Wydział Elektryczny KONWENTU BURMISTRZÓW I WÓJTÓW ŚLĄSKIEGO ZWIĄZKU GMIN I POWIATÓW

Transkrypt

1 C Politechnika Śląska CEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów KONWENTU BURMISTRZÓW I WÓJTÓW ŚLĄSKIEGO ZWIĄZKU GMIN I POWIATÓW ŚLĄSKA ENERGETYKA PROSUMENCKA ORAZ ROLA GMIN I POWIATÓW W KREOWANIU ROZPROSZONEGO MODELU ENERGII W KONTEKŚCIE PERSPEKTYWY FINANSOWEJ I MAPY DROGOWEJ 2050 Jan Popczyk śarki, 19 października 2012

2 ZAKRES 1. Stan obecny gospodarki energetycznej - grube oszacowanie 2. Unijne cele w horyzontach: 2020 (dyrektywa 2009/28), Pakiet 3x20), 2030 (dyrektywa 2010/31, inteligentny dom plus-energetyczny), 2050 (Mapa Drogowa 2050) 3. Przegląd technologii OZE/URE (prosumenckie mikroinstalacje energetyczne, gminne dedykowane sieci elektroenergetyczne; mikrosieci smart grid) 4. Przykłady praktyczne: Gmina Gierałtowice, ilab EPRO (Internetowe Laboratorium Energetyki Prosumenckiej w Politechnice Śląskiej) 5. Potencjalny udział gmin i powiatów śląskich w Polskiej Platformie Technologicznej Zielonej Energii (za pośrednictwem Klastra 3x20 członka załoŝyciela PPTZE) 6. Przygotowanie gmin i powiatów śląskich do uczestnictwa w unijnych programach wsparcia rozwoju energetyki prosumenckiej w perspektywie Tworzenie zdolności konsorcjalnych w złotym trójkącie: gminy/powiaty biznes (przedsiębiorcy) nauka (Centrum Energetyki Prosumenckiej w Politechnice Śląskiej)

3 RAMY JAKOŚCIOWO-ILOŚCIOWE PROBLEMU Perspektywa polityczna PKB: 1,4 bln zł ZadłuŜenie: 770 mld zł Ujęcie wartościowe rynków końcowych, perspektywa korporacyjno-polityczna Roczne przychody/koszty: 170 mld zł, w tym akcyza około 40 mld zł Roczna wartość rynków, struktura kosztów, w mld zł: ciepło 30, energia elektryczna 40 (w tym akcyza 3), paliwa transportowe 100 (w tym akcyza 37) Inwestycje w ujęciu korporacyjnym (bez górnictwa, scenariusz business as usual) w okresie do 2020 roku: 800 mld zł SYNERGETYKA przebudowa strukturalnie nieefektywnych działów gospodarki Kompleks paliwowo-energetyczny. Rynki energii pierwotnej węgiel kamienny i brunatny, ropa, gaz 1100 TWh. Rynki końcowe: energia elektryczna 115/155 TWh, ciepło 210/240 TWh, transport 30/210 TWh Budownictwo. Zapotrzebowanie na ciepło 240 TWh, z potencjałem całkowitej redukcji (głównie za pomocą termomodernizacji) o 50%. Zapotrzebowanie na energię elektryczną 55 TWh (około 50% całego zapotrzebowania) Transport: Zapotrzebowanie na paliwa transportowe około 210 TWh, z potencjałem jednostkowej redukcji (za pomocą Smart EV) o 70%. Zapotrzebowanie na energię elektryczną (kolej) około 3 TWh Rolnictwo: udział rolnictwa w PKB (najbardziej strukturalnie nieefektywnego działu gospodarki): 3,5% (50 mld zł), potencjał produkcji energii pierwotnej, przy zachowaniu pełnego bezpieczeństwa Ŝywnościowego 240 TWh, z potencjałem konwersji na rynki końcowe około 80% Perspektywa prosumencka progresywny człowiek, zrównowaŝona gospodarka TEMPO DYFUZJI INNOWACJI WŚRÓD GOSPODARSTW DOMOWYCH (prosumentów)

