MIĘDZYNARODOWY KONKURS WIEDZY O ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁACH ENERGII I EKOLOGII Etap lokalny testy z odpowiedziami

Transkrypt

1 Międzynarodowy konkurs wiedzy o OZE i ekologii etap lokalny MIĘDZYNARODOWY KONKURS WIEDZY O ODNAWIALNYCH ŹRÓDŁACH ENERGII I EKOLOGII Etap lokalny testy z odpowiedziami W części zadań były dopuszczone także inne prawidłowe odpowiedzi

2 1. (8 pkt) Do segregacji stosujemy specjalne pojemniki, do których należy wrzucać odpowiednie odpadki. Źródło: Do których z nich należy wrzucić te odpady? Które trzeba oddać do specjalnych punktów? Przyporządkuj (połącz strzałkami) odpady do odpowiednich pojemników. karton po mleku (TWORZYWA SZTUCZNE) zużyte baterie (SPECJALNY PUNKT) POJEMNIK NA PAPIER papier po prezentach (PAPIER) POJEMNIK NA TWORZYWA SZTUCZNE szklana butelka po soku (SZKŁO) puszka po napoju (TWORZYWA SZTUCZNE) POJEMNIK NA SZKŁO tłusty papier po kanapce (INNE ZMIESZANE) SPECJALNY PUNKT pobity wazon (SZKŁO) POJEMNIK NA INNE ZMIESZANE ODPADY przeterminowane lekarstwa (SPECJALNY PUNKT) 2. (3 pkt) Utylizację śmieci można prowadzić również w domu. Podkreśl te śmieci, które można wykorzystać do utworzenia kompostu w ogródku. zużyta opona stare gazety obierki z ziemniaków ścięta trawa plastikowe opakowanie po jogurcie zwiędłe kwiaty z wazonu niepotrzebne plakaty 3. (1 pkt) Co to jest przełowienie? Zaznacz poprawną odpowiedź. a) łowienie zbyt dużej ilości ryb, przez co populacja spada i nie może się odrodzić b) wyłowienie wszystkich ryb z jeziora c) zmęczenie wędkarza wywołane zbyt długim czasem spędzonym na łowieniu ryb 4. (1 pkt) Jak nazywamy specyficzne środowisko, jakie zajmuje dany gatunek? a) nisza ekologiczna b) szuflada ekologiczna c) wydział ekologiczny 5. (1pkt) Dlaczego niższe zużycie wody w domach jest ekologiczne? a) ponieważ zużytą wodę należy uzdatniać, co wykorzystuje energię

3 b) ponieważ mniej wykorzystuje się zasoby wody, które są ograniczone c) obie odpowiedzi są poprawne 6. (5 pkt) Jeziora obszaru suwalskiego i wyłkowyskiego są różnej czystości. Od czego może zależeć czystość jeziora? Wymień 5 czynników zanieczyszczających jeziora. PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI: ścieki wypuszczane do jezior dopływające zanieczyszczone rzeki opady kwaśnych deszczy niezabezpieczone składowiska odpadów nad brzegami jezior nawozy spływające do jezior z nadmiernie nawożonych pól uprawnych 7. (4 pkt) Dane przedstawiają udział jezior o poszczególnych klasach na pograniczu polsko-litewskim oraz w Polsce. Przeanalizuj wykres i tabelę i odpowiedz na pytania. Udział klas jezior na pograniczu polsko-litewskim Udział klas jezior ( ) w Polsce ( ) KLASA Ź UDZIAŁ r ó d ł o : I 5,6% II 53,7% III 25,9% w w w poza klasą 14,8% Źródło: Dorochowicz, A. (red), 2005.Ocena stanu środowiska obszarów przygranicznych Polski i Litwy w latach Warszawa, 61. a) Jaka klasa jezior przeważa na pograniczu polsko-litewskim? Przeważa klasa druga. b) Porównaj jakość jezior naszego regionu z jakością jezior w Polsce. Czy udział pierwszej i drugiej klasy czystości jest wyższy czy niższy w naszym regionie? O ile? Świadczy to o lepszej czy gorszej czystości jezior? Udział pierwszej i drugiej klasy w naszym regionie jest dużo wyższy niż w pozostałej części Polski. Różnica wynosi 33,6 punktów procentowych. Świadczy to o dużo lepszej czystości jezior na pograniczu polsko-litewskim.

4 8. (2 pkt) Podkreśl te z podanych zasobów, które są odnawialnymi źródłami energii, wykorzystywanymi przez człowieka: energia słoneczna woda podziemna węgiel brunatny energia pływów morskich drewno energia geotermalna (wnętrza ziemi) gaz ziemny energia jądrowa 9. (7 pkt) Mapa przedstawia nasłonecznienie Polski i Litwy w godzinach słonecznych na rok. Czy region suwalski i wyłkowyski ma lepsze czy gorsze warunki niż pozostała część krajów? Podaj ilość godzin słonecznych w skali roku w zaznaczonych regionach. Ilość godzin słonecznych w regionie suwalskim: ponad 1660 godzin Źródło: Ilość godzin słonecznych w regionie wyłkowyskim: pomiędzy 1750 a 1800 godzin Żródło:

