Izolacja przy zakażeniach drogą kontaktową przez kontakt bezpośredni z pacjentem, otoczeniem, wydalinami, wydzielinami - MRSA, VRE, HLAR, wielooporne

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Izolacja przy zakażeniach drogą kontaktową przez kontakt bezpośredni z pacjentem, otoczeniem, wydalinami, wydzielinami - MRSA, VRE, HLAR, wielooporne"

Transkrypt

1 Zakażenia krzyżowe, zakładowe, szpitalne Przenoszenie (transmisja) czynnika zakaźnego w obrębie palcówki zdrowotnej/innej: szpital, przychodnia, gabinet, dom starców, koszary.. Kontakt: pacjent-pacjent; pacjent personel; pacjent personel pacjent, środowisko; personel pacjent; skażone przedmioty - pacjent Drogi przenoszenia: kontakt bezpośredni: krew, wydaliny: ślina, kał, mocz, tkanki; skażone narzędzia, aparatura, krany, zlewy, klamki; droga kropelkowa, powietrzna; ssaki, stawonogi Drogi wnikania: inhalacyjna, pokarmowa, krwionośna, przez łożysko, przez uszkodzone tkanki, skórę Źródła zakażenia w praktyce stomatologicznej Osoba z zakażeniem objawowym: drogi oddechowe, zmiany skórne Osoba w okresie wylęgania zakażenia: drobnoustroje namnażają się, brak objawów największa zakaźność (wirusowe) Nosiciel S.aureus, S.pneumoniae, C.diphteriae, S.pyogenes, N.meningitidis, Salmonella, Shigella, H.influenzae, HBV, HCV, HIV, szczepy szpitalne.. - w okresie rekonwalescencji, po przechorowaniu - bezobjawowy Każdy pacjent powinien być traktowany jako rezerwuar patogenów uniwersalne zasady postępowania dotyczą wszystkich pracowników Zakażenia szpitalne/zakładowe Definicja poprzednia: zakażenie, które powstaje i rozwija się w trakcie pobytu chorego w szpitalu (lub po jego opuszczeniu), rozpoznane klinicznie i potwierdzone laboratoryjnie jest zakażeniem szpitalnym niezależnie od tego czy czynnika chorobotwórczy jest pochodzenia endogennego (autogennego) czy egzogennego Definicja aktualna Każde zakażenie, które nie występowało w formie jawnej, bądź w okresie inkubacji w czasie przyjęcia chorego do szpitala/innej placówki Zakażenia były, są i będą nie można wyeliminować można zapobiegać i ograniczać mogą być endogenne (własna flora lub kolonizacja florą szpitalną) lub egzogenne zwiększają koszty leczenia i cierpienia chorego szpitale płacą odszkodowania za zakażenia własne pacjent może trafić do szpitala już z zakażeniem!! inny oddział, inny szpital, przychodnia, dom opieki... w różnym okresie okres wylęgania kliniczne objawy zakażenia kolonizacja szczepem szpitalnym nosicielstwo np. Salmonella, HBV Czynniki etiologiczne bakterie - należące do flory fizjologicznej, szczepy szpitalne oporne na antybiotyki MRSA, VRE, ESBL(+), Pseudomonas, Acinetobacter, prątki gruźlicy.. wirusy - przenoszone drogą krwi: HBV, HDV, HCV, HIV, CMV, jelitowe: Rotavirus, Norwalk, oddechowe: Influenza, RSV, inne: Herpes, świnki, różyczki, odry... grzyby Candida (C. albicans, C.parapsilosis, C.cruzei, C.glabrata, C.tropicalis), Aspergillus,, Rhizopus, Mucor... pasożyty Pneumocystis carini, Toxoplasma gondii, Cryptosporidium, Giardia lamblia, wszy, pchły, roztocza (świerzb) Drobnoustroje w praktyce stomatologicznej Wirusy: - droga inhalacyjna:, CMV, odry, świnki, różyczki, grypy, rinowirusy, adenowirusy - droga inokulacyjna: HSV, HBV, HCV, HDV, HIV Bakterie: - droga inhalacyjna: M. tuberculosis, S.pyogenes. - droga inokulacyjna: T.pallidum, N.gonorrhoeae

