Przedmiotowy system oceniania z muzyki w klasach 4 6 Muzyczny świat

Transkrypt

1 Teresa Wójcik Przedmiotowy system oceniania z muzyki w klasach 4 6 Muzyczny świat

2 Projekt okładki Artur Gulewicz Redakcja Magdalena Młodnicka Korekta Lidia Machura Skład komputerowy Przemysław Piątek Copyright by MAC EDUKACJA S.A., Kielce 2005 Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie publikacji w całości lub fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. MAC EDUKACJA S.A Kielce, ul. Jagiellońska 74 tel , faks mac@mac.pl; infolinia

3 SPIS TREŚCI I. Dokumenty określające przedmiotowy system oceniania... 4 II. Specyfika oceniania z przedmiotu muzyka... 4 III. Obszary aktywności uczniów podlegające ocenie... 5 IV. Wymagania na poszczególne oceny z uwzględnieniem wszystkich tematów zajęć... 6 V. Kryteria oceny

4 I. DOKUMENTY OKREŚLAJĄCE PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2002 r. nr 51, poz. 458) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych (Dz. U. z 2004 r. nr 199, poz. 2046) Program nauczania plastyki i muzyki w klasach 4 6 Sztuka. Plastyka muzyka Agnieszki Misior-Waś i Teresy Wójcik Wewnątrzszkolny system oceniania II. SPECYFIKA OCENIANIA Z PRZEDMIOTU MUZYKA Ocena wiedzy i umiejętności uczniów z przedmiotu muzyka nie jest dla nauczyciela sprawą szablonową. Nauczyciel, dokonując oceny osiągnięć uczniów, powinien wziąć pod uwagę przede wszystkim: poziom uzdolnień i predyspozycji muzycznych ucznia indywidualny wkład pracy ucznia potrzebny do realizacji określonych działań muzycznych postawę i zaangażowanie ucznia wobec stawianych mu zadań uzyskany poziom wiedzy i umiejętności w zakresie różnych form aktywności muzycznej (śpiew, gra na instrumentach, ruch przy muzyce, percepcja muzyki) i wiadomości z teorii muzyki (historia muzyki, zasady muzyki) postawę ucznia wobec dóbr kultury i wytworów sztuki podejmowanie przez ucznia dodatkowych zadań muzycznych, włączanie się w życie artystyczne szkoły i środowiska uczestnictwo ucznia w zajęciach umiejętność formułowania przez niego problemów, wyciągania wniosków poszukiwanie własnych rozwiązań, obronę własnego poglądu. 4

5 III. OBSZARY AKTYWNOŚCI UCZNIÓW PODLEGAJĄCE OCENIE Wykonywanie praktycznych ćwiczeń muzycznych: rytmicznych, melodycznych, ruchowych, słuchowych (np.: wyklaskiwanie rytmu, śpiewanie wzorów melodycznych, realizację ruchową tematów muzycznych, określanie odległości interwałowych między dźwiękami). Aktywne działania w zakresie różnych form muzycznych: śpiewu, gry na instrumencie, słuchania muzyki, ruchu przy muzyce, twórczości muzycznej (np.: śpiewanie pieśni i piosenek, kanonów dwu-, trzygłosowych, przyśpiewek ludowych, granie akompaniamentu, fragmentów utworów różnych kompozytorów, rozpoznawanie stylu muzycznego epoki w słuchanych utworach, brzmienia instrumentów i głosów ludzkich, budowy formalnej utworu, wykonywanie kroków i figur określonego tańca, tworzenie melodii, ilustracji muzycznych do tekstów wiersza). Odpowiedzi ustne z zakresu znajomości: zasad muzyki (np.: elementów muzyki, znaków chromatycznych, interwałów muzycznych, trójdźwięków, budowy gam majorowych i minorowych), historii muzyki (np.: znajomość epok muzycznych, twórczości kompozytorów), form muzycznych. Prace domowe. Quizy i konkursy muzyczne. Ocenianie osiągnięć uczniów powinno być systematyczne i umotywowane ustnie przez nauczyciela. Ocena nie może być tylko wykładnikiem poziomu uzyskanej wiedzy i umiejętności, ale powinna zachęcać uczniów do rozwijania zainteresowań muzycznych. 5

6 IV. WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z UWZGLĘDNIENIEM WSZYSTKICH TEMATÓW ZAJĘĆ Lp. Temat lekcji Standard wymagań 1. Przywitajmy się piosenką Woła nas szkoła. Taktujemy na dwa, na trzy i na cztery 2. Instrumenty perkusyjne dużo rytmu i trochę melodii śpiewanie piosenki, taktowanie na dwa, na trzy i na cztery, rytmiczna recytacja tekstu na zasadzie echa poprawne wykonanie piosenki, poznanie budowy i brzmienia instrumentów perkusyjnych, dokonanie podziału instrumentów perkusyjnych na instrumenty o określonej i nieokreślonej wysokości dźwięków Wymagania konieczne (dopuszczający) piosenki Woła nas szkoła, wykazuje zainteresowanie treściami muzycznymi zawartymi w podręczniku Muzyczny świat i zeszycie ćwiczeń ucznia rozpoznaje na zdjęciach instrumenty wymienione w tekście piosenki (trąbka, bębenek, fortepian, flet, gitara, puzon), bierze udział w zabawie Muzykanci, Piosenki o instrumentach 3. Wykonujemy własne instrumenty muzyczne budowanie instrumentów perkusyjnych o nieokreślonej wysokości dźwięków z różnych dostępnych materiałów, śpiewanie piosenki z akompaniowaniem na własnych instrumentach perkusyjnych wykonuje prosty instrument perkusyjny według podanego wzoru, włącza się w śpiew piosenki Bieszczadzki trakt 4. Wartości rytmiczne nut i pauz pisze znaki graficzne nut i pauz, rozróżnia czas trwania różnych wartości rytmicznych, reaguje na pauzę w muzyce, rytmizuje tekst według wzoru rozpoznaje nuty i pauzy wśród różnych znaków graficznych, wyjaśnia pojęcie pauzy w muzyce 6

