Raport z monitoringu uspołecznienia procesów podejmowania decyzji na przykładzie EURO Autorka raportu: Agnieszka Bartosiak

Transkrypt

1 Raport z monitoringu uspołecznienia procesów podejmowania decyzji na przykładzie EURO 2012 Autorka raportu: Agnieszka Bartosiak Ostróda, maj

2 1. Wprowadzenie Uspołecznianie sposobu podejmowania decyzji przez lokalne władze stanowi nieuchronny trend w rządzeniu. Dopuszczanie do współrządzenia tych, którzy ponoszą konsekwencje podejmowanych decyzji, ma znaczenie praktyczne ograniczane są sytuacje konfliktowe, a wszelkie zmiany są łatwiej i szybciej wdrażane. Dopasowane do potrzeb inwestycje czy rozwiązania instytucjonalne są szanowane przez mieszkańców. Podejmują oni odpowiedzialność za to, co dzieje się w ich społeczności. Dzięki temu, że mieszkańcy otrzymują możliwość współkształtowania rzeczywistości, w każde realizowane działanie wkładany jest dodatkowy społeczny wysiłek i pomysły. Demokratyczne rządzenie staje się też narzędziem uświadamiania mieszkańcom warunków podejmowania decyzji przez władze oraz przybliża zalety i koszty różnych rozwiązań. W dojrzałych demokracjach działania związane z badaniem potrzeb, słuchaniem głosów mieszkańców i informowaniem o prowadzonej polityce stanowią już dość powszechny element rządzenia. W Polsce wydają się być nowością słabo zakorzenioną i dosyć przypadkową. Czasem wymuszaną przez regulacje ustawowe, ale nie zawsze dobrze wykonywaną, a tym samym nie osiągającą celów, jakie miałaby spełniać. Wydaje się, że nie da się jej wprowadzić inaczej niż przez systematyczne kontakty oparte na przewidywalnych i znanych regułach. Odpowiedzialność za rozpoczęcie procesu uczenia się aktywnego zaangażowania mieszkańców w życie społeczności spoczywa na władzach lokalnych. Ustawowe wymagania są w tej kwestii dosyć ograniczone. To prawo lokalne i lokalna praktyka mają największy wpływ na zmianę relacji z mieszkańcami. Dlatego, korzystając z wyjątkowej okazji jaką stworzyło otrzymanie przez Polskę organizacji mistrzostw Euro 2012, w kilku miastach rozpoczął się systematyczny monitoring przygotowań do imprezy oraz systemu informowania i konsultacji społecznych. W społecznościach, które przygotowują się do mistrzostw następują bowiem wielkie zmiany. Z jednej strony oznaczają one istotne inwestycje i możliwości rozwojowe. Z drugiej, mieszkańcy mogą obawiać się, że na wiele lat zatrzymane zostaną sprawy istotne dla ich najbliższego otoczenia. EURO 2012 to także wielka mobilizacja ludzi, którzy mają gościć kibiców, być wolontariuszami, reprezentować Polaków i pokazywać jakim narodem jesteśmy. Tak więc w rzeczywistości jest to nie tylko impreza sportowa, ale też społeczna i obywatelska. Czy jednak możliwe jest takie podejście do organizacji mistrzostw, jeśli władze nie spróbują włączyć mieszkańców w przygotowania? Z jakiego punktu wyjściowego startują poszczególne miasta? Czy EURO 2012 to pierwsze doświadczenie współpracy i dialogu, czy też były jakieś wcześniejsze działania? Czy organizacja mistrzostw w ogóle pobudziła wzajemne kontakty władz i mieszkańców? A może EURO 2012 nie tylko ich nie ułatwiło, ale wręcz stanowi krok wstecz w stosunku do dziejących się procesów w wybranych miastach? Z tymi pytaniami organizacje pozarządowe w Katowicach i Chorzowie, Gdańsku, Krakowie, Ostródzie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu przystąpiły do monitoringu sposobu informowania i konsultowania, a także miejsca EURO 2012 w realizowanej polityce władz. Monitorowane miasta mają różny status w przygotowaniach do EURO 2012, wszystkich jednak przynajmniej okresowo temat mistrzostw dotyczył. Chorzów i Kraków były kandydatami na miasta gospodarzy. Katowice miały specjalny status w związku z faktem, że 2

3 sukces w staraniu się o status miasta-gospodarza w dużej mierze zależał od współpracy miast aglomeracji śląskiej. Ostróda przygotowuje się do bycia centrum pobytowym, a pozostałe miasta zostały wybrane przez UEFA do bycia gospodarzami. Już po wstępnym rozpoznaniu widać było, że tempo przygotowań do EURO 2012 bardzo się różni w poszczególnych miastach, nawet tych o podobnym statusie. Co więcej różniła się też otwartość władz na dialog z mieszkańcami i ich aktywne informowanie. Monitoring, zrealizowany za pomocą zestandaryzowanego narzędzia, pozwolił na opisanie sytuacji w każdym z miast. Jednocześnie, dzięki temu, że był realizowany w różnych miejscach stwarzał możliwość porównania otwartości władz oraz wiedzę o dobrych i sprawdzających się rozwiązaniach systemowych, i praktycznych. Naszym zamierzeniem nie było jedynie poznanie sytuacji, ale także doprowadzenie do identyfikacji potencjalnych niedociągnięć i rekomendowanie ich naprawy. Jako mieszkańcy chcemy mieć bowiem zaufanie do władz, że wyczerpująco informują nas o prowadzonych działaniach oraz że starają się dotrzeć do nas z informacją. Chcemy także, aby systemowo myślano o konsultacjach społecznych, jako stałym sposobie komunikacji. Chcemy, aby konsultacje były zaprojektowane w sposób umożliwiający uczestnictwo różnych grup i dawały nam poczucie, że jesteśmy słuchani, i mamy wpływ komunikowania się i aby były one zaprojektowane w sposób umożliwiający uczestnictwo różnych grup i dawały nam poczucie, że jesteśmy słuchani i mamy wpływ. Tam gdzie jest to możliwe. Prowadzony przez nas monitoring był jednym z działań realizowanych w ramach Projektu Społecznego 2012 prowadzonego przez Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt Społeczny 2012 ( został stworzony przez pracowników i studentów Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jest realizowany od 2009 do 2012 roku dzięki grantowi przyznanemu przez Trust for Civil Society in Central & Eastern Europe. Celem projektu jest zmiana myślenia o EURO 2012 i spojrzenie na Mistrzostwa Europy, jak na proces umożliwiający rozwój i wprowadzanie innowacji społecznych. Przedsięwzięcie to składa się z szeregu działań, w tym badań społecznych, związanych ze sprawami bliskimi EURO 2012 oraz testowania nowatorskich technik angażowania mieszkańców w proces podejmowania decyzji, takich jak sondaż deliberatywny 1. Sam monitoring, choć dotyczył podobnych obszarów, jak pozostałe działania Projektu Społecznego 2012, opierał się jednak na badaniu już istniejących regulacji i rozwiązań oraz ich funkcjonowania. Za stworzenie narzędzia odpowiadało Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich. Najistotniejszą cechą tego działania było samodzielne realizowanie monitoringu przez nas lokalne organizacje. Tym samym monitoring stał się nie tylko narzędziem diagnozy, ale także uczenia się wzajemnych relacji władze-mieszkańcy. Organizacjami odpowiedzialnymi za monitoring lokalny były: Gdańsk Stowarzyszenie Kultura Miejska, Chorzów i aglomeracja śląska Stowarzyszenie Bona Fides i Stowarzyszenie U Siemachy, Kraków Obywatelskie Forum Demokratyczne i Fundacja Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka, Poznań Centrum Innowacji Społecznej SIC! i Wielkopolska Rada Koordynacyjna Związek Organizacji Pozarządowych, Warszawa Warszawska Grupa Obywatelska, 1 Technika łącząca badanie opinii, informowanie przez ekspertów i prowadzenie dyskusji. 3