2 Zakażenia szpitalne szczepy szpitalne * łatwość przenoszenia się w środowisku - oddział, szpital, szpitale * kolonizacja personelu i chorych * ciężki, często śmiertelny przebieg zakażenia pacjenci z obniżoną odpornością, leczeni lekami immunosupresyjnymi, po interwencjach chirurgicznych (sztuczne zastawki, endoprotezy, cewniki..), noworodki * wielooporność na stosowane antybiotyki i chemioterapeutyki!!! przenoszenie genów oporności wydłużony pobyt pacjenta w szpitalu wysokie koszty leczenia odszkodowania!!! - który szpital powinien płacić Postaci kliniczne zakażeń Zakażenie miejsca operowanego: powierzchowne, głębokie, narządu lub jamy ciała Zakażenie układu moczowego Zakażenie układu oddechowego Zakażenie krwi: pierwotne, wtórne System kontroli zakażeń szpitalnych organizacja struktur - Zespół ds. Kontroli Zakażeń (lekarz mikrobiolog/epidemiolog, pielęgniarka epidemiologiczna, lekarze z oddziałów, mikrobiolog, farmaceuta/farmakolog) profilaktyka - sterylizacja, dezynfekcja, higiena szpitalna, - instrukcje, procedury postępowania rozpoznawanie zakażeń mikrobiologia - monitorowanie drobnoustrojów, oporności polityka antybiotykowa - antybiotyki w profilaktyce i leczeniu, zużycie a oporność - antybiotyki w lecznictwie otwartym, w regionie edukacja rekomendacje, standardy, zjazdy własna strategia postępowania własne procedury - świadomość, zaangażowanie czynnik ludzki!! Czynniki ryzyka zakażenia szpitalnego różne na różnych oddziałach ważne - przy przejęciu chorego z innej placówki celem oceny już istniejącego zakażenia/zagrożenia - przy ocenie zagrożenia dla pacjenta we własnym szpitalu Częstość występowania zakażeń w szpitalu jest wypadkową oddziaływania różnych czynników: środowiskowe zależne od chorego związane z diagnostyką/leczeniem Czynniki środowiskowe liczba łóżek mniej łóżek, mniej zakażeń rodzaj i architektura oddziałów IOM, oddziały zabiegowe więcej zakażeń inwazyjne procedury diagnostyczne i lecznicze cewnikowanie, endoskopia, dializa, transplantacja... codzienna dezynfekcja, sterylizacja, kontrola jałowości kuchnia, pralnia, gospodarka odpadami reżim sanitarny na sali operacyjnej, system wentylacji polityka antybiotykowa oporność szczepów Czynniki zależne od chorego wiek wcześniactwo, niemowlęta, osoby starsze choroby współistniejące - cukrzyca, miażdżyca, niewydolność krążenia, oddychania.. choroby upośledzające odporność nowotwory, dializa, transplantacja... uraz wielonarządowy liczba i długość wcześniejszych pobytów w szpitalu kolonizacja, zakażenie przebyte zabiegi inwazyjne

