Raport z badania. Zamawiający: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego. Wykonawca:

Transkrypt

1 DZIAŁANIE 2.6 ZPORR W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM W KONTEKŚCIE RSI LORIS Raport z badania Zamawiający: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego Wykonawca: Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna Październik 2007

2 Urząd Marszałkowski w Łodzi Al. Piłsudskiego Łódź Tel. (42) Fax (42) Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna

3 TABELA SKRÓTÓW B+R Badania i rozwój CZT Centra Zaawansowanych Technologii EFS Europejski Fundusz Społeczny KE Komisja Europejska MŚP Małe i średnie przedsiębiorstwa MNiSzW Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego RPO Regionalny Program Operacyjny, lata RSI (RIS) Regionalna strategia innowacji TIT Technologie informatyczno-telekomunikacyjne UE Unia Europejska UM Urząd Marszałkowski ZPORR Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

4 Spis treści 1. WPROWADZENIE CHARAKTERYSTYKA REGIONALNEJ STRATEGII INNOWACJI WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO 7 3. CHARAKTERYSTYKA ZINTEGROWANEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO ROZWOJU REGIONALNEGO METODOLOGIA BADANIA OPIS PROCEDURY BADAWCZEJ PYTANIA EWALUACYJNE WYNIKI BADANIA OCENA EFEKTYWNOŚCI I JAKOŚCI REALIZOWANYCH PROJEKTÓW BARIERY REALIZACJI PROJEKTÓW - SKUTECZNOŚĆ SYSTEMU WDRAŻANIA DZIAŁANIA 2.6 ZPORR W KONTEKŚCIE RIS LORIS WPŁYW REALIZACJI PROJEKTÓW NA OSIĄGANIE CELÓW REGIONALNEJ STRATEGII INNOWACJI WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO WNIOSKI I REKOMENDACJE ANEKS... 80

5 1. Wprowadzenie Ewaluacja jako narzędzie zarządzania środkami publicznymi pojawiła się w Polsce stosunkowo niedawno a jej upowszechnienie wiąże się z realizacją programów i projektów finansowanych z funduszy strukturalnych. Celem każdej ewaluacji jest dostarczenie kompleksowej wiedzy na temat skuteczności i efektywności interwencji publicznej, rozumianej nie tylko w kategorii pozytywnych efektów społecznych lub gospodarczych związanych z danym programem, czy też projektem, lecz również pod kątem zwiększania przejrzystości lub promowania działań podejmowanych przez władze publiczne. Oprócz celu poznawczego ewaluacji, jakim jest zwiększanie wiedzy na temat efektów projektu czy programu, ma ona pełnić również funkcję instrumentalną, a więc służyć podejmowaniu decyzji związanych z realizowanymi programami 1. Obok ewaluacji ex-ante, której celem jest rozpoznanie potencjalnych efektów realizacji programu, ewaluacji ex-post, wykonywanej po zakończeniu realizacji programu, najczęściej prowadzoną ewaluacją jest ewaluacja on-goin (ocena uzupełniająca), która ma m.in. za zadanie przyczynić się do poprawy i wzmocnienia jakości zarządzania programem. Jednak miarą sukcesu każdej ewaluacji jest przedstawienie oraz wdrożenie rekomendacji. Przedmiotem niniejszej ewaluacji była ocena działania 2.6 (Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy) Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego w kontekście realizacji RIS LORIS. Wyznaczono również cel ewaluacji, którym było zbadanie efektywności środków publicznych angażowanych w realizację projektów w ramach Działania 2.6 ZPORR w województwie łódzkim oraz jakości tych projektów. W części pierwszej raportu charakteryzuje się Regionalną Strategię Innowacji Województwa Łódzkiego (RIS LORIS) przedstawiając jej najważniejsze postanowienia. W dalszej części raportu zespół będzie odnosił się do powyższych zapisów. Część druga to zwięzła charakterystyka ZPORR, a w szczególności działania 2.6 ZPORR Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy. Przedstawiono tutaj m.in. zakres projektów, które mogły być realizowane w ramach tego działania. Tutaj zaprezentowano również podstawowe informacje na temat przebiegu realizacji działania 2.6 ZPORR w 1 Kierzkowski T., Ocena programów i projektów o charakterze społeczno-gospodarczym w kontekście przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Warszawa 2002.

6 województwie łódzkim, w tym m.in. liczbę realizowanych projektów, wielkość projektów, itp. W kolejnej części raportu zaprezentowano opis przygotowanej i zastosowanej procedury badawczej (metodyka badania). Przedstawiono tutaj główny cel badania, kryteria ewaluacji, którymi ewaluatorzy posługiwali się w trakcie realizacji badań oraz zastosowane narzędzia i metody badawcze. W tej części Raportu zaprezentowano również pytania ewaluacyjne, które ustrukturyzowały zakres niniejszej ewaluacji. Wnioski płynące z przygotowanej oceny znajdują się w rozdziale 5. Opisano tutaj wyniki dla poszczególnych projektów (ocena efektywności i jakości projektów), zaprezentowano problemy i bariery wpływające na możliwość osiągnięcia założeń i celów poszczególnych projektów i działania 2.6 ZPORR w województwie łódzkim. Istotną wartością tej części raportu jest ocena wpływu realizowanych projektów na osiąganie celów RIS LORIS. Ostatnia część raportu prezentuje wnioski płynące z przeprowadzonych badań oraz w układzie tabelarycznym formułuje rekomendacje dla instytucji zaangażowanych we wdrażanie działania 2.6 ZPORR, instytucji zaangażowanych we wdrażanie RIS LORIS, jak również rekomendacje, których wdrożenie wiąże się z nowym okresem programowania ( ). Zawarte w Raporcie ustalenia oparte są na analizie: sprawozdań okresowych z realizacji poszczególnych projektów, sprawozdań z realizacji działania 2.6 ZPORR, dokumentów programowych, fiszek projektowych, rozmów z właściwymi stronami oraz na podstawie innych dostępnych dokumentów i wyników przeprowadzonych badań. Raport przygotował zespół w składzie: Elżbieta Kozłowska, Michał Górzyński, Wojciech Pander oraz Piotr Siłka. Ewaluację przeprowadzono w okresie od sierpnia do września 2007r.

