PRÓBNIKI PASYWNE - NIEDOCENIANE NARZĘDZIE ANALITYCZNE
|
|
- Maciej Maj
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRÓBNIKI PASYWNE - NIEDOCENIANE NARZĘDZIE ANALITYCZNE Mariusz Marć, Bożena Zabiegała, Jacek Namieśnik Katedra Chemii Analitycznej Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/ Gdańsk, Polska tel: (58) fax: (58) chemanal@pg.gda.pl 1
2 WYKORZYSTANIE ANALITYKI I MONITORINGU ŚRODOWISKOWEGO Oszacowanie emisji Pomiar imisji Badania procesów zachodzących w środowisku Badania ekotoksykologiczne Identyfikacja źródeł emisji zanieczyszczeń Oszacowanie zasięgu oddziaływania źródeł emisji zanieczyszczeń Ocena efektywności zabiegów sozotechnicznych Standardowa ocena jakości elementów środowiska (zgodność z normami i przepisami) Badanie tła i trendów długookresowych Badanie dróg przemieszczania się zanieczyszczeń Badanie przemian chemicznych, biochemicznych i footchemicznych zanieczyszczeń środowiska Pomiar ekspozycji Badania procesów kumulacji i metabolizmu zanieczyszczeń przez organizmy żywe Badanie wpływu zanieczyszczeń na zmiany klimatyczne 2
3 ANALITYKA POWIETRZA 3
4 ANALITYKA I MONITORING ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA Techniki bezpośredniego pomiaru poziomów zawartości poszczególnych składników w czasie rzeczywistym przy wykorzystaniu automatycznych monitorów i analizatorów w postaci: o urządzeń stacjonarnych (na stacjach pomiarowych), o urządzeń mobilnych (przenośne, przewoźne). 4
5 ANALITYKA I MONITORING ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA Pobieranie próbek powietrza do odpowiednich pojemników: o o stałej objętości pojemniki zbudowane z polerowanej stali nierdzewnej SUMMA, o o zmiennej objętości pojemniki zbudowane z tworzyw sztucznych: Tedlar, Teflon, Nafion. Konieczny jest transport do laboratorium w celu przeprowadzenia analizy 5
6 ANALITYKA I MONITORING ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA Proces izolacji/wzbogacania analitów z badanego medium zatrzymywanie analitów w pułapce na drodze: o wymrażania (pułapka kriogeniczna), o absorpcji, o adsorpcji, o rozpuszczania, o reakcji chemicznej. 6
7 KONFIGURACJA ZESTAWÓW DO DYNAMICZNEGO POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW URZĄDZENIA DYNAMICZNE POMPA URZĄDZENIA DENUDACYJNE POMPA FILTR DO ZATRZYMYWANIA MATERII ZAWIESZONEJ PUŁAPKA DO ZATRZYMYWANIA ANALITÓW DENUDER FILTR DO ZATRZYMYWANIA MATERII ZAWIESZONEJ STRUMIEŃ MEDIUM GAZOWEGO PRZEPUSZCZANY PRZEZ PUŁAPKĘ 7
8 DENUDACJA TECHNIKA POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW Z FAZY GAZOWEJ Zasada działania klasycznego denudera cylindrycznego: 1 cząstki stałe, 2 cząsteczki medium gazowego, 3 cienki film medium zatrzymującego, 4 ścianki denudera A. Kloskowski, M. Pilarczyk, J. Namieśnik, Crit. Rev. Anal. Chem., 32 (2002)
9 DENUDACJA TECHNIKA POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW Z FAZY GAZOWEJ Równanie Gormleya-Kennedy ego oraz Cooneya-Kima-Davisa: L R faza stacjonarna wlot strumienia medium gazowego gdzie: C o stężenie analitu A w powietrzu na wlocie do denudera, C śr średnie stężenie analitu A w fazie gazowej opuszczającej denuder, L długość cylindra denudera [cm], V objętościowe natężenie przepływu w denuderze [cm 3 /s], D A współczynnik dyfuzji analitu A w powietrzu [cm 2 /s]. A. Kloskowski, M. Pilarczyk, J. Namieśnik, Crit. Rev. Anal. Chem., 32 (2002)
10 PASYWNA TECHNIKA POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW próbniki pasywne typu dyfuzyjnego próbniki pasywne typu permeacyjnego medium zatrzymujące anality warstwa stojącego powietrza L c 0 c c 0 L M MEMBRANA medium zatrzymujące anality c 0 x L cząsteczki analitów A. Kot-Wasik, B. Zabiegała, M. Urbanowicz, E. Dominiak, A. Wasik, J. Namieśnik, Anal. Chim. Acta, 602 (2007)
11 TEORIA PASYWNEGO POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW (I prawo dyfuzji Ficka) próbniki pasywne typu dyfuzyjnego próbniki pasywne typu permeacyjnego U = DA dc dx U = SA ( p1 p2) L p SA m L m U dyfuzyjna szybkość przenoszenia analitu [mol/s] A przekrój poprzeczny strefy dyfuzji [cm 2 ] D współczynnik dyfuzji analitu [cm 2 /s] x długość strefy dyfuzji [cm] c stężenie danego składnika w odległości x [mol/cm 3 ] (p 1 -p 2 ) różnica ciśnień cząstkowych analitu po obu stronach membrany S stała przenikalności (permeacji) analitu związana z materiałem membrany [cm 2 /min] L m grubość membrany [cm] A. Kot-Wasik, B. Zabiegała, M. Urbanowicz, E. Dominiak, A. Wasik, J. Namieśnik, Anal. Chim. Acta, 602 (2007)
12 SIŁA NAPĘDOWA DO TRANSPORTU CZĄSTECZEK ANALITÓW PRÓBNIKI PASYWNE TYPU DYFUZYJNEGO: Różnica stężeń analitu: otoczenie próbnika pasywnego powierzchnia medium zatrzymującego PRÓBNIKI PASYWNE TYPU PERMEACYJNEGO: Różnica ciśnień cząstkowych analitu po obu stronach membrany 12
13 TEORIA DOZYMETRII PASYWNEJ próbniki pasywne typu dyfuzyjnego DAc m = Ut = t = ( SR) ct x próbniki pasywne typu permeacyjnego m = Ut = DAp L m t = ct k c = m ( SR) t t czas ekspozycji próbnika [min] m masa analitu zatrzymana w dozymetrze [ng] (SR) szybkość pobierania analitów (sampling rate) [ml/min] k stała kalibracyjna c = mk t A. Kot-Wasik, B. Zabiegała, M. Urbanowicz, E. Dominiak, A. Wasik, J. Namieśnik, Anal. Chim. Acta, 602 (2007)
14 JAKI PARAMETR TRZEBA ZNAĆ PRZED ETAPEM EKSPOZYCJI PRÓBNIKA PASYWNEGO PRÓBNIKI PASYWNE TYPU DYFUZYJNEGO: Szybkość pobierania próbek analitów: SR [ml/min] PRÓBNIKI PASYWNE TYPU PERMEACYJNEGO: Stała kalibracyjna: k 14
15 TOK POSTĘPOWANIA ANALITYCZNEGO urządzenie pasywne urządzenie dynamiczne i denudacyjne ekspozycja pobieranie próbki analitów transport i przechowywanie uwalnianie analitów wykrywanie, identyfikacja i oznaczanie analitów 15
16 KROKI MILOWE W DZIEDZINIE PASYWNEGO POBIERANIA ANALITÓW PODEJŚCIE ILOŚCIOWE Oznaczanie ditlenku azotu z wykorzystaniem dyfuzyjnego próbnika pasywnego o budowie rurkowej do pobierania próbek analitu z powietrza atmosferycznego (rurka Palms a) E. D. Palmes, A. F. Gunnison, Am. Ind. Hyg. Assoc. J., 34 (1973)
17 KROKI MILOWE W DZIEDZINIE PASYWNEGO POBIERANIA ANALITÓW PODEJŚCIE ILOŚCIOWE Oznaczanie ditlenku siarki z wykorzystaniem permeacyjnego próbnika pasywnego typu pudełkowego. K. D. Reiszner, P. W. West, Environ. Sci. Technol., 7 (1973)
18 DLACZEGO PRÓBNIKI PASYWNE? urządzenia o prostej konstrukcji, małej masie i gabarytach, eliminacja urządzeń do wytwarzania strumienia badanego medium (pompy) i źródeł zasilania w energię elektryczną, pobieranie zintegrowanych próbek analitów i określenie średniego ważonego w czasie stężenia (TWA) bez znajomości objętości pobranej próbki a jedynie na podstawie znajomości czasu ekspozycji, przydatność do długookresowego pobierania próbek analitów, możliwość pobierania próbek analitów w miejscach trudnodostępnych i bez nadzoru 18
19 RODZAJ INFORMACJI ANALITYCZNEJ Zastosowanie techniki pasywnej pobierania próbek analitów może być podstawą do obliczenia średniego ważonego w czasie stężenia analitu za czas ekspozycji urządzenia (Time-Weighted Average Concentration TWA) 19
