociągami na budowę nowej linii kolejowej, łączącej dworzec wschodni z dworcem Warszawa-Praga. Figura Chrystusa dźwigającego krzyż zwieńczała ten nowy węzeł komunikacyjny. Była wotum dziękczynnym mieszkańców Otwocka za zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 roku. Pomysłodawcą ustawienia figury przy ul. Orlej, na posesji Józefa Pietraszewskiego był Ludwik Wolski, proboszcz parafii św. Wincentego á Paulo i popierająca go w tym Rada Miejska Otwocka. Sama figura Chrystusa jest repliką figury stojącej od w Otwocku i warunki pobytu tamże, który jest do dzisiaj bezcennym źródłem informacji o początkach Otwocka. Willa Na Górce jest jedną z najbardziej oryginalnych, ciekawych i najstarszych willi drewnianych Otwocka. Położenie, drewniana wieżyczka oraz bogato zdobione drewnianymi ornamentami detale przy oknach, szczytach dachów i werand przyciągają uwagę. W roku 1906 właścicielami willi byli bracia Pisarscy. Wynajmowali mieszkania na sezon letni i zimowy. Obecni właściciele willi są sukcesorami Pisarskich. Odległość do kolejnego punktu: 600 m W prawo w ul. Kościelną do ronda Migdalskiego. Prosto wzdłuż torów kolejowych pod widuktem kolejowym roku na schodach kościoła Świętego Krzyża w Warszawie, dzieła Andrzeja Pruszyńskiego. W tym kościele ksiądz Ludwik Wolski otrzymał 30 listopada 1905 roku święcenia kapłańskie. Figura Chrystusa szczęśliwie przetrwała do naszych dni i pięknie oświetlona czuwa nad miastem. Odległość do kolejnego punktu: 350 m W lewo w ul. Orlą, następnie w lewo w ul. Armii Krajowej. ul. Armii Krajowej 4, dawna ul. Armii Radzieckiej 4, H. Sienkiewicza 4 Budynek powstał w roku 1935 z przeznaczeniem na nowoczesne kino Oaza. Zbudowali je Nusfeldowie (Nusfaldowie) rodzeństwo Motel, Wolf, Rajzla i Chana. Motel (Mietek) zginął na froncie we wrześniu 1939 roku, Wolf (Welwu) został rozstrzelany 11 listopada 1939 roku w Śródborowie. Rajzla i Chana (Anna) zginęły w sierpniu 1942 roku w Treblince. Kino Oaza mieściło 150 widzów, było w 1937 roku jedynym zarejestrowanym kinem w Otwocku i cieszyło się ogromną popularnością. Ekran był od strony ulicy H. Sienkiewicza (ob. Armii Krajowej), a projektor w przybudówce z tyłu budynku. W czasie wojny władze okupacyjne uruchomiły w nim dla celów propagandowych kino Raj, lecz frekwencji dużej nie było i już 26 grudnia 1939 roku kino przestało działać. Budynek został zajęty na magazyn zbożowy Rejonowej Spółdzielni Rolniczo-Handlowej. Po likwidacji getta magazyn umieszczono przy ul. Świderskiej, a do budynku wróciło kino niemieckie. Tym razem cieszyło się dużym powodzeniem, szczególnie wśród młodzieży z okolic Otwocka. W otwockim sztabie dowództwa Armii Krajowej zapadła decyzja o uniemożliwieniu projekcji filmowych. Pierwsza akcja zorganizowana na początku kwietnia 1944 roku polegała na zabraniu niezbędnych części aparatury wyświetlającej, niestety przerwała działalność kina tylko na trzy tygodnie. Podjęto więc działania radykalne. 20 maja 1944 roku 4-osobowy patrol bojowy z ODB i IV Rejonu pod dowództwem ppor. Zymunta Migdalskiego wysadził kabinę z aparaturą projekcyjną. Eksplozja poważnie uszkodziła budynek kina. W pierwszych latach po wojnie budynek stał się Domem Robotniczym PPS, jednocześnie po niewielkiej adaptacji, w spartańskich warunkach zaczął w nim działać Teatr Amatorski Znicz. W roku 1951 przeprowadzony został generalny remont według projektu inż. Stanisława Russka, jednocześnie kierownika, reżysera i aktora amatorskiego teatru, który po przebudowie w 1952 roku zmienił nazwę na Teatr im. St. Jaracza. Budynek stał się Miejskim Domem Kultury. W MDK działały różne sekcje dla dzieci i młodzieży, m.in. plastyczna, muzyczna, rytmiki i baletu, a dla dorosłych zespół muzyczny i właśnie Teatr im. St. Jaracza. Obecnie budynek stoi pusty. Teatr Miejski im. St. Jaracza musiał się wyprowadzić. Ekspertyza techniczna budynku żądała wyłączenia sali widowiskowej z użytkowania. Budynek został zamknięty. Nowa ekspertyza Oceny stanu technicznego istniejącego budynku z koncepcją przebudowy i remontu Teatru Miejskiego im. St. Jaracza w Otwocku daje nadzieję na przywrócenie miastu teatru i ożywienie budynku z tak ciekawą historią.
