RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI CAŁOŚCIOWEJ Wersja skrócona Technikum nr 1 Andrychów Małopolski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 26

3 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Ewa Baran, Barbara Grabowska, Ewa Szydłowska-Koryczan, Józef Żegliński. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Moja szkoła" Ankieta elektroniczna (CAWI) "Mój dzień" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd nd Badanie na próbie pełnej 51 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele Badanie na próbie pełnej uczniów klas rok niższych od najstarszych Badanie na próbie pełnej uczniów najstarszych klas Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, dobrani losowo Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych nd nd 3 / 26

4 Informacja o szkole Nazwa placówki Technikum nr 1 Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer prof. Tadeusz Kotarbiński Technikum Andrychów Starowiejska 22a Kod pocztowy Urząd pocztowy Andrychów Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Publiczna Dzieci lub młodzież Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 492 Oddziały 17 Nauczyciele pełnozatrudnieni 61 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 4 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 3 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 8.07 Województwo MAŁOPOLSKIE (12) Powiat Powiat wadowicki (18) Gmina Andrychów (01) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 26

5 Wprowadzenie: obraz szkoły Raport, do którego lektury Państwa zapraszamy, dotyczy ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w Technikum Nr 1 w Andrychowie. Poniżej znajdą Państwo najważniejsze, płynące z badań, informacje o szkole. Wszystkie zawarte w niniejszym tekście tezy i dane znajdują potwierdzenie w wynikach przeprowadzonych badań. Technikum Nr 1 w Andrychowie jest szkołą prowadzoną przez Starostę Wadowickiego i działa w środowisku miejskim-wiejskim w powiecie wadowickim. Jest to szkoła duża, w której jest 17 oddziałów i uczy się 492 uczniów. Klasy liczą średnio po około 30 uczniów. Szkoła posiada koncepcję pracy, której współautorami są nauczyciele. Jest ona akceptowana przez uczniów i rodziców. Jej głównymi założeniami są: wysokie wyniki nauczania, w tym praca z uczniem zdolnym, realizacja projektów edukacyjnych z Europejskiego Funduszu Społecznego Uczyć się, aby działać, a także bezpłatne kursy języka angielskiego i prawa jazdy oraz programu Socrates Commenius; działania wychowawcze ukierunkowane na kulturę bycia, otwartość na potrzeby innych oraz kształtowanie postaw obywatelskich uczniów; wyrównywanie szans edukacyjnych i wychowawczych, a także bezpieczeństwo uczniów. Przyjęta koncepcja pracy służy rozwojowi uczniów, osiąganiu przez nich wysokich wyników kształcenia oraz nabywaniu pożądanych postaw i umiejętności społecznych. Wpływa również na budowanie pozytywnego wizerunku szkoły w środowisku. Szeroka oferta edukacyjna oraz stosowane metody pracy pozwalają rozwijać różnorodne zainteresowania uczniów w czasie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. Uczniowie są inicjatorami szeregu działań podejmowanych na rzecz własnego rozwoju i szkoły. Jako przykłady warto wskazać prężnie działający wolontariat, organizację m.in.: licznych akcji charytatywnych, zajęć sportowych, w tym koła strzeleckiego, obozów narciarskich, kabaretu szkolnego, redagowanie własnej gazetki Byle do dzwonka oraz różnego rodzaju kół zainteresowań, w tym prężnie działające i odnoszące sukcesy koło regionalne, a także współdecydowanie o realizacji projektów edukacyjnych. Efekty pracy szkoły są widoczne poprzez: osiąganie wysokich wyników uczniów na egzaminach zewnętrznych; sukcesy w olimpiadach organizowanych przez Małopolskiego Kuratora Oświaty, a także artystycznych, sportowych i innych o zasięgu gminnym, powiatowym, wojewódzkim i ogólnopolskim. Jakość nauczania potwierdzają coraz wyższe wyniki egzaminów maturalnych i zawodowych. Należy podkreślić, że szkoła osiąga sukcesy wychowawcze, będące wynikiem szerokiej współpracy z rodzicami i środowiskiem. Dba o spójność oddziaływań wychowawczych. Kształtowaniu oczekiwanych postaw uczniów, sprzyja konsekwentna realizacja założeń ujętych w planie rozwoju szkoły, w programie wychowawczym i profilaktyki, z którymi utożsamia się cała społeczność szkolna, rodzice oraz jej absolwenci. Osiągane przez szkołę sukcesy w procesie wychowania wynikają z tego, że w szerokim zakresie korzysta one z opinii, inicjatyw uczniów, rodziców i nauczycieli przy tworzeniu oraz realizacji szkolnego programu wychowawczego i profilaktyki. Charakterystyczną cechą Technikum Nr 1 w Andrychowie jest szczególna rola rodziców i wielu partnerów szkoły w procesie integracji ze środowiskiem. Należy podkreślić szereg wspólnie podjętych inicjatyw, tj. organizację: imprez i wycieczek szkolnych, wieczorów poetyckich i kabaretowych, wspólnej modernizacji szkoły i sali gimnastycznej. Szkoła zajmuje jedno z czołowych miejsc w Polsce pod względem krwiodawstwa uczniów i pracowników. Szkoła korzysta z zasobów środowiska w procesie nauczania i wychowania. Współpracuje z różnymi podmiotami, tj.: Parafią, Gminnym Ośrodkiem Kultury, Polskim Czerwonym Krzyżem, Ochotniczym Hufcem Pracy, Rejonowym Urzędem Pracy, Bankiem Żywności w Krakowie, Cechem Rzemiosł, Ośrodkiem Pomocy Społecznej, a także przedsiębiorcami. W ramach wzajemnego współdziałania szkoła wykorzystuje bogate walory środowiska Andrychowa i Wadowic, zasoby dziedzictwa kulturowego, a także zasoby lokalnych przedsiębiorców w kontekście kształcenia uczniów i ich przygotowania do funkcjonowania na rynku pracy. Środowisko postrzega placówkę jako promującą potrzebę uczenia się i dbającą o jej jakość. Warto podkreślić, że rzetelna realizacja zadań szkoły związanych z funkcją dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą jest wynikiem systematycznie realizowanego nadzoru pedagogicznego i współpracy nauczycieli. Zespołowe działania są szczególnie widoczne podczas przeprowadzania ewaluacji wewnętrznej w ramach, której dokonywana jest analiza wyników nauczania i wychowania oraz modyfikacji planu pracy szkoły. 5 / 26

