Nr kwietnia 2012

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Izabela Dabrowska-Kasiewicz rynek zbóż, środków produkcji tel izabela.dabrowska@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Anna Jaworowska rynek roślin oleistych tel anna.jaworowska@bgz.pl Michał Koleśnikow rynek mięsa tel michal.kolesnikow@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Zboża: Według oceny ekspertów z ukraińskiej firmy konsultingowej UkrAgroConsult, w sezonie 2012/2013 zbiory zbóż w państwach basenu Morza Czarnego (Rosja, Ukraina i Kazachstan) spadna w skali roku o 6,2% do 167 mln ton, czyli będa o 11 mln ton niższe niż w sezonie bieżacym 2011/2012. W przypadku pszenicy ukraińscy analitycy prognozuja obniżenie produkcji w nadchodzacym sezonie aż o 13 mln ton do 85 milionów ton. Rośliny oleiste: Według najnowszych prognoz Oil World, tegoroczne zbiory rzepaku w UE moga wynieść 18,5 mln t wobec 19,1 mln t odnotowanych w 2011 roku. Produkcja rzepaku we Wspólnocie może być najniższa od 5 lat. Mięso: Rośnie koncentracja niemieckiego sektora wieprzowiny. W ubiegłym roku trzy największe firmy miały 55% rynku ubojów trzody chlewnej. Na tym tle nasz rynek jest niewiarygodnie rozdrobniony. Mleko: I kwartał br. przyniósł silny spadek cen zbytu przetworów mleczarskich oraz stabilizację cen skupu mleka. W pierwszych dwóch miesiacach br. wartość sprzedaży przetworów mleczarskich na rynki zagraniczne była jedynie o 0,4% wyższa niż przed rokiem. Owoce i warzywa: Według niektórych informacji w wyniku silnych mrozów w Serbii mogły nastapić straty w uprawach wiśni w tym kraju. W minionym tygodniu obserwować można było wzrost cen jabłek deserowych w krajowym skupie. W dniach kwietnia br. kilogram tych owoców w Spółdzielniach ogrodniczych kosztował 1,74 zł. Pozostałe sektory: Marzec był trzecim z kolei miesiacem wzrostów cen pasz przemysłowych. Prawdopodobnie również dane za kwiecień pokaża dalszy niewielki wzrost cen. Dostępne na dzień dzisiejszy dane o cenach zbóż paszowych i śruty sojowej pozwalaja oczekiwać, że w maju wzrosty cen pasz przyśpiesza. Ważne daty: Data od do Wydarzenie Nabór wniosków o przyznanie pomocy w ramach systemów wsparcia bezpośredniego za 2012 r., pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (płatność ONW) oraz o przyznanie płatności z Programu rolnośrodowiskowego w ramach PROW Nabór wniosków przez ARR o dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany majacej charakter pomocy de minimis w rolnictwie, dotyczace materiału siewnego - zbóż ozimych i jarych, roślin straczkowych i ziemniaka - zakupionego i zużytego do siewu lub sadzenia w terminie od dnia od 15 lipca 2011 r. do 15 czerwca 2012 r. Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica 101,31 EUR/t 420,66 PLN/t Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 114,04 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku 169,80 EUR/ 100 kg 705,04 PLN/100 kg Masło w blokach 246,39 EUR/ 100 kg 1023,06 PLN/100 kg Według fixingu z dnia r. z wyjatkiem buraków cukrowych, których cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2011 r. Okres obowiazywania cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,15 3,16 5,01 2,55 