4 Wrocław Stowarzyszenie Semper Avanti, Ostróda Stowarzyszenie Razem dla Innych, Stowarzyszenie Razem dla Innych jest organizacją pozarządową, założoną w 2003 roku, o zasięgu ogólnokrajowym, skupiającą ludzi, związanych poprzez miejsce zamieszkania i/lub pochodzenie z Mazurami Zachodnimi, a ściślej powiatem ostródzkim, ale także z innymi regionami kraju. Misją Stowarzyszenia jest dobre państwo, w którym obywatele korzystając ze swoich praw, stoją na jego straży. Podstawowe cele Stowarzyszenia to: szeroko rozumiane edukacja obywatelska i aktywizacja społeczności lokalnych, budowanie społeczności odpowiedzialnych, dojrzałych, aktywnych, gotowych do współrządzenia i współodpowiedzialności za przyszłość swoich małych ojczyzn. Stowarzyszenie kładzie szczególny nacisk na podnoszenie świadomości społecznej w zakresie prawa i dostępu do informacji publicznej. Stowarzyszenie Razem dla Innych podjęło się udziału w Projekcie Społecznym 2012 z dwóch powodów: po pierwsze główny cel Projektu Społecznego 2012, czyli zwiększenie partycypacji społecznej pokrywa się z celami stowarzyszenia Razem dla Innych, a po drugie stowarzyszenie ma koncie zakończone sukcesem działania - projekty zbliżone tematycznie, zgodne z ogólnymi celami PS2012, na przykład BIP- bezpośrednią informację proszę monitoring zgodności elektronicznych publikatorów informacji publicznej z wymogami prawnymi; Moje prawa w praktyce, Słowo się rzekło monitoring kampanii wyborczych i realizacji obietnic wyborczych. 2. Ramy prawne dla badania. Konsultacje społeczne Konsultacje są najbardziej rozpowszechnionym narzędziem partycypacji społecznej, czyli współuczestniczenia mieszkańców w procesie rządzenia. Przeprowadzone w sposób właściwy, stanowią istotny czynnik włączający mieszkańców w system podejmowania decyzji. Należy jednak pamiętać, że wyniki konsultacji nie są dla władz wiążące choć władza, chcąc odpowiadać na potrzeby mieszkańców powinna kierować się poglądami przez nich wyrażonymi. Konsultacje społeczne przeprowadzane są z mieszkańcami danych jednostek samorządu terytorialnego, przede wszystkim, na podstawie ustawy o samorządzie gminnym 2. Zgodnie z nią, konsultacje są obowiązkowe w przypadku zmian granic terytorialnych gminy, sołectwa lub dzielnicy (art. 4a ustawy). Konsultacje muszą być również przeprowadzone, w specyficznej formie, w toku opracowywania planu zagospodarowania przestrzennego 3, a także w przypadku inwestycji o znacznym stopniu oddziaływania na środowisko (ustawa z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko) 4. Ten tryb jest istotny przy wszelkich działaniach inwestycyjnych, gdzie niezbędne jest dokonanie oceny oddziaływania na środowisko (art. 33 ustawy). 2 Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz Dz.U. z 2008r. Nr 199,poz

5 W innych sprawach konsultacje są przeprowadzane, jak stanowi art. 5a ustawy o samorządzie gminnym, w wypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy. W samej ustawie nie jest sprecyzowane o jakie ważne sprawy chodzi i w ust. 2 następuje odesłanie do uchwał konkretnych rad gmin (Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził, że z treści art. 5a ust. 2 ustawy nie wynika, aby uchwała rady miasta regulująca zasady i tryb prowadzenia konsultacji z mieszkańcami gminy miała przybrać szczególną formę (np. odrębnej uchwały) i być podejmowana za każdym razem, gdy zaistnieje konieczność skonsultowania projektowanych rozwiązań ze społecznością lokalną, stąd też spełnienie wymogu, o którym mowa we wskazanym przepisie może nastąpić poprzez zamieszczenie w statucie gminy zapisów dotyczących sposobu i trybu konsultacji. Czyni się to jednak stosunkowo rzadko, a sposób i tryb przeprowadzania konsultacji nie uwzględniają specyfiki różnej materii i podmiotów konsultacji; np. stwierdza się, że konsultacje przeprowadzane są w formie odpowiedzi na ankietę, innej formie pisemnej bądź elektronicznej (Gdańsk). Można też znaleźć rozwiązania uwzględniające wiele form konsultacji społecznych ankiety, zebrania czy opinie (Dzierżoniów). Ciekawym przykładem jest Platforma Konsultacji Społecznych w Poznaniu 5. Istnieje jednak obawa, że próby określenia trybu i sposobu przeprowadzania konsultacji w statutach gmin, nie będą odpowiadały oczekiwaniom społecznym. Statuty gmin, w związku ze swoją naturą, rzadko podlegają zmianom, a konsultacje społeczne powinny przybierać różny charakter, tak, aby w konkretnych przypadkach były najbardziej efektywne. W przypadku konsultacji obowiązkowych zakres tematyczny i łatwi do zidentyfikowania adresaci konsultowanych decyzji pozwalają samorządom na precyzyjne określenie stałych form konsultowania (np. Gdańsk). Natomiast, ze względu na cele monitoringu bardziej interesujące wydają się konsultacje w innych sprawach ważnych dla gminy a one mogą dotyczyć rozmaitych kwestii, które powinny zostać konsultowane z dokładnie identyfikowanymi grupami mieszkańców. Na podstawie wyników raportu należy zatem określić, czy wskazane jest, aby sposób i tryb przeprowadzania konsultacji określany był za każdym razem osobno. Organ gminy zobowiązany jest umożliwić weryfikację prawidłowości ich przeprowadzenia, a to wymaga uprzedniego szczegółowego określenia zasad i trybu konkretnej procedury konsultacyjnej. Z drugiej strony być może, nie wpływa to na efektywność konsultacji i może konstruować je wokół ogólnych ustaleń

6 1. Efektywność konsultacji zależy w dużej mierze od czynników pozaprawnych dość szeroko już w Polsce opisanych 6. Bez stosowania tych wytycznych, często mimo dobrego prawa, konsultacje nie są przeprowadzane w sposób prawidłowy mieszkańcy nie są o nich odpowiednio informowani, pytania są często pisane niezrozumiałym urzędniczym językiem, a spotkania konsultacyjne odbywają się w ciągu dnia, kiedy większość mieszkańców pracuje. Wyniki konsultacji społecznych, nierzadko niejednoznaczne, nie są dla władzy wiążące. Stanowią jedynie wyraz opinii publicznej w danej sprawie. Tym niemniej, opinia mieszkańców powinna być istotnym czynnikiem przy podejmowaniu przez władze publiczne decyzji. Specyficznym rodzajem konsultacji, którego celem jest dość szeroki wpływ mieszkańców na swoje otoczenie, jest możliwość wglądu do dokumentów zmiany planów zagospodarowania przestrzennego i możliwość formułowania wniosków (art. 17 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym). Nie jest to wciąż narzędzie o powszechnym zasięgu według różnych szacunków zaledwie 20%-30% powierzchni kraju jest objęte planami miejscowymi, choć w wielu miastach intensywność prac planistycznych znacznie wzrosła 7. W toku tego monitoringu skupiliśmy się jednak tylko na konsultacjach przeprowadzanych w odpowiednim trybie ustawy o samorządzie gminnym. Należy zwrócić uwagę, że tzw. specustawa Euro 2012 wyłącza stosowanie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w przypadku inwestycji określonych w rozporządzeniu do tej ustawy jako przedsięwzięcia Euro W pierwszej kolejności, do prawidłowej realizacji monitoringu trzeba było uzyskać treść przepisów prawa miejscowego określających procedurę konsultacji społecznych - czyli statut lub odrębne uchwały. Prawo do wiedzy o działalności władz publicznych Każdy ma prawo dostępu do informacji o sprawach publicznych. Kategoria spraw publicznych jest bardzo pojemna, gdyż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądów administracyjnych, jest nią każda informacja wytworzona przez władze publiczne lub mająca związek z prowadzonymi przez nie zadaniami publicznymi. Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 r. wprowadziła szeroką definicję, określając, że informacją publiczną jest wiedza o działalności władz publicznych i osób pełniących funkcje publiczne. Wynika z tego, że każda forma działania władz powinna zostać podana do publicznej wiadomości czy to w sposób aktywny (np. poprzez Biuletyn Informacji Publicznej) lub reaktywny (np. na podstawie złożonego wniosku o udostępnienie informacji). 6 D. Długosz, J. J. Wygnański Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej. Warszawa Niewiadomski Zygmunt (red.) Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz. C.H. Beck Warszawa

