Plan Odnowy Miejscowości Zieleń na lata

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr III/243/2017 Rady Gminy Ryńsk z dnia 15 lutego 2017 r. Plan Odnowy Miejscowości Zieleń na lata Gmina Ryńsk w skład, której wchodzi miejscowość Zieleń, położona jest we wschodniej części województwa Kujawsko-Pomorskiego, w powiecie wąbrzeskim. Gmina zajmuje teren o powierzchni km 2 i liczy 8860 mieszkańców. W skład Gminy wchodzi 21 sołectw skupiających 35 miejscowości. 1

2 Głównym celem Planu Odnowy Miejscowości Zieleń jest poprawa warunków życia mieszkańców wsi, zaspokojenie ich potrzeb społeczno-kulturowych oraz rozwój lokalnej tożsamości i zachowanie dziedzictwa kulturowego. Plan będzie realizowany w latach Charakterystyka miejscowości Miejscowość Zieleń położona jest w południowej części gminy Ryńsk i obejmuje powierzchnię 913ha. Na terenie wsi zamieszkuje 468 osób. Istniejąca sieć osadnicza ukształtowała się historycznie na bazie funkcji rolniczej. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1338 r. W I poł. V wieku wieś wzmiankowana była jako własność zakonu krzyżackiego. W tym samym okresie podczas wojen została spalona. W II poł. V wieku weszła w skład królewszczyzny. Ponadto w V i VI wieku tereny Zielenia zamieszkiwał karczmarz. Wieś posiada korzystne położenie komunikacyjne oraz ciekawe walory krajobrazowe. W pobliżu przebiegają wojewódzkie i powiatowe trasy drogowe oraz linia kolejowa łącząca Toruń i Olsztyn. Na terenie Zielenia istnieje Zespół Szkół obejmujący Szkołę Podstawową im. Tadeusza Kościuszki i Gimnazjum oraz Punkt Przedszkolny. Ponadto we wsi funkcjonuje remizo-świetlica i Ośrodek Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Podstawowe usługi handlowe dla mieszkańców zapewnia sklep ogólnospożywczy. 2

3 Zespół Szkół w Zieleniu POZ w Zieleniu 3

4 Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości Do zasobów dziedzictwa kulturowego wsi zalicza się: kościół parafialny rzymsko-katolicki z I poł. IV w. oraz zespół dworsko - parkowy. Stan kościoła jest dobry, wymaga jednak konserwacji średniowiecznych polichromii ściennych. Kościół p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła Kościół gotycki p.w. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Zieleniu wzniesiony został z cegły i kamienia polnego w pierwszej połowie IV w. Jednonawowy, prostokątny korpus kościoła z niskim, trójbocznie zamkniętym prezbiterium i dominującą w bryle kwadratową wieżą, opięty jest w narożnikach skarpami o jednym uskoku. Korpus nawowy kryty jest dachem dwuspadowym; prezbiterium-wielospadowym; zakrystia - pulpitowym; wieżawysokim namiotowym. Dachy kryte są dachówką. Wnętrze kościoła zdobi polichromia gotycka z drugiej połowy IV wieku. Na poddaszu, na ścianach szczytowych nawy zachowana jest dwubarwna wić roślinna z ok r. Na szczycie wschodnim, w trzech wnękach, znajdują się figury: św. Magdaleny, św. Krzysztofa z ok r. oraz ukrzyżowanie z ok r. Belki stropowe zdobi ornamentalna bordiura z VIII w. Wczesnobarokowy ołtarz główny kościoła, odnowiony w 1877 r. przez Jana Piotrowicza z Chełmna pochodzi z połowy VII w. W centralnej części ołtarza widnieje obraz św. Piotra i Pawła z 1877 r., w zwieńczeniu zaś barokowy wizerunek św. Rocha z VIII wieku. W ołtarzach bocznych znajdują się VIII wieczne obrazy ludowe malowane na desce: św. Barbary i Świętej Rodziny. Kościół zdobią również VIII wieczne rzeźby św. Michała Archanioła, św. Antoniego, św. Franciszka i Chrystusa Zmartwychwstałego. Osobliwością kościoła jest granitowa kropielnica z przełomu III i IV w. Chrzcielnica i ambona pochodzą z VIII w. Do wyposażenia kościoła należą także: chorągiew procesyjna z I w., fotel i feretron z 1872 r. Cenną sztukę złotniczą reprezentuje kielich mszalny z 1736 r. ufundowany przez Andrzeja Pelkowskiego z Pływaczewa. Na uwagę zasługują także inne cenne elementy wyposażenia kościoła: cynowy krzyż ołtarzowy z VIII w., cztery VIII wieczne lichtarze cynowe, monstrancja, pacyfikał, aspersorium, puszka na komunikanty, wieczna lampka oraz świeczniki i pająki z I w. Do dziś zachował się także dzwon kościelny odlany w 1766 r. przez Mikołaja Petersilge z Torunia. 4

