Dyrektywy RoHS i WEEE aktualny stan prawny. w Polsce oraz prezentacja projektu GreenRoSE

Transkrypt

1 Warsztaty Korzyści Przedsiębiorstw z Eko-projektowania 21 czerwca 2005, Poznań, Dyrektywy RoHS i WEEE aktualny stan prawny w Polsce oraz prezentacja projektu GreenRoSE Krystyna Bukat ul. Ratuszowa 11, Warszawa

2 Dyrektywy WEEE i RoHS - wprowadzenie Przesłankądo wprowadzenia dyrektyw dotyczących sprzętu EE była gwałtownie zwiększająca sięilość odpadów elektronicznych składowanych na wysypiskach. Które zawierająsubstancje niebezpieczne mogące negatywnie oddziaływaćna środowisko 2

3 Dyrektywy WEEE i RoHS - wprowadzenie Pierwotnie oba cele: zbiórka zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz ograniczenia w odpadach substancji niebezpiecznych, były przedmiotem jednej dyrektywy, tzw. WEEE, czyli o odpadach sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Dyrektywa RoHS, czyli o ograniczeniu stosowania w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym niektórych substancji niebezpiecznych, została wyłączona z dyrektywy WEEE 27 stycznia 2003 uchwalenie obu dyrektyw zostały ogłoszenie dyrektyw w urzędowym dzienniku UE 3

4 Transpozycja dyrektywy RoHS do prawa polskiego Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 6 pażdziernika 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektronicznym i elektrycznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływaćna środowisko Dz.U. Nr 229, Poz. 2310, 2004 r. 4

5 Czego dotyczy Dyrektywa RoHS W wytwarzanym i wprowadzanym do obrotu sprzęcie elektronicznym i elektrycznym, w tym w żarówkach i oprawach oświetleniowych przeznaczonych do użytku w gospodarstwach domowych nie mogą być wykorzystywane: ołów, rtęć, kadm, sześciowartościowy chrom, polibromowane bifenyle (PBB); polibromowane etery difenylowe (PBDE). 5

6 Termin wejścia w życie Rozporządzenie wchodzi w dniem 1 lipca 2006 r. życie z 6

7 Definicja sprzętu elektrycznego i elektronicznego Produkty, których prawidłowe działanie uzależnione jest od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól magnetycznych oraz produkty służące do wytwarzania, przesyłania i pomiaru prądu elektrycznego lub pól magnetycznych, i zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1000 V dla prądu zmiennego oraz 1500 V dla prądu stałego, zaliczone do grup sprzętu elektronicznego i elektrycznego określonych w załączniku do rozporządzenia. 7

8 częś Definicja ęści zamiennych Produkty stosowane w celu naprawy lub powtórnego użycia w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. 8

9 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO W E E E I. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego Więcej... II. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego Więcej... III. Sprzęt teleinformatyczny i telekomunikacyjny Więcej... IV. Sprzęt powszechnego użytku Więcej... V. Sprzęt oświetleniowy Więcej... VI. Narzędzia elektryczne i elektroniczne, z wyjątkiem wielogabarytowych, staconarnych narzędzi przemysłowych) Więcej... VII. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów Więcej... VIII. Przyrządy do nadzoru i kontroli Więcej... IX. Zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy Więcej... X. Automaty do wydawania Więcej... R O H S 9

10 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Dopuszczenia stosowania 1) rtęci a) w kompaktowych lampach fluorescencyjnych w ilości nie przekraczającej cej 5 mg na lampę; b) w prostych lampach fluorescencyjnych ogóln lnego zastosowania w ilościach nieprzekraczających cych na jednąlamp lampę: - z luminoforem halosforanowym owym 10 mg, - z luminoforem trójpasmowym o normalnym okresie żywotności - 5 mg, - luminoforem trójpasmowym o wydłużónym okresie żywotności - 8 mg; c) prostych lampach fluorescencyjnych wykorzystywanych do celów specjalnych; d) lampach innych niżwymienione w lit. a-c, a 10

