ŁATWO JEST MÓWIĆ O POLSCE, TRUDNIEJ DLA NIEJ PRACOWAĆ, JESZCZE TRUDNIEJ UMRZEĆ, A NAJTRUDNIEJ CIERPIEĆ.

Transkrypt

1 28 IX 2013 ŁATWO JEST MÓWIĆ O POLSCE, TRUDNIEJ DLA NIEJ PRACOWAĆ, JESZCZE TRUDNIEJ UMRZEĆ, A NAJTRUDNIEJ CIERPIEĆ. Słowa więźnia pisane w celi w alei Szucha umieszczone na tablicy przy wejściu na cmentarz 28 września 2013 roku uczniowie naszej szkoły wzięli udział w rajdzie zorganizowanym przez Oddział PTTK Ochota w Warszawie. Jego celem było poznanie historii tragicznych wydarzeń z okresu II wojny światowej, które miały miejsce w okolicach Palmir oraz walorów przyrodniczych Puszczy Kampinoskiej.

2 PALMIRY to niewielka wieś położona na skraju Puszczy Kampinoskiej. Od pierwszych lat okupacji stała się symbolem śmierci, miejscem kaźni i masowych zbrodni hitlerowskich w Polsce. Niemcy, na PALMIRSKIEJ POLANIE ŚMIERCI, dokonali łącznie 21 masowych mordów, podczas których rozstrzelano 1700 osób. Ofiary przywożono z Pawiaka, niekiedy z więzienia na Rakowieckiej w Warszawie. O tych zbrodniach świat miał się nigdy nie dowiedzieć. W dniach egzekucji Niemcy zachowywali szczególne środki ostrożności i stosowali różne techniki maskowania. Doły, na polanie śmierci, w których miały spocząć ciała zamordowanych, przypominały wyglądem rowy przeciwlotnicze. Skazańców rozstrzeliwano grupami, tak, że ich ciała tworzyły kolejne warstwy. Następnie Niemcy zakopywali doły i starannie maskowali je mchem i igliwiem, a na koniec obsadzali polanę młodymi sosenkami. Jednak miejscowa ludność oraz pracownicy służby leśnej systematycznie podpatrywali poczynania Niemców, dokładnie oznaczali każde miejsce zbrodni. Po wojnie ekshumowano ciała pomordowanych. Szczątki ofiar zbrodni złożono na palmirskiej polanie, gdzie w 1948 roku utworzono CMENTARZ-MAUZOLEUM z mogiłami 2115 osób. Spoczywają tu m.in. bł. ks. Zygmunt Sajna, marszałek sejmu Maciej Rataj, olimpijczyk Janusz Kusociński. Nad cmentarzem górują trzy olbrzymie betonowe krzyże, otoczone jałowcami. Mają dłuższe ramiona, symbolizujące ręce rozstrzeliwanego człowieka. Obok cmentarza powstało Muzeum Walki i Męczeństwa z ekspozycją poświęconą historii września 1939 oraz konspiracji i walkom partyzanckim na terenie Puszczy Kampinoskiej. W muzeum prezentowane są dokumenty i przedmioty odnalezione podczas ekshumacji.

3 PALMIRY - CMENTARZ Grób JANUSZA KUSOCIŃSKIEGO

4 Grób Macieja Rataja ma kształt ludowej kapliczki PALMIRSKA POLANA ŚMIERCI - symboliczne mogiły patriotów

5 MUZEUM - eksponaty

6 Krótki odpoczynek Wędrówka przez Puszczę Kampinoską

7 Pani Małgorzata Grudzińska (kierownik rajdu, działaczka PTTK) przedstawia założenia programowe wycieczki Krzyż "Jerzyków" Miejsce jednej z największych bitew partyzanckich stoczonej na przełomie sierpnia i września 1944 roku w Puszczy Kampinoskiej. Brały w niej udział Powstańcze Oddziały Specjalne "Jerzyki" pod dowództwem por. Jerzego Strzałkowskiego.

8 Długie Bagno - największe torfowisko wysokie w Puszczy Kampinoskiej

9 Rozdanie grupom zadań do wykonania podczas przejścia ścieżki dydaktycznej WOKÓŁ PALMIR, zwiedzania muzeum oraz cmentarza Podczas rajdów organizowanych przez Oddział PTTK Ochota uczniowie otrzymują zadania do wykonania. Pytania były bardzo szczegółowe i wymagały rzetelnego czytania oraz analizowania informacji znajdujących się na tablicach. Oto przykładowe pytania-zadania: - Jak nazywa się największe torfowisko wysokie? - Wymień dwa gatunki roślin szuwarowych lub wodnych występujących w Puszczy Kampinoskiej. - Ile łącznie niemieckich czołgów zniszczył plutonowy Roman Edward Orlik? - Ile osób spoczywa na Cmentarzu Palmirskim? - Ile łącznie masowych mordów dokonali Niemcy na "palmirskiej polanie śmierci"? - Któremu z wydarzeń historycznych (oprócz II wojny światowej) poświęcono w muzeum jedną z tablic? - Podaj imię i nazwisko gajowego, który między innymi przyczynił się do ujawnienia prawdy o zbrodniach hitlerowskich. - Skąd pochodzi cytat umieszczony na tablicy przy wejściu na cmentarz?

10 Przed tablicą przedstawiającą mapę ścieżki dydaktycznej "Wokół Palmir" Jeden z przystanków na ścieżce dydaktycznej, szukanie odpowiedzi na kolejne pytania

11 Kamień "Orlika" - miejsce zwycięskiego pojedynku polskiej tankietki TKS-20 z niemieckimi czołgami We wrześniu 1939 roku w Puszczy Kampinoskiej doszło do zwycięskiej potyczki polskich tankietek z niemieckimi czołgami. Miało to miejsce na skrzyżowaniu dróg pomiędzy Janówkiem a Pociechą. Zamaskowany TKS Orlika unieruchomił trzy czołgi, z których jeden się zapalił. Tego samego dnia wieczorem tankietki wzięły udział w bitwie pod Sierakowem, gdzie tankietka Orlika zniszczyła 7 niemieckich czołgów. Plutonowy Orlik był jednym z najskuteczniejszych pancerniaków kampanii wrześniowej - podczas walk zniszczył 13 czołgów. Polskie tankietki TKS były słabiej uzbrojone od niemieckich czołgów, nadrabiały szybkością i zwrotnością.

12 Rozwiązywanie kolejnego zadania Chwila relaksu

13 Zachwycająca przyroda puszczy. Las... pachniał grzybami W rajdzie wzięli udział: uczniowie klasy VI, przedstawiciele V, IV, III, I i czterolatek - Miłosz Sikora oraz nauczyciele: p. Regina Suwała (kierownik wycieczki), p. Ewa Karasek (nauczyciel historii), p. Gabriela Sikora (tym razem jako mama), a także państwo Gulczyńscy.

14 Cmentarz Palmirski - uczczenie poległych minutą ciszy, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy Regina Suwała