TESTY BECKA PRAWO KARNE. Jerzy Lachowski. Wydawnictwo C. H. BECK

Transkrypt

1 TESTY BECKA Jerzy Lachowski PRAWO KARNE Wydawnictwo C. H. BECK

2 TESTY BECKA Prawo karne

3 W sprzedaży: A. Marek PRAWO KARNE, wyd. 9 Studia Prawnicze L. Gardocki PRAWO KARNE, wyd. 15 Podręczniki Prawnicze A. Grześkowiak (red.) PRAWO KARNE, wyd. 2 Skrypty Becka M. Gałązka, R. G. Hałas, S. Hypś, D. Szeleszcuk, K. Wiak PRAWO KARNE Plansze Becka M. Stepaniuk PRAWO KARNE (MATERIALNE, PROCESOWE) I INNE. TOM 6 Testy Aplikacyjne PRAWO KARNE 2010 Teksty ustaw Becka

4 Jerzy Lachowski PRAWO KARNE Wydawnictwo C. H. BECK Warszawa 2010

5 Redakcja: Ksenia Rzepka Projekt okładki: Robert Rogiński Wydawnictwo C. H. Beck 2010 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Skład i łamanie: Wydawnictwo C. H. Beck Druk i oprawa: Cyfrowe Centrum Druku i Fotografi i, Bydgoszcz ISBN

6 Przedmowa Jedną z metod weryfikacji, a także zdobywania wiedzy z prawa karnego materialnego jest rozwiązywanie testów z zakresu tej dziedziny prawa. Pozwala ona sprawdzić umiejętność stosowania zasad wykładni prawa karnego i logicznego rozumowania, która jest niezbędna w pracy prawnika. Jest ona dość popularna w procesie dydaktycznym, albowiem nierzadko taką właśnie formę przybiera egzamin kursowy z prawa karnego materialnego na studiach prawniczych czy też administracyjnych. Ta forma sprawdzenia wiedzy z zakresu instytucji prawa karnego materialnego jest powszechna na pisemnych egzaminach wstępnych na aplikacje prawnicze, gdzie kandydat w krótkim czasie musi rozwiązać test obejmujący również pytania z prawa karnego. Oddawane do rąk studentów prawa i administracji oraz kandydatów na aplikantów opracowanie zawiera pytania testowe dotyczące w zasadzie wszystkich instytucji uregulowanych w Kodeksie karnym. Układ pytań testowych odpowiada systematyce kodeksowej i obejmuje nie tylko część ogólną i szczególną obowiązującego Kodeksu karnego, lecz także jego całą część wojskową. Do każdego pytania proponowane są cztery odpowiedzi, przy czym tylko jedna z nich jest prawidłowa. Wiele pytań testowych dotyczy kwestii niezwykle spornych, w sprawie których zarówno najwyższe instancje sądowe, jak i przedstawiciele nauki prawa karnego zajmują różne stanowiska. Zaproponowana prawidłowa odpowiedź w kluczu w takich wypadkach jest konsekwencją opowiedzenia się przez autora za jednym z prezentowanych w orzecznictwie czy literaturze poglądów. Korzystający z niniejszego opracowania w kluczu odnajdzie jednak odesłania do tych orzeczeń czy to SN, czy sądów niższych instancji, czy też wreszcie poglądów przedstawicieli nauki prawa karnego, w których proponuje się odmienne rozwiązanie zasygnalizowanego w pytaniu testowym problemu. Dzięki temu rozwiązanie testów będzie zmuszało Czytelnika do zajęcia własnego stanowiska w kwestiach spornych i w konsekwencji może do wyboru innej niż proponowana w kluczu odpowiedzi na zadane pytanie. W ten sposób oddawane do rąk Czytelnika opracowanie może ułatwiać nie tylko sprawdzenie wiedzy z zakresu prawa karnego, ale także przyczynić się również do jej pogłębienia. W opracowaniu uwzględniono stan prawny na dzień 1 stycznia 2010 r. Toruń, luty 2010 r. dr Jerzy Lachowski J. Lachowski, Prawo karne