9, ,18 3,18 5,06 2,52 9, ,19 3,19 5,11 2,51 9,26 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek światowy Sytaucja w regionie Basenu Morza Czarnego Według oceny ekspertów z ukraińskiej firmy konsultingowej UkrAgroConsult, w sezonie 2012/2013 zbiory zbóż w państwach basenu Morza Czarnego (Rosja, Ukraina i Kazachstan) spadna w skali roku o 6,2% do 167 mln ton, czyli będa o 11 mln ton niższe niż w sezonie bieżacym 2011/2012. W przypadku pszenicy ukraińscy analitycy prognozuja obniżenie produkcji w nadchodzacym sezonie aż o 13 mln ton do 85 milionów ton. Jednocześnie w regionie przewidywany jest wzrost produkcji kukurydzy o 4 mln do 28 mln ton oraz jęczmienia o 500 tys. t do 27 mln ton. Warto dodać, że z punktu widzenia kształtowania się cen na rynku europejskim i światowym istotny jest przede wszystkim oczekiwany poziom zbiorów w regionach, z których transport do portów Morza Czarnego jest opłacalny. Dotyczy to głównie Rosji, gdzie tradycyjnie za dostawy zboża na rynek globalny odpowiedzialne sa trzy regiony: rostowski, krasnodarski oraz stawropolski. Według ekspertów Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) udział tych regionów w eksporcie zbóż w pierwszej połowie sezonu 2011/2012 przekroczyć mógł nawet 90% całkowitego wolumenu sprzedaży ziarna za granicę przez Rosję (18 mln t). Obecnie brak jest szczegółowych prognoz tegorocznych zbiorów w tych regionach. Analizujac sytuację w regonie Basenu Morza warto również zwrócić uwagę na to co się dzieje na Ukrainie, skad docieraja w ostatnich tygodniach wiadomości o dużych stratach w zasiewach zbóż ozimych wynikajacych zarówno z suszy jesiennej, jak i rekordowych mrozów na poczatku bieżacego roku. Według oceny rzadu ukraińskiego zniszczeniu uległo 3 mln ha areału zbóż ozimych. Mimo oczekiwanego przesiania części tych powierzchni zbożami jarymi, rzad przewiduje, że tegoroczne zbiory moga spaść do mln t w porównaniu z blisko 57 mln t w 2011 roku. W przypadku pszenicy ukraiński resort rolnictwa spodziewa się zbiorów na poziomie mln t (ponad 22 mln t w 2011 r.). Z drugiej strony według oficjalnych danych w dniu 1 kwietnia 2012 r. stan zapasów zbóż na Ukrainie osiagn ał 17,1 mln ton, co oznacza wzrost o 70% w porównaniu z analogicznym okresem 2011 roku. Największy udział w ukraińskich zapasach ma kukurydza (7,4 mln t) i pszenica (7,1 mln t). Zapasy jęczmienia wynosza 1,7 mln ton. Mimo wysokiego poziomu zapasów, biorac pod uwagę krajowe zapotrzebowanie na poziomie mln t, można oczekiwać, że potencjał eksportowy z sezonu 2011/2012 nie zostanie utrzymany. Według Międzynarodowej Rady Zbożowej Ukraina wyeksportowała w kończacym się sezonie ok. 22 mln t zbóż. Nawet nie wprowadzajac formalnych ograniczeń w eksporcie (co również jest możliwe), mniejszy eksport ukraińskiego ziarna będzie działał w kierunku wzrostów cen zbóż w Europie i na świecie. Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż ( ) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz. 755 nld 756 Jęczmień Kons Pasz Brow. 933 nld 939 Kukurydza Pasz Owies Kons. 699 nld 705 Pasz. 767 nld 769 Pszenżyto Pasz Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t ( ) PLN/t 884,1 877,4 868,9 851,8 t /t-1 (2-8.04) 3,32 2,08 1,96 3,06 t/t-2 ( ) 3,86-1,38 5,43 6,50 t/t-3 ( ) 7,65-0,49 5,85 12,63 t/t-4 ( ) 8,11-1,65 8,79 9,36 r/r -8,82 10,39 10,66-8,42 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ( ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 232 1, , ,85 Niemcy 221 3, , ,91 Czechy 189 0,19 bd bd bd bd Słowacja bd bd bd bd bd bd Węgry 183 bd 161 bd 171 bd UE , , ,56 Polska 204-0, , ,39 UE-27= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże V 12 VII 12 IX 12 XII 12 CBOT kukurydza 241,09 237,39 213,56 211,56 pszenica SRW 226,19 228,91 234,64 243,10 MGE pszenica DNS 290,64 291,82 289,39 288,80 KCBT pszenica HRW 230,02 233,47 239,20 247,51 MATIF pszenica 216,50 217,00(VIII) 203,00(XI) 202,00(I) LIFFE pszenica 176,30 176,50 154,70(XI) 155,95(I) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste Rynek europejski Niższe zbiory rzepaku w UE Według najnowszych prognoz Oil World, opublikowanych w połowie kwietnia, tegoroczne zbiory rzepaku w UE moga wynieść 18,5 mln t wobec 19,1 mln t odnotowanych w 2011 roku. Produkcja rzepaku we Wspólnocie może być najniższa od 5 lat i o 3,25 mln t niższa od rekordowo wysokiej w 2009 roku. Spadku zbiorów oczekuje się m.in. we Francji, Wielkiej Brytanii, Polsce, Czechach, Rumunii, Bułgarii oraz na Węgrzech, natomiast wzrostu w Niemczech. W poprzednich latach największymi zewnętrznymi dostawcami surowca do Wspólnoty były Ukraina, Kanada i Australia. O ile w przypadku Kanady i Australii oczekuje się wzrostu powierzchni zasiewów canoli w br., a co za tym idzie, przy założeniu normalnych warunków pogodowych, wyższych zbiorów, o tyle już w przypadku Ukrainy perspektywy zbiorów rzepaku sa mocno niekorzystne. Oil World prognozuje, że tam produkcja rzepaku może wynieść zaledwie 1 mln t wobec 1,3 mln t w 2011 roku i aż 2,9 mln t w 2008 roku. W warunkach mniejszej produkcji rzepaku w UE, Wspólnota najprawdopodobniej zwiększy import. Niemniej, spodziewany wzrost przywozu surowca raczej nie zrównoważy w pełni spadku zbiorów, w rezultacie czego można oczekiwać dalszej obniżki przerobu nasion rzepaku w UE. Wysoka produkcja oleistych na Ukrainie w sezonie 2012/2013? Według opublikowanych w połowie kwietnia prognoz Oil World, produkcja oleistych na Ukrainie w nadchodzacym sezonie 2012/2013 może być stosunkowo wysoka i wynieść 12,1-13,0 mln t wobec 12,7 mln t w bieżacym sezonie 2011/2012. W zwiazku z dużymi stratami mrozowymi, ukraińscy rolnicy prawdopodobnie zwiększa powierzchnię zasiewów kukurydzy i słonecznika. Według Oil World, powierzchnia upraw słonecznika w br. może wynieść 5,4-5,6 mln ha wobec 5,2 mln ha w 2011 roku, natomiast zbiory 8,8-9,4 mln t wobec 9,2 mln t w 2011 roku. Jednocześnie może wzrosnać areał upraw soi do 1,3-1,5 mln ha. Oil World oczekuje tutaj zbiorów na poziomie 2,3-2,5 mln t wobec 2,15 mln t w 2011 roku. Przypomnijmy, że w ciagu ostatnich 10 lat zasiewy soi na Ukrainie zwiększyły się 5-krotnie, a spodziewany w tym roku wzrost powierzchni jest odpowiedzia na rosnacy popyt krajowy, jak również zagraniczny na ukraińska soję. Jeśli chodzi o rzepak, według oficjalnych statystyk, wschody odnotowano na tys. ha, co oznacza niecałe 80% powierzchni zasiewów. Oceniono, że w dobrej/stysfakcjonujacej kondycji jest ok. 435 tys. ha upraw, natomiast w słabej 170 tys. ha. Nie przetrwało tys. ha upraw. Według Oil World, nawet jeśli wiosenne zasiewy byłyby rekordowo wysokie ( tys. ha wobec 77 tys. ha w 2011 roku), zbiory rzepaku na Ukrainie w najlepszym razie mogłyby wynieść 1,0-1,1 mln t wobec 1,3 mln t w ub.r. Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) ( ) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 1,85-1,60-1,08-0,45 t/t-2 ( ) 2,21 0,77 2,60 3,13 t/t-3 ( ) 2,52 0,54 3,63 3,13 t/t-4 ( ) 3,19 1,16 9,96 3,13 r/r 15,89 7,25 13,89 2,53 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak V ,53 406,00 501,25 VII ,56 409,90 - VIII ,15 404,70 484,50 IX ,79 389,50 - XI ,24 369,50 (X) 474,25 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France 3 AgroTydzień

4 Mięso Rynek europejski Koncentracja na niemieckim rynku wieprzowiny W ubiegłym roku zwiększył się stopień koncentracji na niemieckim rynku uboju trzody chlewnej. Na tle rynku zza Odry, nasza branża jest niewiarygodnie rozdrobniona. Według ISN, niemieckiej organizacji reprezentujacej interesy producentów trzody chlewnej, u naszych zachodnich sasiadów w 2011 r. całkowita liczba ubojów trzody wzrosła o 1,4% i wyniosła 59,5 mln szt. Z tego 75% przypadało tylko na 10 największych firm. Jeszcze bardziej zaskakujace wydaja się dane o trzech największych firmach. Łacz- nie pokrywały one w ubiegłym roku aż 55% rynku. Co wię- cej w ostatnich latach stopień konsolidacji rynku wyraźnie wzrósł. W 2004 r. pierwsza trójka firm cieszyła się niespełna 43-procentowym, a pierwsza dziesiatka 59-procentowym udziałem w rynku. Brak jest porównywalnych danych dla Polski, ale szacujemy, że udział 10 największych firm wynosi pomiędzy 25 a 33% przemysłowych ubojów trzody chlewnej. Największa firma w Polsce jest porównywalna, co do ilości ubojów z firmami niemieckimi plasujacymi się gdzieś pomiędzy 6 a 10 miejscem. Drugi największy producent w Polsce znalazłby się poza pierwsza dziesiatk a w Niemczech. Największy producent, Tönnies, osiagn ał prawie 26% udziału w rynku z liczba ubojów sięgajac a 15,4 mln szt. Przyrost w stosunku do poprzedniego roku wyniósł 1,2 mln szt. (8,5%) i tym samym firma jeszcze bardziej zwiększyła swój udział w rynku. Dla porównania można podać, że np. sam tylko przyrost produkcji w tej firmie w ubiegłym roku przewyższa całkowity poziom produkcji u drugiego największego producenta w Polsce. Co jeszcze bardziej zaskakujace, tak ogromny wolumen produkcji, równy 70-75% całej polskiej produkcji, uzyskiwany jest w zaledwie trzech dużych zakładach. Firma Tönnies sprzedaje duże ilości wieprzowiny do Rosji, ale w ubiegłym roku zwiększyła znacznie wysyłki do Azji, w tym do Chin, gdzie chce zainwestować w zakład rozbioru wieprzowiny. Drugim największym producentem w Niemczech jest wywodzaca się z Niderlandów firma Vion. Brak jest oficjalnych danych, ale ISN szacuje, że ubiła ona w ubiegłym roku blisko 10,0 mln szt. trzody chlewnej, czyli blisko 7% mniej niż rok wcześniej. Oznacza, to że powiększyła dystans do lidera, ale nadal może poszczycić się 17-procentowym udziałem w rynku. Trzeci producent, Westfleisch zwiększył w 2011 r. liczbę ubojów o 9% do 7,2 mln szt., co oznaczało 12% rynku. Około połowy produkcji firmy kierowane jest na eksport. Tuż za wielka trójka na rynku niemieckim plasuje się Danish Crown, lider rynku w Danii. W trakcie rosnacych problemów w Danii firma chciała skorzystać z imponujacego wzrostu rynku niemieckiego. Jednak w ubiegłym roku, mimo przejęcia firmy DS Fleisch, zanotowała 8-procentowy spadek ubojów do 3,3 mln szt. co dawało niecałe 6% rynku. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 5,22 5,19 5,29 5,13 5,20 Prosięta do 20 kg 183,11 161,27 169,22 202,99 160,30 Byki do 2 lat (URO) 7,12 6,99 7,14 7,12 - Byki >2 lat (R) 7,10 6,96 7,14 7,08 - Krowy (ROP) 5,12 4,84 5,10 5,22 - Jałówki (URO) 6,21 5,96 6,28 6,21 - Bydło ogółem 6,25 5,96 6,31 6,26 - Kurczęta brojlery 3,77 3,82 3,79 3,75 3,72 Indory 5,55 5,50 5,75-5,65 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 5,22 PLN/kg 6,25 PLN/kg 3,77 PLN/kg 5,55 PLN/kg t/t-1 (2-8.04) 1,4 1,2 0,5-0,1 t/t-2 ( ) -0,1 0,1 1,5 0,5 t/t-3 ( ) 1,6-0,5 2,6-1,1 t/t-4 ( ) 2,9-2,0 0,0-2,0 r/r 14,4 14,2-4,0-1,0 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E+S Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 171,36 375,46 251,00 Francja 150,00 365,00 225,00 Holandia 154,81 332,10 198,00 Dania 142,88 387,42 248,89 Polska 166,43 323,77 143,17 Czechy 176,36 344,26 171,96 Węgry 164,15 152,65 Litwa 168,10 306,80 155,64 Słowacja 173,84 359,20 184,67 Rumunia 162,49 262,07 152,27 UE średnio 163,10 374,54 186,09 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Rynek krajowy I kwartał br. przyniósł silny spadek cen zbytu przetworów mleczarskich oraz stabilizację cen skupu mleka. Według danych Ministerstwa Rolnictwa w marcu br. w największym stopniu potaniały stałe przetwory mleczarskie, tj. mleko w proszku czy masło średnio o prawie 8% w relacji miesięcznej. Ceny serów obniżyły się o ponad 4%, o około 2% podrożały natomiast artykuły płynne (mleko spożywcze, jogurty). Niepewna sytuacja mleczarni (taniejace przetwory a z drugiej strony walka o surowiec) skutkowała brakiem wyraźnych działań wobec dostawców mleka. Według danych GUS przez cały I kwartał średnie ceny surowca oscylowały wokół 126,50-127,00 zł/hl, choć z miesiaca na miesiac nieznacznie obniżały się (o mniej niż 1%). W ujęciu regionalnym w ubiegłym miesiacu surowiec podrożał jedynie w regionach o najwyższych i najniższych cenach. W województwie podlaskim mleczarnie płaciły o prawie 2% więcej niż w lutym br. (135,07 zł/hl), w zachodniopomorskim o ponad 5% (137,50 zł/hl), zaś w podkarpackim aż o ponad 6% (112,36 zł/hl). W pozostałych rejonach odnotowano obniżki, przy czym najsilniejsze w województwie kujawsko-pomorskim (o około 2,5% do 122,25 zł/hl). Warto dodać, że w marcu br. średnie ceny skupu mleka w Polsce były o ponad 5% wyższe w relacji rocznej, podczas gdy ceny zbytu masła kształtowały się na poziomie o około 18% niższym, zaś odtłuszczonego mleka w proszku o prawie 7%. Oznacza to, że w kolejnych miesiacach można spodziewać się spadków cen płaconych rolnikom. Szczególnie, że bardzo mocno przyrasta wolumen skupu, a z drugiej strony pogarszaja się wyniki handlu zagranicznego przetworami