Wstęp. Kierunek Otwock
Wstęp Kierunek Otwock Zapraszamy Państwa do wyjątkowego miejsca na Mazowszu do Otwocka. Jego unikatowe wartości są wynikiem koncentracji walorów klimatycznych, położenia i dóbr natury, wykorzystanych przez
Bardziej szczegółowoZAGADKI WARSZAWSKIE. IK-finał. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW
IK-finał ZDS WIL PW mgr inż. Stanisław Żurawski Piękno ulicy skończyło się wraz z końcem II wojny światowej. Jaka była to wspaniała ulica, pokazują stare fotografie oraz nieliczne odbudowane kamienice.
Bardziej szczegółowoSerwis Internetowy Gminy Lutomiersk
Zabytki Zabytki na terenie Gminy Lutomiersk: Parki zabytkowe: Na terenie gminy znajduje się kilka parków zabytkowych i wiejskich. Parki te są bowiem dziełem natury oraz twórczej i artystycznej działalności
Bardziej szczegółowoNazwa Czas Powstania Adres Dom mieszkalny Przed 1938 Ul. Andriollego Restauracja Cassino 1892 Ul.
Nr Nr Włączenia do wojewódzkiej ewidencji Nazwa Czas Powstania Adres 1. 1905 Dom Przed 1938 Ul. Andriollego 1 2. 1906 Dom handlowy Pod Zegarem l. 30-te XX w. Ul. Andriollego 7/11 3. 1907 Restauracja Cassino
Bardziej szczegółowoRyc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S. 1993. Op. cit., s. 325. 2
Sianki Parafia greckokatolicka w miejscu, dekanat Wysoczański 1. Najstarsza wzmianka dotyczy cerkwi wykonanej w typie bojkowskim, zbudowanej w 1645 r. (ryc. 1). Cerkiew tą sprzedano w 1703 r. do wsi Kostrino
Bardziej szczegółowoPrzed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów. Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!!
Przed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!! 1 1. Podaj imię i nazwisko burmistrza Gostynia i starosty Powiatu Gostyńskiego.
Bardziej szczegółowoPrzedwojenny Przeworsk. widziany oczami Basi Rosenberg
Przedwojenny Przeworsk widziany oczami Basi Rosenberg Basia Rosenberg była polską Żydówką z Przeworska. Urodziła się 5 sierpnia 1923 roku. Miała trójkę starszego rodzeństwa: siostrę Leę oraz dwóch braci
Bardziej szczegółowofree mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy
mini przewodnik free ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy 2 Na mapie: A Swoboda: Przydrożny krzyż We wsi Swoboda niedaleko Zgierza, na skraju lasu stoi stalowy krzyż. Z opowiadań
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Siemiatycze na Podlasiu. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: na Podlasiu czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Zapraszamy Państwa do Siemiatycz, miasta powiatowego na Podlasiu. Historię
Bardziej szczegółowoZAGADKI WARSZAWSKIE. IKz6g123. mgr inż. Stanisław Żurawski ZDS WIL PW
IKz6g123 ZDS WIL PW mgr inż. Stanisław Żurawski Zagadka IKz6g123 ULICA LICZY SOBIE OKOŁO 240 LAT A JEJ NAZWA O POŁOWĘ MNIEJ. JEST ULICĄ W MIARĘ DŁUGĄ. ZABUDOWA KIEDYŚ I OBECNIE BARDZO RÓŻNORODNA, OD ZWARTYCH
Bardziej szczegółowoProjekt edukacyjny Szkoła dziedzictwa
Projekt edukacyjny Szkoła dziedzictwa Wielokulturowy Swarzędz ludzie i miejsca Gimnazjum nr 3 im. Polskich Noblistów w Swarzędzu Swarzędz przez wieki był miastem wielokulturowym, gdzie dość zgodnie żyły
Bardziej szczegółowoKATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY
KATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY przy ul. Opolskiej ( Oppelner Strasse ) na Księżu Małym ( Klein Tschansch ) we Wrocławiu Widok na aleję główną Cmentarza Parafialnego przy ul. Opolskiej ( Oppelner Strasse
Bardziej szczegółowoFot. 1. Pozdrowienia z Chełmży z wizerunkami: katedry, kościoła św. Mikołaja, cukrowni i budynku poczty. Pocztówka sprzed I wojny światowej.
Fot. 1. Pozdrowienia z Chełmży z wizerunkami: katedry, kościoła św. Mikołaja, cukrowni i budynku poczty. Pocztówka sprzed I wojny światowej. 15 Fot. 2. Katedra Chełmżyńska w okresie międzywojennym. 16
Bardziej szczegółowoJAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?
JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ? MENU: 1.Bielsko-Biała 2. Kościół św. Stanisława 3. Katedra św. Mikołaja 4. Kościół Trójcy Przenajświętszej 5. Kościół św. Barbary Bielsko-Biała miasto na
Bardziej szczegółowoOdznaka Krajoznawcza im. Edyty Stein - - św. Teresy Benedykty od Krzyża
Szkic ulic Lublińca KSIĄŻECZKA ODZNAKI KRAJOZNAWCZEJ Odznaka Krajoznawcza im. Edyty Stein - - św. Teresy Benedykty od Krzyża Koło Terenowe PTTK w Lublińcu KSIĄŻECZKA ODZNAKI KRAJOZNAWCZEJ Potwierdzenie
Bardziej szczegółowoWykaz zabytków nieruchomych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Pawłowice
Wykaz zabytków nieruchomych ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Pawłowice OBIEKTY KUBATUROWE Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr OI.0050.0071.2017 Wójta Gminy Pawłowice z dnia 31 maja 2017 r. 1. 1
Bardziej szczegółowoGRA MIEJSKA ŚLADAMi LubLinA
GRA MIEJSKA ŚLADAMi LubLinA Lublin Lublin od wieków stanowił polska bramę na wschód i przez cały okres swego istnienia wielokrotnie wpisywał się w polskie kroniki. Początki osadnictwa na wzgórzach, które
Bardziej szczegółowoPrezentacja kandydata na patrona szkoły IGNACY WŁODZIMIERZ GARBOLEWSKI
IGNACY WŁODZIMIERZ GARBOLEWSKI Ignacy Włodzimierz Garbolewski (ur. 15 stycznia 1878 r. w Czerwonce, zm. 1 listopada 1933 r. w Sochaczewie). Właściciel dóbr czerwonkowskich. Od 14 listopada 1918 r. do 19
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Synagogi Krakowa. czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Synagogi Krakowa czas trwania: 2 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Kazimierz, obecna dzielnica Krakowa, a niegdyś osobne miasto, został
Bardziej szczegółowoGOSTYŃSKIE RATUSZE. Robert Czub Grzegorz Skorupski
Robert Czub Grzegorz Skorupski GOSTYŃSKIE RATUSZE Ratusz (niem. Rathaus) dom rady, reprezentacyjny budynek użyteczności publicznej, tradycyjna siedziba samorządowych władz miejskich. Pojawił się w średniowiecznych
Bardziej szczegółowo24. BUDYNEK MIESZKALNY PAWŁOWICE UL. ZJEDNOCZENIA ZESPÓŁ ZABUDOWY MLECZARNI - BUDYNEK PRODUKCYJNY
WYKAZ OBIEKTÓW KUBATUROWYCH 1. BUDYNEK MIESZKALNY PAWŁOWICE UL. LEŚNA 7 2. BUDYNEK MIESZKALNY PAWŁOWICE UL. LEŚNA 22 3. BUDYNEK MIESZKALNY PAWŁOWICE UL. MICKIEWICZA 16 4. BUDYNEK UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki cz.i. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Powiat Czarnkowsko-Trzcianecki cz.i czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Zwiedzanie tego malowniczego powiatu proponuję
Bardziej szczegółowoWykaz obiektów z Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Chrzanów
Wykaz obiektów z Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Chrzanów Nr 1. CHRZANÓW 1 kamienica mieszkalna 2. Aleja Henryka 2/4 kamienica mieszkalna 3. 3 kamienica mieszkalna 4. 5 kamienica mieszkalna 5. 6 dom mieszkalny
Bardziej szczegółowoKościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie
Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie Chojnata jest starą wsią. Powstała nie później niż w XIII w. Niegdyś posiadała duże znaczenie dzięki zakonowi benedyktynów, którzy posiadali tutaj
Bardziej szczegółowoWieża Trynitarska jest najwyższym punktem zabudowy staromiejskiej Lublina. Została wzniesiona w 1693 roku w miejscu dawnej furty miejskiej jako
WIEŻA TRYNITARSKA Wieża Trynitarska jest najwyższym punktem zabudowy staromiejskiej Lublina. Została wzniesiona w 1693 roku w miejscu dawnej furty miejskiej jako dzwonnica. Dzisiejszy wygląd zawdzięcza
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Zabytkowe nekropolie Łomży. czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Zabytkowe nekropolie Łomży czas trwania: 4 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki W Łomży znajdują się trzy zabytkowe cmentarze, jeden wielowyznaniowy
Bardziej szczegółowoTARGOWA DZIEJE ULICY WCZORAJ I DZIŚ
3 X 2015 SPACERY WARSZAWSKIE TARGOWA DZIEJE ULICY WCZORAJ I DZIŚ W sobotę, 3 października 2015 roku wzięliśmy udział w imprezie turystycznej z cyklu Spacery Warszawskie zorganizowanej przez Oddział PTTK
Bardziej szczegółowoMateriały wypracowane w ramach projektu Szkoła Dialogu - projektu edukacyjnego Fundacji Form
Materiały wypracowane w ramach projektu Szkoła Dialogu - projektu edukacyjnego Fundacji Form Nasze zajęcia w ramach Szkoły Dialogu odbyły się 27 i 28 kwietnia oraz 26 i 27 maja. Nauczyły nas one sporo
Bardziej szczegółowoPoczątki rodziny Schönów w Sosnowcu
1 2 Początki rodziny Schönów w Sosnowcu Historia pałacu sięga XIX w. kiedy to stanowił on majątek rodziny niemieckich fabrykantów Schönów. W 1875 roku do Sosnowca przybyło rodzeństwo Franz, Ernst i Fanny
Bardziej szczegółowoNa prezentacje zaprasza Zosia Majkowska i Katarzyna Kostrzewa
Na prezentacje zaprasza Zosia Majkowska i Katarzyna Kostrzewa Kraków Kraków położony jest w województwie małopolskim. Był siedzibą królów Polski. To król Kazimierz Odnowiciel przeniósł swoja siedzibę z
Bardziej szczegółowo1. Poprawa bezpieczeństwa ciągu pieszego łączącego ulicę Prusa i Krasickiego Działanie 9.1, Priorytet 9 RPO WD 2007-2013
Projekty zrealizowane w Gminie Świebodzice w ramach Lokalnego Programu Rewitalizacji, dofinansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 Projekty zakończone:
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Biała Piska - małe mazurskie miasteczko. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: - małe mazurskie miasteczko czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki to małe miasteczko w powiecie piskim. Gdybyście byli
Bardziej szczegółowoŁ AZIENKI K RÓLEWSKIE
Ł AZIENKI K RÓLEWSKIE Pałac na Wyspie Pałac Myślewicki Biały Domek Stara Pomarańczarnia Podchorążówka Stara Kordegarda Amfiteatr Stajnie i wozownie Wejścia do Łazienek Królewskich 2 3 O CO TU CHODZI? Kto
Bardziej szczegółowoW drodze do Petersburga
W drodze do Petersburga W drodze do Petersburga - 7 dni Podróż autokarem Dzień 1: Droga na wschód wyjazd w godzinach porannych przejazd do Tallina zakwaterowanie w hotelu w Tallinie Dzień 2: Tallin śniadanie
Bardziej szczegółowoPROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH
PROGRAM BADAŃ ARCHEOLOGICZNYCH w formie tzw. rozszerzonego nadzoru, polegającego na zarejestrowaniu i zadokumentowaniu reliktów architektonicznych, oraz ruchomych zabytków archeologicznych opracowany dla
Bardziej szczegółowoZespół nr 0009 Anna Kołaczyk. Liczba kart, dokumentów, stron, fotografii, map, etc.
Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej w Milanówku Miejska Biblioteka Publiczna w Milanówku ul. Spacerowa 4 05-822 Milanówek Zespół nr 0009 Anna Kołaczyk Lp. Numer zespołu (wg formatu: archiwum / zespół /
Bardziej szczegółowofot. J. Ciepliński Tężnia Solankowa i Pijalnia Wód Mineralnych w Parku Zdrojowym
Rabka-Zdrój, położona w malowniczej kotlinie, u podnóża Gorców i Beskidu Wyspowego, jest jednym z najpopularniejszych w Polsce i Europie uzdrowisk dla dzieci i dorosłych. Jej bogactwami naturalnymi są
Bardziej szczegółowoNazwa i opis przedmiotu
Przedwojenna fotografia przedstawiające płytę żorskiego rynku. 1. przedwojenna przedstawiająca portret zbiorowy komendantów żorskiej policji. 2. z ok XIX/XX wieku. Portret, sepia. 3. z ok XIX/XX wieku.
Bardziej szczegółowoPolskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze Oddział Ziemi Tarnowskiej ul. Żydowska Tarnów
1 Tarnów - Rynek 1 - Ratusz - pierwotnie gotycki, przebudowany w XVI w. przez włocha Jana Padovano. Posiada stylową attykę z maszkaronami i kamiennymi koszami naprzemian. Z wieży ozdobionej pogonią rozbrzmiewa
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Sandomierskie dworki. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Sandomierskie dworki czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Sandomierskie dworki biegną nieco obok tradycyjnej trasy zwiedzanej
Bardziej szczegółowoPĘTLA STRONIE-BYSTRZYCA 78,9 km
PĘTLA STRONIE-BYSTRZYCA 78,9 km Jest to bardzo trasa prowadząca przez najbardziej lesistą gminę w Polsce, przez Śnieżnicki Park Krajobrazowy. Proponujemy ją dla aktywnych rowerzystów, którzy poradzą sobie
Bardziej szczegółowo4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE
4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE W skład gminy wchodzą miasto Kolonowskie osiedle Fosowskie i 3 sołectwa: Spórok, Staniszcze Małe, Staniszcze Wielkie 4.1. OGÓLNA
Bardziej szczegółowoWYKAZ OBIEKTÓW UJĘTYCH W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW
WYKAZ OBIEKTÓW UJĘTYCH W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW 1. Historyczne obiekty kubaturowe: OBIEKT KOLONIA URZĘDNICZA I 1. BUDYNEK WIELORODZINNY UL. DWORCOWA 29 2. BUDYNEK WIELORODZINNY UL. DWORCOWA 30 3. BUDYNEK
Bardziej szczegółowoBaniocha. Dom (Wolnostojący) na sprzedaż za PLN. Opis nieruchomości: Dodatkowe informacje: Kontakt do doradcy: Andrzej Troicki
Baniocha Dom (Wolnostojący) na sprzedaż za 3 810 000 PLN pow. 300 m2 9 pokoi 3 piętra 1895 r. 12 700 PLN/m2 Opis nieruchomości: Oferujemy do sprzedaży zabytkową willę "Bajka" z 1895 roku w miejscowości
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR X/108/11 RADY MIASTA OTWOCKA. z dnia 16 sierpnia 2011 r. w sprawie zmian w podziale Miasta Otwocka na stałe obwody głosowania
UCHWAŁA NR X/08/ RADY MIASTA OTWOCKA z dnia 6 sierpnia 20 r. w sprawie zmian w podziale Miasta Otwocka na stałe obwody głosowania Na podstawie art. 2 2 ustawy z dnia 5 stycznia 20 r. Kodeks wyborczy (Dz.U.
