Sprawdzian z przyrody na zakończenie nauki w piątej klasie szkoły podstawowej

Transkrypt

1 Wypełnia uczeń Kod ucznia Sprawdzian z przyrody na zakończenie nauki w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda Informacje dla ucznia 1. Sprawdź, czy sprawdzian ma 8 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś nauczycielowi. 2. Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod. 3. Przeczytaj uważnie wszystkie teksty i zadania. 4. Rozwiązania zadań zapisz długopisem lub piórem. Nie używaj korektora. 5. W zadaniach, w których są podane cztery odpowiedzi: A, B, C, D, wybierz tylko jedną i zamaluj na karcie odpowiedzi kratkę z odpowiadającą jej literą, np. gdy wybierzesz odpowiedź A : 6. Staraj się nie popełnić błędów przy zaznaczaniu odpowiedzi, ale jeśli się pomylisz, błędne zaznaczenie otocz kółkiem i zamaluj inną odpowiedź, np. Czas pracy: 45 minut Liczba punktów do uzyskania: Rozwiązania zadań, w których należy samodzielnie sformułować odpowiedź, zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreśl. Powodzenia! Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2012

2 Informacja do zadań od 1. do 5. Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda Przyroda Tatr Roślinność Tatr charakteryzuje się piętrowością. Regiel dolny (do 1250 m n.p.m.) to najniższe piętro, porośnięte borami świerkowymi z domieszką jodły, buka i jaworu. Regiel górny (do 1550 m n.p.m.) to prawie wyłącznie bór świerkowy. Piętro kosówki (do 1800 m n.p.m.) porasta roślinność krzewiasta z przewagą kosodrzewiny. Piętro hal (do 2300 m n.p.m.) to łąki wysokogórskie z bogatą roślinnością alpejską. Można tu spotkać wiele gatunków goryczek, goździki, sasankę i szarotkę. W piętrze turni (powyżej 2300 m n.p.m.) dominują mchy oraz porosty naskalne. Zarówno florę*, jak i faunę** Tatr charakteryzuje duża liczba endemitów, czyli roślin i zwierząt występujących wyłącznie w Tatrach. Na przykład są to trawy: kostrzewa tatrzańska, kostrzewa bezostna i karpacka, a także rośliny kwiatowe: urdzik karpacki i szafran spiski, zwany też krokusem tatrzańskim. Do endemitów zalicza się również świstaka tatrzańskiego. Na podstawie: wikipedia.org/wiki/tatrzański_park_narodowy. * flora gatunki roślin występujące na danym obszarze. ** fauna gatunki zwierząt występujące na danym obszarze. 1. Łąki wysokogórskie występują w Tatrach na wysokości A. od 1800 m n.p.m. do 2300 m n.p.m. B. od 1550 m n.p.m. do 1800 m n.p.m. C. powyżej 2300 m n.p.m. D. do 1250 m n.p.m. 2. Wyjaśnij, czym różni się bór regla górnego od boru regla dolnego. _ 3. Najwyższe piętro roślinności Tatr tworzą A. bory świerkowe. B. lasy mieszane. C. turnie. D. hale. 2 MAJ 2012

3 Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda 4. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. W Tatrach spotykane są różne odmiany kostrzew. W Tatrach rosną drzewa zwane kosodrzewinami. W Tatrach występują mchy i porosty na turniach. W Tatrach wyróżnia się cztery piętra roślinności. 5. Wśród wymienionych nazw roślin podkreśl endemity tatrzańskie. klon jawor kosodrzewina sasanka dzwonkowata świerk pospolity szarotka alpejska kostrzewa tatrzańska szafran spiski buk zwyczajny wierzba iwa 6. Spośród przedstawionych na rysunkach zwierząt wybierz te, które żyją w środowisku wodnym i zapisz ich nazwy w luce pod rysunkami. 7. Gleba nie jest środowiskiem życia A. kreta. B. susła. C. raka. D. dżdżownicy. MAJ

4 8. Mlekiem matki żywią się młode Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda A. zaskrońce. B. wiewiórki. C. dzięcioły. D. raki. 9. Podkreśl dwa źródła informacji, w których na pewno znajdziesz wyjaśnienie znaczenia słowa gleba. słownik ortograficzny słownik języka polskiego słownik geograficzny atlas geograficzny 10. Ustawa o ochronie przyrody zakazuje wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych, trzcinowisk oraz szuwarów. Podaj dwa argumenty na uzasadnienie wydania takiego zakazu. 11. Na podstawie tekstu uzupełnij schemat przedstawiający rodzaje łodyg wraz z przykładami roślin. Wykorzystaj wszystkie podane informacje. Większość roślin ma tylko łodygę nadziemną, a tylko niektóre mają łodygi podziemne. Łodyga nadziemna może być wijąca (np. u winorośli), wzniesiona (np. u papryki) lub płożąca (np. u dyni). Łodygi podziemne to np. bulwa u ziemniaka czy cebula u tulipana. Łodygi 4 MAJ 2012