7

8 Spis treści Przedmowa V Wykaz skrótów XI Wykaz podstawowej literatury XIII Część ogólna 1 Test I. Zasady odpowiedzialności karnej 3 Odpowiedzi do testu 1 8 Test 2. Formy popełnienia przestępstwa 11 Odpowiedzi do testu 2 17 Test 3. Wyłączenie odpowiedzialności karnej 21 Odpowiedzi do testu 3 25 Test 4. Kary 29 Odpowiedzi do testu 4 32 Test 5. Środki karne 35 Odpowiedzi do testu 5 42 Test 6. Zasady wymiaru kary i środków karnych 47 Odpowiedzi do testu 6 64 Test 7. Powrót do przestępstwa 75 Odpowiedzi do testu 7 79 Test 8. Środki związane z poddaniem sprawcy próbie 81 Odpowiedzi do testu 8 94 Test 9. Zbieg przestępstw i kara łączna 101 Odpowiedzi do testu Test 10. Środki zabezpieczające 117 Odpowiedzi do testu Test 11. Przedawnienie 127 Odpowiedzi do testu Test 12. Zatarcie skazania 133 Odpowiedzi do testu J. Lachowski, Prawo karne VII

9 Spis treści Test 13. Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą 137 Odpowiedzi do testu Test 14. Objaśnienie wyrażeń ustawowych oraz stosunek przepisów Kodeksu karnego do ustaw szczególnych 141 Odpowiedzi do testu Część szczególna 151 Test 15. Przestępstwa przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstwa wojenne 153 Odpowiedzi do testu Test 16. Przestępstwa przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej 159 Odpowiedzi do testu Test 17. Przestępstwa przeciwko obronności 165 Odpowiedzi do testu Test 18. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu 169 Odpowiedzi do testu Test 19. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu 179 Odpowiedzi do testu Test 20. Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji 185 Odpowiedzi do testu Test 21. Przestępstwa przeciwko środowisku 191 Odpowiedzi do testu Test 22. Przestępstwa przeciwko wolności, w tym wolności sumienia i wyznania 193 Odpowiedzi do testu Test 23. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności 199 Odpowiedzi do testu Test 24. Przestępstwa przeciwko rodzinie i opiece 205 Odpowiedzi do testu Test 25. Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej 208 Odpowiedzi do testu Test 26. Przestępstwa przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową 211 Odpowiedzi do testu Test 27. Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego 213 Odpowiedzi do testu Test 28. Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości 221 Odpowiedzi do testu Test 31. Przestępstwa przeciwko wyborom i referendum 229 Odpowiedzi do testu VIII J. Lachowski, Prawo karne

10 Spis treści Test 30. Przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu 233 Odpowiedzi do testu Test 31. Przestępstwa przeciwko ochronie informacji 241 Odpowiedzi do testu Test 32. Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów 245 Odpowiedzi do testu Test 33. Przestępstwa przeciwko mieniu 251 Odpowiedzi do testu Test 34. Przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu 261 Odpowiedzi do testu Test 35. Przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi 271 Odpowiedzi do testu Część wojskowa 275 Test 36. Przepisy ogólne dotyczące żołnierzy 277 Odpowiedzi do testu Test 37. Przepisy określające poszczególne typy przestępstw 283 Odpowiedzi do testu J. Lachowski, Prawo karne IX

11

12 Wykaz skrótów 1. Akty prawne KC Kodeks cywilny KK Kodeks karny KPC Kodeks postępowania cywilnego KPK Kodeks postępowania karnego PWKK ustawa z r. Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 554 ze zm.) 2. Inne skróty art. artykuł Dz.U. Dziennik Ustaw Nr numer pkt punkt tekst jedn. tekst jednolity w zw. w związku s. strona SA Sąd Administracyjny SN Sąd Najwyższy ze zm. ze zmianami niepubl. niepublikowane t. tom J. Lachowski, Prawo karne XI

