Zarządzanie ryzykiem w świetle wymogów Solvency II. Witold Walkowiak. Polska Izba Ubezpieczeń

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zarządzanie ryzykiem w świetle wymogów Solvency II. Witold Walkowiak. Polska Izba Ubezpieczeń"

Wiktor Kot
8 lat temu
Przeglądów:

1 Zarządzanie ryzykiem w świetle wymogów Solvency II Witold Walkowiak Polska Izba Ubezpieczeń Warszawa, 17 marca 21 r.

2 Polska: szybko rozwijający się rynek ubezpieczeniowy 45 Składka przypisana brutto (w mln PLN) Liczba zakładów: Życie 3 Majątek Źródło: PIU Na życie Majątkowe Grupa I 2

1 1 5 Liczba zakładów: Życie 3 Majątek 35 5 1996 1997 1998

3 Struktura systemu finansowego w Polsce (aktywa w mld zł) Inne FI OFE 1% 1% 1% 5% 2% 1% 1 8 Zakładu adu ubezpieczeniowe 8% 1% 6 4 Banki 88% 74%

4 Polski rynek ubezpieczeniowy jest otwarty dla kapitału zagranicznego i będzie podlegał nadzorowi międzynarodowemu Liczba zakładów ubezpieczeń Kapitał akcyjny Składka przypisana brutto % 77% 48% 52% Kapitał krajowy / kontrola Kapitał zagraniczny / kontrola 4

zakładów ubezpieczeń Kapitał akcyjny Składka przypisana brutto 19

5 Czynniki zarządzania ryzykiem w sektorze ubezpieczeniowym Strategia zakładu Otoczenie rynkowe Rynek Wymogi regulacyjne 5

6 Kondycja polskiego sektora ubezpieczeniowego Życie Majątek ,8% ,9% Składka ,1 25,5 39 3, ,4 18,2 2,4 21, Lokaty ,1 76, , ,7% ,2 4,7 44,9 42, ,8% Kapitał ,7 11,3 11,5 13,4 +15,7% ,6 21,4 24,1 15,5-4,2%

65,1 76,4 81 83,7 26 27 28 29 +8,7% 45 4 35 3 25 2 15 1 5 35,2 4,7 44,9 42,8 26 27 28 29 +6,8%

7 Reforma wymogów kapitałowych: podstawowe obszary zmian Solvency I Solvency II Podejście do ustalania wymogu kapitałowego Uproszczone oparte na przypisie składki / odszkodowaniach MCR/SCR - ekonomiczne podejście szacowane ryzyka: ubezpieczeniowe, rynkowe, kredytowe, operacyjne Wycena aktywów i zobowiązań Wartość nabycia / wartość godziwa Podejście rynkowe / best estimate + risk margin Zasady zarządzania ryzykiem Brak zdefiniowanych wymogów Zdefiniowane wymogi dot.: strategii, kontroli, procesów Kontrola wewnętrzna Ogólny wymóg ORSA Klasyfikacja kapitałów Zasady rachunkowe, lokalne Jednolita kategoryzacja: terminowość, dostępność, zdolność do pokrycia strat, brak kosztów obsługi Narzut kapitałowy Brak Dyskrecjonalne kompetencja nadzoru Kompetencje nadzoru Wyłączność nadzoru krajowego Nadzór lokalny i nadzór grupowy Ujawnienia Sprawozdania statutowe Standardowa informacja o kondycji finansowej 7

Zasady zarządzania ryzykiem Brak zdefiniowanych wymogów Zdefiniowane wymogi dot.