6 Wyniki ewaluacji: Obszar: Efekty Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Wyniki egzaminów zewnętrznych są analizowane i wdrażane w celu poprawy jakości pracy szkoły. Do analizy wyników wykorzystuje się różnorodne metody analizy. Wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. W szkole analizuje się wyniki egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Wyniki te są poddawane analizie jakościowej i ilościowej w celu podniesienia jakości pracy szkoły, co potwierdziła analiza dokumentacji oraz Dyrektor w wywiadzie. Nauczyciele w badaniu ankietowym oraz Dyrektor stwierdzili, że w szkole łączy się strategie analizy na poziomie wyników pojedynczych uczniów oraz na poziomie zespołów klasowych. Opracowuje się na tej podstawie raport, który jest analizowany ilościowo i jakościowo na radzie pedagogicznej oraz w zespołach przedmiotowych. Większość nauczycieli (47 z 51) stwierdziła, że otrzymała pełną informację nt. wniosków z analizy wyników egzaminów zewnętrznych z poprzedniego roku szkolnego. Analiza, którą wykonuje się w szkole, jest długotrwałym procesem realizowanym, od momentu przyjęcia ucznia do szkoły, aż do egzaminu maturalnego. W szkole dostępne są odpowiednie dokumenty, tabele, wskaźniki, co potwierdziła analiza dokumentacji w tym zakresie. Należy podkreślić, że analiza wyników jest prowadzona w celu modyfikacji metod i form pracy oraz dostosowania treści programowych i wymagań do potrzeb i możliwości psychofizycznych uczniów. Tę informację podał Dyrektor szkoły. Z kolei nauczyciele, podczas wywiadu grupowego, stwierdzili, iż celem analizy jest podniesienie efektów kształcenia poprzez: zwiększanie zdawalności egzaminów, zmiana metod pracy, zwrócenie uwagi na trudniejsze zagadnienia. Warto dodać, że w szkole są wdrażane wnioski z analizy wyników egzaminów zewnętrznych, które przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Dyrektor podał, że w związku ze słabą zdawalnością egzaminu maturalnego z matematyki, języka polskiego i języków obcych, na wniosek nauczycieli, zostały wprowadzone dodatkowe godziny z godzin dyrektorskich. Podobne działania podjęto w związku z egzaminem zawodowym. Nauczyciele w badaniu ankietowym podali przykłady wykorzystania analizy wyników egzaminów zewnętrznych do: zmiany i dostosowania rozkładów materiału i metod pracy, wprowadzenia dodatkowych zajęć, prowadzenia ewaluacji programów i planów nauczania oraz podręczników, dostosowania form i metod nauczania m.in. w pracy z uczniem zdolnym, wyjaśnienia uczniom najczęściej popełnianych błędów oraz ustalenia słabych i mocnych stron. Kolejnym argumentem potwierdzającym spełnienie tego wymagania, jest fakt, że w szkole stosuje się jakościowe i ilościowe metody analizy wszystkich wyników egzaminów zewnętrznych, co potwierdza Dyrektor. W analizie ilościowej uwzględnia się: próg zdawalności na różnych poziomach, procent zdawalności uczniów na tle powiatu, województwa, kraju oraz ilość uczniów przystępujących do matury rozszerzonej i zdających ją. W analizie jakościowej opracowuje się raporty na podstawie danych Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej dla poszczególnych uczniów i klasy. Wnioski też prezentowane są na radach pedagogicznych. Wnioski z ewaluacji wewnętrznej, w zakresie analizy egzaminów zewnętrznych, dotyczyły konieczności przeprowadzenia przez nauczycieli diagnozy wstępnej, przeprowadzenia kilkakrotnie egzaminów próbnych oraz dokonania szczegółowej analizy egzaminów zewnętrznych i niezbędnej modyfikacji dalszej pracy z uczniami. Na zakończenie warto dodać, że partnerzy szkoły i samorząd w wywiadzie grupowym stwierdzili, iż efekty kształcenia uczniów w tej szkole są coraz lepsze, co potwierdzają wyniki egzaminów zewnętrznych. Podczas analizy dokumentów stwierdzono, iż protokoły zespołów przedmiotowych zawierają analizy wyników egzaminów zewnętrznych. Rada pedagogiczna została przeszkolona w tym zakresie. Nauczyciele mieli opracować analizę swoich wyników, ponadto podać przyczyny niezadowalających wyników oraz przygotować działania zapobiegawcze i korygujące. Efektem tych działań była zwiększona ilość egzaminów próbnych, przygotowujących 6 / 26

7 uczniów do właściwych egzaminów zewnętrznych. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. W szkole diagnozuje się i analizuje osiągnięcia uczniów, uwzględniając ich osiągnięcia rozwojowe. Formułuje się i wdraża wnioski z analizy osiągnięć uczniów, dostrzegane są możliwości uzyskiwania przez uczniów lepszych wyników w nauce. Wdrożone wnioski przyczyniają się do poprawy wyników w nauce uczniów. Szkoła dostrzega możliwości uzyskania lepszych wyników przez uczniów. W wywiadzie grupowym nauczyciele zwrócili uwagę na zagadnienia sprawiające trudności w pracy z przyszłymi rocznikami. Powiedzieli, że należałoby włączyć rodziców w świadomy udział w procesie edukacyjnym, a także motywować uczniów do systematycznej pracy w domu i w szkole. Nauczyciele w ankiecie podali, że w większości wychowankowie są zdyscyplinowani, zainteresowani zdobywaniem i poszerzaniem swojej wiedzy, przejawiają własne inicjatywy, uzyskują lepsze wyniki niż w latach ubiegłych, są zaangażowani i aktywni. Uczniowie w wywiadzie grupowym oraz rodzice w ankietach potwierdzili, że nauczyciele okazują wiarę w uzyskanie lepszych wyników w nauce poprzez zachęcanie swoich podopiecznych do udziału w różnych konkursach. Uczniowie w wywiadzie stwierdzili że nauczyciele mają wiarę, że stać nas na lepsze wyniki. Brak wiary okazują w stosunku do uczniów, którzy mają trudności w nauce. Dyrektor szkoły podał przykłady wdrażania wniosków z analizy osiągnięć uczniów. Wprowadzono projekt edukacyjny z Europejskiego Funduszu Społecznego prowadzony przez firmę zewnętrzną. Były to bezpłatne kursy z języka obcego, a także praktyczna nauka języka obcego poprzez udział w programie "Socrates Commenius". Młodzież w ramach tego projektu wyjeżdżała do Holandii, Portugalii i Niemiec Realizowano też projekt edukacyjny "Uczyć się, aby działać". Przeprowadzany jest także próbny egzamin w klasie pierwszej. Efekty edukacyjne podnosi również udział nauczycieli w wielu zewnętrznych i wewnętrznych konferencjach metodycznych. W zakresie egzaminu zawodowego szkoła przystąpiła do projektu modernizacji kształcenia zawodowego, w wyniku którego poszerzano trzy kompetencje: językową, informatyczną i matematyczną. Młodzież uczestniczyła w spotkaniu, zorganizowanym przez Kuratorium Oświaty w Krakowie dotyczącym przedstawienia przykładów dobrych praktyk w zakresie języków obcych. W opinii rodziców, nauczyciele nie tylko starają się uczniom pomóc w osiąganiu dobrych wyników w nauce, ale przede wszystkim starają się wspierać uczniów w realizacji założonych przez nich celów. Według nich ważne dla uczniów są rozmowy z wychowawcami oraz możliwość uczestnictwa w dodatkowych zajęciach organizowanych przez szkołę, np. wyjazdy do teatru czy kina. W ankiecie dla uczniów Moja Szkoła większość (63 z 90) stwierdziła, iż zajęcia w szkole, w których brali udział sprawiały im trudności. W ankiecie Mój Dzień brało udział 93 uczniów. Połowa z nich stwierdza, iż zajęcia, w których dziś uczestniczyli, były łatwe. Na pytanie Czy zajęcia były dostosowane do Twoich możliwości? połowa uczniów wypowiedziała się pozytywnie. Dyrektor stwierdził, że uczniowie są chętni do zajęć pozalekcyjnych, różnych akcji i kwest. Nowy typ analizy egzaminu matematycznego, analiza na wejściu i wyjściu powoduje coraz lepsze wyniki uczniów. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B 7 / 26

