Seminarium Rankingowe. Sesja II. Badanie ilości i jakości publikacji polskich uczelni w Rankingu Szkół Wyższych

Transkrypt

1 Seminarium Rankingowe Sesja II Badanie ilości i jakości publikacji polskich uczelni w Rankingu Szkół Wyższych

2 Informacje wstępne informacje o publikacjach pochodzą z bazy SCOPUS ze stanem na dzień 12 stycznia 2011, analizowaliśmy publikacje i cytowania za lata (współczynnik kroczący), w latach zostało ujawnionych: *1) publikacji, które były cytowane razy dla uczelni publicznych, publikacji, które były cytowane 474 razy dla uczelni niepublicznych, w bazie publikacji afiliowanych pod Polskę za rok 2009 otrzymaliśmy ok. 70 tys. rekordów, w ramach informacji z danego roku ok. 10% publikacji nie ma jasno zdefiniowanej afiliacji do uczelni lub innej jednostki naukowej, *1) Jeżeli publikacja miała dwóch autorów z dwóch różnych uczelni, to jest wykazana podwójnie.

3 Informacje wstępne analizujemy wszystkie rodzaje publikacji zawarte w bazie SCOPUS, jeżeli publikacja ma więcej niż jednego autora ale z tej samej uczelni, to zaliczana była jako jedna publikacja, jeżeli publikacja ma więcej niż jednego autora, ale każdy jest z innej uczelni, to każdej z tych uczelni zaliczano po jednej publikacji, analiza nie uwzględnia autocytowań.

4 Ogólnie stosowane metody oceny ogólna liczba publikacji - zaletą tej metody jest ocena produktywności autora (uczelni), ale nie wskazuje ona na jakość publikacji, całkowita liczba cytowań zaletą tej metody jest mierzalna ocena dorobku naukowego, ale nie sprawdza się, jeżeli zdecydowana liczba cytowań pochodzi z jednej czy kilku publikacji,

5 Publikacje Publikacje mierzone liczbą publikacji uwzględnionych w bazie SCOPUS (stan bazy na dzień ) w latach w stosunku do liczby profesorów z tytułem, doktorów habilitowanych i doktorów zatrudnionych na głównym etacie. (2%) Kryterium to, jest kryterium ilościowym. Rozliczne do ilości kadry mówi o jej produktywności. Inaczej ujmując, podaje średnią liczbą publikacji przypadającą na pracownika. Kryterium obliczane jest na podstawie danych z bazy SCOPUS oraz danych o zatrudnieniu z ankiet uczelnianych na podstawie GUS S12, Dział 10. Ogółem *1) Nauczyciele akademiccy wg GUS S12 Dział 10 Profesor z tytułem Doktor habilitowany Doktor *1) Należy podać dane o pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych (w przeliczeniu na pełne etaty, bez miejsc po przecinku) w szkole wyższej/instytucie będącej/cym podstawowym miejscem pracy.

6 Cytowania Cytowania mierzone liczbą cytowań publikacji z lat w stosunku do liczby tych publikacji (stan bazy na dzień ). (3%) Kryterium to, jest kryterium jakościowym. Rozliczenie liczby cytowań do liczby publikacji wyznacza Impact factor danej uczelni.

7 h-indeks (1) H-indeks współczynnik publikacji oraz ich cytowań mierzony wg metody Hirscha za lata (stan bazy na dzień ). (3%) Indeks Hirscha (h-indeks) został opracowany przez Jorge Hirscha w 2005 roku. Indeks Hirscha wynosi h, jeśli opublikował on h artykułów, z których każdy cytowany był co najmniej h razy. współczynnik h publikacja liczba cytowań 1 Publikacja A Publikacja B Publikacja C Publikacja D Publikacja E 99 6 Publikacja F 87 7 Publikacja H 52 8 Publikacja I 12 9 Publikacja J Publikacja K 6 11 Publikacja L 5 12 Publikacja M 2 13 Publikacja N 2 h-indeks = 9

8 h-indeks (2) ponieważ indeks h jest łatwy do wyznaczenia, stał się ostatnio popularny w analizie bibliometrycznej, można go stosować w analizie poszczególnych autorów, grup autorów, instytucji czy nawet poszczególnych państw, na wartość tego wskaźnika wpływa zarówno liczba publikacji, jak też to, ile razy prace te były cytowane w późniejszej literaturze naukowej, dobrze oddaje zdolność danej osoby (czy grupy naukowców) do systematycznego publikowania prac, które są dobrze cytowane. używając indeksu h można próbować porównywać dorobek dwóch podmiotów, ale okres analizy musi być jednakowy, indeks h nie zależy od czasopisma, w którym praca się ukazała; jedynym kryterium jest liczba cytowań.

9 h-indeks (3) z uwagi na specyfikę poszczególnych dziedzin nauki, powinno się porównywać te same lub podobne dziedziny, w ogólnym odczuciu h-indeks nie odwzorowuje dorobku naukowego uczonego, którego np. jedna publikacja, będąca wynikiem wieloletnich badań cytowana była kilka tysięcy razy, ale podnosi ona autorowi indeks h tylko o jeden punkt, podobnie jak publikacja cytowana kilkadziesiąt razy; należy jednak pamiętać, że liczba osób, których prace cytowane były kilka tysięcy razy jest bardzo znikoma i problem ten dotyczy niewielkiej grupy osób.

10 h-indeks (4) Inny problemem jaki wynika ze stosowania indeksu Hirscha jest fakt, że duże instytucje naukowe publikują zwykle więcej prac naukowych i dlatego uzyskują większą wartość indeksu h. Spotyka się warianty zmodyfikowanego indeksu Hirscha korygującego jego wartość w zależności od wielkość uczelni. Wielkość uczelni definiuje się w tym przypadku poprzez liczbę pracowników, lub wariant zmodyfikowany, zaproponowany w 2008 roku przez Jeana Francoisa Molinariego oraz Alaina Molinariego, uwzględniający liczbę publikowanych prac 1). Na podstawie badań modelowych proponują indeks Hirscha oznaczony h m, który połączony jest z indeksem Hirscha i liczbą publikacji następującą zależnością: h m = h/n 0,4 gdzie: h m - oznacza zmodyfikowany indeks Hirscha, h - indeks Hirscha, N - liczbę publikacji. Wartość h m nie jest liczbą całkowitą. Im wyższa wartość h m, tym lepsza ocena dorobku naukowego instytucji naukowej. 1) J.F. Molinari, A. Molinari, A new methodology for ranking scientific institutions, Scientometrics, 75, (2008);

11 Dziękuję za uwagę Artur Olczak Kierownik Działu Rankingów i Analiz Edukacyjnych Perspektywy a.olczak@perspektywy.pl