Bardziej szczegółowoDzień Regionu w Publicznym Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II. Plan przebiegu podchodów O perłę Daisy
Dzień Regionu w Publicznym Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II Cele: Kształtowanie tożsamości młodego człowieka związanego ze swoją ziemią i kulturą, świadomego swych obowiązków wobec małej ojczyzny -Uczniowie
Bardziej szczegółowoGMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTO ŚWINOUJŚCIE
GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTO ŚWINOUJŚCIE UKŁADY URBANISTYCZNE ŚRÓDMIEŚCIE, XVIII w. (po 1743 r.), DZIELNICA NADMORSKA, 2 poł. XIX w. Rejestr zabytków Nr 1177 z dnia 08.03.1991 r. FORT I FORT GERHARDA,
Bardziej szczegółowoOFERTA WYNAJMU LOKALI Zapraszamy do wynajęcia lokali w znanej kaŝdemu łodzianinowi nieruchomości, połoŝonej w centrum miasta przy ulicy Kopernika 22.
Kopernika 22 - Łódź OFERTA WYNAJMU LOKALI Zapraszamy do wynajęcia lokali w znanej kaŝdemu łodzianinowi nieruchomości, połoŝonej w centrum miasta przy ulicy Kopernika 22. Budynek frontowy posesji jest wpisany
Bardziej szczegółowoGMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTA BARTOSZYCE WYKAZ OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH
L.p. Adres Obiekt Datowanie rejestr W- WEZ 1. układ urbanistyczny Starego Miasta z murami obronnymi i obszarem 50 m na zewnątrz od murów 2. Armii Krajowej 30 założenie dworskoparkowe z folwarkiem 3. Armii
Bardziej szczegółowoXVII Szkolny Konkurs Historyczny pn: Józef Piłsudski człowiek czynu i legendy (gimnazjum)
/imię i nazwisko/ /szkoła/ /suma pkt/. /podpis/ XVII Szkolny Konkurs Historyczny pn: Józef Piłsudski człowiek czynu i legendy (gimnazjum) WITAMY CIĘ! 1. Przed przystąpieniem do udzielenia odpowiedzi sprawdź
Bardziej szczegółowoAutor: Klaudia Zychla
Autor: Klaudia Zychla Miasto w południowej Polsce leżące na styku trzech mezoregionów geograficznych Wyżyny Częstochow skiej, zwanej potocznie Jurą, Obniżenia Górnej Warty oraz Wyżyny Wieluńskiej, należących
Bardziej szczegółowoMICHAIŁ DARAGAN. Życzliwy gubernator i jego dokonania
MICHAIŁ DARAGAN Życzliwy gubernator i jego dokonania RODZINA Szlachecka rodzina Daraganów bierze swój początek z dwóch ziem ukraińskich. Najstarszym znanym przodkiem gubernatora był jego pradziadek Iwan
Bardziej szczegółowoTRASA TURYSTYCZNA. Z plecakiem po Żaganiu
POI 1 Liceum Ogólnokształcące im. S. Banacha 51 36'44.88"N 15 18'41.35"E Miejskie Gimnazjum i Liceum w Żaganiu powstało 10 września 1945 roku. Do dziś nad jednym z wejść widnieje płaskorzeźba byłego patrona
Bardziej szczegółowoBudynek był ruiną, dziś cieszy oko. Ostatni etap prac przy słynnej "Szuflandii"
16-07-19 1/6 Ostatni etap prac przy słynnej 11.04.2019 14:20 Informacja prasowa ŁSI kategoria: ŁSI Miasto. Budynek, który jeszcze kilka lat temu, był ruiną, dziś już cieszy oko, a za kilka miesięcy będzie
Bardziej szczegółowoPruszków w rysunkach Jerzego Blancarda. Przegląd Pruszkowski nr 1, 5-9
Pruszków w rysunkach Jerzego Blancarda Przegląd Pruszkowski nr 1, 5-9 2015 Pruszków w rysunkach Jerzego Blancarda W roku 2016 Pruszków będzie obchodził 100 rocznicę nadania praw miejskich. W związku ze
Bardziej szczegółowoWykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gminy Głuchołazy. ul. Lompy
Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gminy Głuchołazy. Uwaga: tabela nie obejmuje stanowisk archeologicznych Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi
Bardziej szczegółowoO F E R T A S P R Z E D A Ż Y Pałac do remontu
O F E R T A S P R Z E D A Ż Y Pałac do remontu Zespół pałacowo parkowy w Dąbrówce Wielkopolskiej, gm. Zbąszynek woj. lubuskie Neorenesansowy pałac hrabiów Schwarzenau i park krajobrazowy w zespole pałacowym,
Bardziej szczegółowo134 Uczniowie szkoły powszechnej w Rejowcu. Rok Uczniowie i nauczyciele Szkoły Powszechnej. Dzień sadzenia drzewek. Rok 1922.
134 134 Uczniowie szkoły powszechnej w Rejowcu. Rok 1919. 135 Uczniowie i nauczyciele Szkoły Powszechnej. Dzień sadzenia drzewek. Rok 1922. 135 62 136 136 Wystawa prac uczniów na zakończenie roku szkolnego
Bardziej szczegółowoDworek-Siedziba 11 Listopada 139, Sulejówek, Tel: , Konto: PKO SA I Odział w Sulejówku
Któryś autor powiedział, że każdy człowiek ma w głębinach swego JA takie sanktuarium, do którego nie wpuszcza nikogo, a sam wchodzi tylko w ciszy zupełnej i samotności w młodości wcale, w wieku dojrzałym,
Bardziej szczegółowoSzlak Rodowych Gniazd Lubomirskich II. Zamek Lubomirskich III IV. Rynek w Rozwadowie, kościół farny VI.