20 Parametr klasyfikujący: KLASYFIKACJA PRÓBNIKÓW PASYWNYCH Przeznaczenie dozymetru dozymetry indywidualne (osobiste) ocena jakości atmosfery na stanowiskach pracy dozymetry powierzchniowe (pomiar imisji) ocena jakości powietrza wewnętrznego Zjawisko wykorzystywane na etapie pobierania analitów permeacja dyfuzja Rodzaj bariery dyfuzyjnej membrana półprzepuszczalna warstwa stojącego powietrza membrana porowata porowata zatyczka Rozwiązania konstrukcyjne pudełkowy rurkowy Rodzaj medium zatrzymującego anality w dozymetrze roztwór absorpcyjny odczynnik do konwersji chemicznej odczynnik chemiczny osadzony na nośniku węgiel aktywny syntetyczne polimery porowate stały sorbent sadze grafityzowane Sposób określenia średniego ważonego w czasie stężenia analitów bezpośredni odczyt (długość lub rozmiar barwnej plamy) pośredni odczyt (po zastosowaniu odpowiedniego przyrządu pomiarowego ) w laboratorium po uwolnieniu i ilościowym oznaczeniu analitów zmiana intensywności zabarwienia taśmy nasączonej reagentem zmiana intensywności zabarwienia roztworu pochłaniającego 20
21 PROFILE STĘŻEŃ ANALITÓW W CZASIE EKSPOZYCJI PRÓBNIKÓW PASYWNYCH Próbnik dyfuzyjny Stężenie Powietrze atmosferyczne Próbnik permeacyjny Stężenie Stężenie analitu Powietrze atmosferyczne Stężenie analitu Bariera dyfuzyjna Grubość membrany medium zatrzymujące Odległość medium zatrzymujące MEDIUM GAZOWE Odległość S. Seethapathy, T. Górecki, X. Li, J. Chromatogr. A, 1184 (2008)
22 PROFIL STĘŻEŃ ANALITÓW W CZASIE EKSPOZYCJI PRÓBNIKÓW PASYWNYCH W ŚRODOWISKU WODNYM Strefa dyfuzji/permeacji Stężenie Woda powierzchniowa medium zatrzymujące Stężenie analitu warstwa graniczna Membrana warstwa graniczna (medium sorpcyjne) S. Seethapathy, T. Górecki, X. Li, J. Chromatogr. A, 1184 (2008) Odległość 22
23 CHARAKTER PRACY PRÓBNIKÓW W TRAKCIE POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW MASA ANALITU POBRANA PRZEZ PRÓBNIK PASYWNY PRÓBNIKI PASYWNE PRACUJĄCE W OBSZARZE KINETYCZNYM OBSZAR RÓWNOWAGOWY PRÓBNIKI PASYWNE PRACUJĄCE W OBSZARZE RÓWNOWAGOWYM B. Zabiegała, A. Kot-Wasik, M. Urbanowicz, J. Namieśnik, Anal. Bioanal. Chem., 396 (2010) CZAS 23
24 OBSZARY WYKORZYSTANIA TECHNIKI PASYWNEGO POBIERANIA ANALITÓW W ANALITYCE ŚRODOWISKOWEJ HYDROSFERA B. Zabiegała, A. Kot-Wasik, M. Urbanowicz, J. Namieśnik, Anal. Bioanal. Chem., 396 (2010)
25 KRYTERIA DOBORU PRÓBNIKÓW PASYWNYCH W MONITORINGU ŚRODOWISKA Rodzaj medium, w którego pobierane mają być anality (powietrze wewnętrzne, powietrze atmosferyczne, cieki wodne, gleba itd.), Charakter analitów (związki organiczne, związki nieorganiczne), Czas ekspozycji (8 godzin, 24 godziny, 7 dni, 14 dni, miesiąc, rok), Miejsce instalacji próbników pasywnych (pomiar tła miejskiego, gorące miejsca ) Charakterystyka metrologiczna próbnika pasywnego (szybkości pobierania analitów, charakter pracy próbnika, wymiary próbnika), Technika uwalniania analitów z medium zatrzymującego, Koszty eksploatacyjne 25
26 OBSZAR PRAKTYCZNEGO WYKORZYSTYWANIA PRÓBNIKÓW PASYWNYCH Ocena jakości atmosfery na stanowisku pracy, Pobieranie próbek analitów ze strefy oddychania człowieka, Ocena jakości powietrza wewnętrznego (atmosfera w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt stały ludzi, Ocena poziomów zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego Ocena ekspozycji indywidualnej (próbniki osobiste), Ocena powietrza wydychanego przez człowieka, Ocena emisji zanieczyszczeń z materiałów konstrukcyjnych i wyposażenia pomieszczeń mieszkalnych, Oszacowanie strumienia emisji składników emitowanych przez skórę, Ocena poziomu zanieczyszczeń wód powierzchniowych (cieki i zbiorniki wodne, Badanie poziomu zanieczyszczeń gleby i osadów dennych, Pomiar emisji związków biogennych przez roślinność 26
27 PRÓBNIKI PASYWNE DOSTEPNE W OBROCIE HANDLOWYM Nazwa handlowa Ogawa PS ORSA 5, National Dräger Producent Obszar wykorzystywania Anality Ogawa & Co. USA Inc Draeger Safety UK Ltd Monitoring powietrza atmosferycznego Kontrola jakości powietrza wewnętrznego Monitoring indywidualny, Monitoring powietrza atmosferycznego, Kontrola jakości powietrza wewnętrznego NO, NO 2, O 3, SO 2 Związki chemiczne z grupy LZO Próbnik pasywny Perkin Elmer Perkin Elmer Monitoring indywidualny, Monitoring powietrza atmosferycznego, Kontrola jakości powietrza wewnętrznego Związki chemiczne z grupy LZO OMV M Company Monitoring indywidualny, Kontrola jakości powietrza wewnętrznego Związki chemiczne z grupy LZO UMEx Series SKC Inc. Monitoring indywidualny, Kontrola jakości powietrza wewnętrznego Aldehydy (w tym formaldehyd), SO 2, NO 2, aminy, Radiello Series Fundazione Salvatore Maugeri Kontrola jakości powietrza atmosferycznego, Kontrola jakości powietrza wewnętrznego, Monitoring atmosfery na stanowisku pracy Związki chemiczne z grupy LZO, Aldehydy, SO 2, NO 2, HF, HCl, H 2 S, O 3, NH 3, G.A.B.I.E. Tecora Monitoring indywidualny, Monitoring atmosfery na stanowisku pracy Związki chemiczne z grupy LZO, 27
28 PRÓBNIKI PASYWNE DOSTEPNE W OBROCIE HANDLOWYM Nazwa handlowa Chemcatcher Gore-Sorber MESCO SPMD AQUASENSE- P (POCIS) PETREX Producent Obszar wykorzystywania Anality University of Portsmouth, Chalmers University of Technology W. L. Gore & Associates, Inc. Gerstel Mühlheim Environmental Sampling Technologies Inc. Environmental Sampling Technologies Inc. Northeast Research Institute (NERI) Monitoring jakości cieków oraz zbiorników wodnych Monitoring jakości cieków i zbiorników wodnych, Pobieranie próbek analitów z gleby i osadów dennych Monitoring jakości cieków oraz zbiorników wodnych Monitoring jakości powietrza atmosferycznego, Monitoring jakości cieków oraz zbiorników wodnych, Pobieranie próbek analitów z gleby i osadów dennych Monitoring jakości cieków oraz zbiorników wodnych Pobieranie próbek analitów z gleby i osadów dennych pestycydy, związki z grupy PCB i WWA, trwałe zanieczyszczenia organiczne związki chemiczne z grupy lotnych oraz średniolotnych związków organicznych, związki z grupy WWA pestycydy, związki z grupy WWA i PCB związki z grupy WWA i PCB, pestycydy pestycydy, naturalne i syntetyczne hormony, związki hydrofilowe, farmaceutyki związki chemiczne z grupy lotnych oraz średniolotnych związków organicznych 28
29 INSTALACJA PRÓBNIKÓW PASYWNYCH W CELU POBRANIA PRÓBEK ANALITÓW Z WODY POWIERZCHNIOWEJ Dno zbiornika wodnego M. R. Rosen, D. A. Alvarez, S. L. Goodbred, T. J. Leiker, R. Patiño, J. Environ. Qual., 39 (2010)
30 ROZWIĄZANIA KONSTRUKCYJNE PRÓBNIKÓW PASYWNYCH OPRACOWANYCH W KATEDRZE CHEMII ANALITYCZNEJ, WCH, PG Permeacyjny próbnik pasywny typu pudełkowego przeznaczony do oznaczania lotnych związków organicznych w powietrzu wewnętrznym (np. pomieszczenia przeznaczone na pobyt stały ludzi); Próbnik pasywny przeznaczony do pobierania próbek analitów z grupy: WWA, chlorofenoli, pestycydów chloroorganicznych z wody (z rozpuszczalnikiem jako medium sorpcyjne), 30
31 PERMEACYJNY PRÓBNIK PASYWNY TYPU PUDEŁKOWEGO Z WARSTWĄ SORBENTA 1. Polietylenowa pokrywa usuwana podczas ekspozycji próbnika, 2. Podkładka teflonowa, 3. Membrana z PDMS (powierzchnia 13 cm 2 ), 4. Podkładka z metalową siatką ochronną, 5. Podkładka teflonowa, 6. Gwintowana osłona zewnętrzna próbnika, 7. Uszczelka z tworzywa sztucznego, 8. Tylna pokrywa próbnika, 9. Gniazdo na uchwyt próbnika, 10. Śruba mocująca, 11. Złoże sorpcyjne (węgiel aktywny ok. 200 mg o granulacji mesh) 12. Zwitek waty bawełnianej Desorpcję zatrzymanych na złożu sorpcyjnym analitów przeprowadza się w naczynkach chromatograficznych z wykorzystaniem 1 ml rozpuszczalnika CS 2 31