11 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Dopuszczenia stosowania 2) ołowiuowiu a) w szkle katodowych lamp elektronowych, w elektronicznych komponentach i lampach fluorescencyjnych; b) jako pierwiastka stopowego w stali zawierającej do 0,35% ołowiuowiu wagowo, w aluminium zawierającym do 0,4% ołowiuowiu wagowo oraz jako stop miedzi zawierający do 4% częś łą ołowiuowiu wagowo; c) ) w stopach lutowniczych o wysokiej temperaturze topnienia, zawierających ponad 85% ołowiu; d) w stopach lutowniczych przeznaczonych dla serwerów, pamięci oraz systemów układu pamięci w okresie do 2010 r.; e) ) w stopach lutowniczych w sprzęcie używanym do łączności, sygnalizacji, transmisji oraz w sieci zarządzania telekomunikacją; f) ) w elektronicznych ęściach ceramicznych; 11

12 Dopuszczenia stosowania (Wyłą łączenia z Dyrektywy) częś 3) kadmu używanego do galwanizacji z wyjątkiem przypadków określonych w innym przepisie Dz.U.Nr 168, poz. 1762, lipiec ) sześciowarsto ciowarstościowegociowego chromuśrodka rodka antykorozyjnego stosowanego w stali węglowejw systemów chłodz odzących używanych w chłodziarkach absorpcyjnych.5) 5) przepisów w rozporządzenia nie stosuje siędo ęści zamiennych dla sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego do obrotu przed 1 lipca 2006 r. 12

13 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Dopuszczenia stosowania 10) W ramach procedury określonej w art. 7 ust. 2, Komisja oceni zastosowanie: - dziesięciofenoksybenzenu ciofenoksybenzenu, - rtęci w prostych lampach fluorescencyjnych wykorzystywanych w specjalnych celach, - ołowiu owiu w stopach lutowniczych serwerów, w, pamięci i systemów w układu pamięci, ołów o w w stopach lutowniczych infrastruktury sieci urządze przełą dzeń łączających, cych, sygnalizujących, transmitujących a także e sieci zarządzania telekomunikacją(w celu wyznaczenia ściśle określonych terminów w w odniesieniu do niniejszego zwolnienia), i -żarówek, jako kwestiępriorytetow priorytetowąw w celu niezwłocznego ustalenia czy niniejsze pozycje mająby byćodpowiednio zmienione. 13

14 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Dopuszczenia stosowania Przyrządy do nadzoru i kontroli Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych skażonych produktów 14

15 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Propozycje zmian w Dyrektywie RoHS 1) Punkt 7 zastępuje sięw następujący sposób; "7. Ołów w typach stopów lutowniczych o wysokiej temperaturze topnienia (tj. stopy na bazie ołowiu zawierające 85 % ołowiu w masie lub większej), ołów w stopach lutowniczych serwerów, pamięci i systemów układu pamięci, infrastruktury sieci urządzeńprzełączających, sygnalizujących, transmitujących, a także sieci zarządzania telekomunikacją, ołów w elektronicznych częściach ceramicznych (np. urządzenia piezoelektryczne)." 15

16 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Propozycje zmian w Dyrektywie RoHS 2) Punkt 8 zastępuje sięw następujący sposób: "8. Kadm i jego związki w stykach elektrycznych oraz kadmowanie z wyjątkiem zastosowańzakazanych na mocy dyrektywy 91/338/EWG(1) zmieniającej dyrektywę76/769/ewg (2) odnoszącąsiędo ograniczeńwe wprowadzaniu do obrotu i stosowaniu niektórych substancji i preparatów niebezpiecznych." 16

17 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Propozycje zmian w Dyrektywie RoHS 3) Punkt 10 zastępuje siępkt 10 do 15 w następujący sposób: 10. Ołów stosowany w złączach stykowych. 11. Ołów jako materiał powlekany w pierścieniach typu c" modułów termoprzewodzących. 12. Ołów i kadm w szkle optycznym i filtrach szklanych. 13. Ołów w stopach lutowniczych składający sięz więcej niżz dwóch elementów w połączeniach pomiędzy stykami i zespołami mikroprocesorów o zawartości ołowiu w masie nie niniejszej niż 80 % i nie większej niż85 %. 14. Ołów w stopach lutowniczych potrzebny do zakończenia trwałego połączenia elektronicznego pomiędzy urządzeniem półprzewodnikowym a nośnikiem w ramach obwodów scalonych typu Flip-Chip. 17

18 (Wyłą łączenia z Dyrektywy) Propozycje zmian w Dyrektywie RoHS 15. W ramach procedury określonej w art. 7 ust. 2, Komisja oceni zastosowanie: dziesięciofenoksybenzenu żarówek. 18