5 Porównaj wartości godzin słonecznych na obszarze zaznaczonych regionów do pozostałych części Polski i Litwy. Czy w naszym regionie są dobre czy złe warunki dla pozyskiwania energii słonecznej? PRZYKŁADOWA ODPOWIEDŹ W naszym regionie są dobre warunki do wykorzystania energii słonecznej. Jest lepiej niż w pozostałych regionach Polski, gdzie wartości są niższe i równe nasłoniecznieniu suwalszczyzny. Na Litwie występują wartości niższe i wyższe niż w regionie wyłkowyskim. 10. (1 pkt) Energia wodna jest wykorzystywana głównie na terenach górzystych i pagórkowatych, np. w wartkim biegu rzeki Szeszupy przepływającej przez pagórkowate tereny Polski i Litwy. Dlaczego elektrownie wodne wykorzystujące płynącą rzekę są mało efektywne na płaskich terenach? a) większe spadki powodują szybszy bieg wody, która niesie większą energię, jaką można wykorzystać b) w terenach górzystych rzeki są prostoliniowe, a nie kręte, co pomaga w umieszczeniu elektrowni c) w terenach górzystych jest większe zapotrzebowanie na energię elektryczną, dlatego produkuje się ją w każdy możliwy sposób 11. (3 pkt) Jakie działania można podjąć w domu, aby zminimalizować zużycie wody? Wymień trzy sposoby. PRZYKŁADOWE ODPOWIEDZI brać prysznic zamiast kąpieli w wannie upewnić się, że krany są szczelne i nie kapią używać oszczędnych pralek i zmywarek 12. (4 pkt) Czy odnawialna energia się opłaca? Wymień po dwie korzyści i straty finansowe związane z wykorzystywaniem odnawialnych źródeł energii. Korzyści finansowe: nie trzeba kupować energii z zewnętrznych źródeł niezależność od drożejących paliw kopalnych Straty finansowe: konieczność zakupu drogich urządzeń konieczność zakupu paliw (np. biomasy) 13. (6 pkt) Przeczytaj tekst i odpowiedz na pytania. Energia wodna jest jedynym z ważnych i coraz częściej wykorzystywanych naturalnych źródeł energii. Opiera się ona na mechanicznym przepływie wody. Obecnie energia wodna wykorzystywana jest do wytwarzania energii elektrycznej(...).dawnej, zanim pojawiły się maszyny elektryczne, a prąd stał się powszechny w każdym domu i gospodarstwie, korzystano przede wszystkim z energii wodnej. Zwłaszcza do napędzenia młynów, kuźni, tartaków i innych zakładów przemysłowych, gdzie tej rodzaj energii sprawdzał się bardzo dobrze.

6 Inną zaletą energii wodnej jest jej cena. Jest znacznie tańsza od paliw kopalnych oraz energii jądrowej. Z tego właśnie powodu, zakłady przemysłowe w których wykorzystuje się energię wodną, przyciągają przedsiębiorców z racji niższych kosztów elektryczności. Coraz częściej decyduje również fakt dbania o środowisko. Energia wodna nie stanowi głównego źródła energii elektrycznej, ponieważ zasoby wodne, niezbędne do jej wytworzenia, są znacznie ograniczone. Poza tym źródła wodne najczęściej ulokowane są w odległych miejscach. Niski koszt wytworzenia energii, wiąże się jednak z wysokim kosztem budowy elektrowni wodnej. Tego typu inwestycja wymaga także długiego czasu oczekiwania na zysk. Mimo to coraz częściej budowane są elektrownie wodne, zwłaszcza miejscach z dużymi zbiorniki wodnymi. Wyróżnia się kilka rodzajów elektrowni, jednym z nich są elektrownie z naturalnym dopływem wody. Kolejny to elektrownie regulacyjne, czyli zbiornikowe, wyposażone w specjalny zbiornik wodny, w który wyrównywane są okresowe zmiany w ilości płynącej wody. Budowane są również elektrownie przepływowe (bezzbiornikowe), w tym wypadku ilość wyprodukowanej energii, zależna jest od ilości wody płynącej w rzece w określonym czasie. Ostatnim rodzajem są elektrownie szczytowo-pompowe. (...) Źródło: a) W jaki sposób w przeszłości wykorzystywano energię wody? Głównie do napędzenia młynów, kuźni, tartaków i innych zakładów przemysłowych. b) Wymień dwie zalety i dwie wady energii wodnej, na podstawie przeczytanego tekstu. Zalety: jest tańsza niż inne źródła energii jest ekologiczna, korzystając z energii wodnej dbamy o środowisko Wady: zasoby wodne niezbędne do wytworzenia takiej energii są ograniczone koszt budowy elektrowni wodnej jest wysoki 14. (4 pkt) Sieć NATURA 2000 obejmuje swoim zasięgiem całą Unię Europejską. Na mapie przedstawiono rozmieszczenie obszarów chronionych NATURA 2000 w naszym regionie. Na czerwono przedstawiono obszary, na których chroni się ptaki, a na niebiesko obszary ochrony siedlisk i innych gatunków zwierząt. Na drugiej mapie poza obszarami NATURA 2000 przedstawione są obszary chronione przez Państwa Polskie i Litewskie (rezerwaty, parki krajobrazowe) kolor fioletowy.

7 Źródło: a) Których obszarów jest w naszym regionie więcej? Chroniących ptaki czy siedliska? Więcej jest obszarów chroniących siedliska. b) Obszary NATURY 2000 często pokrywają się z obszarami chronionymi w kraju. Która z form ochrony (NATURA 2000 czy obszary chronione przez państwo) zajmuje większą powierzchnię w regionie suwalskim w Polsce, a która w regionie wyłkowyskim na Litwie? w regionie suwalskim: większą powierzchnię zajmują obszary NATURA 2000 w regionie wyłkowyskim: większą powierzchnię zajmują obszary chronione przez państwo c) Na podstawie jakich aktów prawnych są utworzone Obszary NATURA 2000? Zaznacz poprawną odpowiedź. Dyrektywa Ptasia i Dyrektywa Siedliskowa Traktat z Maastricht Konstytucja Unii Europejskiej