32 PRÓBNIK PASYWNY TYPU PERMEACYJNEGO (typu pudełkowego) DO POBIERANIA PRÓBEK ANALITÓW ORGANICZNYCH Z WODY Z ROZPUSZCZALNIKIEM JAKO MEDIUM SORPCYJNE Czas ekspozycji próbnika pasywnego: od 30 do 60 dni, Objętość komory próbnika: 1 ml, Stosowane medium sorpcyjne: cykloheksan lub izo-oktan, Wykorzystywany do pobierania próbek analitów z grupy: WWA, chlorofenoli, pestycydów chloroorganicznych, Możliwość oznaczania analitów zatrzymanych w medium sorpcyjnym bez wcześniejszego etapu przygotowania próbki (bezpośrednia analiza próbek medium zatrzymującego) miedziana siatka ochronna uszczelka teflonowa nakrętki ze stali nierdzewnej uszczelka membrana korpus ze stali nierdzewnej rozpuszczalnik A. Kot, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Trend. Anal. Chem., 19 (2000)
33 PRÓBNIKI PASYWNE OPRACOWANE W INNYCH OŚRODKACH NAUKOWYCH Rurki z polietylenu ze złożem sorpcyjnym (Versatile, Easy and Rapid Atmospheric Monitor - VERAM) przeznaczone do oznaczania w powietrzu wewnętrznym związków z grupy LZO opracowany przez zespół prof. M. de la Guardia (University of Valencia); Waterloo Membrane Sampler (WMS) opracowany w Uniwersytecie Waterloo przez zespół prof. T. Góreckiego, przeznaczony do pobierania próbek analitów z grupy LZO z medium gazowego 33
34 RURKI Z POLIETYLENU ZE ZŁOŻEM SORPCYJNYM (Versatile, Easy and Rapid Atmospheric Monitor - VERAM) 5 mg węgla aktywnego 20 mg Florisilu Czas ekspozycji próbników w pomieszczeniu zamkniętym - od 8 do 24 godziny, Badania jakości powietrza wewnętrznego prowadzono w takich pomieszczeniach jak: magazyn, laboratorium oraz warsztat naprawy pojazdów mechanicznych. Przygotowanie odcinków rurek z LDPE Zgrzanie rurki od dołu Wypełnienie rurki porcją materiału sorpcyjnego Zgrzanie rurki od góry i homogenizacja S. Ly-Verdu et al., Anal. Chim. Acta, 677 (2010)
35 RURKI Z POLIETYLENU ZE ZŁOŻEM SORPCYJNYM (VERAM) Przygotowanie próbnika pasywnego do pracy Napełnienie próbnika, Zgrzanie zewnętrznych ścianek próbnika, Homogenizacja. Pobieranie próbek analitów z medium gazowego Zakończenie etapu pobierania próbek analitów z medium gazowego i przechowywanie próbników w hermetycznie zamykanych naczynkach Transport do laboratorium Jakościowe i ilościowe oznaczanie analitów zatrzymanych na złożu sorpcyjnym próbnika pasywnego Umieszczenie próbników w naczynkach do analizy fazy nadpowierzchniowej Analiza fazy nadpowierzchniowej: 150 o C, 10 min. GC-MS D. Sanjuan-Herraez et al., Talanta, 98 (2012)
36 WATERLOO MEMBRANE SAMPLER (WMS) Membrana z PDMS Złoże sorpcyjne Aluminiowy kapsel Naczynko chromatograficzne o obj. 2 ml Złoże sorpcyjne węgiel aktywny 250 mg, Dostępne dwie wersje: użytek jednorazowy lub do wielokrotnego użycia, Grubość membrany z PDMS 75 µm, Mały koszt i łatwy dostęp do elementów konstrukcyjnych próbnika, Różne funkcje pojemnika: pojemnik na sorbent, naczynko do ekstrakcji za pomocą rozpuszczalnika CS 2 (1 ml) S. Seethapathy, T. Górecki, J. Chromatogr. A, 1218 (2011)
37 WATERLOO MEMBRANE SAMPLER (WMS) Ekspozycja próbnika (od 3 do 16 dni) Koniec etapu ekspozycji próbnika. Transport do laboratorium Desorpcja za pomocą rozpuszczalnika (1 ml CS 2 ) Automatyczny podajnik próbek Usunięcie aluminiowego kapsla z membraną (PDMS) Nałożenie aluminiowego kapsla z membraną pokrytą PTFE S. Seethapathy, T. Górecki, J. Chromatogr. A, 1218 (2011)
38 Określenie poziomu zawartości związków chemicznych z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksyleny) w powietrzu atmosferycznym na terenie aglomeracji Trójmiejskiej i Tczewa z wykorzystaniem próbników pasywnych na etapie pobierania próbek analitów 38
39 CEL POMIARÓW Uzyskanie informacji na temat: Obecności i poziomach stężeń potencjalnych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na terenie objętym monitoringiem, Zmienności składu zanieczyszczeń i ich ilości w czasie i przestrzeni, Potencjalnych zródeł emisji zanieczyszczeń, Procesów transportu i przemian zanieczyszczeń w powietrzu, Poziomu imisji i intensywności depozycji zanieczyszczeń 39
40 PRÓBNIK PASYWNY TYPU DYFUZYJNEGO Radiello Typ monitorowanego powietrza Powietrze atmosferyczne Technika uwalniania analitów ze złoża Warunki pracy Czas ekspozycji próbnika 14 dni termiczna desorpcja Pobierane anality Związki chemiczne z grupy BTEX Wilgotność powietrza: 15 90%, Prędkość wiatru: 0,1 10 m/s Parametr 1. Bariera/membrana dyfuzyjna Bariera dyfuzyjna Mikroporowaty polietylen Długość membrany 60 mm Średnica zewnętrzna 16 mm Grubość 5 mm Porowatość 10 2 mm Długość strefy dyfuzyjnej 150 mm Parametr 2. Rurka wypełniona złożem sorpcyjnym Materiał Stalowa siatka Medium sorpcyjne Carbograph 4 (sadza grafityzowana mesh) Masa złoża sorpcyjnego mg Długość 60 mm Średnica zewnętrzna 4.8 mm M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Inter. J. Environ. Anal. Chem., 94 (2014) ; 40
41 PRÓBNIK PASYWNY TYPU DYFUZYJNEGO Radiello 1 bariera dyfuzyjna, 2 stalowa rurka wypełniona medium sorpcyjnym Próbniki pasywne umieszcza się w stalowej klatce w celu zabezpieczenia przed niekorzystnym działaniem warunków atmosferycznych, Próbniki pasywne są instalowane na wysokości ok. 3 m, W każdej klatce instaluje się dwa próbniki pasywne w odległości co najmniej 20 cm, M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Inter. J. Environ. Anal. Chem., 94 (2014)
42 SIEĆ STACJI POMIAROWYCH FUNDACJI ARMAAG NA TERENIE AGLOMERACJI TRÓJMIEJSKIEJ AM1 - Gdańsk ul. Powstańców Warszawskich; AM2 - Gdańsk ul. Kaczeńce; AM3 - Gdańsk ul. Wyzwolenia; AM4 - Gdynia ul. Porębskiego; AM5 - Gdańsk ul. Ostrzycka; AM6 - Sopot ul. Bitwy pod Płowcami; AM8 - Gdańsk ul. Leczkowa; AM10 - Gdynia ul. Wendy; 42
43 PROCEDURA ANALITYCZNA OZNACZANIA ZWIĄZKÓW Z GRUPY BTEX W POWIETRZU ATMOSFERYCZNYM M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Air Quality, Atmosphere & Health, doi: /s x,
44 ŚREDNIOMIESIĘCZNE WAŻONE W CZASIE STĘZENIE BEZNENU W POWIETRZU ATMOSFERYCZNYM NA TERENIE AGLOMERACJI TRÓJMIEJSKIEJ W ROKU 2012 M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Air Quality, Atmosphere & Health, doi: /s x,
45 PROFIL STĘŻENIA TOLUENU, ETYLOBENZENU I KSYLENÓW W POWIETRZU ATMOSFERYCZNYM NA TERENIE AGLOMERACJI TRÓJMIEJSKIEJ W ROKU 2012 M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Air Quality, Atmosphere & Health, doi: /s x,
46 ŚREDNIOROCZNE STĘŻENIE BEZNEZNU W POWIETRZU ATMOSFERYCZNYM NA TERENIE AGLOMERACJI TRÓJMIEJSKIEJ W LATACH ,2 o C 9,7 o C 8,7 o C 8,4 o C 7,3 o C M. Marć, B. Zabiegała, V. Siemonov, J. Namieśnik, CLEAN Soil, Air, Water, DOI: /clen ,
47 PORÓWNANIE WYNIKÓW POMIARU STĘŻENIA BENZENU W POWIETRZU ATMOSFERYCZNYM Z WYKORZYSTANIEM DWÓCH PROCEDUR ANALITYCZNYCH Stężenie benzenu [µg/m 3 ] Pomiar bezpośredni z wykorzystaniem automatycznego analizatora Procedura oparta na wykorzystaniu próbników pasywnych na etapie pobierania próbek analitów 1 0 S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Anal. Bioanal. Chem., 403 (2012)
