INFORMACJA PRAWNA w przedmiocie konsekwencji prawnych wejścia w życie ustawy o zmianie

Transkrypt

1 INFORMACJA PRAWNA w przedmiocie konsekwencji prawnych wejścia w życie ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw dla obowiązywania dotychczas przyjętych przez organy samorządu lokalnego strategii rozwoju oraz dla kontynuowania lub podejmowania nowych działań z zakresu prowadzenia polityki rozwoju na szczeblu gminnym i powiatowym I. Przedmiot Informacji: Przedmiotem niniejszej Informacji jest: 1. ocena prawna obowiązywania dotychczas przyjętych przez organy jednostek samorządu lokalnego strategii rozwoju, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw, w tym w szczególności ocena ryzyka zakwestionowania przez właściwe organy nadzoru ważności dotychczas podjętych uchwał rad gmin i uchwał rad powiatów dotyczących przyjęcia strategii rozwoju; 2. ocena prawna dopuszczalności uchwalania przez organy jednostek samorządu lokalnego opracowywanych lub planowanych strategii rozwoju w przyszłości, w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw i wprowadzeniem do polskiego systemu prawnego instytucji programu rozwoju lub/i konieczności aktualizacji dotychczas przyjętych dokumentów strategicznych. Niniejsza Informacja ma na celu rozstrzygnięcie wątpliwości prawnych, zgłaszanych w toku realizacji projektu predefiniowanego pt. Budowanie kompetencji do współpracy międzysamorządowej i międzysektorowej jako narzędzi rozwoju lokalnego i regionalnego realizowanego w ramach Programu Regionalnego, współfinansowanego przez MF EOG przez członków partnerstw-beneficjentów projektu, niemniej jednak ze względu na swój niekazuistyczny charakter, posiada również wymiar uniwersalny, stąd może służyć także innym jednostkom samorządu lokalnego do wyjaśnienia wątpliwości prawnych sformułowanych w jej przedmiocie. II. Podstawy prawne Niniejszą Informację przygotowano uwzględniając dyspozycje następujących aktów prawnych: 1) ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.), zwaną dalej także: uzppr ; 2) ustawy z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 379), zwaną dalej także: nowelizacją uzppr ; 3) ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), zwaną dalej także: usg ; 4) ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2013 r. poz. 595 z późn. zm.), zwaną dalej także: usp ; 5) rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz. U. z 2002 r. Nr 100, poz. 908), zwanego dalej: ZTP. 1

2 III. Analiza prawna 1. Wprowadzenie - zmiana stanu prawnego w zakresie prowadzenia polityki rozwoju 1.1. Nowelizacja ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z 24 stycznia 2014 r. 8 kwietnia 2014 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw. Wśród szeregu zmian prawnych wprowadzanych przedmiotową nowelizacją kluczowe znaczenia dla przedmiotu niniejszej Informacji mają nowe uwarunkowania prawne prowadzenia polityki rozwoju na szczeblu gminnym i powiatowym. Nowelizacja ustawy wprowadziła mianowicie instytucję programów rozwoju gmin i powiatów, które stanowić mają, stosownie do brzmienia przepisu art. 15 uzppr po nowelizacji, dokumenty o charakterze operacyjnowdrożeniowym - ustanawiane w celu realizacji celów zawartych w strategiach rozwoju i określające działania przewidziane do realizacji zgodnie z ustalonym systemem finansowania i realizacji, stanowiącym element programu. Nowelizacja nie usankcjonowała natomiast, mimo uwag strony samorządowej, zgłaszanych w trakcie prac legislacyjnych, obowiązku przyjmowania przez samorząd szczebla gminnego i powiatowego strategii rozwoju gminy i strategii rozwoju powiatu. Wejście w życie ww. przepisów rodzi szereg wątpliwości prawnych, dotyczących ważności i aktualności dotychczas przyjętych przez samorządy lokalne dokumentów strategicznych, a także kierunku dalszych działań samorządów w zakresie prowadzenia polityki rozwoju Dotychczasowa praktyka i ramy prawne przyjmowania strategii rozwoju na szczeblu gminnym i powiatowym Podejmując się rozstrzygnięcia problemów