19 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS Maksymalne wartości koncentracji w materiałach jednorodnych*: 0,1% ołowiu, rtęci, sześciowartościowego chromu, polibromowanych bifenyli (PBB),polibromowanych eterów difenylowych (PBDE) 0,01% kadmu *materiał, który nie może byćrozdzielony mechanicznie na różne materiały 19

20 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS Producent - jest pojęciem bardzo szerokim. Producentem danego wyrobu może byćfaktyczny jego wytwórca, importer, dystrybutor oraz każda inna osoba, która wprowadza wyrób do obrotu na terenie Unii Europejskiej pod własnąmarką. Taka osoba równieżmoże ustanowićupoważnionego przedstawiciela, który będzie wprowadzał dany wyrób do obrotu na rynek UE. W przypadku gdy przedstawiciel będzie wprowadzał wyrób pod własnąmarkąbędzie uważany za producenta tego wyrobu, a nie upoważnionego przedstawiciela producenta i będzie ponosił odpowiedzialnośćjak producent. 20

21 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS Wprowadzający sprzęt rozumie sięprzez to przedsiębiorcę, który na terytorium kraju, bez względu na wykorzystywanątechnikęsprzedaży: produkuje i sprzedaje sprzęt elektryczny i elektroniczny pod własnym oznaczeniem, lub sprzedaje pod własnym oznaczeniem sprzęt elektryczny i elektroniczny wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę, chyba, że na sprzęcie tym widnieje oznaczenie faktycznego producenta sprzętu, lub działalność związaną prowadzi z importem lub wewnątrzwspólnotowym nabyciem sprzętu elektrycznego lub elektronicznego. 21

22 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS Zapis w wytwarzanym i wprowadzonym do obrotu należy rozumieć-przekazanie po raz pierwszy wyrobu konsumentowi bądźsprzedawcy przez producenta, jego upoważnionego przedstawiciela lub importera. 22

23 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS Czy istniejąspecjalne jednostki upoważnione do przeprowadzenia badań na obecnośćsubstancji niebezpiecznych w sprzęcie elektronicznym? Ani dyrektywa UE 2002/95/WE ani rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy dot. stosowania substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym nie narzucająkonieczności powołania specjalnej jednostki do przeprowadzenia stosownych badań. Jednak mając na uwadze spełnienie wymagańniezbędne będzie przeprowadzenie kontroli ich wykonania. W Polsce istniejąinstytucje sprawujące nadzór nad bezpieczeństwem produktów np. Inspekcja Handlowa czy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów realizujące postanowienia m.in. Ustawy o ogólnym bezpieczeństwie produktów. (Dz.U Nr 15 z 2000r. poz. 179 z póź. zm). 23

24 Najczęś ęściej zadawane pytania dotyczące ce RoHS W jaki sposób egzekwowaćwymaganie Dyrektywy od dostawców? Ani dyrektywa UE 2002/95/WE ani rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy dot. stosowania substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym nie regulujązagadnienia związanego z egzekwowania spełnienia wymagańokreślonych w rozporządzeniu pomiędzy poddostawcami a producentami wyrobów finalnych. Według naszej oceny może to byćw formie oświadczenia producenta, dostawcy itp. że przedmiotowy wyrób spełnia wymagania omawianego rozporządzenia. 24

25 RoHS uwagi dodatkowe Komisja UE, co cztery lata, będzie dokonywała przeglądu każdego wyłączonego załącznikiem sprzętu, w celu rozważenia usunięcia materiałów lub komponentów sprzętu elektrycznego i elektronicznego objętego załącznikiem, jednak pod pewnymi warunkami: unikanie stosowania substancji niebezpiecznych wymienionych jużw dyrektywie możliwośćwykonania takiego sprzętu z technicznego i naukowego punktu widzenia, zmiana nie będzie mogła negatywnie wpływaćzarówno na środowisko, jak i na zdrowie konsumenta. Przed dokonaniem zmian w załączniku do Dyrektywy, Komisja przeprowadzi konsultacje 25

26 13 Luty 2003 Publikacja w Dzienniku Wspólnot Europejskich Dyrektywa WEEE 13 sierpień2004 Kraje członkowskie powinny posiadać dyrektywy wprowadzone do praw krajowych 13 sierpień2005 WEEE zacznie obowiązywa zywać 26