8 Struktura SCR SCR SCR operacyjne Podstawowy SCR Korekta na rezerwy techniczne i odroczone podatki SCR ubezpieczeniowe majątkowe SCR ubezpieczeniowe zdrowotne SCR ubezpieczeniowe na życie SCR rynkowe SCR kontrahenta rezerwy składki długoterminowe śmiertelności stopy wypowiedzeń walutowe katastroficzne krótkoterminowe długowieczności kosztów nieruchomości katastroficzne niepełnosprawnoś ci Ryzyk stopy procentowej rewaloryzacji rent akcji koncentracji 8 spread

rezerwy składki długoterminowe śmiertelności stopy wypowiedzeń walutowe katastroficzne krótkoterminowe

9 W kierunku Solvency II w Polsce: Badania nad wpływem ilościowym QIS 1: wrzesień grudzień 25: Obliczenia rezerw technicznych QIS 2: maj lipiec 26: + Wycena aktywów i zobowiązań, SCR, MCR QIS 3: kwiecień czerwiec 27: + Wymogi grupowe, modele wewnętrzne QIS 4: kwiecień czerwiec 28: + Obliczenia zastępcze oraz uproszczenia w rezerwach technicznych QIS 5: planowany na sierpień-listopad 21 QIS były okazją do zdobycia cennego doświadczenia przez uczestników związanych z przygotowywaniem Solvency II w Polsce 9

QIS 4: kwiecień czerwiec 28: + Obliczenia zastępcze oraz uproszczenia w rezerwach technicznych QIS 5: planowany na

10 Wyniki QIS4: składniki podstawowego SCR 1 Życie Majątek 2 ubezpieczeniowe 82% 85% rynkowe 37% 28% kontrahenta % 1% Efekt dywersyfikacji - 21% - 25% 1 Mediany 2 Ubezpieczenia majątkowe i zdrowotne

11 Wyniki QIS4: Aktywa ogółem oraz rezerwy techniczne (oszacowania wg Solvency II / wartości rzeczywiste) 15% 125% 1% 75% 5% 25% % Aktywa ogółem Rezerwy techniczne ubezpieczeń na życie Rezerwy techniczne ubezpieczeń majątkowych Mediana Percentyl Minimum Maximum Aktywa w przybliżeniu pokrywają się z obecną wyceną Istotny spadek rezerw technicznych wycena według najlepszego oszacowania / zgodna z rynkową vs. wycena ostrożna wyższa stopa dyskontowa uznanie wyceny VIF w QIS4 Wyceny rynkowe spowodowały wzrost aktywów netto Kapitał zarejestrowany w polskich zakładach jest w większości w kategorii 1 funduszy własnych Wyniki te są wynikami sprzed kryzysu 28 roku! 11

spadek rezerw technicznych wycena według najlepszego oszacowania / zgodna z rynkową vs.

12 Wyniki QIS4: Fundusze własne/scr oraz podstawowe fundusze własne/mcr 12% 11% 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Życiowe fundus ze własne/s CR Życiowe pods tawowe fundus z e własne/mcr Majątkowe fundus z e własne/s CR Majątkowe pods tawowe fundus z e własne/mcr Minimum Maximum Percentyl Mediana Według wyników QIS4 podstawy kapitałowe polskiego rynku ubezpieczeń były więcej niż wystarczające w stosunku do nowych wymogów kapitałowych 12

Majątkowe pods tawowe fundus z e własne/mcr Minimum Maximum 25 75 Percentyl Mediana Według wyników QIS4

13 Zaostrzenie wymogów kapitałowych propozycje CEIOPS CEIOPS Wpływ na rynek polski Formuła Standardowa Majątek Formuła Standardowa Majątek Rezygnacja z dywersyfikacji geograficznej Podwyższenie wartości parametru σ dla ryzyka składki/rezerw, zależnie od linii biznesowej od 1% do (OC) do ponad 1% (Kredyty i gwarancje, reasekuracja) Nieistotny Potencjalnie istotny Fundusze Własne Formuła Standardowa Na Życie Limity kategorii 1 kapitałów własnych dla: SCR - 5% (QIS4-33%) MCR 8% (QIS4 5%) Wzrost wskaźników śmiertelności (o 5% z 1% do 15%), zachorowalności o 42% (z 35% do 5%), spadek wskaźników powrotu do zdrowia (o 2%). Nieistotny W Polsce większość środków własnych należy do kategorii 1 Potencjalnie istotny 6% łączny wpływ średni dla zakładów na życie Formuła Standardowa Na Życie kosztów: brak możliwości Odzyskania 75% szoku na wzrost 1% kosztów w opłatach? zależnie od warunków umów 13

