KONKURS GEOGRAFICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego w roku szkolnym 2009/ lutego 2010 roku zawody II stopnia (rejonowe)

Transkrypt

1 Na rozwiązanie zadań masz 90 minut. Czytaj uwaŝnie polecenia, pisz starannie. Powodzenia. KONKURS GEOGRAFICZNY dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego w roku szkolnym 2009/ lutego 2010 roku zawody II stopnia (rejonowe) Zadanie nr 1 rozwiąŝ, korzystając z rysunku poziomicowego. Zadanie 1. (0 4) a) Odczytaj wysokość bezwzględną punktu C.... b) Wpisz róŝnicę wysokości między punktem C i punktem B.... c) Podkreśl, który punkt C czy D leŝy na bardziej stromym stoku. d) Wpisz nazwę formy terenu, w obrębie której leŝy punkt B.... Zadanie 2. (0 1) Oblicz skalę rysunku poziomicowego, wiedząc, Ŝe na mapie odległość w linii prostej między punktami E i H wynosi 4 cm, a w rzeczywistości 4,8 km. Obliczenia: Odpowiedź:... 1

2 Zadanie 3. (0 1) Oblicz i wpisz wartość długości geograficznej, na której połoŝone jest Chicago, jeśli Słońce góruje nad nim o 7 godzin i 16 minut później niŝ w Warszawie (52 N,21 E). Obliczenia: Odpowiedź:... Zadanie 4. (0 1) Skrajne punkty Europy wyznaczają współrzędne: na północy 71 08'N, na południu 35 58'N, na zachodzie 9 27'W, na wschodzie 68 41'E. Rozciągłość równoleŝnikowa kontynentu wynosi: a) 35 10', b) 61 41', c) 78 08', d) 59 14'. Zadanie 5. (0 2) Na rysunkach przedstawiono pozorną wędrówkę Słońca nad horyzontem w pierwszych dniach pór roku na róŝnych szerokościach geograficznych. Przyporządkuj kaŝdemu z rysunków właściwy opis pozornej wędrówki Słońca po sferze niebieskiej w pierwszych dniach pór roku. a) Widoma wędrówka Słońca na zwrotniku Raka. b) Widoma wędrówka Słońca na równiku. c) Widoma wędrówka Słońca na biegunie północnym. d) Widoma wędrówka Słońca na kole podbiegunowym północnym. Zadanie 6. (0 1) Polecenia wykonaj na podstawie ilustracji. a) Podaj nazwę pory roku na półkuli północnej, której dotyczy kartka z kalendarza.... b) Czy rok 2009 był rokiem przestępnym?... 2

3 Zadanie 7. (0 2) Mapa przedstawia przebieg średnich miesięcznych temperatur powietrza na obszarze Polski w styczniu. Podkreśl właściwe stwierdzenia tak, aby powstałe zdania były prawdziwe. a) Izotermy średnich miesięcznych temperatur powietrza na obszarze Polski w styczniu mają przebieg południkowy/równoleŝnikowy. b) Średnie miesięczne temperatury powietrza na obszarze Polski w styczniu rosną wraz z przesuwaniem się na wschód/zachód. c) NajniŜsze średnie miesięczne temperatury powietrza w styczniu występują na Nizinie Śląskiej/Pojezierzu Suwalskim. Zadanie 8. (0 2) Podanym typom klimatu przyporządkuj charakterystyczne dla nich uprawy. oliwki i owoce cytrusowe, proso i sorgo, pszenica i buraki cukrowe, ryŝ i herbata a) klimat monsunowy... b) klimat umiarkowany ciepły... c) klimat podzwrotnikowy (śródziemnomorski)... d) klimat zwrotnikowy suchy... Zadanie 9. (0 2) Obok kaŝdej z wymienionych formacji roślinnych wpisz literę, którą oznaczono typowe dla niej rośliny. a) tajga... A świerki, modrzewie b) tundra... B baobaby, akacje c) sawanna... C kakaowce, liany d) las równikowy... D mchy, porosty E pinie, oleandry Zadanie 10. (0 1) Na podstawie opisu rozpoznaj rodzaj skał, wybierz ich nazwy i wpisz je w odpowiednie miejsca. przeobraŝone (metamorficzne), magmowe głębinowe, magmowe wylewne, osadowe chemiczne, osadowe organiczne a) Wskutek nagromadzenia szczątków roślin i zwierząt powstały skały... b) Wskutek przemiany skał magmowych lub osadowych pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia powstały skały... 3