4 LISTA I TEMATÓW DO OPRACOWANIA (przedmiot Energetyka Rynkowa) 1. Audyt energetyczny budynku (dom, gospodarstwo wiejskie, szpital, szkoła, blok mieszkalny, biurowiec, ) 2. DSM/DSR w przemyśle (małe i duŝe zakłady przemysłowe), w kontekście antycypowanego deficytu mocy w KSE (w szczególności po 2015 roku) nowa usługa systemowa w kontekście ekonomiki rynkowej 3. Kalkulator elektroniczny PME w kontekście doboru urządzeń (bilansowanie) i ekonomiki (dom, gospodarstwo wiejskie, szpital, szkoła, blok mieszkalny, biurowiec, ) 4. ARE (gmina wiejska, wiejsko-miejska) 5. Smart City 6. Układ hybrydowy MOA w kontekście doboru urządzeń (bilansowanie) i ekonomiki 7. Oświetlenie w kontekście ekonomiki 8. Smart EV. Car Sharing (sieć parkingów: Kampus Politechniki Śląskiej Gliwice, Tauron Dystrybucja Gliwice, Zajezdnia PKM Gliwice, Ośrodek Szkolenia Kierowców Katowice) 9. Grafikowanie dla PME 10. Łańcuchy wartości (wykorzystanie oprogramowania Visio oraz teorii grafów) 11. Synteza polityk/strategii energetycznych krajów/regionów (E 9/10) Uczestnictwo/współpraca: ilab EPRO (współtworzenie, ścisła współpraca z mgr inŝ. Andrzejem Piechockim; współpraca z firmami Członkami Stowarzyszenia Klaster 3x20) Konwersatorium Inteligentna Energetyka (uczestnictwo w spotkaniach wtorkowych) Stowarzyszenie Klaster 3x20 (współpraca: Panie mgr inŝ. Maja Czerediuk mc@egie.pl, mgr inŝ. Anna Góra ag@egie.pl)

5 LISTA II TEMATÓW DO OPRACOWANIA (przedmiot Zarządzanie i Organizacja w Elektroenergtyce) 1. Smart Grid PS (Politechnika Śląska). Etap I integracja liczników (energia elektryczna 2/50, ciepło ponad 50, gaz około 40, woda ok. 80). PilotaŜowy system SCADA w ilab EPRO, a potem trwałe Centrum Zarządzania Infrastrukturą Politechniki Śląskiej (Smart Grid PS). Bezpośrednie konsultacje Jan Popczyk 2. Smart Grid jako infrastruktura do realizacji DSM/DSR w przemyśle (małe i duŝe zakłady przemysłowe), w kontekście antycypowanego deficytu mocy w KSE (w szczególności po 2015 roku). 3. Schematy technologiczne PME (dom, gospodarstwo wiejskie, szpital, szkoła, blok mieszkalny, biurowiec, ) 4. Sieci inteligentne w gminach wiejskich, wiejsko-miejskich i w miastach (Firma 3S Śląskie Sieci Światłowodowe, dyr. Radosław Dymek) 5. Liczniki i systemy pomiarowe (Firma KCSP, Przewodniczący RN Józef Gawron) 6. Sterowniki PLC w zarządzaniu energtyką prosumencką (Firma WAGO. Dyrektor Generalny Michał Kownacki) 7. Ogniwa PV (Firma Bauer Solar Production, Prezes Sławomir Suski) 8. Układ hybrydowy MOA (Firma Polski Bazalt, Prezes Władysław Kruczek) 9. Oświetlenie (Firma KCSP, Przewodniczący RN Józef Gawron) 10. Smart EV 11. Grafikowanie dla domu plus-energetycznego max (wykorzystanie arkusza Excel; Firma LGBS Software, Prezes Zofia Wawrzyczek) 12. Łańcuchy wartości (wykorzystanie oprogramowania Visio oraz teorii grafów; Firma LGBS Software, Prezes Zofia Wawrzyczek) 13. Certyfikacja (urządzeń OZE/URE, PMI, łańcuchów wartości, ) 14. Strona internetowa monitoring odmów przyłączenia źródła do sieci elektroenergetycznej (współpraca z inŝ. Piotrem Pęczkiem) 15. Synteza polityk/strategii energetycznych krajów/regionów (E 9/10) Uczestnictwo/współpraca: ilab EPRO (współtworzenie, ścisła współpraca z mgr inŝ. Andrzejem Piechockim; współpraca z firmami Członkami Stowarzyszenia Klaster 3x20) Konwersatorium Inteligentna Energetyka (uczestnictwo w spotkaniach wtorkowych) Stowarzyszenie Klaster 3x20 (współpraca: Panie mgr inŝ. Maja Czerediuk mc@egie.pl, mgr inŝ. Anna Góra ag@egie.pl)