8 Wymaganie: Uczniowie są aktywni Uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach prowadzonych w szkole. Są samodzielni w podejmowaniu różnorodnych aktywności na rzecz własnego rozwoju i rozwoju szkoły. W szkole realizuje się działania zainicjowane przez uczniów. Podczas wywiadu z Dyrektorem zostały podane informacje związane z podejmowaniem przez uczniów inicjatyw dotyczących własnego rozwoju i rozwoju szkoły. Uczniowie założyli gazetkę szkolną. Ponadto wystąpili z inicjatywą udostępnienia im środków z projektu "Sokrates Comenius", za które zakupiono drukarkę. W gazecie regionalnej Nowiny Andrychowskie" uczniowie publikują swoje artykuły. W placówce działa wolontariat. Młodzież szkolna organizuje zbiórki żywności przeznaczone dla Banku Żywności w Krakowie. Organizowane są także dni otwarte. Uczniowie uczestniczą również w Powiatowych Targach Edukacyjnych i w sprzątaniu cmentarza komunalnego. W szkole istnieje szkolne koło strzeleckie, które działa w porozumieniu z Ligą Obrony Kraju. Wyżej wymienione zadania podejmowane przez uczniów potwierdzają również nauczyciele w ankiecie, rodzice w wywiadzie grupowym i partnerzy szkoły. Na terenie placówki działa Samorząd Uczniowski, który organizuje imprezy szkolne i pozaszkolne. Nauczyciele w wywiadzie potwierdzili, że wychowankowie charakteryzują się wrażliwością społeczną czego przykładem jest współuczestniczenie młodzieży w akcji Mam Marzenie. Dodali również, że uczniowie podejmują działania dotyczące wyboru przyszłej drogi rozwoju. Są to wyjazdy na dni otwarte i spotkania z przedstawicielami wyższych uczelni, zajęcia informacyjne i edukacyjne z doradcą zawodowym Rejonowego Urzędu Pracy, działania i zajęcia aktywizujące z pedagogiem i psychologiem szkolnym oraz lekcje wychowawcze. Biorą ponadto udział w zajęciach pozalekcyjnych realizując projekt dotyczący modernizacji kształcenia zawodowego. Podczas przeprowadzania ankiety Moja szkoła i "Mój dzień", większość uczniów wskazała, że ma wpływ na to, co dzieje się w szkole, w kwestii dotyczącej planowania i prowadzenia zajęć. Uczniowie potwierdzili, że mają wpływ na: organizację zajęć, zakres omawianego materiału na zajęciach dodatkowych, a także wyposażenie placówki. Podczas wywiadu grupowego z uczniami dotyczącego własnego rozwoju, wychowankowie potwierdzili wszystkie wymienione działania. Uczniowie uczestniczą w kursach zawodowych: kas fiskalnych, prawa jazdy, a także w innych kursach finansowanych ze środków unijnych. W szkole uczy się ich samorządności, funkcjonują liczne koła przedmiotowe. Pomysły wychowanków są wdrażane w życie, co potwierdzają Dyrektor, nauczyciele i uczniowie. W czasie grupowego wywiadu z partnerami i samorządem, uzyskano pozytywną odpowiedź w sprawie inicjatyw związanych z uczeniem się i rozwojem. Partnerzy wskazali na prężnie działające koło regionalne i zainteresowanie historią regionu. Dyrektor w wywiadzie podał następujące przykłady działań zainicjowanych przez uczniów. Są to zajęcia informatyczne, koła zainteresowań, udział młodzieży w programach unijnych, konkursach oraz w akcjach charytatywnych i ekologicznych. Nauczyciele w wywiadzie wskazali na podejmowanie przez uczniów licznych inicjatyw o zasięgu lokalnym i ogólnokrajowym: zbiórka żywności, pomoc dla domów dziecka, przygotowanie przedstawień okolicznościowych upamiętniających ważne wydarzenia. Wychowankowie są inicjatorami licznej współpracy z przedstawicielami organizacji takimi jak: Polski Czerwony Krzyż, Liga Obrony Kraju, Ośrodek Pomocy Społecznej, Muzeum w Andrychowie. Prowadzą akcje charytatywne, ekologiczne. Do tradycji szkoły należy coroczny udział uczniów w akcji krwiodawstwa, gdzie szkoła zajmuje czołowe miejsce w kraju. Godnym uwagi jest fakt, iż w szkole rozwijana jest przedsiębiorczość poprzez reaktywowanie Spółdzielni Uczniowskiej i założenie sklepiku z żywnością ekologiczną. Zdaniem nauczycieli młodzież szkolna może realizować swoje pasje oraz rozwijać talenty np. w kółku fotograficznym i kabarecie szkolnym. Obserwacja placówki wykazała, że na korytarzach szkolnych widnieją gabloty, w których zamieszcza się informacje o działalności i wielu różnorodnych inicjatywach podejmowanych przez Samorząd Szkolny. Na terenie obiektu znajdują się gazetki tematyczne, na których zamieszczono harmonogram matur i wyniki konkursów. Na szczególnym miejscu w szkole umieszczono dowody twórczości np. poetyckiej wychowanków. W opinii partnerów szkoły oraz przedstawicieli samorządu uczniowie angażują się w organizację szkolnych przedsięwzięć, a także aktywnie wychodzą z własną inicjatywą. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. 8 / 26

9 Poziom spełniania wymagania: A Wymaganie: Respektowane są normy społeczne W szkole respektowane są normy społeczne. Uczniowie czują się bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Analizuje się podejmowane działania wychowawcze, mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań, ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb, uwzględniając inicjatywy uczniów. Rodzice, nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni i partnerzy szkoły w wywiadach potwierdzili, że w szkole uczniowie czują się bezpieczni. Według nich czynnikami, które zwiększają bezpieczeństwo są: monitoring, spotkania z policją, psychologiem i pedagogiem szkolnym. Rodzice nie słyszeli, żeby ich dzieci były narażone na niewłaściwe zachowania ze strony innych uczniów. Potwierdzili to łatwością dostępu do dyrektora, dyżurami nauczycieli na przerwach, monitoringiem, ogrodzeniem szkoły i nadzorowaniem wejścia przez pracownika. W ankiecie 70% rodziców wskazało, że nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe zachowania uczniów. Podobnie jak rodzice wypowiedzieli się uczniowie, których większość (96%) w ankiecie potwierdziła ten fakt. Kolejnym argumentem świadczącym o wysokim poziomie spełniania wymagania są działania wychowawcze zmierzające do kształtowania pozytywnych postaw uczniów. Wychowankowie potwierdzili (w 92%) znajomość i jasność zasad właściwego zachowania się w szkole. Każdy z nich ma prawo do sprawiedliwego i uzasadnionego oceniania, równego traktowania i wszechstronnej pomocy. Nauczyciele, pracownicy niepedagogiczni i partnerzy szkoły w wywiadzie stwierdzili, iż młodzież jest życzliwa, zdyscyplinowana, chętna do pracy charytatywnej i włącza się do organizacji imprez szkolnych. W zakresie niewłaściwych zachowań rozmówcy zwracali uwagę głównie na wulgaryzmy uczniów. Obserwacja placówki wskazała, iż uczniowie dbają o kulturę osobistą, wykazują tolerancję w zachowaniu w stosunku do swoich rówieśników. Nie zauważono zachowań agresywnych. Warto podkreślić, że w szkole prowadzona jest systematyczna diagnoza zachowań uczniów. Podczas wywiadu z Dyrektorem oraz analizy dokumentacji stwierdzono, że diagnoza ta odbywa się poprzez analizę dokumentacji pedagogicznej (dzienniki zajęć pedagoga i psychologa, dzienniki zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych, a także dokumentację prowadzoną przez pielęgniarkę szkolną). Nauczyciele prowadzą wywiady środowiskowe. Ponadto szkoła współpracuje z gimnazjami oraz instytucjami takimi jak: Sąd Rejonowy w Wadowicach, kuratorzy sądowi, policja i ośrodek pomocy społecznej. Poprzez rozmowy z pracownikami szkoły Dyrektor uzyskuje bieżące i ważne informacje na temat zachowań uczniów podczas: przerw, lekcji, wycieczek, konkursów i zawodów. Przeprowadzono ankiety w tym zakresie wśród rodziców i uczniów. Do diagnozy zagrożeń wykorzystuje się również monitoring. Informacje na temat zagrożeń przekazywane są na bieżąco uczniom za pomocą: radiowęzła, informacji w gablotach ściennych i strony internetowej szkoły. W dokumentacji szkolnej znajdują się informacje dotyczące diagnozy zagrożeń. Dyrektor na bieżąco wydaje zarządzenia i wytyczne w tym zakresie. Zdaniem 76% ankietowanych rodziców pozytywne zachowania uczniów są dostrzegane przez nauczycieli, a rodzice uzyskują informacje na ten temat. Istotnym argumentem, potwierdzającym spełnienie wymagania, jest fakt, że w szkole podejmowane są działania, mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań. Najlepsi uczniowie są wyróżniani na apelach szkolnych, a na koniec roku szkolnego otrzymują wyróżnienia i dyplomy. Zachowania takie upubliczniane są też w prasie lokalnej, na stronie internetowej szkoły i w gazetce wydawanej przez samorząd uczniowski. W celu eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań w szkole stosuje się dla uczniów kary statutowe np: za nieusprawiedliwianie opuszczonych lekcji, sprzeczne ze statutem zachowanie. W roku 2008/09 przyznano 240 kar statutowych, w roku 2009/10-218, a w roku 2010/ Ilość przyznanych kar co roku zmniejsza się, więc podejmowane działania przynoszą efekty, na co zwrócił uwagę Dyrektor szkoły. Kolejnym argumentem jest fakt, że w szkole prowadzona jest modyfikacja działań profilaktycznych. W celu zwiększenia kontaktu rodziców ze szkołą zorganizowano cykliczne dni otwarte. Nauczyciele w wywiadzie odpowiedzieli, iż nastąpiła modyfikacja tematyki lekcji wychowawczych, zmodyfikowano i ujednolicono szkolny 9 / 26

