BANK SPÓŁDZIELCZY W SUCHEDNIOWIE

Transkrypt

1 BANK SPÓŁDZIELCZY W SUCHEDNIOWIE Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Suchedniowie według stanu na dzień roku Suchedniów, czerwiec 2012 r.

2 Załączniki: 1. Strategia zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 2. Instrukcja oceny adekwatności kapitałowej w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 3. Instrukcja zarządzania ryzykiem kredytowym w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 4. Instrukcja zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 5. Instrukcja pomiaru, limitowania, raportowania i kontroli ryzyka stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 6. Instrukcja zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 7. Instrukcja zarządzania ryzykiem walutowym w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie, 8. Instrukcja zarządzania ryzykiem braku zgodności, 9. Polityki zarządzania ryzykami w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie na 2012 rok wraz z projekcja planu ekonomiczno-finansowego, 10. Instrukcja sporządzania informacji zarządczej w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie.

3 Niniejszy dokument stanowi realizację postanowień Polityki Informacyjnej Banku Spółdzielczego w Suchedniowie oraz Uchwały Nr 385/20108Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i sposobu ogłaszania przez banki informacji o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczących adekwatności kapitałowej oraz zakresu informacji podlegających ogłaszaniu. Informacja o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej Bank udostępnia osobom zewnętrznym, w szczególności klientom Banku oraz uczestnikom rynków finansowych z częstotliwością roczną, w terminie do 30 dni od zatwierdzenia przez Zebranie Przedstawicieli rocznego sprawozdania finansowego Banku. I. Informacje ogólne. Bank Spółdzielczy w Suchedniowie, zwany dalej Bankiem, przedstawia informację o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień roku. Bank działa od 1909 roku. Siedziba Banku mieści się w Suchedniowie przy ul. Mickiewicza 8. Bank wpisany jest do rejestru prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Kielcach, X Wydział Gospodarczy pod numerem KRS , w dniu 27 kwietnia 1994 roku nadano mu numer statystyczny REGON: Bank Spółdzielczy w Suchedniowie zrzeszony jest w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Bank, w roku 2011, swoją działalność prowadził w: 1) Centrali Banku w Suchedniowie, ul. Mickiewicza 8, 2) Oddziale Banku w Suchedniowie, ul. Mickiewicza 8, 3) Oddziale Banku w Skarżysku Kamiennej, ul. Krasińskiego 35, 4) Oddziale w Łącznej, Kamionki 59, 5) Oddziale w Bliżynie, ul. Kościuszki 88 a, 6) Filii Oddziału w Skarżysku-Kamiennej, ul. 1-go Maja 56. Działalność operacyjna prowadzona była również za pośrednictwem bankowości internetowej. Podstawowym aktem regulującym organizacje Banku jest Statut Banku Spółdzielczego w Suchedniowie. Bank działa na rzecz klientów indywidualnych oraz instytucjonalnych, prowadząc rachunki zarówno w złotych jak i w walutach obcych. Według stanu na dzień roku Bank nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nie objętych konsolidacją. Wysokość wymogów kapitałowych Banku z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka ustalana była w oparciu o postanowienia Uchwały Nr 76/2010 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 marca 2010 r. Aktywa i pasywa bilansowe oraz pozycje pozabilansowe wycenione zostały zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, w szczególności wycena uwzględniała pomniejszenie aktywów o utworzone rezerwy celowe oraz odpisy z tytułu utraty wartości. II.Cele i zasady polityki zarządzania poszczególnymi ryzykami. 1. Struktura organizacyjna w zakresie zarządzania ryzykami. W Banku funkcjonował zorganizowany proces zarządzania ryzykiem, w którym uczestniczyły organy Banku, jednostki i komórki organizacyjne, wyznaczone komitety oraz pracownicy. W procesie zarządzania ryzykiem poszczególne podmioty miały następujące zadania:

4 1) Rada Nadzorcza dokonywała okresowej oceny realizacji przez Zarząd założeń strategii w odniesieniu do zasad zarządzania ryzykiem w Banku, na podstawie okresowo przedkładanej przez Zarząd Banku syntetycznej informacji na temat skali i rodzajów ryzyka, na które narażony jest Bank, prawdopodobieństwa jego występowania, skutków i metod zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. Rada Nadzorcza oceniała skuteczność działań Zarządu Banku, mających na celu zapewnienie efektywności procesu zarządzania ryzykiem. 2) Zarząd Banku odpowiadał za opracowanie i wdrożenie oraz aktualizację strategii i procedur zarządzania ryzykiem, w tym za zorganizowanie, wdrożenie i funkcjonowanie systemu zarządzania ryzykiem. 3) Komitet Kredytowy uczestniczył w procesie opiniowania transakcji kredytowych oraz ich klasyfikacji pod katem ryzyka ponoszonego przez Bank. 4) Stanowisko ds. zarządzania ryzykami i analiz koordynowało działania w zakresie identyfikacji, pomiaru, limitowania i raportowania ryzyka oraz opiniowało regulacje wewnętrzne Banku pod kątem poszczególnych rodzajów ryzyka ;monitorowało realizację wyznaczonych celów i zadań strategicznych, procesów tworzenia zysku oraz przedstawiało pozycję Banku w zakresie bezpieczeństwa finansowego i operacyjnego. 5) Stanowisko ds. kontroli wewnętrznej i audytu kontrolowało i oceniało sprawność działania systemu zarządzania ryzykiem oraz dokonywało regularnych przeglądów prawidłowości przestrzegania zasad zarządzania ryzykiem obowiązujących w Banku, a także zgodności przeprowadzanych operacji bankowych z wewnętrznymi regulacjami Banku. 6) Pozostali pracownicy Banku zobowiązani byli do przestrzegania zasad zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyk, obowiązujących w Banku w formie wewnętrznych regulacji i zaleceń, a także raportowania zdarzeń generujących ryzyko. 2. Strategia zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka. W procesie zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, strategiczne cele dla Banku zatwierdziła Rada Nadzorcza w obowiązującej Strategii zarządzania ryzykami, która stanowi integralną część niniejszej informacji. Podstawowe cele w zakresie zarządzania zidentyfikowanymi w Banku ryzykami realizowane są w oparciu o opracowane w formie pisemnej i zatwierdzone przez Zarząd procedury, które określają sposób identyfikacji, pomiaru, monitorowania i raportowania poszczególnych rodzajów ryzyk uznanych przez Bank za istotne. Do ryzyk istotnych w prowadzonej działalności bankowej, podlegających szczególnemu nadzorowi, Bank zaliczył: a) ryzyko kredytowe, w tym ryzyko koncentracji, b) ryzyko płynności, c) ryzyko stopy procentowej, d) ryzyko walutowe, e) ryzyko operacyjne, f) ryzyko braku zgodności. Opis procesów zarządzania powyższymi ryzykami zawierają Instrukcje zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, stanowiące załączniki do niniejszej informacji. Ponadto, w ramach zatwierdzonej przez Radę Nadzorczą Polityki zarządzania ryzykami w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie na 2012 rok wraz z projekcja planu ekonomiczno-

5 finansowego, w rodzajami ryzyka: 1) Polityka kredytowa, 2) Polityka płynności, Banku funkcjonują polityki w zakresie zarządzania następującymi 3) Polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej, 4) Polityka zarządzania ryzykiem walutowym, 5) Polityka bezpieczeństwa (Polityka w zakresie ryzyka operacyjnego), 6) Polityka zgodności, 7) Polityka kapitałowa. Polityki zarządzania ryzykami w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie na 2012 rok wraz z projekcja planu ekonomiczno-finansowego stanowi załącznik do niniejszej informacji. Ryzyko kredytowe. Celem strategicznym w Banku w zakresie ryzyka kredytowego jest wdrożenie sytemu zarządzania ryzykiem zapewniającego stabilny rozwój optymalnego jakościowo portfela kredytowego. 1. Ryzyko kredytowe w Banku wynika między innymi z ryzyka koncentracji zaangażowania wobec pojedynczego klienta bądź grupy klientów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, koncentracji wobec tego samego sektora gospodarczego lub w ten sam rodzaj zabezpieczenia. 2. Bank dąży do ograniczania ryzyka kredytowego oraz ryzyka koncentracji wyznaczając limity rozwoju akcji kredytowej w odniesieniu do branż, zabezpieczeń, itp. 3. Działalność kredytową Banku cechuje dążenie do zachowania równowagi pomiędzy dochodowością a bezpieczeństwem rozumianym jako minimalizacja ryzyka wystąpienia kredytów zagrożonych. Równowaga ta jest możliwa dzięki podejmowaniu przez Bank odpowiednich działań zabezpieczających przed skutkami ryzyka. 4. Działania zabezpieczające podejmowane są w dwóch podstawowych obszarach: a) ryzyko pojedynczej transakcji, b) ryzyko portfela. 5. Działania zabezpieczające w obszarze ryzyka pojedynczej transakcji to: a) stosowanie metod oceny zdolności kredytowej dostosowanych do charakterystyki ryzyka poszczególnych grup kredytobiorców, b) stosowanie metod ograniczających nadmierne zadłużanie się gospodarstw domowych, kredytowanych przez Bank. c) zatwierdzenie zasad monitorowania sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz zabezpieczeń, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów Rekomendacji T, d) przeprowadzanie klasyfikacji ekspozycji kredytowych i tworzenie rezerw zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów, e) udzielanie pełnomocnictw do podejmowania decyzji kredytowych na podstawie systemu kompetencji decyzyjnych obowiązujących w Banku f) rozdzielenie funkcji związanych z bezpośrednią obsługą klienta (gromadzenie dokumentów, przygotowanie danych do analiz, sporządzanie propozycji klasyfikacji na podstawie monitoringu sytuacji klienta) od oceny ryzyka przez decydentów, g) analiza wskaźnika LtV przy kredytach finansujących nieruchomości oraz zabezpieczonych hipotecznie, zgodnie z Rekomendacją S.