48 Badanie jakości powietrza wewnętrznego (IAQ) w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt stały ludzi z wykorzystaniem techniki pasywnego pobierania próbek analitów 48
49 POWODY PROWADZENIA BADAŃ JAKOŚCI POWIETRZA WEWNĘTRZNEGO jako odpowiedź na narzekania użytkowników pomieszczeń na złą jakość powietrza wewnętrznego objawiającą się np. wystąpieniem objawów związanych z tzw. syndromem chorych budynków (SBS), jako część badań epidemiologicznych, w celu oceny skuteczności działań podjętych na rzecz poprawy jakość powietrza wewnętrznego, w celu sprawdzenia czy określone parametry powietrza wewnętrznego (np. poziom stężenia związków chemicznych z grupy lotnych związków organicznych) są zgodne zapisami zawartymi w obowiązujących przepisach prawnych. 49
50 ANALITYKA I MONITORING ZANIECZYSZCZEŃ POWIETRZA WEWNĘTRZNEGO PROBLEMY I WYZWANIA stężenie analitów w powietrzu wewnętrznym jest na znacznie wyższym poziomie niż w powietrzu atmosferycznym endogenne źródła emisji, duża różnorodność zanieczyszczeń, możliwość występowania tego samego związku na różnych poziomach zawartości w pomieszczeniach o podobnej wielkości i przeznaczeniu, konieczność prowadzenia badań w trakcie normalnej eksploatacji pomieszczeń, brak odpowiednich wzorców i materiałów odniesienia. 50
51 WYKORZYSTANIE PRÓBNIKÓW PASYWNYCH TYPU DYFUZYJNEGO Radiello W BADANIACH JAKOŚCI POWIETRZA WEWNĘTRZNEGO Próbniki pasywne instalowano wewnątrz pomieszczenia zamkniętego na wysokości ok. 180 cm, w odległości co najmniej 1 m od siebie, Czas ekspozycji próbników pasywnych typu dyfuzyjnego Radiello w pomieszczeniu zamkniętym wynosił od 12 do 24 godzin, Zidentyfikowanie potencjalnych źródeł emisji związków zaliczanych do monoterpenów w powietrzu wewnętrznym, Oznaczanie związków zaliczanych do monoterpenów (α-pinen, 3-Karen, D-Limonen) w powietrzu wewnętrznym mieszkań zlokalizowanych na terenie Gdańska, Gdyni oraz Tczewa, Określenie wpływu aktywności człowieka na zawartość związków zaliczanych do monoterpenów w powietrzu wewnętrznym, S. Król, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., (2014)
52 ŚREDNIE WAŻONE W CZASIE STĘZENIE (12 godzinne) D- LIMONENU W CZASIE DNIA I NOCY W POWIETRZU WEWNĘTRZNYM POMIESZCZENIA MIESZKALNEGO S. Król, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., (2014)
53 ŚREDNIE WAŻONE W CZASIE STĘŻENIE ZWIĄZKÓW ZALICZANYCH DO MONOTERPENÓW W POWIETRZU WEWNĘTRZNYM NOWOWEGO POMIESZCZENIA MIESZKALNEGO M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 481 (2014)
54 m-1 m-2 m-3 m-4 m-5 m-6 m-8 m-9 ŚREDNIE WAŻONE W CZASIE STĘŻENIE TOLUENU W POWIETRZU WEWNĘTRZNYM POMIESZCZEŃ MIESZKALNYCH 800 technika pasywna 700 technika dynamiczna (rurki sorpcyjne) Stężenie toluenu [µg/m 3 ] m-10 m-11 m-12 m-13 numer mieszkania 54
55 SUMARYCZNA ZAWARTOŚĆ ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH Z GRUPY LZO (TVOC) W POWIETRZU WEWNTRZNYM 4 3,5 technika pasywna technika dynamiczna (rurki sorpcyjne) 3 Stężenie [mg/m 3 ] 2,5 2 1,5 1 0, numer mieszkania 55
56 Badanie wielkości strumienia emisji związków organicznych emitowanych z powierzchni materiałów wewnętrznych w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt stały ludzi z wykorzystaniem małogabarytowych pasywnych komór emisyjnych 56
57 ZWIĄZKI ORGANICZNYCH EMITOWANE Z MATERIAŁÓW WEWNĘTRZNYCH terpeny węglowodory alifatyczne aldehydy i ketony (formaldehyd) estry węglowodory aromatyczne alkohole 57
58 58
59 PRÓBNIKI PASYWNE (Passive Flux Sampler - PFS) i MAŁOGABARYTOWE PASYWNE KOMORY EMISYJNE Podstawowymi zaletami próbników pasywnych do badania procesu emisji różnego typu zanieczyszczeń organicznych są: możliwość pracy in-situ, eliminacja źródła zasilania w energię, brak dodatkowego wyposażenia w postaci linii do transportu strumienia gazu obojętnego, określenie strumienia emisji zanieczyszczeń w warunkach rzeczywistych (temperatura, ciśnienie i wilgotność powietrza wewnątrz pomieszczenia), prostota obsługi, możliwość instalacji w dowolnym miejscu pomieszczenia mieszkalnego bez ingerencji w zachowanie i aktywność użytkowników. M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Crit. Rev. Anal. Chem., 43 (2013)
60 ROZWIĄZANIE KONSTRUKCYJNE MAŁOGABARYTOWEJ PASYWNEJ KOMORY EMISYJNEJ (opracowanie zespołu z Katedry Chemii Analitycznej, WCh, PG) ciężarek (0,5 kg) zapewniający odpowiedni docisk komory do podłoża, obudowa z wypolerowanej stali nierdzewnej o objętości wewnętrznej 3,65 dm 3 i średnicy podstawy rzędu 24 cm, uchwyt zapewniający łatwy transport urządzenia w dowolne miejsce pomieszczenia zamkniętego, silikonowa uszczelka zapewniająca szczelność układu w trakcie pobierania próbek analitów, próbnik pasywny typu dyfuzyjnego Radiello, zainstalowany w centralnym punkcie komory emisyjnej. M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 481 (2014)
61 TOK POSTĘPOWANIA ANALITYCZNEGO czas ekspozycji 5 godzin temperatura pomieszczenia o C Pierwszy etap : desorpcja analitów zatrzymanych na złożu sorpcyjnym próbnika pasywnego typu dyfuzyjnego Radiello oraz ich transport na złoże sorpcyjne mikropułapki (0 o C) Drugi etap: desorpcja analitów z mikropułapki (300 o C) transport analitów na czoło kolumny chromatograficznej kolumna kapilarna DB-5ms 0,25 mm x 30 m x 0,25µm, temperatura linii przesyłowej GC-MS: 300 o C, spektrometr mas (5873 Network Mass Selective Detector) M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 481 (2014)
62 PROFIL EMISJI ZWIĄZKÓW Z GRUPY MONOTERPENÓW Z POWIERZCHNI MATERIAŁU DREWNOPOCHODNEGO strumień emisji 3-Karenu [µg/m 2. h] strumień emisji α-pinenu [µg/ 2. h] strumień emisji D-Limonenu [µg/m 2. h] M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Sci. Total Environ., 481 (2014)
63 ROZWIĄZANIE KONSTRUKCYJNE PRÓBNIKA PASYWNEGO (opracowanie zespołu z Katedry Chemii Analitycznej, WCh, pg) pokrywa wykonana z wypolerowanej stali nierdzewnej korpus próbnika pasywnego wykonany z wypolerowanej stali nierdzewnej uszczelka wykonana z teflonu rurka wykonana z nierdzewnej stalowej siatki wypełniona medium sorpcyjnym (Carbograph 4) 63
64 ROZWIĄZANIE KONSTRUKCYJNE PRÓBNIKA PASYWNEGO (opracowanie zespołu z Katedry Chemii Analitycznej, WCh, pg) masa 400 g, wysokość 35 mm, średnica wewnętrzna 50 mm, zainstalowana wewnątrz próbnika pasywnego rurka wykonana jest z nierdzewnej stalowej siatki o długości 60 mm i średnicy zewnętrznej rzędu 4,8 mm. Wnętrze rurki wypełnione jest medium sorpcyjnym (Carbograph 4): wielkość ziaren sorbentu: mesh, masa sorbentu: mg. wysokość złoża sorpcyjnego nad badaną powierzchnią 20 mm. 64
65 KURZ DOMOWY SPECYFICZNY TYP PRÓBNIKA PASYWNEGO ZWIĄZKI Z GRUPY PBDE (środki opóźniające procesy palenia) ZWIĄZKI Z GRUPY WWA I PCB ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE ŚRODOWISKO WEWNĘTRZNE PESTYCYDY ZWIĄZKI Z GRUPY LOTNYCH I ŚRDNIOLONYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH 65
66 RODZAJE KURZU DOMOWEGO Kurz zbierany z powierzchni elementów wyposażenia pomieszczeń mieszkalnych, Kurz odkurzaczowy, Kurz zbierany z miejsc trudnodostępnych (rzadko oczyszczanych): Telewizory, Radia, Sprzęt AGD, Komputery i monitory, Drukarki itd. 66
