PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZYCH W CELU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W ZESPOLE SZKÓŁ W GOŃCZYCACH
|
|
- Teresa Kowal
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNO-WYCHOWAWCZYCH W CELU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII W ZESPOLE SZKÓŁ W GOŃCZYCACH 1
2 Spis treści: 1. Podstawy prawne dla działań profilaktycznych 2. Wprowadzenie 3. Diagnoza i opis problemu 4. Cele programu działań profilaktycznowychowawczych 5. Adresaci programu 6. Realizatorzy programu 7. Plan realizacji programu 8. Oczekiwane efekty 9. Ewaluacja programu 2
3 Rozdział I PODSTAWY PRAWNE DLA DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 2. Rozporządzenie MEN i S z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 3. Rozporządzenie MEN i S z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 10, poz. 96 ). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 977, z późn. zm.), 5. Ustawa z dnia 7 września r. o systemie oświaty teks jednolity ( Dz. U. Nr 67 z 1996 r., poz. 329). 6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości ( Dz. U. Nr 147 z 2002r., poz. 1231; Dz. U. Nr 167 z 2002 r. poz. 1372). 7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r (Dz. U. z 2012 r. poz.124), 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach 9. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przez następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz
4 Rozdział II Wprowadzenie Szkolny program profilaktyki jest to projekt systemowych rozwiązań w środowisku szkolnym, który uzupełnia wychowanie i ukierunkowuje je na: wspomaganie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami, jakie zagrażają prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, ograniczanie i likwidowanie czynników ryzyka (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które zaburzają prawidłowy rozwój ucznia i dezorganizują jego zdrowy styl życia; inicjowanie i wspomaganie czynników chroniących (jednostkowych, rodzinnych, rówieśniczych, szkolnych, środowiskowych), które sprzyjają prawidłowemu rozwojowi ucznia i jego zdrowemu życiu (Gaś, 2003). Zgodnie ze standardami Światowej Organizacji Zdrowia profilaktyka podzielona jest na 3 poziomy: Profilaktyka uniwersalna (ang. universal prevention intervention) jest adresowana do wszystkich uczniów w określonym wieku, bez względu na stopę ryzyka wystąpienia zachowań problemowych lub zaburzeń psychicznych i dotyczy znanych, w znacznym stopniu rozpowszechnionych zagrożeń, np. przemocy, czy używania substancji psychoaktywnych. Celem ma być opóźnianie inicjacji, przeciwdziałanie pierwszym próbom podejmowania zachowań ryzykownych. Profilaktyka ukierunkowana na grupy zwiększonego ryzyka selektywna (ang. selective prevention intervention) wymaga dobrego rozpoznania w społeczności szkolnej grup uczniów zachowujących sie ryzykownie lub znajdujących się w specyficznej sytuacji społecznej, rodzinnej. Profilaktyka na rzecz jednostki wysokiego ryzyka wskazująca (ang.indicated preventive intervention) to działania polegające na interwencji, terapii dzieci i młodzieży, przejawiających symptomy zaburzeń i wymagających specjalistycznego przygotowania do ich udzielania. (K. Ostaszewski, A. Borucka, 2005). Wiek gimnazjalny (13 15 lat) to niezwykle dynamiczna faza okresu dojrzewania, w której młodzi ludzie doświadczają zawieszenia między już minionym dzieciństwem, a jeszcze odległą dorosłością. Przemiany fizyczne dojrzewania współwystępują z napięciami wywoływanymi przez silne emocje i sprzeczne potrzeby, a rozwój psychoseksualny, społeczny i moralny dokonuje 4
5 się wśród wątpliwości co do własnej wartości i trudnych pytań o własną tożsamość (Erikson, 2000). Jednocześnie wiek gimnazjalny jest szczególnie istotny jako czas pojawiania sie poważniejszych marzeń i planów życiowych, ujawniania się szczególnych talentów i pasji, bezkompromisowego spojrzenia na świat wartości dorosłych, będącego próbą dla młodzieńczego idealizmu. To, czy w tym trudnym okresie młody człowiek ugnie się pod ciężarem napięć i zejdzie na ścieżkę zachowań problemowych, czy też przezwycięży trudności, podejmując konstruktywnie wyzwania życia, w znacznej mierze zależy od wsparcia, którego udziela mu otaczający go dorośli.(vademecum skutecznej profilaktyki problemów młodzieży pod red. Sz. Grzelaka). W świetle wielu lat doświadczeń praktycznych w pracy profilaktycznej z gimnazjalistami regułą jest to, że młodzież prowadząca zdrowy styl życia nie zdaje sobie sprawy ani ze swojej dużej liczebności, ani z siły wpływu, jaki może wywrzeć na postawy rówieśników. Przedmiotem przechwałek w grupach rówieśniczych są często zachowania problemowe mniejszości, a większość, która ich nie podejmuje, na ogół milczy lub wręcz dołącza się do rozmowy, przypisując sobie doświadczenia, które wcale jej się nie przydarzyły. W gimnazjalnych grupach rówieśniczych powstaje mylne wrażenie, że większość młodzieży pije alkohol, korzysta z narkotyków i ma kontakty seksualne. Tymczasem świadomie prowadzone działania profilaktyczne mogą wzbudzić potencjał drzemiący w dużej, ale rozproszonej i nieświadomej swojej siły grupie liderów pozytywnego i zdrowego stylu życia. Grupa ta potrzebuje wsparcia w odkryciu swej pozytywnej tożsamości, w zrozumieniu, że ta tożsamość jest wartościowa i atrakcyjna. Nie może to być tożsamość oparta o negacje (ci, którzy nie palą, nie piją, nie ćpają) ani o nieatrakcyjny w środowisku młodzieży stereotyp grzecznego dziecka lub wzorowego ucznia. Równie nieatrakcyjnie może brzmieć sformułowanie zdrowy styl życia, które zdaje się sugerować życie poprawne, ale pozbawione kolorów, przygody i ryzyka. Tożsamość jaką można zbudować wokół słów i haseł, które niosą w sobie energie i nadzieje, jak chociażby poszukiwacze marzeń czy podróżnicy przyszłości. Tożsamość tą można też zakotwiczać w tradycjach rodzinnych i regionalnych, a także łączyć bohaterami lokalnej historii. (Vademecum skutecznej profilaktyki problemów młodzieży pod red. SZ. Grzelaka). 5