6 6. Działania zabezpieczające w obszarze ryzyka portfela to: a) dywersyfikacja kredytów, b) pozyskiwanie do współpracy klientów o dobrej sytuacji ekonomicznej, sprawdzonej reputacji, dobrze współpracujących w Banku. c) tworzenie, weryfikacja i analiza wykonania limitów koncentracji zaangażowań i dużych zaangażowań, d) opracowanie systemu informacji zarządczej w zakresie działalności kredytowej, e) analiza rynku, w tym rynku nieruchomości, f) wykorzystanie baz danych, dotyczących zadłużenia gospodarstw domowych (np. BIK). g) ocena jakości portfela kredytowego oraz wskaźnika pokrycia rezerwami kredytów zagrożonych. Ryzyko płynności. 1. Celem strategicznym Banku w zarządzaniu płynnością jest pełne zabezpieczenie jego płynności, minimalizacja ryzyka utraty płynności przez Bank w przyszłości oraz optymalne zarządzanie nadwyżkami środków finansowych. 2. Realizacja strategii zarządzania płynnością następuje poprzez równoczesne zarządzanie aktywami i pasywami oraz pozycjami pozabilansowymi Banku. Zarządzanie ma charakter skonsolidowany i całościowy. Oznacza to zarządzanie płynnością złotową i walutową, zarówno w odniesieniu do pozycji bilansowych jak i pozabilansowych we wszystkich horyzontach czasowych ustalonych przez Bank i obejmuje wszystkie komórki i jednostki organizacyjne Banku. 3. Struktura posiadanych przez Bank aktywów powinna umożliwiać elastyczne dostosowywanie się do potrzeb płynnościowych. W tym celu Bank dywersyfikuje swoje aktywa według następujących kryteriów: a) płynności, b) bezpieczeństwa, c) rentowności. 5. Bank zakłada utrzymanie dotychczasowej struktury depozytów przyjętych od klientów Banku, gdzie głównym źródłem finansowania aktywów są depozyty podmiotów niefinansowych i budżetu. Bank będzie dążył do, optymalnego pod kątem płynności, konstruowania produktów depozytowych, które powinny charakteryzować się niskim wskaźnikiem zrywalności oraz wysokim wskaźnikiem osadu. 6. Bank ogranicza ryzyko płynności poprzez stosowanie systemu limitów oraz odpowiednie kształtowanie struktury posiadanych aktywów i pasywów. 7. Bank dokonuje identyfikacji wszelkich zagrożeń związanych z ryzykiem utraty płynności. W zależności od stwierdzonego charakteru zagrożenia utraty płynności Bank postępuje według określonych procedur awaryjnych. Ryzyko stopy procentowej. 1. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest utrzymanie relacji przychodów i kosztów odsetkowych oraz bilansowej wartości zaktualizowanej kapitału wynikającej ze zmian stóp procentowych, w granicach nie zagrażających bezpieczeństwu Banku i akceptowanych przez Radę Nadzorczą. 2. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oraz marżą odsetkową opiera się na : a) analizie obecnego oraz prognozowanego kształtowania się stóp procentowych na rynku międzybankowym,

7 b) analizach narażenia Banku na ryzyko stóp procentowych oraz analizach oprocentowania produktów Banku, c) prognozach kształtowania się przyszłego wyniku odsetkowego, d) przestrzeganiu ustalonych limitów, e) realizowaniu celów przyjętych w strategii Banku. 3. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej oraz marżą odsetkową odbywa się poprzez: a) kształtowanie oprocentowania aktywów i pasywów, b) wydłużanie aktywów bądź pasywów poprzez szersze zastosowanie instrumentów o stałej stopie procentowej, c) skracanie aktywów bądź pasywów poprzez zwiększanie udziału instrumentów o zmiennej stopie procentowej, d) zmianę długości zapadalności aktywów o oprocentowaniu stałym, e) zmniejszeniu lub zwiększeniu zaangażowania w aktywach mniej wrażliwych na zmiany stóp procentowych, f) zmianę strategii kredytowej. 4. Podstawowe wskaźniki charakteryzujące poziom (profil) ryzyka stopy procentowej są określane w uchwałach Zarządu. 5. Bank w oparciu o przeprowadzane testy warunków skrajnych przeprowadza symulację wyniku finansowego w przyszłości. Ryzyko walutowe. 1. Zarządzanie ryzykiem walutowym polega m.in. na zawieraniu transakcji o takiej strukturze oraz warunkach, które w najbardziej efektywny sposób zabezpieczają Bank przed potencjalnymi stratami z tytułu zmian kursów walutowych minimalizując związane z nim ryzyko. 2. Strategią Banku jest prowadzenie konserwatywnej polityki w zakresie ryzyka walutowego, tzn. kształtowanie pozycji w granicach nie wiążących się z koniecznością utrzymywania wymogu kapitałowego, zgodnie z uchwałą KNF w sprawie wyznaczania wymogów kapitałowych banków. Należy podkreślić, że takie podejście nie ogranicza w żaden sposób rozwoju wolumenu transakcji walutowych oferowanych klientom Banku. 3. Bank będzie kształtował pozycję walutową w ramach limitu otwartej pozycji walutowej całkowitej oraz limitów dla każdej z walut osobno, zgodnie z wielkościami określonymi uchwałą Zarządu. 4. Bank traktuje operacje walutowe z klientami jako niezbędne uzupełnienie oferty produktów i usług. Działania swoje opiera w szczególności na uelastycznieniu oferty pozwalającej na lepsze zaspokojenie indywidualnych potrzeb klientów adekwatnie do sytuacji rynkowej. 5. Bank prowadzi działalność walutową w oparciu o następujące produkty: a) transakcje wymiany walutowej, b) depozyty walutowe, c) lokaty walutowe. 6. Bank nie planuje udzielania kredytów walutowych.