6 POTENCJAŁ EKONOMICZNY/RYNKOWY ENERGETYKI PROSUMENCKIEJ Co to jest energetyka prosumencka? Jest to przemysł OZE/URE oraz setki tysięcy decyzji inwestycyjnych prosumentów w roku (w miejsce pojedynczych decyzji inwestycyjnych przedsiębiorstw WEK i akceptowania przez obecnych odbiorców wzrostów cen paliw kopalnych i nieopłaconych przez energetykę WEK kosztów środowiska) 1. Zasoby rozporządzalne w Polsce wynoszą: około 1000 zł/(osoba miesiąc), łączne roczne zasoby, to około 460 mld zł, dla Województwa Śląskiego jest to około 55 mld zł 2. Struktura wydatków w polskich gospodarstwach domowych: 25% dom i media (wszystkie, w tym energia elektryczna i ciepło), 25% Ŝywność, 15% samochód, 5% telefon, internet 3. Nowa konsolidacja wydatków (obszar alokacji wydatków): dom i media, samochód, telefon i internet 45% (210 mld zł, dla Województwa Śląskiego jest to około 25 mld zł ) 4. Przebudowa domu tradycyjnego w inteligentny dom plus-energetyczny (dyrektywa 2010/31)

7 CHARAKTERYSTYKA REPREZENTATYWNEJ GMINY WIEJSKIEJ, WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE (OGÓLNA ORAZ ZAPOTRZEBOWANIA I WYDATKÓW NA ENERGIĘ/PALIWA) Stan aktualny

8 Tabela 1. Ogólne dane dla gminy Lp. Wielkość Wartość 1 Liczba mieszkańców, tys Powierzchnia, km Liczba domów Liczba samochodów Liczba przedsiębiorców (zarejestrowane działalności gospodarcze, głównie w handlu) Udział uŝytków rolnych w ogólnej powierzchni, % 55 7 Łączna liczba gospodarstw rolnych Dominujące klasy bonitacyjne gruntów ornych IV, V, VI 9 Liczba gospodarstw o powierzchni większej od 10 ha Udział lasów w ogólnej powierzchni, % BudŜet gminy ogółem, mln zł/rok BudŜetowe wydatki inwestycyjne gminy ogółem, mln zł/rok 5 13 Rozporządzalne dochody na osobę, zł/miesiąc Rozporządzalne dochody gminy (budŝetowe i ludności), mln zł/rok 145 Energia elektryczna - w tym ludność Ciepło 2 Transport 3 Tabela 2. Bilans (wyjściowy) energii dla gminy Rynek energii końcowej [GWh] 7 1 5, Rynek energii pierwotnej [GWh] 20 15, Emisja CO 2 [tys. ton] Razem ,4 30 8

9 Tabela 3. Szacunkowe roczne wydatki w gminie na energię (paliwa) Rynek mln zł Energia elektryczna Ciepło Transport 3,5 10,5 18,0 Razem 31,5 Potencjalny koszt emisji CO 2 7,2 Tabela 4. Szacunkowe roczne zasoby podaŝowe (techniczne) energetyki OZE/URE w gminie w horyzoncie czasowym 2050 Lp. Rodzaj zasobu 1 Rolnictwo energetyczne (jedna biogazownia, około 40 mikrobiogazowni, paliwa drugiej generacji, biomasa stała, w tym odpadowa) Wielkość zasobu [GWh/rok] 2 Biomasa z gospodarki leśnej 7 3 Zasoby termomodernizacyjne (redukcja zuŝycia ciepła) 45 4 Pompy ciepła, kolektory słoneczne 40 5 Mikrowiatraki 10 6 Ogniwa fotowoltaiczne 9 7 Transport elektryczny: - redukcja zuŝycia paliw kopalnych - efekt obliczeniowy (wirtualny) OZE