10 system oceniania zachowania, zwiększono działania ukierunkowane na pedagogizację rodziców. Następuje systematyczna modyfikacja szkolnego programu profilaktyki i szkolnego programu wychowawczego. Uczniowie zgłaszają propozycje lekcji wychowawczych, spotkań ze specjalistami w zakresie zagrożeń i patologii oraz wykazują inicjatywę w zakresie zamiany kar statutowych. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B 10 / 26

11 Obszar: Procesy Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez Radę Pedagogiczną koncepcją pracy. Koncepcja ta jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb oraz jest znana i akceptowana przez uczniów i rodziców. Podczas wywiadu Dyrektor szkoły wskazał na działania potwierdzające analizę koncepcji pracy szkoły. Za priorytetowe uznał kompetencje językowe, informatyczne, matematyczno-przyrodnicze oraz te, które podnoszą jakość edukacji. Zwrócił uwagę na nowo utworzone kierunki kształcenia. Koncepcja pracy placówki jest analizowana na bieżąco. Wnioski dotyczyły dodatkowych zajęć sportowych, kursów prawa jazdy i języka obcego. Analiza dotyczyła również współpracy z pracodawcami, co potwierdzili uczniowie. Uznali oni za najważniejsze przygotowanie techniczne, zajęcia warsztatowe, wprowadzenie nowoczesnych zawodów, takich jak technik informatyk. Uczniowie mają możliwość uczestniczenia w dodatkowych zajęciach. Nauczyciele wskazali na te same priorytety podczas analizowania koncepcji pracy szkoły. Zwrócili uwagę na: systematyczny rozwój i modernizację bazy szkoły, działania oparte na wsparciu zespołowym oraz udział młodzieży w różnego rodzaju akcjach kulturowych i wolontariacie. Rodzice potwierdzili wszystkie wyżej wymienione kwestie dotyczące koncepcji pracy szkoły. Dyrektor na pytanie: Kto uczestniczy w analizie i modyfikacji koncepcji pracy szkoły?, wymienił nauczycieli, rodziców, uczniów i pracowników niepedagogicznych. Na pytanie: Jakich zmian dokonano w koncepcji pracy szkoły? odpowiedział: "zwiększono udział uczniów w akcjach charytatywnych (utworzono Szkolny Klubu Honorowych Dawców Krwi), zwrócono uwagę na rozwój sprawności fizycznej (zainicjowano stworzenie Klubu Sportowego) oraz zaplanowano modernizację bazę szkoły. Uczniowie są zapoznawani z koncepcją pracy szkoły przez radiowęzeł, na spotkaniach Samorządu Uczniowskiego oraz przez stronę internetową szkoły. Nauczyciele w ankiecie potwierdzili fakt uczestniczenia w pracach nad analizą lub modyfikacją koncepcji pracy szkoły (48 z 51). Z analizy dokumentacji wynika, że ogólne cele działania szkoły dotyczą: wspomagania wychowawczej roli rodziny, dostosowania treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, opieki nad uczniami szczególnie uzdolnionymi, utrzymywania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i nauki, upowszechniania wiedzy ekologicznej wśród młodzieży, opieki nad uczniami pozostającymi w trudnej sytuacji materialnej i życiowej, dostosowania kierunków i treści kształcenia do potrzeb młodzieży i wymogów rynku pracy. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B 11 / 26

12 Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Oferta edukacyjna wynika z podstawy programowej i odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy. Monitoruje się realizację podstawy programowej. Oferta jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. W opinii Dyrektora cele ogólne i szczegółowe ujęte w podstawach programowych w Technikum Nr 1 w Andrychowie są w pełni realizowane i wykorzystywane w programach nauczania. Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Dyrektor poinformował, że w ubiegłym roku szkolnym szczegółowej analizie poddana została realizacja podstawy programowej z języka polskiego i matematyki. Monitoring realizacji podstawy programowej jest prowadzony w ramach sprawowanego nadzoru pedagogicznego. Potwierdzili to również nauczyciele. Dyrektor szkoły wskazał, iż w związku z polityką oświatową Starostwa Powiatowego przyjęto w szkole jako priorytetowe kompetencje językowe, informatyczne oraz matematyczno-przyrodnicze. Z wywiadu wynika, że oferta edukacyjna Szkoły jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów w oparciu o diagnozę potrzeb i wiedzę dyrekcji. Nauczyciele w wywiadzie wskazują, że szkoła umożliwia uczniom zdobycie wykształcenia ogólnego i zawodowego, dzięki modernizacji kształcenia zawodowego i otworzeniu nowych kierunków kształcenia. Ponadto przygotowuje do matury, zapewnia rozwijanie umiejętności potrzebnych do wykonywania zawodu oraz rozwija zainteresowania. Pedagodzy wskazują, w wywiadzie na to, że szkoła kształtuje u uczniów: kreatywność, przedsiębiorczość, mobilność, komunikatywność, otwartość na nowe doświadczenia, umiejętność analizy, stosunki interpersonalne, menedżerskie a także autoprezentację. Potwierdziło to również 78% rodziców, którzy w ankiecie odpowiedzieli pozytywnie na pytanie: Czy szkoła spełnia Twoje oczekiwania?. W opinii ponad połowy rodziców i uczniów szkoła pomaga rozwijać zainteresowania i aspiracje dziecka. Partnerzy szkoły i przedstawiciele samorządu również potwierdzili wyżej wskazane przykłady. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej. Są planowane i zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej pracy. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane i doskonalone a wnioski są wykorzystywane w ich planowaniu. Nauczyciele pracują wspólnie z uczniami nad doskonaleniem procesów edukacyjnych. Stosują różne sposoby wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się. Informacja o postępach w nauce otrzymana w wyniku oceniania uczniów pomaga im uczyć się i planować swój indywidualny proces uczenia się. W szkole analizuje się wyniki monitorowania osiągnięć uczniów i wdraża się wnioski z tych analiz. Dyrektor w wywiadzie stwierdził, iż w szkolnym zestawie programów nauczania są uwzględnione zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej. W zestawie programów nauczania stosuje się bloki programowe i odpowiednie siatki godzin. Opracowano metody i formy prowadzenia zajęć, kryteria i warunki oceniania oraz cele ogólne i szczegółowe realizacji poszczególnych treści programowych. Na pytanie w ankiecie : Proszę wymienić wszystkie zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, które Pan(i) stosuje? nauczyciele najczęściej wymieniali: stosowanie wszystkich zaleceń zgodnie z podstawą programową (18 z 51), specjalistyczną pracownię wyposażaną w pomoce dydaktyczne (15 z 51) oraz 12 / 26

