Programy kształcenia: zadania wydziałów i jednostek w najbliższym semestrze/roku

Transkrypt

1 Programy kształcenia: zadania wydziałów i jednostek w najbliższym semestrze/roku Joanna Jabłkowska Artur Gałkowski Aneta Tomaszewska UKJK,

2 Podstawy prawne tworzenia programów kształcenia Ustawa zasadnicza oraz następujące rozporządzenia MNiSW: Rozporządzenie z dn. 2 XI 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, Rozporządzenie z dn. 4 XI 2011 r. w sprawie wzorcowych efektów kształcenia, Rozporządzenie z dn. 5 X 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia, Rozporządzenie z dn. 29 IX 2011 r. w sprawie warunków oceny programowej i oceny instytucjonalnej.

3 PROGRAM KSZTAŁCENIA Program kształcenia jest przyporządkowany konkretnemu: kierunkowi studiów, makrokierunkowi, kierunkowi unikatowemu, poziomowi kształcenia profilowi studiów. Program kształcenia obejmuje: opis zakładanych efektów kształcenia i program studiów (stanowiący opis procesu kształcenia prowadzącego do uzyskania tych efektów). Program studiów = obecne plany studiów i programy nauczania Plan studiów = obecna siatka godzin Program nauczania = obecne opisy przedmiotów /modułów

4 PROGRAM KSZTAŁCENIA KIERUNEK studiów POZIOM kształcenia PROFIL kształcenia PROGRAM KSZTAŁCENIA EFEKTY KSZTAŁCENIA PROGRAM STUDIÓW

5 EFEKTY KSZTAŁCENIA (jako komponent programu kształcenia) Efekty kształcenia programu kształcenia (kierunku studiów ) są szczegółowszym opisem efektów kształcenia powiązanych z obszarem/obszarami w ramach danego poziomu i profilu studiów, którym przyporządkowany jest dany kierunek. Kierunkowe efekt kształcenia powinny pokryć wszystkie efekty obszarowe z danego poziomu i profilu, przy czym możemy dodać efekty (np. z innych obszarów i profili). Efekt kształcenia opisujący obszar a pominięty w opisie efektów kierunku wymaga uzasadnienia. Należy określić wzajemne relacje między efektami kierunkowymi i efektami obszarowymi.

6 EFEKTY KSZTAŁCENIA (jako komponent programu kształcenia) Tabela relacji między efektami kierunkowymi i efektami obszarowymi Symbol KIERUNKOWEGO E.K. WIEDZA 1-W UMIEJĘTNOŚCI KIERUNKOWE E.K. odniesienie do OBSZAROWYCH E.K. ma wiedzę w zakresie... H1A_W04, H1A_W09, 2-W zna... H1A_W02, 3-W rozumie S1P_W02 4-U ma umiejętność... H1A_U02, S1P_U01 KOMPETENCJE SPOŁ. 5-K ma zdolność S1A_K01

7 EFEKTY KSZTAŁCENIA (jako komponent programu kształcenia) Efekty kształcenia programu kształcenia (kierunku studiów ) są zbiorem efektów opisujących wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne najsłabszego absolwenta danego programu studiów. Efekty kształcenia studiów II stopnia (poziom 7.KRK) należy rozumieć jako sumę: {E.K. kandydata} + {E.K. absolwenta}

8 Niezależnie od formy studiów PROGRAM STUDIÓW (jako komponent programu kształcenia) Program studiów to opis procesu kształcenia prowadzącego do uzyskania zakładanych efektów kształcenia. Program studiów określa: moduły kształcenia (przedmioty lub grupy przedmiotów wraz z przypisaniem do każdego modułu zakładanych efektów kształcenia); sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia osiąganych przez studenta; plan studiów prowadzonych w formie stacjonarnej lub niestacjonarnej; bilans ECTS dla poszczególnych modułów/przedmiotów oraz dla zajęć o charakterze: podstawowym, kontaktowym, praktycznym, pozakierunkowym;

9 MODUŁY KSZTAŁCENIA W Rozporządzeniu MNiSzW z zalecane jest określenie modułów kształcenia: MODUŁ jest identyczny z przedmiotem lub na ogół jest jednostką większą niż przedmiot, może trwać 1-6 semestrów, zawiera w sobie przedmioty z tej samej dyscypliny lub tego samego rodzaju; Modułem kształcenia może być praktyka, zajęcia w terenie, czy przygotowanie pracy dyplomowej, także zbiór przedmiotów obowiązkowych dla określonej specjalności lub specjalizacji w ramach kierunku studiów, czy też zestaw przedmiotów o określonej łącznej liczbie punktów ECTS wybrany przez studenta spośród przedmiotów należących do określonego, większego zbioru.

