Nowa ustawa o finansach publicznych istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny.

Transkrypt

1 Nowa ustawa o finansach publicznych istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny. Od 2010 r. w miejsce dotychczas istniejącej kontroli finansowej wprowadzony został system kontroli zarządczej. Regulacje prawne dotyczące kontroli zarządczej są w zasadzie podobne do tych ujętych w poprzedniej ustawie oraz Standardach Kontroli Finansowej przygotowanych przez Ministra Finansów. Zgodnie z art. 68 nowej ustawy o finansach publicznych kontrola zarządcza stanowi ogół działań podejmowanych dla zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy. Cel kontroli zarządczej Celem kontroli zarządczej jest zapewnienie w szczególności: 1. zgodności działalności z przepisami prawa oraz procedurami wewnętrznymi; 2. skuteczności i efektywności działania; 3. wiarygodności sprawozdań; 4. ochrony zasobów; 5. przestrzegania i promowania zasad etycznego postępowania; 6. efektywności i skuteczności przepływu informacji; 1 / 5

2 7. zarządzania ryzykiem. Skuteczność i efektywność działania Obecnie funkcjonujące procedury kontroli finansowej dotyczyły zagadnień wymienionych w punkach 1, 3-7. Nowością jest natomiast konieczność opracowania procedur dotyczących zapewnienia skuteczności i efektywności działania. Warto w tym miejscu zdefiniować te dwa terminy. Efektywność dotyczy uzyskania jak najkorzystniejszej relacji pomiędzy produktami działania (np. wydanymi decyzjami administracyjnymi, zakończonymi sprawami, przeprowadzonymi szkoleniami) a poniesionymi nakładami. Skutecznoś ć dotyczy natomiast relacji pomiędzy rezultatami a produktami oraz stopnia realizacji celu. Przykładowo ocena efektywności działania dotyczy analizy kosztów przeszkolenia jednego bezrobotnego, a skuteczności szkoleń - analiza relacji liczby bezrobotnych, którzy znaleźli pracę w wyniku nabycia podczas szkoleń nowych umiejętności do liczby przeszkolonych. Audyt wewnętrzny W zakresie audytu wewnętrznego najważniejsze zmiany dotyczą czterech kwestii: 1. zakresu podmiotowego audytu wewnętrznego; 2. powołania Komitetu Audytu; 3. dostępu do zawodu audytora wewnętrznego; 4. możliwości realizacji zadań audytowych przez podmioty zewnętrzne. 2 / 5

3 Ustawa istotnie ograniczyła liczbę jednostek, które obligatoryjnie będą musiały przeprowadzać audyt wewnętrzny. Zgodnie z art. 274 audyt wewnętrzny prowadzony będzie w: - Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; - ministerstwach; - urzędach wojewódzkich; - izbach celnych; - izbach skarbowych; - Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w tym w zarządzanych przez niego funduszach; - Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w tym w funduszach zarządzanych przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; - Narodowym Funduszu Zdrowia. Do jednostek, w których obecnie audyt wewnętrzny jest prowadzony obligatoryjnie, a zgodnie z nową ustawą o finansach publicznych będzie musiał być prowadzony jedynie w sytuacji, gdy kwota dochodów lub wydatków przekroczyła wysokość tys. zł, zalicza się między innymi: - sądy powszechne; - urzędy centralne; - powszechne jednostki organizacyjne prokuratury; - jednostki organizacyjne Służby Więziennej; - regionalne izby obrachunkowe. Nowa ustawa w systemie audytu wewnętrznego szczególne miejsce przyznaje nie tylko Ministrowi Finansów, który jak dotychczas będzie odpowiedzialny za koordynację audytu wewnętrznego, ale także ministrom kierującym poszczególnymi działami administracji rządowej. Ministrowie ci będą mogli podjąć decyzję o konieczności prowadzenia audytu wewnętrznego we wskazanych przez siebie jednostkach w ramach danego działu. 3 / 5

4 Zadania komitetu audytu Minister kierujący działem powołuje także, w drodze zarządzenia, komitet audytu. Celem komitetu audytu jest doradztwo świadczone na rzecz ministra kierującego działem w zakresie zapewnienia funkcjonowania adekwatnej, skutecznej i efektywnej kontroli zarządczej oraz skutecznego audytu wewnętrznego. Do zadań komitetu audytu należy między innymi: - sygnalizowanie istotnych ryzyk; - sygnalizowanie istotnych słabości kontroli zarządczej oraz proponowanie jej usprawnień; - wyznaczanie priorytetów do rocznych i strategicznych planów audytu wewnętrznego; - monitorowanie efektywności pracy audytu wewnętrznego; - wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy oraz zmianę warunków pracy i płacy kierowników komórek audytu wewnętrznego. Zawód audytora wewnętrznego Nowa ustawa znacznie ułatwia dostęp do zawodu audytora wewnętrznego. Obok dotychczasowych ścieżek dojścia do zawodu, audytorem wewnętrznym zostać może także osoba, która: - ma uprawnienia biegłego rewidenta, lub - dwuletnią praktykę w zakresie audytu wewnętrznego i legitymuje się dyplomem ukończenia studiów podyplomowych w zakresie audytu wewnętrznego, wydanym przez jednostkę organizacyjną, która w dniu wydania dyplomu była uprawniona, zgodnie z odrębnymi ustawami, do nadawania stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych lub prawnych. 4 / 5

5 Istotną nowością jest także wprowadzenie możliwości usługowego prowadzenia audytu wewnętrznego. W jednostkach, które audyt wewnętrzny będą musiały prowadzić ze względu na przekroczenie kwoty zł dochodów lub wydatków i których dochody lub wydatki nie przekraczają zł lub w których zatrudnienie nie przekracza 200 pracowników, audyt wewnętrzny może być prowadzony przez podmiot zewnętrzny. W jednostkach samorządu terytorialnego audyt wewnętrzny może być prowadzony w ramach zewnętrznej usługi, jeżeli ujęta w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego kwota dochodów i przychodów oraz kwota wydatków i rozchodów jest niższa niż tys. zł. 5 / 5