13 zgodność podstawy programowej z programem nauczania i standardami egzaminacyjnymi (5 z 51). Dyrektor stwierdził, że w tym i w ubiegłym roku szkolnym prowadzony był monitoring procesów edukacyjnych. Aby wykazać obiektywizm i różnorodność, prowadzono obserwację zajęć edukacyjnych kilka razy w roku. W wyniku monitorowania osiągnięć uczniów ukierunkowano projekty edukacyjne na ucznia i zwiększono liczbę zajęć pozalekcyjnych. Podjęto decyzję o adaptacji dodatkowych pomieszczeń dla uczniów, w wyniku czego zmniejszyła się zmianowość w szkole. Zorganizowano i zmodernizowano bibliotekę szkolną i czytelnię, w której uczniowie korzystają z centrum multimedialnego. Nauczyciele w wywiadzie wskazują, iż wszyscy uczący na bieżąco informowani są o zaleceniach Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Andrychowie. Ponadto ściśle współpracują z pedagogiem, a wychowawcy z rodzicami. W szkole wprowadzono dodatkowe zajęcia wyrównawcze dla uczniów. Wnioski z monitoringu są wykorzystywane w planowaniu procesów edukacyjnych. Jako przykłady decyzji, dotyczących procesów edukacyjnych Dyrektor wymienił: podejmowanie działań korygujących w zakresie zagadnień trudnych dla uczniów, dostosowanie metod i form pracy do możliwości ucznia, współpraca z nauczycielami różnych przedmiotów, wprowadzanie metod aktywizujących, korelację treści międzyprzedmiotowych oraz zwiększenie liczby zajęć pozalekcyjnych. Potwierdzili to również nauczyciele w przeprowadzonym wywiadzie. Pedagodzy monitorują procesy edukacyjne poprzez: analizę wyników egzaminów zewnętrznych uzyskanych z Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej, analizę ocen cząstkowych uczniów, wyników testów próbnych, frekwencji, zachowania i zaangażowania ucznia na lekcjach, czy osiągnięć w konkursach, olimpiadach i zawodach sportowych. Dyrektor w wywiadzie stwierdza, że w szkole uwzględnia się propozycje i opinie uczniów np.: zwiększono udział wychowanków w akcjach charytatywnych, zainstalowano automaty dla uczniów z napojami zimnymi i gorącymi, zwiększono ilość zajęć pozalekcyjnych. Większość nauczycieli w przeprowadzonej ankiecie wypowiedziało się, że bierze pod uwagę opinie uczniów o tym, jak chcieliby się uczyć na wszystkich lub większości zajęć ( 41 z 51). Pomysły uczniów, które zostały uwzględnione, dotyczyły: metod pracy na lekcji, tematyki lekcji, sposobu oceniania, terminów testów i sprawdzianów, zajęć pozalekcyjnych. Rodzice (60%) w ankiecie stwierdzili, że często lub bardzo często nauczyciele uwzględniają potrzeby uczniów. Ponad połowa uczniów (50 z 90) zapytanych w ankiecie: Czy nauczyciele pytają o opinie, w jaki sposób chcielibyście się uczyć na lekcjach? odpowiedziała, że ma to miejsce na większości zajęć. Natomiast w wywiadzie uczniowie podali przykłady zmian w szkole, które zostały przygotowane wspólnie z nauczycielami, np. dyskoteka szkolna czy konsultacje dotyczące zmian prawa szkolnego. Rodzice na ten temat wypowiedzieli się w podobny sposób. "Uczniowie podpowiadają tematy lekcji, a nawet sami je prowadzą głównie na przedmiotach technicznych gdzie wykonują indywidualne projekty zgodne z zainteresowaniami (np. budowa silników - wtedy uczniowie mogą pogłębiać wiadomości i konsultować z nauczycielem szczegóły)". W czasie obserwacji lekcji stwierdzono, iż nauczyciele konsultowali z uczniami sposoby pracy na zajęciach. Uczniowie sami wykonywali prace projektowe, natomiast prowadzący udzielali rad i dyskutowali na temat przedstawionych rozwiązań uczniowskich. Opinie uczniów miały wpływ na przebieg lekcji lub realizację projektu. Najczęściej wymienianymi przez nauczycieli w ankiecie sposobami wspierania swoich uczniów w uczeniu się były: organizowanie dodatkowych zajęć, motywacja słowna dotycząca uczenia się, dostosowanie metod nauczania do oczekiwań i potrzeb uczniów, wskazanie możliwości wykorzystania w przyszłości zdobytej wiedzy. Uczniowie w wywiadzie potwierdzili, że nauczyciele mobilizują ich do pracy, gdy mają chwilowe problemy w nauce. Rozmawiają wtedy o przyczynach kłopotów i próbują im zaradzić. Uczniowie starają się nie zawieść nauczyciela. Ponadto prowadzone są zajęcia indywidualne dla uczniów przewlekle chorych lub z problemami w nauce. Istnieje możliwość poprawy ocen. W ankiecie Moja szkoła 61 z 90 uczniów odpowiedziało, iż nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedzą, jak się uczyć. Informacje te zostały potwierdzone w trakcie wywiadu grupowego z uczniami. Rozmówcy stwierdzili, iż nauczyciele często rozmawiają z nimi na ten temat. Podają zasady skutecznego uczenia się, przekazują dodatkowe, przygotowane materiały do samodzielnej nauki. Otrzymują wiele informacji w czasie specjalistycznych zajęć pozalekcyjnych. Uczniowie twierdzą, że rozmowy indywidualne z nauczycielem pomagają rozwijać ich zainteresowania i pasje, np.: fotograficzne, teatralne, elementy projektowania maszyn i urządzeń. Rodzice w wywiadzie stwierdzili: Trudno nam powiedzieć, w jaki sposób nauczyciele motywują uczniów, ponieważ nie przebywamy na lekcjach, ale wskazali, że oferta szkoły zachęca do dobrej nauki. Zwrócili uwagę na zwiększającą się liczbę zajęć pozalekcyjnych i partnerskie podejście nauczycieli do uczniów. Dobrym przykładem jest to, że nauczyciele dają uczniom kredyt zaufania. Uznali również, że szkoła posiada czytelne kryteria oceniania dla uczniów i rodziców. Dzięki nim wiadomo, czego trzeba się nauczyć, aby uzyskać daną 13 / 26