7 2. Charakterystyka Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Łódzkiego Regionalne Strategie Innowacji są obecnie jednym z ważniejszych narzędzi zwiększenia innowacyjności i konkurencyjności regionów. Aktualnie ponad 100 regionów w UE posiada takie dokumenty i podejmuje próby podnoszenia innowacyjności przedsiębiorstw a w konsekwencji całych regionów. Doświadczenie polskich regionów w tym obszarze jest dosyć krótkie bowiem pierwsze strategie zdefiniowane zostały dopiero pod koniec 2004 roku. Prace nad Regionalną Strategią Innowacji Województwa Łódzkiego (RSI LORIS) trwały do początku 2005 roku, kiedy to dokument został przyjęty przez Zarząd Województwa. Dokument został przygotowany przez konsorcjum, w skład którego weszły trzy uczelnie wyższe, agencja rozwoju regionalnego oraz dwie organizacje pozarządowe. REGIONALNA STRATEGIA INNOWACJI (ang.: RIS) ma na celu wspomaganie władz regionalnych lub lokalnych oraz innych organizacji rozwoju regionalnego w zdefiniowaniu i wdrożeniu efektywnego systemu wspierania innowacyjności w regionie. Strategia tworzona jest na podstawie analizy potrzeb technologicznych, możliwości i potencjału sektora badawczego i naukowego, a także przedsiębiorstw, w zakresie zarządzania, finansów, szkolenia, organizacji oraz samej technologii. Strategia powinna określać kierunki polityki innowacyjnej i sposoby budowy i optymalizacji regionalnej infrastruktury wspomagającej innowacyjność. (Źródło: MNiSzW) Celem głównym RSI LORIS jest poprawa pozycji konkurencyjnej województwa łódzkiego. Dla tak sformułowanego celu głównego przyjęto trzy cele szczegółowe odpowiadające trzem filarom strategii: Filar I - Gospodarka regionu oparta na wiedzy - Przekształcenie województwa w region oparty na wiedzy i w centrum innowacji. Filar II - Kultura innowacyjna - Poprawa niematerialnego otoczenia sprzyjającego innowacyjności (kultura, postawy, normy i wzory zachowań, kapitał ludzki) oraz zwiększanie podatności władz regionalnych i społeczeństwa na innowacje. Filar III - Innowacyjne zarządzanie regionem - Wzrost sprawności i innowacyjności we wspieraniu procesów rozwojowych współdziałanie z władzami regionalnymi we wdrażaniu efektywnego system wspierania innowacyjności, upowszechnienie możliwości efektywnego wykorzystywania przez województwo łódzkie funduszy strukturalnych na rozwój działalności badawczo-rozwojowej.

8 Do najważniejszych zadań RSI LORIS należy budowanie partnerstwa między przemysłem, samorządem regionu, jednostkami naukowo-badawczymi oraz infrastrukturą biznesową. W ramach poszczególnych filarów RSI LORIS wyszczególniono najważniejsze priorytety wraz akcjami, które należy podjąć, aby zrealizować cele strategii. Łącznie zapisano dziesięć priorytetów: Zwiększenie nakładów, zwłaszcza publicznych, na B+R; Zwiększenie regionalnego potencjału B+R i efektywności działalności jednostek naukowo- badawczych; Tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi przemysłów wysokich technologii; Wzrost poziomu naukochłonności tradycyjnych przemysłów; Rozbudowa usług społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy; Promocja innowacji i przedsiębiorczości; Edukacja dla innowacji; Trwałe partnerstwo; Antycypowanie przyszłości; Sprawne mechanizmy wdrażania RSI LORIS. Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Łódzkiego przyświeca również intencja przekształcenia regionu w region oparty na wiedzy. Strategia transformacji województwa w region oparty na wiedzy koncentruje się na: zwiększeniu nakładów na B+R; zwiększeniu efektywności regionalnego potencjału B+R; tworzeniu warunków sprzyjających rozwojowi przemysłów wysokich technologii; zdecydowanemu podniesieniu poziomu naukochłonności tradycyjnych przemysłów i rolnictwa; rozbudowie usług społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy. Wdrażanie strategii odbywa się poprzez realizację projektów pilotażowych zapisanych w strategii. Ale jej realizacji mają służyć także wszystkie działania prowadzone przez samorząd regionu, w tym również inicjatywy przewidziane do realizacji w ramach działania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.

9 3. Charakterystyka Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego Celem Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób, aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. 2 Wzrost konkurencyjności należy tutaj rozumieć jako oddziaływanie na zmiany struktury gospodarczej i poprawę sytuacji wszystkich regionów w Polsce względem regionów europejskich, w zakresie produktywności gospodarki, wydajności pracy, tworzenia i absorpcji innowacji, wykształcenia mieszkańców, dochodów ludności oraz ilości i jakości infrastruktury technicznej, a więc tych czynników, które decydują obecnie o sile gospodarek państw i regionów. Celem działania 2.6 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest podniesienie potencjału regionów w sferze innowacji (w ramach Regionalnych Strategii Innowacyjnych lub w ramach strategii rozwoju województw), poprzez wzmocnienie współpracy pomiędzy sektorem badawczo - rozwojowym a gospodarką, co prowadzi do podniesienia konkurencyjności przedsiębiorstw działających na regionalnym i lokalnym rynku. W ramach działania 2.6 ZPORR możliwa była realizacja projektów mieszczących się w następujących ramach: 1. Tworzenie lub rozwój Regionalnych Strategii Innowacyjnych. Służyć temu mogą w szczególności takie inicjatywy jak: - przeprowadzanie analiz i badań potrzebnych do opracowania RSI, - monitorowanie i analiza postępów w realizacji RSI, - przeprowadzanie badań, analiz (np. finansowych, technicznych) i innych działań służących przygotowaniu projektów wynikających z RSI wspierających budowanie regionalnego systemu innowacji, - promowanie RSI. 2. Tworzenie i rozwój sieci współpracy w zakresie innowacji, pomiędzy sektorem badawczo--rozwojowym, przedsiębiorstwami i innymi podmiotami (na poziomie regionalnym i lokalnym), służącej transferowi know-how i technologii. 2 Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego , Dz. U. 166, poz.1745.

10 Służyć temu mogą w szczególności takie inicjatywy jak : - tworzenie struktur wspierających sieć współpracy, - organizowanie spotkań, seminariów, warsztatów, kampanii promocyjnych, cykli szkoleniowo-edukacyjnych, targów wiedzy. 3. Tworzenie i rozwój systemu komunikacji i wymiany informacji, w tym zbieranie danych i tworzenie ich baz, z zakresu w szczególności działań edukacyjnych i innych przedsięwzięć wspierających rozwój innowacji. Służyć temu mogą w szczególności takie inicjatywy jak: - organizowanie imprez promujących innowacje oraz inicjatywy służące wymianie innowacji w formie: dni informacji, dni otwartych drzwi, dni konsultacji i współpracy z przedstawicielami zagranicznymi itp., - działania mające na celu analizę i identyfikację kluczowych narzędzi niezbędnych do realizacji Regionalnych Strategii Innowacyjnych w regionach, - działania służące zwiększaniu poziomu wiedzy i umiejętności partnerów opracowujących i realizujących Regionalne Strategie Innowacyjne, w zakresie planowania strategicznego, budowania partnerstwa oraz zarządzania projektem, - tworzenie i udostępnianie kompleksowej bazy informacyjnej dla członków sieci, partnerów opracowujących i realizujących Regionalne Strategie Innowacyjne i innych zainteresowanych stron, w tym gromadzenie danych związanych z działaniami innowacyjnymi w regionie (np. informacje o szkoleniach, seminariach w kraju i za granicą, możliwościach finansowania rozwiązań innowacyjnych, poszukiwaniu partnerów). 4. Staże, dla absolwentów szkół wyższych nie zarejestrowanych jako bezrobotni i pracowników sektora badawczo-rozwojowego, służące transferowi wiedzy i innowacji pomiędzy sektorem badawczo - rozwojowym a przedsiębiorstwami, dla obopólnych korzyści. Projekty obejmują organizowanie staży i rozpowszechnianie informacji o możliwościach ich uzyskania. 5. Stypendia dla najlepszych absolwentów szkół wyższych kontynuujących naukę na studiach doktoranckich z zakresu nauk ścisłych, technicznych i innych dziedzin naukowych przyczyniających się do rozwoju strategicznych obszarów regionu. Kierunki te określa Regionalna Strategia Innowacyjna lub Strategia Rozwoju Województwa. Stypendia te służą kreowaniu w regionie potencjału naukowego w dziedzinach istotnych z punktu widzenia podnoszenia innowacyjności regionu. Służyć mogą temu w szczególności takie inicjatywy jak: - organizowanie programów stypendialnych i rozpowszechnianie informacji o możliwościach ich uzyskania,