67 PROCEDURA ANALITYCZNA OZNACZANIA ZWIĄZKÓW Z GRUPY PBDE W PRÓBKACH KURZU DOMOWEGO S. Król, J. Namieśnik, B. Zabiegała, J. Chromatogr. A, 1294 (2012)
68 UDZIAŁ PROCENTOWY POSZCZEGÓLNYCH ZWIĄZKÓW Z GRUPY PBDE W OGÓLNEJ ILOŚCI TYCH ZWIĄZKÓW W PRÓBKACH KURZU DOMOWEGO S. Król, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Chemosphere,
69 STĘŻENIE WYBRANYCH ZWIĄZKÓW Z GRUPY PBDE W OZNACZONYCH W DWÓCH PRÓBKACH KURZU S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, J. Chromatogr. A, 1294 (2012)
70 LISTA WYBRANYCH PRAC PRZEGLĄDOWYCH ZWIĄZANYCH Z WYKORZYSTANIEM TECHNIKI PASYWNEJ W ANALITYCE ŚRODOWISKA 1. J. Namieśnik, B. Zabiegała, A. Kot-Wasik, M. Partyka, A. Wasik, Passive sampling and/or extraction techniques in environmental analysis: A review, Anal Bioanal Chem, 381 (2005) , 2. M. Partyka, B. Zabiegała, J. Namieśnik, A. Przyjazny, Application of passive samplers in monitoring of organic constituents of air, Crit Rev Anal Chem, 37 (2007) 51-78, 3. A. Kot-Wasik, B. Zabiegała, M. Urbanowicz, E. Dominiak, A. Wasik, J. Namieśnik, Advances in passive sampling in environmental studies, Anal. Chim. Acta, 602 (2007) B. Zabiegała, A. Kot-Wasik, M. Urbanowicz, J. Namieśnik, Passive sampling as a tool for obtaining reliable analytical information in environmental quality monitoring, Anal Bioanal Chem, 396 (2010) , 5. S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Monitoring VOCs in atmospheric air II. Sample collection and preparation, TrAC, 29 (2010) , 6. S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Monitoring and analytics of semivolatile organic compounds (SVOCs) in indoor air, Anal Bioanal Chem, 400 (2011) , 7. M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Testing and sampling devices for monitoring volatile and semi-volatile organic compounds in indoor air, TrAC, 32 (2012) 76-86, 8. M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Miniaturized Passive Emission Chambers for In Situ Measurement of Emissions of Volatile Organic Compounds, Crit Rev Anal Chem, 43 (2013)
71 LISTA WYBRANYCH PRAC ORYGINALNYCH ZWIĄZANYCH Z WYKORZYSTANIEM TECHNIKI PASYWNEJ W ANALITYCE ŚRODOWISKA 1. B. Zabiegała, M. Urbanowicz, K. Szymanska, J. Namiesnik, Application of passive sampling technique for monitoring of BTEX concentration in urban air: Field comparison of different types of passive samplers, J Chromatogr Sci, 48 (2010) , 2. B. Zabiegała, M. Urbanowicz, J. Namieśnik, T. Górecki, Spatial and seasonal patterns of benzene, toluene, ethylbenzene, and xylenes in the Gdańsk, Poland and surrounding areas determined using radiello passive samplers, J Environ Qual, 39 (2010) , 3. B. Zabiegała, C. Sǎrbu, M. Urbanowicz, J. Namieśnik, A comparative study of the performance of passive samplers, J Air Waste Manag Assoc, 61 (2011) , 4. S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Measurement of benzene concentration in urban air using passive sampling, Anal Bioanal Chem, 403 (2012) , 5. S. Król, J. Namiesnik, B. Zabiegała, α-pinene, 3-carene and d-limonene in indoor air of Polish apartments: The impact on air quality and human exposure, Sci Total Environ, (2014) , 6. S. Król, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Determination of polybrominated diphenyl ethers in house dust using standard addition method and gas chromatography with electron capture and mass spectrometric detection, J Chromatogr A, 1249 (2012) M. Marć, B. Zabiegała, J. Namieśnik, Application of passive sampling technique in monitoring research on quality of atmospheric air in the area of Tczew, Poland, Inter J Environ Anal Chem, 94 (2014) M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, Small-scale passive emission chamber for screening studies on monoterpene emission flux from the surface of wood-based indoor elements, Sci Total Environ, 481 (2014) 35-46, 9. M. Marć, J. Namieśnik, B. Zabiegała, BTEX concentration levels in urban air in the area of the Tri-City agglomeration (Gdansk, Gdynia, Sopot), Poland, Air Quality, Atmosphere & Health, DOI: /s x, 2014, 10. M. Marć, B. Zabiegała, V. Siemonov, J. Namieśnik, The relationships between BTEX, NO x and O 3 concentrations in urban air in Gdansk and Gdynia, Poland, Clean Soil, Air, Water, DOI: /clen ,
72 Katedra Chemii Analitycznej 72
73 Kursy i szkolenia organizowane przez Katedrę Chemii Analitycznej Kursy indywidualne "Na zamówienie, Kursy grupowe Na zamówienie, Chromatografia Gazowa - poziom podstawowy, Aspekty praktyczne wykorzystania Chromatografii Gazowej, Kontrola i jakość wyników pomiarów analitycznych, Współczesna chromatografia cieczowa, Praktyczne zastosowania chromatografii cieczowej, Kurs LC-MS, Przygotowanie próbek do analizy, ABC techniki SPE, Szkolenia indywidualne w zakresie HPLC. 73
74 WSPÓŁPRACA Z ZAGRANICZNYMI UCZELNIAMI I INSTYTUCJAMI NAUKOWYMI JEDNOSTKA NAUKOWA The Hebrew University of Jerusalem The Sofia University, Bulgaria The Vienna University of Technology, Austria University of Waterloo, Canada University of Valencia, Spain University of the West of Scotland, UK Ioanninna University, Greece University of Patras, Greece Joint Institute for Nuclear Research, Russian Federation Technical University of Lvow, Ukraine Babes- Bolai University, Romania Laboratory of Analytical Bioinorganic and Environmental Chemistry (LCABIE) in Pau, France Daugavpils University, Latvia SZEF ZESPOŁU prof. Shela Gorinstein prof. Vasil Simeonov prof. Stefan Tsakovski prof. Erwin Rosenberg prof. Tadeusz Górecki prof. Miguel de la Guardia prof. Calum Morrison prof. Ioannis Constantinou prof. Ioannis Kalavrouziotis prof. Georgios Tsiamis prof. Marina Frontasyeva prof. Michal Bratyczak prof. Costel Sarbu prof. Ryszard Łobiński prof. Sergiejs Osipovs
75 Ocena i kontrola jakości wyników pomiarów analitycznych, (praca zbiorowa pod redakcją P. Konieczki i J. Namieśnika), WNT, Warszawa,
76 European Master in Quality in Analytical Laboratories - EMQAL 76
77 GRANT przyznany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju M O D A S Opracowanie i atestacja nowych typów materiałów odniesienia niezbędnych do uzyskania akredytacji europejskiej przez polskie laboratoria, zajmujące się analityką przemysłową. Realizatorzy: prof. Baranowska (WCh PŚl) prof. E. Bulska (WCh UW) prof. B. Buszewski (WCh UMK) prof. K. Chojnacka (WCh PWr) prof. M. Jarosz (WCh PW) dr hab. H. Motrenko-Polkowska (ICHTiJ) prof. J. Namieśnik (WCh PG) - Kierownik Info: Kontakt: modaspg2012@gmail.com 77
78 GRANT przyznany przez Narodowe Centrum Nauki Przenośny system e-nos do określania pochodzenia surowcowego destylatów rolniczych 2012/05/B/ST4/01984 GRANT przyznany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Monitoring uciążliwości zapachowej pochodzenia rafineryjnobytowego w Aglomeracji Trójmiejskiej przy wykorzystaniu technologii elektronicznego nosa DZP/PBSII/1933/
79 TraceSpec th Workshop on Progress in Trace Metal Speciation for Environmental Analytical Chemistry Gdańsk, Poland, September 04-07, 2016 Info: Kontakt: 79
80 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 80
TECHNOLOGIE OCHRONY ŚRODOWISKA. (studia II stopnia) Ocena zawartości węgla całkowitego i nieorganicznego w próbkach rzeczywistych (gleba, woda).