27 Cele Dyrektywy WEEE: Dyrektywa WEEE ograniczenie ilości odpadów powstałych ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zapewnienia odpowiedniego poziomu zbierania, odzysku i recyklingu, w tym poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego z gospodarstw domowych w wysokości nie mniej niż4 kg na mieszkańca rocznie (osiągnięcie poziomu 4 kg/mieszkańca do 31 XII 2006). Dla Polski ten termin jest odsunięty o 2 lata, tj. do r. 27

28 będą Dyrektywa WEEE Koszty zbiórki: Koszty zbiórki, zagospodarowania i usuwania takich odpadów ponosili wszyscy producenci urządzeńelektrycznych i elektronicznych, proporcjonalnie do udziału w rynku. W stosunku do odpadów z urządzeńinnych niżsprzęt z gospodarstw domowych, dyrektywa zawiera jedynie ogólne postanowienia obciążające producentów obowiązkiem ponoszenia kosztów ich zbiórki, zagospodarowania, utylizacji i usuwania. Koszty dotyczące odpadów historycznych pochodzących z urządzeń innych niżsprzęt używany w gospodarstwach domowych będą, w zależności od wewnętrznej regulacji państwa, obciążały producentów urządzeńelektrycznych lub elektronicznych bądź(w całości lub części) końcowych użytkowników. 28

29 Dyrektywa WEEE Dyrektywa WEEE zostanie w Polsce, w najbliższym czasie wprowadzona ustawą O zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, która wstępnie przygotowana przez Ministerstwo Środowiska i po dyskusjach społecznych znajduje sięw Sejmie. 29

30 Dyrektywa WEEE W ustawie zostanąokreślone wymagania, jakim powinien odpowiadaćsprzęt elektryczny i elektroniczny, zasady postępowania ze zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym w sposób zapewniający ochronęzdrowia i życia ludzi oraz ochronęśrodowiska zgodnie z zasadązrównoważonego rozwoju. Przepisy ustawy będąstosowaćsiędo: 1) sprzętu elektrycznego i elektronicznego wyprodukowanego i wprowadzonego na terytorium kraju; 2) sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego na terytorium kraju w drodze importu lub wewnątrzspólnotowego nabycia; 3) zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego powstałego ze sprzętu, o którym mowa w pkt 1 i 2. 30

31 Dyrektywa WEEE Przepisów ustawy nie będzie sięstosowaćdo: 1) sprzętu elektrycznego i elektronicznego służącego ochronie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli ten sprzęt jest przeznaczony wyłącznie do celów wojskowych; 2) odpadów promieniotwórczych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe (Dz. U. z 2004 r. Nr 161, poz i Nr 173, poz. 1808); 3) zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego będącego częścią cpojazdów wycofanych z eksploatacji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U Nr 25, poz. 202). 31

32 Dyrektywa WEEE Zadaniem Inspekcji Ochrony Środowiska jest prowadzenie rejestru: wprowadzających sprzęt zbierających zużyty sprzęt prowadzących zakłady przetwarzania prowadzących działalnośćw zakresie recyklingu prowadzących działalnośćw zakresie innych niż recykling procesów odzysk organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego. 32

33 Dyrektywa WEEE Dyskusji podlegająaktualnie aktualnie zapisy dotyczące ce tzw. opłaty rejestrowej i rocznej dotyczącej cej wymienionych wyżej rodzajów w działalno alności. Rozważa a sięzapis, wysokość że śćopłaty nie powinna stanowićani ani przeszkody w uzyskaniu wpisu do rejestru ani w prowadzeniu działalno alności,, szczególnie mikroprzedsiębiorc biorców oraz małych i średnich przedsiębiorc biorców. 33

34 Dyrektywa WEEE Obowiązki wprowadzających sprzęt t elektryczny i elektroniczny: zawarcie umowy z organizacjąodzysku odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego, lub wniesienie opłaty zabezpieczenia finansowego ryzyka niewykonania obowiązk zków w w zakresie zbierania, przetwarzania, odzysku, recyklingu i unieszkodliwiania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 34

35 Dyrektywa WEEE umieszczenia na sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oznakowania, którego wzór r jest określony w załą łączniku nr 3 do ustawy. zapewnienie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego cego z gospodarstw domowych,, jeżeli eli ten sprzęt t powstał ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego wprowadzonego na terytorium kraju informowanie o systemie zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego 35