6 Rozdział III Diagnoza i opis problemu Program działań profilaktyczno-wychowawczych w celu przeciwdziałania narkomanii opracowany został na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno - wychowawczej w szkole przy użyciu niżej wymienionych narzędzi: Analiza ankiety nt. działań profilaktyczno-wychowawczych w szkole Analiza raportu z ewaluacji zewnętrznej Rozmowy indywidualne Obserwacja Analiza osiągnięć szkolnych Analiza dokumentacji z uczestnictwa w realizowanych dotychczas programach profilaktycznych w szkole i poza nią Analiza dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji profilaktyczno - wychowawczej Wykorzystane narzędzia oraz wyniki badań znajdują się w dokumentacji szkoły. Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego i przeprowadzonej diagnozy dokonano werbalizacji problemów w szkole w trzech obszarach: 1. Agresja i cyberprzemoc: - autoagresja, przemoc rówieśnicza, - agresja słowna i fizyczna - ryzykowne korzystanie z Internetu i gier komputerowych - cyberprzemoc rówieśnicza 2 Przejawów trudności wychowawczych w środowisku uczniowskim, używanie alkoholu i innych środków: - palenie papierosów ( e papierosów); - eksperymentowanie z alkoholem; - eksperymentowanie z narkotykami. 3. Naruszania dyscypliny szkolnej: - niestosowanie się do zapisów regulaminu szkolnego mimo znajomości jego zapisów. Diagnoza problemów profilaktyczno-wychowawczych występujących w klasie VI Szkoły Podstawowej wykazała, że uczniowie nie palą papierosów, nie piją alkoholu i i nie zażywają narkotyków. Tylko dwóch uczniów z klasy VI 6
7 uczestniczyło w sytuacjach przemocowych będąc osobą stosującą przemoc lub doznającą przemocy. Dlatego też w klasie VI będą realizowane elementy Programu działań profilaktyczno-wychowawczych w celu przeciwdziałania narkomanii w Zespole Szkół w Gończycach. W Publicznym Gimnazjum program ten będzie realizowany w całości. Nasza szkoła w opinii uczniów i rodziców uważana jest za bezpieczną. Młodzież w większości czuje się związana z klasą. Większość uczniów nie doświadcza przemocy rówieśniczej. Na terenie szkoły występują nieliczne zachowania agresywne, dlatego nadal należy prowadzić zróżnicowane działania profilaktyczne i wychowawcze celem zmniejszenia liczby zachowań niewłaściwych lub wyeliminowania ich. Uczniowie systematycznie nabywają, poszerzają i utrwalają swoją wiedzę z zakresu profilaktyki zachowań niebezpiecznych, środków uzależniających - podczas zajęć lekcyjnych oraz realizowanych programów profilaktyczno- wychowawczych. Zdecydowana większość uczniów ocenia swój stan wiedzy na temat nikotyny, alkoholu i narkotyków oraz ich wpływu na funkcjonowanie człowieka jako dobry, co świadczy o pozytywnych efektach programu profilaktycznego realizowanego w ubiegłych latach. Sporadycznie uczniowie, mimo świadomości szkodliwości wyżej wymienionych używek, sięgają po substancje uzależniające ( problem ten dotyczy alkoholu i nikotyny). Z rozmów z nauczycielami wynika, że mimo bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych zmniejsza się zaangażowanie młodzieży w działalność szkolnych kół oraz pracę na rzecz szkoły. Czynniki ryzyka: W okresie dojrzewania do czynników już wcześniej istniejących dołączają nowe, związane z biologicznym i psychospołecznym dojrzewaniem. Wzrasta znaczenie wpływów rówieśniczych, którym zwykle towarzyszy eksperymentowanie z zachowaniami ryzykownymi. Przebywanie z młodzieżą używającą substancji psychoaktywnych, młodzieżą popełniającą wykroczenia i inne zachowania antyspołeczne jest jednym z silniejszych i potwierdzonych w wielu badaniach czynników ryzyka zachowań problemowych. Brak odpowiedniego nadzoru i wsparcia ze strony rodziców, trudności w rozwiązywaniu problemów i konfliktów na linii rodzice-nastolatek są czynnikami z poziomu rodziny, które sprzyjają wchodzeniu w nieformalne związki z trudną młodzieżą. Ze względu na powiększający się z wiekiem zakres kontaktów społecznych nastolatka, większego znaczenia nabiera otoczenie społeczne szkoła i miejsce zamieszkania. Do istotnych czynników ryzyka w okresie dojrzewania należą: 7
8 przebywanie w środowisku młodzieżowym, w którym używało się narkotyków, picie alkoholu przez bliskich kolegów/koleżanki, konflikty wśród domowników, przemoc fizyczna pomiędzy domownikami, konflikty związane z piciem alkoholu przez rodziców, upijanie się przez starsze rodzeństwo, rodzina niepełna lub zrekonstruowana, doświadczanie przemocy na terenie szkoły bądź w jej pobliżu, upijanie się przez znajomych dorosłych z miejsca zamieszkania, przekonania akceptujące przemoc, narażanie swojego bezpieczeństwa dla ekscytujących przeżyć częste granie w gry komputerowe, spędzanie czasu poza domem, wczesny wiek inicjacji alkoholowej, wczesny wiek inicjacji papierosowej, doświadczanie problemów psychicznych (tj. złego samopoczucia, przygnębienia, zestresowania, problemów emocjonalnych), (Czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z zachowaniami problemowymi warszawskich gimnazjalistów klasa I i II - Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie 2009). Czynniki ryzyka uwzględnione w programie to: picie alkoholu przez bliskich kolegów/koleżanki, doświadczanie przemocy na terenie szkoły bądź w jej pobliżu, przekonania akceptujące przemoc, częste granie w gry komputerowe, doświadczanie problemów psychicznych (tj. złego samopoczucia, przygnębienia, zestresowania, problemów emocjonalnych), Czynniki chroniące - negatywny stosunek bliskich kolegów/koleżanek do używania narkotyków - rozmowy z rodzicami o wydarzeniach dnia codziennego - monitorowanie przez rodziców czasu spędzanego przez dziecko wieczorem poza domem - wsparcie emocjonalne rodziców - dobry kontakt z rodzicami - czas spędzany z rodzicami - pozytywny stosunek do nauczycieli - pozytywny stosunek do szkoły - kontrola sąsiada lub innych dorosłych osób z miejsca zamieszkania - udział w praktykach i uroczystościach religijnych 8