Szlak Rodowych Gniazd Lubomirskich Park Charzewicki I. Wzdłuż obrzeża parku biegnie długa aleja. Drzewa jakiego gatunku rosną w większości po obu jej stronach? Zasugeruj jakim celom owa aleja mogła służyć?
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Zabytki sakralne Łomży. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Zabytki sakralne Łomży czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki to duże miasto w województwie podlaskim nad rzeką Narwią. Historia
Bardziej szczegółowozabytki gminy Jasieniec
zabytki gminy Jasieniec Wykaz Gminnej Ewidencji Zabytków w Jasieńcu aktualny na dzień 15.10.2010; ilość kart w ewidencji gminnej: 67. Wykaz zabytków realizowany jest przez Urząd Gminy Jasieniec. Materiały
Bardziej szczegółowoStare-zdjecia.pl KONSPEKT - SANOK TEMAT : ARCHITEKTURA SANOKA POZNAWANIE DZIEJÓW MIASTA NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH BUDOWLI MIEJSKICH PROJEKT
PROJEKT Stare-zdjecia.pl POZNAWANIE DZIEJÓW MIASTA NA WYBRANYCH PRZYKŁADACH BUDOWLI MIEJSKICH KONSPEKT - SANOK TEMAT : ARCHITEKTURA SANOKA CELE EDUKACYJNE I DYDAKTYCZNE: POZNAWANIE I ROZUMIENIE ROLI ORAZ
Bardziej szczegółowoBudynek mieszkalny Funduszu Emerytalnego Banku Gospodarstwa Krajowego
Budynek mieszkalny Funduszu Emerytalnego Banku Gospodarstwa Krajowego ul. 3 Maja 27-31 HISTORIA BUDYNKU Budynek zlokalizowany przy ul. 3 Maja, pomiędzy ul. 10 Lutego a ul. Batorego, zaprojektował inż.
Bardziej szczegółowoSchronisko nad Morskim Okiem (1406 m n.p.m.)
Schronisko nad Morskim Okiem (1406 m n.p.m.) Szlaki wychodzące: Szlak Wybierz kolejne miejsce Czas* Czarny Staw Pod Rysami 50' Wodogrzmoty Mickiewicza 65' Mnichowy Potok 80' Schronisko W Dolinie Pięciu
Bardziej szczegółowoPałac Kultury i Nauki powstał 22 lipca 1955 r. Ciekawostki:
Pałac Kultury i Nauki powstał 22 lipca 1955 r. Ciekawostki: - najwyższy budynek w Polsce, - ma 42 piętra, - wybudowali go Rosjanie, - w tym roku ma już 63 lata W Pałacu Kultury i Nauki mieści się Muzeum
Bardziej szczegółowoEDK Św. Jana Pawła II. Sulbiny
EDK Św. Jana Pawła II Sulbiny Parafia Rzymskokatolicka św. Jana Pawła II Długość trasy 48 km Suma Podejść 146 Trasa: Sulbiny Garwolin Wola Rębkowska Miętne Michałówka Trąbki Choiny Parysów Słup Głosków
Bardziej szczegółowoHOTELE W DAWNYM GOSTYNIU
Robert Czub HOTELE W DAWNYM GOSTYNIU Od czasów średniowiecza w Gostyniu odbywały się co najmniej raz w tygodniu targi. Prócz mieszczan przybywała na nie okoliczna szlachta i zamożniejsi chłopi. Prawdziwym
Bardziej szczegółowoPomniki i tablice. Toruń. Zbigniew Kręcicki
Zbigniew Kręcicki Pomniki i tablice Toruń Po lewej. Plac Rapackiego. Uroczyste odsłonięcie pomnika Marszałka nastąpiło 15 sierpnia 2000 r. w 80. rocznicę bitwy warszawskiej. Po prawej. Pierwszy, tymczasowy
Bardziej szczegółowoARCHITEKTURA II Rzeczypospolitej inspiracje do przygotowania konkursowego LAPBOOKA
ARCHITEKTURA II Rzeczypospolitej inspiracje do przygotowania konkursowego LAPBOOKA MODERNIZM Cechy architektury modernistycznej: FUNKCJONALIZM, czyli architektura dostosowana do potrzeb: dostęp do świeżego
Bardziej szczegółowoKonstancin-Jeziorna, ul. Sosnowa
Konstancin-Jeziorna, ul. Sosnowa Dom (Wolnostojący) na sprzedaż za 3 810 000 PLN pow. 300 m2 9 pokoi 3 piętra 1895 r. 12 700 PLN/m2 Opis nieruchomości: Oferujemy do sprzedaży zabytkową willę "Bajka" z
Bardziej szczegółowoZarządzenie nr 48/2013 Burmistrza Miasta Działdowo z dnia 22 maja 2013r. w sprawie: przyjęcia gminnej ewidencji zabytków miasta Działdowo
Zarządzenie nr 48/2013 Burmistrza Miasta Działdowo z dnia 22 maja 2013r. w sprawie: przyjęcia gminnej ewidencji zabytków miasta Działdowo Działając na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r