8 Ryzyko operacyjne. Cele strategiczne w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku to: 1) utrzymanie narażenia Banku na ryzyko operacyjne na akceptowanym przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku, bezpiecznym dla działania i rozwoju Banku poziomie. 2) zapewnienie świadomości występowania ryzyka operacyjnego obciążającego Bank na wszystkich szczeblach zarządzania 3) minimalizowanie strat z tytułu ryzyka operacyjnego, 4) systematyczna weryfikacja procesów zapobiegania występowaniu oraz zmniejszania skutków ryzyka, odpowiednio do rodzaju ryzyka i jego możliwego wpływu na wynik Banku 5) zapobieganie powstawaniu zagrożeń o charakterze katastroficznym lub zagrażającym utratą ciągłości działania Banku. 6) zapewnienie opłacalności stosowania wybranych metod ograniczania ryzyka, odpowiednio do skali działania Banku i wielkości ryzyka. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w Banku ukierunkowane jest na: 1) działania prewencyjne, związane z identyfikacją i monitoringiem ryzyka prowadzenia operacji, rozpoznawaniem i zapobieganiem powstawaniu zdarzeń ryzyka operacyjnego w trakcie codziennej działalności, a także zapewnienie identyfikacji i oceny ryzyka przed podjęciem istotnych decyzji związanych z wdrożeniem nowych produktów, procesów, systemów; 2) osłabianie i niwelowanie skutków zaszłych zdarzeń poprzez przygotowanie odpowiednich procedur i sposobów reagowania pracowników Banku na wypadek zajścia zdarzenia ryzyka operacyjnego, a także poprzez dokonanie przeniesienia ryzyka na inne podmioty w przypadku opłacalności i dostępności takiej metody dla danego rodzaju ryzyka. W ramach identyfikacji i pomiaru skutków zdarzeń ryzyka operacyjnego ocenie podlegają zdarzenia związane z ryzykiem braku zgodności. Zasady określające zakres i rodzaj systemów pomiaru i monitorowania wszystkich rodzajów ryzyk określone zostały szczegółowo w załączonych do niniejszej informacji Instrukcjach. System raportowania, określony w Instrukcji sporządzania informacji zarządczej, dostarcza informacji na temat rodzajów i wielkości ryzyka w dualności Banku, umożliwia ocenę skutków decyzji w zakresie zarządzania ryzykiem i służy monitorowaniu przestrzegania limitów wewnętrznych. Instrukcja sporządzania informacji zarządczej stanowi załącznik do niniejszej informacji. III. Fundusze własne. 1. Bank przyjął strategię bezpiecznego funkcjonowania, opartą na utrzymywaniu rozmiarów działalności obarczonej ryzykiem na poziomie adekwatnym do posiadanych funduszy własnych.. 2. Fundusze własne Banku, zgodnie z art. 127 Prawa bankowego, ujmowane były w księgach rachunkowych z podziałem na fundusze podstawowe i fundusze uzupełniające. Na fundusze podstawowe banku składają się: a) fundusze zasadnicze Banku, które stanowią : - wpłacony fundusz udziałowy - pochodzący z wpłaty udziałów członkowskich członków Banku. Zgodnie z obowiązującym Statutem wysokość jednego udziału

9 wynosi 100,00 zł., przy czym członek Banku nie może posiadać więcej niż 50 udziałów. - fundusz zasobowy i fundusz rezerwowy - tworzone przez Zebranie Przedstawicieli z podziału nadwyżki bilansowej po opodatkowaniu, b) pozycje dodatkowe funduszy podstawowych, które stanowią: - fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej - powstał zgodnie z przepisami prawa bankowego, również z podziału nadwyżki bilansowej po opodatkowaniu, c) pozycje pomniejszające fundusze podstawowe, które stanowią: - wartości niematerialne i prawne, - inne pomniejszenia funduszy podstawowych, określone przez KNF Bank pomniejsz fundusze podstawowe o wartość inwestycji kapitałowych w podmiotach finansowych. Fundusze uzupełniające Banku obejmują: a) fundusz z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych, utworzony na podstawie odrębnych przepisów, b) inne pomniejszenia funduszy uzupełniających, określone przez KNF - Bank pomniejsz fundusze uzupełniające o wartość inwestycji kapitałowych w podmiotach finansowych Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień roku. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł. Fundusze podstawowe ,46 fundusze zasadnicze fundusz udziałowy fundusz zasobowy fundusz rezerwowy pozycje dodatkowe funduszy podstawowych niepodzielony zysk z lat ubiegłych ,54 803, ,84 205, ,27 fundusz ogólnego ryzyka bankowego 1.138,27 pozycje pomniejszające fundusze podstawowe 2.310,35 wartości niematerialne i prawne 39,00 inwestycje kapitałowe w podmiotach finansowych 2.271,35 Fundusze uzupełniające 35,82 fundusz z aktualizacji majątku trwałego 35,82 pozycje pomniejszające fundusze uzupełniające 35,82 inwestycje kapitałowe w podmiotach finansowych 35,82 Fundusze własne ,45 Całkowity wymóg kapitałowy 6.415,61 Saldo funduszu udziałowego na dzień roku wynosiło 803,7 tys. zł. zwiększenie funduszu udziałowego w tym okresie pochodziło z wpłat nowych udziałów w wysokości 16,9 tys. zł. oraz dopłat do istniejących udziałów w wysokości 7,0 tys. zł.; zmniejszenie funduszu udziałowego 34,7tys. zł. nastąpiło na skutek wypowiedzenia i wypłaty udziałów członkowski.