10 Perspektywa dyrektywy 2009/28 Tabela 5. Cele pakietu 3x20 zwymiarowane dla gminy Cele Pakietu 3x20 Produkcja energii OZE [GWh] Redukcja energii pierwotnej (paliw kopalnych) [GWh] Redukcja emisja CO 2 [tys. ton] Tabela 6. Zgrubne oszacowanie potencjalnych korzyści, w wybranych aspektach, rozwoju energetyki OZE/URE w gminie, osiągalne w horyzontach 2020 i 2050 Lp. Rodzaj korzyści Korzyść 1, 2020 (związana głównie z termomodernizacją) Korzyść 2, 2020 (termomodernizacja + zielone certyfikaty związane głównie z zielonym ciepłem) Korzyść 3, 2050 (wynagrodzenie lub uniknięte koszty związane z redukcją emisji CO 2 ) Wartość [mln zł/rok] 3,5 3,5+5 7

11 Perspektywa dyrektywy 2010/31/WE i Mapy Drogowej 2050 Tabela 7. Bilans energii końcowej (tylko OZE) dla gminy w 2050 roku Energia elektryczna Ciepło 2 Transport 3 Rynek energii końcowej [GWh] 10 (+7+14) Razem 67

12 OŚ CZASU x Energetyka monopolistyczna/narodowa Energetyka korporacyjna Energetyka prosumencka Autogeneracja (przemysł) TPA OZE/URE SYNERGETYKA ENERGETYKA SPOŁECZEŃSTWA WIEDZY ENERGETYKA ZRÓWNOWAśONA, ZARZĄDZANA ZA POMOCĄ INFRASTRUKTURY SMART GRID ENERGETYKA, BUDOWNICTWO, TRANSPORT, ROLNICTWO, EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W PRZEMYŚLE

13 REKOMENDACJA FUNDAMENTALNA 1. Energetyka OZE/URE (rozwojowa) i efektywność energetyczna dla prosumentów 2. Energetyka gazowa (ubezpieczająca) i efektywność energetyczna dla przemysłu 3. Energetyka węglowa (pomostowa) dla korporacji elektroenergetycznej i dla odbiorców 4. Energetyka jądrowa (bez przyszłości) dla polityków? (Polityka energetyczna Polski do 2030 roku)

14 Przewrót! Ceny energii elektrycznej z układu hybrydowego OZE/URE niŝsze niŝ z energetyki WEK? Skonfrontowanie cen energii elektrycznej w energetyce prosumenckiej (OZE/URE) i WEK układ hybrydowy: mikrowiatrak 5 kw (900 /kw) + ogniwa PV 5 kw (1100 /kw), z baterią akumulatorów i przekształtnikiem, czas pracy układu hybrydowego około 25 lat, produkcja energii elektrycznej w okresie całego Ŝycia układu MWh, nakład inwestycyjny prosumenta 44 tys. PLN (x2), około 88 tys. zł, cena jednostkowa (stała) energii elektrycznej wynosi, w perspektywie tego prosumenta, 320 zł/mwh w porównaniu z ponad 600 PLN/MWh (z VAT-em, taryfa C) od dostawcy z urzędu Przedstawione porównanie jest skrajnie uproszczone, bo nie uwzględnia: Ŝe na jeden cykl Ŝycia ogniwa PV przypadają jeszcze dwa cykle Ŝycia przekształtnika, i podobnie dwa cykle Ŝycia baterii akumulatorów, Ŝe wydajność ogniw PV maleje po 25 latach o około 20% itd. wsparcia tych technologii (z tytułu świadectw pochodzenia energii), istniejącego ciągle jeszcze subsydiowania skrośnego ludności (taryfa G u dostawców z urzędu), nieuchronnego, istotnego wzrostu ponadinflacyjnego cen energii elektrycznej ogólnie w obszarze energetyki WEK, itp.