9 - pozytywny stosunek do wiary - przekonanie, że nauka w szkole pomaga w osiąganiu celów życiowych (Czynniki chroniące i czynniki ryzyka związane z zachowaniami problemowymi warszawskich gimnazjalistów klasa I i II - Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie 2009). Czynniki chroniące uwzględnione w programie: - wzmacnianie pozytywnych postaw - pozytywny stosunek do wiary - wspierające relacje z bliskimi osobami - udział w zajęciach dodatkowych - współpraca środowiska szkolnego i rodzinnego Rozdział IV Cele działań profilaktyczno- wychowawczych w celu przeciwdziałania narkomanii Cel ogólny: Poprawa stanu psychofizycznego uczniów w Zespole Szkół w w Gończycach. Cele szczegółowe : 1. Zwiększenie umiejętności społecznych 2. Zwiększenie wśród uczniów zachowań prozdrowotnych Profilaktyka uniwersalna: Cel ogólny: Zmniejszenie czynników ryzyka wystąpienia problemów Cele szczegółowe: 1. Ograniczenie zachowań ryzykownych 2. Zwiększanie wśród uczniów wiedzy na temat konsekwencji zachowań ryzykownych. 3. Zwiększenie poczucia więzi ze społecznością szkolną. Profilaktyka selektywna: Cel ogólny: Powstrzymanie rozwoju istniejących już problemów i zaburzeń Cel szczegółowy: 9
10 1. Zwiększenie przez młodzież zagrożoną patologią społeczną umiejętności zaspokajania potrzeb psychicznych w sposób akceptowany społecznie (bez używania środków psychoaktywnych). Profilaktyka wskazująca: Cel ogólny: Zmniejszenie skutków uzależnienia i ewentualne zapobieganie nawrotom zachowań problemowych Cele szczegółowe : 1.Postępowanie zgodnie z procedurami wobec uczniów przejawiających zachowania problemowe. 2. Kierowanie do placówek terapeutycznych zapewniających wsparcie uczniom i ich rodzinom. 3. Współpraca z placówkami terapeutycznymi w celu wspierania uczniów oraz zapobieganie nawrotom zachowań problemowych. Rozdział V Adresaci programu Program skierowany jest do uczniów, nauczycieli i rodziców, czyli całej społeczności Zespołu Szkół w Gończycach. Rozdział VI Realizatorzy programu Program realizowany będzie w trakcie trzech lat nauki w gimnazjum. Osobami wdrażającymi są wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, osoby i instytucje współpracujące ze szkołą m.in. : Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Garwolinie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Sobolewie, Powiatowa Komenda Policji w Garwolinie, P.S.S.E. w Garwolinie, Gminna Komisja d.s Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Sobolewie. 10
11 Działania skierowane do uczniów Rozdział VII Plan realizacji programu Profilaktyka Uniwersalna Obszar I: Agresja i cyberprzemoc: - autoagresja, przemoc rówieśnicza, - agresja słowna i fizyczna - ryzykowne korzystanie z Internetu i gier komputerowych - cyberprzemoc rówieśnicza Zadania : Kształcenie postawy wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka zaangażowanie w pracę wolontariatu, kształcenie umiejętności interpersonalnych, wyposażenie uczniów w wiedzę dotyczącą budowania relacji bez przemocy, budowanie atmosfery szacunku, zaufania i bezpieczeństwa w klasie, w szkole co wiąże się z profilaktyką przemocy, dostarczenie wiedzy na temat zagrożeń wynikających z korzystania z Internetu. Wskaźniki osiągnięcia celu: większa liczba uczniów zaangażowanych w szkolny wolontariat, większa liczba uczniów związanych z klasą, szkołą, większa liczba uczniów umiejących rozwiązywać konflikty bez przemocy, mniejsza liczba spraw dotyczących cyberprzemocy. Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Konsekwencje prawne zachowań Pedagog, nauczyciele, instytucje wspierające szkołę 2. Stop agresji- cykl lekcji Wychowawcy wychowawczych 3. Nie cyberprzemocy- realizacja Wychowawcy godzin wychowawczych połączona z projekcją filmu 4. Konsekwentne reagowanie na przejawy agresji i przemocy w Nauczyciele, pracownicy administracji szkole 5. Rozwiązywanie konfliktów za Pedagog pomocą mediacji 6. Warsztaty z komunikacji interpersonalnej i empatii Pedagog, wychowawcy 11
12 7. Lekcje wychowawcze, lekcje informatyki ryzykowne korzystanie z Internetu Wychowawcy, n-le informatyki Obszar II : Przejawy trudności wychowawczych w środowisku uczniowskim używanie alkoholu i innych środków odurzających: - palenie papierosów ( e papierosów); - eksperymentowanie z alkoholem; - eksperymentowanie z narkotykami Zadania : Promowanie aktywnego i zdrowego stylu życia, przekazywanie informacji o negatywnych skutkach korzystania z substancji psychoaktywnych, wdrażanie uczniów do podejmowania odpowiedzialności za własne postępowanie, rozwijanie umiejętności asertywności, trening umiejętności społecznych. Wskaźniki osiągnięcia celu: większa liczba uczniów oceniająca swój stan wiedzy o negatywnych skutkach korzystania z substancji psychoaktywnych jako dobry, mniejsza liczba uczniów podejmująca ryzykowne zachowania. Lp. Metody i formy realizacji Kto podejmuje działania 1. Realizacja tematyki promocji zdrowego stylu życia na godzinach wychowawczych i lekcjach wychowania fizycznego Nauczyciele wychowania fizycznego, wychowawcy 2. Organizacja Dnia Sportu Nauczyciele wychowania fizycznego 3. Znajdź właściwe rozwiązanie ( program Nauczyciele, pedagog dotyczący szkodliwości palenia papierosów) 4. Realizacja programu Trzymaj formę Nauczyciele 5. Stop meningokokom Nauczyciel biologii 6. Dzień walki z AIDS Nauczyciel WDŻ 7. Spotkanie ze specjalistą zajmującym się problematyką uzależnień Wychowawcy, pedagog 8. Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej Pedagog 9. Realizacja programu Spójrz inaczej lub innych programów. Realizatorzy programu 12
13 Obszar III Naruszenie dyscypliny szkolnej Zadania: Budowanie więzi ze szkołą i nauczycielami, poprawa frekwencji na lekcjach, ograniczenie liczby spóźnień na lekcjach, zapoznanie uczniów z dokumentami prawnymi obowiązującymi w szkole, rozwijanie zainteresowań uczniów. Wskaźniki osiągnięcia celu: Mniejsza liczba opuszczonych godzin, mniejsza liczba udzielonych kar statutowych, mniejsza liczba uwag negatywnych, większa liczba uczniów mających poczucie więzi ze szkołą, większa liczba uczniów zaangażowanych w życie klasy i szkoły. Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Codzienne szczegółowe kontrolowanie Wychowawcy frekwencji uczniów 2. Bieżące informowanie rodziców o Wychowawcy nieobecnościach młodzieży na lekcjach 3. Konkurs klasa z najwyższą frekwencją Wychowawcy 4. Konkurs uczeń z najlepszą frekwencją Wychowawcy 5. Warsztaty integracyjne Wychowawcy, pedagog 6. Zapoznanie uczniów z dokumentami Wychowawcy prawnymi Szkoły. 7. Realizacja projektów edukacyjnych Wychowawcy, nauczyciele 8. Oferta zajęć pozalekcyjnych Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, Działania skierowane do rodziców Zadania : Wspieranie rodziców w wychowywaniu dzieci. Wskaźniki osiągnięcia celu: Niezwłoczne usprawiedliwiane nieobecności dzieci przez opiekunów, informowanie na bieżąco pracowników szkoły o nieobecnościach, większa liczba rodziców 13