prawnych zdefiniowanych w przedmiocie Informacji, w szczególności zaś dokonania oceny prawnej obowiązywania na dzień dzisiejszy dotychczas przyjętych przez organy jednostek samorządu lokalnego strategii rozwoju, należy w pierwszej kolejności odtworzyć ramy prawne, które stanowiły podstawę dla przyjmowania tychże strategii. Zauważyć bowiem należy, że nowelizacja uzppr nie uchyliła (wprost) dotychczasowej podstawy prawnej dla przyjmowania strategii rozwoju na szczeblu lokalnym, jako że przed jej wejściem w życie delegacja taka nie była w ogóle wyartykułowana w przepisach uzppr. Jak wyżej wspomniano, uzppr przed nowelizacją nie stawiała przed samorządami lokalnymi obowiązku przyjmowania strategii. Warto odnotować, że wyraźna delegacja do uchwalania przez organy gminy i organy powiatu strategii rozwoju funkcjonowała w uzppr do 20 grudnia 2008 r., kiedy to przepisy ustawy wśród katalogu strategii rozwoju wyróżniały: strategie rozwoju lokalnego, w tym strategie rozwoju powiatów oraz strategie rozwoju gmin 1. Po nowelizacji uzppr z 2008 r. wyraźna dyspozycja do przyjmowania strategii rozwoju na szczeblu lokalnym została wyeliminowana z systemu prawnego. Stosując jednakże wykładnię przepisów uzppr, zgodnie z którymi politykę rozwoju prowadzi samorząd powiatu i gminy (zob. art. 3 uzppr), a polityka ta może być prowadzona również na podstawie instrumentów prawnych i finansowych, określonych w odrębnych przepisach (zob. art. 4 ust. 3 uzppr), słusznie przyjęto, że tworzenie 1 Zob. art. 9 pkt 4 w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej na mocy ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz. U. Nr 216, poz. 1370). 2

3 strategii rozwoju gminy i strategii rozwoju powiatu może wynikać z innych niż uzppr aktów normatywnych. I tak: w przypadku gmin za podstawę prawną dla przyjmowania strategii rozwoju gminy przyjęto art. 18 ust. 2 pkt 6 usg, zgodnie z którym uchwalanie programów gospodarczych należy do wyłącznej kompetencji rady gminy, lub art. 18 ust. 1 usg, zgodnie z którym radzie gminy powierza się wszystkie sprawy związane z działaniami gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej, lub art. 18 ust. 2 pkt 2 usg, zgodnie z którym rada gminy posiada kompetencję do stanowienia o kierunku działań wójta (burmistrza, prezydenta miasta); w przypadku powiatów za podstawę prawną dla przyjmowania strategii rozwoju przyjęto art. 12 pkt 4 usp, który przyznaje wyłączną kompetencję do stanowienia o kierunku działań zarządu powiatu radzie powiatu. Co istotne dla prowadzonej analizy prawnej, cechą charakterystyczną strategii rozwoju przyjmowanych (lub obecnie opracowywanych) w oparciu o ww. podstawy prawne była (jest) relatywnie duża swoboda organów gmin i organów powiatu, co do zakresu treściowego strategii, jako że ustawodawca nie formułując bezpośredniej podstawy prawnej do przyjęcia strategii, nie sformułował również jej minimalnego zakresu. Do wyłącznej decyzji organów gminy (organów powiatu) należało zatem (należy), jakie elementy zostaną w strategii rozwoju ujęte. Wskazać dodatkowo także trzeba, że strategie rozwoju gminy (powiatu) przyjmowane w oparciu o ww. podstawy prawne mogły (mogą) obejmować dowolnie określony okres czasu, w tym także okres wykraczający poza okres obowiązywania średniookresowej strategii rozwoju kraju, jeżeli rzecz jasna znajdowało to (znajduje to) uzasadnienie w specyfice rozwojowej danego obszaru. Równocześnie, w stosunku do strategii rozwoju lokalnego (strategii gmin lub powiatów), wobec milczenia ustawodawcy, nie był stawiany expressis verbis wymóg, by uwzględniały one cele zawarte w innych dokumentach z zakresu prowadzenia polityki rozwoju (np. krajowej strategii rozwoju regionalnego, czy odpowiednich strategii ponadregionalnych), choć zważywszy na założenie spójności polityki rozwoju nie sposób nie przyjąć, że cele te pośrednio były (są) uwzględniane przez organy samorządu lokalnego Strategie rozwoju gminy (powiatu) a programy rozwoju gminy (powiatu) W oparciu o spostrzeżenia zawarte w