11 - analiza dziedzin i dyscyplin naukowych, w których prowadzone są studia doktoranckie przydatne dla przemysłu w regionie, w celu umożliwienia rozwoju regionu zgodnie z założeniami Regionalnej Strategii Innowacyjnej, - przekazywanie wsparcia w formie refundacji części kosztów związanych z pracą naukową (np. zakupu niezbędnej literatury naukowej, opłat za odbywanie studiów doktoranckich, kosztów prowadzenia badań naukowych, kosztów prowadzenia prac projektowych i wdrożeniowych) lub w formie finansowej (wypłacanie grantów na realizację studiów doktoranckich). Na terenie województwa łódzkiego w ramach działania 2.6 ZPORR do dnia 31 grudnia 2006 podpisano 11 umów z beneficjantami 3. Całkowita wartość tych projektów wynosi łącznie ponad 18,3 mln pln, w tym łączna kwota dotacji EFS to 9,183 mln pln. Na koniec września 2007r. wartość wydatkowanych środków wyniosła 46,65%. Liczba wniosków złożonych i wybranych do dofinansowania w ramach działania 2.6 ZPORR nabór 2 nabór 3 nabór 4 nabór Projekty złożone Projekty wybrane do dofinansowania Przeważająca większość projektów była realizowana przez beneficjantów mających siedzibę na terenie miasta Łódź. Są to trzy szkoły wyższe, dwie jednostki badawczo rozwojowe, organizacja pozarządowa, firma szkoleniowa oraz Urząd Miasta Łodzi. Poza nimi podpisano umowy z jednostkami badawczo-rozwojowymi ze Skierniewic oraz Zgierza. Łącznie do 4 konkursów złożonych zostało 30 wniosków o dofinansowanie. 4 3 W maju 2007r. rozwiązano jedną umowę, w związku z czym można przyjąć, iż było to 10 projektów. Jednocześnie ze względu na fakt, iż w momencie rozwiązania umowy projekt był w zaawansowanym stadium realizacji, projekt ten został objęty niniejszym badaniem. 4 W ramach działania 2.6 ZPORR ogłoszono 4 konkursy, przy czym pierwszy nabór wniosków został anulowany.

12 Poniższy rysunek przedstawia projekty 2.6 ZPORR realizowane w województwie łódzkim według siedziby beneficjentów. Źródło: Łódzki Urząd Wojewódzki w Łodzi, Wydział Zarządzania Funduszami Europejskimi. Poniżej przedstawiamy krótkie opisy poszczególnych projektów realizowanych w ramach działania 2.6 ZPORR. Tytuł: Sieć współpracy w zakresie szerokopasmowych technik dostępu dla regionu łódzkiego Celem projektu jest zapewnienie zaplecza naukowo-badawczego oraz stworzenie sieci współpracy w zakresie rozwoju technik szerokopasmowego dostępu do Internetu i usług multimedialnych. Projektowana sieć ma służyć małym i średnim przedsiębiorstwom z branży teleinformatycznej, operatorom sieci telekomunikacyjnych, dostawcom usług internetowych i multimedialnych, a także jednostkom administracji państwowej i jednostkom samorządu terytorialnego działającym na terenie województwa łódzkiego. Głównym zadaniem sieci będzie wspieranie tych podmiotów, w szczególności poprzez: działalność doradczą i szkoleniową dotyczącą stanu aktualnego oraz trendów i kierunków rozwoju technik dostępu

13 szerokopasmowego, przeprowadzanie na zlecenie klienta, komputerowych badań symulacyjnych wybranych bloków funkcjonalnych urządzeń lub systemów, wykonywanie badań laboratoryjnych urządzeń i systemów, udostępnianie na stronie WWW w ramach serwisu Instytutu Łączności streszczeń i wypisów z norm międzynarodowych i krajowych, a także wybranych opracowań i publikacji, dotyczących wyżej wymienionego obszaru. Tytuł: Grupa Regionalnego Rozwoju Innowacyjnego - Doktoranci. Akronim: "GRRI-D" Celem projektu jest podniesienie i wzmocnienia regionalnego potencjału naukowego w województwie łódzkim poprzez stypendia i granty naukowe. Stypendia zostaną przyznane przez komisję konkursową, 50 najlepszym absolwentom szkół wyższych kontynuującym naukę na studiach doktoranckich Uniwersytetu Łódzkiego z zakresu fizyki, chemii, matematyki, biologii, ochrony środowiska. Granty naukowe otrzyma 10 doktorantów, którzy będą realizować projekty o tematyce zgodnej z założeniami programowymi projektu RSI Loris w zakresie high-tech. Tytuł: Platforma transferu wiedzy pomiędzy sektorem badawczo-rozwojowym a przedsiębiorstwami projekt pilotażowy Głównym celem projektu jest ułatwienie dialogu pomiędzy placówkami badawczo naukowymi a przedsiębiorstwami, tworzenie i rozwój sieci współpracy w zakresie innowacji, pomiędzy sektorem badawczo rozwojowym, przedsiębiorstwami, instytucjami otoczenia biznesu i innymi podmiotami służącej transferowi know-how i technologii, poprawa konkurencyjności i innowacyjności łódzkich przedsiębiorstw, tworzenie lepszych warunków ich rozwoju. Projekt jest skierowany zarówno do placówek naukowo badawczych, jak i do przedsiębiorców. W tym celu został stworzony został portal, który umożliwia zarejestrowanym użytkownikom m.in. korzystanie z bazy potrzeb i ofert w zakresie innowacji, korzystanie z porad ekspertów, szybkiego nawiązania kontaktów biznesowych czy samodzielnego zaprojektowania strony internetowej. Na portalu gromadzone są także informacje o działaniach innowacyjnych w regionie (np. informacje o szkoleniach, seminariach w kraju i za granicą, możliwościach finansowania rozwiązań innowacyjnych, poszukiwaniu partnerów). Tytuł: Bio-Mat: Nowoczesne materiały i biomateriały. Doktorancki fundusz stypendialny dla regionu łódzkiego Celem projektu jest podniesienie poziomu kształcenia na poziomie wyższym poprzez zorganizowanie programu stypendialnego, w ramach którego mają być przekazane stypendia na realizację studiów doktoranckich, w zakresie badań i syntezy nowych materiałów, prowadzonych przez Centrum Badań Molekularnych i Makromolekularnych PAN.