3 Czynniki związane z diagnostyką/leczeniem zabiegi operacyjne czysty, brudny, czas pobytu w oddziale przed zabiegiem, przygotowanie zespołu do zabiegu, traumatyzacja (krwiaki, drenaż), czas trwania zabiegu.. sztuczna wentylacja czas trwania cewniki obwodowe, pęcherzowe, pępkowe, wkłucia centralne.. protezy naczyniowe, stawowe.. endoskopia, koronarografia.. liczba procedur u chorego Zapobieganie dotyczy innych chorych, personelu, odwiedzających ale i danego pacjenta zakażenie szczepami własnego/nowego szpitala ustalenie skali problemu kolonizacja, zakażenie, okres wylęgania znajomość biologii drobnoustroju/ów, dróg przenoszenia, wrażliwości gospodarza wprowadzenie odpowiednich środków zapobiegawczych świadomość problemu i odpowiedzialność - u chorego, personelu, innych chorych, odwiedzających i z o l a c j a c h o r e g o Kontrola zakażeń w praktyce stomatologicznej Zasada każdy pacjent zakażony Każdy pracownik podejmujący pracę szkolenie teoretyczne i praktyczne - wg napisanych procedur, odpowiednich do specyfiki danej praktyki Szkolenia w trakcie zatrudnienia aktualizacja zasad i norm Aspekty kontroli w praktyce stomatologicznej Ocena zakaźności pacjenta Środki ochrony personelu higiena osobista (nie dotykać niczego, co nie jest potrzebne: oczy, nos, usta, włosy; skaleczenia, włosy związane, mycie rąk!!) odzież ochronna, izolacja kontaktowa (rękawiczki, okulary, maski..), program szczepień Mycie, sterylizacja, przechowywanie narzędzi Sprzęt jednorazowego użytku Dezynfekcja Zachowanie zasad aseptyki w pracy Usuwanie odpadów: zakaźne, komunalne Szkolenie personelu Zasady izolacji chorego izolacja jako środek ostrożności działa tylko wtedy, gdy przestrzega się jej zasad stale i prawidłowo dotyczy personelu, chorego/chorych, odwiedzających dwa poziomy ostrożności: I. rutynowe środki związane z kontrolą zakażeń przewidziane niezależnie od choroby lub podejrzenia II. dodatkowe, w zależności od dróg przenoszenia różne kategorie, modyfikowane w zależności od potrzeby Rutynowe środki ostrożności izolacja chorych w chwili przyjęcia, zgłoszenie do ZKSZ, odrębne pomieszczenie z sanitariatem, ew. na końcu oddziału blisko toalety, ograniczenie poruszania się, odwiedzin, transportu odrębny personel odzież ochronna: rękawiczki, maski, fartuchy, bezpieczne obchodzenie się z ostrymi przedmiotami, dezynfekcja rozpryśniętej krwi, sprzętu, pranie, sprzątanie, usuwanie odpadów, mycie rąk!!! personel ten sam - pacjentem izolowanym zajmować się na końcu odwiedziny ograniczone, po instrukcji pielęgniarki edukacja rodziny co do zagrożenia końcowe mycie i dezynfekcja sali, sprzętu Rodzaje izolacji izolacja źródła zakażenia pacjent stanowi źródło zakażenia dla innych chorych i personelu izolacja ochronna chorzy z ciężkim upośledzeniem odporności, wrażliwi na zakażenie ze strony personelu, otoczenia przeszczepy, neutropenia, chemioterapia, sala powinna mieć wentylację z dodatnim ciśnieniem izolacja ścisła zapobiega rozprzestrzenianiu się chorób przenoszonych drogą oddechową, kontaktową, pokarmową, bardzo niebezpiecznych i zakaźnych: gorączki krwotoczne, dżuma, błonica gardła, cholera... przewóz specjalną karetką z zachowaniem szczególnych środków ostrożności ograniczenie personelu, odwiedzających ścisła lista jednorazowa odzież ochronna, rękawiczki, higiena rąk!!!... odpowiednio oznakowane odpady, materiał do laboratorium...