mleczarskimi. Według informacji Ministerstwa Finansów (za MRiRW) w pierwszych dwóch miesiacach br. wartość sprzedaży przetworów mleczarskich na rynki zagraniczne była jedynie o 0,4% wyższa niż przed rokiem 206,1 mln EUR (jeszcze w styczniu wzrost ten wyniósł 3%, zaś w całym 2011 r. 16%). Wprawdzie w przeliczaniu na polska walutę eksport zwiększył się o ponad 12% do 905,4 mln PLN, niemniej był to wynik osłabienia złotego. W I kwartale br. kurs EUR/PLN kształtował się na poziomie 4,23, a w analogicznym okresie przed rokiem 3,95 (wzrost o ponad 7%). Co więcej, w przypadku masła, mleka w proszku oraz przetworów typu: jogurty, maślanka itp., odnotowano spadek wolumenu wywozu, sięgajacy nawet 31% w odniesieniu do przetworów w proszku. Korzystnym zjawiskiem był natomiast wzrost eksportu serów. W okresie styczeń-luty ich sprzedaż na rynki zagraniczne zwiększyła się o prawie 18% wobec analogicznego okresu ubiegłego roku do 26,1 tys. ton. Zawdzięczamy do przede wszystkim większym dostawom na rynek niemiecki o ponad 62% do 3,5 tys. t oraz rosyjski o około 34% do 2,0 tys. ton. Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 127,07 128,56 126,57 124,17 126,29 PMP 1 114, , , , ,70 OMP 845,90 868,60 834,49 803,82 839,65 Masło w blok , , , , ,50 Masło konfek , , , , ,96 Ser Edamski 1 373, , , ,65 nld Ser Gouda 1 345, , , , ,69 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za luty 2012 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) ( ) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne Krowy mleczne 3266,67 5,4 24,7 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t ( ) 1 142,87 845, ,18 t/t-1 ( ) -5,0-4,1 0,7 t/t-2 ( ) -6,0-4,1 1,1 t/t-3 ( ) -5,3-4,6-0,3 t/t-4 ( ) -6,7-6,4-0,2 r/r -20,9-10,6 1,3 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE ( ) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 35, Francja 34, Holandia 36, Polska 28, Czechy 31, Słowacja 31, Oceania 31,98** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za styczeń 2012 r. Nowa Zelandia, Fonterra, luty 2012 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rynek europejski Obawy o stan upraw wiśni w Serbii Jak podaje Foodnews (nr 40/2012) silne mrozy (dochodzace do -27 oc), które wystapiły w Serbii w lutym br. mogły spowodować straty w uprawach wiśni w tym kraju i w zwiazku z tym mieć negatywny wpływ na zbiory tych owoców w nadchodzacym sezonie. Niektóre źródła wskazuja nawet na straty na poziomie 40-50%, w południowych regionach Serbii. Zdania co do stanu plantacji serbskich upraw wiśni sa jednak podzielone. Niektórzy twierdza, że oddziaływanie warunków pogodowych zima nie było aż tak znaczace, a zbiory moga ukształtować się na normalnym poziomie. Gdyby jednak okazało się, że uszkodzenia w uprawach sa znaczne, a zbiory w Serbii będa mniejsze, mogłoby się to odbić na cenach mrożonek z wiśni, a także samych owoców (również w Polsce) zwłaszcza w kontekście niskich zapasów mrożonych wiśni na rynku Unii Europejskiej. Serbia jest bowiem istotnym producentem i dostawca mrożonych wiśni do krajów Unii Europejskiej. W 2011 roku ich eksport z Serbii do UE-27 wyniósł 28 tys. t, więcej, bo 32 tys. t. tych produktów w analogicznym