36 Dyrektywa WEEE Symbol wskazujący na selektywnązbi zbiórkęurządzeńelektrycznych elektrycznych i elektronicznych składa sięz z przekreślonego, kołowego owego kontenera na śmieci, jak pokazano poniżej. Symbol należy y nadrukowaćw w sposób b wyraźny, czytelny i uniemożliwiaj liwiający zmycie lub starcie. Symbol oznakowania urządzeńelektrycznych i elektronicznych 36

37 Dyrektywa WEEE Osiągni gnięcie docelowego, rocznego poziomu zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego pochodzącego cego z gospodarstw domowych zostało o dla polskich przedsiębiorc biorców w wprowadzających sprzęt przesunięte na 31 grudnia 2008 r. Polska uzyskała a 2 letniąprolongat prolongatęterminu terminu w stosunku do Dyrektywy WEEE. 37

38 Przewodnik Ze względu na wiele wątpliwow tpliwości dotyczących cych Dyrektyw WEEE i RoHS i kierowanych w związku zku z tym pytańdo Komisji, na stronach internetowych Komisja Europejska wydała a przewodnik, w którym odpowiada na najczęś ęściej zadawane pytania i tłumaczy, t jak należy rozumiećte Dyrektywy. Przewodnik jest dostępny pod adresem: europa.eu.int/comm/environment/ /environment/waste/weee_index.htm weee_index.htm 38

39 INFORMACJE DODATKOWE Treści aktów w prawnych w różnych r językach: j Informacje w Polsce: przemysl+elektroniczny+i+precyzyjny/dyrektywa+rohs+2002/ Więcej informacji mogąudzielić: Jacek Szpotański, Ministerstwo Gospodarki i Pracy jacszp@mg.gov.pl Krystyna Bukat, krysbuk@itr.org.pl 39

40 HORIZONTAL The SixthFramework RESEARCH Projekt Programme ACTIVITIES GreenRoSE IntegratingandStrengtheningtheEuropeanResearch COLLECTIVE RESEARCH of the INVOLVING Community Area SMES Usuwanie Removalof ProcessesandTechniquesfor Substancji HazardousSubstancesinElectronics Procesy i Niebezpiecznych Techniki dla MŚP SMEs Kontrakt: Czas trwania: COLL-CT miesięcyz Elektroniki.

41 Cel projektu Celem projektu jest dostarczenie wiedzy małym i średnim przedsiębiorstwom i przygotowanie ich do spełniania wymagańdyrektywy RoHS,, a w szczególno lności pomoc we wdrażaniu aniu bezołowiowej owiowej technologii montażu

42 Skład konsorcjum Koordynator Abelia Norwegia Izby Gospodarcze Germany Italy Latvia Norway Poland Slovenia Sweden MŚP Germany Latvia Norway Poland Slovenia United Kingdom Jednostki badawcze : Germany Latvia Norway Poland Slovenia Sweden United Kingdom

43 Partnerzy z Polski Z Polski w konsorcjum bierze udział 7 jednostek: Krajowa Izba Elektroniki i Telekomunikacji Cztery małe e i średnie przedsiębiorstwa: RWT - zakład ad montażowy owy Financed by the European Commission Semicon zakład ad montażowy owy Eldos producent płytek p drukowanych, Cynel producent lutów Dwie jednostki badawcze: Instytut Tele- i Radiotechniczny Politechnika Warszawska

44 Plan pracy

45 Wiedza Osiągni gnięcia na temat materiałów projektu w bezołowiowych owiowych GreeRoSE Linia Laboratoria MŚP materiałów P (Semicon( pilotowa Semicon) w bezołowiowych badania do owiowych lutowania jakości (ITR i bezołowiowego połą łącze i czeńlutowanych owiowego ISSE -Łotwa) w polskim Laboratorium Bezpo Przygotowanie Bezpośrednie na sesjach wyjazdowych kontakty badania szkoleń niezawodności MŚP, w ramach JBR i konsorcjum Izb (PW) Gospodarczych

46 Prezentacje Osiągni gnięcia dorobku projektu Partnerów GreenRoSEna GreenRoSE Prezentacja Warsztatach europejskiej sieci ELFNET w maju na konferencji w osiągni Barcelonie gnięćgreenrosena na europejskiej br. Warsztaty Warsztaty 5 września na br. Słowenii S w ramach konferencji MIDEM br.. wspólnie w Polsce, z KIGEiTi w ITR, i MOZAIK organizowane 27 września Financed by the European Commission