4 Izolacja przy zakażeniach drogą kontaktową przez kontakt bezpośredni z pacjentem, otoczeniem, wydalinami, wydzielinami - MRSA, VRE, HLAR, wielooporne pałeczki Gram(-), gonokokowe zapalenie spojówek noworodków, rozsiana opryszczka, zakażenia paciorkowcowe, gronkowcowe oddzielna sala z toaletą, minimum sprzętów personel opiekujący się chorym bez chorób skóry, skaleczeń odwiedzający powinni zgłosić się do pielęgniarki rękawiczki jednorazowe, niejałowe przy kontakcie z wydalinami, opatrunkiem, fartuchy bez rękawów, chirurgiczne tylko przy dużym zabrudzeniu, maski nie są konieczne, sprzęt jednorazowy higiena rąk mycie płynem antyseptycznym, przed i po kontakcie odpady szpitalne transport ograniczony do minimum Izolacja przy zakażeniach drogą pokarmową zakażenia fekalno-oralne: drobnoustroje wywołujące zapalenia żołądka i jelit: Salmonella, Shigella, Clostridium difficile, HAV, HEV, Rotavirus... jednoosobowa sala z umywalką i toaletą nakaz mycia rąk mydłem pod bieżącą wodą po wyjściu z toalety odpowiedni zapas mydła, ręczników papierowych i papieru toaletowego!!! basen, kaczka, inny sprzęt do osobistego użytku, potem odpowiednia dezynfekcja końcowa rodzice dzieci staranne mycie i wysuszenie rąk po zmianie pieluszki u dziecka cały personel może się zajmować chorym rękawiczki przy kontakcie z kałem, zabrudzonymi przedmiotami, maski nie, ręce!!! odpady szpitalne rozpryski kału mycie i dezynfekcja jednorazową ściereczką Izolacja przy zakażeniach drogą oddechową przenoszą się przez jądra skraplania: małe <5 um śr. gruźlica, odra, ospa wietrzna, VZV, duże > 5 um zak.pneumokokowe, paciorkowcowe, meningokokowe, krztusiec kropelki powstają w czasie mówienia, kaszlu, kichania, podczas zabiegów: odsysanie, intubacja, bronchoskopia izolatka -zamknięte drzwi, mało sprzętu rękawiczki, fartuchy - niekonieczne, maski - tak ograniczenie poruszania się i odwiedzin, transport chorego w masce mycie rąk płyn dezynfekcyjny pranie, odpady, sprzęt procedury szpitalne Izolacja przy zakażeniach drogą krwiopochodną zakażenia drogą krwi i płynami ustrojowymi: HBV, HCV, HIV.. izolacja nie jest konieczna tylko w przypadku krwawienia, biegunki, otwartej rany, założonego drenu, chory nieprzytomny, upośledzony umysłowo.. skaleczenia, otarcia wodoszczelny opatrunek opieka przez osoby z nieuszkodzoną skórą rękawiczki, maski, fartuchy, kalosze gdy jest ekspozycja na krew i płyny ustrojowe higiena rąk mycie z płynem antyseptycznym, osuszone papierowym ręcznikiem, po zdjęciu odzieży ochronnej, przed kontaktem z następnym chorym dezynfekcja sprzętu, odpady, pranie, rozpryśnięcie krwi (chlor), materiał do badania laboratoryjnego, zwłoki zalecenia z grupy wysokiego ryzyka, oznakowanie Monitorowanie chorych z innej placówki wnikliwa ocena kliniczno-epidemiologiczna ustalenie czynników ryzyka zakażenia - długość pobytu, oddział, stosowane procedury wystarczy, aby doszło tylko do kolonizacji w ciągu kilku dni do 80% flory szpitalnej - kolonizacja szczepami opornymi ocena nosicielstwa przed przyjęciem lub pobranie materiału w izbie przyjęć - czynniki ryzyka ze strony pacjenta - już istniejące wdrożenie środków zapobiegawczych - odpowiedni typ izolacji chorego, - dezynfekcja izby przyjęć, karetki, sprzętu.. - przestrzeganie zasad postępowania Monitorowanie chorych z innej placówki znajomość stanu epidemiologicznego innych oddziałów, szpitali, innych placówek, regionu dobra współpraca z Zespołami Kontroli Zakażeń Szpitalnych edukacja rekomendacje, standardy, zjazdy własna strategia postępowania w zakażeniach procedury dostosowane do warunków r e a l n e!!!