ostatnim akapicie punktu poprzedzającego, zauważyć trzeba, że dotychczas przyjęte lub obecnie opracowywane strategie rozwoju gminy i strategie rozwoju powiatu mogą zostać uznane in casum (w konkretnym przypadku) za dokumenty odmienne rodzajowo od programów rozwoju (odpowiednio gminy lub powiatu). Przepisy znowelizowanej uzppr, w przeciwieństwie do przepisów ustaw ustrojowych stanowiących dotychczas podstawy prawne przyjmowania strategii rozwoju, wyznaczają bowiem ścisłe ramy prawne w zakresie: treści programu rozwoju, jego powiązań z innymi dokumentami służącymi prowadzeniu polityki rozwoju, a także procedury ich opracowywania, czy okresu obowiązywania, co sprawia, że gro strategii rozwoju dotychczas podejmowanych przez samorządy lokalne lub aktualnie przez nie opracowywanych nie spełnia na dzień dzisiejszy warunków formalnych przewidzianych uzppr dla programów rozwoju gminy (powiatu). 3

4 Wskazać należy chociażby, że zgodnie z art. 15 uzppr program rozwoju musi obejmować okres niewykraczający poza okres obowiązywania średniookresowej strategii rozwoju kraju lub strategii rozwoju, o których mowa w art. 9 pkt 3, które program realizuje. Nadto, ustawodawca przesądził, że elementami obligatoryjnymi programu winny być: 1) diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej w odniesieniu do zakresu objętego programowaniem strategicznym oraz wyniki raportu ewaluacyjnego, o którym mowa w art. 15 ust. 6 2 ; 2) cel główny i cele szczegółowe w nawiązaniu do średniookresowej strategii rozwoju kraju, narodowej strategii spójności lub strategii rozwoju, o których mowa w art. 9 pkt 3, wraz z określonymi wskaźnikami; 3) priorytety oraz kierunki interwencji w zakresie terytorialnym, w tym w ujęciu wojewódzkim; 4) sposób monitorowania i oceny stopnia osiągania celu głównego i celów szczegółowych; 5) plan finansowy, w tym: a) źródła finansowania realizacji programu, b) kwotę środków przeznaczonych na finansowanie realizacji programu i jej podział między poszczególne priorytety, c) informacja o wysokości współfinansowania na poziomie programu i priorytetów; 6) podstawowe założenia systemu realizacji 3. Przepis art. 19 ust. 8 uzppr stanowi zaś, że zarząd powiatu (w odniesieniu do programu rozwoju powiatu) lub wójt, burmistrz, prezydent miasta (w odniesieniu do programu rozwoju gminy) ogłaszają w wojewódzkim dzienniku urzędowym komunikat o: 1) podjęciu uchwały o przyjęciu programu rozwoju lub jego zmian; 2) adresie strony internetowej, na której zostanie zamieszczona treść programu rozwoju oraz zmian do tego programu; 3) terminie, od którego program rozwoju lub jego zmiany będą stosowane. Obserwacja praktyki samorządowej skłania do wniosku, że szereg strategii rozwoju gminy i strategii rozwoju powiatu nie zawiera m.in. szczegółowych planów finansowych, czy nawiązań do celów sformułowanych w strategiach opracowywanych w skali regionalnej i krajowej. Uchwały o przyjęciu strategii nie są również publikowane w wojewódzkich dziennikach urzędowych, jako że nie stanowią one aktów prawa miejscowego, ani innych aktów prawnych objętych obowiązkiem publikacji. 2 Dla każdego programu operacyjnego oraz dla programu rozwoju o wartości powyżej 300 mln zł, a także zmiany programu rozwoju o wartości powyżej 300 mln zł, instytucja opracowująca program przygotowuje, przed jego przyjęciem lub zmianą, raport ewaluacyjny, zawierający uprzednią ewaluację realizacji programu. 3 Zob. art. 17 ust. 1 uzppr. 4