10 PROGRAM STUDIÓW co musi zostać uwzględnione: Program studiów I stopnia powinien zawierać informacje o PRACY LICENCJACKIEJ - ROZPORZĄDZENIE MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO z dnia 14 września 2011 r. w sprawie dokumentacji przebiegu studiów przewiduje obowiązek pisania pracy dyplomowej (wobec tego także licencjackiej). Program studiów I stopnia powinien zawierać praktyki zawodowe; 1 tydzień praktyk to min. 1 ECTS Program studiów powinien zawierać 30% ECTS do wyboru; Nazwy przedmiotów w języku polskim i angielskim wraz z opisem skróconym przedmiotu (w jęz. polskim)

11 PROGRAMY KSZTALCENIA procedura zatwierdzania Niezależnie od tego, czy wydział posiada uprawnienia habilitacyjne, czy uprawnień takich nie posiada: rada wydziału uchwala program studiów (art. 68 ust. 1 pkt 2) oraz proponuje projekt efektów kształcenia. senat uczelni zatwierdza w drodze uchwały efekty kształcenia (art. 11 ust. 1-3),

12 PROGRAMY KSZTALCENIA procedura zatwierdzania Uchwała senatu w sprawie efektów kształcenia jest niezbędna nawet w przypadku, gdy wydział zdecyduje się na skorzystanie z wzorcowego opisu efektów kształcenia. Senat może bowiem uznać, że te efekty nie są właściwe nie są zgodne z misją i strategią rozwoju uczelni lub nie są zgodne z przyjętymi przez senat ustaleniami dotyczącymi programów kształcenia, w tym efektów kształcenia.

13 PROGRAMY KSZTALCENIA procedura zatwierdzania 0. Na poziomie jednostki i wydziału określamy czy są spełnione warunki prowadzenia studiów, m.in. minimum kadrowe zgodne z Rozporządzeniem MNiSzW z dn. 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia;

14 PROGRAMY KSZTALCENIA procedura zatwierdzania 1. Program kształcenia (efekty kształcenia + program studiów) powinien zostać sprawdzony i przekazany w postaci protokołu przez wydziałową komisję d.s. Jakości Kształcenia i przekazany do rady wydziału; 2A. Rada wydziału zatwierdza i rekomenduje nowe kierunki (całe programy kształcenia) Uczelnianej Komisji d.s. Jakości Kształcenia, która sprawdza go pod względem formalnym i rekomenduje Senatowi. 2B. Rada wydziału rekomenduje efekty kształcenia istniejących kierunków Senatowi.

15 PROGRAMY KSZTALCENIA niezbędna dokumentacja Charakterystyka podstawowa programu kształcenia: 1. nazwa kierunku studiów, 2. poziom kształcenia 3. profil kształcenia, 4. formy studiów, 5. specjalności realizowane w ramach programu kształcenia 6. przyporządkowanie do obszaru(ów) kształcenia, Charakterystyka opisowa programu kształcenia 1. wskazanie dziedzin i dysc. naukowych, do których odnoszą się e k, 2. wskazanie związku z misją uczelni i jej strategią rozwoju, 3. różnice w stosunku do innych programów o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych na uczelni; 4. opis warunków prowadzenia studiów i sposoby realizacji kształcenia (kadra i zasoby), 5. opis wewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia.