7 podstawowe (dostateczny) Woła nas szkoła nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wystukuje puls rytmiczny piosenki rozszerzające (dobry) rytmizuje teksty według podanego wzoru, prawidłowo taktuje na dwa, na trzy i na cztery Wymagania dopełniające (bardzo dobry) rytmizuje teksty według własnej inwencji, Woła nas szkoła jednocześnie taktując, przedstawia krótkie scenki ruchowe związane z wakacjami wykraczające (celujący) Woła nas szkoła, obserwując jej zapis nutowy, wykazuje inwencję twórczą w czasie wspólnych działań muzycznych umie podać różne znaczenia słowa koncert, rytmicznie recytuje rytm refrenu z wypełnieniem pauz ćwierćnutowych i półnutowych klaskaniem, śpiewa Piosenkę o instrumentach nauczyciela lub nagraniem z płyty CD wykonuje instrumenty perkusyjne z różnych dostępnych materiałów, Bieszczadzki trakt nauczyciela lub nagraniem z płyty CD określa w zapisie muzycznym wartości nut i pauz, bierze udział w zabawach muzycznych, których celem jest wykształcenie reakcji na pauzę w muzyce podaje ogólną charakterystykę instrumentów muzycznych wymienionych w tekście piosenki, rozpoznaje brzmienie instrumentów perkusyjnych i dokonuje ich podziału na instrumenty o określonej i o nieokreślonej wysokości dźwięku wyjaśnia słowo akompaniament, wykazuje się wyobraźnią i kreatywnością w czasie wykonywania własnych instrumentów perkusyjnych porównuje czas trwania danej wartości rytmicznej w stosunku do całej nuty, poprawnie pisze pauzy na pięciolinii poprawnie śpiewa Piosenkę o instrumentach, rozpoznaje brzmienie instrumentów solowych w słuchanych utworach muzycznych, charakteryzuje instrumenty perkusyjne, które najczęściej występują w orkiestrze Bieszczadzki trakt i akompaniuje do niej na instrumentach perkusyjnych według własnej inwencji rytmicznie recytuje tekst wiersza zgodnie z zapisem nutowym, określa łączny czas trwania kilku wartości rytmicznych wyjaśnia znaczenie pojęć:idiofony, membranofony, określa budowę i brzmienie instrumentów należących do grupy idiofonów i membranofonów, śpiewa Piosenkę o instrumentach, stosując się do jej zapisu muzycznego do refrenu piosenki Bieszczadzki trakt tworzy akompaniament na instrumentach perkusyjnych o ciekawej strukturze rytmicznej i opracowuje go z zespołem muzycznym wykonuje ćwiczenia muzyczne o podwyższonym stopniu trudności, wykorzystuje różne programy komputerowe do pisania znaków graficznych nut i pauz 7

8 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 5. i 6. Jesień w muzyce. Nauka piosenki Kolorowa jesień śpiewanie piosenki, tworzenie na instrumentach perkusyjnych ilustracji muzycznej, słuchanie utworów muzycznych związanych z daną tematyką, określenie ich nastroju i charakteru piosenki Kolorowa jesień, omawia treść piosenki i jej nastrój, ogląda obrazy o tematyce jesiennej 7. Kilka słów o rytmie rozróżnianie i nazywanie elementów rytmu, poprawne wystukiwanie wzorów rytmicznych, akompaniowanie na instrumentach do podanego wzoru wyklaskuje na zasadzie echa kilkutaktowe rytmy, rysuje przykład rytmu złożonego, wykorzystując graficzne znaki muzyczne 8. Polonez polski taniec narodowy poznanie genezy i struktury rytmiczno-ruchowej polskiego tańca narodowego, śpiewanie piosenki, poznawanie kroków i figur tanecznych wybranego tańca piosenki Poloneza tańczmy, słucha utworów muzycznych opartych na rytmie poloneza 9. Nauka podstawowych kroków i figur tanecznych poloneza poznanie struktury muzyczno-ruchowej tańca, tańczenie krokiem podstawowym w parach kilku figur poloneza wie, jakie jest tempo poloneza i na ile się go tańczy, wymienia kilka figur tanecznych poloneza 10. Polskie pieśni historyczne śpiewanie pieśni historycznych nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, poznanie faktów historycznych i sylwetek wybitnych Polaków piosenki Przybyli ułani pod okienko, ogląda obrazy batalistyczne z różnych okresów historycznych 8

9 podstawowe (dostateczny) Kolorowa jesień nauczyciela, słucha utworów muzycznych inspirowanych jesienią, określa ich nastrój, tempo i dynamikę nazywa elementy rytmu: oznaczenie taktowe, takt, kreska taktowa, wie, jakie jest oznaczenie taktowe poznanych piosenek, określa miarę taktową w różnych oznaczeniach taktowych Poloneza tańczmy nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wyszukuje z tekstu piosenki opisane cechy tańca i jego wykonanie wykonuje samodzielnie krok podstawowy poloneza, wyróżnia akcenty metryczne, dostosowuje krok taneczny do tempa melodii śpiewa z pamięci hymn państwowy i wykazuje właściwą postawę w czasie jego wykonywania, słucha pieśni patriotycznych rozszerzające (dobry) dobiera brzmienia instrumentów perkusyjnych do naśladowania różnych efektów dźwiękonaśladowczych, wykonuje pracę plastyczną inspirowaną wysłuchaną muzyką uzupełnia takty brakującą wartością rytmiczną, obserwując zapis nutowy wyklaskuje rytm piosenki Kolorowa jesień, rytmizuje w dowolnym metrum krótkie teksty wierszowane wystukuje charakterystyczny rytm poloneza i jego zakończenia, prawidłowo wystukuje trudniejsze rytmicznie takty piosenki Poloneza tańczmy wykonuje w parze krok podstawowy poloneza, wykazuje orientację czasowo- -przestrzenną śpiewa z podziałem na role pieśń Przybyli ułani pod okienko, dostrzega różnice w charakterze wysłuchanych utworów muzycznych dopełniające (bardzo dobry) wykonuje w grupie na instrumentach perkusyjnych ilustrację muzyczną Jesienny spacer, dobiera barwę i intonację głosu do ukazania treści wiersza w różnym nastroju dzieli na takty szeregi rytmiczne zgodnie z jego oznaczeniem taktowym, śpiewa refren piosenki Kolorowa jesień, akompaniując na instrumentach perkusyjnych według podanego wzoru przedstawia genezę poloneza, na podstawie obserwacji zapisu muzycznego piosenki określa metrum, tempo, dynamikę oraz charakterystyczne cechy melodii i rytmu tańczy w parze wybrane figury poloneza, np.: labirynt, tunel, para w lewo para w prawo, kolumny dwójkowe i czwórkowe, rozejście partnerów kojarzy ważne fakty historyczne i sylwetki wybitnych Polaków, o których mowa w tekstach piosenki, dba o wyraz artystyczny śpiewanej pieśni patriotycznej wykraczające (celujący) wykazuje się wyobraźnią i twórczą inwencją w czasie tworzenia ilustracji muzycznej, analizuje utwór muzyczny tworzy kilkutaktowy rytmiczny akompaniament do piosenki i zapisuje go wartościami rytmicznymi wyjaśnia pojęcie stylizacja, podaje przykłady stylizowanych utworów muzycznych, dokonuje analizy wiersza, wymienia różne środki wyrazu artystycznego, stosowane przez artystów tańczy w układzie choreograficznym do piosenki Poloneza tańczmy, potrafi ruchem z odpowiednią ekspresją oddać charakter tańca zna genezę hymnu państwowego, dokonuje próby doboru drugiego głosu do melodii pieśni legionowej 9

10 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 11. Kilka dźwięków, a tyle melodii. Nazwy solmizacyjne i literowe dźwięków gamy C-dur śpiewanie solmizacją dźwięków gamy C-dur w górę i w dół, granie na dzwonkach lub flecie dźwięków gamy C-dur, określanie położenia nut na pięciolinii wie, ile dźwięków ma gama, śpiewa solmizacją gamę C-dur w górę i w dół 12. i 13. Deszczowa muzyka. Nauka piosenki Taniec w deszczu śpiewanie piosenki nauczyciela, wykonanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką, wykonywanie ćwiczeń muzyczno-ruchowych, granie na instrumentach akompaniamentu do piosenki piosenki Taniec w deszczu, wykonuje pracę plastyczną inspirowaną deszczową muzyką 14. Gramy na instrumentach melodycznych granie na instrumentach kilkutaktowych melodii jednogłosowych, śpiewanie solmizacją krótkich melodii gra dźwięki wybranej melodii, ale popełnia liczne błędy rytmiczne i melodyczne, śpiewa solmizacją dźwięki gamy C-dur 15. Zima w muzyce. Nauka piosenki Zimowa sanna śpiewanie piosenki nauczyciela, słuchanie utworów ilustracyjno-programowych, improwizowanie na instrumentach perkusyjnych piosenki Zimowa sanna, opisuje krajobraz zimowy na podstawie własnych spostrzeżeń i oglądanych reprodukcji obrazów o tematyce zimowej 10