5 2. Ocena ważności uchwał w sprawie strategii rozwoju gminy (powiatu), wraz ze wskazaniem ryzyka ich zakwestionowania przez właściwe organy nadzoru Uwzględniając dotychczas poczynione uwagi natury wprowadzającej, można podjąć próbę dokonania oceny prawnej ważności dotychczas przyjętych przez organy jednostek samorządu lokalnego strategii rozwoju i legalności obecnie opracowywanych strategii, w tym w szczególności ocenę ryzyka zakwestionowania przez właściwe organy nadzoru uchwał rad gmin i uchwał rad powiatów przyjmujących strategię rozwoju odpowiednio gminy i powiatu. Przypomnieć należy, że zgodnie z przepisami ustrojowymi uchwały organu gminy (powiatu) sprzeczne z prawem są nieważne. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały. Po upływie tego terminu organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały. W tym przypadku organ nadzoru może natomiast zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Podejmując się próby wyżej zdefiniowanej oceny prawnej, w pierwszej kolejności pokreślić należy, że znowelizowane przepisy uzppr wprowadzające instytucję programów rozwoju nie zastępują ani nie uchylają dotychczasowych podstaw prawnych przyjmowania strategii rozwoju gmin (powiatów) tj. przepisów art. 18 ust. 1 usg, art. 18 ust. 2 pkt 2 usg, art. 18 ust. 2 pkt 6 usg oraz art. 12 pkt 4 usp. Ustawodawca nie przesądził także w przepisach przejściowych nowelizacji uzppr o utracie mocy obowiązującej dotychczas przyjętych strategii, ani też nie nałożył na organy samorządu lokalnego obowiązku ich dostosowania do przepisów ustawy wprowadzających instytucję programu rozwoju. Zasadą przyjętą w polskiej kulturze prawnej jest, że akt podustawowy traci ex lege (z mocy prawa) moc obowiązującą (tzn. bez konieczności jego eliminacji z obrotu prawnego) w sytuacji uchylenia ustawy, na podstawie której wydano ten akt, albo uchylenia przepisu ustawy upoważniającego do wydania aktu (por. 32 ust. 1 ZTP). Jako że na mocy nowelizacji uzppr nie doszło do eliminacji podstaw prawnych upoważniających organy samorządu lokalnego do przyjmowania strategii rozwoju (w rozumieniu odpowiednich przepisów ustrojowych), uchwały przyjmujące przedmiotowe strategie nie wygasły z mocy prawa. W ocenie Autorów Informacji brak jest także podstaw do uznania, że uchwały przyjmujące strategie rozwoju gminy lub strategie rozwoju powiatu są niezgodne z prawem i mogą zostać zakwestionowane przez właściwe organy nadzoru. Wskazać trzeba, że oceniając ważność aktu prawnego uwzględnia się uwarunkowania prawne obowiązujące w momencie jego przyjmowania. Nie ulega wątpliwości zaś, że w momencie przyjmowania dotychczasowych (przed nowelizacją uzppr) strategii rozwoju istniała podstawa prawna do ich przyjęcia. Podobnie zresztą obecnie istnieją, jako nie wyeliminowane z obrotu prawnego, podstawy prawne do uchwalania nowych strategii. Po 8 kwietnia 2014 r. stan prawny w zakresie możliwości przyjmowania przez organy samorządu terytorialnego strategii, programów, polityk, kierunków działania organu wykonawczego nie uległ zmianie, co oznacza, że ww. dokumenty programowe, w oparciu o które samorząd gminny (powiatowy) prowadzi politykę rozwoju mogą być nadal przyjmowane. Kwalifikować je natomiast należy jako inne instrumenty prawne prowadzenia polityki rozwoju w rozumieniu art. 4 ust. 3 uzppr. 5

6 Warto w kontekście powyższego odnotować, że inne niż uzppr akty normatywne nadal posługują się określeniem strategii rozwoju w odniesieniu do podstawy prowadzonej przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla gminnego i powiatowego polityki rozwoju. Gwoli przykładu: - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 21 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. z 2013 r. poz. 173) program rozwoju obszarów wiejskich 4 obejmuje m.in. wdrażanie lokalnych strategii rozwoju, - zgodnie natomiast z art. 2 ust. 6 ustawy z dnia 21 lutego 2014 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. z 2014 r. poz. 301) środki funduszu przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które zgłoszone we wniosku, o którym mowa w art. 5, są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy, - zgodnie zaś z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2012 r. poz. 647) wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza studium zawierające część tekstową i graficzną, uwzględniając zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje takim opracowaniem. Powyższe przykłady świadczą o tym, że ustawodawca, nie przesądzając o bycie prawnym kompetencji do przyjmowania strategii rozwoju przez gminy i powiaty na