4 Zadanie 11. (0 2) PoniŜszym terminom przyporządkuj litery odpowiednich definicji. a) dorzecze... b) dział wodny... c) źródło... A. Obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do jednej rzeki. B. Granica pomiędzy dorzeczami. C. Obszar, z którego wody powierzchniowe spływają do jednego morza. D. Miejsce, w którym wody podziemne wypływają na powierzchnię terenu. Zadanie 12. (0 1) Podkreśl nazwy trzech mórz śródlądowych. Morze Północne, Morze Bałtyckie, Morze Śródziemne, Morze Norweskie, Morze Czarne, Morze Ochockie Zadanie 13. (0 2) Podanym atrakcjom przyrodniczym przyporządkuj państwa, w których one występują. Islandia, Norwegia, Australia, Wenezuela a) fiordy... b) gejzery... c) wodospad Salto Angel... Zadanie 14. (0 1) Podkreśl poprawne informacje w poniŝszych zdaniach. a) Miejsce we wnętrzu Ziemi, z którego rozchodzą się fale sejsmiczne, to epicentrum/ hipocentrum. b) Siłę trzęsienia Ziemi określa się najczęściej w skali Beauforta/Richtera. Zadanie 15. (0 2) Podkreśl w kaŝdej grupie element, który nie spełnia kryterium przyporządkowania. a) pradolina, sandr, wzgórze moreny czołowej, cyrk lodowcowy b) stalagmit, mogot, stalaktyt, jaskinia c) dolina V-kształtna, meander, ławice, dolina U-kształtna Zadanie 16. (0 2) Na podstawie podanych opisów rozpoznaj typy gleb występujące w Polsce i wpisz ich nazwy. a) Występują głównie pod lasami iglastymi, powstały na podłoŝu piaszczystym, zajmują 15% powierzchni kraju.... b) WyróŜniają się duŝą zawartością próchnicy, lecz zajmują tylko 1% powierzchni kraju, ich skałą macierzystą jest less.... c) Skałą macierzystą tych gleb są skały węglanowe, m.in. wapienie, kreda, gipsy, gleby Ŝyzne; są trudne w uprawie.... 4

5 Zadanie 17. (0 3) Podanym niŝej elementom środowiska naturalnego przyporządkuj po dwa parki narodowe, w których są one objęte ochroną. Ojcowski Park Narodowy, Słowiński Park Narodowy, Narwiański Park Narodowy, Świętokrzyski Park Narodowy, Kampinoski Park Narodowy, Biebrzański Park Narodowy a) wydmy... b) jaskinie krasowe... c) obszary bagienne i torfowiska... Zadanie 18. (0 1) Wybierz dwa zdania zawierające tylko prawdziwe informacje. Oznaczające je litery wpisz w miejscu przeznaczonym na odpowiedź. a) Niewielka koncentracja ludności na wyŝynie Dekan wynika z występowania zimnego klimatu. b) Czynnikiem sprzyjającym koncentracji ludności na wyspie Jawa są Ŝyzne gleby wulkaniczne. c) Półwysep Labrador ma niewielką gęstość zaludnienia z powodu bariery wodnej. d) Czynnikiem sprzyjającym koncentracji ludności na Nizinie Gangesu są Ŝyzne gleby aluwialne i monsunowy klimat. Zdania prawdziwe:...,... Zadanie 19. (0 3) PoniŜsza tabela prezentuje średnią długość Ŝycia kobiet i męŝczyzn w wybranych krajach. Kraj Średnia długość Ŝycia męŝczyzn Średnia długość Ŝycia kobiet Bangladesz Indie Meksyk Polska Szwecja Japonia Rocznik statystyczny 2002 r. a) Porównaj dane i zapisz wnioski dotyczące: długości Ŝycia Polaków w porównaniu z długością Ŝycia ludności w wybranych krajach, długości Ŝycia kobiet i męŝczyzn w Polsce. b) Sformułuj prawidłowość dotyczącą związku między długością Ŝycia mieszkańców a poziomem gospodarczym kraju. 5

6 Zadanie 20. (0 2) Korzystając z wykresu i danych w tabeli, wykonaj polecenia. Rok Liczba ludności (w mln) 25,0 29,8 32,6 35,6 38,2 38,6 Rocznik statystyczny Polski 2002 r. a) Na podstawie wykresu odczytaj współczynnik przyrostu naturalnego w roku Odpowiedź:... b) Oblicz, o ile zwiększyła się liczba ludności Polski w roku 1980 w wyniku przyrostu naturalnego. Obliczenia: Odpowiedź:... Zadanie 21. (0 1) Posługując się danymi z tabeli, wybierz właściwą odpowiedź i obwiedź ją kółkiem. Kraj Zbiory pszenicy (w mln ton) Plony pszenicy (w q/ha) Wskaźnik mechanizacji (liczba ha/1 ciągnik) Wskaźnik nawoŝenia (w kg NPK na 1 ha) A 32,4 25,1 72,2 53,0 B 30,8 47,5 12,0 270,0 C 23,0 73,0 13,8 180,0 D 2,6 14,0 38,2 23,2 a) kraje B i D gospodarka ekstensywna, kraje A i C gospodarka intensywna; b) kraje A i D gospodarka intensywna, kraje B i C gospodarka ekstensywna; c) kraje B i C gospodarka intensywna, kraje A i D gospodarka ekstensywna; d) kraje A i B gospodarka intensywna, kraje C i D gospodarka ekstensywna. 6

7 Zadanie 22. (0 2) Oznacz literą P zdanie prawdziwe, a literą F zdanie fałszywe. a) Rozwój przemysłu wysokiej technologii wymaga wysokich nakładów ze względu na bardzo duŝe koszty badań naukowych.... b) KaŜdy przemysł zaliczany do grupy,,high-technology zuŝywa duŝe ilości surowców... c) Lokalizacja wielu zakładów przemysłu wysokiej technologii uzaleŝniona jest od czystego powietrza... d) Najstarszą na świecie technopolią jest Krzemowa Dolina w USA... Zadanie 23. (0 1) Uporządkuj chronologicznie (od najstarszego) wymienione poniŝej etapy pogłębiania współpracy i rozszerzania Unii Europejskiej. Właściwe oznaczenia literowe wpisz w miejscu przeznaczonym na odpowiedź. a) Wprowadzenie wspólnej waluty euro. b) Traktat z Maastricht. c) Wprowadzenie waluty euro na Słowacji. d) Przyjęcie Polski w struktury UE