10 Saldo funduszu zasobowego wynosiło ,84 tys. zł. zwiększenie funduszu zasobowego pochodziło z przeznaczenia zysku za 2010 rok w wysokości 2.274,06 tys. zł. na fundusz zasobowy oraz wpłat wpisowego w wysokości 0,08 tys. zł. Saldo funduszu rezerwowego wynosiło 205,00 tys. zł.- zwiększenia i zmniejszenia nie wystąpiły. Saldo funduszu ogólnego ryzyka wyniosło 1.138,27 tys. zł. - zwiększenia i zmniejszenia nie wystąpiły. Saldo funduszu z aktualizacji majątku trwałego wyniosło 35,82 tys. z - zwiększenia i zmniejszenia nie wystąpiły. Pomniejszenia funduszy własnych wyniosły ogółem 2.346,17 tys. zł., w tym: - pomniejszenie z tytułu wartości niematerialnych i prawnych 39,0 tys. zł. - pomniejszenia z tytułu zaangażowania kapitałowego w podmiotach finansowych 2.307,17 tys. zł., w tym: certyfikaty Banku BPS SA 1.008,34 tys. zł., akcje Banku BPS SA 1.198,03 tys. zł., akcje Banku BGŻ SA 0,8 tys. zł., udział w BS Samsonów 0,1 tys. zł. Zaangażowanie kapitałowe Banku przekroczyło 10% funduszy własnych, w związku z powyższym Bank, zgonie z postanowieniami Uchwały 325/2011 KNF z dnia 20 grudnia 2011 r., dokonał pomniejszeń funduszy podstawowych i uzupełniający o kwotę równą wartości koncentracji kapitałowej. 3. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. IV. Adekwatność kapitałowa. Celem procesu oceny adekwatności kapitału wewnętrznego jest zapewnienie utrzymywania kapitału w wysokości dostosowanej do profilu ryzyka Banku. W myśl obowiązujących przepisów prawnych Bank dokonuje pomiaru kapitału wewnętrznego, wyznaczanego zgodnie z przyjętą w Banku Instrukcją oceny adekwatności kapitałowej. Obliczenia kapitału wewnętrznego obejmują wszystkie istotne rodzaje ryzyka, na które Bank jest narażony. Bank Spółdzielczy w Suchedniowie stosował następujące metody wyliczania minimalnych wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego, 2) metodę podstawowego wskaźnika (BIA) w zakresie ryzyka operacyjnego, 3) metodę podstawową w zakresie ryzyka walutowego. Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z klas ekspozycji wg stanu na r. Lp. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków 0,38 centralnych Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów 293,96 terytorialnych władz lokalnych Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów 11,53 administracji i podmiotów nieprowadzących działalności Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec banków 482,07 5. Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców 2.096,29

11 6. Ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne 2.141,32 7. Ekspozycje przeterminowane 58,30 8. Inne ekspozycje 348,22 RAZEM 5.432,07 Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka wg stanu na r. Lp. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł. 1. ryzyko kredytowe 5.432,07 2. ryzyko rynkowe (walutowe) 3. ryzyko operacyjne 983,54 Łączny wymóg kapitałowy na ryzyka Filaru I 6.415,61 6. przekroczenie limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań 7. przekroczenie progu koncentracji kapitałowej 8. ryzyko płynności 9. ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej 10. ryzyko kapitałowe Łączna wartość oszacowanych wymogów kapitałowych 6.415,61 Współczynnik wypłacalności [%] Wewnętrzny współczynnik wypłacalności [%] V. Ryzyko kredytowe. 22,92 22,92 1. Przeglądów oraz klasyfikacji ekspozycji kredytowych Bank dokonywał zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków (Dz.U. z 2008 roku, Nr 235 poz. 1589). 2. Za ekspozycję przeterminowaną Bank uznawał każdą należność z tytułu kapitału lub odsetek, jeżeli przeterminowanie przekracza 90 dni. Ekspozycjami zagrożonymi są należności poniżej standardu, wątpliwe i stracone zgodne z kryteriami określonymi w w/w Rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków. 3.Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ponieważ Bank funkcjonuje na terenie jednego obszaru geograficznego, określonego w Statucie Banku, zatwierdzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. 4. Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią (liczoną jako suma stanów na koniec grudnia 2010r. oraz wszystkich miesięcy 2011 roku podzielona przez 13) kwotę ekspozycji w okresie od roku do roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie.

12 Lp Wyszczególnienie Stan na dzień r. w tys. zł Średnia kwota w okresie od r. do r. ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych 4,7 5,9 ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec , ,2 samorządów terytorialnych i władz lokalnych ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec 144,2 751,1 organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec , ,4 instytucji ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec , ,9 przedsiębiorców ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje , ,2 detaliczne ekspozycje przeterminowane 645,4 651,9 inne ekspozycje 7.240, ,4 RAZEM , ,0 5. Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów w rozbiciu na klasy ekspozycji została przedstawiona w poniższych tabelach. 5.1 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w tys. zł Banki Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego Pomocnicze instytucje finansowe , ,1 Instytucje ubezpieczeniowe Razem zaangażowanie w sektorze finansowym ,1