gruncie innych ustaw przy okazji nowelizacji uzppr świadomie i celowo pozostawił organom samorządu lokalnego możliwość określania celów lokalnej polityki rozwoju w ramach strategii. Za przyjęciem interpretacji o kontynuacji obowiązywania dotychczas przyjętych strategii przemawia dodatkowo dająca się wyprowadzić z przepisów przejściowych nowelizacji uzppr zasada kontynuacji polityki rozwoju prowadzonej w oparciu o dotychczas opracowane dokumenty strategiczne. Zgodnie z przepisem art. 12 nowelizacji uzppr strategie przyjęte przed dniem wejścia w życie wskazanej nowelizacji zachowują moc przez czas, na jaki zostały ustanowione i mogą być aktualizowane. Przepis ten dotyczy, co prawda strategii rozwoju w rozumieniu uzppr (którymi strategie rozwoju gmin lub strategie rozwoju powiatu nie są), jednakże można z niego pośrednio wyprowadzić ogólną zasadę ciągłości prowadzenia polityki rozwoju w oparciu o dotychczasowe instrumenty prawne, co zresztą wpisuje się niewątpliwie w ratio prowadzenia tejże polityki, którą z definicji cechować winna ciągłość. Podsumowując, w ocenie Autorów Informacji, na dzień dzisiejszy możliwe jest przyjmowanie strategii rozwoju przez samorządy gminne i samorządy powiatowe na dotychczasowych zasadach, a obowiązujące strategie nie straciły ważności, ani nie mogą być kwestionowane w toku procedur nadzorczych przez właściwe organy nadzoru - przy czym strategie dotychczasowe i strategie obecnie przyjmowane nie stanowią i nie będą stanowić strategii rozwoju, o których mowa w przepisach uzppr, lecz inne instrumenty prawne prowadzenia polityki rozwoju. 4 o którym mowa w art. 15 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz. Urz. UE L 277 z , str. 1). 6

7 3. Rekomendacje, co do dalszych działań podejmowanych przez samorządy lokalne w zakresie prowadzenia polityki rozwoju Niezależnie od poczynionych uwag dotyczących wykładni przepisów ustrojowych w związku z nowelizacją uzppr w zakresie oceny obowiązywania dotychczas przyjętych i możliwości kontynuowania prac nad aktualnie opracowywanymi strategiami rozwoju, nie sposób nie odnieść się do zasadności opracowania programów rozwoju w rozumieniu znowelizowanej uzppr, lub ewentualnie dokonania aktualizacji obecnie obowiązujących dokumentów strategicznych, tak by wypełniały one znamiona programów rozwoju w rozumieniu przedmiotowej ustawy. Podejmując się rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego wyżej określonej treści, wskazać w pierwszej kolejności należy, że interpretacja przepisów znowelizowanej uzppr skłania do wniosku, że opracowywanie programów rozwoju stanowi obwiązek nałożony na organy samorządu terytorialnego. Przepis art. 18 uzppr. stanowi bowiem że projekt programu rozwoju opracowuje zarząd powiatu (program rozwoju powiatu) lub wójt, burmistrz, prezydent miasta (program rozwoju gminy). Posłużenie się przez ustawodawcę przedmiotowym zwrotem normatywnym sugeruje obowiązek podjęcia działania w postaci opracowania programu rozwoju odpowiednio dla gminy i powiatu 5. Na obowiązkowy charakter programów rozwoju zwrócono także uwagę w piśmiennictwie 6. Warto jednakże podkreślić, że nowelizacja uzppr nie zakreśliła terminów na opracowanie i przyjęcie programów rozwoju, ani sankcji za bezczynność organów samorządu lokalnego w przedmiotowym zakresie. Niezależnie od powyższego, można natomiast prognozować w oparciu o doświadczenie życiowe, że opracowanie lub realizacja programu rozwoju może stanowić w niedalekiej przyszłości kryterium ubiegania się o środki finansowania zewnętrznego w ramach określonych projektów. W konsekwencji, zasadnym jest rozważenie opracowania lub przyjęcia w oparciu o już opracowany dokument strategiczny (strategię rozwoju) programu rozwoju. Warto podkreślić, że z przepisów przejściowych nowelizacji uzppr wywieść można zasadę, że do dotychczas (tj. przed dniem wejścia w życie nowelizacji) przyznanych formy wsparcia (abstrahując w tym miejscu od konkretnego projektu) stosuje się regulacje dotychczasowe, co oznacza, że opracowywane obecnie strategie mogą być przyjmowane przez samorządy w zakładanym (zakontraktowanym) kształcie innymi słowy, nowelizacja uzppr nie pozbawia samorządów lokalnych nabytych już praw w ramach realizowanych projektów. 