7 Aktem powszechnie obowiązującego prawa, który określa szczegółowo tryb dostępu do informacji publicznej jest ustawa z 6 września 2001 o dostępie do informacji publicznej. Zgodnie z jej treścią każdy (niezależnie od obywatelstwa, wieku, pełnionych funkcji) ma prawo dostępu do informacji publicznej. Od osoby żądającej dostępu do informacji nie wolno żądać uzasadnienia posiadania interesu prawnego lub faktycznego. W praktyce oznacza to, że nie trzeba podawać motywów żądania konkretnej informacji. Zarówno Konstytucja, jak i ustawa określają przypadki, w których dostęp do informacji może zostać ograniczony. Wynikać to może m.in. z potrzeby ochrony danych osobowych, tajemnicy przedsiębiorstwa, tajemnicy państwowej, czy służbowej. Ograniczenie dostępu do informacji musi mieć swoją podstawę w przepisach konkretnych ustaw. Ustawa wprowadziła obowiązek prowadzenia przez instytucje publiczne (wykonujące zadania publiczne lub korzystające ze środków publicznych) Biuletynów Informacji Publicznej. Biuletyn Informacji Publicznej (BIP) jest internetowym publikatorem informacji publicznej. Jego rolą jest zapewnienie powszechnego dostępu do wiedzy o działalności konkretnej instytucji, stanowi źródło wiedzy o działaniach urzędu i może być istotnym punktem kontaktów między władzą, a mieszkańcami. Ustawa, określiła w art. 6 jakie informacje muszą być obowiązkowe zamieszczane w BIP, ale nie ma żadnych przeszkód prawnych, żeby podmiot prowadzący BIP zamieszczał inne informacje istotne z punktu widzenia efektywności prowadzenia przez niego działań publicznych. Warto również zauważyć, że Biuletyn Informacji Publicznej jest obowiązkowym mechanizmem aktywnego informowania. Instytucje posiadające informacje publiczne mogą używać też innych narzędzi komunikowania o swojej działalności poprzez wywieszenie lub wyłożenie informacji w urzędzie oraz w innych miejscach zwyczajowo przyjętych, w formie ogłoszeń w mediach, organizowanie spotkań, czy w toku informowania o przedmiocie konkretnych konsultacji. Na potrzeby Projektu, uczestnicy korzystali z procedury dostępu do informacji pozyskując informacje z właściwych BIP-ów, a w przypadku braku w nich poszukiwanych informacji, składając wnioski o ich udostępnienie. Choć podczas realizacji monitoringu korzystano z podstawowych narzędzi pozwalających na uzyskanie wyników monitoringu, to sprawdzenie, w jaki sposób władza wywiązuje się ze swoich obowiązków informacyjnych stanowi cenną wiedzę dotyczącą jej otwartości i gotowości do budowania mechanizmów współpracy z mieszkańcami. Przepisy prawa dotyczące Euro 2012 Podstawowym dokumentem prawnym w tej materii jest ustawa z dnia 7 września 2007 r. o przygotowaniu finałowego turnieju mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO W celu przygotowania i wykonania przedsięwzięć Euro 2012 Skarb Państwa tworzy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółką powstałą w oparciu o te przepisy jest m.in. PL Dz. U nr 173 poz

8 Ustawa dała możliwość powoływania taki spółek przez organy samorządy terytorialnego, tj. województwo śląskie, Gdańsk, Kraków, Poznań, m.st. Warszawa i Wrocław. Ustawa nie wyklucza jednak, aby jednostki samorządu terytorialnego wspierały niezależnie od spółek inwestycje związane z Euro Mogą one również zlecić spółkom wykonanie zadań związanych z Euro W każdym wariancie, konsultacje społeczne powinny się odbywać. Decyzja o zakwalifikowaniu danego projektu jako przedsięwzięcia Euro 2012 należała do kompetencji rządu. Rada Ministrów w formie rozporządzenia przedstawiła wykaz przedsięwzięć realizowanych na zasadach określonych w ustawie o Euro Obecnie trwają prace nad projektem rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu inwestycji EURO Minister sportu ma obowiązek cyklicznie przedstawiać rządowi i posłom sprawozdania z realizacji przedsięwzięć Euro Sprawozdania można znaleźć pod adresem Ustawa określa przede wszystkim warunki realizacji przedsięwzięć Euro 2012, które polegają na projektowaniu, budowie, przebudowie lub remoncie zarówno stadionów, jak i innych obiektów budowlanych. Ustawy nie można stosować do inwestycji dotyczących dróg krajowych i linii kolejowych o państwowym znaczeniu. Za realizację zadań związanych z wypełnieniem zadania polegającego na lokalizacji przedsięwzięć Euro 2012 odpowiedzialna jest administracja rządowa reprezentowana w terenie przez wojewodę. Wojewoda podejmuje jednak decyzję lokalizacyjną wyłącznie na wniosek spółki celowej lub innego uprawnionego podmiotu. W kontekście monitoringu warto zwrócić uwagę na fakt, iż w toku postępowania o wydanie decyzji na lokalizacje przedsięwzięcia właściwy wojewoda dokonuje zawiadomienia o wszczęciu postępowania w drodze obwieszczenia w urzędach gmin i w prasie lokalnej oraz na stronach internetowych urzędu wojewódzkiego oraz urzędu gminy właściwego dla lokalizacji przedsięwzięcia, a niezwłocznie po jej wydaniu, wojewoda dokonuje zawiadomienia o wydaniu decyzji i jej treści pozostałych stron w drodze obwieszczeń w urzędach gmin i w prasie lokalnej oraz na stronach internetowych urzędu wojewódzkiego oraz właściwego urzędu gminy. Rola UEFA Według dostępnych danych nie istnieją żadne przepisy powszechnie obowiązującego prawa, które określałyby uprawnienia Związku Europejskich Stowarzyszeń Sportowych (UEFA) w przygotowaniach do EURO Mowa jest tylko o standardach UEFA (nieokreślonych bliżej), a na podstawie pilotażowych wywiadów można uznać, że UEFA odpowiada za wszelkie działania, które mają bezpośredni związek z przyjazdem zagranicznych kibiców (Ambasady Kibica, Wolontariusze oprócz tych organizowanych przez miasta) oraz z częścią komercyjną (logo, prawa transmisyjne itp.) Geneza kandydowania przez Ostródę na centrum pobytowe w Euro 2012 Decyzja o pełnieniu przez Polskę roli współgospodarza Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku spowodowała konieczność zagwarantowania stosownymi podstawami prawnymi 9 Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wykazu przedsięwzięć Euro Dz.U. z 2007 r. Nr 192 poz Wykaz: zenie_w_sprawie_wyk.html 8

9 wszelkich działań zmierzających do realizacji całego przedsięwzięcia, w tym jego sfinansowania. Do podstaw prawnych zaliczyć można: Ustawa z dnia 19 września 2007 roku o Euro 2012, w której określono m.in. podmioty wykonujące przedsięwzięcia związane z turniejem i warunki ułatwiające organizację mistrzostw oraz sposób realizacji gwarancji rządowych. Na jej mocy tworzone są spółki celowe, z ograniczoną odpowiedzialnością, takie na przykład jak: PL 2012 Sp. z o. o., która to odpowiada za koordynację wszystkich działań związanych z przygotowaniami do imprezy. Inne spółki odpowiedzialne za realizację inwestycji, finansowanych z budżetów państwa i jednostek samorządowych oraz środków Unii Europejskiej. Rozporządzenie Rady Ministrów z 12 października 2007 roku w sprawie wykazu przedsięwzięć Euro 2012 (Dz. U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1385), określające wykaz przedsięwzięć Euro 2012, zawartych w ofercie przyjętej przez UEFA oraz objętych zobowiązaniami i gwarancjami Rady Ministrów lub jednostek samorządu terytorialnego, a także innych niezbędnych do przeprowadzenia turnieju Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO Do przedsięwzięć tych należą: budowa Stadionu Narodowego w Warszawie, rozbudowa Stadionu Miejskiego w Poznaniu, budowa stadionu PGE Arena Gdańsk w Gdańsku, budowa nowego stadionu przy ul. Śląska we Wrocławiu, rozbudowa Stadionu Wisła w Krakowie, przebudowa Stadionu Śląskiego w Chorzowie, pozostała infrastruktura, Most pieszo-rowerowy na rzece Wiśle w Warszawie, Centrum Handlowe w Warszawie, szereg innych obiektów w Trójmieście, Warszawie, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Zielonej Górze. Zarządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 kwietnia 2007roku w sprawie powołania Międzyresortowego Zespołu Komitetu Organizacyjnego Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO W skład komitetu weszli przedstawiciele władz państwowych, samorządów, organizacji społecznych oraz mediów. Dokument pt.: Wymagania wobec centrów pobytowych przygotowany przez UEFA, ogłoszony przez PZPN w czerwcu 2007r. Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki Zarządzeniem nr 15 z dnia 25 kwietnia 2008 roku o powołaniu Zespołu ds. weryfikacji centrów pobytowych w Mistrzostwach Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku; Polska, jako współgospodarz Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012 roku, zobowiązała się do przedstawienia minimum 16 kandydatur miast, mogących spełniać kryteria centrum pobytowego dla drużyn narodowych, uczestniczących w mistrzostwach. W tym celu wspomniany wyżej Zespół ds. weryfikacji centrów pobytowych dokonał analizy i weryfikacji zgłoszonych kandydatur miast, w tym Ostródy. Był to proces wieloetapowy, którego przebieg wyglądał następująco: - powstanie zespołu na podstawie Rozporządzenia Min. Sportu i Turystyki nr 15 z dnia 25 kwietnia 2008r., w skład którego wchodzili przedstawiciele Ministerstwa Sportu i Turystyki, Spółki PL.2012 Sp. z o.o., Polskiego Związku Piłki Nożnej; - ustalenie celów działań zespołu, takich jak : wyłonienie najlepszych kandydatur spośród zgłoszonych 110, dokonanie możliwie najbardziej obiektywnej oceny projektów, weryfikacja planów ze stanem rzeczywistym przygotowań w poszczególnych miastach; - przygotowanie dla Ministra Sportu i Turystyki i Prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej pełnego raportu wraz z rekomendacjami centrów do dnia 27 czerwca 2008 roku.; - przygotowanie dla UEFA możliwie szerokiej listy centrów, tak, aby lokalne inicjatywy samorządowe polegające na budowie centrów sportowych, były realizowane niezależnie od ich wyboru przez drużyny i służyły społeczeństwu; 9