47 DZIĘKUJĘZA UWAGĘ!!!

48 ZAŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ZA ELEKTRONICZNEGO 1. Urządzenia chłodz odzące,, w tym: a) Chłodziarki b) Zamrażarki arki c) Pozostałe urządzenia używane do chłodzenia odzenia, konserwowania i przechowywaniażywno ywności 2. Pralki 3. Suszarki do ubrań 4. Zmywarki 5. Urządzenia kuchenne,, w tym kuchenki elektryczne 6.. Piece elektryczne 7. Elektryczne płyty grzejne 8. MikrofalM ikrofalówki 9. UrzU rządzenia używane do gotowania i innego typu przetwarzaniażywno ywności 10.Elektryczne urządzenia grzejne 11. Grzejniki elektryczne 12. Pozostałe wielkogabarytowe urządzenia używane do ogrzewania pomieszczeń, łóżek, mebli I. Wielkogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego wypoczynkowych 13. Wentylatory elektryczne 14.Urządzenia klimatyzacyjne 15. Pozostały sprzęt wentylujący cy, w tym wyciągi wentylacyjne e i sprzęt t klimatyzacyjny Ministerstwo Gospodarki i Pracy

49 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO ELEKTRONICZNEGO II. Małogabarytowe urządzenia gospodarstwa domowego 1. Odkurzacze 2. Zamiatacze do dywanów 3. Pozostałe urządzenia czyszczące ce 4. Urządzenia używane do szycia, dziania, tkania i innego typu przetwarzania wyrobów włókienniczych 5. Żelazka i pozostałe urządzenia do prasowania, maglowania i pozostałe urządzenia służące do pielęgnacji ubrań 6. Tostery 7. Frytownice 8. Rozdrabniacze, młynki do kawy oraz sprzęt do otwierania i zamykania pojemników i opakowań 9.Noże elektryczne 10.Urządzenia do strzyżenia włosów, suszenia włosów, szczotkowania zębów, golenia, masażu oraz pozostałe urządzenia do pielęgnacji ciała 11. Zegary, zegarki oraz urządzenia do celów odmierzania, wskazywania lub rejestrowania czasu 12. Wagi Ministerstwo Gospodarki i Pracy Instytut Tele- Tele- i i Radiotechniczny

50 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO III. Sprzęt t teleinformatyczny i telekomunikacyjny 1.Scentralizowane przetwarzanie danych: a) Komputery duże b) Stacje robocze c) Jednostki drukujące 2. Komputery osobiste a) Komputery stacjonarne, w tym procesor, mysz, monitor i klawiatura b) Laptopy, w tym procesor, mysz, monitor i klawiatura c) Notebooki d) Notepady e) Drukarki f) Sprzęt t kopiujący g) Elektryczne i elektroniczne maszyny do pisania h) Kalkulatory kieszonkowe i biurowe i) Pozostały y sprzęt t do zbierania, przechowywania, przetwarzania, prezentowania lub przekazywania informacji drogą elektroniczną j) Terminale i systemy użytkownikau k) Faksy l) Teleksy m) Telefony n) Automaty telefoniczne o) Telefony bezprzewodowe p) Telefony komórkowe q) Systemy zgłoszeniowe r) Sekretarki automatyczne s) Pozostałe e produkty lub urządzenia przesyłaj ające dźwid więk, obrazy lub pozostałe e informacje za pomocątechnologii telekomunikacyjnej 2 strona

51 ZAŁĄ ZAŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO 3. Jednostki drukujące 4. Komputery osobiste (włączając w to procesor, mysz, ekran i klawiaturę) 5. Laptopy (włączając w to procesor, mysz, ekran i klawiaturę) 6. Notebooki 7. Notepady 8. Drukarki 9. Sprzęt do kopiowania 10. Elektryczne i elektroniczne maszyny do pisania 11. Kalkulatory kieszonkowe i biurowe 12. Pozostały sprzęt do zbierania, przechowywania, przetwarzania, prezentowania lub przekazywania informacji drogąelektroniczn elektroniczną 13. Faksy 14. Teleksy 15. Telefony 16. Automaty telefoniczne 17. Telefony bezprzewodowe 18. Telefony komórkowe 19. Sekretarki automatyczne 20. Pozostałe produkty lub urządzenia przesyłaj ające dźwięk, obrazy lub pozostałe informacje za pomocątechnologii telekomunikacyjnej Ministerstwo Gospodarki i Pracy

