OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 IM. B. TOKAJA W NIEPORĘCIE

Transkrypt

1 OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW W NAUCZANIU POCZĄTKOWYM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 IM. B. TOKAJA W NIEPORĘCIE Opracowanie : mgr Małgorzata Stromecka W nauczaniu początkowym jest wiele różnych propozycji notowania oceny osiągnięć uczniów. Aby ułatwić pracę nauczycielom i dostosować do realiów szkolnych nanoszenie spostrzeżeń o uczniach, zostały zakupione dwa dzienniki. Pierwszy, o formacie tradycyjnego dziennika, zawiera elementy niezbędne do dokumentacji pracy w szkole (m. in. listę obecności, informacje o frekwencji, dane osobowe uczniów, tygodniowy plan zajęć, tabele na wpisywanie tematów). Drugi, grubszy i w mniejszym formacie, służy do notowania wszelkich informacji na temat bieżących osiągnięć każdego ucznia. Daje to nauczycielowi szansę do szybkiego, rzetelnego zapisywania bieżącej oceny ucznia, która stanowi solidną podstawę do sporządzania oceny miesięcznej, śródrocznej i rocznej. Ze względu na dużą liczebność klas nauczyciele o wiele lepiej radzą sobie z prowadzeniem bieżącej oceny opisowej każdego dziecka, a formułowane oceny są jasne i zadowalające dla rodziców. PUNKTACJA Ocenianie najważniejszych umiejętności uczniów odbywa się za pomocą punktacji w skali od 1 do 10. Jest to wewnątrzszkolny sposób oceniania osiągnięć uczniów w Szkole Podstawowej nr 1 im. B. Tokaja w Nieporęcie, zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną. Daje on możliwość szybkiego i sprawnego nanoszenia punktów w tabele, a następnie na wykresy. Podane kryteria oceny pozwalają zdiagnozować dziecko, stwierdzić na jakim jest poziomie w zakresie poszczególnych umiejętności. Wyrazisty graficzny zapis na wykresie pozwala w łatwy sposób zobaczyć, z czym sobie dziecko radzi gorzej, a z czym lepiej. Ułatwia to również indywidualne podchodzenie do dziecka, daje możliwość zaproponowania mu dodatkowej pracy na wyższym poziomie lub zajęć wyrównawczych. Dzięki takiej formie oceny bieżącej łatwiej się również komunikować z rodzicami. Można im - na podstawie prowadzonych tabel z punktacją oraz wykresów pokazać, jakie postępy robi ich dziecko. Tabele i wykresy ułatwiają także zapisanie opisowej oceny miesięcznej, śródrocznej i rocznej. Nauczyciele korzystają także z podsumowujących tabel i wykresów, które służą do wyciągnięcia średniej ze średnich uzyskanych przez dziecko w poszczególnych miesiącach semestrów I i II, a także średniej rocznej wyciągniętej z obu semestrów.

2 CO OCENIAMY? Ocenie punktowanej podlegają najistotniejsze umiejętności kształtowane w ramach nauczania zintegrowanego. Pominięte są w niej jednak umiejętności muzyczne, plastyczne i związane z ćwiczeniami gimnastycznymi, bo nie można ich oceniać, przydzielając punkty. W tych zakresach bowiem liczą się zaangażowanie i chęci dzieci, a także sposób organizowania sobie pracy, przystępowanie do niej i wytrwałość w jej wykańczaniu. Dlatego pod koniec każdego miesiąca nauczyciel wpisuje słowny komentarz, dotyczący właśnie umiejętności muzycznych, plastycznych i związanych z ćwiczeniami gimnastycznymi, a także uwagi na temat rozwoju społeczno emocjonalnego (zachowania, organizowania własnych działań) oraz przygotowania do zajęć. UMIEJĘTNOŚCI 1. UMIEJĘTNOŚCI, KTÓRE SĄ OCENIANIE W TABELACH Z PUNKTACJĄ I NA WYKRESACH: CZYTANIE - znajomość liter drukowanych - czytanie głośne sylab, wyrazów, zdań, tekstów - czytanie ciche ze zrozumieniem - czytanie z podziałem na role MÓWIENIE - swobodne wypowiedzi - wypowiedzi na określony temat - opowiadanie i opisywanie - wygłaszanie poezji i prozy - zabawy dramowe SŁUCHANIE - słuchanie wypowiedzi innych - słuchanie czytanych tekstów - słuchanie nagrań magnetofonowych, programów radiowych i telewizyjnych