14 ocenę. Potwierdzili to również uczniowie. Na pytanie: Co nauczyciele robią, aby uczniowie chcieli się uczyć? wymienili, że: organizują wycieczki przedmiotowe, stosują prezentacje multimedialne na lekcjach, zapraszają osoby z zewnątrz, zachęcają do zajęć pozalekcyjnych oraz przekazują dodatkowe materiały dla osób chętnych do uczenia się. Rodzice w ankiecie potwierdzili, że informacja zwrotna uzyskana od nauczyciela pomaga uczniom w dalszej nauce i stwierdzili w większości (80%), że ich zdaniem dziecko umie się uczyć. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Nauczyciele współdziałają w tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych. Wspomagają siebie nawzajem w ich organizowaniu i ich realizacji. Współdziałają przy tworzeniu i analizie procesów edukacyjnych. Proces zmiany jest efektem wspólnych decyzji. Dyrektor i wszyscy nauczyciele w ankiecie stwierdzili, że w szkole dokonywana jest analiza procesów edukacyjnych. Powołane zespoły przedmiotowe i zadaniowe analizują egzaminy zawodowe i maturalne, co ma na celu wskazanie słabych i mocnych obszarów. Następnie nauczyciele wdrażają wyciągnięte wnioski. Corocznie prowadzona jest analiza klasyfikacji śródrocznej i rocznej, co potwierdza analiza dokumentacji szkolnej. Na początku roku zespoły przedmiotowe przedkładają dyrektorowi zapotrzebowanie na zakup środków i pomocy dydaktycznych oraz propozycje doskonalenia zawodowego. 31 z 51 nauczycieli wskazało, iż samodzielnie przeprowadzają analizę procesów, za które ponoszą odpowiedzialność. 30 z 51 konsultuje wdrażane wnioski z innymi nauczycielami przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów. W wywiadzie grupowym nauczyciele podali przykłady innych analiz procesów edukacyjnych prowadzonych wspólnie. Zaliczyli do nich: analizę wyników egzaminów zewnętrznych, postępów w nauce, frekwencji, oraz zachowania. Ponadto wskazali zaangażowanie w konkursach i olimpiadach oraz zgodność programu nauczania z podstawą programową. Kolejnym argumentem na potwierdzenie spełniania wymagania jest fakt, iż nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Dyrektor wskazał, iż odbywa się to poprzez lekcje koleżeńskie, uczestnictwo w seminariach, kursach i szkoleniach, dzielenie się wiedzą na spotkaniach Rady Pedagogicznej. Nauczyciele bardziej doświadczeni wspierają młodszych stażem. Wymiana doświadczeń ma miejsce także pomiędzy zespołami przedmiotowymi. Nauczyciele w badaniu ankietowym i wywiadzie grupowym potwierdzili aktywną pracę w zespołach przedmiotowych przy realizacji takich zadań jak: przygotowanie rozkładów materiału, wyborze podręczników czy planów pracy, korelacji między przedmiotami. Szukają też wspólnie rozwiązań prowadzących do wzrostu jakości nauczania w placówce. Wymieniają się pomocami dydaktycznymi i naukowymi. Wspólnie przygotowują uczniów do konkursów i olimpiad. Konsultują między sobą metody pracy wychowawczej z uczniami trudnymi. W tym zakresie uzyskują również pomoc od pedagoga i psychologa szkolnego. Udzielają sobie wsparcia w rozwiązywaniu wielu problemów dydaktycznych i wychowawczych, które polega na poradach słownych i wskazówkach wynikających z doświadczenia nauczycieli o dłuższym stażu pracy. Wskazali także na pomoc ze strony Dyrekcji szkoły. 41 z 51 nauczycieli stwierdziło, iż otrzymywane wsparcie jest wystarczające. Podczas wywiadu grupowego pedagodzy również podawali przykłady, w jaki sposób wspierają się wzajemnie w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Na zakończenie warto dodać, że w szkole wprowadzane są zmiany dotyczące procesów edukacyjnych, które są efektem wspólnie podjętych decyzji. Dyrektor jako przykład zmian, w których brali udział nauczyciele z grup przedmiotowych, uczniowie i rodzice, wskazał na: zmiany w planach nauczania w trzech zawodach, w sprawie specjalizacji, zwiększenie liczby godzin matematyki i języka polskiego, wprowadzenie zajęć na basenie i na lodowisku, które zostały włączone do zajęć wychowania fizycznego. 44 z 51 nauczycieli stwierdziło, że uwzględniane są wnioski w trakcie podejmowania decyzji przy wprowadzaniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. W uzasadnianiu pedagodzy podali następujące przykłady zmian: zatwierdzanie planów i programów nauczania, zmiany w statucie szkoły, programie wychowawczym i programie profilaktyki, wprowadzenie zajęć pozalekcyjnych, kolejności lekcji, zakup oprogramowania do placówki. Wprowadzanie zmian odbywa się głównie podczas konsultacji i głosowania na radzie pedagogicznej, w zespołach przedmiotowych oraz 14 / 26

15 w rozmowach indywidualnych z Dyrekcją szkoły. Jeżeli nauczyciel ma pomysł na zmianę, przedstawia go gronu pedagogicznemu, które wniosek może przyjąć lub odrzucić. Natomiast wnioski z pracy zespołów przedmiotowych zawsze są brane pod uwagę. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów Działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów. Uczestniczą oni w działaniach edukacyjnych sprzyjających kształtowaniu i uzyskiwaniu pozytywnych postaw. Działania wychowawcze są planowane i modyfikowane zgodnie z potrzebami uczniów oraz z ich udziałem. Są bieżąco analizowane a wnioski są wdrażane. Na pytanie dotyczące uczestnictwa uczniów w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu oddziaływań wychowawczych Dyrektor wypowiedział się, że uczniowie chętnie uczestniczą i angażują się w działania. Jako przykład podał aktywnie działający Samorząd Uczniowski i liczne akcje podejmowane przez ten organ na rzecz środowiska. Potwierdzili to również nauczyciele podając jako przykłady: przeprowadzenie ankiety wśród przedstawicieli samorządu szkolnego, kontakty z pedagogiem szkolnym, dyrekcją i pielęgniarką szkolną. Uczniowie podają propozycje wycieczek, spotkań, udziału w imprezach szkolnych i klasowych. Są autorami i uczestnikami szeregu akcji charytatywnych i wychowawczych. Biorą udział także we wprowadzaniu zmian w statucie i w programie profilaktyki. Zgłaszają na bieżąco problemy, jakie chcieliby poruszać na lekcjach wychowawczych. Sami wyznaczają "kary" za niewłaściwe zachowanie i uczestniczą w rozwiązywaniu problemów. Nauczyciele podczas wywiadu grupowego jako wnioski z analizy działań wychowawczych wskazali, że należy zwrócić uwagę na działania związane z podniesieniem frekwencji uczniów w szkole. Ponadto należy zwiększyć zaangażowanie rodziców w działania zmierzające do zmniejszenia negatywnych postaw i zagrożeń. W tym samym wywiadzie nauczyciele wypowiadali się na temat postaw promowanych w szkole. Wskazali w tym zakresie na: postawy szacunku, kultury, empatii w kontaktach z rówieśnikami, nauczycielami oraz dbanie o potrzeby osób słabszych (postawa prospołeczna). Ponadto zwrócili uwagę na postawę patriotyczną, dyscyplinę pracy uczniów oraz skrupulatne przestrzeganie zasad zapisanych w statucie. Uczniowie (52 z 90) w ankiecie Moja szkoła potwierdzili, że mają wpływ na to, jakie postawy są promowane w szkole. Uczniowie podczas wywiadu grupowego na pytanie dotyczące postaw i zachowań oczekiwanych w szkole, podali następujące przykłady: szacunek do nauczycieli, kultura osobista, tolerancja wobec innych uczniów, godne reprezentowanie szkoły na zewnątrz. W przypadkach rozbieżności podejmowane są kompromisy. Według nich są to postawy ogólne, którym jako członkom należącym do danej społeczności, kościoła, szkoły trzeba się podporządkować. Potwierdzili to również rodzice w przeprowadzonym wywiadzie grupowym. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B 15 / 26