15 POTRZEBA DZIAŁAŃ POLITYCZNYCH TRÓJKĄT BERMUDZKI 1 (najbardziej nieefektywny konserwujący polską energetykę system w UE stworzony w ciągu ostatnich 10 lat, kosztujący państwo rocznie ponad ~15 mld zł) ~4,5 mld zł Wsparcie OZE, z tego 70% idzie w rzeczywistości na dofinansowanie WEK ~8 mld zł WEK nie pokrywa kosztów zewnętrznych ~2 mld zł Rozproszone programy pomocowe 4,5 mld zł zielone certfikaty (suma wynagrodzeń wytwórców energii elektrycznej z tytułu umorzeń certyfikatów i kar/opłat zastępczych) 8 mld zł uprawnienia do emisji CO 2 w systemie ETS, 200 mln t/rok, cena uprawnień do emisji na rynku 10 /t 2 mld zł wsparcie inwestycyjne i badawcze przez NFOŚiGW, WFOŚiGW, ARiMR, krajowe i regionalne PO, NCBiR,

16 TRÓJKĄT BERMUDZKI 2: wypływ środków inwestycyjnych i opłat za uprawnienia do emisji CO 2 przed ; import węgla; wypływ środków do UE za uprawnienia do emisji CO 2 po Wypływ środków inwestycyjnych do 2020 (2025) roku do globalnych dostawców (ponad 200 mld PLN), których braknie między innymi na przebudowę energetyki prosumenckiej i autogeneracji w przemyśle. Wypływ środków (do polskiego budŝetu) z opłat za uprawnienia do emisji CO 2 przed 2020 rokiem. Wypływ trzeba zahamować!!! 2. Derogacja: decyzja Komisji Europejskiej (lipiec 2012). Przyznanie Polsce ponad 400 mln ton darmowych emisji do 2019 roku (włącznie). Uwzględniając obecne ceny uprawnień do emisji na unijnym rynku rzędu 10 /t moŝna wyliczyć, Ŝe beneficjenci otrzymają około 18 mld PLN. Symptomatyczna lista zakwestionowanych Projektów!!! 3. Narastający import węgla po JuŜ w 2011 saldo import-eksport węgla, to około 10 mln ton (import). Saldo to będzie się szybko zwiększać!!! 4. Po 2020 roku opłaty za uprawnienia do emisji CO 2 będą (prawie z pewnością) trafiać do budŝetu UE. Komisja Europejska będzie windować ceny uprawnień, a Polska będzie dominującym płatnikiem w tej kategorii w UE!!!

17 NAJNOWSZE DANE BEZEMISYJNE STRATEGIE/POLITYKI 2050 NIEMIEC (lidera UE) I SZWAJCARII (kraju spoza UE) NIEMCY 2012: produkcja energii elektrycznej: farmy wiatrowe 70 TWh, biogazownie 30 TWh, PV 30 TWh, elektrownie wodne 17 TWh 2050: zmniejszenie zuŝycia energii w ogóle o 50%, energii elektrycznej o 25% SZWAJCARIA 2050: zmniejszenie zuŝycia energii w ogóle o 71 TWh (30%), energii elektrycznej o 21 TWh (35%)