10 - dokonanie realnej oceny planowanych inwestycji; - sporządzenie raportu i przedłożenie Ministrowi Sportu i Turystyki raportu wraz z rekomendacjami w czerwcu 2008r; Realizując wyżej wymieniony program warto dodać, iż w zespół odbył szereg wizyt studyjnych w miastach kandydujących na centra pobytowe w tym również w Ostródzie w czasie których, zapoznał się z zaawansowaniem przygotowań, stopniem, w jakim planowane inwestycje zostały zrealizowane lub/i w na jakim etapie realizacji się znajdują. W czasie wizyt studyjnych sytuację w każdym konkretnym mieście przedstawiał przedstawiciel władz, w Ostródzie pan Olgierd Dąbrowski, a w rozmowach brali także udział dyrektorzy obiektów sportowych i hotelowych już istniejących. Ocenie podlegały trzy podstawowe kryteria: 1. Infrastruktura treningowa; 2. Infrastruktura hotelowa; 3. Odległość od lotniska; Wizyty studyjne rozpoczęto w dniu 8 maja 2008r. a zakończono w dniu 23 czerwca 2008 r., przy czym zrezygnowano z przeprowadzenia weryfikacji w tej formie, w miastach, nie spełniających kryterium lotniskowego, tj. odległości miasta od najbliższego lotniska, nie przekraczającej godziny jazdy autokarem. Ponadto wykluczone zostały z wizyt studyjnych wszelkie centra zgłoszone przez duże miasta gospodarzy oraz miasta, których hotele mogą zostać użyte dla UEFA Family. Po zakończeniu opisanego wyżej procesu z początkowej liczby zgłoszonych 110 miast, pozostało 44, które w najbardziej zbliżonym stopniu odpowiadają oczekiwaniom UEFA, a są to: Bielsko-Biała, Brzeg Dolny, Ciechanów, Dzierżoniów, Gdów/Wieliczka, Gniewino, Jarocin, Jelenia Góra, Józefów, Kluczbork, Kolna, Krośnice, Legnica, Lubin, Myślenice, Nadarzyn, Nałęczów/ Puławy, Kazimierz, Oława, Opalenica, Ostróda, Piaseczno, Poddębice, Polkowice, Proszowice/Bochnia, Pruszków, Rybnik, Rzeszów/Straszęcin, Serock/Nowy Dwór, Siedlce, Sobótka, Sosnowiec, Straszyn, Sulejówek/Wesoła/Otwock, Sulisław/Grodków, Trzebnica, Uniejów, Ustroń Śl./Pawłowice, Wałcz COS, Warka, Władysławowo COS, Wodzisław, Wołów, Wyszków, Ząbki/Zielonka. Warto też powiedzieć, że odrzucone kandydatury, to miasta, które w minimalnym stopniu nie spełniały w ocenie zespołu ds. weryfikacji, kryteriów narzuconych przez UEFA. Czynnikami decydującymi o odrzuceniu były najczęściej: kryterium lotniskowe, brak inwestora hotelowego, brak wiarygodnego zabezpieczenia finansowego, nierealny termin realizacji inwestycji, problematyczne położenie obiektów (hotelu lub boisk) w pobliżu linia kolejowa lub hałaśliwa trasa, samochodowa, centrum miasta, trudny do zabezpieczenia teren. Ostróda, to 35-tysięczne miasto powiatowe, położone w południowo zachodniej części województwa Warmińsko-Mazurskiego, na trasie Gdańsk Warszawa. Na chwilę obecną spełnia większość kryteriów określonych przez UEFA, do których można zaliczyć: odpowiednia odległość od lotniska w Gdańsku, ponadto istnieją realne szanse, że znajdujące się w Szymanach koło Olsztyna lotnisko wojskowe, zostanie do czasu rozpoczęcia rozgrywek zaadaptowane do potrzeb lotniczego ruchu cywilnego; głównym inwestorem bazy hotelowej w Ostródzie jest firma Condohotels Group; Ostróda jako miasto uzyskała środki na dofinansowanie planowanych inwestycji, jednocześnie znalazło to odzwierciedlenie w Wieloletnim Planie Inwestycyjnym miasta; odległość hotelu, w którym przebywać będą trenujące drużyny od stadionu nie przekracza 200m. Według różnych źródeł, na przykład miesięcznika Press, Ostróda znajduje się niezmiennie w czołówce miast, które kandydują na centrum pobytowe. Wysokie oceny stanu przygotowań miasta do pełnienia funkcji centrum pobytowego, w tym szczególnie zespołu ds. weryfikacji i UEFA, przyczyniły się do tego, że miasto uzyskało dofinansowanie z Regionalnego 1

11 Programu Operacyjnego w wysokości 70 % z 39 mln zł, z przeznaczeniem na budowę kompleksu sportowo- rekreacyjnego. Przewidywany termin dalszej selekcji kandydatów, czyli wyboru węższego grona 16 miast kandydujących i przedstawienie ich UEFA, ma nastąpić prawdopodobnie w maju 2010r. Co jest inwestycją związaną z Euro 2012 w Ostródzie: Według Biura Promocji Miasta (Ostróda), najważniejszą inwestycją związana z Euro 2012 jest budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego i dwóch hoteli : Kompleks sportowy zostanie zbudowany za 32 mln zł i zajmie powierzchnię siedmiu hektarów na terenie leżącym tuż nad brzegiem Jeziora Drwęckiego, poza centrum miasta. Jak poinformował PAP Artur Munje z biura promocji Ostródy, centralnym elementem przedsięwzięcia będzie stadion piłkarski. Centralny obiekt będzie się składał z boiska głównego z podgrzewaną płytą o wymiarach 68 na 105 m, otoczonego zadaszonymi trybunami dla 5004 widzów i oświetleniem spełniającym wymogi transmisji telewizyjnych. Obok powstanie również oświetlone boisko treningowe z nawierzchnią z trawy syntetycznej, o wymiarach 65 na 90 m. W budynku zaplecza znajdą się: szatnie, pomieszczenia dla trenerów i sędziów, gabinet odnowy biologicznej oraz sale konferencyjne z tarasami widokowymi - poinformował Munje. Oprócz boisk w kompleksie obiektów sportowych przewidziano budowę sześciu kortów tenisowych (w tym dwóch zadaszonych), odkryte, całoroczne lodowisko z nawierzchnią ze sztucznego lodu, ściankę wspinaczkową oraz rampę skateboardową. Dodatkowo w pobliskim Parku Collisa zaprojektowano ścieżki zdrowia, mini-golf, linarium, skałki wspinaczkowe, siłownię plenerową, stoły ping-pongowe, a także boisko do koszykówki i siatkówki. Zabytkowy park zostanie odrestaurowany i wzbogacony stylowymi meblami ogrodowymi, oświetleniem, rzeźbami oraz obsadzony nowymi roślinami - dodał Munje. Przyznał on, że władze Ostródy uważają, że taka sceneria będzie atrakcyjna dla drużyn grających w Euro Ukończenie budowy kompleksu przewidziano na 2011 rok. Ostróda, która zabiega o miano centrum pobytowego na ME w 2012 roku, przygotowuje się do tej roli rozbudowując także zaplecze hotelowe. Prywatny inwestor zrealizował już budowę dwóch obiektów o standardzie czterogwiazdkowym na ok. 200 osób łącznie. Teraz w budowie jest kolejny czterogwiazdkowy hotel, a w najbliższych planach inwestora znajduje się budowa obiektu pięciogwiazdkowego. Hotele zapewnią łącznie ok. 800 luksusowych miejsc noclegowych, spełniających wszystkie wymagania UEFA. 2.1 Prawo lokalne Informowanie i konsultowanie odbywa się w Ostródzie na podstawie wymienionych wyżej fragmentów ustaw i innych regulacji prawnych, których fragmenty zostały niżej przedstawione. Ogólne podstawy prawne konsultacji i informowania w Gminie Miejskiej Ostróda: Ustawa z 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej. Ustawa - z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz. U. z 2003 r. Nr 80 poz. 717 Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1)2) (Dz. U. z dnia 7 listopada 2008 r.) Dziennik Ustaw z 2008 r. Nr 199 poz Statusu miasta Ostróda - Uchwała Nr IX/72/03 Rady Miejskiej w Ostródzie z dnia 30 kwietnia 2003r w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Ostródy. 1