Kierunek i rodzaj TECHNOLOGIE OCHRONY ŚRODOWISKA Badanie jakości powietrza wewnętrznego. Porównanie dozymetrii pasywnej oraz metod dynamicznych wykorzystywanych do oceny jakości powietrza wewnętrznego.
Bardziej szczegółowoOFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH do zrealizowania w Katedrze Chemii Analitycznej
OFERTA TEMATÓW PRAC DYPLOMOWYCH do zrealizowania w Katedrze Chemii Analitycznej TECHNOLOGIA CHEMICZNA Sztuczny język - nowe narzędzie analityczne - technologii wytwarzania takich urządzeń kontrolno-pomiarowych
Bardziej szczegółowoPobieranie próbek gazowych
START Podział rodzajów próbek gazowych ze względu na miejsce pobrania Próbki powietrza atmosferycznego (pomiar imisji) Próbki powietrza (stanowiska pracy) Próbki powietrza z pomieszczeń zamkniętych (mieszkalnych)
Bardziej szczegółowoWymagania dotyczące badania czynników chemicznych w środowisku pracy w normach europejskich. dr Marek Dobecki - IMP Łódź
Wymagania dotyczące badania czynników chemicznych w środowisku pracy w normach europejskich dr Marek Dobecki - IMP Łódź 1 DOSTĘPNE NORMY EUROPEJSKIE: BADANIA POWIETRZA NA STANOWISKACH PRACY PN-EN 689:2002
Bardziej szczegółowoROZDZIELENIE OD PODSTAW czyli wszystko (?) O KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ
ROZDZIELENIE OD PODSTAW czyli wszystko (?) O KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ Prof. dr hab. inż. Agata Kot-Wasik Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska agawasik@pg.gda.pl ROZDZIELENIE
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Oznaczanie benzoesanu denatonium w skażonym alkoholu etylowym metodą wysokosprawnej
Bardziej szczegółowoZastosowanie materiałów odniesienia
STOSOWANIE MATERIAŁÓW ODNIESIENIA W PRAKTYCE LABORATORYJNEJ 1 Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/1 80-33 GDAŃSK e-mail:piotr.konieczka@pg.gda.pl
Bardziej szczegółowoLotne związki organiczne
mgr IVAN MAKHNIASHVILI mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr 1(51), s.
Bardziej szczegółowoOFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ
OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1069
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1069 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 17 lipca 2018 r. AB 1069 Nazwa i adres ARCELORMITTAL
Bardziej szczegółowoŚlesin, 29 maja 2019 XXV Sympozjum Analityka od podstaw
1 WYMAGANIA STAWIANE KOLUMNIE CHROMATOGRAFICZNEJ w chromatografii cieczowej Prof. dr hab. inż. Agata Kot-Wasik Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska agawasik@pg.edu.pl 2 CHROMATOGRAF
Bardziej szczegółowoFormularz opisu kursu (sylabus przedmiotu) na rok akademicki 2011/2010
Formularz opisu kursu (sylabus przedmiotu) na rok akademicki 2011/2010 Opis ogólny kursu: 1. Pełna nazwa przedmiotu: Metody Chromatografii... 2. Nazwa jednostki prowadzącej: Wydział Inżynierii i Technologii
Bardziej szczegółowoCentrum Doskonałości Analityki i Monitoringu Środowiska CEEAM
Centrum Doskonałości Analityki i Monitoringu Środowiska CEEAM Politechnika Gdańska Wydział Chemiczny Katedra Chemii Analitycznej ul. G. Narutowicza 11/12 80-952 Gdańsk Tel: (+45 58) 348 60 79 Fax: (+48
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (emisja, imisja)
L.p. 1 2 3 4 5 Badany obiekt Oznaczany składnik lub parametr Stężenie tlenków azotu (NO x ) WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (emisja, imisja) badawcza Sposób wykonania (nr instrukcji operacyjnej, nr normy
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1144
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1144 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 3 grudnia 2013 r. Nazwa i adres AB 1144 EKOLOGIS
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (emisja, imisja)
L.p. 1 2 3 4 Badany obiekt Oznaczany składnik lub parametr Stężenie tlenków azotu (NO x ) WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (emisja, imisja) badawcza Sposób wykonania (nr instrukcji operacyjnej, nr normy
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 753
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 753 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 28 września 2017 r. Nazwa i adres EMIPRO SP.
Bardziej szczegółowoDziałania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska
Działania KT nr 280 ds. Jakości Powietrza w zakresie ochrony środowiska Prof. Zygfryd Witkiewicz Wojskowa Akademia Techniczna VII ogólnopolska Konferencja Normalizacja w szkole 16 marca 2018 r. Strona
Bardziej szczegółowoKATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ
KATEDRA INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH LABORATORIUM INŻYNIERII CHEMICZNEJ, PROCESOWEJ I BIOPROCESOWEJ Absorpcja Osoba odiedzialna: Donata Konopacka - Łyskawa dańsk,
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (Pobieranie próbek) Metoda badawcza
WYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 () L.p. Badany obiekt 1 Gazy odlotowe E) 2 Gazy odlotowe E) 3 Gazy odlotowe E) 4 Gazy odlotowe E) 5 Gazy odlotowe E) 6 Gazy odlotowe E) Oznaczany składnik lub parametr pyłu
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1426
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1426 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 15 kwietnia 2016 Nazwa i adres: OTTO ENGINEERING
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (emisja, imisja)
L.p. 1 2 3 4 Badany obiekt Oznaczany składnik lub parametr Stężenie tlenków azotu (NO x ) badawcza Sposób wykonania (nr instrukcji operacyjnej, nr normy itp.) WBJ-2/IB/71 wydanie 6 z dnia 24.10.2018 r.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 3, Data wydania: 5 maja 2011 r. Nazwa i adres INSTYTUT PODSTAW
Bardziej szczegółowoWYNIKI POMIARÓW W ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA W OTOCZENIU STACJI TECHNICZNO-POSTOJOWEJ KABATY
WYNIKI POMIARÓW W ZANIECZYSZCZENIA POWIETRZA W OTOCZENIU STACJI TECHNICZNO-POSTOJOWEJ KABATY POMIARY WYKONANE NA KABATACH 1. POMIARY PASYWNE FENOLI WYKONANE ZA POMOCĄ PRÓBNIKÓW RADIELLO ROZMIESZCZONYCH
Bardziej szczegółowoJAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE
JAKOŚĆ POWIETRZA W WARSZAWIE Badania przeprowadzone w Warszawie wykazały, że w latach 1990-2007 w mieście stołecznym nastąpił wzrost emisji całkowitej gazów cieplarnianych o około 18%, co przekłada się
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakład Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody
Bardziej szczegółowoAnaliza śladów. Składnik śladowy stężenie poniżej 100ppm. poniżej 0.1% AŚ ok. 20% publikacji analitycznych
Analiza śladów Składnik śladowy stężenie poniżej 100ppm poniżej 0.1% AŚ ok. 20% publikacji analitycznych Analiza śladów Dziedziny zainteresowane analizą śladów Fizjologia roślin Ochrona środowiska Kryminologia
Bardziej szczegółowosystem monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych
system monitoringu zanieczyszczeń gazowych i pyłów w powietrzu atmosferycznym, z zastosowaniem zminiaturyzowanych stacji pomiarowych Pomiary stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w poszczególnych
Bardziej szczegółowoBadanie emisji lotnych związków organicznych z pianki poliuretanowej otwartokomórkowej OuadFoam 500 do Aprobaty Technicznej
00-611 Warszawa, ul. Filtrowa 1, tel. 22 8250471, fax. 22 8255286 Badanie emisji lotnych związków organicznych z pianki poliuretanowej otwartokomórkowej OuadFoam 500 do Aprobaty Technicznej Nr pracy: 02404/1
Bardziej szczegółowo1,4-Dioksan metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 141 146 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 1,4-Dioksan
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 797
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 797 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 19 października 2018 r. Nazwa i adres AB 797
Bardziej szczegółowoPCC ENERGETYKA BLACHOWNIA
Załącznik Nr1a- Jest integralną częścią Załącznika nr 1 do Umowy o dostawę i montaż urządzeń wraz z ich uruchomieniem części mechanicznej Centralnej Oczyszczalni Ścieków w PCC Energetyka Blachownia Sp.