18 ANTYCYPOWANIE PRZYSZŁOŚCI W ENERGETYCE W KONTEKŚCIE JEDNOSTKOWYCH NAKŁADÓW INWESTYCYJNYCH Porównanie nakładów inwestycyjnych dla charakterystycznych technologii wytwórczych, równowaŝnych w aspekcie rocznej sprzedaŝy energii elektrycznej do odbiorców końcowych (11 TWh), uwzględniających konieczną rozbudowę sieci dla pierwszych czterech technologii (opracowanie własne) TECHNOLOGIA Moc łączna [GW] Nakłady inwestycyjne [EUR] łączne [mld EUR] jednostkowe [EUR] Czas do efektu z pojedynczego bloku Pojedynczy blok jądrowy (po Fukushimie) 1,6 11 mld 11 mld 15 lat 2 bloki węglowe z instalacjami CCS 1,7 > 8 mld > 4 mld Realizacja nie wcześniej niŝ za 20 lat 2 bloki węglowe bez instalacji CCS 2 3,6 mld 1,8 mld Realizacja moŝliwa przed 2020, po 2020 pełna opłata za emisję CO 2 40 farm wiatrowych po 50 turbin 2,5 MW-wych 5 10 mld 250 mln 2 lata 160 bloków combi 10 MW-wych, na gaz ziemny 1,6 1 mld 6,5 mln 1 rok 16 tys. źródeł trójgeneracyjnych, na gaz ziemny o mocy 100 kw el kaŝde 1,6 4 mld 250 tys. 1 rok 160 tys. mikrobiogazowni, o mocy 10 kw el kaŝda 1,6 6 mld 35 tys. 6 miesięcy 1 mln układów hybrydowych MOA, o mocy 5 kw (M)+5 kw (O) kaŝdy mld 11 tys. 6 miesięcy 2,5 mln ogniw PV, o mocy 4,5 kw kaŝde mld 4,5 tys. 3 miesiące

19 NIEBEZPIECZEŃSTWO BRAKU WSPÓLNEGO JĘZYKA!!! DYREKTYWY/DECYZJE I STARATEGIE UE [1] Dyrektywa 2009/72/WE (unijna podstawa budowy inteligentnych sieci elektroenergetycznych) [2] Dyrektywa 2009/28/WE dotycząca energetyki OZE (promująca takie technologie jak samochód elektryczny, pompa ciepła, paliwa drugiej generacji) [3] Dyrektywa 2010/75/WE w sprawie emisji przemysłowych (zaostrzająca wymagania w stosunku do źródeł emisji z segmentu ETS) [4] Decyzja non-ets 2009/75/WE (wprowadzająca mechanizmy zarządzania redukcją emisji CO 2 w segmencie non-ets) [5] Dyrektywa 2010/31/WE (kreująca zrównowaŝone budownictwo, w tym dom zeroenergetyczny) [6] Mapa Drogowa 2050 (w postaci konkluzji Rady Europejskiej z lutego 2011), dotycząca budowy konkurencyjnej gospodarki bezemisyjnej (proponująca redukcję emisji CO2 w horyzoncie 2050 o 80%, a w przypadku elektroenergetyki w skrajnym przypadku nawet o 95%) [7] Biała Księga Transportu (projekt Komisji Europejskiej z marca 2011), dotycząca planu utworzenia jednolitego obszaru transportowego (wyraŝająca dąŝenie do zbudowania konkurencyjnego i zasobo-oszczędnego europejskiego systemu transportu) [8] Prace nad nowym unijnym budŝetem (pokazujące dąŝenie duŝej części krajów członkowskich do redukcji WPR Wspólna Polityka Rolna) [9] Projekt rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie priorytetów dotyczących infrastruktury energetycznej na 2020 r. i w dalszej perspektywie (2011/2034 (INI)

20 SPÓŁKA BAUER SOLAR (DĄBROWA GÓRNICZA) PRODUCENT OGNIW PV (FOTOWOLTAICZNYCH) Inwestycja za 6 mln roczna produkcja ogniw PV, to około 100 MW zatrudnienie 60 osób Efekty w kontekście Pakietu 3x20 roczna produkcja energii elektrycznej w 2020 roku około 0,9 TWh (moc w wyprodukowanych ogniwach osiągnie narastająco wartość 900 MW), a to będzie stanowić około 0,5% rynku końcowego energii elektrycznej, inaczej około 0,9% polskiego celu dotyczącego energii odnawialnej roczna redukcja CO 2 około 0,8 mln ton, czyli realizacja około 1,3% polskiego celu roczna redukcja paliw kopalnych około 2,5 TWh, lub inaczej około 0,4 mln ton węgla (efekt wypierania źródeł energii elektrycznej o niskiej sprawności), czyli realizacja ponad 1,4 % polskiego celu