14 uczestniczących w zebraniach z wychowawcą oraz szkoleniach organizowanych przez szkołę Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Zapoznanie rodziców z dokumentami Wychowawcy szkolnymi, zapoznanie oraz przypominanie rodzicom o zasadach usprawiedliwiania nieobecności 2. Spotkanie z doradcą zawodowym Wybór Pedagog szkoły i zawodu 3.. Organizowanie spotkań z pracownikiem Pedagog Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Garwolinie oraz z pracownikami innych instytucji 4. Konsultacje dla rodziców Wychowawcy, pedagog, nauczyciele 5.. Współpraca z instytucjami wspierającymi rodzinę, kierowanie rodziców Wychowawcy, pedagog Działania skierowane do nauczycieli Zadania : Podnoszenie kompetencji wychowawczych, Wskaźniki osiągnięcia celu: zwiększenie umiejętności nauczycieli dotyczących rozwiązywania konfliktów i problemów w klasie, Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Umożliwianie nauczycielom doskonalenia umiejętności wychowawczych 2. Udzielanie młodym nauczycielom wsparcia i pomocy w zakresie rozwiązywania problemów wychowawczych ich podopiecznych w ramach indywidualnych konsultacji 3. Udostępnianie nauczycielom informatorów, poradników i innych materiałów edukacyjnych dotyczących problematyki uzależnień 4. Opracowanie materiałów na zebrania z rodzicami Dyrektor Dyrektor, Pedagog Pedagog Pedagog 14
15 Profilaktyka selektywna Działania skierowane do uczniów Obszar I :Agresja i cyberprzemoc: - autoagresja, przemoc rówieśnicza, - agresja słowna i fizyczna - ryzykowne korzystanie z Internetu i gier komputerowych - cyberprzemoc rówieśnicza Zadania : Objęcie pomocą pedagoga i psychologa osoby doświadczające agresji i cyberprzemocy Wskaźniki osiągnięcia celu: Większa liczba uczniów zaangażowanych w szkolny wolontariat, większa liczba uczniów związanych z klasą, szkołą, większa liczba uczniów umiejących rozwiązywać konflikty bez przemocy, mniejsza liczba spraw dotyczących cyberprzemocy. Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Indywidualna praca z uczniami, którzy byli ofiarami i sprawcami przemocy 2. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę, kierowanie uczniów do pracy terapeutycznej 3. Nagradzanie uczniów, którzy w danym miesiącu mają mniejsza liczbę uwag negatywnych Pedagog Wychowawcy, pedagog Wychowawcy, pedagog Obszar : Przejawy trudności wychowawczych w środowisku uczniowskim, używanie alkoholu i innych środków odurzających: - palenie papierosów ( e papierosów); - eksperymentowanie z alkoholem; - eksperymentowanie z narkotykami Zadania : Sporządzenie listy uczniów, którzy ze względu na sytuację społeczną, rodzinną i środowiskową narażeni są na zachowania problemowe, objęcie pomocą pedagoga i psychologa, poznanie mocnych stron uczniów. 15
16 Wskaźniki osiągnięcia celu: Zaangażowanie uczniów w zajęcia pozalekcyjne, mniejsza liczba uczniów podejmująca ryzykowne zachowania Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Indywidualna praca z uczniami. Pedagog 2. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę, kierowanie uczniów do pracy terapeutycznej, do grup wsparcia Problem III Naruszenie dyscypliny szkolnej Wychowawcy, pedagog Zadania: Budowanie więzi ze szkołą i nauczycielami, poprawa frekwencji na lekcjach, zapoznanie uczniów z dokumentami prawnymi obowiązującymi w szkole, rozwijanie zainteresowań uczniów, Wskaźniki osiągnięcia celu: Mniejsza liczba opuszczonych godzin, mniejsza liczba uwag negatywnych, większa liczba uczniów mających poczucie więzi ze szkołą, większa liczba uczniów zaangażowanych w życie klasy i szkoły. Lp. Działania Kto podejmuje działania 1. Indywidualna praca z uczniami łamiących regulamin szkolny 2. Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę, kierowanie uczniów do pracy terapeutycznej 3. Nagradzanie uczniów, którzy poprawili swoją frekwencję w ciągu miesiąca 4. Nagradzanie uczniów, którzy w danym miesiącu mają mniejsza liczbę uwag negatywnych. Wychowawcy, pedagog Wychowawcy, pedagog Wychowawcy Wychowawcy, pedagog Profilaktyka wskazująca Skierowana jest do osób lub grup wysokiego ryzyka, które przejawiają pierwsze symptomy zachowań problemowych. Głównym zadaniem profilaktycznym jest zastosowanie procedury interwencyjnej nauczycieli w sytuacji zagrożenia dzieci i młodzieży demoralizacją. 16
17 Postępowanie interwencyjne: 1. Rozmowa z uczniem 2. Kontrakt z rodzicami 3. Kontrakt z uczniem uwzględniający spotkanie z terapeutą celem określenia rozmiarów problemów i ewentualnie dalszego postępowania terapeutycznego 4. Monitorowanie realizacji kontraktu Rozdział VIII Uczniowie: SPODZIEWANE EFEKTY posiądą określoną wiedzę na temat zdrowego stylu życia, zdobędą istotne umiejętności psychologiczne i społeczne, takie jak skuteczne odmawianie, asertywność, utrwalą postawę odrzucającą nałogi. Rodzice: usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków, podwyższą swoje kompetencje wychowawcze i profilaktyczne, wezmą aktywny udział w działaniach profilaktycznych prowadzonych w szkole i środowisku lokalnym. Nauczyciele: będą doskonalili swoje umiejętności w działaniach profilaktycznych. Rozdział IX EWALUACJA Program będzie poddany ewaluacji po trzech latach realizacji, na podstawie: analizy dokumentacji pod koniec roku szkolnego (np. dzienniki, sprawozdania), przeprowadzenie ankiety wśród uczniów, wywiadów wśród rodziców i nauczycieli. 17
Szkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 9 im. cc. mjra Hieronima Dekutowskiego ps. Zapora w Lublinie Lublin, 2016 r. 1 Spis treści 1. Podstawy prawne dla działań profilaktycznych s. 2. Wprowadzenie s.
Bardziej szczegółowo(artystyczną, społeczną, sportową itp.). Strategie interwencyjne pomagają w rozwiązywaniu problemów, wspierają w sytuacjach kryzysowych.