14 Podstawowym narzędziem realizacji projektu będzie funduszu wsparcia, w ramach którego przyznanych zostanie 10 stypendiów umożliwiających absolwentom wyższych uczelni regionu łódzkiego i chcą kontynuować edukację na studiach doktoranckich w dziedzinie biomateriałów i materiałów polimerowych. Projekt przewiduje stypendium na okres 29 miesięcy, a następnie umożliwienie kontynuacji rozpoczętej edukacji poprzez zatrudnienie beneficjentów ostatecznych w szeregach kadry naukowej beneficjenta. Równolegle organizowane będą spotkania i konferencje promujące osiągnięcia naukowe doktorantów w dziedzinach istotnych z punktu widzenia regionu, określonych w RSI LORIS. Stworzony zostanie także portal informacyjny - baza danych innowacyjnych osiągnięć doktorantów. Tytuł: Wymiana informacji pomiędzy sektorem naukowo-badawczym a przedsiębiorstwami Celem projektu było wzmocnienia współpracy w zakresie innowacji, transferu know-how i technologii pomiędzy sektorem badawczo-rozwojowym a przedsiębiorstwami z województwa łódzkiego. W tym celu zorganizowano 4 jednodniowe seminaria szkoleniowe, które były skierowane do przedsiębiorców oraz jednostek naukowo-badawczych. Tytuł: Pomoc firmom branży chemicznej województwa łódzkiego w funkcjonowaniu na rynku Unii Europejskiej Projekt ma na celu stworzenie sieci współpracy oraz zapewnienie pomocy firmom branży chemicznej w uzyskaniu informacji i dostosowaniu się do nowych wymagań bezpieczeństwa i ekologii obowiązujących w UE co przyczyni się do rozwoju innowacyjności w regionie. Służyć temu będzie powołane Centrum Konsultacyjne firm branży chemicznej województwa łódzkiego, gdzie min. zostanie opracowana publicznie dostępna baza danych firm branży chemicznej. Pierwszy etap projektu to kampania informacyjna skierowana do szeroko rozumianej branży chemicznej. W tym celu również zostanie stworzony serwis informacyjny w Internecie. Zostanie przeprowadzona ankieta wśród firm branży chemicznej mające na celu poznanie ich oczekiwań i potrzeb oraz poziomu wiedzy celem przeprowadzenia skrojonych na miarę szkoleń i warsztatów. Ma także zostać utworzona sieć współpracy pomiędzy 200 przedsiębiorcami którzy otrzymają wsparcie w ramach projektu. Będzie ono miało charakter 30 szkoleń informacyjnych, specjalistycznych i warsztatów oraz 450 indywidualnych konsultacji m. in. poświęconych Kartom Charakterystyki, systemu Reach czy przewozu drogowego towarów niebezpiecznych. Tytuł: Klaster łódzki jako sieć współpracy w zakresie innowacji w regionie Celem projektu było zwiększenie potencjału rozwojowego Łodzi i regionu łódzkiego poprzez zaangażowanie większości władz samorządowych w województwie, przedstawicieli

15 lokalnych ośrodków naukowo - badawczych, przedstawicieli szkół wyższych, jak również regionalnego świata biznesu do realizacji polityki rozwojowej zmierzającej w kierunku gospodarki lokalnej opartej na wiedzy. Wykonano analizę zasobów Miasta i regionu, w ramach której zidentyfikowano branżowe klastry oraz opracowano działania na rzecz ich rozwoju. Ważnym elementem projektu było powołanie Rady Koordynacyjnej ds. Innowacyjności. Dodatkowo w ramach projektu określono kierunki programów edukacyjnych podnoszących kwalifikacje społeczności lokalnej dla potrzeb klastra. Stworzono pakiety doradcze dla lokalnych firm w oparciu, o które ok. 10 z nich rozpocznie współpracę w zakresie innowacji. Przeprowadzono także warsztaty i szkolenia z zakresu rozwoju działalności w oparciu o zewnętrzne źródła finansowania, oraz dwie konferencje poświęcone tematowi poszukiwania funduszy dla małych firm. Tytuł: "Skierniewicki Portal Ogrodniczy - Interaktywna Platforma Internetowa do edukacji, transferu innowacyjnych technologii i wymiany informacji w priorytetowej dla kraju i regionu branży przemysłu spożywczego" Celem projektu jest stworzenie Interaktywnej Platformy Internetowej do edukacji, transferu innowacyjnych technologii i wymiany informacji pomiędzy przedsiębiorcami zajmującymi się produkcją, przechowalnictwem i przetwórstwem owoców i warzyw. Projekt ma składać się z czterech podstawowych elementów. Po pierwsze uruchomiona zostanie Platforma Analiz Rynku i Prognostyki oferująca cotygodniowe analizy cen na głównych rynkach hurtowych w kraju oraz krótko- i średnioterminowe prognozy popytu i podaży na rynku krajowym oraz europejskim wykonane przez niezależnych ekspertów. Po drugie zostanie udostępniona Platforma Transferu Technologii, gdzie zamieszczona będzie baza innowacyjnych technologii z zakresu produkcji i przetwórstwa owoców i warzyw (pozyskana z uczelni wyższych i jednostek badawczo-rozwojowych) oraz baza firm sektora rolno-spożywczego regionu. Trzecim elementem będzie Interaktywna platforma doradztwa i szkoleń oferująca wykłady multimedialne z zakresu ogrodnictwa, przetwórstwa owoców i warzyw, ekonomiki, zarządzania, marketingu i logistyki, a także interaktywny system wspomagania kontroli jakości w produkcji i przetwórstwie rolno-spożywczym oraz porady ekspertów on-line. Ostatnim zaś elementem będzie Wirtualna giełda ogrodnicza, dzięki której możliwe będą internetowe aukcje hurtowe i detaliczne produktów ogrodniczych. Tytuł: Łódzka Strategia Innowacyjności Celem projektu jest stworzenie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i podniesienie potencjału regionu w zakresie innowacji w dziedzinie społeczeństwa informacyjnego. Poprzez działania założone w Projekcie umożliwiona zostanie skuteczna informatyzacja

