Od bibliotekarza do brokera informacji powstanie nowego zawodu. Jolanta Osiecka-Murawa Biblioteka Uniwersytecka UWM Oddział Informacji Naukowej

Transkrypt

1 Od bibliotekarza do brokera informacji powstanie nowego zawodu Jolanta Osiecka-Murawa Biblioteka Uniwersytecka UWM Oddział Informacji Naukowej

2 Plan prezentacji Wstęp Historia zawodu infobrokera Kodeks etyki zawodowej Infobrokerzy na świecie Nazwa zawodu Cechy definicyjne brokera informacji Kwalifikacje zawodowe infobrokera Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Klienci infobrokera Kształcenie brokerów informacji w Polsce Warsztat pracy infobrokera Co łączy brokera informacji i bibliotekarza? Czym różni się broker informacji od bibliotekarza? Prezentacja projektu infobrokerskiego

3 Wstęp W społeczeństwie informacyjnym informacja jest najważniejsza, determinuje charakter przemian Informacja staje się towarem Gwałtowny wzrost zasobów informacyjnych: tradycyjnych i elektronicznych Niezbędny staje się pośrednik pomiędzy odbiorcą informacji a światowymi jej zasobami - broker informacji

4 Historia zawodu infobrokera Pierwsi infobrokerzy na świecie lata 60. XX wieku - USA 1987 r. powstaje AIIP Association of Independent Information Professionals (założyciel dr Marylin Levine), obecnie skupia ponad 700 firm Pierwsi brokerzy informacji w Polsce koniec lat 90. XX wieku

5 Kodeks etyki zawodowej Code of Ethical Business Practiced Uczciwość, kompetencje, poufność Aktualne, relewantne informacje Dotrzymywanie ustalonych terminów Zlecenia zgodne z prawem Poszanowanie praw autorskich Zawodowe kontakty z bibliotekarzami

6 Infobrokerzy na świecie Głównie w Stanach Zjednoczonych Niemcy ok. 200 firm 5000 osób Polska ok. 50 firm - w 1999 roku powstaje pierwsza firma infobrokerska we Wrocławiu: Fabryka Informacji. Agencja infobrokerska

7 Nazwa zawodu Broker informacji: (z ang.) infobroker, information broker, professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent researcher, data dealer Broker informacji jest specjalistą pośredniczącym w udzielaniu wszelkiego rodzaju informacji. Zadaniem infobrokera jest wypreparowanie, wyłuskanie pewnego podzbioru informacji, określonego przez zlecony temat. Informacja przez niego dostarczona musi być nie tylko relewantna, powinna również być akredytowana, gwarantowana. - Nowak, Elżbieta Paulina (2006). Broker informacji odpowiedź na zapotrzebowanie XXI wieku. Zagadnienia Informacji Naukowej nr 1 (87), s

8 Cechy definicyjne brokera informacji Jest pośrednikiem (information intermediary) pomiędzy zasobami informacyjnymi a ludźmi i organizacja, którzy informacji potrzebują Jest niezależny (independent information proffesionals) prowadzi własną działalność gospodarczą, ewentualnie jest zatrudniony w firmie infobrokerskiej Swoje usługi oferuje odpłatnie Sprzedaje NIE informacje (w sensie wiadomość, treść) ale usługę informacyjną Posiada odpowiednie umiejętności i wiedzę, kieruje się etyką zawodową, korzysta jedynie z legalnych źródeł informacji

9 Kwalifikacje zawodowe infobrokera Kwalifikacje biznesowe Kwalifikacje informacyjne Kwalifikacje komunikacyjne Kwalifikacje pedagogiczne Kwalifikacje techniczne

10 Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Podstawowe zadania (warunek bycia infobrokerem) - Mediacja - Filtracja - Przetwarzanie i udostępnianie Inne / opcjonalne zadania - Monitoring Internetu, konkurencji, mediów, newsów - Szkolenie użytkowników, udzielanie porad - weryfikacja danych, faktów - zarządzanie informacją - usługi tekstowe

11 Czym zajmuje się broker informacji? Funkcje i obszary działalności Usługi oferowane przez polskie firmy infobrokerskie: - wyszukiwanie informacji w Internecie; - przeglądy literatury i prasy polskiej oraz zagranicznej; - sporządzanie bibliografii; - pomoc przy umowach; - informacja biznesowa; - stały monitoring: prasy, mediów, stron internetowych, for, blogów; - wyszukiwanie informacji o funduszach i instytucjach; - informacja patentowa; - wyszukiwanie informacji o partnerach handlowych, konkurencji;

12 Klienci infobrokera biznes, przedsiębiorstwa agendy rządowe i samorządowe autorzy, dziennikarze, publicyści naukowcy, ośrodki naukowe, studenci każdy