13 5.2 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego według typu kontrahenta według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w tys. zł Przedsiębiorstwa i spółki państwowe Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie Przedsiębiorcy indywidualni Osoby prywatne Rolnicy indywidualni Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych , , , , , , ,0 156, , ,0 296,4 62, , ,7 143,9 143,9 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym ,8 5.3 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora budżetowego w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Wartość w tys. zł ,3 Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym ,3 5.4 Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela:

14 Lp. Branże Wartość w tys. zł Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Handel hurtowy i detaliczny Przetwórstwo przemysłowe Hotele i restauracje Górnictwo i wydobywanie Budownictwo Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo Transport, gospodarka magazynowa i łączność Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna Ochrona zdrowia i pomoc społeczna , , , , ,7 77, , , ,6 416, , , , , , , ,9 354,8 614, ,3 234, , , , , ,4 171,5 857,2 857,2 346,8 346,8 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym ,0 5.5 Strukturę ekspozycji według okresów zapadalności w podziale na klasy należności według stanu na dzień roku przedstawia poniższa tabela:

15 Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec banków Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorców Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe detaliczne Ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych Ekspozycje przeterminowane Inne ekspozycje Istotne klasy należności RAZEM w tys. zł. a vista 4, ,7 99,9 0,3 787,1 644, , , dni , ,6 8, ,2 251,7 0,2 75, ,4 1-3 m-cy 124,9 587,2 17, ,2 584,6 0, ,9 3-6 m-cy 205, ,0 26, , ,9 0, , m-cy 4.808,3 52, , , ,4 1-3lata 1.008, ,4 39, , ,4 39, ,5 3-5 lat 3.757, , ,2 212, , lat 4.828, , ,3 545, , lat 3.058, , ,4 95, ,4 powyżej 20 lat 598, , , ,7 5.6 Struktura należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane w rozbiciu na istotne klasy ekspozycji kredytowych według stanu na dzień r. przedstawiają poniższe tabele. Lp. Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie 1.. Kredyty zagrożone Kredyty przeterminowane Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki Wartości w tys. zł 943,1 943,1 3,8 79,7 RAZEM 1.019,0 Lp. Przedsiębiorcy indywidualni Wartości w tys. zł 1. Kredyty zagrożone Kredyty przeterminowane Rezerwy celowe 165,7 165,7 55,5

16 Korekta wartości Odsetki 2,7 49,2 RAZEM 156,7 Lp. Osoby prywatne Wartości w tys. zł 1. Kredyty zagrożone Kredyty przeterminowane Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki 61,2 61,2 27,1 3,1 31,7 RAZEM 62,7 Dla rolników indywidualnych, instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych oraz jednostek budżetowych nie występowały należności z rozpoznaną utratą wartości i przeterminowane. 6. Na pokrycie ryzyka związanego z działalnością kredytową Bank dokonywał odpisów na rezerwy celowe, tworzone w ścisłym związku z rozpoznanym ryzykiem tj. na pokrycie straty związanej z określonymi należnościami lub ich grupami. Wysokość tworzonych rezerw związana była bezpośrednio z kategorią ryzyka, do której została zaklasyfikowana ekspozycja oraz z jakością przyjętych zabezpieczeń prawnych ekspozycji. Rezerwy celowe tworzone były w odniesieniu do ekspozycji kredytowych zaklasyfikowanych do grupy zagrożone" w tym do kategorii "poniżej standardu", "wątpliwe" i stracone. Bank nie tworzył rezerwy w odniesieniu do ekspozycji kredytowych zaklasyfikowanych do kategorii normalne i pod obserwacją, z uwagi na posiadanie rezerwy na ryzyko ogólne. Stan rezerw celowych na początek i koniec roku obrotowego 2011 oraz ich zmiany przedstawia poniższa tabela ( w tys. zł.) Wyszczególnienie Należności pod obserwacją Należności poniżej standardu Należności wątpliwe Należności stracone Razem Stan na początek okresu 0,00 0,00 0,00 871,1 871,1 Zwiększenia 13,1 0,00 0,00 21,7 34,8 Utworzenie rezerw celowych 13,1 0,00 0,00 21,7 34,8 Inne zwiększenia-zmiana klasyfikacji Zmniejszenia 13,1 0,00 0,00 810,1 823,2 Rozwiązanie rezerw tworzonych w koszty 13,1 0,00 0,00 95,0 108,1 Umorzenie w ciężar rezerw 715,1 715,1 Odpisanie do ewidencji pozabilansowej Inne zmniejszenia-zmiana klasyfikacji Stan na koniec okresu 0,00 0,00 0,00 82,7 82,7