5 Obowiązek opracowywania programów rozwoju nałożony na organy samorządu terytorialnego został skorelowany z odpowiednimi kompetencjami przewidzianymi w ustawach samorządowych: zgodnie z dodanym do usg przepisem art. 18 ust. 2 pkt 6a i art. 30 ust. 2 pkt 1a do wyłącznej właściwości rady gminy należy przyjmowanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, w gestii organu wykonawczego gminy leży natomiast opracowywanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. zgodnie z dodanym do usp art. 12 pkt 9 lit. ca i art. 32 ust. 2 pkt 2a do wyłącznej właściwości rady powiatu należy przyjmowanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, w gestii organu wykonawczego powiatu leży natomiast opracowywanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. 6 J. Jaśkiewicz, Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Komentarz, wyd. II, 2014, dostępny w SIP LEX. 7

8 Zasadnym wydaje się jednakże, podjęcie analizy, czy opracowywane obecnie projekty strategii rozwoju spełniają ustawowe kryteria programów rozwoju, tak aby uniknąć dublowania obowiązujących w gminie lub powiecie dokumentów (choć rzecz jasna w zależności od przyjętej koncepcji strategii może okazać się, iż stanowi ona inny rodzajowo dokument niż program rozwoju w rozumieniu uzppr). Analogicznie, warto rozważyć zasadność podjęcia działań zmierzających do aktualizacji obowiązujących już strategii rozwoju celem nadania im formuły programów rozwoju (o ile obowiązujące strategie cechuje podobieństwo treściowe do programów rozwoju w rozumieniu uzppr). W kontekście poczynionych wyżej uwag, podkreślić należy, że istotną z praktycznego punktu widzenia kwestią może okazać się nazewnictwo przyjmowanych dokumentów prowadzenia polityki rozwoju na szczeblu gminnym i szczeblu powiatowym (zazwyczaj ze względów formalnych stawianych w ramach warunków realizowanych projektów). W ocenie Autorów Informacji, nic nie stoi na przeszkodzie, by przyjmowany program rozwoju, kontynuując dotychczasową praktykę samorządową, określać w stosowanych uchwałach rad gmin (rad powiatów) mianem strategii rozwoju lub planu rozwoju. W takim przypadku w części normatywnej uchwały należy wpisać w par. 1 Przyjmuje się program rozwoju, zwany dalej (podać tytuł, jaki gmina/powiat chce nadać temu dokumentowi np. strategia rozwoju/plan rozwoju itp.), stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. Reasumując, od charakteru realizowanego przez samorządu projektu będzie zależało, czy dany dokument winien stanowić program rozwoju w rozumieniu uzppr, program gospodarczy, czy uchwałę w sprawie wyznaczenia kierunków działania organowi wykonawczego gminy (powiatu). Poznań, 20 listopada 2014 roku Uwagi dodatkowe: Zespół Prawny Projektu Predefiniowanego * * * * * 1. Powyższa Informacja odnosi się także do dokumentów strategicznych, opracowywanych dla obszarów funkcjonalnych, wyznaczanych w ramach współpracy jednostek samorządu lokalnego, w tym na potrzeby ZIT-ów oraz innych przedsięwzięć realizowanych w ramach RPO. 2. Trzeba także wskazać, że również inne akty prawne, które nie były podstawą przygotowania niniejszej Informacji, przewidują opracowywanie przez gminy i powiaty strategii, które w sposób bezsporny mieszczą się w lokalnej polityce rozwoju. Przykładem są strategie rozwiązywania problemów społecznych (art. 16b ust. 1, art. 17 ust. 1 i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Ponadto określone w ustawach szczegółowych obowiązki samorządów lokalnych w wielu dziedzinach (mieszkalnictwo, ochrona środowiska, edukacja w powiązaniu z rynkiem pracy itp.) są tak różnorodne i złożone, że wiele gmin i powiatów opracowało dla nich dokumenty strategiczne, na podstawie których starają się prowadzić zintegrowaną lokalną politykę mieszkaniową, ekologiczną czy oświatową. Biuro ZMP 8