16 Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Uczniowie osiągają sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości. W szkole są prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Na pytanie dotyczące ograniczenia wpływu uwarunkowań środowiskowych na naukę uczniów, Dyrektor odpowiedział, że szkoła proponuje dla uczniów wsparcie ze strony pedagoga szkolnego i psychologa. Prowadzone jest nauczanie na zajęciach pozalekcyjnych, odbywają się zajęcia wyrównawcze, zajęcia w ramach projektów. Na pytanie Jakie działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów prowadzi szkoła? Dyrektor stwierdził, że oprócz wszystkich wymienionych wyżej, uczniowie mogą uczestniczyć w turniejach, olimpiadach i konkursach. We współpracy z licznymi instytucjami wspierającymi i przedsiębiorcami np.: z Ośrodkiem Pomocy Społecznej (uczniowie otrzymują wsparcie finansowe), z Ochotniczym Hufcem Pracy i Urzędem Pracy (prowadzone są zajęcia z doradztwa zawodowego), z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Andrychowie ( wspomaga uczniów w różny sposób). Zajęciami wyrównawczymi i pozalekcyjnymi jest objętych około 80% uczniów, a w konkursach, zawodach i turniejach bierze udział 25% uczniów. W programach unijnych takich jak "Modernizacja kształcenia zawodowego" bierze udział 20% uczniów, Inwestuj w siebie" - 50% uczniów, a w "Bądź aktywny..." 68% uczniów. Prawie wszyscy nauczyciele (49 z 51) stwierdzili, że diagnozuje możliwości swoich uczniów. Na pytanie, jak pomaga im ta diagnoza w pracy z uczniami odpowiadali, że pokazuje na ile uczniowie opanowali umiejętności, wynikające z omawianych zagadnień, czy uczniowie uczą się systematycznie, w jaki sposób wspomóc ucznia w uczeniu się i rozwoju, czy stosowane przez nich metody nauczania są właściwe. Diagnoza ukazuje również mocne i słabe strony prowadzonego procesu dydaktycznego, możliwości i potrzeby ucznia, zalecenia do pracy z uczniem posiadającym specyficzne trudności w opanowaniu materiału. Dzięki niej nauczyciele mogą wskazać, którzy uczniowie wymagają dodatkowych działań edukacyjnych w ramach zajęć pozalekcyjnych. Daje ona możliwość wyszukiwania uczniów zdolnych, którzy biorą udział w konkursach przedmiotowych oraz przeprowadzenie oceny całej grupy uczniów pod kątem metod i form prowadzenia zajęć. Podczas wywiadu z nauczycielami na pytanie, W jaki sposób indywidualizowany jest proces edukacji?, nauczyciele wypowiedzieli się, że przede wszystkim jest to praca z uczniem zdolnym czyli przygotowanie do konkursów, olimpiad, zawodów, praca z uczniem mającym trudności w nauce polegająca na prowadzeniu zajęć dodatkowych, a także praca z uczniem na podstawie zaleceń poradni psychologiczno - pedagogicznej. Podobne argumenty podawali również partnerzy szkoły podczas wywiadu grupowego. W wywiadzie grupowym z rodzicami na pytanie Czy szkoła podejmuje starania, aby umożliwić wszystkim uczniom odniesienie sukcesu szkolnego na miarę ich możliwości? uzyskano odpowiedź, że szkoła systematycznie podejmuje takie działania poprzez miedzy innymi zawody i konkursy. Rodzice stwierdzili, że jeżeli uczniowie są chętni to szkoła pomaga. Wszyscy chętni i aktywni do przedsięwzięć uczniowie są wspierani. Promuje się przykłady dobrej praktyki. Organizuje się też inne konkursy np.: plastyczne, czy multimedialne. Na początku roku szkolnego rodzice są informowani o wynikach matury. Taką informację umieszcza się na stronie internetowej. Partnerzy wskazują, że szkoła ściśle współpracuje z różnymi podmiotami takimi jak: koło regionalne (prowadzony jest otwarty festiwal zespołów amatorskich, w którym uczniowie biorą udział), Liga Obrony Kraju (stworzono strzelnicę pneumatyczną - zajęcia bezpłatne dla uczniów), Bank Śląski (inicjatywa lekcji usług bankowości). Efekty tych działań to liczny udział uczniów i wysokie lokaty w konkursach, turniejach i olimpiadach, a także pozyskane środki z Unii Europejskiej na darmową naukę języka angielskiego. Rodzice w większości ( 70%) pozytywnie wypowiedzieli się na temat podejmowanych starań przez szkołę, aby dziecko miało poczucie sukcesu na miarę swoich możliwości. Z ich wypowiedzi wynika, iż szkoła pomaga uczniom poprzez: dodatkowe lekcje do matury, zajęcia popołudniowe, dostosowany do potrzeb psychofizycznych uczniów plan lekcji, właściwe zorganizowanie czasu wolnego oraz trafnie dobraną tematykę lekcji. Z obserwacji zajęć wynika, że w trakcie rozmowy z uczniem nauczyciele próbują odwołać się do doznań i doświadczeń z życia codziennego. Zwracają się indywidualnie do każdego wychowanka, zachęcają do wypowiedzi, naprowadzają, korygują błędy językowe. Uczniowie chętnie pracują i są aktywni. Uczniowie w rozmowie wypowiedzieli się również pozytywnie na temat wspomagania ich przez nauczycieli i wymienili podobne działania, jak nauczyciele. 16 / 26

17 Partnerzy szkoły, a także dyrektor, podkreślili również, że głównymi przyczynami trudności uczniów w nauce jest bieda i tproblemy rodzinne. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: A 17 / 26

18 Obszar: Środowisko Wymaganie: Wykorzystywane są zasoby środowiska na rzecz wzajemnego rozwoju Szkoła podejmuje inicjatywy na rzecz środowiska oraz współpracuje z instytucjami i organizacjami działającymi w środowisku. W działaniach szkoły są uwzględniane możliwości i potrzeby środowiska. Współpraca ta wpływa korzystnie na rozwój edukacyjny uczniów. Dyrektor w wywiadzie stwierdził, że szkoła zbierała informacje na temat potrzeb i możliwości środowiska poprzez prowadzenie ankiet wśród rodziców i uczniów, wywiadów, rozmów indywidualnych, częstych spotkań z partnerami szkoły i instytucjami. Szkoła prowadzi działania, które mają na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska poprzez udział młodzieży w projektach edukacyjnych, dzięki którym odbyły się dodatkowe darmowe godziny zajęć z języka angielskiego oraz informatyki. Wynikiem czego w szkole wzrosła zdawalność tych przedmiotów na egzaminach zewnętrznych, o czym świadczy dokumentacja szkolna. Zwiększyła się również liczba godzin zajęć pozalekcyjnych. Dzięki temu uczniowie z tej szkoły nie musieli korzystać z dodatkowych, prywatnych lekcji. Ponadto wprowadzono trzy nowe zawody, które wynikają z potrzeb środowiska. Dyrektor wskazał na szereg akcji charytatywnych prowadzonych przez młodzież szkolną oraz udział w zajęciach edukacyjnych, profilaktycznych, opiekuńczo-wychowawczych. W zakresie krwiodawstwa szkoła stała się znana nie tylko na terenie powiatu, ale także województwa, a nawet Polski. Inną akcją było podarowanie funduszy na naukę dla uczennicy z kraju Dalekiego Wschodu. Argumentem świadczącym o bardzo wysokim poziomie spełnienia wymagania jest fakt, że szkoła korzysta z zasobów środowiska w procesie nauczania, co ma wpływ na rozwój uczniów. Potwierdzają to dyrektor, uczniowie oraz nauczyciele. Dowodem na to, zdaniem dyrektora, jest między innymi współpraca z: Biblioteką Miejską (upowszechnianie edukacji czytelniczej), PCK i Bankiem Żywności (udział młodzieży w akcjach charytatywnych, jak zbieranie żywności dla rodzin ubogich, czy pensjonariuszy Domu Samotnej Matki), Cechem Rzemiosł (udział młodzieży w zajęciach praktycznych, młodociany pracownik), z Kościołem (szerzenie wartości chrześcijańskich), Ochotniczym Hufcem Pracy i Rejonowym Urzędem Pracy (zajęciach z doradztwa zawodowego i aktywizacja zawodowa). Spotkania z przedsiębiorcami, których celem jest informacja na temat praktyk zawodowych uczniów. Wychowankowie, którzy odbywają praktyki u przedsiębiorców, często otrzymują propozycję pracy. Ponadto są absolwenci, którzy mają własne firmy i udostępniają możliwość odbycia praktyk uczniom tej szkoły. Należy dodać, że Dyrektor podkreślał współpracę z Policją, która polega na prowadzeniu profilaktyki, prewencji w zakresie bezpieczeństwa, a także zajęć informacyjnych dla uczniów. Według partnerów i samorządu do działań, które szkoła podejmuje na rzecz lokalnego środowiska można zaliczyć: liczny udział młodzieży w wystawach, uczestnictwo w zbieraniu danych potrzebnych do stworzenia monografii Andrychowa oraz udział w zajęciach związanych z poznawaniem Małej Ojczyzny. Rodzice uczniów w wywiadzie stwierdzili, że ta szkoła jest jedyną z oddziałami zawodowymi, która wychodzi naprzeciw potrzebom środowiska i jest otwarta na zmiany". Nauczyciele w wywiadzie podkreślali, że uczniowie realizują własne aspiracje, zdobywają nowe doświadczenia, umiejętności, nawiązują nowe, dobre kontakty, często otrzymują interesującą ofertę pracy dzięki odbytym praktykom, uczą się empatii, działania i współpracy w grupie oraz planowania i umiejętności podejmowania decyzji. Dyrektor, nauczyciele, uczniowie, rodzice i partnerzy szkoły podczas wywiadów uznali, że działania, które prowadzi szkoła mają na celu zaspokojenie potrzeb lokalnego środowiska, a absolwenci tej szkoły są zatrudniani w środowisku lokalnym. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: A 18 / 26