11 podstawowe (dostateczny) pisze poprawnie na pięciolinii klucz wiolinowy i nuty gamy C-dur, wykonuje łatwe ćwiczenia muzyczne, np. uzupełnianie w zapisie muzycznym nazw dźwięków gam Taniec w deszczu nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, bierze udział w scenkach ruchowych określonych tematycznie gra na instrumencie dźwięki wybranej melodii, ale nie zachowuje właściwej rytmiki i tempa, śpiewa solmizacją dźwięki melodii ludowej słucha utworów muzycznych inspirowanych zimą, śpiewa piosenkę Zimowa sanna pianina lub nagraniem z płyty CD rozszerzające (dobry) wyjaśnia pojęcie gama, gra na dzwonkach gamę C-dur w górę i w dół wykonuje improwizacje muzyczne Deszczowa symfonia, poprawnie realizuje ćwiczenia muzyczne z wartościami rytmicznymi nut i pauz z kropką wyjaśnia oznaczenia artykulacyjne legato, staccato, poprawnie gra na instrumencie dźwięki wybranej melodii, zachowując właściwy czas trwania każdego dźwięku wypowiada się na temat pozamuzycznych skojarzeń związanych z wysłuchaną muzyką, prawidłowo wyklaskuje trudniejsze ugrupowania muzyczne piosenki Zimowa sanna dopełniające (bardzo dobry) czysto intonuje dźwięki gamy C-dur na flecie podłużnym, pisze poprawnie na pięciolinii określone przez nauczyciela nuty do refrenu piosenki Taniec w deszczu tworzy krótki układ choreograficzny w parze, wykorzystując znane kroki taneczne, wykonuje akompaniament rytmiczny na instrumentach perkusyjnych do piosenki Taniec w deszczu gra płynnie na instrumencie ośmiotaktową melodię (U komarów wesele, Labada lub Poczkaj, poczkaj), stosując odpowiednią dynamikę i tempo, dba o wyraz artystyczny utworu dobiera brzmienia instrumentów perkusyjnych do uzyskania różnych efektów dźwiękonaśladowczych związanych z kuligiem, śpiewa solmizacją melodię Jingle bells wykraczające (celujący) śpiewa solmizację i gra na instrumencie dźwięki różnych gam majorowych i minorowych analizuje zapis muzyczny piosenki (określa metrum, wartości rytmiczne, zwraca uwagę na nuty i pauzy z kropką), gra na dzwonkach lub flecie akompaniament melodyczny do piosenki Taniec w deszczu gra na instrumencie melodię ludową Grozik, stosując odpowiednie tempo, dynamikę i artykulację legato, staccato uzupełnia wykonanie piosenki Zimowa sanna, stosując na instrumentach ciekawe efekty dźwiękowe, dobiera drugi głos do refrenu piosenki 11

12 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 16. Zimowe opowieści balet P. Czajkowskiego Dziadek do orzechów zapoznanie z nową formą sceniczną, słuchanie i analizowanie utworów o charakterze ilustracyjno-programowym, wykorzystanie różnych technik plastycznych przy tworzeniu pracy plastycznej słucha utworów z suity baletowej P. Czajkowskiego Dziadek do orzechów, interpretuje plastycznie fragment utworu o charakterze ilustracyjno-programowym 17. Zwyczaje i tradycje związane ze świętami Bożego Narodzenia i Nowego Roku 18. i 19. Śpiewamy w kanonie opracowanie wokalne Kanonu noworocznego. Odległość oktawy w muzyce poznanie tradycji i zwyczajów ludowych, granie na instrumentach wybranych utworów, śpiewanie piosenek, słuchanie utworów o określonej tematyce poznanie nowej formy muzycznej, określenie formy w słuchanych utworach muzycznych, poznanie interwału oktawy w muzyce, śpiewanie dźwięków oddalonych o oktawę piosenki Aniołek najładniejszy, słucha nagrań kolęd i pastorałek, omawia zwyczaje i tradycje związane ze świętami Bożego Narodzenia i Nowego Roku kultywowane we własnym domu rodzinnym śpiewa w jednogłosie melodię kanonu, z pomocą nauczyciela wykonuje łatwe ćwiczenia muzyczne w zeszycie ćwiczeń, słucha utworów muzycznych w formie kanonu 20. Wielkie bale w karnawale. Nauka piosenki Zimowa samba poznawanie zwyczajów i tradycji ludowych, śpiewanie piosenki, tworzenie na instrumentach ilustracji muzycznej do wiersza, poznawanie kroków tanecznych wybranego tańca bierze udział w zabawie muzyczno-ruchowej Wodzirej, włącza się w śpiew piosenki Zimowa samba, wyklaskuje puls rytmiczny piosenki 12

13 podstawowe (dostateczny) włącza się w działania muzyczno-ruchowe kierowane przez nauczyciela, określa nastrój, tempo i charakter muzyki w wysłuchanych utworach Aniołek najładniejszy pianina lub nagraniem z płyty CD, rozpoznaje rytm poloneza w kolędzie Bóg się rodzi, wykonuje ćwiczenia (dekoracja stołu świątecznego, przepisy na wieczerzę wigilijną) wyjaśnia znaczenie słowa kanon, rozpoznaje formę kanonu w utworze muzycznym, rozpoznaje słuchowo interwał oktawy, wyszukuje w zapisie muzycznym kanonu Panie Janie interwałów oktawy i poprawnie je intonuje wyjaśnia znaczenie słowa karnawał, śpiewa piosenkę Zimowa samba pianina lub nagraniem z płyty CD rozszerzające (dobry) potrafi wyjaśnić pojęcia balet i libretto baletowe, określa rolę muzyki w widowisku baletowym, wykonuje projekt kostiumu scenicznego dla tancerki analizuje zapis muzyczny piosenki Aniołek najładniejszy i wybranej kolędy, gra na instrumencie jedną z kolęd zamieszczonych w podręczniku wykonuje w grupie kanon rytmiczny, prawidłowo wyklaskuje jego rytm, śpiewa kanon Panie Janie w dwugłosie, pisze na pięciolinii przykłady interwałów oktawy opowiada o zwyczajach i tradycjach karnawału w Polsce, wyjaśnia słowo zapusty, charakteryzuje taniec samba, poprawnie śpiewa piosenkę Zimowa samba dopełniające (bardzo dobry) zna libretto baletu Dziadek do orzechów P. Czajkowskiego, prawidłowo wystukuje rytm utworu Marsz z suity baletowej, interpretuje ruchowo według własnej inwencji utwór Marsz z suity baletowej śpiewa partię solową w piosence Aniołek najładniejszy, przedstawia ruchem jeden z obrzędów regionalnych (np. Kolędowanie z gwiazdą) wykonuje w grupie kanon ruchowy, prawidłowo realizuje jego elementy ruchowe, od podanego dźwięku czysto intonuje głosem drugi dźwięk oddalony od niego o interwał oktawy, układa czterotaktowy rytm i wystukuje go z kolegami w formie kanonu zna zwyczaje i tradycje karnawału na świecie, wykonuje krok samby według schematu zamieszczonego w podręczniku, tworzy na instrumentach ilustrację muzyczną do wiersza Kulig wykraczające (celujący) zna ważne fakty z życia i twórczości P. Czajkowskiego, projektuje kostium sceniczny techniką komputerową zna zwyczaje i tradycje ludowe związane ze świętami Bożego Narodzenia i Nowego Roku w różnych regionach Polski, gra na instrumencie kolędę Lulajże Jezuniu, stosując różne środki wyrazu artystycznego określa nazwy oktaw na klawiaturze, poprawnie śpiewa Kanon noworoczny w wielogłosie tańczy krok zmienny samby w parze do melodii piosenki Zimowa samba 13