3 PISANIE - pisanie wzorów literopodobnych - pisanie liter, sylab, wyrazów, zdań - przepisywanie wyrazów, zdań, tekstów - pisanie swobodnych tekstów, życzeń, zaproszeń, listów, opowiadań, opisów - pisanie z pamięci i ze słuchu LICZENIE, PRZELICZANIE - przeliczanie elementów zbioru - porównywanie liczebności zbiorów (znaki >, <, = ) - rachunek pamięciowy - działania arytmetyczne - zasady kolejności wykonywania działań - obliczanie schematów matematycznych (tabelki, drzewka, grafy) ROZWIĄZYWANIE ZADAŃ TEKSTOWYCH - układanie zadań do ilustracji i działań matematycznych - rozwiązywanie prostych zadań tekstowych - rozwiązywanie złożonych zadań tekstowych - układanie pytań do zadań UMIEJĘTNOŚCI PRAKTYCZNE - obliczenia pieniężne, kalendarzowe, zegarowe - ważenie, pomiary temperatury ROZUMIENIE ZJAWISK I ZALEŻNOŚCI Z ZAKRESU PRZYRODY - obserwowanie zjawisk i procesów przyrodniczych - przeprowadzanie doświadczeń przyrodniczych - znajomość zasad bezpieczeństwa - zdrowie, higiena osobista, odżywianie - ochrona środowiska

4 ROZUMIENIE ZJAWISK I ZALEŻNOŚCI Z ZAKRESU GEOMETRII - znajomość nazw i cech figur geometrycznych - mierzenie i kreślenie figur geometrycznych - obliczenia obwodów figur geometrycznych - jednostki długości. 2. UMIEJĘTNOŚCI, KTÓRE SĄ OPISYWANE SŁOWNIE POD KAŻDYM MIESIĄCEM, W MIEJSCU NA KOMENTARZ Poniższe umiejętności nie są umieszczone w tabelach punktacji i na wykresach, ponieważ niezwykle trudne i niepotrzebne jest ich ocenianie w punktach. Przeznaczono na nie wolne miejsce pod każdym miesiącem tak, żeby można było wpisywać w nim uwagi i komentarze dotyczące osiągnięć każdego dziecka w wymienionych poniżej zakresach. Nie należy oceniać np. umiejętności plastycznych ucznia, przydzielając mu określoną liczbę punktów. Wszystkie prace plastyczne wykonane w tym wieku są dobre. Liczą się chęci i zaangażowanie, przygotowanie i organizacja pracy, a także zamiar jej dokończenia. Dlatego ocena poniższych umiejętności (również tych z zakresu rozwoju społeczno emocjonalnego) przyjmuje formę słownych komentarzy i opinii. ŚPIEWANIE - rozpoznawanie brzmienia głosów i instrumentów muzycznych - pojęcia: dźwięk, rytm, tempo - śpiew, gra na instrumentach, ruch z muzyką - słuchanie muzyki - odbiór elementów akustycznych otoczenia RYSOWANIE/MALOWANIE - działalność plastyczna w różnych materiałach, technikach i formach - poznawanie środków wyrazu plastycznego i dziedzin sztuk plastycznych - zapoznawanie się z różnymi dziełami plastycznymi - wykorzystywanie obserwacji, przeżyć, tekstów literackich i utworów muzycznych jako inspiracji do prac plastycznych - znajomość figur geometrycznych (koła, trójkąta, prostokąta i kwadratu) i umiejętność posługiwania się nimi

5 UMIEJĘTNOŚCI ZWIĄZANE Z ĆWICZENIAMI GIMNASTYCZNYMI - gry i zabawy ruchowe, ćwiczenia terenowe i wędrówki piesze - umiejętności ruchowe oraz ćwiczenia fizyczne korygujące postawę ciała - przestrzeganie reguł w grach i zabawach ruchowych ROZWÓJ SPOŁECZNO EMOCJONALNY - organizowanie własnych działań (planowanie pracy i przestrzeganie planu, wykorzystywanie propozycji wprowadzenia zmian, mieszczenie się w określonym czasie, używanie przyborów i narzędzi zgodnie z przeznaczeniem, porządkowanie miejsca pracy po jej zakończeniu) - zachowanie (motywacje działania, sposób reagowania w różnych sytuacjach, funkcjonowanie w grupie) - stosunek do obowiązków szkolnych - kultura osobista - przestrzeganie norm społecznych i obowiązujących umów Do umiejętności, które są oceniane w tabelach z punktacją i na wykresach dołączono: 1. Miesięczną tabelę z punktacją, wykresem i komentarzem. 2. Śródroczną tabelę z punktacją, wykresem i komentarzem. 3. Końcoworoczną tabelę z punktacją, wykresem i komentarzem

