Slajd 1. Etery i epoksydy. Slajd 2. Wprowadzenie. Wzór R-O-R, gdzie R tos alkil lub aryl Symetryczne lub asymetryczne Przykłady: CH 3 O CH 3 O CH 3

Transkrypt

1 Slajd 1 Etery i epoksydy Slajd 2 Wprowadzenie Wzór R--R, gdzie R tos alkil lub aryl Symetryczne lub asymetryczne Przykłady: C 3 C 3 C 3

2 Slajd 3 Budowa i polarność Wygięta struktura Atom tlenu posiada hybrydyzacjęsp 3 Kąt tetraedryczny Slajd 4 Akceptor wiązania wodorowego Cząsteczki eteru nie mogą tworzyć wiązania wodorowego miedzy sobą W obecności - lub - N (donor), wolna para elektronowa eteru tworzy wiązanie wodorowe z grupą - lub -N alkohol eter wiązanie wodorowe

3 Slajd 5 Właściwości jako rozpuszczalnika Niepolarne związki rozpuszczają się lepiej w eterach niŝ w alkoholach PoniewaŜ etery posiadają duŝy moment dipolowy rozpuszczają równieŝ polarne związki Etery solwatują kationy Etery nie reaguja z silnymi zasadami nie solwatowany Slajd 6 Kompleksy eterów dczynniki Grignarda Elektrofile + _ B B 3 TF Etery koronowe

4 Slajd 7 Nazwy zwyczajowe eterów Eter alkilowo alkilowy becna zasada: podstawniki wymienia się alfabetycznie Dawniej: w zaleŝności od wielkości Symetryczne: dialkilowe lub alkilowe Przykłady: C 3 C 2 C 2 C 3 eter dietylowy lub eter etylowy C 3 C 3 C C 3 C 3 etert-butylometylowy lub eter metylowo-t-butylowy Slajd 8 Nazewnictwo IUPAC Alkoksy alkan Przykłady: C 3 C 3 C C 3 C 3 C 3 2-metylo-2-metoksypropan metoksycycloheksan

5 Slajd 9 Etery cykliczne eterocykliczne: atom tlenu w pierścieniu Epoksydy (oksirany) 2 C C 2 ksetany Furany (ksolany ) Pirany (ksany ) Dioksany Slajd 10 Nazewnictwo epoksydów kwas peroxybenzoic nadbenzoesowy acid Dodając epoksy do wyjściowego związku, 1,2-epoksy-cykloheksan Jako oksiran, przy czym atom tlenu ma numer 1 C 3 C 2 C 3 trans-2-etylo-3-metylooksiran

6 Slajd 11 Synteza Williamsona Jon alkoksylowy + 1 bromek alkilu (lub tosylan) Przykład: C 3 C 3 C 3 _ + + K C 3 K C 3 C 3 C 3 C 3 _ C 3 + C 3 C 2 C Br C 3 C 3 C 3 C 2 C 2 C 3 _ + Br Slajd 12 Etery fenylowe Łatwo otrzymać jony fenolanowe do syntezy Williamsona Chalogenki lub tosylany fenylu nie nadają się do tej syntezy + Na _ Na + +

7 Slajd 13 Dwucząsteczkowe odwodnienie alkoholi Metoda przemysłowa Jeśli temperatura jest zbyt wysoka powstaja alkeny C 3 C 2 + C 2 C 3 2 S 4 C 3 C 2 C 2 C C Slajd 14 Rozszczepienie eterów Etery nie reagują z zasadami ale w wyniku protonowania przez mocne kwasy mogą ulegać reakcji substytucji dchodząca grupa alkoholowa podstawiana jest jonem halognkowym Reaktywność: I > Br >> Cl

8 _ Slajd 15 Mechanizm rozszczepienia Protonowanie eteru C 3 C 3 Br C 3 + C 3 + Br _ dchodzi alkohol podstawiany jonem halogenku Br _ C 3 + C 3 Br C 3 + C 3 Slajd 16 Rozszczepienie eterów fenylowych Nie powstaje halogenobenzen Przykład: C 2 C 3 Br + C 3 C 2 Br

9 Slajd 17 Utlenianie eterów Pod wpływem tlenu atmosferycznego etery ulegają powolnemu utlenianiu do hydroksynadtlenków i nadtlenków dialkilowych ba są wysoce wybuchowe Środki zapobiegawcze: Nie wolno destylować eterów do sucha Przechowywać w pełnych butelkach z korkiem Slajd 18 Sulfidy (tioetery) R-S-R, analogi eterów Nazywane jak etery a słowo eter zastępuje się słowem sulfid w nazwie zwyczajowej lub słowem alkilotio słowo alkoksy w nazwie IUPAC Przykład: S C 3 sulfid metylofenylowy lub metylotiobenzen

10 Slajd 19 Synteza epoksydów Epoksydacja nadkwasem cykloheksen epoksycykloheksan Cyklizacja halohydryn kwas m-chloronadtlenobenzoesowy 2, Cl 2 Cl Cl Slajd 20 twarcie pierścienia w obecności kwasu W wodzie powstaje trans diol +, 2 W alkoholu powstaje alkoksy alkohol +, C 3 C 3

11 Slajd 21 twarcie pierścienia w obecności zasady W wodnym roztworze wodorotlenku powstaje trans 1,2-diol Z alkoholanem w alkoholu powstajetrans 1,2-alkoksy alkohol Slajd 22 Reakcje ze związkami Grignarda Silne zasady otwierają pierścień epoksydów atakując mniej przesłonięty atom wegla Przykład: 2 C CC 3 + MgBr 1) eter ether 2) 3 + C 2 CC 3

12 Slajd 23 Biosynteza sterydów epoksydaza skwalenu skwalen 2,3-epoksyd skwalenu cykliczny produkt przejściowy lanosterol cholesterol