16 poprawiająca jakość życia mieszkańców oraz wzmacniająca współpracę między sektorem publicznym, badawczo -rozwojowym a gospodarką. Projekt zakłada wykonanie 11 analiz technicznych dotyczących budowy i rozbudowy infrastruktury informatycznej i teleinformatycznej w Łodzi, 2 raportów uogólniających powstałe analizy, udostępnienie bazy danych na platformie internetowej oraz cykl konferencji w obszarze rozwoju i funkcjonowania społeczeństwa informacyjnego. Tytuł: Transformacja przemysłu tekstylno-odzieżowego z pracochłonnego na naukochłonny Głównym celem projektu jest wzrost innowacyjności przemysłu tekstylno-odzieżowego oraz wzrost atrakcyjności inwestycyjnej regionu. W tym celu prowadzi się badania nad zmianą struktury czynników wytwórczych regionalnego przemysłu tekstylno-odzieżowego w kierunku wzrostu nowoczesnej technologii i techniki oraz kapitału ludzkiego. Kolejne podejmowane działania to: doprowadzenie do wzrostu udziału produktów zaawansowanych technologicznie, wzmocnienie instytucji otoczenia biznesu działającego na rzecz sektora. W ramach projektu odbywają się także seminaria, panele, audyty technologiczne, wizyty studyjne i inne spotkania umożliwiające przepływ informacji.

17 4. Metodologia badania opis procedury badawczej Przedmiotem zamówienia było wykonanie ewaluacji okresowej Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Łódzkiego w zakresie projektów realizowanych w ramach działania 2.6 Regionalne Strategie Innowacji i transfer wiedzy Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Celem badania było w szczególności: Zbadanie efektywności środków publicznych angażowanych w realizację projektów w ramach Działania 2.6 ZPORR w województwie łódzkim oraz jakości tych projektów, a w konsekwencji ich doskonalenie poprzez dostarczenie stosownych informacji. Tak sformułowany cel badania zakreślił ramy badania, którymi były efektywność projektów oraz ich jakość. Ale oczywiście uzyskanie właściwych wniosków i odpowiedzi na pytania ewaluacyjne wymagało zastosowania szerszego katalogu kryteriów oceny. Zamawiający sformułował kryteria ewaluacji, które wynikają z zapisów RSI LORIS. Były to następujące kryteria ewaluacyjne: Skuteczność - pozwoli ocenić do jakiego stopnia cele interwencji publicznych zdefiniowane we wnioskach aplikacyjnych zostały osiągnięte; Efektywność - kryterium to pozwoli ocenić jaki był poziom ekonomiczności poniesionych nakładów do uzyskanych wyników, zasoby finansowe, ludzkie i poświęcony czas; Istotność - kryterium to pozwoli ocenić w jakim stopniu istnieje zgodność celów interwencji publicznych z potrzebami i problemami występującymi w danym sektorze lub obszarze; Użyteczność - pozwoli ocenić do jakiego stopnia oddziaływanie efektów interwencji publicznej odpowiada potrzebom grup docelowych. W RSI LORIS znajduje się również kryterium trwałości, które można rozumieć jako kryterium oceny efektów strategii w perspektywie średnio i długoterminowej. Kryterium to zostało również uwzględnione w niniejszym badaniu, w odniesieniu do projektów 2.6 ZPORR, których realizacja została już zakończona. Biorąc pod uwagę powyższe kryteria przyjęto, iż efektywność wydatkowania środków publicznych angażowanych w realizację projektów 2.6 ZPORR oceniana będzie poprzez

18 pryzmat kryterium efektywności oraz częściowo poprzez pryzmat kryterium skuteczności realizacji projektów, zaś jakość realizowanych projektów poprzez kryteria skuteczności, istotności (odwołującej się do poziomu projektów), użyteczności (poziom kontekstu ewaluacji) oraz trwałości efektów realizacji projektów. Schemat kryteriów oceny wyglądał więc następująco: Efektywność realizacji projektów Jakość realizacji projektów Zakres oceny Efektywność Skuteczność (stopień realizacji celów, zarządzanie projektami) Skuteczność interwencji Istotność Użyteczność (kontekst) Kryteria ewaluacji Trwałość efektów Podejście badawcze, które zastosowano w ewaluacji opiera się na następujących założeniach: 1) Istnieją trzy płaszczyzny ewaluacji płaszczyzna kontekstu, płaszczyzna programowa oraz najważniejsza z punktu widzenia ewaluacji płaszczyzna projektowa. Płaszczyzny badawcze porządkują jedynie schemat ewaluacji, gdyż poszczególne aspekty badania przenikają się nawzajem. 2) Dla każdego kryterium ewaluacji formułuje się zagadnienia badawcze, zaś dla poszczególnych zagadnień badawczych sformułowano pytania ewaluacyjne, na które w toku badania udzielane były odpowiedzi. 3) Udzielanie odpowiedzi na poszczególne pytania ewaluacyjne oraz zagadnienia jednej płaszczyzny dały materiał badawczy dla pytań i zagadnień pozostałych płaszczyzn ewaluacji, przy czym podstawową płaszczyzną była płaszczyzna projektowa. Udzielenie odpowiedzi na poszczególne pytania ewaluacyjne było możliwe w drodze realizacji badań podczas których wykorzystano szeroki katalog jakościowych narzędzi badawczych. Były to następujące metody i techniki: Pogłębione wywiady indywidualne z przedstawicielami beneficjentów oraz przedstawicielami instytucji zaangażowanych we wdrażanie działania,

19 Studium przypadku (case study) dla wybranych projektów, Analiza danych zastanych (fiszki projektowe, monitoring), Matryca logiczna, Panel ekspertów, Karta oceny projektu Wild cards (narzędzie prognozowania rozwoju), Analiza SWOT. Dodatkowo, na etapie strukturalizacji badania przeprowadzono spotkanie z Zamawiającym, którego celem było uporządkowanie badania oraz określenie jego priorytetów. Powyższy zakres metod wyczerpał zakres metod przedstawiony w RSI LORIS oraz zakres metod przedstawiony przez Zamawiającego w opisie przedmiotu zamówienia. 4.1 Pytania ewaluacyjne Jak już wspomniano, dla każdego kryterium ewaluacyjnego sformułowano zagadnienia badawcze, zaś poszczególnych zagadnieniom przyporządkowano pytania ewaluacyjne. Zagadnienia badawcze, pytania ewaluacyjne, kryteria ewaluacji oraz sposób zbierania i analizowania danych dla poszczególnych pytań przedstawia poniższe tabela. Zagadnienie Pytania ewaluacyjne Kryteria Sposób zbierania i analizy danych Efektywność realizowanych projektów (uzasadnienie kosztów) Czy koszty ponoszone w projektach są adekwatne do osiąganych produktów/ rezultatów i celów? Efektywność Analiza danych zastanych (fiszki projektowe) Pogłębione wywiady indywidualne Karta oceny projektu Jakość realizacji projektów (realizacja, problemy, bariery, osiąganie produktów i rezultatów) Czy realizacja projektów napotyka bariery, które mogą mieć wpływ na osiąganie celów projektów? Czy występują problemy z osiąganiem poszczególnych produktów i rezultatów? Skuteczność Analiza danych zastanych (monitoring) Pogłębione wywiady indywidualne Karta oceny projektu Stopień osiągania celów zapisanych we fiszkach projektowych Czy cele zapisane w fiszkach projektowych są osiągane? Czy produkty i rezultaty są dostarczane? Skuteczność Analiza danych zastanych (fiszki projektowe) Pogłębione wywiady indywidualne Karta oceny projektu Trwałość zrealizowanych projektów (trwałość osiągniętych rezultatów, zbudowanych struktur, dalsze finansowanie)(również partnerstwo i Czy efekty realizacji projektów maja charakter trwały (struktury, dalsze finansowanie działań)? Czy projekty przyczyniły się do nawiązania trwałej współpracy (partnerzy, beneficjenci, itd.)? Trwałość Pogłębione wywiady indywidualne Studium przypadku (case study) Panel ekspertów