19 Wymaganie: Wykorzystywane są informacje o losach absolwentów Szkoła wykorzystuje informacje o losach absolwentów do doskonalenia efektów nauczania i wychowania i w różnych formach współpracuje ze swoimi absolwentami. Absolwenci są przygotowywani do dalszego kształcenia lub funkcjonowania na rynku pracy na miarę swoich możliwości. Nauczyciele (36 z 50) w ankiecie wypowiedzieli się że wykorzystują informację o losach absolwentów. Informacja ta pomaga im w doskonaleniu procesu nauczania i wychowania. W wywiadzie stwierdzili, że informacje te stanowią pozytywny przykład dla uczniów, że dzięki pracy i wysiłkowi można osiągnąć sukces. Zarówno uczniowie (53 z 90), jak i rodzice (56%) stwierdzili, że aby dostać się do wybranej szkoły, będą potrzebowali korepetycji lub innych zajęć prowadzonych poza szkołą. Natomiast nauczyciele (47 z 51) stwierdzili, że nie będzie uczniom potrzebna taka forma wsparcia. Uczniowie wypowiedzieli się również poprzez ankietę Moja Szkoła na temat przygotowania do dalszej nauki. Na pytanie Czy masz poczucie, że kończąc tę szkołę będziesz dobrze przygotowany do dalszej nauki?, 60 z 90 przebadanych odpowiedziało pozytywnie. Potwierdzają to również rodzice, którzy 67% stwierdzili, że uczniowie są dobrze przygotowani do funkcjonowania w dalszym życiu. Partnerzy szkoły i organ prowadzący jednoznacznie stwierdzili, iż szkoła jest dostosowana do potrzeb obecnego rynku pracy. Potwierdził to również Dyrektor w wypowiedzi dotyczącej pytania: Jakie działania prowadziła szkoła w tym lub poprzednim roku szkolnym, by przygotować uczniów do funkcjonowania na rynku pracy? Stwierdził on, iż odbywały się spotkania z pracownikami urzędu pracy, celem przygotowania uczniów do poszukiwania zatrudnienia. Ponadto zorganizowano spotkania z przedstawicielami różnych zakładów pracy, takich jak bank i zakłady piwowarskie. Nauczyciele w wywiadzie zwrócili uwagę na zajęcia z doradcą zawodowym, spotkania z pracownikami Rejonowego Urzędu Pracy, zajęcia aktywizujące z psychologiem i pedagogiem szkolnym, udział w targach pracodawców, zajęcia w ramach modernizacji kształcenia zawodowego, zorganizowanie praktyki zawodowej i dodatkowych zajęć przedmiotowych z przedsiębiorczości i techniki pracy biurowej Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Promowana jest wartość edukacji Szkoła prezentuje i upowszechnia informacje o ofercie edukacyjnej oraz podejmowanych działaniach i osiągnięciach. Informuje środowisko o celowości i skuteczności podejmowanych działań. Promuje w środowisku potrzebę uczenia się. Szkoła jest pozytywnie postrzegana w środowisku. Dyrektor w wywiadzie stwierdził, że szkoła posiada własną szczegółową stronę internetową, która jest na bieżąco uaktualniana. Stwierdził, że osiągnięcia uczniów eksponowane są, na tablicach ogłoszeń i w gablotach, wydawana jest własna gazetka szkolna oraz placówka cyklicznie prezentuje się w mediach i w prasie lokalnej. Potwierdziła to również kontrola dokumentacji szkolnej. Na pytanie, jaką informację o ofercie, działaniach lub osiągnięciach uczniów upowszechniła ostatnio szkoła w lokalnym środowisku, Dyrektor stwierdził, iż dotyczyły one przede wszystkim: oferty edukacyjnej dla kandydatów do klas pierwszych, informacji o zbiórce żywności, udziału w targach edukacyjnych oraz wyników konkursów i zawodów sportowych. Na pytanie, Jakie działania edukacyjne dla dorosłych (lokalnego środowiska) prowadziła szkoła w tym lub poprzednim roku szkolnym? odpowiedział, że były to działania informacyjne i akcje społeczne. Dyrektor zwrócił uwagę na: opracowanie folderów, ulotek, stronę internetową czy prezentację osiągnięć uczniów 19 / 26

20 w konkursach i zawodach sportowych. Działania te potwierdzili również partnerzy szkoły, którzy na pytanie Czy uzyskują Państwo pełną informację na temat osiągnięć szkoły?, stwierdzili, że są na bieżąco zapoznawani z tymi informacjami. W rozmowie poruszyli te same zagadnienia dotyczące promocji, które podkreślił Dyrektor szkoły w wywiadzie. Na pytanie Czy szkoła dba o jakość edukacji uczniów?, partnerzy szkoły wypowiedzieli się, że zdecydowanie tak. Świadczy o tym wysoko wykwalifikowana kadra, baza placówki, która jest cały czas doposażona, a także sukcesy osiągane przez uczniów. Partnerzy szkoły również stwierdzili, że nauczycielom i innym pracownikom szkoły zależy na współpracy z lokalnym środowiskiem. Nauczyciele na bieżąco informują rodziców, jaki jest cel edukacyjny działań, które realizują. Z analizy dokumentów wynika, że w statucie i programie wychowawczym szkoły umieszczone są zadania promujące wartość uczenia się. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Rodzice są partnerami szkoły Rodzice dzielą się opiniami na temat pracy szkoły oraz procesu nauczania. Opinie pozyskane od nich mają wpływ na działania szkoły. Szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. Rodzice są informowani o rozwoju ich dzieci. Dyrektor, nauczyciele, rodzice, w ankiecie i podczas przeprowadzonych wywiadów, wskazali najczęstsze sposoby dzielenia się z nimi opiniami na temat pracy szkoły i procesu nauczania, a także współuczestniczenia w decydowaniu o życiu szkoły. Szczególnie zwrócili uwagę na: zebrania z rodzicami, indywidualne rozmowy w ramach wyznaczonych godzin lub poza wyznaczonymi godzinami, ankietowanie. Zwrócili też uwagę, że mają wpływ na podział środków Rady Rodziców, organizację imprez, zakup sprzętu oraz tematykę wycieczek. Ich opinie wpływały również na poprawę wyników nauczania, zmianę godzin pracy szkoły - dzwonki w szkole i ich dostosowanie do godzin odjazdu busów, wprowadzenie wśród wychowanków dzienniczków uczniowskich, dofinansowanie dla uczniów, nagrody dla uczniów za osiągnięcia szkolne i sportowe. Wskazano także na wprowadzenie zeszytów do usprawiedliwień i kontaktów z rodzicami, kontakt telefoniczny czy wizyty w domu ucznia. Rodzice brali również udział w następujących przedsięwzięciach: pomoc w dowozie uczniów na zawody, remont posadzki na sali gimnastycznej, udział w uroczystościach szkolnych, pomoc w organizacji siłowni przy sali sportowej. Byli delegowani jako przedstawiciele do komisji konkursowej wyłaniającej kandydata na stanowisko dyrektora szkoły. Opiniowali decyzje dyrektora dotyczące rozpoczęcia działalności w szkole stowarzyszeń lub innych organizacji. Wybierali przedstawiciela do zespołu, rozpatrującego odwołanie nauczyciela od oceny pracy oraz opiniowali pracę nauczyciela w celu ustalenia oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Opiniowali propozycje wyznaczenia na początku etapu edukacyjnego dla danego oddziału lub zespołu od 2 do 4 przedmiotów ujętych w podstawie programowej w zakresie rozszerzonym. Jako decyzje, na które rodzice mieli największy wpływ Dyrektor w wywiadzie wskazał: uchwalanie Programu Profilaktycznego i Programu Wychowawczego, opiniowanie ocen dorobku zawodowego, opiniowanie inicjatyw i działań podanych przez dyrektora. Analiza dokumentów potwierdza, że na terenie szkoły znajdują się dokumenty, dotyczące kwestii dydaktycznych: opiniowanie programu i harmonogramu efektywności kształcenia lub wychowania a także kwestii organizacyjnych. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają bardzo wysoką ocenę poziomu spełnienia wymagania. Poziom spełniania wymagania: A 20 / 26