Bardziej szczegółowo7. Duża tablica opisująca fragment szlaku DTFSZ - plac u zbiegu ulic Korfantego, Cieszkowskiego, Waryńskiego (opisująca okoliczne wille);
Załacznik 1 -Umiejscowienie tablic informacyjnych na szlaku. Początek Trasy (patrz. mapę szklaku szlaku historyczno- przyrodniczego POGODNY - Załącznik nr 2.): 1. Duża tablica opisująca cały szlak DTSZ
Bardziej szczegółowoNIERUCHOMOŚĆ NA SPRZEDAŻ
Kraków, ul. Lubicz - 4 grunt zabudowany NIERUCHOMOŚĆ NA SPRZEDAŻ Powierzchnia gruntu: 824 m kw. Położenie: Kraków Lubicz 4 Tytuł prawny do gruntu: prawo użytkowania wieczystego Zabudowa: Budynek biurowy
Bardziej szczegółowoPAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ. mała wystawa o wielkiej rzeczy
PAŁAC DZIEDUSZYCKICH W ZARZECZU WCZORAJ I DZIŚ mała wystawa o wielkiej rzeczy Od 26 listopada 2012 roku w sali wystaw Muzeum Dzieduszyckich w Zarzeczu, prezentowana jest wystawa pt. Pałac Dzieduszyckich
Bardziej szczegółowoFigura Pana Jezusa Zmartwychwstałego
Figura Pana Jezusa Zmartwychwstałego Figura znajduje się na małej wysepce, na stawie niedaleko drogi z Mikorzyna do Tokarzewa. Kamienna Figura Pana Jezusa Zmartwychwstałego wysokości 150 cm, pomalowana
Bardziej szczegółowoW numerze: - 80 lat biłgorajskiego szpitala - 50-lecie SM Łada - Wreszcie nowa hala sportowa
W numerze: - 80 lat biłgorajskiego szpitala - 50-lecie SM Łada - Wreszcie nowa hala sportowa Pierwszy budynek Szpitala Powiatowego wł. fot. A. Burlewicz Oddział dziecięcy i oddział zakaźny Szpitala Powiatowego
Bardziej szczegółowoGENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI
GENERAŁ WŁADYSŁAW EUGENIUSZ SIKORSKI 20 maja 1881 roku w Tuszowie Narodowym pod Mielcem urodził się Władysław Sikorski. Był trzecim dzieckiem Emilii i Tomasza Sikorskich. Wcześniej młoda para wyprowadziła
Bardziej szczegółowoPOCHOWANI NA CMENTARZU STARE POWĄZKI ALFONS KÜHN ( 1878-1944)
POCHOWANI NA CMENTARZU STARE POWĄZKI ALFONS KÜHN ( 1878-1944) Prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża ( 26.05.1936 11.05.1937 ) Inżynier, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, poseł na Sejm
Bardziej szczegółowoSkoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra
Skoczów miasto urodzenia Jana Sarkandra Opis miasta: Jacek i Maria Łempiccy, Święci w Polsce i ich kult w świetle historii, Kraków 2008, s. 197-198 (wydanie papierowe) lub: Jan Sarkander, Skoczów - http://sancti_in_polonia.wietrzykowski.net/2j.html
Bardziej szczegółowo25 kwietnia 2015 OD MICHAŁOWA DO KAMIONKA podczas Spaceru Warszawskiego prowadziła nas przewodniczka - pani Iwona Gąsiorek
25 kwietnia 2015 OD MICHAŁOWA DO KAMIONKA podczas Spaceru Warszawskiego prowadziła nas przewodniczka - pani Iwona Gąsiorek Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego w Warszawie kościół parafialny na Pradze
Bardziej szczegółowoHistoria i nowoczesność
Historia i nowoczesność STYLOWE OSIEDLE gdzie historia przeplata się z nowoczesnością Unikalny styl i atrakcyjna zabudowa sprawią, że Osiedle Grafitowe III zaskoczy swoim nadzwyczajnym charakterem Grafitowe
Bardziej szczegółowoEwidencja zabytków z obszaru Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS. Gmina Gorzków
Ewidencja zabytków z obszaru Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS Gmina Gorzków KARTA OBIEKTU nazwa: Kościół rzymskokatolicki p. w. św. Stanisława lokalizacja: Miejscowość ul. Rynkowa 25 Gorzków Osada
Bardziej szczegółowoTrasa wycieczki: Śladami Tarnowskich. czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa
Trasa wycieczki: Śladami Tarnowskich czas trwania: 5 godzin, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa Opis wycieczki Wycieczkę zaczynamy od siedziby rodowej Tarnowskich, zamku w Dzikowie.