20 Zagadnienie Pytania ewaluacyjne Kryteria Sposób zbierania i analizy danych współpraca) Wewnętrzna i zewnętrzna spójność projektów Dodatkowe efekty realizacji projektów Zgodność realizowanych projektów z RSI, na poziomie celów, produktów, rezultatów oraz odniesienie do Priorytetów RSI Stopień osiągania celów RSI LORIS Zgodność realizowanych projektów z potrzebami regionu w zakresie wspierania innowacyjności (poszczególnych aktorów systemu) Zgodność realizowanych projektów z potrzebami wynikającymi z diagnozy sytuacji regionu (rzeczywiste potrzeby i wyzwania regionu) w kierunku budowania gospodarki opartej na wiedzy Czy projekty realizują różne czy identyczne cele RSI LORIS? Czy realizowane projekty są spójne z innymi działaniami beneficjentów? (również w wymiarze regionalnym) Czy wystąpiły dodatkowe efekty realizacji projektów istotne z punktu widzenia regionalnego systemu innowacji? Czy logika interwencji projektów została sformułowana poprawnie w kontekście RSI LORIS? Czy realizowane projekty wpisują się w cele i priorytety RSI? (czy projekty na poziomie celów, produktów i rezultatów są zgodne z potrzebami i problemami sektora?) Czy realizowane projekty wynikają z zapisów ZPORR? W jakim stopniu osiągnięte wskaźniki (i szerzej realizacja projektów) przyczynią się do osiągnięcia celów RSI LORIS? Czy projekty są spójne z wyznaczonymi priorytetami RSI LORIS? Czy realizowane projekty uwzględniają potrzeby i wyzwania wszystkich grup społecznych przyczyniających się do budowania regionalnego potencjału innowacyjnego? Czy realizowane projekty przyczynią się do podniesienia innowacyjności regionu? Czy realizowane projekty zakładają złożoność działań niezbędnych do budowania gospodarki opartej na wiedzy? Czy realizacja projektów przyczyni się do wzmocnienia filarów GOW (systemu innowacji, otoczenia instytucjonalno-prawnego, infrastruktury informacyjnej, jakości kapitału ludzkiego)? Czy realizacja projektów jest spójna z kierunkami przekształcania regionu w region oparty na wiedzy wyznaczonymi w RSI LORIS? Istotność Użyteczność Skuteczność Istotność Istotność Użyteczność Użyteczność Analiza danych zastanych (fiszki projektowe) Matryca logiczna Pogłębione wywiady indywidualne Studium przypadku (case study) Pogłębione wywiady indywidualne Studium przypadku (case study) Analiza danych zastanych (fiszki projektowe) Matryca logiczna Pogłębione wywiady indywidualne Studium przypadku (case study) danych zastanych (fiszki projektowe) Matryca logiczna Pogłębione wywiady indywidualne Wild cards Analiza SWOT Panel ekspertów Pogłębione wywiady indywidualne Wild cards Analiza SWOT Panel ekspertów

21 Zagadnienie Pytania ewaluacyjne Kryteria Sposób zbierania i analizy danych Budowanie regionalnego konsensusu i partnerstwa (współpraca) Czy realizowane projekty przyczyniły się do stworzenie trwałych formalnych lub/i nieformalnych związków pomiędzy poszczególnymi aktorami systemu innowacji? Czy formy tworzenia relacji pomiędzy poszczególnymi aktorami zapewni niezbędną przestrzeń dialogu dającą możliwość budowania regionalnego konsensusu? Użyteczność Pogłębione wywiady indywidualne Studium przypadku (case study) Panel ekspertów Potencjalne oddziaływanie projektów na tworzenie regionalnego systemu innowacji Jaki był realny wpływ realizowanych projektów na rozwój regionalnego systemu innowacji? Czy realizowane projekty wzmacniają w równym stopniu wymiar instytucjonalny, prawny, finansowy, kulturowy regionalnego systemu innowacji? Użyteczność Pogłębione wywiady indywidualne Wild cards Analiza SWOT Panel ekspertów

22 5. Wyniki badania 5.1 Ocena efektywności i jakości realizowanych projektów Projekt Z/2.10/II/2.6/05/05 Sieć współpracy w zakresie rozwoju szerokopasmowych technik dostępowych dla regionu łódzkiego Beneficjent: Instytut Łączności Wartość projektu: PLN Ocena skuteczności projektu W ramach niniejszego projektu w maju 2007r. została rozwiązana umowa o dofinansowanie projektu. Do podjęcia takiej decyzji przyczynił się przede wszystkim niski stopień osiągnięcia wskaźników produktu i rezultatu założonych we wniosku projektowym (stanowiska beneficjenta i Urzędu są rozbieżne co do stopnia osiągnięcia poszczególnych wskaźników). Do najważniejszych barier wpływających na możliwość osiągnięcia wskaźników zaliczyć należy brak właściwej rekrutacji wśród firm i instytucji województwa łódzkiego (beneficjent ma swoją siedzibę na terenie województwa mazowieckiego), do czego przyczynił się m.in. brak lokalizacji biura projektu w regionie. Wśród uczestników organizowanych konferencji znalazło się jedynie kilka podmiotów z województwa łódzkiego (spotkania miały miejsce w Warszawie). Dodatkowo deklarowana przez IŁ grupa beneficjentów to wyłącznie potencjalni beneficjenci projektu (72 instytucje, w tym 20 firm). Na skuteczności realizacji projektu zaważył więc w dużej mierze system naboru beneficjentów ostatecznych do projektu. W odniesieniu do stopnia osiągnięcia celu projektu, którym było stworzenie sieci współpracy w zakresie rozwoju technik szerokopasmowego dostępu do Internetu i usług multimedialnych należy zauważyć, iż cel ten nie został osiągnięty. Przeprowadzone przez beneficjenta działania nie przyczyniły się do wykształcenia sieci współpracy, choć należy wskazać, iż przygotowane w ramach projektu ekspertyzy dają podstawową wiedzę na temat technik szerokopasmowych, dostępu do szerokopasmowego internetu w regionie i potencjału instytucjonalnego regionu w tym obszarze (TIT). Należy także podkreślić, iż projekt ten w swoim obszarze tematycznym pokrywa się z projektem realizowanym przez Urząd Miasta Łodzi pt.: Łódzka Strategia Innowacji. W projekcie nie zidentyfikowano także efektów dodatkowych.