okresie wyeksportowała do krajów Wspólnoty natomiast Polska (dane Eurostatu). Ważnym aspektem w kreowaniu cen mrożonych wiśni na rynku europejskim będzie również produkcja w Polsce. Tu także obserwowany był znaczny spadek temperatury w okresie zimowym. W obecnej chwili jednak trudno jest mówić o tym, jak ukształtuja się tegoroczne zbiory tych owoców w kraju. Na konferencji zorganizowanej przez Stowarzyszenie Przetwórców Owoców i Warzyw, która odbyła się dnia 20 kwietnia 2012 r. w Lublinie, jednym z poruszanych tematów była ocena stanu plantacji owoców po zimie 2011/2012. Stwierdzono, że mimo silnych mrozów nie obserwuje się symptomów istotnych strat w krajowych sadach wiśniowych, dokładna ocena sytuacji będzie możliwa dopiero w czerwcu. Wiele bowiem będzie zależeć od dalszego przebiegu warunków pogodowych. Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Łódź Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 2,50 3,00 3,00 4,00 2,00 3,50 Jabłka Gala 2,00 3,00 1,67 2,67 1,67 2,00 Gloster 1,33 2,00 1,67 2,33 1,33 1,67 Ligol 1,33 2,00 1,67 2,33 1,33 1,67 Lobo 1,33 2,00 1,67 2,33 1,33 1,73 Szampion 1,33 2,00 1,67 2,33 1,53 1,87 Importowane Banany 4,60 5,16 4,72 5,11 5,28 5,44 Cytryny 3,75 4,50 3,60 4,00 4,20 4,50 Pomarańcze 3,75 5,00 3,00 4,20 4,30 4,50 Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Łódź Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,50 0,70 0,60 0,80 0,60 0,90 Cebula biała 0,30 0,50 0,50 0,60 0,33 0,60 Kapusta biała 0,40 0,50 0,32 0,40 0,20 0,32 Marchew 0,50 0,70 1,00 1,40 1,00 1,70 Ogórki krótkie 3,20 3,75 3,40 3,80 3,00 3,60 Pietruszka 3,00 4,00 2,40 3,00 2,00 3,00 Pomidory 4,75 7,00 6,67 7,50 5,83 7,00 Pory 3,00 4,00 3,00 4,00 4,00 5,00 Selery 2,20 3,00 1,20 1,80 1,40 2,00 Ziemniaki 0,30 0,46 0,27 0,40 0,20 0,40 Pieczarki 5,00 6,00 4,25 5,00 4,50 6,00 Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Rynek krajowy Wzrost cen jabłek na rynku krajowym W kwietniu w krajowym skupie drożały jabłka deserowe. Według danych publikowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, średnia cena tych owoców w Spółdzielniach Ogrodniczych w dniach kwietnia br. wynosiła 1,74 zł/kg, tj. na poziomie o blisko 17% wyższym niż przed dwoma tygodniami. Wzrost ten jest pierwszym po trwaja- cym miesiac okresie spadków cen jabłek, wywołanych między innymi niskim popytem eksportowym. Z informacji płynacych z rynku wynika, że obecnie nastapiło pewne ożywienie w eksporcie, które miało przełożenie na wzrost cen skupu krajowych jabłek. Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) 6 AgroTydzień

7 Pozostałe sektory Ceny pasz przemysłowych Marzec był już trzecim z rzędu miesiacem, w którym drożała większość pełnoporcjowych mieszanek paszowych. Według danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi opublikowanych w dniu za najpopularniejsze pełnoporcjowe mieszanki paszowe trzeba było zapłacić o 1-2% więcej niż w lutym. Wyjatkiem były jedynie pasze prestarter/starter dla trzody chlewnej oraz pasze mlekozastępcze dla bydła. Największe wzrosty dotyczyły pasz pełnoporcjowych dla loch. Mimo obserwowanych w ostatnich miesiacach wzrostów, większość pasz jest dzisiaj wciaż nieco tańsza niż na