5 Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda 12. Pęd to łodyga wraz A. z kwiatami, owocami, korzeniami. B. z korzeniami, liśćmi, kwiatami. C. z liśćmi, owocami, korzeniami. D. z liśćmi, kwiatami, owocami. 13. Na podstawie tekstu wpisz w luki na rysunku nazwy wskazanych elementów budowy rośliny. Roślina ta posiada wiązkowy system korzeniowy. Jej źdźbło jest wzniesione. Wyrastają z niego bezogonkowe, wydłużone, ostro zakończone liście. Na szczycie źdźbła znajduje się kwiatostan zwany kłosem. Informacja do zadania 14. i 15. W tabeli podano przybliżone liczby żyjących na świecie gatunków kręgowców. Nazwa grupy kręgowców Liczba gatunków Ryby Płazy Gady Ptaki Ssaki Przybliżona liczba żyjących na świecie gatunków kręgowców wynosi A B C D MAJ

6 15. Na podstawie danych w tabeli uzupełnij wykres Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda Liczba gatunków Ryby Płazy Gady Ptaki Ssaki Nazwa grupy kręgowców 16. Kręgowce to organizmy cudzożywne, ponieważ A. korzystają z gotowego pokarmu. B. żyją w różnych środowiskach. C. mają stałą temperaturę ciała. D. posiadają zdolność ruchu. 17. Fasola zwyczajna jest rośliną samożywną, ponieważ ma A. aparaty szparkowe w liściach. B. palowy system korzeniowy. C. zielony barwnik w liściach. D. jadalne nasiona. 18. Aparaty szparkowe służą do wymiany gazowej A. u roślin. B. u ptaków. C. u owadów. D. u grzybów. 19. Opis doświadczenia Do czterech zlewek, w których znajdowało się po 100 cm 3 wody o temperaturze 20 C, wsypano sól kuchenną: do I dwie łyżeczki, do II trzy łyżeczki, do III cztery łyżeczki, do IV pięć łyżeczek. Zawartość wszystkich zlewek dokładnie wymieszano. Wsypana sól całkowicie rozpuściła się tylko w zlewkach I i II. W opisanym powyżej doświadczeniu roztwór nasycony powstał w zlewce A. I. B. II i III. C. III. D. III i IV. 6 MAJ 2012

7 20. Rozpuszczalność soli w wodzie wzrasta pod wpływem A. wzrostu temperatury wody. B. spadku temperatury wody. C. zmniejszenia ilości wody. D. wzrostu zawartości soli. 21. Powstawanie krajobrazu krasowego polega na Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda A. przekształcaniu krajobrazów rolniczych w naturalne przez wodę. B. rozpuszczaniu skał wapiennych przez wodę z dwutlenkiem węgla. C. przekształcaniu krajobrazów rolniczych przez wodę i wiatr. D. rozpuszczaniu skał lessowych przez wodę i wiatr. 22. Oceń prawdziwość każdego zdania. Wpisz P, jeśli jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. Dzikie wysypiska śmieci powodują, że wody powierzchniowe ulegają zanieczyszczeniu. W parkach narodowych ochronie podlega tylko przyroda ożywiona. W pobliżu szos i autostrad nie należy zbierać ziół i wypasać bydła. Śmieci są odpadami komunalnymi. 23. Zatrucia roślin i niszczenia gleby nie powoduje A. używanie chemicznych środków ochrony roślin. B. wymywanie substancji mineralnych z gleby. C. stosowanie nawozów naturalnych. D. stosowanie nawozów sztucznych. 24. Profilaktyka chorób polega na A. wyczynowym uprawianiu sportów i kontroli wagi ciała. B. przestrzeganiu zasad higieny osobistej i żywienia. C. zdrowym odżywianiu się i piciu małej ilości wody. D. piciu wody mineralnej i soków. MAJ

8 Przyroda w piątej klasie szkoły podstawowej Przyroda KARTA ODPOWIEDZI Wypełnia uczeń Wypełnia nauczyciel Kod ucznia Nr zad Odpowiedzi Nr zad. Liczba punktów SUMA PUNKTÓW: Źródła ilustracji: 2012 Jupiterimages Corporation / WSiP 8 MAJ 2012