13

14 Wykaz podstawowej literatury A. Barczak-Oplustil, M. Bielski, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Komentarz do art KK, A. Zoll (red.), Warszawa 2008 A. Barczak-Oplustil, M. Bielski, G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art KK, A. Zoll (red.), Warszawa 2008 E. Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, J. Wojciechowska, Kodeks karny. Cześć ogólna. Komentarz, G. Rejman (red.), Warszawa 1999 M. Błaszczyk, J. Długosz, M. Królikowski, J. Lachowski, B. Namysłowska-Gabrysiak, A. Sakowicz, R. Skarbek, A. Walczak-Żochowska, W. Zalewski, R. Zawłocki, S. Żółtek, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, t. I i II, R. Zawłocki, M. Królikowski (red.), Warszawa 2010 G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas, J. Majewski, J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, A. Zoll (red.), Warszawa 2007 M. Bojarski, M. Filar, W. Filipkowski, O. Górniok, S. Hoc, P. Hofmański, M. Kalitowski, M. Kulik, L. K. Paprzycki, E. Pływaczewski, W. Radecki, Z. Sienkiewicz, Z. Siwik, R. A. Stefański, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, L. Wilk, Kodeks karny. Komentarz, M. Filar (red.), Warszawa 2008 T. Bojarski, A. Michalska-Warias, J. Piórkowska-Flieger, M. Szwaryczyk, Kodeks karny. Komentarz, T. Bojarski (red.), Warszawa 2009 M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Praktyczny komentarz, M. Mozgawa (red.), Kraków 2007 M. Flemming, B. Michalski, W. Radecki, R. A. Stefański, J. Warylewski, A. Wąsek, J. Wojciechowska, J. Wojciechowski, Kodeks karny. Cześć szczególna. Komentarz, A. Wąsek (red.). Tom I, Warszawa 2006 J. Giezek, N. Kłączyńska, G. Łabuda, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 2007 R. Góral, Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2007 O. Górniok, W. Kozielewicz, E. Pływaczewski, B. Kunicka-Michalska, R. Zawłocki, B. Michalski, J. Skorupka, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, A. Wąsek (red.) Tom II, Warszawa 2005 O. Górniok, S. Hoc, M. Kalitowski, S. Przyjemski, Z. Sienkiewicz, J. Szumski, L. Tyszkiewicz, A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz, Gdańsk 2002/2003 J. Lachowski, Prawo karne XIII

15 Wykaz podstawowej literatury Z. Hołda, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Gdańsk 2007 S. Lelental, Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, Warszawa 2010 A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010 A. Marek, Prawo karne, Warszawa 2009 J. Wojciechowski, Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2002 A. Wąsek, Kodeks karny. Komentarz. Tom I, Gdańsk 1999 XIV J. Lachowski, Prawo karne

16 Część ogólna

17

18 Test I Zasady odpowiedzialności karnej 1. Znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu uchyla: a) winę; b) kryminalną bezprawność czynu; c) jedynie karalność przestępstwa; d) przestępczość czynu kryminalnie bezprawnego. 2. Jeśli w czasie popełniania przestępstwa o charakterze trwałym zaostrzono odpowiedzialność karną za ten czyn, wówczas stosuje ustawę obowiązującą w chwili: a) rozpoczęcia popełniania tego przestępstwa; b) zakończenia stanu bezprawia spowodowanego tym przestępstwem, ale tylko odnośnie do fragmentu czynu, który popełniono po jej wejściu w życie; c) zakończenia stanu bezprawia spowodowanego tym przestępstwem, odnośnie do czynu całego, chyba że obowiązująca poprzednio jest względniejsza dla sprawcy; d) stosuje się najkorzystniejsze przepisy zarówno jednej, jak i drugiej ustawy. 3. Jeżeli pomiędzy czasem popełnienia przestępstwa a czasem orzekania ustawa zmieniała się kilka razy stosuje się: a) zawsze ustawę obowiązującą w czasie popełnienia czynu, jeśli jest względniejsza w stosunku do ustawy nowej; b) zawsze ustawę obowiązującą w czasie orzekania, nawet jeśli jest surowsza; c) co do zasady, najkorzystniejsze uregulowania wszystkich ustaw obowiązujących poprzednio; d) stosuje się najwzględniejszą z ustaw obowiązujących poprzednio, jeśli ustawa nowa jest od nich surowsza. 4. W przypadku, gdy za czyn objęty nieprawomocnym wyrokiem wymierzono karę wyższą od kary przewidzianej w nowej ustawie: a) sąd I instancji obniża niezwłocznie z urzędu karę do górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego w nowej ustawie jeszcze przed uprawomocnieniem się wyroku; J. Lachowski, Prawo karne 3