16 PROGRAMY KSZTALCENIA niezbędna dokumentacja Charakterystyka profilu kandydata: 1. kompetencje kandydata zwłaszcza dla studiów II stopnia, 2. zasady rekrutacji (wymagane dokumenty), Charakterystyka profilu absolwenta 1. tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta, 2. możliwe obszary zatrudnienia 3. kontynuacja kształcenia 4. ogólne cele kształcenia oraz możliwości zatrudnienia (typowe miejsca pracy, jeśli można je wskazać) i kontynuacji kształcenia przez absolwentów, Opis zakładanych efektów kształcenia wraz z podaniem relacji z obszarowymi EK i matrycą kompetencji,

17 PROGRAMY KSZTALCENIA niezbędna dokumentacja Program studiów: 1. moduły kształcenia (przedmioty lub grupy przedmiotów wraz z przypisaniem do każdego modułu zakładanych efektów kształcenia); 2. sposoby weryfikacji zakładanych efektów kształcenia osiąganych przez studenta; 3. plan studiów prowadzonych w formie stacjonarnej /niestacjonarnej; 4. bilans ECTS planów studiów dla poszczególnych modułów/przedmiotów oraz dla zajęć o charakterze: podstawowym, kontaktowym, praktycznym, pozakierunkowym; 5. Opis skrócony przedmiotów wraz z nazwą w języku angielskim Uwaga: Opis przedmiotów zgodny z Zarządzeniem Rektora nr 66 z dnia 13maja 2011; nie muszą być gotowe na senat. Ostateczny termin opisu wrzesień 2012.

18 Podsumowanie: terminy 2012r senat styczniowy: przyjęcie procedury przyjęcia programu kształcenia: czyli uchwała senatu o tworzeniu kierunków studiów oraz zarządzenie rektora senat lutowy: wprowadzanie (wyłącznie uzasadnionych tworzeniem nowych kierunków) zmian w uchwale rekrutacyjnej. najpóźniej senat kwietniowy: nowe kierunki studiów. najpóźniej senat wrześniowy: efekty kształcenia dla istniejących kierunków.

19 Najczęściej zadawane pytania I: Czy nieposiadający uprawnieo habilitacyjnych wydział jest zobowiązany do dostosowania swych programów kształcenia do wzorcowych efektów kształcenia które jeszcze nie zostały przez MNiSzW wydane? Tak, jest zobowiązany od ; Czy wydział taki jest zobowiązany do dostosowania swych programów kształcenia do wzorcowych efektów kształcenia opracowanych przez Senat UŁ Tak, jest zobowiązany od ; Uniwersytecka KJK opracuje uniwersyteckie EK (efekty kształcenia) w zakresie obszarów kształcenia, prowadzonego przez UŁ na podstawie ek kierunków, które są opracowywane na wydziałach. Zostanie wprowadzone pewne ujednolicenie EK, ale takie, by kierunki prowadzone przez UŁ się w nich mieściły;

20 Najczęściej zadawane pytania II : Czy zachowujemy regułę 10 ECTS za pracę i egzamin licencjacki, 20 ECTS za pracę i egzamin magisterski? TAK; (punkty wpisane są w plan studiów semestrów, na których odbywają się seminaria dyplomowe; mogą byd rozpisane między punkty za seminaria lub przypisane do osobnego modułu przedmiotów planu studiów pt. Przygotowanie pracy licencjackiej/magisterskiej przez 1-3 semestrów) Co zrobid, jeżeli plan studiów jest tak specjalistyczny (na ogół na specjalizacji), że nie może zawrzed wyboru przedmiotów: STARAD SIĘ ZAPEWNID WYBÓR POPRZEZ: wybór zajęd prowadzonych równolegle na ten sam temat, wybór semestru, w którym można zaliczyd zajęcia. Zapewnid wiele specjalizacji do wyboru: wtedy wybór specjalizacji jest też wyborem.

21 Punkty ECTS w programie studiów Najważniejsze kwestie w świetle KRK

22 Podstawa informacyjna i legislacyjna Prawo o szkolnictwie wyższym - PSW (ustawa Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.) Zarz. Rektora UŁ nr 25 z dn w sprawie: zasad funkcjonowania Europejskiego Systemu Transferu i Akumulacji Punktów (ECTS) w UŁ Jak przygotowywać programy kształcenia zgodnie z wymaganiami wynikającymi z Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego?, Andrzej Kraśniewski, 2011: (zakładka KRK)

23 Podstawa informacyjna i legislacyjna Prawo o Szkolnictwie Wyższym, Art. 164, punkt 2: 2. W celu uzyskania dyplomu ukończenia: studiów pierwszego stopnia student jest obowiązany uzyskać co najmniej 180 punktów ECTS, studiów drugiego stopnia - co najmniej 90 punktów ECTS, jednolitych studiów magisterskich co najmniej 300 punktów ECTS w systemie studiów pięcioletnich oraz 360 punktów ECTS w systemie studiów sześcioletnich.