12 Status Osiedla Drwęckiego (Załącznik do uchwały Rady Miejskiej w Ostródzie Nr XXVIII/171/2008 z dnia 27 czerwca 2008 roku.) Rozdział II - Zakres działania i zadania samorządu osiedla. 6. Do zadań osiedla należy.(...) 10) pomoc organom gminy przy organizowaniu konsultacji społecznych;(...) Jak wiadomo, przeciętny obywatel niekoniecznie musi znać się na prawie, rozumieć przepisy pisane odpowiednim językiem etc., ale ma prawo korzystać z praw obywatelskich, między innymi mieć dostęp do informacji publicznej oraz mieć wpływ na to, co dzieje się w miejscu, w którym mieszka, jak rozwija się miasto, a prawo to może realizować także poprzez udział w konsultacjach. Z obowiązujących w Ostródzie przepisów, wynika, że: Mieszkańcy mają prawo zabrać głos w kwestiach, w których władze miasta zobowiązane są ogłosić konsultacje, to takich należą decyzje środowiskowe i o planowaniu przestrzennym; Prawo nakazuje podanie do publicznej wiadomości pewnych planów miasta w zakresie decyzji środowiskowych czy o planowaniu przestrzennym z odpowiednim wyprzedzeniem, ale skorzystanie z prawa zabrania głosu przez mieszkańców, w pewnej mierze zależy od mieszkańców, od ich zainteresowania planami władz, aktywności etc. Mieszkańcy mają też prawo do własnej inicjatywy w zakresie konsultacji, a także wpływania na decyzje władz poprzez radnych, poprzez reprezentujące ich organizacje, stowarzyszenia, rady osiedlowe, które, jak to było w przypadku Stowarzyszenia Ratujmy Osiedle Drwęckie, może w procesie decyzyjnym być stroną, a w konsekwencji mieć większe szanse na doprowadzenie do takich rozwiązań, decyzji władz, które najbardziej zaspokajają potrzeby i interesy mieszkańców. Trzeba też pamiętać, że konsultacje nie gwarantują, że władze podejmą takie decyzje, które najbardziej odpowiadają mieszkańcom, powinny wziąć pod uwagę oczekiwania społeczności lokalnej, ale nie zawsze tak się dzieje. Wyniki konsultacji, a precyzyjniej stanowisko mieszkańców w danej sprawie, nie jest w świetle prawa lokalnego wiążące dla władz. Skuteczniejszym sposobem, niż udział w konsultacjach, jest chyba w Ostródzie uczestnictwo mieszkańców w dyskusji publicznej, na prawach strony w postępowaniu administracyjnym, jak to miało w przypadku konsultacji społecznych dotyczących przebiegu drogi S-7, kiedy to najpierw Rada Osiedla Drwęckiego, następnie Stowarzyszenie Ratujmy Osiedle Drwęckie, dopiero będąc stroną w postępowaniu administracyjnym osiągnęło skuteczność wcześniejszych protestów mieszkańców. Mieszkańcy nie muszą brać udziału w konsultacjach, ale nie biorąc w nich udziału, nie mogą oczekiwać pozytywnych zmian, a krytyka decyzji władz lokalnych nie ma chyba sensu, skoro mieszkańcy sporadycznie zabierają głos w dyskusji publicznej, nie składają wniosków, nie zawsze interesują się ogłoszeniami o konsultacjach. Zgodnie na przykład z pkt. 10 art. Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Dz. U. z 2003 r. Nr 80 poz ) Burmistrz ogłasza, w sposób określony w pkt. 1, o wyłożeniu projektu studium do publicznego wglądu na co najmniej 14 dni przed dniem wyłożenia i wykłada ten projekt do publicznego wglądu na okres co najmniej 30 dni oraz organizuje w tym czasie dyskusję publiczną nad przyjętymi w tym projekcie studium rozwiązaniami W praktyce oznacza to w Ostródzie, że przeciętny mieszkaniec Ostródy, nawet pracujący i zajęty, ma dość sporo czasu, aby zapoznać się z planami miasta w zakresie zagospodarowania przestrzennego na danym terenie. Mimo, że wszystkie takie informacje są ogłaszane w bardzo popularnych miejscach miasta, na łamach lokalnej prasy, na tablicy ogłoszeń w budynku urzędu i na dwóch tablicach w mieście może się zdarzyć, że zainteresowana osoba nie ma możliwości zapoznania się z wyłożonymi projektami, z powodu braku czasu w godzinach pracy urzędu, ale wiele informacji można uzyskać drogą meilową, kontaktując się z 1

13 wybranym wydziałem urzędu, poza tym częstą praktyką jest wyznaczanie godzin popołudniowych na zapoznanie się z wyłożonymi projektami lub spotkania konsultacyjne. Z drugiej strony władze miasta powinny zgodnie z podstawami prawnymi, wykazać się inicjatywą w informowaniu mieszkańców o swoich planach, o możliwości zabrania głosu przez mieszkańców, przykładem tego rodzaju inicjatywy w zakresie informowania mieszkańców, jest współpraca Urzędu Miasta z lokalna telewizją kablową czy Radiem Mazury, co daje możliwość nawet mieszkańcom niepełnosprawnym, starszym, matkom zajmującym się małymi dziećmi zorientowania się w tym, czym zajmuje się aktualnie urząd, nad czym obraduje Rada Miasta lub czy są aktualnie ogłoszone jakiekolwiek konsultacje. Pełna treść ustaw i innych przepisów (artykułów bezpośrednio związanych z konsultacjami, udziałem społeczeństwa w nich), stanowi załącznik. 2.2 Analiza i ocena prawnych podstaw konsultacji w Ostródzie Przepisy statutu określające dostęp do informacja publicznej są w znacznej części sprzeczne z postanowieniami ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz art. 61 ust 3 Konstytucji RP. Art. 12 ust. 2. ustawy stanowi, że Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość: 1) kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub 2) przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji. Natomiast, art. 61 ust. 3 Konstytucji wymienia wyjątki od ogólnej zasady jawności i nie ma tam wymienionego ograniczenia ze względu na sposób dostępu do informacji. Ograniczenie w 101 dostępu do protokołów tylko do wglądu powoduje, że osoba żądająca dostępu do tego typu informacji pozbawiona jest na gruncie prawa lokalnego swoich ustawowych uprawnień. Jest to w oczywisty sposób sprzeczne z zasadą hierarchii aktów prawa. Podobnie stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 15 grudnia 2009 r. (II SA/Rz. 877/09). Określona w 102 ust.1 możliwość sporządzania notatek i odpisów z dokumentów i protokołów tylko na pisemny wniosek jest sprzeczne z treścią art. 10 ust. 2 ustawy, który brzmi: Informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku. Podobnie jak wyżej, przepisy statutu są w tym zakresie wyraźnie sprzeczne z treścią przywołanego artykułu, gdyż wymagają złożenia pisemnego wniosku, nawet w przypadku zaistnienia możliwości bezzwłocznego udostępnienia informacji. Podobnie, nie znajduje swojego uzasadnienia w ustawie ograniczenie sposobu określenia formy dostępu do protokołów i innych dokumentów do sporządzania notatek lub odpisów jest to niezgodne z art. 14 ust 1 ustawy, zgodnie z którym udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem. Nieprawidłowość takiego postępowania potwierdził również Wojewdzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w wyroku z dnia 3 czerwca 2009 r. (I SAB/Go 16/09) Termin udostępnienia informacji określony 102 ust. 2, choć bardziej korzystny niż 14- dniowy określony w ustawie, nie jest zgodny z prawem z uwagi na brak dyspozycji w ustawie dla rady miasta do innego kształtowania procedury dostępu do informacji. 1

14 Warto również zwrócić uwagę, że protokoły z posiedzeń Rady i Komisji zgodnie z art. 8 w związku z art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej muszą, a nie tylko mogą zostać zamieszczone na stronie Biuletynu Informacji Publicznej. Treść 103 ust. 1 statutu jest niezgodna z brzmieniem art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, gdyż ustawa wprowadza możliwość nie udostępnienia informacji tylko w zakresie w jakim występują podstawy prawne określone w art. 61 ust.3 Konstytucji RP oraz w ustawie. Niezrozumiałe jest również odwołanie się w tym przepisie statutu do 102, gdy nie ma tam określonych żadnych przesłanek pozwalających na ograniczenie dostępu do informacji publicznej. Podobnie jak wyżej, treść 103 ust 1, drugie zdanie i ust. 3 jest sprzeczny z ustawową możliwością określenia formy udostępnienia informacji. Podsumowując, należy zauważyć, iż w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwaliło się zapatrywanie, że powtarzanie w jakimkolwiek akcie wydanym przez organy samorządowe regulacji ustawowych jest nie dopuszczalne, bowiem takie powtarzanie powoduje ponowne nadanie ustawie klauzuli obowiązywania, gdyż ustawa już obowiązuje na innej podstawie prawnej (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 12 września 2007 roku, II SA/Rz. 465/07) Na podstawie uzyskanych informacji, w Ostródzie nie obowiązują akty prawa lokalnego (uchwała/zarządzenie) określające przeprowadzanie konsultacji społecznych. Wyposażenie osiedla w możliwość pomocy organom gminy przy organizowaniu konsultacji społecznych może stanowić zapowiedź podjęcia takiej uchwały lub zarządzenia w przyszłości. 3. Metodologia badania Badanie realizowane było poprzez monitoring systemu informowania, konsultowania i dawania możliwości swobodnej inicjatywie mieszkańców. Przedmiotem monitoringu były nie tylko działania związane z Euro 2012, ale szerzej rozumiany system uspołeczniania rządzenia i komunikacji pomiędzy władzą i mieszkańcami. Ze względu na rozmiary obecnego badania, nie będziemy zajmować się językiem komunikacji. Nie jest jednak wykluczone, że ten temat okaże się ważny w naszych przyszłych działania. Monitoring trwał od r. do r. Od r. przygotowywany był raport z monitoringu, który obejmował okres od r. do r. Dane do badania zbierane były zbierane za pomocą następujących technik: wnioskowanie o informację publiczną i zbieranie dokumentów dostępnych w Biuletynie Informacji Publicznej; analizowanie zebranych dokumentów; wywiady z przedstawicielami urzędów; obserwację uczestniczącą i monitoring prasy lokalnej. Plan monitoringu w PS 2012 zakładał zbadanie: - sposobów informowania o tym, co oznacza Euro 2012 dla mieszkańców Ostródy; - wszelkich konsultacji prowadzonych w związku z Euro 2012 w okresie od do r. w Gminie Miejskiej Ostróda; - sposobów włączania organizacji pozarządowych, przedsiębiorców i mieszkańców w wydarzenia związane z Euro 2012; - działalności jednostek pomocniczych Gminy Miejskiej Ostróda w zakresie Euro 2012, na przykład rad osiedlowych, pod względem zaangażowania w zagwarantowaną prawem lokalnym pomoc władzom miasta w organizacji konsultacji społecznych; 1