23 Ocena efektywności projektu W momencie prowadzenia ewaluacji wartość wydatkowania środków projektu osiągnęła poziom 55% (w związku z rozwiązaniem umowy pojawiła się konieczność zwrotu wydatkowanych środków). Biorąc pod uwagę etap realizacji projektu przed rozwiązaniem umowy ocenę efektywności kosztowej projektu z perspektywy regionu uznać należało za niezadowalającą. Wpływa na to przede wszystkim brak widocznych efektów projektu (poza przygotowanymi ekspertyzami, które wnoszą swój wkład w kształtowanie społeczeństwa informacyjnego). Negatywnie na ocenę efektywności wpływa również fakt, iż beneficjent realizował zadania projektu powielając działania innych realizowanych przez siebie projektów (identyczny projekt realizowany jest w trzech regionach kraju). Ocena istotności i użyteczności projektu Realizacja projektu miała przyczynić się do osiągnięcia celu I RIS LORIS, którym jest Przekształcenie województwa łódzkiego w region oparty na wiedzy i w centrum innowacji. Priorytet 5 powyższego celu mieści w sobie działania zmierzające do rozbudowy usług społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy. Projekt w swoim założeniu miał również przyczynić się do Wzrostu otwartości władz administracyjnych na innowacyjność (Cel II, Priorytet 6 Promocja innowacji i przedsiębiorczości) oraz do Zwiększania otwartości administracji publicznej na innowacje (Cel III, Priorytet 8 Trwałe partnerstwo). Do momentu rozwiązania umowy o dofinansowanie projektu cele te były osiągnięte w niewielkim stopniu. Dotyczyło to przede wszystkim Rozbudowy usług społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy oraz Zwiększania otwartości administracji publicznej na innowacje. Należy zwrócić uwagę, iż założenia projektu (zapisy fiszki projektowej) i cel projektu nie mieszczą się bezpośrednio w katalogu działań przewidzianych do realizacji w ramach działania 2.6 ZPORR zapisanych w Uzupełnieniu Programu. Pośrednio wpisują się w działania zmierzające do Tworzenia i rozwoju systemu komunikacji i wymiany informacji, w tym zbierania danych i tworzenie ich baz, z zakresu w szczególności działań edukacyjnych i innych przedsięwzięć wspierających rozwój innowacji. W odniesieniu do spójności realizowanego projektu z innymi projektami realizowanymi w ramach działania 2.6 ZPORR należy wskazać na jego zbieżność z projektem realizowanym przez Urząd Miasta Łódź pt.: Łódzka Strategia Innowacji, który również realizuje Priorytet 5 RIS LORIS (Rozbudowa usług społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na wiedzy), jednak dotyczy innej aktywności (Migracja Miejskiej Sieci Komputerowej LODMAN do Regionalnej Infostrady). Zachowanie spójności prowadzonych działań przyczyni się z

24 pewnością do podniesienia wagi i jakości działań zmierzających do wspierania społeczeństwa informacyjnego. Projekt dotyka ważnych problemów i wyzwań regionu, którymi w odniesieniu do technologii informacyjnych i komunikacyjnych będą m.in.: rozpoznanie aktualnego stanu infrastruktury informatycznej i usług informatyczno-informacyjnych regionu, istotnych z punktu widzenia właściwego funkcjonowania administracji rządowej i samorządowej, małych i średnich przedsiębiorstw oraz mieszkańców regionu, badanie trendów rozwoju technologii internetowych, identyfikacja elementów infrastruktury, czy w końcu analiza zakresu usług informacyjno-informatycznych świadczonych przez instytucje administracji samorządowej. Stąd też wysoko należałoby ocenić istotność projektu (zakładając, że projekt zostałby zrealizowany w przewidzianym kształcie). Ze względu na fakt, iż realizacja projektu napotkała na bariery uniemożliwiające jego realizację (nabór beneficjentów), trudno jest ocenić jednoznacznie użyteczność projektu. Wydaje się jednak, iż realizacją projektu mogły być zainteresowane poszczególne grupy beneficjentów (samorząd, firmy), przy czym charakter projektu zdecydowanie wyprzedza ich potrzeby. Ocena trwałości projektu Ze względu na fakt, iż w projekcie rozwiązana została umowa, nie jest możliwe określenie trwałości efektów realizowanego projektu. Z/2.10/II/2.6/39/2006 Grupa Regionalnego Rozwoju Innowacyjnego - Doktoranci. Akronim: GRRI-D Beneficjent: Uniwersytet Łódzki Wartość projektu: ,10 PLN Ocena skuteczności projektu Na obecnym etapie realizacji projektu osiągane są wskaźniki zapisane w fiszkach projektowych. Jak wynika z raportu za pierwsze półrocze 2007 roku, realizacja wskaźników na poziomie produktu na dzień 30 czerwca przedstawia się następująco: - Liczba osób korzystających ze stypendiów doktoranckich (60)- realizacja 100%. - Liczba kobiet korzystających ze stypendiów (30) wypełnienie wskaźnika 113% (34 kobiety) Zgodnie z założeniami Projektu wsparciem w postaci stypendiów i stypendiów celowych tzw. grantów, objętych zostało 60 najlepszych doktorantów Uniwersytetu Łódzkiego z wydziałów:

25 Fizyki i Chemii, Matematyki, oraz Biologii i Ochrony Środowiska, których prace badawcze związane są tematycznie ze Strategią Innowacji Województwa Łódzkiego opracowaną w ramach projektu RSI LORIS.(50 na zasadach stypendium, 10 na zasadach stypendium celowego tzw. grantu). Realizacja wskaźników rezultatu przedstawia się następująco. - Liczba raportów (4) realizacja 80% - Liczba studentów biorących udział w działaniach/programach promujących innowacyjność (60) realizacja 100% Beneficjent przewiduje również organizację konferencji w ramach której będzie promowany projekt i efekty prac doktorantów, co nie było przewidywane na etapie wnioskowania (efekty dodatkowe). Dlatego zapewne liczba osób biorących udział w działaniach zostanie na koniec projektu znacznie przekroczona. Warte podkreślenia jest to, iż informacje na temat realizacji projektu upowszechniane są w prasie uniwersyteckiej oraz na stronie internetowej Uniwersytetu Łódzkiego. Postępy prac doktorantów monitorowane są w comiesięcznych sprawozdaniach z przebiegu pracy naukowo-badawczej oraz raportach kwartalnych. Realizacja projektu przebiega pomyślnie, zakładane produkty są dostarczane, a wskaźniki wypełniane, można więc przewidywać, że realizacja projektu zakończy się sukcesem. Ocena efektywności projektu Analiza dokumentów projektowych i sprawozdań finansowych prowadzi do wniosku, że projekt jest efektywny kosztowo. Zasoby finansowe wykorzystywane są zgodnie za założeniami i adekwatnie do dostarczanych produktów. Z drugiej strony, wpływ na obniżenie efektywności ma brak mechanizmów, które stanowiłyby bodziec dla beneficjentów ostatecznych do współpracy z przedsiębiorcami oraz brak inicjatyw angażujących przedsiębiorców do działań podejmowanych w ramach projektu. Także lepsze wykorzystanie strony internetowej projektu, poprzez umieszczenie informacji o prowadzanych pracach przez doktorantów mogłoby się przyczynić do lepszej promocji projektu. Ocena istotności i użyteczności projektu Projekt odpowiada na potrzeby regionu zidentyfikowane w ramach RSI LORIS przede wszystkim w zakresie realizacji Celu II Poprawa niematerialnego otoczenia sprzyjającego innowacyjności (kultura, postawy, normy, wzory zachowań kapitał ludzki) oraz zwiększanie podatności władz regionalnych i społeczeństwa na innowacje, Priorytet 7 Edukacja dla innowacji.