17 VI. Ekspozycje kapitałowe nieuwzględnione w portfelu handlowym. Podział ekspozycji ze względu na cel nabycia oraz opis stosowanych zasad rachunkowości i metod wyceny, w tym podstawowe założenia i praktyki mające wpływ na wycenę oraz opis istotnych zmian tych praktyk. 1) Papiery wartościowe dostępne do sprzedaży, nie notowane na giełdzie, według stanu na dzień roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Rodzaj ekspozycji Ilość akcji Wartość Cel nabycia bilansowa/godziwa w tys. zł. 1. Akcje Banku BPS SA ,03 Przyczyny strategiczne 2. Akcje Banku BGŻ SA 800 0,8 Przyczyny strategiczne RAZEM ,83 W portfelu Banku na dzień r. znajduje się : a) szt. Akcji Banku Zrzeszającego BPS SA na kwotę ,30 zł.; wartość nominalna akcji wynosi 1,00 zł., b) 800 szt. Akcji Banku BGŻ SA na kwotę ,00 zł. ; w roku 2002 Bank dokonał odpisu aktualizującego wartość tych akcji z kwoty 62,0 0zł. za akcję do kwoty 1,00 zł. ; po przeszacowaniu wartość bilansowa wynosi 800,00 zł. Bank posiada także udział w Banku Spółdzielczym w Samsonowie w wysokości ,00 zł. 2) Bankowe papiery wartościowe według stanu na dzień roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie Wartość bilansowa 1. Certyfikaty depozytowe Banku BPS SA. w tys. zł Wartość rynkowa w tys. zł Wartość godziwa w tys. zł 1.008, , ,34 RAZEM 1.008, , ,34 Bankowe papiery wartościowe dotyczą zakupu Certyfikatów Depozytowych Banku BPS S.A. nabytych w dniu w ilości 20 szt. w cenie transakcyjnej ,00 zł oraz w dniu r w ilości 20 szt. w cenie transakcyjnej ,00 zł. Na dzień r. certyfikaty zostały wycenione w cenie nabycia skorygowanej o naliczone odsetki w wysokości 8.341,60 zł. 3) Zgodnie z przyjętymi w Banku Zasadami rachunkowości, wyceny aktywów i pasywów na dzień bilansowy dokonuje się według zasad określonych w ustawie o rachunkowości, z uwzględnieniem odpowiednio przepisów w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków, oraz następujących zasad:

18 - aktywa finansowe przeznaczone do obrotu wycenia się według wartości rynkowej, a aktywa finansowe, dla których nie istnieje aktywny rynek według określonej w inny sposób wartości godziwej. Różnicę wartości rynkowej lub wartości godziwej zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów z operacji finansowych,; - aktywa finansowe utrzymywane do terminu zapadalności wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej; - udzielone kredyty i pożyczki oraz inne należności własne Banku, które nie są przeznaczone do obrotu, wycenia się według zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej; - aktywa finansowe dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości godziwej, a skutki zmiany wartości godziwej odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny; - akcje i udziały w jednostkach podporządkowanych wycenia się metodą praw własności, natomiast pozostałe akcje i udziały zaliczane do aktywów trwałych wycenia się według ceny nabycia z uwzględnieniem odpisów z tytułu trwałej utraty wartości; - akcje dostępne do sprzedaży wycenia się według wartości rynkowej, a jeśli nie istnieje aktywny rynek, akcje wycenia się w wartości godziwej. Do wyceny wartości akcji nie notowanych na rynku regulowanym lub notowanych na nieaktywnym rynku regulowanym stosuje się zasady wyceny wg wartości godziwej w oparciu o metodę porównawczą określoną w odrębnych przepisach Banku; - aktywa finansowe, których wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, wycenia się wg zamortyzowanego kosztu; - aktywa przejęte za długi wycenia się według wartości godziwej. Na różnicę pomiędzy kwotą długu a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów dokonuje się odpisu aktualizującego wartość tych aktywów. W przypadku gdy wartość godziwa przejętych aktywów jest wyższa od kwoty długu, różnica stanowi zobowiązanie wobec kredytobiorcy. W przypadku gdy istnieje na dane aktywa aktywny rynek, za wartość godziwą przyjmuje się, w oparciu o poziom przeciętnych cen stosowanych w obrocie aktywami tego samego rodzaju na danym terenie, z uwzględnieniem stanu i stopnia zużycia, możliwą do uzyskania na dzień wyceny cenę sprzedaży danego aktywa, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, gdyby ich wysokość była znacząca. Gdy brak jest na dane aktywa aktywnego rynku, za wartość godziwą przyjmuje się wycenę danego aktywu dokonaną przez uprawnionego rzeczoznawcę pomniejszoną o koszty wyceny i sprzedaży, gdyby ich wysokość była znacząca. Jeżeli nie jest możliwe uzyskanie niezależnej wyceny, to za wartość godziwą przyjmuje się aktualną cenę nabycia, albo koszt wytworzenia z uwzględnieniem rzeczywistego stopnia zużycia; - określa się, że koszty, o których mowa w pkt 8, są nieistotne, gdy spełnione są