15 Następnie uzyskane informacje poddane zostały analizie, zgodnie z posiadanym narzędziem do oceny uzyskanych informacji. Na tej podstawie sformułowano pewne wnioski, a w konsekwencji rekomendacje, czyli propozycje zmian, ulepszeń, skierowane do władz miasta, mające na celu zwiększenie efektywności informowania/konsultowania wśród mieszkańców Ostródy i w konsekwencji zwiększenie jakości partycypacji społecznej. Działania w wymienionych wyżej obszarach polegały na analizie dostępnych i uzyskanych w Urzędzie Miasta dokumentów, regulacji prawnych, wywiadach i rozmowach z urzędnikami różnych wydziałów na temat informowania i konsultacji, jakie miały miejsce w badanym okresie. Składane były wnioski o informację publiczną i przeprowadzane liczne rozmowy, a także przeprowadzono obserwację współuczestniczącą spotkania informacyjnokonsultacyjnego. Wnioski z analizy dokumentów, regulacji prawnych, wywiadów i rozmów, posłużyły do sformułowania pewnych wniosków w niniejszym raporcie, a konsekwencji rekomendacji skierowanych do władz miasta, czyli pewnych propozycji zmian, które powinny w ocenie zespołu monitorującego - mieć korzystny wpływ na jakość konsultacji społecznych w przyszłości w Urzędzie Miasta w Ostródzie. Ograniczenia badań były dość liczne i trudne do wyeliminowania, należały do nich: - Wybiórczość procesów konsultacyjnych, na których zgodnie z przyjętymi w Projekcie Społecznym 2012 założeniami trzeba było się skoncentrować; - Czas trwania monitoringu, z jednej strony badanie trwało po zakończeniu się procesu konsultacyjnego dotyczącego Euro 2012, w efekcie nie było możliwości przyjrzenia się temu procesowi w trakcie jego trwania, a z drugiej strony, wiele zdarzeń interesujących, z punktu widzenia założeń tego projektu, z pewnością może mieć miejsce w przyszłości, po ostatecznym, ewentualnym wyborze Ostródy na miasto-centrum pobytowe w Euro 2012; - Ograniczenia formalne, czyli fakt, że jedyne konsultacje społeczne, jakie miały miejsce w Ostródzie, w badanym okresie, a dotyczyły Euro formalnie nie dotyczyły Ostródy. Konsultacje społeczne dotyczące przebiegu drogi krajowej S-7 w pobliżu Ostródy były ogłoszone przez Wojewodę Warmińsko-Mazurskiego, Urząd Miasta w Ostródzie nie był nawet stroną w całej procedurze, co wynika jasno z uzyskanych informacji, potwierdzonych dokumentacją; - Poważne trudności w skonfrontowaniu uzyskanych w Urzędzie Miasta w Ostródzie czy GDDKi A informacji z mieszkańcami Ostródy, gdyż nie chcieli udzielać wywiadów i rozmawiać; - Nieliczne dobre praktyki w zakresie konsultacji w Polsce, były przyczyną trudności w sformułowaniu konstruktywnych wniosków i rekomendacji; Uzyskane w UM w Ostródzie informacje były na temat i rzetelne, czasem zbyt ogólne, za mało precyzyjne. Nastawienie urzędników było pozytywne, postawa otwarta, życzliwa, dobre warunki do współpracy i dialogu. Wiele informacji udało się uzyskać bez konieczności składania wniosków, zawsze można było poprosić o dodatkowe wyjaśnienia. Współpraca przebiegała w dobrej atmosferze. 4. Wyniki badania Zbadanie na ile zaplanowany i faktyczny sposób informowania przez władze Ostródy o ważnych dla mieszkańców sprawach jest lub może być efektywny. Jak na tym tle wygląda sposób informowania o Euro Procedury przeprowadzania konsultacji wyznaczane są przez treść Ustawy z 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 1

16 2008 r. Nr 199 poz. 1227); ustawa z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003r. Nr 80, poz. 717 z późn. zmianami); Są to dwie najważniejsze ustawy, które regulują sposób organizowania konsultacji społecznych w Ostródzie, w badanym okresie. Pozostałe podstawy prawne, uzupełniają procedurę ogólnie stosowaną wynikającą z w/w ustaw regulujących udział społeczeństwa. W przypadku, gdy podejmuje się w mieście decyzję o każdych kolejnych konsultacjach, nie powstają w Ostródzie nowe, bardziej szczegółowe procedury, ale miały miejsce dodatkowe działania, mające wpływ na skuteczność konkretnych konsultacji, zwiększenie zainteresowania udziałem społeczeństwa w konsultacjach. Przykładem zwiększenia skuteczności konsultacji i zainteresowania mieszkańców, za pośrednictwem ostródzkich szkół podstawowych i gimnazjów, dotarto (tj. Urząd Miasta) do 525 dorosłych mieszkańców Ostródy, którzy odpowiadając na pytania ankiety wyrazili swój pogląd, opinię o istotnych ich zdaniem aspektach życia w Ostródzie, potrzebach mieszkańców itp. Można powiedzieć, że była to w pewnym sensie wymiana opinii między władzami miasta, a mieszkańcami, ponieważ zanim mieszkańcy odpowiedzieli na pytania ankiety, zostali poinformowani nie tylko w jakim celu jest ona przeprowadzana ( chodziło o Wieloletni Plan Inwestycyjny), a także o tym, że Urząd Miasta chce poznać potrzeby mieszkańców, ponieważ zależy mu na określeniu, właśnie w oparciu o opinie mieszkańców, które z planowanych inwestycji, są zdaniem mieszkańców, najbardziej potrzebne. Niewątpliwie inicjatywa ta zasługuje na uwagę, jako przykład działania ze strony władz, zmierzającego do poznania stanowiska mieszkańców w istotnych dla jego rozwoju kwestiach, szczególnie, że mieszkańcy Ostródy niezbyt chętnie uczestniczą w spotkaniach konsultacyjnych. Decyzje o konsultacjach społecznych podejmowane są przez Burmistrza Miasta Ostróda (zgodnie z wymogami formalnymi), z wyjątkiem konsultacji dotyczących przebiegu drogi S-7, w których Urząd Miejski nie był stroną, co prawda spotkania konsultacyjne odbywały się w Ostródzie, ponieważ dotyczyły mieszkańców Ostródy, ale decyzję o tych konkretnych konsultacjach podjął Wojewoda Warmińsko-Mazurski. Wydziałem odpowiedzialnym, między innymi, za konsultacje jest Wydział Organizacyjny, aczkolwiek działa on w ścisłej współpracy z innymi wydziałami zajmującymi się konsultacjami, takimi jak: Wydział Geodezji, Architektury i Gospodarki Nieruchomościami, Wydział Inwestycji i Gospodarki Komunalnej, Biuro Promocji Miasta, jednostkami pomocniczymi, jak rady osiedli Plebiscytowego, Drwęckiego i Grunwaldzkiego. Konsultacje należą formalnie do zakresu obowiązków wydziału organizacyjnego, nie znaczy to jednak, że wyłącznie ten wydział zajmuje się wszystkimi konsultacjami społecznymi, organizowanymi przez urząd, raczej precyzyjniejszym byłoby stwierdzenie, że wydział organizacyjny pełni rolę koordynatora, głównego eksperta w Urzędzie Miejskim w Ostródzie w dziedzinie konsultacji organizowanych lub ogłaszanych przez ten urząd. Pracownicy Wydziału Organizacyjnego (ale i innych wydziałów) uczestniczą w szkoleniach, na których poruszane jest zagadnienie konsultacji społecznych, dialogu społecznego, na przykład w związku z ubieganiem się przez Urząd Miasta w Ostródzie certyfikatu ISO. Nie uzyskano bardziej precyzyjnych informacji o rodzaju szkoleń pracowników UM w Ostródzie, poza zapewnieniem pana Naczelnika Wydziału Organizacyjnego Cezarego Wawrzeckiego, iż w programie szkoleń, w jakich uczestniczyli pracownicy UM w Ostródzie były takie zagadnienia jak dialog społeczny, informowanie, konsultowanie etc. Nie ma oddzielnego budżetu w Gminie Miejskiej Ostróda na konsultacje. W stopniu znikomym, w ramach kosztów bieżących funkcjonowania urzędu poniesiono dodatkowe koszty na konsultacje monitorowane w okresie od do r.W przypadku gdy Ostróda zostanie zakwalifikowana na centrum pobytowe w Euro 2012, będą zagwarantowane dodatkowe środki finansowe na informowanie. Niestety nie uzyskano 1