14 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 21. Muzyka ze smyka o instrumentach smyczkowych poznanie budowy instrumentów z grupy chordofonów smyczkowych, rozpoznawanie brzmienia instrumentów w słuchanych utworach muzycznych wie, co jest źródłem dźwięku w instrumentach strunowych, wymienia przykłady instrumentów smyczkowych, słucha utworów na instrumenty smyczkowe 22. Gorące rytmy w zimowy czas. Nauka piosenki Słoniowy jazz śpiewanie piosenki, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką, tworzenie różnych efektów dźwiękowych głosem i na instrumentach, słuchanie różnych gatunków i stylów muzycznych piosenki Słoniowy jazz, słucha muzyki plemion afrykańskich, wykonuje pracę plastyczną do wysłuchanej muzyki 23. i 24. Mazur, oberek, kujawiak polskie tańce narodowe 25. Twórcy i wykonawcy muzyki poznanie polskich tańców narodowych, śpiewanie pieśni ludowych, poznanie kroków i figur tanecznych tańców narodowych, słuchanie utworów muzycznych opartych na rytmach tańców polskich poznanie zespołów wykonujących muzykę, słuchanie utworów muzycznych i określanie zespołu wykonawczego, poznanie roli dyrygenta w orkiestrze pieśni Czerwone jabłuszko i Podkóweczki dajcie ognia, wyklaskuje rytmy pieśni na zasadzie echa, słucha utworów muzycznych opartych na rytmach tańców narodowych wie, kto tworzy muzykę, podaje kilka nazwisk znanych kompozytorów, ogląda zdjęcia i nazywa zespoły wykonujące muzykę (chór, orkiestra, solista) 14

15 podstawowe (dostateczny) rozpoznaje brzmienie instrumentów smyczkowych w wysłuchanych utworach muzycznych, rozpoznaje na zdjęciach i nazywa instrumenty smyczkowe Słoniowy jazz pianina lub nagraniem z płyty CD, improwizuje na instrumentach perkusyjnych krótkie rytmy śpiewa pieśni ludowe pianina, bierze udział w inscenizacji muzyczno-ruchowej opartej na tekście wiersza W. Chotomskiej Kujawiak słucha utworów muzycznych i określa zespół wykonawczy, wie, jaka jest rola dyrygenta w orkiestrze, prawidłowo wykonuje schemat taktowania na dwa, trzy, cztery rozszerzające (dobry) opisuje budowę i określa brzmienie instrumentów smyczkowych, rozpoznaje technikę gry na skrzypcach pizzicato, wie, jak nazywa się w muzyce gra na instrumentach smyczkowych bierze udział w zabawach rytmiczno-muzycznych: Afrykańska dżungla, Mówiące bębny, wie, do jakiej grupy instrumentów należy saksofon, zna jego budowę i brzmienie, potrafi wyjaśnić znaczenie łuku w zapisie muzyczny charakteryzuje tańce narodowe: mazur, kujawiak, oberek, rozpoznaje rytmy tańców narodowych w słuchanych utworach muzycznych, wykonuje w parze krok podstawowy kujawiaka do melodii pieśni Czerwone jabłuszko wyjaśnia słowo batuta, wymienia rodzaje głosów ludzkich (sopran, alt, tenor, bas) i rodzaje chórów (męski, żeński, mieszany), wie, co to jest partytura dopełniające (bardzo dobry) umie wymienić części skrzypiec (pudło rezonansowe, podbródek, szyjka, strunnik, główka) i smyczka, wymienia nazwiska kilku wybitnych skrzypków, wie, jak nazywają się muzycy grający na instrumentach smyczkowych opowiada o charakterystycznych cechach muzyki afrykańskiej i jej instrumentarium, tworzy głosem i na instrumentach ciekawe efekty brzmieniowe podkreślające treść piosenki Słoniowy jazz analizuje zapis muzyczny pieśni ludowych, śpiewa pieśń Podkóweczki dajcie ognia i wykonuje wybrane elementy taneczne mazura charakteryzuje zespoły wykonujące muzykę, określa głos śpiewaka lub śpiewaczki w słuchanych utworach muzycznych wykraczające (celujący) wie, jak powstają skrzypce, zna etapy powstawania skrzypiec, objaśnia różne techniki gry i możliwości brzmieniowe skrzypiec (m.in. pizzicato, vibrato, col legno), poszukuje w różnych źródłach medialnych informacji o wybitnych wirtuozach instrumentów smyczkowych opowiada o stylu muzycznym jazz, zbiera informacje o współczesnej muzyce afrykańskiej wykonuje w parze kroki i figury taneczne tańców narodowych: mazura, oberka i kujawiaka tworzy na instrumencie kilkutaktową melodię i zapisuje ją na pięciolinii wartościami ćwierćnut, poszerza swoją wiedzę o życiu i twórczości wybitnych kompozytorów 15

16 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 26. Fryderyk Chopin kompozytor, którego muzykę zna cały świat poznanie życia i twórczości wybitnych kompozytorów, słuchanie utworów wielkich mistrzów, wyrażanie swojej opinii na temat wysłuchanej muzyki wie, kim był F. Chopin, słucha utworów kompozytora 27. Wiosenne zwyczaje i obrzędy ludowe. Nauka piosenki Idzie wiosna śpiewanie piosenki, naśladowanie na instrumentach różnych odgłosów, inscenizowanie ruchem określonych tematycznie scen piosenki Idzie wiosna, opowiada o zmianach zachodzących wiosną w przyrodzie 28. Instrumenty strunowe uderzane poznanie budowy instrumentów i ich możliwości techniczno- -brzmieniowych, rozpoznawanie brzmienia instrumentów w słuchanych utworach muzycznych słucha utworów na fortepian, rozpoznaje brzmienie fortepianu w utworach muzycznych 29. Malowanie muzyką. Nauka piosenki Kolorowy świat śpiewanie piosenki, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką, słuchanie muzyki o charakterze ilustracyjno-programowym, naśladowanie na instrumentach różnych efektów dźwiękonaśladowczych piosenki Kolorowy świat, rytmizuje nazwy kolorów według wzorów rytmicznych 16