5 Kościół p.w. św. Apostołów Piotra i Pawła Zespół dworsko-pałacowy Z zespołu dworsko-parkowego złożonego pierwotnie z dworu, otaczającego go parku, zabudowań gospodarczych i kompleksu mieszkalnych budynków folwarcznych zachował się jedynie jeden budynek folwarczny i fragmenty dworu murowanego z ok r., park z okazałym stawem i różnogatunkowym drzewostanem oraz część dawnej gorzelni z II poł. I w. wraz z magazynem. Przy wjeździe na teren zespołu zachowały się 2 ceglane słupy bramne. Większą część populacji mieszkańców wsi Zieleń stanowią rolnicy ok. 50%, następnie emeryci ok. 20% oraz młodzież i dzieci. Pozostali mieszkańcy to osoby bezrobotne ok.20% i pracujący poza rolnictwem ok.10 %. Diagnoza aktualnej sytuacji społeczno-rozwojowej obszaru objętego planem Dotychczasowe życie mieszkańców cechuje umiarkowana przedsiębiorczość. Wzbogacają je imprezy o charakterze rozrywkowym, charytatywnym bądź kulturalno - oświatowym. W miarę potrzeb pomieszczenia remizo - świetlicy wynajmowane są na wesela, przyjęcia rodzinne i 5

6 stypy. We wsi istnieje kilka zorganizowanych grup, niektóre co jakiś czas zajmują się organizacją życia społeczno - kulturalnego. Pozostałe są biernymi obserwatorami bądź uczestnikami. Dożynki gminne w Zieleniu. 6