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II
ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoWYKAZ METOD BADAWCZYCH w WBJ-2 (Pobieranie próbek) Metoda badawcza
L.p. Badany obiekt 1 Gazy odlotowe 2 Gazy odlotowe 3 Gazy odlotowe 4 Gazy odlotowe 5 Gazy odlotowe Oznaczany składnik lub parametr pyłu do stężenia pyłu pyłu do stężenia pyłu do oznaczenia stężenia pyłu
Bardziej szczegółowoChemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska. Instrukcja do ćwiczeń. Ćwiczenie 2
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Chemia środków ochrony roślin Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń Ćwiczenie 2 Ekstrakcja pestycydów chloroorganicznych z gleby i opracowanie metody analizy
Bardziej szczegółowoROLA INNOWACYJNYCH TECHNIK ANALITYCZNYCH W PRZEMYŚLE CHEMICZNYM
ROLA INNOWACYJNYCH TECHNIK ANALITYCZNYCH W PRZEMYŚLE CHEMICZNYM Jacek Namieśnik Katedra Chemii Analitycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk e-mail: jacek.namiesnik@pg.gda.pl
Bardziej szczegółowo1,2-Epoksy-3- -fenoksypropan
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 93 98 inż. AGNIESZKA WOŹNICA mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska
Bardziej szczegółowoAdsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi
Pracownia: Utylizacja odpadów i ścieków dla MSOŚ Instrukcja ćwiczenia nr 17 Adsorpcyjne oczyszczanie gazów z zanieczyszczeń związkami organicznymi Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny
Bardziej szczegółowoNARZĘDZIA DO KONTROLI I ZAPEWNIENIA JAKOŚCI WYNIKÓW ANALITYCZNYCH. Piotr KONIECZKA
1 NARZĘDZIA DO KONTROLI I ZAPEWNIENIA JAKOŚCI WYNIKÓW ANALITYCZNYCH Piotr KONIECZKA Katedra Chemii Analitycznej Wydział Chemiczny Politechnika Gdańska ul. G. Narutowicza 11/12 80-952 GDAŃSK e-mail: kaczor@chem.pg.gda.pl
Bardziej szczegółowoTabela 1. Ilość ważnych danych [%] dla sezonu letniego w 2014 r. w zweryfikowanej serii rocznej. Dwutlenek azotu
Tytuł zadania - pełna nazwa zadania : Wspomaganie regionalnego systemu monitoringu atmosfery ARMAAG/AIRPOMERANIA 2014-2015 Umowa na zadania o tytule jw. została podpisana 23 czerwca 2016 r. Zakres rzeczowy
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY).
BADANIE ZAWARTOŚCI WIELOPIERŚCIENIOWYCH WĘGLOWODORÓW AROMATYCZNYCH (OZNACZANIE ANTRACENU W PRÓBKACH GLEBY). Wprowadzenie: Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) to grupa związków zawierających
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 CHROMATOGRAFIA GAZOWA WPROWADZENIE DO TECHNIKI ORAZ ANALIZA JAKOŚCIOWA
Bardziej szczegółowo2. Ż. Bargańska, J. Namieśnik, Pesticide analysis of bee and bee product samples, Crit. Rev. Anal. Chem., 40 (2010) 159.
Publikacje w czasopismach z Listy Filadelfilskiej: 1. A. Dołęga, K. Baranowska, Ż. Jarząbek, ((4-Hydroxymethyl-1H-imidazole-N3)bis(tritert-butoxysilanethiolato-2O,S)cadmium(II), Acta Crystal., E64 (2008)
Bardziej szczegółowo4-Metylopent-3-en-2-on
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2007, nr4(54), s. 79 84 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 4-Metylopent-3-en-2-on
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1357
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1357 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5 Data wydania: 19 lipca 2016 r. AB 1357 Nazwa i adres GALESS
Bardziej szczegółowoANALIZA POWIETRZA WEWNĄTRZ SAMOCHODU POD KĄTEM ZANIECZYSZCZEŃ ZAPACHOWYCH I ORGANICZNYCH
ANALIZA POWIETRZA WEWNĄTRZ SAMOCHODU POD KĄTEM ZANIECZYSZCZEŃ ZAPACHOWYCH I ORGANICZNYCH Izabela SÓWKA 1, Anna JANICKA 2, Maria SKRĘTOWICZ 1, Urszula KITA 1, Maciej ZAWIŚLAK 2 1 Wydział Inżynierii Środowiska,
Bardziej szczegółowo2-Metyloazirydyna. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2011, nr 1(67), s. 143 147 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 2-Metyloazirydyna
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA TECHNICZNA ZESTAWU DO ANALIZY TERMOGRAWIMETRYCZNEJ TG-FITR-GCMS ZAŁĄCZNIK NR 1 DO ZAPYTANIA OFERTOWEGO
SPECYFIKACJA TECHNICZNA ZESTAWU DO ANALIZY TERMOGRAWIMETRYCZNEJ TG-FITR-GCMS ZAŁĄCZNIK NR 1 DO ZAPYTANIA OFERTOWEGO NR 113/TZ/IM/2013 Zestaw ma umożliwiać analizę termiczną próbki w symultanicznym układzie
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II. OznaczanieBTEX i n-alkanów w wodzie zanieczyszczonej benzyną metodą GC/FID oraz GC/MS 1
OznaczanieBTEX i n-alkanów w wodzie zanieczyszczonej benzyną metodą GC/FID oraz GC/MS 1 ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 5 Oznaczanie BTEX oraz n-alkanów w wodzie zanieczyszczonej
Bardziej szczegółowo2-(Dietyloamino)etanol
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 1(7 ), s. 83 87 2-(Dietyloamino)etanol metoda oznaczania mgr JOANNA KOWALSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa
Bardziej szczegółowoCO TO JEST CHEMIA ANALITYCZNA?
CO TO JEST CHEMIA ANALITYCZNA? AUTOR DEFINICJI Prof. Ch. N. REILLEY University of North Carolina, Chapel HILL, NC, USA Division of Analytical Chemistry American Chemical Society (ACS) Division of Analytical
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 797
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 797 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 24 stycznia 2019 r. Nazwa i adres AB 797 ArcelorMittal
Bardziej szczegółowoWysokosprawna chromatografia cieczowa dobór warunków separacji wybranych związków
Wysokosprawna chromatografia cieczowa dobór warunków separacji wybranych związków Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego Opis programu do ćwiczeń Po włączeniu
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1. Specyfikacja techniczna dla dostawy 1 szt. automatycznego analizatora stężenia benzenu w powietrzu atmosferycznym.
Załącznik nr 1 Specyfikacja techniczna dla dostawy 1 szt. automatycznego analizatora stężenia benzenu w powietrzu atmosferycznym. Tabela 1. Wymagania ogólne Lp. 1. Opis zadania Opis 2. Dokumentacja techniczna
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 950 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 5, Data wydania: 21 września 2012 r. Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoDichlorometan. metoda oznaczania UWAGI WSTĘPNE
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2009, nr 1(59), s. 135 140 inż. AGNIESZKA WOŹNICA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Dichlorometan
Bardziej szczegółowo1. Tytuł OSN 21: Powlekanie metodą napylania
1. Tytuł OSN 21: Powlekanie metodą napylania Cykl życia Tytuł skrócony Końcowe zastosowanie DU niklu metalicznego Tytuł systematyczny oparty na deskryptorze zastosowania SU: SU 3: Zastosowanie przemysłowe
Bardziej szczegółowoStr 1/7 SPRAWOZDANIE. z pracy badawczej pt.:
Str 1/7 SPRAWOZDANIE z pracy badawczej pt.: Badanie stężeń zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego z instalacji BIOFILTR w podoczyszczalni ścieków zlokalizowanej w Zakładach Uniq Lisner Spółka z o.o.