17 podstawowe (dostateczny) wymienia utwory, które tworzył F. Chopin, wyraża swoje zdanie na temat jego muzyki Idzie wiosna nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wymienia zwyczaje i obrzędy ludowe związane z wiosną poznaje możliwości techniczno-wykonawcze fortepianu, zapoznaje się z fragmentem arcydzieła narodowego A. Mickiewicza Pan Tadeusz opisującego grę na cymbałach Kolorowy świat pianina lub nagraniem z płyty CD, prawidłowo wykonuje kompozycję symetryczną rozszerzające (dobry) uzasadnia, dlaczego F. Chopina nazywa się najwybitniejszym kompozytorem polskim, wykonuje samodzielnie ćwiczenia utrwalające wiedzę o życiu i twórczości kompozytora naśladuje na instrumentach odgłosy natury charakterystyczne dla pory wiosennej (klekot bociana, rechotanie żab, brzęczenie owadów, itp.), Idzie wiosna na instrumentach perkusyjnych w refrenie wymienia instrumenty strunowe uderzane, bierze udział w zabawie muzycznej Czarne, białe, czarne, białe rytmicznie recytuje tekst piosenki Kolorowy świat, wypełniając pauzy klaskaniem w rytmie ćwierćnut, określa nastrój i charakter muzyki wysłuchanych utworów, dobiera do nich właściwą gamę barw dopełniające (bardzo dobry) przedstawia ważne fakty biograficzne z życia F. Chopina, wymienia prestiżowe konkursy i festiwale chopinowskie opowiada o różnych wiosennych zwyczajach i obrzędach ludowych (np.: topienie marzanny, chodzenie z gaikiem, śmigus- -dyngus), rytmizuje przysłowia związane z wiosną charakteryzuje budowę instrumentów strunowych uderzanych, wymienia nazwiska wybitnych kompozytorów, którzy tworzyli dzieła na fortepian prawidłowo intonuje dźwięki oddalone od siebie o odległość kwarty i kwinty, ilustruje brzmieniem instrumentów perkusyjnych treść wiersza Ile głosów w lesie?, stosując jak najwięcej efektów dźwiękonaśladowczych wykraczające (celujący) rozpoznaje słuchowo kilka utworów F. Chopina, wypowiada się na temat stylizacji muzyki ludowej w utworach kompozytora śpiewa gwarą przyśpiewki ludowe związane z obrzędami i zwyczajami wiosennymi, inscenizuje ruchem wybrany obrzęd ludowy zna typy fortepianów, wyjaśnia działanie mechanizmu młoteczkowego w fortepianie, wymienia nazwiska wybitnych pianistów polskich i światowych charakteryzuje muzykę programową, dokonuje analizy wybranych utworów ilustracyjnych 17

18 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 30. Półton. Znaki chromatyczne w muzyce poznanie podstawowych zasad muzyki, wykonywanie ćwiczeń muzycznych utrwalających wiadomości, granie na instrumentach krótkiej melodii rozpoznaje w zapisie muzycznym znaki chromatyczne, pisze je poprawnie na pięciolinii 31. W rytmie rocka. Nauka piosenki Ten wspaniały rock śpiewanie piosenki, wykonywanie ruchu tanecznego do piosenki, słuchanie utworów w różnych stylach i gatunkach muzycznych piosenki Ten wspaniały rock, wystukuje miarę taktu w czasie wykonywania piosenki 32. Wolno-szybko, głośno-cicho znaki dynamiczne i oznaczenia tempa w muzyce poznawanie podstawowych elementów dzieła muzycznego, słuchanie utworów muzycznych ze zwróceniem uwagi na określony problem muzyczny, układanie na instrumentach perkusyjnych ilustracji muzycznej do wiersza, śpiewanie piosenki określa w słuchanych utworach muzycznych tempo i dynamikę; głośno, cicho, szybko, umiarkowanie, wolno, włącza się w śpiew piosenki Wesoły pociąg 33. Zegarowa muzyka. Nauka piosenki Klinika zegarków śpiewanie piosenki lub nagraniem z płyty CD, granie na instrumentach według wzoru, tworzenie na instrumentach kilkutaktowych melodii, słuchanie utworów muzycznych o określonej tematyce piosenki Klinika zegarków, naśladuje głosem brzmienie mechanizmów różnych zegarów, słucha utworów wielkich mistrzów 18

19 podstawowe (dostateczny) wyjaśnia pojęcie półton w muzyce, śpiewa na sylabie la melodię opartą na pochodzie chromatycznym, wykonuje z pomocą nauczyciela ćwiczenia muzyczne w zeszycie ćwiczeń wystukuje na zasadzie echa trudniejsze rytmicznie takty piosenki Ten wspaniały rock, wykonuje kilka elementów tanecznych do refrenu piosenki, słucha utworów w rytmie rocka określa zmiany tempa (przyspieszaniezwalnianie) i dynamiki (coraz głośniej, coraz ciszej) w słuchanych utworach muzycznych, wykonuje w zeszycie ćwiczeń zadania muzyczne z pomocą nauczyciela Klinika zegarków pianina lub nagraniem z płyty CD, wystukuje trudniejsze rytmicznie takty na zasadzie echa rozszerzające (dobry) wyjaśnia znaczenie znaków chromatycznych w muzyce, gra na instrumencie dźwięki podane przez nauczyciela poprawnie śpiewa piosenkę Ten wspaniały rock nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, improwizuje do piosenki ruch taneczny, zachowując koordynację muzyczno-ruchową stosuje zmiany tempa accelerando przy interpretacji fragmentu treści wiersza J. Tuwima Lokomotywa, Wesoły pociąg, stosując właściwe tempo i dynamikę wystukuje rytmy na instrumentach perkusyjnych według wzoru, śpiewa refren piosenki Klinika zegarków z użyciem instrumentów perkusyjnych dopełniające (bardzo dobry) umiejscawia na klawiaturze instrumentu nuty ze znakami chromatycznymi, gra na dzwonkach chromatycznych lub flecie melodię ludową Furman samodzielnie wykonuje układ taneczny do refrenu piosenki Ten wspaniały rock według schematu zamieszczonego w podręczniku, gra na dzwonkach lub flecie melodię w rytmie rocka zna powszechnie używane w muzyce włoskie oznaczenia tempa i dynamiki, stosuje na instrumentach perkusyjnych różne zmiany dynamiczne przy interpretacji treści wiersza Burza majowa określa rytm tańca w melodii z opery Straszny dwór S. Moniuszki, bierze udział w zabawie ruchowej Zegary wykraczające (celujący) rozróżnia znaki chromatyczne przygodne i przykluczowe, wyjaśnia ich znaczenie w muzyce, gra melodie ze znakami chromatycznymi przygodnymi i przykluczowymi umie wyjaśnić pojęcia: rock, rock and roll, podaje kilka przykładów utworów muzycznych z tego gatunku oraz słynnych twórców i wykonawców rockowych i rock and rollowych, wykonuje inwencję twórczą przy tworzeniu układu ruchowego do piosenki zna działanie metronomu, układa na instrumentach perkusyjnych według własnej inwencji ilustrację muzyczną do treści wiersza Burza majowa z zastosowaniem zmian dynamicznych tworzy na dzwonkach lub flecie krótką melodyjkę kurantową, zapisuje na pięciolinii ułożoną melodię 19