17 informacji bardziej szczegółowych o wysokości tych środków, co wydaje się uzasadnione faktem, że Ostróda nie została jeszcze wybrana na centrum pobytowe. Przykładami inicjatyw ze strony miasta, wspomagających procesy konsultacyjne są: retransmisja fragmentów obrad Rady Miasta w lokalnej telewizji, rozdanie ankiet rodzicom uczniów ostródzkich szkół podstawowych i gimnazjów, za pośrednictwem szkół (nauczycieli), celem poznania opinii i potrzeb mieszkańców miasta (dotyczyło to Wieloletniego Planu Inwestycyjnego i na przykład opinii społeczności lokalnej o największej inwestycji w Ostródzie, czyli budowie centrum sportowo-rekreacyjnym); audycje informacyjne w Radio Mazury. Ponadto innym przykładem inicjatyw ze strony miasta było zaangażowanie, rozmowy z mieszkańcami Osiedla Drwęckiego członków Rady osiedla Drwęckiego, które z jednej strony jest jednostką pomocniczą urzędu, czyli reprezentuje urząd, a z drugiej tworzą tę Radę mieszkańcy osiedla wybrani w wyborach. Urząd Miasta Ostróda Uchwałą Rady Miejskiej XXVIII:171/2008 z 27 czerwca 2008r. nadał statut Osiedlu Drwęckiemu oraz Uchwałą Rady Miejskiej nr XX/113/95 z dnia 20 grudnia 1995r. utworzono jednostkę pomocniczą Radę Osiedla Drwęckie. Istnieją również dokumenty o wyborze poszczególnych członków rad osiedlowych, ale bez informacji o frekwencji w wyborach, bez protokołów głosowań, więc zespół monitorujący nie mógł ocenić stopnia reprezentatywności tychże rad. W badanym okresie od r. do r., zapadało w Urzędzie Miasta w Ostródzie 12 decyzji z udziałem ( a precyzyjniej propozycją udziału) społeczeństwa ( z przeprowadzeniem oceny oddziaływania na środowisko), które można uznać za konsultacje, ponieważ miasto zwróciło się do mieszkańców z propozycją wyrażenia opinii, potrzeb, złożenia wniosków etc. w formie ogłoszeń Konsultacje dotyczące przebiegu drogi S-7 były jedne, aczkolwiek Urząd Miasta nie był w nich stroną (choć organizował spotkania i jego przedstawiciele uczestniczyli w spotkaniach) i składało się na nie kilka spotkań konsultacyjnych. Konsultacje dotyczące przebiegu drogi S-7 były jedne, aczkolwiek Urząd Miasta nie był w nich stroną (choć organizował spotkania i jego przedstawiciele uczestniczyli w spotkaniach) i składało się na nie kilka spotkań konsultacyjnych. Konsultacje dotyczące przebiegu drogi krajowej S-7 rozpoczęły się z inicjatywy inwestora i GDDKiA w Olsztynie, zgodnie z procedurą. Urząd Miejski w Ostródzie, nie był stroną, ani nawet organizatorem. Organizatorem konsultacji społecznych dotyczących przebiegu drogi S- 7 był wojewoda Warmińsko-Mazurski, który zorganizował konsultacje, tj. udostępnił mieszkańcom Ostródy zapoznanie się w siedzibie Urzędu Wojewódzkiego w Olsztynie zapoznanie się z dokumentacją oraz zorganizował spotkania konsultacyjne w Ostródzie, w których uczestniczyli przedstawiciele Wojewody, projektanci, przedstawiciele GDDKiA Oddziału w Olsztynie oraz zainteresowani mieszkańcy. Konsultacje były prowadzone w wyniku wymogów prawnych (np.: Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ), na przykład dotyczące Wieloletniego Planu Inwestycyjnego. Częściowo mieszkańcy byli już informowani, ale kampania informacyjna ( w sensie ścisłym) przewidziana jest na okres późniejszy, po ewentualnym wyborze Ostródy na centrum pobytowe. Dotychczas mieszkańcy byli informowani o planowanych i realizowanych inwestycjach oraz wszystkich działaniach władz miasta odnośnie starań, aby Ostróda uzyskała status centrum pobytowego, za pomocą lokalnej prasy, gdzie na przykład w Gazecie Ostródzkiej, Urząd Miasta ma na stałe zarezerwowaną stronę poświęconą wszelkim, istotnym działaniom Urzędu, także w zakresie kandydowania Ostródy na centrum pobytowe. Ponadto systematycznie i na bieżąco władze miasta informowały mieszkańców, poprzez lokalne Radio Mazury, Telewizję kablową, o planowanych i realizowanych inwestycjach, korzyściach z nich 1

18 wynikających, koniecznych oszczędnościach etc. Mieszkańcy miasta są zainteresowani tym tematem i dość dobrze zorientowani, jak wynika z rozmów przeprowadzonych przez zespół monitorujący. Natomiast jeśli chodzi o wpływ na życie mieszkańców, to władze miasta mają w planach, po zakwalifikowaniu się Ostródy na centrum pobytowe, przeprowadzenie szeroko rozumianej akcji edukacyjno-informacyjnej poprzez szkoły, instytucje, organizacje lokalne i własne działania informacyjne. Działania te mają zmierzać do tego, aby z jednej strony mieszkańcy byli przygotowani na pewne utrudnienia, a z drugiej na to, aby potrafili wykorzystać pewną szansę na rozwój na przykład własnych firm etc Informowanie w praktyce Urząd informował mieszkańców za pośrednictwem lokalnej prasy, Radio Mazury, lokalnej Telewizji kablowej, strony internetowej. Kampania informacyjna ( w sensie ścisłym) przewidziana jest na okres późniejszy, po ewentualnym wyborze Ostródy na centrum pobytowe. Urząd Miasta w Ostródzie dokłada starań, aby wszelkie jego plany, działania, decyzje były dla mieszkańców jawne, realizuje ten cel poprzez informowanie mieszkańców o: realizowanych projektach (np.: Zagospodarowanie nabrzeża jeziora Drwęckiego w Ostródzie I etap: Budowa kompleksu sportowo rekreacyjnego ; Kampania promocyjna oraz opracowanie strategii rozwoju turystyki Regionu Mazur Zachodnich ), etapach realizowanych inwestycji, spotkaniach przedstawicieli władz miasta, jakie miały miejsce, a są dla mieszkańców istotne; na bieżąco o tym, co dzieje się w urzędzie mogą także dowiedzieć się mieszkańcy Ostródy korzystający z lokalnej telewizji kablowej, retransmitującej posiedzenia Rady Miasta, z których mieszkańcy mogą dowiedzieć się na przykład, nad jakimi kwestiami istotnymi dla miasta obradowali radni, nad jakimi zagadnieniami pracowali w poszczególnych komisjach etc. Ponadto członkowie rad osiedlowych, jako jednostek pomocniczych urzędu, a jednocześnie będący mieszkańcami poszczególnych osiedli, dla tych mieszkańców, którzy wolą nieformalne, bezpośrednie źródła informacji są dość skutecznym, wiarygodnym źródłem informacji, tym bardziej, jeśli weźmie się pod uwagę potrzeby i możliwości starszych mieszkańców miasta. Urząd informował mieszkańców za pośrednictwem lokalnej prasy, Radio Mazury, lokalnej Telewizji kablowej, strony internetowej, dotychczas głównym tematem informacji, kierowanych przez Urząd Miasta do mieszkańców były planowane i realizowane w Ostródzie inwestycje, o korzyściach wynikających z tychże inwestycji, ale i tym, że udział finansowy miasta w pewnych przedsięwzięciach, wymusza pewne ograniczenia w innych obszarach, a choć niewątpliwie w dalszej perspektywie, takie posunięcia i strategia miastu wydają się jak najbardziej słuszne, to mieszkańcy mają tego świadomość, mają czas, aby to zrozumieć, ale i zabrać głos, dopytać się (źródło: protokoły Sesji Rady Miasta w okresie od r r.,rozmowy z mieszkańcami). Pod tym względem, można przyznać, że Urząd Miasta w Ostródzie stara się działać jawnie, rzetelnie informując swoich mieszkańców, o swoich decyzjach i powodach ich podejmowania. Inne tematy, na które urząd starł się kłaść nacisk w informowaniu, to tematy związane w przygotowaniami miasta do pełnienia funkcji centrum pobytowego, spotkania, w jakich uczestniczyli przedstawiciele władz, których tematem były przygotowania Ostródy do tego wydarzenia, szeroko rozumiana promocja miasta. Kampania informacyjna, w sensie ścisłym, na przykład z uwzględnieniem pewnych utrudnień dla mieszkańców, zagrożeń związanych ze zwiększonym ruchem turystów, zapotrzebowaniu miasta na zaangażowanie wolontariuszy etc., przewidziana jest na okres późniejszy, po ewentualnym wyborze Ostródy na centrum pobytowe. 1