19 jednocześnie dwa następujące warunki: nie przekraczają 2%,wartości aktywu, nie przekraczają zł; - zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu, w tym instrumenty pochodne będące zobowiązaniami, wycenia się według wartości godziwej, z wyjątkiem zobowiązania, które ma zostać rozliczone poprzez przekazanie instrumentu kapitałowego, którego wartości godziwej nie można wiarygodnie ustalić, należy wycenić w wysokości zamortyzowanego kosztu. Skutki zmiany wartości godziwej zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu odnosi się odpowiednio do przychodów lub kosztów z operacji finansowych; - zobowiązania finansowe nie przeznaczone do obrotu i nie będące instrumentami pochodnymi wycenia się w wysokości zamortyzowanego kosztu, z uwzględnieniem efektywnej stopy procentowej, VI. Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego. 1. Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej było redukowanie negatywnego wpływu zmian rynkowej stopy procentowej na sytuację finansową Banku i optymalizacja marży odsetkowej w warunkach zmienności rynkowych stóp procentowych. Zasady zarządzania ryzykiem stopy procentowej zostały opisane w Instrukcja pomiaru, limitowania, raportowania i kontroli ryzyka stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Suchedniowie. 2. Do pomiaru stopnia narażenia na ryzyko stopy procentowej Bank stosuje: a) metodę luki stopy procentowej, b) analizę podstawowych wskaźników ekonomicznych związanych z oceną ryzyka stopy procentowej. 3. Jednym ze wskaźników określających ryzyko stopy procentowej jest wpływ zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy Banku. Test warunków skrajnych polega na pomiarze ryzyka dokonanym przy równoległym przesunięciu krzywej dochodowości w górę i w dół o: a) 200 punktów bazowych w przypadku analizy luki terminów przeszacowania stopy procentowej, b) 35 punktów bazowych w przypadku analizy luki ryzyka bazowego, 4. Przeprowadzone na dzień r. testy warunków skrajnych wskazujące na możliwość działania Banku przy ekstremalnej zmienności stóp procentowych, wynosiły odpowiednio: a) przy równoległej zmianie stóp procentowych o +/- 200 pp: - minus 1.020,90 tys. złotych przy spadku stóp procentowych, - plus 526,90 tys. zł przy wzroście stóp procentowych, b) przy zmianie stawek bazowych o 35 pp dla pozycji generujących ryzyko bazowe: - 245,21 tys. zł.

20 VII. Zasady ustalania (Polityka) zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku. Zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzenia dla członków Zarządu oraz innych osób zajmujących stanowiska kierownicze, zgodnie z uchwałą 258/2011 KNF zostały określone w Polityce ustalania zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku w Spółdzielczym w Suchedniowie. 1. Zapisy polityki obejmują: a) zmienne składniki wynagradzania, rozumiane jako premia uznaniowa, b) indywidualne odprawy emerytalne. 2. Do stanowisk kierowniczych w rozumieniu uchwały 258/2011 KNF zalicza się: a) Członków Zarządu, b) Dyrektorów Oddziałów i ich Zastępców, c) Głównego księgowego d) Stanowisko ds. organizacji i administracji, e) Stanowisko ds. zarządzania ryzykami i analiz, f) Stanowisko ds. kontroli wewnętrznej i audytu, g) osoby bezpośrednio podległe Członkom Zarządu. h) osoby których wynagrodzenie jest zbliżone do wynagrodzenia osób wymienionych w punktach 1-7, - przy czym osób wymienionych w pkt 2-8 nie uznaje się za zajmujące stanowiska kierownicze w banku, jeżeli nie mają one istotnego wpływu na profil ryzyka banku 3. Za istotny wpływ na profil ryzyka Banku uznaje się możliwość podejmowania decyzji finansowych w kwocie przekraczającej 2% funduszy własnych. Z uwzględnieniem zapisów ust. 1, do stanowisk kierowniczych w Banku nie zalicza się osób wymienionych w ust. 2, pkt 2-7, które nie maja istotnego wpływu na profil ryzyka Banku. 4. W związku z tym, że w Banku wszystkie istotne decyzje są podejmowane przez Zarząd i żaden pracownik nie posiada pełnomocnictwa do podejmowania decyzji w wysokości, o której mowa w ust.3, do stanowisk kierowniczych w Banku zalicza się tylko członków Zarządu. 5. Wypłata zmiennych składników wynagrodzeń osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku następuje zgodnie z zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą Regulaminem wynagradzania Zarządu. 6. W przypadku, gdy suma wypłat zmiennych składników wynagrodzenia osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku, przekroczy w danym roku obrachunkowym kwotę odpowiadającą 2% funduszy własnych netto, przyznane zmienne składniki wynagrodzeń wypłacane będą w 60% niezwłocznie po ich przyznaniu, zaś pozostała 40% część podlegać będzie odroczeniu na okres 3 lat po spełnieniu warunków, o których mowa w ust Wypłata części odroczonej, o której mowa w ust. 6 nastąpi pod warunkiem uzyskania przez osoby zajmujące stanowiska kierownicze pozytywnej oceny efektów pracy za trzyletni okres oceny zgodnie z zasadami określonymi w ust Oceny efektów pracy osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku dokonuje Rada Nadzorcza i obejmuje ona następujące wskaźniki Banku: a) zysk netto, b) zwrot z kapitału własnego (ROE),

21 c) jakość portfela kredytowego, d) współczynnik wypłacalności, e) poziom wskaźnika kosztów C/I, Ocenie podlega stopień wykonania wymienionych wskaźników w odniesieniu do planu finansowego w poszczególnych latach podlegających ocenie oraz w stosunku do założeń przyjętych w Strategii Banku na dany okres. 10.Osobom zajmującym stanowiska kierownicze w Banku nie przysługują indywidualnie przyznawane odprawy emerytalne, z wyjątkiem odpraw o których mowa w ustępie Osobom zajmującym stanowiska kierownicze przysługuje odprawa emerytalna przyznawana w ramach powszechnie stosowanego w Banku systemu emerytalnego, opisanego w Regulaminie wynagradzania Banku. Data: Suchedniów, r. Sporządził: M. Kuszewska Zatwierdził: Zarząd Banku Spółdzielczego w Suchedniowie, w składzie: 1.Agnieszka Fonfara-Markiewicz Prezes Zarządu, 2. Małgorzata Kuszewska Wiceprezes Zarządu, 3. Kazimierz Matla Członek Zarządu