Bardziej szczegółowon-butan Numer CAS: 106-97-8 CH3 CH2 CH2 CH3 n-butan, metoda analityczna, metoda chromatografii gazowej, powietrze na stanowiskach
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr 1(63), s. 107 112 mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 n-butan metoda
Bardziej szczegółowoL.p. Wykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny wk. Powietrzeimisja. Powietrzeemisja
Załącznik 1 do zarządzenia nr 15/18 Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 26 marca 2018r. L.p. Wykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny Powietrzeimisja
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3. Ekstrakcja lotnych związków chloroorganicznych z wody techniką SPME (solid phase micro-extraction)
Ćwiczenie nr 3 Ekstrakcja lotnych związków chloroorganicznych z wody techniką SPME (solid phase micro-extraction) Wprowadzenie: Mikroekstrakcja do fazy stacjonarnej (z ang. Solid-Phase Micro Extraction)
Bardziej szczegółowoWykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny wk. Powietrzeimisja. Powietrzeemisja
Załącznik 1 do zarządzenia nr 13/17 Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 10 marca 2017r. Wykaz czynności Woda lub ścieki Gleby, odpady, osady, materiał roślinny Powietrzeimisja
Bardziej szczegółowo12 ZASAD ZIELONEJ CHEMII
Pracownia dyplomowa III rok Ochrona Środowiska Licencjat (OŚI) Ćwiczenie 3 Oznaczanie węglowodorów BTEX w glebie techniką ekstrakcji do fazy gazowej połączonej z analizą za pomocą chromatografii gazowej
Bardziej szczegółowoOcena roczna jakości powietrza w województwie pomorskim - stan w 2014 roku
Ocena roczna jakości powietrza w województwie pomorskim - stan w 2014 roku Adam Zarembski Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku WYDZIAŁ MONITORINGU www.gdansk.wios.gov.pl Pomorski Wojewódzki
Bardziej szczegółowoPropan. Numer CAS: 74-98-6 CH3-CH2-CH3
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2010, nr 1(63), s. 199 204 inż. AGNIESZKA WOŹNICA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Propan metoda
Bardziej szczegółowoProblemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek
Problemy oznaczania pierwiastków w osadach i glebie Marcin Niemiec, Jacek Antonkiewicz, Małgorzata Koncewicz-Baran, Jerzy Wieczorek Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Bardziej szczegółowoObieg węgla w Morzu Bałtyckim
Obieg węgla w Morzu Bałtyckim Karol Kuliński Zakład Chemii i Biochemii Morza Promotor: Prof. dr hab. inż. Janusz Pempkowiak Finansowanie: Działalność statutowa IOPAN, Temat II.2 Grant promotorski MNiSW
Bardziej szczegółowoOSN 22: Osadzanie cienkowarstwowe techniką odparowania
1. TYTUŁ OSN 22: Osadzanie cienkowarstwowe techniką odparowania Cykl życia Tytuł skrócony Końcowe zastosowanie DU niklu metalicznego Procesy odparowania w przemyśle półprzewodnikowym Tytuł systematyczny
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1134
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1134 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 21 listopada 2018 r. Nazwa i adres AB 1134
Bardziej szczegółowoKONTROLA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Z INSTALACJI SPALANIA ODPADÓW
KONTROLA EMISJI ZANIECZYSZCZEŃ Z INSTALACJI SPALANIA ODPADÓW Konferencja Alternatywne technologie unieszkodliwiania odpadów komunalnych Chrzanów 7 październik 2010r. 1 Prawo Podstawowym aktem prawnym regulującym
Bardziej szczegółowoNitroetan UWAGI WSTĘPNE. Nitroetan jest bezbarwną oleistą cieczą o charakterystycznym,
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2012, nr 1(71), s.117 121 Nitroetan metoda oznaczania inż. AGNIESZKA WOŹNICA dr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy Państwowy Instytut Badawczy
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1111
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1111 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 14 września 2018 r. Nazwa i adres PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoOZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC
OZNACZENIE JAKOŚCIOWE I ILOŚCIOWE w HPLC prof. Marian Kamiński Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska CEL Celem rozdzielania mieszaniny substancji na poszczególne składniki, bądź rozdzielenia tylko wybranych
Bardziej szczegółowoPodstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop.
Podstawy chromatografii i technik elektromigracyjnych / Zygfryd Witkiewicz, Joanna Kałużna-Czaplińska. wyd. 6-1 w PWN. Warszawa, cop. 2017 Spis treści Przedmowa 11 1. Wprowadzenie 13 1.1. Krótka historia
Bardziej szczegółowoCHROMATOGRAFIA CHROMATOGRAFIA GAZOWA
CHROMATOGRAFIA CHROMATOGRAFIA GAZOWA CHROMATOGRAFIA GAZOWA Chromatografia jest fizycznym sposobem rozdzielania gdzie rozdzielane składniki rozłożone są między dwiema fazami, Z których: jedna jest nieruchoma
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 073
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 073 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 4 grudnia 2017 r. AB 073 Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 13 Data wydania: 1 czerwca 2015 r. Nazwa i adres AB 896 Kod
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Prace wykonane w ramach projektu: Opracowanie i atestacja nowych typów materiałów odniesienia niezbędnych do uzyskania akredytacji europejskiej przez polskie laboratoria zajmujące
Bardziej szczegółowoTe cechy sprawiają, że system ACE jest idealnym narzędziem dla badaczy zajmujących się tematyką i badaniem obiegu węgla w przyrodzie.
SYSTEM ACE DO KONTROLI WYMIANY CO2 W GLEBIE Automatyczny system pomiarowy. Numer katalogowy: N/A OPIS Firma ADC BioScientific w 2006 roku wprowadziła na rynek system ACE automatyczny, bezobsługowy system
Bardziej szczegółowoModel fizykochemiczny i biologiczny
Model fizykochemiczny i biologiczny dr Czesław Kliś Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 896 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 16 listopada 2017 r. Nazwa i adres GRUPA INTERLIS
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 073
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 073 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 24 września 2018 r. AB 073 Nazwa i adres INSTYTUT
Bardziej szczegółowoParation metylowy metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2004, nr 4(42), s. 81-86 dr TERESA NAZIMEK Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki 20-950 Lublin ul. Jaczewskiego 2 Paration metylowy metoda oznaczania Numer
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 975
PCA ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 975 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 27 lipca 2015 r. Nazwa i adres ENVI-CHEM
Bardziej szczegółowo(studia II stopnia) Monitoring i analityka zanieczyszczeń środowiska Temat pracy
Porównanie modeli matematycznych transportu zanieczyszczeń rozpuszczonych w rzekach. (temat może być realizowany przez 2 osoby) Praca obejmuje implementację i porównanie modeli matematycznych służących
Bardziej szczegółowoRola normalizacji w ochronie wód. Jeremi Naumczyk Marzec, 2018
Rola normalizacji w ochronie wód Jeremi Naumczyk Marzec, 2018 Cel normalizacji Opracowywanie i publikowanie norm dotyczących procedur badania wód Procedury podane w normach są w przepisach prawnych (rozporządzenia
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1134
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1134 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 5 sierpnia 2014 r. Nazwa i adres AB 1134 PRZEDSIĘBIORSTWO
Bardziej szczegółowoBenzen metoda oznaczania
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy 2000, R. 16, nr 3(25), s. 41-45. mgr MARIA MADEJ mgr inż. ANNA JEŻEWSKA Centralny Instytut Ochrony Pracy 00-701 Warszawa ul. Czerniakowska 16 Benzen metoda oznaczania
Bardziej szczegółowoBadania trwałości i jednorodności wytworzonych materiałów referencyjnych gleby i kormorana
Badania trwałości i jednorodności wytworzonych materiałów referencyjnych gleby i kormorana Katedra Chemii Środowiska i Bioanalityki Wydział Chemii Uniwersytet Mikołaja Kopernika ul. Gagarina 7, Toruń Osad
Bardziej szczegółowoPracownia Polimery i Biomateriały. Spalanie i termiczna degradacja polimerów
Pracownia Polimery i Biomateriały INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA Spalanie i termiczna degradacja polimerów Opracowała dr Hanna Wilczura-Wachnik Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii Zakład Dydaktyczny Technologii
Bardziej szczegółowoLaboratorium Utylizacji Odpadów (Laboratorium Badawcze Biologiczno Chemiczne)
Laboratorium Utylizacji Odpadów (Laboratorium Badawcze Biologiczno Chemiczne) mgr inż. Maria Sadowska mgr Katarzyna Furmanek mgr inż. Marcin Młodawski Laboratorium prowadzi prace badawcze w zakresie: Utylizacji
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 994
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 994 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 13 stycznia 2016 r. Nazwa i adres: PROFTECH
Bardziej szczegółowoGranulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06
Granulowany węgiel aktywny z łupin orzechów kokosowych: BT bitumiczny AT - antracytowy 999-DL06 Granulowany Węgiel Aktywny GAC (GAC - ang. Granular Activated Carbon) jest wysoce wydajnym medium filtracyjnym.
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1100
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1100 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 10, Data wydania: 9 sierpnia 2016 r. Nazwa i adres AB 1100
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1169
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1169 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 6 Data wydania: 13 stycznia 2015 r. Nazwa i adres AB 1169
Bardziej szczegółowoOznaczanie lekkich węglowodorów w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 3 Oznaczanie lekkich węglowodorów w powietrzu atmosferycznym Węglowodory aromatyczne w powietrzu są w przeważającej części pochodzenia antropogennego. Dlatego też ich zawartość jest dobrym wskaźnikiem
Bardziej szczegółowoIlościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID
Ilościowa analiza mieszaniny alkoholi techniką GC/FID WPROWADZENIE Pojęcie chromatografii obejmuje grupę metod separacji substancji, w których występują diw siły: siła powodująca ruch cząsteczek w określonym
Bardziej szczegółowoPomiary jakości powietrza w Mielcu
Pomiary jakości powietrza w Mielcu Beata Michalak Regionalny Wydział Monitoringu Środowiska w Rzeszowie Tomasz Frączkowski Krajowe Laboratorium Referencyjne do spraw jakości powietrza atmosferycznego Podstawy
Bardziej szczegółowoMetody analizy jakościowej i ilościowej lipidów powierzchniowych i wewnętrznych owadów
Metody analizy jakościowej i ilościowej lipidów powierzchniowych i wewnętrznych owadów Dr Marek Gołębiowski INSTYTUT OCHRONY ŚRODOWISKA I ZDROWIA CZŁOWIEKA ZAKŁAD ANALIZY ŚRODOWISKA WYDZIAŁ CHEMII, UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowoRAPORT Z POMIARÓW PORÓWNAWCZYCH STĘŻENIA RADONU Rn-222 W PRÓBKACH GAZOWYCH METODĄ DETEKTORÓW PASYWNYCH
Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk LABORATORIUM EKSPERTYZ RADIOMETRYCZNYCH Radzikowskiego 152, 31-342 KRAKÓW tel.: 12 66 28 332 mob.:517 904 204 fax: 12 66 28
Bardziej szczegółowo