21 SPÓŁKA POLENERGIA (GRUPA KULCZYK) INWESTYCJE W ENERGETYKĘ WĘGLOWĄ Elektrownia Pelplin 2000 MW (około 3,6 mld ) + trzy kopalnie po 300 mln kaŝda), razem 4,5 mld Efekty w kontekście Pakietu 3x20 roczna produkcja energii elektrycznej około 11 TWh; konieczność wyprodukowania stowarzyszonej rocznej energii OZE 1,6 TWh roczna emisja CO 2 około 10 mln ton; konieczność stowarzyszonej rocznej redukcja emisji CO 2 około 2 mln ton roczne zuŝycie paliw kopalnych około 28 TWh, lub inaczej ponad 5 mln ton; konieczność stowarzyszonej rocznej redukcji paliw kopalnych o około 5,6 TWh

22 MIX ENERGETYCZNY 2050 zuŝycie energii elektrycznej 180 TWh (opracowanie własne) Lp. Rodzaj zasobu Redukcja rynku końcowego ciepła o 50% (za pomocą termomodernizacji i innych technologii, zwiększających efektywność systemów grzewczych i wentylacyjnych) Zapotrzebowanie transportu na energię elektryczną (wzrost liczby samochodów na 1 tys. mieszkańców o 50%, przejście na transport elektryczny) Zapotrzebowanie na węgiel kamienny i brunatny energia chemiczna (zmniejszenie o 70%) Zapotrzebowanie na gaz ziemny energia chemiczna (zwiększenie wykorzystania energetycznego o 20%) Wielkość zasobu/rynku [TWh/rok] 20 ch + 60 coze + 15 eloze 160 ch + 45 eloze 240 ch * 120 ch ** 5 Zapotrzebowanie na paliwa transportowe (zmniejszenie o 25%) 160 ch 6 Hydroenergetyka 5 el 7 Farmy wiatrowe 20 el 8 Rolnictwo energetyczne (3000 biogazowni, około 200 tys. mikrobiogazowni, paliwa drugiej generacji, biomasa stała, w tym 50 el +50 c odpadowa) 9 Biomasa z gospodarki leśnej 10 el +10 c 10 Pompy ciepła 45 c 11 Kolektory słoneczne 10 c 12 Mikrowiatraki 10 el 13 Ogniwa fotowoltaiczne 10 el

23 KALIBRACJA SYSTEMÓW WSPARCIA NAJBARDZIEJ WRAśLIWY OBSZAR W USTAWIE OZE PRZED ANTYCYPOWANYM (NA 2016 ROK) DEFICYTEM MOCY W KSE BRAK MYŚLI STARTEGICZNEJ W PROJEKCIE Z 27 LIPCA 2012 W ZAKRESIE KALIBRACJI: NAJWYśSZE WSPARCIE DLA LETNIEJ ENERGTYKI PV W SYTUACJI, KIEDY POTRZEBNE SĄ MOCE W ZIMIE POśĄDANE JEST WSPARCIE DLA TECHNOLOGII HYBRYDOWEJ MOA PRZY STRUKTURZE MOCY 50%:50% WSPARCIE ŁĄCZNE DLA MIKROINSTALACJI, WYNOSZĄCE 2 tys. PLN za (1 MWh + 1 MWh), projekt ustawy OZE z lipca 2012, BYŁOBY NA OBECNYM ETAPIE W PEŁNI WYSTARCZAJĄCE

24 PROPOZYCJA PRZYKŁADOWEGO ROZWIĄZANIA DO USTAWY O WSPARCIU OZE, DOTYCZĄCA SPOSOBU POKRYWANIA STRAT SIECIOWYCH 1. Wprowadzić w horyzoncie 2020 zasadę pełnego pokrycia strat sieciowych (około 12 TWh/rok) operatorów OSD na rynku energii elektrycznej za pomocą energii elektrycznej z mikroinstalacji przyłączonych do sieci operatorów 2. Ustalić liniowy wzrost pokrycia, od 9% w 2013 do 100% w Wprowadzić zasadę wyposaŝania mikroinstalacji w (mikro) smart grid potrzebny do przyłączenia mikroinstalacji do sieci operatora OSD, finansowany ze środków operatora OSD kreowanych w oparciu o formułę kosztu uzasadnionego 4. Wprowadzić zasadę wynagradzania operatorów OSD na rynku energii elektrycznej za wzrost energii elektrycznej produkowanej w mikroinstalacjach energetycznych prosumentów