6 KRYTERIA OCENY UMIEJĘTNOŚCI Poniżej zostaną podane kryteria oceny umiejętności ucznia, według których przydziela się punkty w skali od 1 do 10. Taki punktowy sposób oceniania pozwala sprawnie i rzetelnie diagnozować dziecko i szybko orientować się, w jakim zakresie dziecko ma braki i wymaga zadań wyrównawczych, a którą umiejętność opanowało na poziomie ponadprzeciętnym i należy mu zaproponować trudniejsze zadania dodatkowe. Graficzne przedstawienie oceny na wykresie daje wyrazisty obraz osiągnięć dziecka. Kryteria oceny pomagają w podejmowaniu decyzji, ile punktów powinno się przyznać dziecku za opanowanie danej umiejętności. KRYTERIA OCENY PUNKTY Uczeń z dużymi trudnościami przyswaja sobie podstawową wiedzę i umiejętności. Wymaga stałej pomocy przy wykonywaniu najprostszych zadań. Potrzebuje wielu dodatkowych ćwiczeń utrwalających, a nawet specjalistycznych zajęć reedukacyjnych. Uczeń bardzo często ma problemy z wykonaniem podstawowych zadań. Przy pracy często potrzebuje wskazówek nauczyciela. Niezbędne są dodatkowe ćwiczenia pozwalające opanować podstawy. 1 2 Uczeń wykonuje tylko zadania podstawowe, z którymi czasami ma problemy. 3 Wykorzystuje wskazówki nauczyciela do pokonania trudności. Uczeń samodzielnie wykorzystuje tylko podstawowe wiadomości i umiejętności w rozwiązywaniu prostych zadań. W takich sytuacjach rzadko potrzebuje wsparcia i pomocy nauczyciela. Wiedza ucznia wykracza w niewielkim stopniu poza materiał podstawowy. 5 Sprawnie i samodzielnie wykonuje ćwiczenia na tym poziomie. 4 Uczeń opanował materiał podstawowy w stopniu dobrym. Stosuje zdobyte wiadomości i umiejętności w samodzielnym rozwiązywaniu zadań o średnim stopniu trudności. W sytuacjach problemowych potrafi wykorzystać wskazówki nauczyciela. 6

7 Uczeń posiada taką wiedzę i umiejętności, które pozwalają mu sprawnie i samodzielnie rozwiązać trudniejsze zadania. Potrzebuje niewielkiej pomocy ze strony nauczyciela. Uczeń w stopniu bardzo dobrym opanował większość umiejętności. Pracuje samodzielnie, czasami zwracając się o pomoc do nauczyciela. Sprawnie korzysta ze zdobytych wiadomości w sytuacjach typowych. Czasami podejmuje się 8 rozwiązywania bardziej złożonych zadań i problemów. Uczeń w stopniu bardzo dobrym opanował realizowany zakres wiadomości i umiejętności. Często samodzielnie rozwiązuje złożone zadania i problemy. Czasami wykonuje zadania dodatkowe. 9 7 Uczeń wykazuje się wiedzą wykraczającą poza realizowany program. Swobodnie korzysta ze zdobytych wiadomości i umiejętności w nowych, nietypowych sytuacjach. Twórczo rozwiązuje problemy. Chętnie podejmuje się wykonania zadań dodatkowych. Wymaga indywidualizacji pracy, by rozwinąć jego zdolności. 10 MIESIĘCZNA TABELA Z PUNKTACJĄ, WYKRESEM I KOMENTARZEM Imię i nazwisko:... miesiąc:... UMIEJĘTNOŚCI LICZBA PUNKTÓW SUMA ŚREDNIA Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zad. tekst. Umiejętności praktyczne (przyroda) (geometria)

8 WYKRES Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zadań tekst. Umiejętności praktyczne (przyr.) (geom) KOMENTARZ: ŚRÓDROCZNA TABELA Z PUNKTACJĄ, WYKRESEM I KOMENTARZEM Imię i nazwisko:... Semestr I UMIEJĘTNOŚCI ŚREDNIE MIESIĘCZNE SUMA ŚREDNIA SEM. I IX X XI XII I Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zad. tekst. Umiejętności praktyczne (przyroda) (geometria)

9 Wykres ze średnią śródroczną Umiejętności Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zad. tekst. Umiejętności praktyczne (przy.) (geom) KOMENTARZ:

10 ROCZNA TABELA Z PUNKTACJĄ, WYKRESEM I KOMENTARZEM Imię i nazwisko:... Semestr II i średnia końcoworoczna UMIEJĘTNOŚCI ŚREDNIE MIESIĘCZNE SUMA ŚREDNIA SEM. I ŚREDNIA SEM. II SUMA (I+II) ŚREDNIA KOŃCOWOROCZNA Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zad. tekst. Umiejętności praktyczne (przyroda) (geometria) Wykres ze średnią końcoworoczną Umiejętności Liczenie, przeliczanie Rozwiązywanie zad. tekst. Umiejętności praktyczne (przyr) (geom) KOMENTARZ

11