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 236 im. Ireny Sendlerowej Gimnazjum Integracyjnego nr 61 im. Ireny Sendlerowej w WARSZAWIE
Bardziej szczegółowoZałącznik do uchwały nr 12/2012/2013z dnia 25 lutego 2013 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEGO GIMNAZJUM IM. MARKA KOTAŃSKIEGO W GÓRALICACH
Załącznik do uchwały nr 12/2012/2013z dnia 25 lutego 2013 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEGO GIMNAZJUM IM. MARKA KOTAŃSKIEGO W GÓRALICACH Młodzież powinna być tak prowadzona, by umiała wyprzeć
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/ /2018
PROGRAM PROFILAKTYKI W BURSIE NR 6 W WARSZAWIE na rok szkolny 2016/2017 2017/2018 Podstawa prawna 1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.); 2. Ustawa
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyki Gimnazjum Gminnego im. Bohaterów Powstania Listopadowego w Zespole Szkół w Dębem Wielkim na rok szkolny 2016/2017
Program Profilaktyki Gimnazjum Gminnego im. Bohaterów Powstania Listopadowego w Zespole Szkół w Dębem Wielkim na rok szkolny 2016/2017 Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI I BEZPIECZEŃSTWA
PROGRAM PROFILAKTYKI I BEZPIECZEŃSTWA GMINNEGO ZESPOŁU SZKÓŁ W MICHAŁOWIE NA LATA 2012-2017 1 I. PODSTAWA PRAWNA Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dn. 2 kwietnia 1997r. Konwencja o Prawach Dziecka
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ IM. STEFANA KARDYNAŁA WYSZYŃSKIEGO W ŻALNIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ IM. STEFANA KARDYNAŁA WYSZYŃSKIEGO W ŻALNIE NA LATA 2016-2019 1. Podstawa prawna. 2. Założenia teoretyczne. 3. Cele. 4. Zadania. 5. Struktura i sposób realizacji.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W KOLE
PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ PLASTYCZNYCH W KOLE ROK SZKOLNY 2014/15 1 WSTĘP Wychowanie jest stałym procesem doskonalenia się ucznia. To on przez swoje wybory i działania rozwija się i usprawnia
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. ORŁA BIAŁEGO W CHOTOMOWIE NA LATA 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. ORŁA BIAŁEGO W CHOTOMOWIE NA LATA 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 1 Cele Programu: 1. Diagnoza problemów i potrzeb środowiska szkolnego, ocena aktualnej sytuacji.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. WŁADYSŁAWA CIASIA W ZESPOLE SZKÓŁ W REGNOWIE NA ROK SZKOLNY 2012/2013
PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM IM. WŁADYSŁAWA CIASIA W ZESPOLE SZKÓŁ W REGNOWIE NA ROK SZKOLNY 2012/2013 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W REGNOWIE Żyjemy zdrowo i bezpiecznie Profilaktyka jest
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W NYSIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY ZESPOŁU SZKÓŁ I PLACÓWEK OŚWIATOWYCH W NYSIE Opracowany na rok szkolny 2012/2013 Opracowała: Agnieszka Nawrocka pedagog szkolny Zatwierdzony uchwałą Rady Pedagogicznej dnia
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI im. gen. DEZYDEREGO CHŁAPOWSKIEGO W BOJANOWIE. PODSTAWY PRAWNE SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Podstawę do szkolnego programu profilaktyki stanowią następujące akty prawne:
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Masłowie
Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Masłowie Strategia działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych skierowana do dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem Podstawa prawna Konstytucja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR Opracowała: Maria Sobocińska
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 10 2016-2017 Opracowała: Maria Sobocińska Spis treści WSTĘP... 5 PODSTAWY PRAWNE... 6 CELE EDUKACYJNE... 6 FORMY REALIZACJI PROGRAMU... 6 TREŚCI NAUCZANIA...
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI WSTĘP Ewaluacja realizowanego w szkole programu profilaktyki pozwoliła stwierdzić iŝ naleŝy w dalszym ciągu pracować nad eliminowaniem agresji, szczególnie słownej, zagroŝeń
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI 2011-2014 Opracowała: H. Polaska Ewaluacja programu: I.WSTĘP Program profilaktyki był w ciągu 3 lat jego wdrażania ewaluowany. Po przeprowadzeniu ankiet wśród uczniów i rodziców stwierdzono.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 10 2014-2015. Opracowała: Maria Sobocińska
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 10 2014-2015 Opracowała: Maria Sobocińska Spis treści WSTĘP... 3 PODSTAWY PRAWNE... 3 CELE EDUKACYJNE... 3 FORMY REALIZACJI PROGRAMU... 4 TREŚCI NAUCZANIA...
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM NR 1 IM. H. SIENKIEWICZA W ŁOWICZU Program został uchwalony przez Radę Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną w dn. 22. 09. 2015 roku Spis treści I. Podstawa
Bardziej szczegółowoProfilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy system rozwiązań obejmujący równolegle trzy nurty działania:
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 238 IM. CHRISTO BOTEWA W WARSZAWIE NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Wstęp Założenia teoretyczne Profilaktyka w szkole według Z.B. Gasia rozumiana jest jako kompleksowy
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczny Gimnazjum im. Na Bursztynowym Szlaku w Mikoszewie w roku szkolnym 2015/16
Program Profilaktyczny Gimnazjum im. Na Bursztynowym Szlaku w Mikoszewie w roku szkolnym 2015/16 PODSTAWY PRAWNE: 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku (art. 72); 2. Konwencja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. ZSO II Liceum Ogólnokształcące im. J. K. Korzeniowskiego w Rumi
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZSO II Liceum Ogólnokształcące im. J. K. Korzeniowskiego w Rumi Szkolny program profilaktyki II Liceum Ogólnokształcącego jest procesem zmierzającym do: wspierania rozwoju
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Michałowicach klasy IV-VI rok szk. 2016/2017 I. Podstawy prawne opracowania Programu Profilaktyki 1. Konstytucja RP z dnia 17.10.1997 r. 2. Ustawa
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ŚRODOWISKA SZKOLNEGO
PROGRAM PROFILAKTYKI ŚRODOWISKA SZKOLNEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 I GIMNAZJUM im.jana Pawła II W SUCHEJ BESKIDZKIEJ SZKOŁA PODSTAWOWA ROK SZKOLNY 2007/2008-2009/2010 Wstęp pojęcie profilaktyki
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W ZRĘBICACH. w roku szkolnym 2014/2015
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ W ZRĘBICACH w roku szkolnym 2014/2015 Celem nadrzędnym profilaktyki w naszej szkole jest zapobieganie zachowaniom ryzykownym, pomoc w radzeniu sobie z trudnościami występującymi
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
ZESPÓŁ SZKÓŁ SPORTOWYCH w SIEMIANOWICACH ŚLĄSKICH GIMNAZJUM NR 1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Stan prawny na dzień 14.03.2005 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPÓŁ SZKÓŁ SPORTOWYCH GIMNAZJUM NR 1 I. Szkolny
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. III LO im. S.B. LINDEGO W TORUNIU.
Toruń, 03.04.2013 r. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI III LO im. S.B. LINDEGO W TORUNIU. 1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI III LO im. S.B. LINDEGO. PODSTAWA PRAWNA Ustawa o Systemie Oświaty z dn. 7.IX.1991 r.