7 Problemy mieszkańców wysuwane są i omawiane na zebraniach wiejskich, w których uczestniczą władze gminne, sołtys, rada sołecka i mieszkańcy. Rozwiązywanie zgłaszanych spraw i postulatów uzależnione jest często od środków finansowych, których gminie i sołectwu brakuje. W ostatnim czasie, dzięki organizowanym konkursom gminnym, nastąpiła wyraźna poprawa estetyki wyglądu obejść i posesji mieszkańców. Dalszego zagospodarowania przestrzeni wymaga centralna część wsi urządzenia terenów zielonych, chodników, miejsc odpoczynku, przejść i alejek. Problemy te dostrzega aktywna część społeczności lokalnej. Plan sporządzono na podstawie diagnozy aktualnej sytuacji we wsi Zieleń i analizy SWOT. Z analizy tej wynika, że marzeniem mieszkańców jest aby wieś stała się silnym i aktywnym ośrodkiem kulturalno - społecznym, sportowym i rekreacyjnym, z uwzględnieniem prawa mieszkańców do godnego życia i poczucia bezpieczeństwa. Rolnicy byli wyposażeni w nowoczesny sprzęt, w rolnictwie panowała stabilność, młodzież miała szanse na pracę a sołectwo słynęło z czystości, ładu, porządku, ciszy i spokoju. Materiał ten stał się podstawą do opracowania Planu Rozwoju Miejscowości Zieleń. Opracowany materiał został przedstawiony na zwołanym w tym celu zebraniu wiejskim. Zebranie podjęło uchwałę o przyjęciu Planu odnowy Miejscowości Zieleń na lata ANALIZA SWOT 1. Silne strony - korzystne położenie geograficzne i walory krajobrazowe, - istnienie Szkoły Podstawowej, Gimnazjum, Punktu Przedszkolnego, Ośrodka Zdrowia, Urzędu Pocztowego oraz stacji PKP i Kościoła. - rozwinięte rolnictwo i hodowla zwierząt gospodarskich, - istnienie świetlicy wiejskiej, - funkcjonujące organizacje pozarządowe: OSP, KGW, Kółko Rolnicze, Caritas, - troska mieszkańców o czystość obejść i posesji. - brak uciążliwego przemysłu, - mało skażone środowisko, 3. Szanse - możliwość doprowadzenia linii gazociągu i gazyfikacji wsi, - możliwość poprawy egzystencji 2. Słabe strony - potrzeba estetycznego zagospodarowania przestrzennego i urządzenia terenów w centrum wsi, - brak terenów rekreacyjno-turystycznych i wypoczynkowych, - brak gospodarstw agroturystycznych, - brak firm i zakładów usługowych, - brak aktywnych organizacji młodzieżowych, - brak zespołów artystycznych, - potrzeba rozbudowy sieci i przyłączy wodociągowych, - mała ilość gospodarstw ekologicznych, 4. Zagrożenia - bierność części mieszkańców wobec podejmowanych inicjatyw społecznych, - utrzymujący się stosunkowo wysoki 7

8 mieszkańców poprzez poszerzenie sieci wodociągowej - możliwość powołania grup producenckich wśród rolników, - możliwość podejmowania przez rolników działalności pozarolniczej, - możliwość rozszerzenia terenów leśnych i ich zadrzewienia. - szanse rozwoju proekologicznego - przebudowa dróg Zieleń Pływaczewo, Zieleń Ludowice i Zieleń stacja PKP. wskaźnik bezrobocia na terenach wiejskich, - ucieczka młodzieży ze wsi do miasta, - brak perspektyw życiowych dla ludzi młodych, - zagrożenie wzrostu ubóstwa i przestępczości. ANALIZA ZASOBÓW Rodzaj zasobu Brak Jest o znaczeniu małym Środowisko przyrodnicze walory krajobrazu Jest o znaczeniu średnim Jest o znaczeniu dużym walory przyrodnicze wody powierzchniowe (cieki, rzeki, stawy) gleby kopaliny Środowisko kulturowe walory architektury wiejskiej i osobliwości kulturowe walory zagospodarowania przestrzennego zabytki zespoły artystyczne Dziedzictwo religijne i historyczne miejsca, osoby i przedmioty kultu święta, odpusty, pielgrzymki tradycje, obrzędy, gwara legendy, podania i fakty historyczne ważne postacie historyczne specyficzne nazwy 8

9 Obiekty i tereny działki pod zabudowę mieszkaniową działki pod domy letniskowe działki pod zakłady usługowe i przemysł, pustostany mieszkaniowe, magazynowe i po przemysłowe tradycyjne obiekty gospodarskie wsi (spichlerze, kuźnie, młyny) place i miejsca publicznych spotkań miejsca spotkań i rekreacji Gospodarka, rolnictwo specyficzne produkty (hodowle, uprawy polowe) znane firmy produkcyjne i zakłady usługowe możliwe do wykorzystania odpady poprodukcyjne Sąsiedzi i przyjezdni korzystne, atrakcyjne sąsiedztwo (duże miasto, arteria komunikacyjna, atrakcja turystyczna) ruch tranzytowy przyjezdni stali i sezonowi Instytucje placówki opieki społecznej szkoły Dom kultury Inne ( Punkt przedszkolny) Ludzie, organizacje społeczne OSP KGW Stowarzyszenia Darczyńcy i sponsorzy 9