19 Test 1 b) zawsze sąd rejonowy dokonuje zmiany określonej w odpowiedzi a); c) sąd odwoławczy po wniesieniu apelacji zmienia zaskarżony wyrok obniżając karę orzeczoną do górnej granicy ustawowego zagrożenia; d) sąd odwoławczy nie dokonuje żadnych zmian w takim wypadku, a obniżenie kary następuje dopiero po wszczęciu postępowania wykonawczego. 5. Jeśli czyn osądzony w prawomocnym wyroku skazującym na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie jest już zagrożony tą karą, wymierzoną karę pozbawienia wolności: a) w okresie próby w całości zamienia się na karę grzywny lub ograniczenia wolności również z warunkowym zawieszeniem wykonania; b) w okresie próby w całości zamienia się na karę grzywny lub ograniczenia wolności przy czym sąd nie ma obowiązku zastosowania warunkowego zawieszenia kary; c) zamienia się na karę grzywny lub karę ograniczenia wolności, ale dopiero po zarządzeniu jej wykonania, przy czym sąd może także zawiesić wykonanie kary powstałej po zamianie; d) zamienia się na karę grzywny lub karę ograniczenia wolności po zarządzeniu jej wykonania, bez możliwości ponownego zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary. 6. Ustawę karną polską stosuje się jeżeli bezpaństwowiec popełnił przestępstwo: a) na terytorium RP; b) za granicą, skierowane przeciwko osobie nieposiadającej obywatelstwa polskiego; c) za granicą skierowane przeciwko obywatelowi polskiemu, nawet jeśli ten czyn nie jest zabroniony pod groźbą kary w miejscu jego popełnienia; d) za granicą skierowane przeciwko bezpieczeństwu wewnętrznemu RP, pod warunkiem, że jest on zabroniony pod groźbą kary również w miejscu jego popełnienia. 7. Czasem popełnienia przestępstwa ciągłego jest: a) okres od pierwszego zachowania składającego się na przestępstwo ciągłe po ostatnie; b) okres od pierwszego zachowania składającego się na przestępstwo ciągłe po ostatnie wyjąwszy krótkie odstępy czasu pomiędzy poszczególnymi zachowaniami składającymi się na czyn ciągły; c) moment popełnienia ostatniego z zachowań składających się na przestępstwo ciągłe; d) moment popełnienia pierwszego z zachowań składających się na przestępstwo ciągłe. 4 J. Lachowski, Prawo karne

20 Test 1 8. Czasem popełnienia przestępstwa z zaniechania jest: a) okres obejmujący powstrzymanie się sprawcy od nakazanego działania; b) początek okresu obejmującego powstrzymanie się sprawcy od nakazanego działania; c) ostatni moment, w którym sprawca mógł podjąć nakazane działanie; d) zawsze chwila zrealizowania ciążącego na sprawcy obowiązku. 9. Przedmiotową przesłanką odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe z zaniechania jest m.in.: a) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi, wynikającego z jakiegokolwiek źródła; b) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi wynikającego wyłącznie z ustawy; c) spoczywanie na sprawcy szczególnego obowiązku zapobiegania skutkowi, który ma charakter prawny; d) wina sprawcy. 10. Zbrodnią jest przestępstwo: a) kradzieży z włamaniem (art KK); b) zabójstwa w afekcie (art KK); c) fałszowania pieniędzy i papierów wartościowych jako wypadek mniejszej wagi (art i 3 KK); d) rozboju w typie podstawowym (art KK). 11. Do przesłanek przypisania nieumyślności nie należy: a) naruszenie reguł ostrożności; b) zamiar; c) związek przyczynowy pomiędzy naruszeniem zasad ostrożności a popełnionym czynem zabronionym; d) przewidywanie możliwości popełnienia czynu zabronionego. 12. Możliwość przypisania określonego przez ustawę następstwa czynu zabronionego zależy od: a) przewidywania lub możliwości przewidywania tego następstwa; b) naruszenia zasad ostrożności; c) istnienia po stronie sprawcy zamiaru jego sprowadzenia; d) umyślnego popełnienia typu podstawowego, z którego wyniknęło następstwo. 13. Umyślność zachodzi m.in., gdy sprawca: a) naruszył zasady ostrożności; b) przewidywał możliwość popełnienia czynu zabronionego i na to się godził; J. Lachowski, Prawo karne 5