52 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO IV. Sprzęt t powszechnego użytkuu 1. Odbiorniki radiowe 2. Odbiorniki telewizyjne 3. Kamery video 4. Sprzęt t video 5. Sprzęt hi-fi 6. Wzmacniacze dżwięku 7. Instrumenty muzyczne 8. Pozostałe produkty lub sprzęt służące do celów nagrywania lub odtwarzania dźwięku lub obrazu, w tym sygnałów lub innych technologii dystrybucji dźwięku i obrazu za pomocątechnologii telekomunikacyjnych Ministerstwo Gospodarki i Pracy

53 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO V. Sprzęt t oświetleniowyo 1. Oprawy oświetleniowe do lamp fluorescencyjnych 2. Liniowe lampy fluorescencyjne 3. Kompaktowe lampy fluorescencyjne 4. Wysokowydajne lampy wyładowcze adowcze,, w tym ciśnieniowe lampy sodowe oraz lampy metalohalogenowe 5. Niskopręż ężne lampyl sodowe 6. Pozostałe urządzenia oświetleniowe służące do celów rozpraszania i kontroliświat wiatła Ministerstwo Gospodarki i Pracy

54 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO VI. Narzędzia elektryczne i elektroniczne (z wyjątkiem wielkogabarytowych, stacjonarnych narzędzi przemysłowych) 1. Wiertarki 2. Piły 3. Maszyny do szycia 4. Urządzenia do skręcania cania, mielenia, piaskowania, przemiału, piłowania owania, cięcia cia, nawiercania, robienia otworów, nabijania, składania adania, gięcia lub podobnych metod przetwarzania drewna, metalu i innych materiałów. 5. Narzędzia do nitowania, przybijania lub przyśrubowania rubowania lub usuwania nitów, gwoździ dzi, śrub lub podobnych zastosowań 6. Narzędzia do spawania, lutowania lub podobnych zastosowań. 7. Narzędzia do rozpylania, rozprowadzania, rozpraszania lub innego typu nanoszenia cieczy lub substancji gazowych innymi metodami. 8. Narzędzia do koszenia trawy lub innych prac ogrodniczych. Ministerstwo Gospodarki i Pracy

55 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO VII. Przyrządy medyczne, z wyjątkiem wszystkich wszczepianych i skażonych produktów 1. Sprzęt do radioterapii 2. Sprzęt do badańkardiologicznych 3. Sprzęt do dializoterapii 4. Sprzęt do wentylacji płuc 5. Urządzenia medyczne wykorzystujące technikęnuklearną 6. Sprzęt laboratoryjny do diagnozowania in-vitro 7. Analizatory 8. Zamrażarki laboratoryjne 9. Testy płodności 10. Pozostałe urządzenia do wykrywania, zapobiegania, monitorowania, leczenia, łagodzenia choroby, urazów lub niepełnosprawności Ministerstwo Gospodarki i Pracy

56 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO VIII. Przyrządy do nadzoru i kontroli 1. Czujniki dymu 2. Regulatory ciepła 3. Termostaty 4. Urządzenia pomiarowe ważące lub do nastawu używane w gospodarstwie domowym lub jako sprzęt laboratoryjny 5. Pozostałe przyrządy nadzoru i kontroli używane w obiektach i instalacjach przemysłowych (np. w panelach sterowniczych) Ministerstwo Gospodarki i Pracy

57 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO IX. Zabawki, sprzęt t rekreacyjny i sportowy 1. Kolejki elektryczne lub samochody wyścigowe częś 2. Kieszonkowe konsole do gier video 3. Gry video 4. Komputerowo sterowane urządzenia dzenia,, w szczególno lności do uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania, wiosłowania owania, 5. Sprzęt sportowy z elektrycznymi lub elektronicznymi ęściami składowymi 6. Automaty uruchamiane monetą,, banknotem, żetonem lub innum podobnym przedmiotem Ministerstwo Gospodarki i Pracy

58 ZAŁĄ ŁĄCZNIK GRUPY SPRZĘTU ELEKTRYCZNEGO I ELEKTRONICZNEGO X. Automaty do wydawania 1. Napojów gorących 2. Butelek lub puszek z zimnymi i gorącymi napojami 3. Produktów stałych 4. Pieniędzy - bankomaty 5. Inne - wydające wszelkiego rodzaju produkty Ministerstwo Gospodarki i Pracy