24 Podstawa informacyjna i legislacyjna Prawo o Szkolnictwie Wyższym, Art. 165, punkt 3: 3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta, w tym wyrażonych w punktach ECTS, mając na uwadze konieczność zapewnienia kontynuacji kształcenia, przyjmując minimalną liczbę 30 punktów ECTS wymaganą do zaliczenia semestru.

25 Liczba p. ECTS a praca nauczyciela Liczba punktów ECTS przypisanych przedmiotowi: - nie jest miarą wysiłku nauczyciela akademickiego prowadzącego zajęcia, - nie ma bezpośredniego związku z liczbą godzin zajęć), - nie jest miarą ważności przedmiotu

26 Przeliczenie: punkty ECTS / praca studenta Jeden punkt ECTS odpowiada efektom kształcenia, których uzyskanie wymaga od przeciętnego studenta średnio godzin pracy, przy czym liczba godzin pracy studenta obejmuje zajęcia organizowane przez uczelnię, zgodnie z planem studiów, oraz jego indywidualną pracę (Rozp. MNiSW z dn. 14 września 2011 w sprawie warunków i trybu przenoszenia zajęć zaliczonych przez studenta, 2., pkt 2)

27 Bilans ECTS w programie studiów Opis programu studiów powinien zawierać bilans punktów ECTS, na który się składają (Kraśniewski 2011): a) liczby punktów ECTS niezbędną do uzyskania kwalifikacji (tytułu zawodowego) określonej dla rozpatrywanego programu kształcenia

28 Bilans ECTS w programie studiów b) łączna liczba p. ECTS, którą student musi uzyskać na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, c) łączna liczba p. ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć z zakresu nauk podstawowych, do których odnoszą się e.k. dla określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia,

29 Bilans ECTS w programie studiów d) łączna liczba p. ECTS, którą student musi uzyskać w ramach zajęć o charakterze praktycznym, w tym zajęć laboratoryjnych i projektowych, e) minimalna liczba p. ECTS, którą student musi zdobyć, realizując moduły kształcenia oferowane w formie zajęć ogólnouczelnianych lub na innym kierunku studiów, f) minimalna liczba p. ECTS, którą student musi zdobyć na zajęciach z WF,

30 Bilans ECTS w programie studiów Uwaga: W przypadku programu kształcenia (określonego kierunku) przyporządkowanego do więcej niż jednego obszaru kształcenia, uczelnia określa procentowy udział liczby p. ECTS dla każdego z tych obszarów w łącznej liczbie p. ECTS.

31 Analiza punktów ECTS Prawidłowe przypisanie p. ECTS do poszczególnych modułów kształcenia powinno stanowić przedmiot analizy dokonywanej w ramach wewnętrznego i zewnętrznego systemu zapewniania jakości kształcenia w uczelni (por. Rozp. MNiSW z dn. 29 września 2011 w sprawie warunków oceny programowej i oceny instytucjonalnej, 2 pkt 1d)

32 Analiza punktów ECTS Analiza obejmująca bilans nakładu pracy studenta, powinna być bezwzględnie wymaganym elementem opisu każdego przedmiotu /modułu. Ocena nakładu pracy powinna być dokonywana z udziałem studentów i podlegać weryfikacji, m.in. na podstawie informacji zwrotnych uzyskanych od studentów.

33 Zmiany w systemie punktowania Zmiana liczby p. ECTS przypisanych przedmiotowi nie może polegać wyłącznie na modyfikacji obliczeń prowadzących do określenia tej liczby; musi mieć ona odzwierciedlenie w istotnej modyfikacji efektów kształcenia, form prowadzenia zajęć, czy metod kształcenia, lub wynikać ze zwrotnej analizy studenckiej.