20 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 34. Rondo w muzyce tworzenie ronda rytmicznego Pory roku śpiewanie piosenki, poznanie nowych form muzycznych, słuchanie utworów muzycznych o określonej budowie formalnej, granie na instrumentach utworów w określonej formie muzycznej piosenki Hula-hoop, przedstawia budowę ronda za pomocą symboli literowych 35. Na krakowską nutę nauka piosenki Lajkoniku, prowadź nas śpiewanie piosenki, granie na instrumencie melodii w tanecznym rytmie, poznanie zwyczajów i tradycji ludowych, poznanie struktury muzyczno-ruchowej tańca narodowego, poznanie kroków i figur tanecznych tańca narodowego piosenki Lajkoniku, prowadź nas, bierze udział w zabawie ruchowej Lajkonik, wymienia nazwy kroków i figur tanecznych krakowiaka, wyklaskuje puls rytmiczny melodii tańca 36. Hej, lato, lato! Nauka piosenki Takie lato śpiewanie piosenek, wykonywanie podstawowych kroków i figur tanecznych wybranych tańców, granie na instrumencie utworów różnych kompozytorów, słuchanie utworów i rozpoznawanie stylu muzycznego epoki, wyjaśnienie podstawowych terminów muzycznych. wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi na poziomie elementarnym, śpiewa w zespole wybraną piosenkę z repertuaru podręcznika, biernie uczestniczy w dyskusjach. 20

21 podstawowe (dostateczny) Hula-hoop pianina lub nagraniem z płyty CD, wystukuje prawidłowo grupę rytmiczną ósemka z kropką szesnastka, wykonuje graficzny schemat budowy ronda Lajkoniku, prowadź nas pianina lub nagraniem z płyty CD, zna legendy związane z Krakowem, podaje charakterystyczne cechy krakowiaka, wykonuje w parze figurę haczyki i drobna kaszka wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi w stopniu poprawnym, śpiewa piosenki pianina lub nagraniem z płyty CD, improwizuje akompaniament na instrumentach perkusyjnych. rozszerzające (dobry) rozpoznaje utwory o budowie ronda w słuchanych utworach muzycznych, wskazuje refren i kuplety ronda, wyjaśnia, czym różnią się od siebie części zmienne zna historię konika zwierzynieckiego, umie wyjaśnić pojęcie synkopy w muzyce, uzupełnia rytm taktami z synkopą, wykonuje prawidłowo kroki podstawowe krakowiaka: cwał w przód bezzmienny, cwał w bok, cwał w przód zmienny, zachowując odpowiednie tempo bierze udział w zagadkach muzyczno- -ruchowych, wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi w stopniu średnim, samodzielnie podejmuje zadania muzyczne, wykazuje inicjatywę w działaniach zespołowych, poprawnie śpiewa piosenki z repertuaru podręcznika. dopełniające (bardzo dobry) przedstawia historię ronda, układa rondo rytmiczne Cztery pory roku, rytmizuje według własnej inwencji kuplety ronda opowiada o zwyczajach i tradycjach ziemi krakowskiej, rozpoznaje regionalny strój krakowski, gra na dzwonkach lub flecie melodię Krakowiaczek jeden, prawidłowo wykonuje krok krzesany krakowiaka oraz kilka figur zbiorowych tańca układa wakacyjne życzenia na melodię poznanej piosenki, wykazuje aktywną postawę w działaniach indywidualnych i zespołowych, wykazuje się wiedzą i umiejętnościami w stopniu bardzo dobrym, potrafi obronić swój pogląd i postawę twórczą, gra na instrumencie fragmenty utworów różnych kompozytorów. wykraczające (celujący) układa na instrumentach perkusyjnych rondo rytmiczne analizuje zapis muzyczny piosenki Lajkoniku, prowadź nas, śpiewa gwarą przyśpiewki ludowe z regionu krakowskiego, dokonuje analizy muzyczno- -ruchowej krakowiaka, wykazuje inwencję twórczą przy tworzeniu układu choreograficznego do piosenki Lajkoniku, prowadź nas wykazuje się wiedzą i umiejętnościami muzycznymi wykraczającymi poza obowiązujący zakres materiału nauczania, czynnie uczestniczy w dodatkowych zajęciach muzycznych, angażuje się w życie artystyczne klasy i szkoły, wykazuje kreatywną postawę w różnych działaniach muzycznych. 21

22 CZĘŚĆ 2 Lp. Temat lekcji Standard wymagań 1. Letnich wspomnień czar nauka piosenki To lato śpiewanie piosenki, układanie melodii do wybranego tekstu wiersza, słuchanie różnych gatunków muzyki Wymagania konieczne (dopuszczający) piosenki To lato, słucha wakacyjnych piosenek, przebojów minionego lata, wykazuje zainteresowanie treściami muzycznymi zawartymi w podręczniku Muzyczny świat cz. II 2. Krótka powtórka na dobry początek utrwalenie wiadomości o wartościach rytmicznych nut i pauz oraz nazwach solmizacyjnych i literowych dźwięków gamy C-dur śpiewanie solmizacją i literowo dźwięków gamy C-dur, dzielenie na takty szeregów rytmicznych zgodnie z oznaczeniem taktowym wyszukuje w zapisie muzycznym piosenki To lato różnych wartości rytmicznych i nazywa je, wymienia kilka polskich oznaczeń tempa i dynamiki 3. O muzyce średniowiecza śpiewanie pieśni polskich z różnych epok historycznych, rozpoznawanie stylu muzycznego epoki, słuchanie utworów wielkich mistrzów, improwizowanie scenek ruchowych na określony temat pieśni Breve regnum, ogląda zdjęcia zabytków średniowiecznych, wie, jak ważną rolę odgrywa w historii muzyki polskiej pieśń Bogurodzica 4. Dawne tańce i melodie epoki renesansu poznanie charakterystycznych cech muzyki z różnych epok oraz jej twórców, słuchanie utworów z różnych epok, rozpoznawanie stylu muzycznego ogląda albumy o europejskiej sztuce renesansowej, słucha utworów z epoki renesansu 22

23 podstawowe (dostateczny) To lato nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, nuci melodię swojej ulubionej piosenki wakacyjnego przeboju, bierze udział w zabawie rytmicznej Jakie jesteś lato? wymienia różne oznaczenia taktowe, gra na instrumencie gamę C-dur, wystukuje na instrumencie rytmy na zasadzie echa, wymienia nazwy polskich tańców narodowych śpiewa pieśń Breve regnum pianina, rozpoznaje w słuchanych utworach muzycznych śpiew chorałowy zna ramy czasowe renesansu, wymienia instrumenty muzyczne z tej epoki, wie, co to jest tabulatura rozszerzające (dobry) To lato i uzupełnia pauzy klaskaniem w rytmie ćwierćnut, poprawnie taktuje na cztery, układa wakacyjną listę przebojów, wyraża swoje zdanie na temat wartości ich tekstów i muzyki porównuje czas trwania kilku wartości rytmicznych z jedną wartością o takim samym czasie trwania, uzupełnia takty brakującą wartością rytmiczną zgodnie z oznaczeniem taktowym wymienia najstarsze zabytki muzyki polskiej, opowiada o działalności muzycznej rybałtów, wymienia nazwisko średniowiecznego kompozytora polskiego wymienia nazwiska kompozytorów, malarzy, architektów epoki renesansu, charakteryzuje dzieło M. Gomółki Melodie na psałterz polski uczynione Wymagania dopełniające (bardzo dobry) układa melodię do krótkiego tekstu wiersza, To lato, obserwując zapis nutowy, wie, co to jest przedtakt w muzyce prawidłowo realizuje rytm z wartościami rytmicznymi z kropką, zaznacza w taktach prostych i złożonych akcenty metryczne, wymienia kilka włoskich oznaczeń tempa i dynamiki przy pieśni Breve regnum inscenizuje scenę wyboru i koronacji króla żaków, wymienia cechy chorału gregoriańskiego, rozróżnia styl budowli średniowiecznych: romański i gotycki zna główne założenia epoki renesansu, charakteryzuje muzykę tego okresu, wyjaśnia słowo polifonia, zna techniki polifoniczne: imitację i kanon wykraczające (celujący) dobiera drugi głos do refrenu piosenki To lato, improwizuje ruch taneczny do melodii piosenki grupuje wartości rytmiczne w taktach, rozróżnia takty proste i takty złożone, rytmicznie gra z nut fragment melodii śpiewa fragment Bogurodzicy, poszukuje w różnych źródłach informacji o najstarszych zabytkach muzyki polskiej i twórczości kompozytorów z epoki średniowiecza, wymienia cechy stylów architektonicznych: romańskiego i gotyckiego charakteryzuje twórczość G. P. Palestriny, O. di Lassa i polskich kompozytorów epoki renesansu, pokazuje krok podstawowy kuranta 23