Na Życie Limity kategorii 1 kapitałów własnych dla: SCR - 5% (QIS4-33%) MCR 8% (QIS4 5%) Wzrost wskaźników śmiertelności (o 5% z 1% do 15%), zachorowalności o 42% (z 35% do 5%), spadek wskaźników

14 Zaostrzenie wymogów kapitałowych Stanowisko CEIOPS CEIOPS Wpływ na rynek polski rynkowe operacyjne Korelacje ryzyko na życie Zmiana ryzyka spreadu Wydzielenie w formule ryzyka pożyczek hipotecznych Nominalny czas do wykupu Zmiana współczynników. Dodatkowo: zwiększenie skali działalności, ryzyko zewnętrznego zarządzanie lokatami, działania zarządcze Nowy zestaw korelacji w ramach modułu Ryzyka na życie Nieistotny Potencjalnie istotny Zmiana współczynników: na życie SCR + 7% SCR, Majątek SCR +5.6%. Pozostałe:? Nieistotny wzrost wymogu kapitałowego średnio o 1% Korelacje ryzyko majątkowe Nowy zestaw korelacji w ramach modułu Ryzyka majątkowego Nieistotny wzrost wymogu kapitałowego średnio o 3% Korelacje ryzyko rynkowe Nowy zestaw korelacji w ramach modułu Ryzyka majątkowego Potencjalnie istotny Na życie wzrost o 21% Majątkowe wzrost o 6% 14

Dodatkowo: zwiększenie skali działalności, ryzyko zewnętrznego zarządzanie lokatami, działania zarządcze Nowy zestaw korelacji w ramach modułu Ryzyka na życie Nieistotny Potencjalnie istotny Zmiana

15 W kierunku Solvency II w Polsce: Działania prowadzone przez Polską Izbę Ubezpieczeń Regularne spotkania Grupy Roboczej Solvency II PIU od 24 roku Od 27 roku działalność Izby związaną z Solvency II wspiera Deloitte Tematyka Solvency II prezentowana była przez ekspertów krajowych i zagranicznych. Komunikacja E-room w celu wymiany informacji pomiędzy członkami Grupy Roboczej Solvency II Kluczowe dokumenty CEOIPS, CEA, Komisji Europejskiej i innych instytucji w ramach Solvency II podsumowane i dostępne na stronie internetowej PIU Coroczne seminaria na tematy dotyczące Solvency II 15

16 Podsumowanie: główne wyzwania we wdrożeniu Solvency II Globalny kryzys miał relatywnie niewielki wpływ na kondycję polskiego sektora ubezpieczeniowego Solvency II będzie ważnym czynnikiem zmian w zarządzaniu ryzykiem przez zakłady ubezpieczeniowe Poprawa procesu oraz struktury zarządzania ryzykiem, Tworzenie i doskonalenie modeli wewnętrznych Badania ilościowe (QIS) przydatnym procesem edukacyjnym, jednak ich wyniki nie dają dostatecznej przewidywalności skutków wdrożenia Solvency II m.in. ze względu na ostatnie propozycje zaostrzenia wymogów kapitałowych Solvency II poważnym wyzwaniem dla nadzoru Potrzeba szerokiej rekonstrukcji ram regulacyjnych Kompetentny i silny organ nadzoru finansowego warunkiem właściwie podejmowanych interwencji na wypadek ewentualnych braków w systemie zarządzania ryzykiem Ewentualne niespójności między lokalnymi i międzynarodowymi (narzucanymi przez grupę) regulacjami Harmonizacja wymogów Solvency II z zasadami rachunkowości (MSSF) (w skali globalnej) oraz z zasadami opodatkowania (w skali lokalnej) Potrzeba dalszej poprawy komunikacji z rynkiem 16

edukacyjnym, jednak ich wyniki nie dają dostatecznej przewidywalności skutków wdrożenia Solvency II m.in.

17 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

S Składki, odszkodowania i świadczenia oraz koszty wg linii biznesowych

S Składki, odszkodowania i świadczenia oraz koszty wg linii biznesowych S.02.01.02 Bilans Wartość bilansowa wg Wypłacalność II Aktywa Wartości niematerialne i prawne R0030 0 Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego R0040 0 Nadwyżka na funduszu świadczeń emerytalnych