Bardziej szczegółowoZmiany do szkolnego Programu Profilaktyki
Zmiany do szkolnego Programu Profilaktyki I. Prawna podstawa opracowania szkolnego Programu Profilaktyki: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego USTECKIEGO TOWARZYSTWA OŚWIATOWEGO W USTCE
PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum Mistrzostwa Sportowego USTECKIEGO TOWARZYSTWA OŚWIATOWEGO W USTCE Podstawę prawną opracowanego Programu Profilaktyki stanowią: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna. 3. Ustawa z dnia 26 października 1982r.o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
Podstawa prawna 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, poz. 230 ze zmianami). 2. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa im. Ewarysta Estkowskiego w Kostrzynie SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY
Szkoła Podstawowa im. Ewarysta Estkowskiego SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY Załącznik nr 2 do Statutu Szkoły Podstawowej im. Ewarysta Estkowskiego SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY Szkoły Podstawowej im. Ewarysta
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W DOBRZEJEWICACH
ZESPOŁU SZKÓŁ GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO W DOBRZEJEWICACH NA LATA: 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018 1. WSTĘP Szkolny Program Profilaktyki powstał w oparciu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012 1 Przedmiotem profilaktyki może być każdy problem, w odniesieniu do którego odczuwamy potrzebę uprzedzającej interwencji
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP / 2016
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 W ŚRODZIE WLKP. 2015 / 2016 Ze zmianą w zapisie dotyczącym profilaktyki uzależnień - zgodnie z Rozp. MEN z dnia 18 sierpnia 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz.1249)
Bardziej szczegółowoLiceum Ogólnokształcącego im. Janka z Czarnkowa w Czarnkowie. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI okres 2011-2014
Liceum Ogólnokształcącego im. Janka z Czarnkowa w Czarnkowie. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI okres 2011-2014 Spis treści WPROWADZENIE... 3 1. Podstawa prawna do działań profilaktycznych szkole.... 3 2. Adresaci
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH, ZAPOBIEGAWCZYCH I INTERWENCYJNYCH WOBEC DZIECI I MŁODZIEŻY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ W MIKOŁAJKACH
STRATEGIA DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH, ZAPOBIEGAWCZYCH I INTERWENCYJNYCH WOBEC DZIECI I MŁODZIEŻY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI W SZKOLE PODSTAWOWEJ W MIKOŁAJKACH Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 26 października
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ŚRODOWISKA SZKOLNEGO. ZESPÓŁ SZKÓŁ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 I GIMNAZJUM im.jana Pawła II W SUCHEJ BESKIDZKIEJ GIMNAZJUM
PROGRAM PROFILAKTYKI ŚRODOWISKA SZKOLNEGO ZESPÓŁ SZKÓŁ SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 I GIMNAZJUM im.jana Pawła II W SUCHEJ BESKIDZKIEJ GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2007/2008-2009/2010 Wstęp pojęcie profilaktyki Profilaktyka
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE DIAGNOZA ŚRODOWISKA
Nebrowo Wielkie 2015 1 WPROWADZENIE Szkolny Program Profilaktyki stanowi narzędzie pozwalające w środowisku szkolnym zapobiegać, korygować, wspierać wychowanie oraz kompensować jego niedostatki. W swoich
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. GIMNAZJUM NR 1 im. JANA PAWŁA II w OZORKOWIE
GIMNAZJUM NR 1 im. JANA PAWŁA II w OZORKOWIE Wartość człowieka ocenia się nie po tym co posiada, ale po tym kim jest Jan Paweł II Cele główne programu: Do mnie należy wybór i słów, i czynów, i dróg (-)
Bardziej szczegółowoŻYJ AKTYWNIE I ZDROWO
ŻYJ AKTYWNIE I ZDROWO SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM W ŁABUNIACH Łabunie 2015 r. 1 WSTĘP W dzisiejszym świecie przemoc, alkohol, narkotyki, dopalacze niestety coraz częściej pojawiają się w środowisku
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM DWUJĘZYCZNE NR 2 IM. S. ŻEROMSKIEGO W BIELSKU BIAŁEJ KALEJDOSKOP ROK SZKOLNY 2016/2017 PODSTAWA PRAWNA 1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia
Bardziej szczegółowoPRYWATNA SZKOŁA PODSTAWOWA MORSKA KRAINA W KOŁOBRZEGU. SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2013 2019
PRYWATNA SZKOŁA PODSTAWOWA MORSKA KRAINA W KOŁOBRZEGU SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI na lata 2013 2019 Profilaktykę należy rozumieć jako działania stwarzające człowiekowi okazję aktywnego gromadzenia różnych
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU 2015-2018
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 16/2015 Rady Pedagogicznej SOSW Nr 2 w Płocku z dn. 05 października 2015r. PROGRAM PROFILAKTYKI W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO WYCHOWAWCZYM NR 2 W PŁOCKU 2015-2018 Program Profilaktyki
Bardziej szczegółowoAneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie
Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. zmieniającego
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych w Lublińcu
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Zawodowych w Lublińcu Profilaktyka jest chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowaniem na nie. Jej celem jest ochrona człowieka, ucznia, wychowanka
Bardziej szczegółowoim. św. JADWIGI KRÓLOWEJ POLSKI W WITONI Sobą być, zdrowo żyć
PROGRAM PROFILAKTYCZNY GIMNAZJUM im. św. JADWIGI KRÓLOWEJ POLSKI W WITONI Sobą być, zdrowo żyć Witonia, 09.09.2014r. Program Profilaktyki Gimnazjum w Witoni im. św. Jadwigi Królowej Polski opisuje wszelkie
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
Zespół Szkół Przyrodniczo - Biznesowych im. Jadwigi Dziubińskiej w Tarcach PROGRAM PROFILAKTYKI Tarce 2010/2011 PODSTAWY PRAWNE DZIAŁALNOŚCI PROFILAKTYCZNEJ W SZKOE Szkoła wspierając rozwój dzieci i młodzieży,
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA W BARLEWICZKACH NA ROK SZKOLNY 2014/2015
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA W BARLEWICZKACH NA ROK SZKOLNY 2014/2015 1 STRUKTURA PROGRAMU I. Podstawa prawna warunkująca istnienie programu. II. Diagnoza.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOLESŁAWA PRUSA W SKIERNIEWICACH 2016/2017 Szkolny Program Profilaktyki został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Pedagogiczną Liceum Ogólnokształcącego
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki. Zespołu Szkół Agrobiznesu w Człuchowie
Program profilaktyki Zespołu Szkół Agrobiznesu w Człuchowie dostosowany do potrzeb rozwojowych ucznia oraz potrzeb środowiska szkolnego Program ten ma charakter otwarty, będzie mógł być poddawany modyfikacjom
Bardziej szczegółowoW ZESPOLE SZKÓŁ W PRZYROWIE
PROGRAM PROFILAKTYKI W ZESPOLE SZKÓŁ W PRZYROWIE CEL GŁÓWNY: Zainteresowanie młodzieży modelem bezpiecznego i kulturalnego życia 1. Program profilaktyki Gimnazjum im. Władysława Stanisława Reymonta w Przyrowie
Bardziej szczegółowoPLAN PRACY PEDAGOGA SZKOLNEGO. Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie ROK SZKOLNY 2016/2017
PLAN PRACY PEDAGOGA SZKOLNEGO Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Dwujęzycznymi w Namysłowie ROK SZKOLNY 2016/2017 1 Plan pracy pedagoga szkolnego został opracowany w oparciu o: Rozporządzenie Ministra Edukacji
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY Publicznej Szkoły Podstawowej nr 5 im. Bolka I Świdnickiego w Strzelinie Zatwierdzony na posiedzeniu RP 12 września 2013r. Podstawy prawne Rozporządzenie Ministra Edukacji
Bardziej szczegółowo1. Wstęp...2 2. Prawna podstawa programu.3 3. Nowa podstawa programowa a program profilaktyki..4
SPIS TREŚCI: 1. Wstęp...2 2. Prawna podstawa programu.3 3. Nowa podstawa programowa a program profilaktyki..4 4. Cele szkolnego programu profilaktycznego..5 5. Zadania szkolnego programu profilaktycznego.6
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ZABOROWIE
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ZABOROWIE 1. Wstęp Podstawą szkolnego programu profilaktyki jest działalność edukacyjna, która zawiera zadania z zakresu profilaktyki uniwersalnej i
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Integracyjnymi im. Mieszka I w Świnoujściu PROGRAM PROFILAKTYKI ROK SZKOLNY 2010 2015 Tworzenie programu profilaktyki, to nic innego, jak planowanie pewnego specyficznego
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5. W Piotrkowie Tryb.