10 NASZA MAŁA STRATEGIA PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZIELEŃ NA LATA Wizja rozwoju miejscowości: Zieleń wsią estetyczną, dobrze rozwiniętą i zorganizowaną P R I O R Y T E T I Kształtowanie nowego oblicza terenów wiejskich. Cel I: Poprawa wizerunku i estetyki wsi 1. Urządzanie i sukcesywne zagospodarowywanie skwerów na terenie miejscowości Zieleń P R I O R Y T E T I I 100% Środki Urzędu Gminy i sołectwa, prace społeczne mieszkańców wsi Zaspokojenie potrzeb kulturalnych i oświatowych mieszkańców Cel I: Spotkania na temat wykorzystywania i możliwości instalacji alternatywnych źródeł energii 2. Organizowanie dorocznych uroczystości święta plonów Środki z UE do 60% 100% środki własne i pozyskane od sponsorów Cel II: Aktywizacja lokalnych grup społecznych i organizacji 1. Zorganizowanie zabaw karnawałowych dla dzieci 2. Zorganizowanie konkursu wiedzy ppoż. dla dzieci i młodzieży P R I O R Y T E T I I I Modernizacja boiska szkolno wiejskiego Środki własne sołectwa i sponsorzy Środki własne OSP wspólnie z zespołem szkół Cel I: Unowocześnienie wiejskiej bazy sportowo rekreacyjnej corocznie Modernizacja boiska szkolnego Zespołu Szkół w Zieleniu Cel II: Aktywizacja sportowych grup młodzieżowych 100% środki gminne W miarę bieżących potrzeb 1. Udział młodzieży w gminnych turniejach piłki nożnej 2. Organizowanie rajdów pieszych, rowerowych lub pielgrzymek 100% środki gminne 100% środki własne organizator KGW i OSP corocznie corocznie 10

11 P I O R T Y E T I V Poprawa standardu życia mieszkańców Cel I: Zaspokojenie potrzeb materialnych oraz działania pro ekologiczne 1. Rozbudowa sieci wodociągowej z przyłączami na terenie wsi 2. Organizowanie spotkań na temat: możliwości instalacji przydomowych oczyszczalni ścieków 3. Modernizacja oświetlenia wsi, drogi w kierunku PKP i przystanku PKS 4. Przebudowa drogi gminnej Zieleń Ludowice. 5. Budowa ścieżki pieszo rowerowej Zieleń Centrum Zieleń stacja PKP Środki z UE 63,63% Środki własne 36,37% Środki własne + możliwość dofinansowania z budżetu województwa UE do 85% Środki własne gminy 15% Koszt ogólny 4 mln. zł 50% z budżetu województwa Koszt ogólny zł UE do 85% w miarę potrzeb bieżących Opis i charakterystyka obszaru o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców. Określa się obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców, sprzyjających rozwojowi miejscowości. Ze względu na jego cechy funkcjonalno-przestrzenne i położenie obejmował on będzie całą miejscowość Zieleń Na tym obszarze mieściła się będzie m.in. budowana sieć wodociągowa. Możliwość realizacji zadań ujętych w Planie Odnowy Miejscowości Zieleń warunkowana jest sytuacją finansową sołectwa i gminy oraz możliwością pozyskania środków finansowych z innych, źródeł w tym z Unii Europejskiej i może być weryfikowana. Zarządzanie: Za wdrażanie, monitorowanie i promocję projektów ujętych w Planie odpowiedzialny jest Sołtys wraz z Radą Sołecką. Na szczeblu Gminy powyższe działania koordynuje wyznaczona przez Wójta Gminy osoba. Komunikacja społeczna polegać będzie na bieżącym zamieszczaniu informacji na stronie internetowej Gminy oraz na łamach Gminnych Wieści. 11