26 Ponadto, z uwagi na fakt, że realizacja projektu działa stymulująco na młodzież korzystającą ze stypendiów to jego realizacja wpisuje się także w wypełnianie Celu I RSI: Przekształcenie województwa łódzkiego w region oparty na wiedzy i w centrum innowacji, bezpośrednio do Akcji 1 A.1 Wzrost umiejętności pozyskiwania krajowych i międzynarodowych środków publicznych (środki budżetowe, fundusze strukturalne, programy ramowe UE itd.) na finansowanie B+R (kształcenie administracji, pracowników instytucji wsparcia i placówek naukowo badawczych w przygotowywaniu wniosków na potrzeby B+R). Przeprowadzona promocja projektu może także przyczynić się do zwiększenie zainteresowania młodzieży kierunkami technicznymi. W wyniku przeprowadzonej oceny stwierdzono, że projekt realizuje wyżej wymienione cele RSI LORIS. W ramach projektu wspierane są te kierunki studiów, które zostały uznane za priorytetowe w ramach RSI LORIS. Wydaje się jednak, że gdyby na etapie przygotowania założeń projektu zadbać o włączenie w ramy projektu współpracy z firmami (np. poprzez ustalanie tematów prac doktorskich w odpowiedzi na zapotrzebowanie przedsiębiorstw), to podniosło by to użyteczność projektu. Ocena trwałości projektu Można stwierdzić, że projekt przyczyni się do wzmocnienia motywacji młodych ludzi do rozwijania kariery naukowej. Pozytywny wpływ na ocenę trwałości ma dobrze skonstruowany mechanizm wyłaniania osób do stypendiów i grantów, który uwzględnia zapisy RSI LORIS. Słabą stroną projektu jest brak wspólnych inicjatyw środowiska naukowego z biznesowym oraz brak mechanizmów zachęcających studentów do przełożenia wyników swojej pracy na efekty w gospodarce. W projekcie, mimo ograniczeń wynikających z ustawy o szkolnictwie wyższym, powinien zostać położony większy nacisk na promowanie współpracy z przedsiębiorcami, a także większe upowszechnianie wyników prowadzonych przez doktorantów badań szerszemu środowisku, szczególnie pod kątem potencjalnych możliwości wykorzystania wyników dla podniesienia poziomu innowacyjności regionu. Projekt Z/2.10/II/2.6/04/05 Mechanizm Wspierania innowacyjnej Działalności Doktorantów " Beneficjent: Politechnika Łódzka Wartość projektu: PLN

27 Ocena skuteczności projektu Na obecnym etapie realizacji projektu osiągane są wskaźniki zapisane w fiszkach projektowych. Jak wynika z raportu za pierwsze półrocze 2007 roku, realizacja wskaźników na poziomie produktu na dzień 30 czerwca przedstawia się następująco: - Liczba osób korzystających ze stypendiów doktoranckich stopień osiągnięcia 104%. W ramach projektu zakładano że ze stypendium skorzysta 120 osób, lecz faktyczna liczba beneficjentów ostatecznych jest wyższa o 5 osób. Taka sytuacja wynika z faktu, że cześć zakupionej aparatury została uznana za wydatek niekwalifikowany, a koszty zakupu pokrył beneficjent. Za zgodą IW, niezagospodarowane środki zostały przeznaczone na ufundowanie 5 dodatkowych stypendiów motywacyjnych). - Liczba kobiet korzystających ze stypendiów (48) wypełnienie wskaźnika 100% - Liczba analiz, badań, ekspertyz liczba zakładana 6 zrealizowano 4 (67%) - Liczba inicjatyw innowacyjnych (30) 100 % wypełnienia wskaźnika (równocześnie rozpoczęto realizację kolejnych 30 stypendiów celowych) - Liczba utworzonych baz danych (1) 100% realizacji wskaźnika - Liczba działań promujących innowacyjność wartość docelowa wynosi 58, do czerwca 2007 zrealizowano 53 (91%). W ramach działań promujących innowacyjność przeprowadzono min. spotkania z doktorantami, studentami ostatnich lat, beneficjentami ostatecznymi oraz zorganizowano seminarium w przedsiębiorstwie z udziałem doktorantów. Równie pomyślnie przebiega realizacja wskaźników rezultatu. Do czerwca 2007 opracowano ok. 25 raportów z zakładanych 32, w inicjatywach proinnowacyjnych, tak jak zakładano wzięło udział co najmniej 1 tys. osób, także w działaniach i programach promujących innowacyjność wzięła udział zakładana liczba 600 studentów. Ponadto zakładano, iż z bazy danych skorzysta 285 osób, a faktycznie licznik odwiedzin bazy danych przekroczył wartość , zaś licznik odsłon strony internetowej jest bliski Liczba wpisów do bazy na dzień 1 lipca 2007 wynosi 165. Warty podkreślenia jest fakt, iż do beneficjenta docierają sygnały od przedstawicieli przemysłu o zainteresowaniu konkretnymi pracami prowadzonymi przez doktorantów. Realizacja projektu przebiega pomyślnie, zakładane produkty są dostarczane, a wskaźniki wypełniane w związku z tym można przewidywać, że realizacja projektu zakończy się sukcesem. Na uwagę zasługuje promocja projektu wśród przedsiębiorstw oraz zachęcanie przedsiębiorstw do współpracy w zakresie wprowadzania innowacji i nowych rozwiązań. W trakcie realizacji projektu wystąpiły przejściowe problemy związane z zakwestionowaniem przez IW sposobu rozliczenia stypendiów celowych. Dlatego też opracowano nową procedurę, która została zaakceptowana. Pomimo pewnych opóźnień związanych z tą sytuacją, beneficjent przewiduje, że na początku II półrocza 2007, zaległości w