PROGRAM PROFILAKTYKI Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5 W Piotrkowie Tryb. Cele PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO Ogólnym celem podejmowanych działań profilaktycznowychowawczych jest ochrona ucznia przed różnymi
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI INTERNATU W XI LO W KATOWICKIM CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ. im. Powstańców Śląskich. w Katowicach
PROGRAM PROFILAKTYKI INTERNATU W XI LO W KATOWICKIM CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ im. Powstańców Śląskich w Katowicach ROK SZKOLNY 2016/2017 Spis treści: I. WSTĘP 2 II. PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU 3 III. CELE
Bardziej szczegółowoProgram Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2014-2016
Program Bezpieczna i przyjazna szkoła na lata 2014-2016 Rada Ministrów uchwałą nr 130/2014 z dnia 8 lipca 2014 r. przyjęła rządowy program na lata 2014 2016 Bezpieczna i przyjazna szkoła. Cel główny: Zwiększenie
Bardziej szczegółowoSzkolny program profilaktyki
Szkolny program profilaktyki na lata 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015 Najważniejsze jest to, aby życie dobrze przeżyć. I pamiętać, iż jest ono dane tylko raz! Trzeba zatem w tym jednym życiu poznać jego
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 im. TADEUSZA KOŚCIUSZKI W NOWEJ SOLI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 im. TADEUSZA KOŚCIUSZKI W NOWEJ SOLI Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 31.01.2002r. (Dz. U. z
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Gimnazjum Nr 2 w Ciechanowie do realizacji w latach 2012/2015
Program profilaktyki Gimnazjum Nr 2 w Ciechanowie do realizacji w latach 2012/2015 Działania profilaktyczne to te, które stwarzają człowiekowi okazję do aktywnego uczestnictwa w gromadzeniu doświadczeń
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Zespołu Szkół im. Janusza Korczaka w Łubiance na lata 2012 2015 Przyjęty do realizacji od 14.09.2012 Łubianka 2012 1 Wstęp Program profilaktyki szkolnej powstał jako modyfikacja
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI przy Zespole Szkół Technicznych w Skwierzynie
ZAŁĄCZNIK NR 5, STATUT ROZDZIAŁ IV SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI przy Zespole Szkół Technicznych w Skwierzynie I. Wprowadzenie. II. Podstawa prawna. III. Cele programu. IV. Obszary działań Szkolnego Programu
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI. Szkoła Podstawowa ( klasy IV-VI) im. Jana Pawła II w Michałowicach rok szk. 2014/2015
PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa ( klasy IV-VI) im. Jana Pawła II w Michałowicach rok szk. 2014/2015 I. Podstawy prawne opracowania Programu Profilaktyki 1. Konstytucja RP z dnia 17.10.1997 r. 2.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM IMIENIA GENERAŁA WŁADYSŁAWA ANDERSA W GRABOWIE NAD PILICĄ
PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM IMIENIA GENERAŁA WŁADYSŁAWA ANDERSA W GRABOWIE NAD PILICĄ Obecnie dzieci i młodzież są w dużym stopniu zagrożone wszelkiego rodzaju używkami prowadzącymi do
Bardziej szczegółowoPUBLICZNEGO GIMNAZJUM IM. HELENY MNISZEK W SABNIACH. na rok szkolny 2015/2016
PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM IM. HELENY MNISZEK W SABNIACH na rok szkolny 2015/2016 I PODSTAWA PRAWNA Głównym założeniem programu profilaktyki jest szeroko rozumiana działalność Szkoły
Bardziej szczegółowoRealizacja Rządowego Programu Bezpieczna i Przyjazna Szkoła w Szkole Podstawowej nr 321 w Warszawie. Rok szkolny 2014/2015
Realizacja Rządowego Programu Bezpieczna i Przyjazna Szkoła w Szkole Podstawowej nr 321 w Warszawie. Rok szkolny 2014/2015 Cel główny programu: Zwiększenie skuteczności działań wychowawczych i profilaktycznych
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki Publicznego Gimnazjum nr 1 w Żaganiu Motto: Papierosy, alkohol, narkotyki, AIDS... czyli jak się nie zgubić w supermarkecie świata. Wstęp PROFILAKTYKA jest chronieniem człowieka
Bardziej szczegółowo(do realizacji w roku szkolnym 2017/2018)
Program Profilaktyczno-Wychowawczy Zespołu Szkół nr 12 im. Olimpijczyków Polskich (XCVII LO i Technikum nr 12 oraz oddziały gimnazjalne na poziomie 2 i 3) w Warszawie ul. Siennicka 15 na lata 2017-2020
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ IM. KMDR. B. ROMANOWSKIEGO W NAKLE NAD NOTECIĄ
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ IM. KMDR. B. ROMANOWSKIEGO W NAKLE NAD NOTECIĄ PODSTAWA PRAWNA Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z dnia 26.10.1982r.