13 Kształcenie infobrokerów w Polsce Oferta wyższych uczelni: na poziomie studiów licencjackich - Wyższa Szkoła Umiejętności Społecznych w Poznaniu na poziomie studiów magisterskich - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie na poziomie studiów podyplomowych - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie - Akademia Świętokrzyska w Kielcach - UMK w Toruniu - Szkoła Wyższa Ateneum w Gdańsku - Wyższa Szkoła Stosunków Międzynarodowych i Amerykanistyki w Warszawie - Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna - Wyższa Szkoła Handlowa w Radomiu

14 Kształcenie infobrokerów w Polsce Kształcenie policealne - Centrum Nauki i Biznesu Żak - Policealne Studium Reklamy w Lublinie Kursy, seminaria, warsztaty - Centrum Infobrokerstwa Systemowego w Warszawie - Centrum Promocji Informatyki w Warszawie - Szczeciński Park Naukowo Technologiczny: Broker Informacji - Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Przemyślu: Infobroker Biznesu Europejskiego - Instytut Biznesu w Kaliszu

15 Warsztat pracy infobrokera warsztat bibliograficzny: - Polska Bibliografia Narodowa - bibliografie bibliografii elektroniczne i drukowane - bibliografie specjalne elektroniczne i drukowane - bibliografie bibliologiczne elektroniczne i drukowane - bibliografie regionalne elektroniczne i drukowane - katalogi sfederowane KARO i FIDKAR - biblioteki wirtualne i zdigitalizowane zbiory bibliotek w Polsce i na świecie - informatory bezpośrednie elektroniczne i drukowane, ogólne i specjalne (encyklopedie, słowniki, glosariusze, leksykony) Britannica, Polski Słownik Biograficzny, Słownik Pracowników Książki Polskiej - źródła prawa Internetowy System Aktów prawnych na stronie Sejmu RP, baza Lex, Legalis, baza aktów prawnych Unii Europejskiej EUR-LEX

16 Warsztat pracy infobrokera Internet - Deep / Hidden / Invisible Web = Głęboki/Ukryty/Niewidzialny Internet to głównie bazy danych CompletePlanet, Incy Wincy, Scirus, CiteSeer, Find Articles, Google Scholar, Google Books, Google Patent Search - Zasoby Open Access -czyli pełnotekstowe zasoby naukowe i profesjonalne w wolnym dostępie DOAJ - Directory of Open Access Journals, Open DOAR Directory of Open Access Repositories, E-journals, OAIster - Web 2.0 czyli blogi, dyskusje internetowe (chat, komunikatory), narzędzia współpracy współtworzenia dokumentów i publikacji oparte na technologii wiki (Wikipedia), sharing sites BlogPulse, Google Blog Search, Technorati, SlideShare

17 Co łączy brokera informacji i bibliotekarza? źródła informacji: tradycyjne i nowoczesne zaspokajanie potrzeb informacyjnych swoich klientów/użytkowników konieczność ustawicznego dokształcania się znajomość języków obcych

18 Czym różni się broker informacji od bibliotekarza? komercjalizacją usług: broker informacji oferuje swoje usługi odpłatnie w ramach własnej działalności gospodarczej, usługi biblioteczne są darmowe dla użytkowników zakresem przetwarzania informacji: infobroker najczęściej przetwarza informację w większym stopniu/zakresie niż bibliotekarz indywidualizacją i personalizacją usług: broker informacji z reguły oferuje usługi i treści bardziej spersonalizowane i zindywidualizowane niż czyni to bibliotekarz

19 Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa - Studia Podyplomowe Informacji Naukowej: Broker informacji Program studiów obejmuje przedmioty w obrębie bloków tematycznych, takich jak: - Broker informacji w społeczeństwie wiedzy - specyfika zawodu - Klient - użytkownik informacji - Technologia informacji w pracy brokera informacji - Wyszukiwanie, ocena i prezentacja informacji Zajęcia dydaktyczne, w wymiarze 220 godzin

20 Przedmioty: - Broker informacji w społeczeństwie wiedzy - Edycja tekstu - Informacja biznesowa - Informacja europejska - Informacja normalizacyjna i patentowa - Informacja o ochronie i promocji zdrowia - Informacja prawna i publiczna - Internet jako środowisko informacyjne - Komercyjne serwisy informacyjne - Multimedia w systemie komunikacji - Ocena jakości informacji - Prawo informacyjne - Projektowanie i ocena systemów informacyjnych - Public Relations i komunikacja z klientami - Seminarium: projekt infobrokerski - Użytkownicy informacji w społeczeństwie wiedzy - Źródła informacji tradycyjne i nowoczesne

21 Prezentacja projektu infobrokerskiego Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich Klient Biuro podróży Sytuacja problemowa - Opracowanie strony WWW dla polskiego biura podróży nt. Hotele w pałacach na terenach dawnych Prus Wschodnich, atrakcje turystyczne w ich okolicy, informacje o wierzeniach na Warmii i Mazurach Potrzeby - baza hotelowa w pałacach i dworach, atrakcje turystyczne w pobliżu hotelu, interesujące miejsca regionu, legendy i wierzenia, walory kuchni regionalnej Forma strona WWW

22 Dziękuję za uwagę