24 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 5. Kolorowe barwy jesieni nauka piosenki Jesienne wędrowanie 6. Rodzina chordofonów instrumenty strunowe szarpane śpiewanie piosenki, tworzenie na instrumentach perkusyjnych ilustracji muzycznych do wiersza, granie na instrumencie fragmentu utworu programowego, wykonywanie pracy plastycznej inspirowanej muzyką poznanie budowy i brzmienia instrumentów muzycznych, słuchanie utworów na różne instrumenty w określonych stylach i gatunkach muzycznych piosenki Jesienne wędrowanie, wykonuje ćwiczenie dykcyjne Zamawianki deszczowe słucha utworów na gitarę, rozpoznaje na zdjęciach i nazywa instrumenty z grupy strunowych szarpanych 7. W naszej szkole nie jest nudno nauka piosenki Profesor Robert śpiewanie piosenki, improwizowanie scenek ruchowych na określony temat, rytmizowanie tekstów w różnym metrum piosenki Profesor Robert, wystukuje na zasadzie echa rytm piosenki 8. Od dźwięku do dźwięku interwał tercji, kwinty i oktawy rozpoznawanie słuchowe odległości tercji, kwinty, oktawy, granie na instrumentach melodii, ze zwróceniem uwagi na występujące w niej odległości interwałowe, śpiewanie dźwięków oddalonych od siebie o różne interwały wyjaśnia termin interwał w muzyce, powtarza głosem dźwięki oddalone od siebie o tercję, kwintę i oktawę 9. Historia wpisana w żołnierską piosenkę śpiewanie pieśni z różnych okresów historycznych, oglądanie obrazów o tematyce batalistycznej, przybliżenie faktów historycznych z różnych okresów historii Polski pieśni Wojenko, wojenko, ogląda obrazy batalistyczne przedstawiające sceny bitewne z różnych okresów historii Polski 24

25 podstawowe (dostateczny) Jesienne wędrowanie nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wykonuje według opisu kompozycję plastyczną Jesienny bukiet podaje podstawowe wiadomości o instrumentach strunowych szarpanych, wie, jaką rolę w instrumencie odgrywa pudło rezonansowe Profesor Robert lub nagraniem z płyty CD, uzupełnia występujące w piosence pauzy półnutowe i półnutowe z kropką klaskaniem w rytmie ćwierćnut określa odległość interwałową między dwoma dźwiękami napisanymi na pięciolinii, od podanego dźwięku pisze drugi oddalony od niego o określoną odległość interwałową śpiewa pieśń Wojenko, wojenko nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wystukuje prawidłowo takty z grupą rytmiczną (ćwierćnuta z kropką, ósemka) rozszerzające (dobry) gra na instrumencie czterotaktowy wstęp do piosenki Jesienne wędrowanie, wie, co to jest triola, prawidłowo realizuje rytm z nieregularnym podziałem wartości wie, na jakie grupy dzielą się instrumenty strunowe ze względu na sposób wydobycia z nich dźwięku, wyjaśnia różnice w budowie między gitarą klasyczną a elektryczną rytmicznie recytuje fragment piosenki na tle wystukiwanego pulsu ósemkowego, bierze udział w zabawie pantomimicznej o tematyce szkolnej gra na instrumencie interwał tercji, kwinty i oktawy od podanego dźwięku, rozróżnia interwały melodyczne i harmoniczne, wykonuje ćwiczenia utrwalające odległość i brzmienie interwałów zna genezę hymnu państwowego, śpiewa Mazurka Dąbrowskiego, zachowując właściwą postawę w czasie jego wykonywania dopełniające (bardzo dobry) układa na instrumentach perkusyjnych ilustrację muzyczną do wiersza Jesień, prawidłowo realizuje rytm z nieregularnym podziałem wartości zna budowę gitary, nazywa części instrumentu, wymienia słynnych wirtuozów gitary klasycznej i elektrycznej, wyjaśnia słowo chordofon prawidłowo wykonuje ćwiczenia z wartościami rytmicznymi nut i pauz z kropką, rytmizuje w dowolnym metrum teksty fraszek gra na instrumencie melodię J. Straussa Nad pięknym modrym Dunajem, zwraca uwagę na brzmienie występujących w melodii interwałów, śpiewa od podanego dźwięku drugi dźwięk oddalony o określoną odległość śpiewa partię solową pieśni Wojenko, wojenko, opowiada o ważnych faktach historycznych i bohaterach narodowych opisanych w tekstach pieśni wykraczające (celujący) gra na instrumencie fragment melodii Antonio Vivaldiego Jesień, stosując właściwe tempo, dynamikę i artykulację zna genezę powstania instrumentów strunowych szarpanych, poznaje kilka chwytów gitarowych i próbuje zagrać je na instrumencie improwizuje do piosenki Profesor Robert ruch taneczny, układa na instrumentach perkusyjnych do piosenki akompaniament rytmiczny śpiewa solmizację Menueta J. S. Bacha, gra na instrumencie jego melodię poznaje kilka innych pieśni z okresu I wojny światowej, śpiewa poprawnie Rotę, zna okoliczności powstania pieśni 25

26 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 10. Triada harmoniczna gamy poznanie podstawowych zasad muzyki, granie na instrumencie i śpiewanie przykładów muzycznych utrwalających określone zagadnienie z zasad muzyki pisze na pięciolinii gamę C-dur, nazywa jej dźwięki literowo, wie, co to jest trójdźwięk, podaje kilka przykładów na pięciolinii 11. Instrumenty dęte drewniane nauka piosenki Bo on gra na saksofonie poznanie budowy i rodzajów instrumentów muzycznych, słuchanie utworów muzycznych na różne instrumenty, śpiewanie piosenki piosenki Bo on gra na saksofonie, słucha utworów muzycznych na różne instrumenty dęte drewniane 12. Flet podłużny instrument dęty drewniany poznanie budowy i rodzajów instrumentu, granie na instrumencie melodii w jedno- i dwugłosie, poznanie utworów w różnych stylach i gatunkach muzycznych próbuje wydobyć pojedyncze dźwięki z fletu podłużnego, zna zasady zachowania higieny korzystania z instrumentu 13. Zima w malarstwie i muzyce nauka piosenki Zimna zima śpiewanie piosenki, granie na instrumencie fragmentu utworu o charakterze programowym, poznanie przykładów dzieł muzycznych i plastycznych inspirowanych określoną tematyką piosenki Zimna zima, ogląda reprodukcje malarskie związane tematycznie z zimą 26