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA ZESPOŁU SZKÓŁ CENTRUM EDUKACJI W PŁOCKU NA ROK SZKOLNY 2011/2012
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY DLA ZESPOŁU SZKÓŁ CENTRUM EDUKACJI W PŁOCKU NA ROK SZKOLNY 2011/2012 Działania wychowawcze, edukacyjne, informacyjne i zapobiegawcze zawarte w szkolnym Programie Profilaktycznym
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego. w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla
Program profilaktyki Szkoły Podstawowej im. por. Izydora Kołakowskiego w Domanowie i Szkoły Filialnej w Świrydach dla oddziału przedszkolnego i klas I III na lata 2016/ 2019 Podstawa prawna: Konstytucja
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczny Gimnazjum w Dziadowej Kłodzie
Gimnazjum w Dziadowej Kłodzie ul. Słoneczna 5 56 504 Dziadowa Kłoda Tel. 62 785 1780 e-mail: gimdk@wp.p Program Profilaktyczny Gimnazjum w Dziadowej Kłodzie rok 2013/2014-1 - - 2 - Główne założenia programu
Bardziej szczegółowoHarmonogram Szkolnego Programu Profilaktyki na rok 2012/2013
Harmonogram Szkolnego Programu Profilaktyki na rok 2012/2013 OBSZAR PROFILAKTYKI ZADANIA METODY I FORMY REALIZACJI REALIZATOR TERMIN Rozpoznawanie potrzeb szkoły w zakresie profilaktyki 1) Diagnozowanie
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY na lata 2011-2016 Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie. Podstawa prawna: 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. w III Liceum Ogólnokształcącym im. prof. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze na cykl kształcenia
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI w III Liceum Ogólnokształcącym im. prof. T. Kotarbińskiego w Zielonej Górze na cykl kształcenia 2015-2018 1 Szkolny program profilaktyki opracowano w oparciu o: I. Przepisy
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI POMÓC I DAĆ DROGOWSKAZ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 W OŚWIĘCIMIU Podstawa prawna: - Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - Konwencja o Prawach Dziecka art.3, 19, 33 - Ustawa z
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 5 W SIEDLCACH NA LATA 2014/2017
PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 5 W SIEDLCACH NA LATA 2014/2017 Cel główny w roku m 2014/2015: Promocja zdrowego i bezpiecznego stylu życia wśród uczniów. Wzmacnianie poczucia wartości własnej
Bardziej szczegółowoProgram profilaktyki Gimnazjum w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Ulanie-Majoracie
Program profilaktyki Gimnazjum w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Ulanie-Majoracie Podstawa prawna: 1. Ustawa o systemie oświaty z dn. 7 września 1991r. 2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art.
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ nr 3 w Środzie Wlkp. ROK SZKOLNY 2014/15 Program profilaktyki opracowano zgodnie z diagnozą potrzeb rozwojowych uczniów. Program tworzy spójną całość z programem
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 7 W POZNANIU
PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 7 W POZNANIU 2014-2017 1 I. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. ( Dz. U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 z późn. zm.)
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 3 im. mjr. H. Dobrzańskiego Hubala w Łodzi
Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 3 im. mjr. H. Dobrzańskiego Hubala w Łodzi Szkoła jako środowisko wychowawcze powinna stworzyć warunki dla wszechstronnego rozwoju dziecka na miarę jego indywidualnych
Bardziej szczegółowoDziałania Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Czas realizacji Uwagi
Wyciąg ze Szkolnego Programu Profilaktyki Zespołu Nr 1 Gimnazjum i Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Siennicy Nadolnej na rok szkolny Działania Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Czas
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI
PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ-SPORTOWEJ NR 15 Z KLASAMI INTEGRACYJNYMI W RUDZIE ŚLĄSKIEJ Ruda Śląska, sierpień 2015...wychowanie wymaga atmosfery moralnej, atmosfery wyzwalającej pozytywne reakcje
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 3 IM. ORŁA BIAŁEGO W BIERUNIU Rok szkolny 2015/2016 Szkolny Program Profilaktyki Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Szkoła Podstawowa nr 31 im. Lotników Polskich w Lublinie Program ten sporządzono w oparciu o: Ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256,
Bardziej szczegółowozajęć edukacyjnych zgodnie z obowiązującą podstawą programową współpracy z Zespołem ds. Prewencji Kryminalnej, Nieletnich i Patologii w Mielcu
Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych wobec uczniów zagrożonych uzależnieniem w Publicznym Gimnazjum im. Leszka Deptuły w Wadowicach Górnych Podstawa prawna: Ustawa z dnia
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczny. Prywatnego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Królowej Jadwigi w Lublinie
Program Profilaktyczny Prywatnego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. Królowej Jadwigi w Lublinie Program profilaktyczny obejmuje: I. Wprowadzenie II. Struktura oddziaływań profilaktycznych III.
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 19 Z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Prusa Warszawie 2014/2015
Szkolny Program Profilaktyki Gimnazjum nr 19 Z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Bolesława Prusa Warszawie 2014/2015 Zadaniem szkolnej profilaktyki jest chronienie młodzieży przed zagrożeniami poprzez działania
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum im. Jana Pawła II w Pisarzowicach
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI Gimnazjum im. Jana Pawła II w Pisarzowicach PROFILAKTYKA to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu,
Bardziej szczegółowoPUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. HELENY MNISZEK W SABNIACH. na rok szkolny 2016/2017
PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. HELENY MNISZEK W SABNIACH na rok szkolny 2016/2017 Głównym założeniem programu profilaktyki jest szeroko rozumiana działalność Szkoły na rzecz zapobiegania
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI. w SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 13 W SOSNOWCU
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI w SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 13 W SOSNOWCU na lata szkolne 2015/2017 1 Spis treści Cele programu profilaktycznego... 3 Efekty działań profilaktycznych... 4 1. Współpraca z rodzicami
Bardziej szczegółowoARKUSZ KONTROLI. Informacje o kontroli:
ARKUSZ KONTROLI w zakresie prawidłowości prowadzonych przez szkołę działań wychowawczych i zapobiegawczych wśród dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem Informacje o kontroli: Kontrola dotyczy przestrzegania
Bardziej szczegółowoSzkolny Program Profilaktyki. Prywatnego Gimnazjum nr 2 Szkoły Marzeń. w Piasecznie
Szkolny Program Profilaktyki Prywatnego Gimnazjum nr 2 Szkoły Marzeń w Piasecznie 1. Założenia programu Program profilaktyki realizowany w naszej szkole jest oparty na strategii edukacyjnej. Strategia
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyki w Szkole Podstawowej nr 8 im. gen. Karola Rolow Miałowskiego w Oławie.
Program Profilaktyki w Szkole Podstawowej nr 8 im. gen. Karola Rolow Miałowskiego w Oławie. Program Profilaktyki powstał w oparciu o dotychczasowe działania profilaktyczne, obserwacje uczniów w różnych
Bardziej szczegółowoPROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY Zdrowo i bezpiecznie żyć
Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 3/2013/2014 Rady Pedagogicznej Publicznej Szkoły Podstawowej w Sieczychach z dnia 30 września 2013 r. PROGRAM PROFILAKTYKI SZKOŁY Zdrowo i bezpiecznie żyć Tekst jednolity po
Bardziej szczegółowoProgram Profilaktyczny Zespołu Szkół Nr 2 im. 9. Pułku Strzelców Konnych w Grajewie
Program Profilaktyczny Zespołu Szkół Nr 2 im. 9. Pułku Strzelców Konnych w Grajewie 2014-2015/2015-2016 1. Wstęp Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc potrzebną
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI 2016-2017 Profilaktyka to stwarzanie warunków do rozwoju, do bezpiecznego popełniania błędów, tworzenie szans na konfrontację, eksperymentowanie w taki sposób, żeby można było
Bardziej szczegółowoSZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ROKU SZKOLNYM 2014/2015
SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 Cel: Uczeń czuje się w naszej szkole bezpiecznie, zna zagrożenia współczesnego świata, potrafi radzić sobie w sytuacjach
Bardziej szczegółowo