25 C Politechnika Śląska CEP Wydział Elektryczny Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów ilab EPRO

26 INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA wydzielona sieć komputerowa (Politechnika Śląska, Euro-Centrum) sieć teleinformatyczna (protokoły komunikacyjne; dedykowane kanały transmisyjne, w tym PLC, GSM) Internet

27 ilab EPRO Węzeł ciepłowniczy

28 ilab EPRO Węzeł ciepłowniczy

29 Schemat technologiczny węzła ciepłowniczego Opole (A. Jurkiewicz)

30 Schemat technologiczny węzła ciepłowniczego Opole Wizualizacja pomiarów M. Korczyna

31 MIEJSCE ENERGETYKI PROSUMENCKIEJ (ARE) W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA GMINY WIEJSKIEJ GIERAŁTOWICE ilab EPRO

32 SMART GRID u prosumentów trzeba go rozwijać jako kontynuację KNX/EIB! 1. Technologie: między systemem AMI (przypadek włoski) a smart gridem obiektowym (prosumenckie mikroinstalacje energetyczne, energetyka przemysłowa) 2. Ekonomika: od produkcji energii w energetyce WEK do zintegrowanego zarządzania popytem i podaŝą w ramach nowych łańcuchów wartości u prosumenta i w przemyśle 3. Prawo/regulacje: między dyrektywą 2009/72/WE (III Pakiet liberalizacyjny, który nie wymaga wprowadzenia do 2020 roku systemu AMI; decyzję pozostawia krajom członkowskim, które powinny ją podjąć na podstawie przesłanek ekonomicznych) a polską ścieŝką przeszkód w jej harmonizacji (ustawa Prawo energetyczne, ustawa OZE, odrębna ustawa) 4. Społeczeństwo: między syndromem Wielkiego Brata (przypadek holenderski) a człowiekiem progresywnym (Erich Fromm) i efektywnym przemysłem

33 SCHEMAT TECHNOLOGICZNY INTELIGENTNY DOM PLUS ENERGETYCZNY 72 V 24 V Ogniwo PV Mikrowiatrak Baterie akumulatorów E. Webs

34

35 Zadania PPTZE HORIZON 2020 unijna pętla rozwoju technologii badania&rozwój technologii inicjatywy technologiczne JTI, PPP EII SMART CITIES zielone społeczności CONVENANT OF MAYORS wdroŝenie technologii komercjalizacja technologii PPT ZIELONEJ ENERGII domy, zagrody, osiedla gminy zeroenergetyczne inicjatywy społeczne inicjatywy technologiczne rozwój technologii fundusze strukturalne fundusze strukturalne

36 partnerzy przemysłowi PPTZE Członkowie Grupy Inicjatywnej: ATLAS sp. z o.o. Polski Bazalt sp. z o.o. HEWALEX sp. z o.o. WASCO SA Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny Śląski Klaster 3x20 Małopolsko-Podkarpacki Klaster Czystej Energii Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN Pozostali członkowie trwają negocjacje, zostaną dołączeni do końca 2012 roku

37 Gdańsk Bałtycki Klaster Ekoenergetyczny Zachodniopomorski Klaster Zielonej Energii partnerzy klastrowi PPTZE Lubuski Klaster Zielonej Energii Wielkopolski Klaster Zielonej Energii Łódź Mazowiecki Klaster Zielonej Energii Warszawa klastry Wroclaw Dolnośą l ski Klaster Zielonej Energii główne centra badawcze Opolski Klaster Zielonej Energii Śą Łódzki Klaster Zrównowa Ŝonej Energii Świętokrzyski Klaster Zielonej Energii l ski Klaster 3x20 Gliwice Kraków Małopolsko-Podkarpacki Klaster Czystej Energii Lubelski Klaster Ekoenergetyczny AS