27 podstawowe (dostateczny) z pomocą nauczyciela pisze na pięciolinii triadę harmoniczną gamy C-dur, nazywa jej I, IV, V stopień, wykonuje ćwiczenia muzyczne w zeszycie ćwiczeń rozszerzające (dobry) poprawnie definiuje triadę harmoniczną, zaznacza w gamie T S D i buduje samodzielnie od nich trójdźwięki triady w układzie melodycznym i harmonicznym, rozpoznaje słuchowo triadę harmoniczną gamy dopełniające (bardzo dobry) śpiewa trójdźwięki triady harmonicznej, samodzielnie pisze triadę harmoniczną gamy D-dur, G-dur, F-dur, gra na dzwonkach lub flecie wybraną gamę i jej triadę harmoniczną wykraczające (celujący) układa na instrumencie do wybranej piosenki lub melodii akompaniament oparty na trójdźwiękach triady harmonicznej Bo on gra na saksofonie nauczyciela lub nagraniem na płycie CD, prawidłowo nazywa muzyków grających na instrumentach dętych drewnianych charakteryzuje budowę fletu podłużnego, wymienia jego części, zna kilka chwytów na flet podłużny, wydobywa pojedyncze dźwięki z instrumentu Zimna zima nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, wystukuje na zasadzie echa trudniejsze rytmicznie takty piosenki krótko charakteryzuje instrumenty dęte drewniane, wykonuje samodzielnie w zeszycie ćwiczeń zadania utrwalające wiedzę o instrumentach dętych drewnianych, wie, co to jest przedtakt w muzyce czysto intonuje na flecie podłużnym dźwięki gamy C-dur, ma prawidłową postawę w czasie gry, poprawnie operuje oddechem poprawnie wyklaskuje rytm piosenki Zimna zima, określa techniki malarskie i kolorystykę oglądanych reprodukcji o tematyce zimowej, określa znaczenie znaków chromatycznych w muzyce rozpoznaje brzmienie instrumentów dętych drewnianych w słuchanych utworach muzycznych, dokonuje podziału instrumentów ze względu na sposób pobudzania w nich powietrza do drgań analizuje zapis nutowy melodii (określa wartości rytmiczne, metrum, tempo, dynamikę), poprawnie gra na flecie podłużnym melodie jednogłosowe wyjaśnia technikę gry na skrzypcach pizzicato, gra na dzwonkach lub flecie fragment utworu Zima A. Vivaldiego poznaje budowę saksofonu i jego rodzaje, dobiera drugi głos do refrenu piosenki Bo on gra na saksofonie poprawnie prowadzi melodię w czasie gry na flecie utworów wielogłosowych, gra melodie ze znakami chromatycznymi, w czasie gry stosuje artykulację staccato i legato opracowuje na instrumenty perkusyjne akompaniament rytmiczny do fragmentu utworu Zima A. Vivaldiego 27

28 Lp. Temat lekcji Standard wymagań konieczne (dopuszczający) 14. Obrzędy i zwyczaje związane z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem nauka piosenki Dzień jeden w roku śpiewanie piosenki, granie na instrumencie wstępu i zakończenia piosenki, kultywowanie obrzędów i zwyczajów świątecznych, śpiewanie w kanonie dwu-, trzygłosowym piosenki Dzień jeden w roku, opowiada o tradycjach i zwyczajach świątecznych kultywowanych w domu rodzinnym 15. Hej, kolęda, kolęda granie na instrumentach popularnych kolęd i pastorałek śpiewanie pieśni, granie na dzwonkach, flecie lub keyboardzie tradycyjnych kolęd i pastorałek, słuchanie utworów w różnych stylach muzycznych śpiewa w grupie wybraną kolędę, słucha pieśni bożonarodzeniowe w opracowaniu chóralnym i instrumentalnym 16. Instrumenty dęte blaszane, poznaje budowę instrumentów muzycznych, słucha brzmienia instrumentów w utworach muzycznych rozpoznaje na zdjęciach instrumenty dęte blaszane i właściwie nazywa je, piosenki Orkiestry dęte 17. W karnawałowym rytmie cza-czy poznanie kroków i figur dla pary wybranego tańca, słuchanie muzyki w różnych stylach i kierunkach muzycznych, śpiewanie piosenki piosenki Ziemia pełna słońca, wystukuje rytm cza-czy 28

29 podstawowe (dostateczny) Dzień jeden w roku nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, opowiada o tradycjach i zwyczajach związanych z okresem Bożego Narodzenia i Nowego Roku kultywowanych w regionie, samodzielnie wykonuje zadania w zeszycie ćwiczeń umie wyjaśnić różnice między kolędą i pastorałką, śpiewa pieśń bożonarodzeniową, zachowując odpowiedni wyraz artystyczny utworu Orkiestry dęte nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, słucha brzmienia instrumentów dętych blaszanych Ziemia pełna słońca nauczyciela lub nagraniem z płyty CD, mówi w rytmie cza-czy krótki tekst wierszowany rozszerzające (dobry) analizuje zapis muzyczny piosenki (określa metrum, tempo, dynamikę, nazywa wartości rytmiczne), wyklaskuje rytm piosenki Dzień jeden w roku, poprawnie śpiewa jej wokalizy analizuje rytm i melodię kolędy Jezus malusieńki, gra utwór na dzwonkach, flecie lub keyboardzie wyjaśnia termin aerofony, rozpoznaje w słuchanych utworach muzycznych brzmienie instrumentów dętych blaszanych podaje charakterystykę tańca cza-cza, wykonuje krok podstawowy cza-czy w przód i w tył, wystukuje trudniejsze rytmicznie takty piosenki Ziemia pełna słońca dopełniające (bardzo dobry) gra na dzwonkach lub flecie wstęp i zakończenie do piosenki Dzień jeden w roku, prawidłowo śpiewa melodię Kanonu noworocznego w dwui trzygłosie zna genezę powstania kolędy Cicha noc, gra utwór na flecie, dzwonkach lub keyboardzie, rozpoznaje słuchowo utwór F. Chopina Scherzo h-moll charakteryzuje popularne instrumenty dęte blaszane, samodzielnie wykonuje zadania w zeszycie ćwiczeń, wymienia części instrumentów dętych blaszanych (tłumik, suwak, wentyle, czara głosowa) tańczy w parze krok podstawowy cza-czy w przód i w tył, analizuje zapis muzyczny piosenki Ziemia pełna słońca (metrum, wartości rytmiczne nut i pauz, tempo, dynamika) wykraczające (celujący) tworzy na instrumentach perkusyjnych akompaniament do piosenki Dzień jeden w roku dobiera drugi głos do melodii kolęd i pastorałek, gra na instrumencie kilka melodii bożonarodzeniowych zna historię instrumentów dętych blaszanych, zna nazwy dawnych instrumentów dętych, np. cynk, serpent, ofiklejda, buccina tworzy układ choreograficzny do refrenu piosenki Ziemia pełna słońca oparty na krokach i figurach tanecznych cza-czy 29