Bardziej szczegółowoAB Zapisywanie danych POI
szlaku Numer POI 1 Most Most na Nysie Łużyckiej ul. Chopina Fryderyka 51 57'6.88"N 14 43'18.61"E DSC_0213, DSC_0214 Most nad rzeką Nysą Łużycką. Łączy dwa miasta Gubin-Guben. Jest Polsko-niemieckim przejściem
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK NR I WYKAZ OBIEKTÓW O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH OBJĘTYCH GMINNĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW
ZAŁĄCZNIK NR I WYKAZ OBIEKTÓW O WARTOŚCIACH KULTUROWYCH OBJĘTYCH GMINNĄ EWIDENCJĄ ZABYTKÓW Lp. Nazwa obiektu ulica Adres 1. Dom ul. Boczna 11 2. Budynek koszarowy nr 1 ul. Czwartaków 1 3. Budynek koszarowy
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK 1. WYKAZ ZABYTKÓW
ZAŁĄCZNIK 1. WYKAZ ZABYTKÓW Tabela 1. Wykaz zidentyfikowanych zabytków nieruchomych w promieniu 200 m od planowanego przedsięwzięcia Minimalna 140 zespół osiedla robotniczego Będzin 106 zespół dawnych
Bardziej szczegółowoPani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku
Pani Janina Rogalska urodziła się 16 listopada 1915 roku w Alwerni. Przez prawie całe swoje dorosłe życie mieszkała w rodzinnej miejscowości w Rynku przy ulicy Korycińskiego. Była tutejszym nauczycielem,
Bardziej szczegółowoZ pamiętnika Wichulca
Z pamiętnika Wichulca Prawdopodobnie nasza urokliwa miejscowość powstała w I poł, XV w. Wówczas jak podają niemieckojęzyczne źródła przyjęła ona nazwę Eichholz. Możliwe, że w XV w. stanowiła ona majątek
Bardziej szczegółowoPrzeczytaj uważnie i uzupełnij:
Przeczytaj uważnie i uzupełnij: 1. Lublin położony jest w krainie, która nazywa się.. 2. Lublin uzyskał prawa miejskie w...r., nadał mu je.... 3. Herb miasta przedstawia..., skaczącego na krzew..., który
Bardziej szczegółowoCENTRUM WIELOKULTUROWOŚCI - DOM NA SKRZYŻOWANIU IM. SIOSTRY MARII ELIZY PATORY W MIEJSCOWOŚCI NOWA SOBÓTKA 18
CENTRUM WIELOKULTUROWOŚCI - DOM NA SKRZYŻOWANIU IM. SIOSTRY MARII ELIZY PATORY W MIEJSCOWOŚCI NOWA SOBÓTKA 18 Nowa Sobótka - 2017 Informacja o projekcie CENTRUM WIELOKULTUROWOŚCI DOM NA SKRZYŻOWANIU. Podmiotem
Bardziej szczegółowoPrzedbórz. kościół pw. św. Aleksego
Przedbórz kościół pw. św. Aleksego Kościołów pw. św. Aleksego jest w Polsce tylko kilka; początki budowy kościoła z Przedborza sięgają 2. poł. XIII wieku. Wieża z czerwonego piaskowca z detalami ciosu
Bardziej szczegółowoGMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTA ZŁOTOWA
GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTA ZŁOTOWA (Obiekty podkreślone wpisane są do rejestru zabytków ) 1. Układ Urbanistyczny Miasta Złotowa 2. Zespół kościoła parafialnego p.w. Wniebowzięcia NMP, ul. Panny Marii
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ DWORSKI W NEKLI
Sebastian Mazurkiewicz ZESPÓŁ DWORSKI W NEKLI Zespół dworski w Nekli znajduje się w zachodniej części Nekli (starej części miasta), po wschodnim, lewym brzegu rzeki Moskawy (Maskawy) zwanej dawniej Źrenicą,
Bardziej szczegółowoWrocław, dnia 7 lutego 2014 r. Poz. 565 UCHWAŁA NR XLVIII/232/14 RADY MIEJSKIEJ W JAWORZE. z dnia 29 stycznia 2014 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO Wrocław, dnia 7 lutego 2014 r. Poz. 565 UCHWAŁA NR XLVIII/232/14 RADY MIEJSKIEJ W JAWORZE z dnia 29 stycznia 2014 r. w sprawie sprostowania i ujednolicenia
Bardziej szczegółowoCześć ich pamięci! Rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi
23-06-19 1/6 więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi 19.01.2018 19:22 Andrzej Janecki / BPKSiT kategoria: Tożsamość i tradycja Łodzianie wspomnieli tragiczne wydarzenia, które rozegrały
Bardziej szczegółowoZespół nr 0015 Bożena Utrata
Cyfrowe Archiwum Tradycji Lokalnej w Milanówku Miejska Biblioteka Publiczna w Milanówku ul. Spacerowa 4 05-822 Milanówek Zespół nr 0015 Bożena Utrata Udostępnianie zdjęć powyżej rozdzielczości 535px możliwe
Bardziej szczegółowoWyszków Moje Miasto. Wiktoria Gerek kl. VI a Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Wyszkowie
Wyszków Moje Miasto Wiktoria Gerek kl. VI a Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Wyszkowie Statystyka Wyszków Informacje statystyczne Państwo Polska Województwo mazowieckie Powiat wyszkowski
Bardziej szczegółowoPRZEBIEG TRASY - św. JÓZEF. Zawadzkie - Staniszcze Wielkie Osiek Łaziska Bokowe - Gąsiorowice - Jemielnica.
PRZEBIEG TRASY - św. JÓZEF Zawadzkie - Staniszcze Wielkie Osiek Łaziska Bokowe - Gąsiorowice - Jemielnica. Długość trasy: 41 km Suma podejść : 250 m Ostatnia aktualizacja : 05.03.2017 Adres e-mail : ansigedk@gmail.com
Bardziej szczegółowoWiadomości. Sprawiedliwi uhonorowani w Bieczu
Wiadomości Piątek, 29 czerwca 2018 Sprawiedliwi uhonorowani w Bieczu Wczoraj (29.06) w sali bieckiego kina odbyła się wyjątkowa uroczystość podczas której uhonorowano tytułem Sprawiedliwy Wśród Narodów
Bardziej szczegółowo