wiosnę ubiegłego roku, kiedy ceny osiagały rekordowo wysokie poziomy. Z drugiej strony trzeba jednak przyznać, że ceny pasz historycznie nadal sa wysokie. Pasze pełnoporcjowe grower/finisher dla trzody chlewnej, kurczat i indyków sa dziś o 15-18% droższe niż przeciętnie w latach Prognozujemy, że dane ministerstwa za kwiecień pokaża dalszy wzrost cen pasz przemysłowych. Z jednej strony będzie to efekt przeniesienia się na ceny pasz wzrostów cen zbóż notowanych na rynku krajowym w lutym oraz marcu bieżacego roku. Wzrost może być również napędzany wyższymi cenami śruty sojowej na rynkach światowych. W połowie marca na giełdzie w Chicago była ona o około 12% droższa niż w połowie lutego. Co więcej, krajowego rynku przed podwyżkami nie chronił w tym okresie umacniajacy się złoty - kurs wobec dolara był w tym okresie stabilny. Prawdopodobnie w maju wzrosty cen pasz jeszcze bardziej przyśpiesza. W ostatnich tygodniach bardzo szybko rosna ceny krajowych zbóż paszowych. W połowie kwietnia były one w zależności od gatunku o 10-20% wyższe niż w połowie marca. Co więcej, bardzo szybko rosna również światowe ceny śruty sojowej. W połowie kwietnia były one o około 7-10% wyższe niż miesiac wcześniej. Dodatkowo w ostatnich tygodniach złoty osłabił się wobec dolara. W połowie marca za dolara trzeba było zapłacić około 3,15 zł, a obecnie około 3,20 zł. Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napędowy, LPG ; Olej opałowy 23.03) Rodzaj Olej napędowy LPG Olej opałowy pn. centr. pd.-wsch. zach. Cena 5,79 2,83 4,15 4,16 4,14 4,14 Opracowanie na podstawie danych ze stron Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej (z VAT) marzec 2012 Nawozy PLN/t Środ. ochr. roślin Azotowe Herbicydy PLN/l Saletra amonowa 34% Roundup 360 SL Siarczan amonowy 20% Atlantis 12 OD Mocznik Apyros 75 WG /133g Saletrzak Starane 250 EC Potasowe Granstar Ultra SX 50 SG /240g Sól potasowa 60% Fungicydy Siarczan potasu Amistar 250SC Fosforowe Horizon 250 EW Superfosfat 40% Tilt Turbo 575 EC Superfosfat 20% Orius 250 EW - Fosforan amonu Insektycydy Wapniowe Bi 58 Nowy 400 EC Saletra wapniowa Fury 100 EW Wapno tlenkowe 50% Mospilan 20 SP 58-66/125g Wieloskładnikowe Materiał siewny PLN/100kg Polifoska max Pszenica j Polifoska Jęczmień j Polifoska Pszenżyto j Polifoska Owies Polifoska Kukurydza*** PLN/j. Polifoska Polimag S Rzepak oz PLN/kg Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach r.; Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z marca 2012 r. Średnie ceny materiału siewniego w przypadku kukurydzy za jednostkę. Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac I 12 II 12 III 12 III 12/III 11 Bydło Krowy mleczne ,2 % Cielęta ,7 % Mlekozastępcze ,1 % Drób Kurczęta - grower/finisher ,5 % Indyki - grower/finisher ,6 % Nioski ,4 % Trzoda chlewna Prestarter/starter ,7 % Grower/finisher ,1 % Lochy ,1 % Ceny mieszanek paszowych typu grower/finisher Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (IV kw r.) Województwo Przeciętnie Dobre (I-IIIa) Średnie (IIIb-IV) Słabe (V-VI) Dolnoślaskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Ślaskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Polska Źródło: GUS 7 AgroTydzień