19 Najistotniejszym wydaje się fakt, że Ostróda znajduje się w czołówce miast ubiegających się o pełnienie roli centrum pobytowego w Euro Informacje w lokalnej telewizji kablowej i Radio Mazury, prasie lokalnej i Telewizji Regionalnej w początkowej fazie, aktualnie, właściwie można powiedzieć, że jest to na tyle istotny i interesujący pod wieloma względami temat w regionie, nie tylko w Ostródzie, że UM nie musi specjalnie zabiegać o informowanie, po pierwsze dlatego, że miasto (pod względem działań inwestycyjnych szczególnie) znajduje się w centrum zainteresowań mediów, jak i mieszkańców. Działania informacyjne realizowane w ramach projektów unijnych, finansowane są ze środków zewnętrznych, natomiast dodatkowe środki własne, na tym etapie przygotowań do Euro 2012 w niewielkim stopniu, co wydaje się w pełni uzasadnione. Urząd Miasta podjął szereg działań informacyjnych dotyczących Euro 2012, ale rozpoczęcie kampanii, w sensie ścisłym, przewidziane jest na lato 2010r., może lipiec 2010r., kiedy to ostatecznie ma zapaść decyzja o zakwalifikowaniu Ostródy jako centrum pobytowe w Euro W planach władz miasta jest profesjonalna strategia informowania, choć wielu ekspertów (np. Wydawnictwo Press), ocenia, że dotychczasowe działania miasta w sferze informowania o Euro 2012 są na bardzo wysokim poziomie, a co najważniejsze we wszelkich rankingach oceniających czy to stan przygotowań, czy szanse Ostródy do zakwalifikowania się jako centrum pobytowe w Euro Ostróda znajduje się w czołówce, czyli wśród miast mających największe szanse na pełnienie roli centrum pobytowego. Należy również dodać, że władze miasta dołożyły starań, aby wszystkie informacje, jakie dotychczas o przygotowaniach Ostródy pojawiły się w mediach, w jak najbardziej rzetelny sposób informowały o tym co się w Ostródzie dzieje i jakie ma to znaczenie zarówno dla rozwoju miasta, jakości życia w nim, szans na zakwalifikowanie jako centrum pobytowe, dalszych perspektyw rozwoju. Urząd informował mieszkańców o inwestycjach, jakie planuje w mieście, w związku z kandydowaniem na centrum pobytowe w Euro 2012 : - budowa stadionu, a ściślej kompleksu sportowo-rekreacyjnego, spełniającego kryteria UEFA; - zwiększenia bazy turystycznej, tj. miejsc hotelowych, - wysokości wkładu własnego (łącznie 18mln zł) i środków zewnętrznych oraz ich źródeł; - konieczności priorytetowego potraktowania inwestycji bezpośrednio i pośrednio związanymi z Euro 2012 ; Urząd planuje kampanię informacyjną odnośnie Euro 2012 i możliwości włączenia się mieszkańców w tę imprezę, Pan Burmistrz zadeklarował na przykład ścisłą współpracę z organizacjami pozarządowymi, dyrektorami szkół, instytucji kulturalnych, oświatowych, turystycznych etc., jednak do momentu ostatecznego wyboru Ostródy na centrum pobytowe, wszelkie bardziej konkretne ustalenia, spotkania etc., nieco mijają się z celem. Od momentu, gdy Ostróda zakwalifikowała się na miasto kandydujące na centrum pobytowe w Euro 2012 do chwili obecnej, mieszkańcy na bieżąco są informowani, o wszystkich decyzjach władz miasta mających związek z przygotowaniami, ponadto władze próbowały wielokrotnie zasięgać opinii mieszkańców, na przykład w odniesieniu do pewnych inwestycji (Budowa amfiteatru przy nabrzeżu jeziora Drwęckiego w Ostródzie). Ponadto władze miasta systematycznie w różnych spotkaniach oficjalnych, z przedstawicielami różnych lokalnych instytucji, środowisk i nie tylko lokalnych czy regionalnych, ale i ogólnokrajowych, starają się promować Ostródę, jako ewentualne centrum pobytowe w Euro 2012, co także dociera do mieszkańców. 1

20 Zbadanie sposobów włączania organizacji pozarządowych, przedsiębiorców i mieszkańców w wydarzenia związane z Euro W Ostródzie nie ma specjalnej procedury konsultacji, przy organizacji konsultacji społecznych miasto podejmuje działania określone w ustawach: ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; ustawa z 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko. Podstawy prawne konsultacji społecznych, jakie miały miejsce w badanym okresie w Ostródzie, zostały szczegółowo omówione w rozdziale 2.1. Prawo lokalne. Należą do nich: Ustawa z 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej; Ustawa - z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym ;Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 1)2 ; Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; Statusu miasta Ostróda - Uchwała Nr IX/72/03 Rady Miejskiej w Ostródzie z dnia 30 kwietnia 2003r w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Ostródy; Statut Osiedla Drwęckiego (Załącznik do uchwały Rady Miejskiej w Ostródzie Nr XXVIII/171/2008 z dnia 27 czerwca 2008 roku). Konsultacje dotyczące przebiegu drogi krajowej S-7 rozpoczęły się z inicjatywy inwestora i GDDKiA w Olsztynie, które jesienią 2004 roku wystosowały pismo do Urzędu Miasta w Ostródzie, z zapytaniem o plany zagospodarowania przestrzennego na terenie Osiedla Drwęckiego ( i nie tylko), czyli na trasie przebiegu planowanej przez GDDKiA drogi S-7. Urząd odpowiedział, że zgodnie z planami zagospodarowania przestrzennego przedmiotowe tereny planowane są pod zabudowę jednorodzinną, a Osiedle Drwęckie zamieszkuje 3 tysiące mieszkańców. W grudniu 2006 roku, także z inicjatywy GDDKiA, odbyło się spotkanie reprezentantów GDDKiA z zainteresowanymi stronami, za które GDDKiA uznała przedstawicieli gmin Ostróda, Miłomłyn, miasta Ostróda, Powiatowego Zarządu Dróg w Ostródzie oraz Nadleśnictwa Ostróda. Na spotkaniu tym GDDKiA ogłosiła, że ma zamiar rekomendować Wojewodzie Warmińsko-Mazuskiegmu wariant I, czyli najbardziej ekonomiczny przebiegający przez Osiedle Drwęckie. Tu pojawia się zastrzeżenie mieszkańców i lokalnych organizacji pozarządowych zainteresowanych sprawą, że mieszkańcy nie zostali o tej decyzji poinformowani przez nikogo, także przez władze miasta, mimo, iż droga miała przebiegać przez ich osiedle r. Wojewoda Warmińsko- Mazurski wszczął formalnie postępowanie administracyjne w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Od czerwca do października 2008r. GDDKiA nie reagowało na protesty mieszkańców osiedla i Stowarzyszenia Ratujmy Osiedle Drwęckie, którzy próbowali wyrazić swój sprzeciw wobec rekomendacji GDDKiA wariantu I drogi S-7. W sierpniu 2008r. odbyło się kolejne spotkanie robocze GDDKiA dotyczące dyskusji nad przebiegiem drogi S-7. Stowarzyszenie Ratujmy Osiedle Drwęckie nie poprzestało w tym czasie na samych pisemnych protestach skierowanych do GDDKiA, Wojewody Warmińsko-Mazurskiego czy próbach interwencji u senatorów, posłów, Rzecznika Praw Obywatelskich, ale przekazało również ekspertyzy poziomu hałasu wykonane przez ekspertów z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, w miejscach różnych wariantów drogi, sfinansowane przez Urząd Miasta w Ostródzie. Wojewoda interweniował w GDDKiA, jeszcze w październiku 2008r., natomiast w listopadzie 2008r. Stowarzyszenie Ratujmy Osiedle Drwęckie złożyło wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu administracyjnym, na prawach strony. Wniosek ten został przyjęty, a z kopii dokumentów i korespondencji wynika, że dopiero od tego momentu sprzeciw mieszkańców Osiedla Drwęckiego, reprezentowanego przez Radę Osiedla i 2