5 czynnik ludzki świadomość, zaangażowanie, odpowiedzialność wśród osób odpowiedzialnych za kontrolę zakażeń (dyrektor, lekarze, pielęgniarki, mikrobiolodzy..) Czynniki ryzyka - kardiochirurgia czas i pobyt na oddziale kardiologicznym/innym szpitalu przed zabiegiem możliwość zakażenia HCV nosicielstwo szczepów patogennych własnych - S.aureus, E. coli, Klebsiella, Enterobacter... szpitalnych MRSA, ESBL(+), VRE, HLAR stan kliniczny, schorzenia dodatkowe - zęby Zapobieganie: wymaz z nosa i gardła konsultacja stomatologiczna przyjęcie na oddział kardiochirurgii dzień przed zabiegiem Czynniki ryzyka - kardiochirurgia rodzaj zabiegu zabiegi czyste, > 2 godz., wysokie ryzyko 15% ***CABG - wszczepienie pomostów aortalno-wieńcowych w krążeniu pozaustrojowym, przez mostek, pacjent lat, godz. **OPCAB - pomosty na bijącym sercu, pacjent, czas j.w. *MIDCAB pomosty przez żebra, pacjent czas j.w. *** zastawki wymiana, plastyka, krążenie pozaustrojowe, mostek, różny wiek, 2-2.5godz traumatyzacja w czasie zabiegu!!! - kaniulacja dużych naczyń, tęt. promieniowa., wenflon dożylny, cewnik Foley,a, intubacja - cewnik doopłucnowy (MIDCAB) lub zewnątrz oponowy (OPCAB) leki p/bólowe - kontrapulsacja wewnątrzaortalna prze tętnicę udową przy niskim rzucie serca blokery H2 lub pompy protonowej - ph kolonizacja heparynizacja Zapobieganie zakażeniom na kardiochirurgii likwidacja nosicielstwa S.aureus mupirocyna, 0,1% chlorheksydyna+0,5% neomycyna kąpiel przed zabiegiem, higiena jamy ustnej eliminacja pałeczek Gram(-)!!! profilaktyka okołooperacyjna 1-2 doby cefazolina, cefamandol, cefuroksym, amoksycylina/kw.klawulanowy, kloksacylina + gentamycyna nie cefalosporyny III generacji, wankomycyna- incydentalnie, selekcja opornych MRSA i VRE jeżeli na oddziale MRSA zabiegi eradykacyjne stała ocena miejsc wkłucia, rany posiewy, celowane leczenie powikłania nie zawsze są związane z zakażeniem uogólniona odpowiedź zapalna SIRS, wielonarządowa niewydolność MODS znajomość stanu epidemiologicznego oddziału/szpitala/innych szpitali!!! Patogeny alarmowe MRSA, MRCNS, MRSE - metycylino-oporne gronkowce MLS B oporność na makrolidy, linkozamidy, streptograminy VRE oporne na wankomycynę enterokoki HLAR wysoka oporność na aminoglikozydy PRSP oporne na penicylinę pneumokoki ESBL, IBL, MBL - pałeczki Gram-ujemne wielooporne pałeczki Gram-ujemne oporne grzyby Metody biologii molekularnej poszukiwanie - analiza charakterystycznych unikatowych sekwencji DNA lub RNA * podstawowa zasada - komplementarność czyli łączenie się nukleotydów należących do obu nici kwasu nukleinowego z odpowiednimi starterami (primerami) fingerprinting PCR (polimerazowa reakcja łańcuchowa) możliwość amplifikacji ( namnożenia ) fragmentów DNA RT-PCR odwrotna transkrypcja PCR hybrydyzacja in situ z odpowiednią sondą genetyczną LCR - ligazowa reakcja łańcuchowa

6 Zastosowanie metod biologii molekularnej w diagnostyce mikrobiologicznej identyfikacja bakterii, wirusów, grzybów, pierwotniaków w materiale klinicznym in situ lub po izolacji Mycobacterium,, M. pneumoniae, C. trachomatis,c. pneumoniae N.gonorrhoeae, B.burgdorferi,L.pneumophila, C.difficile, Ehrlichia, Candida, HBV, HCV, CMV, HSV... identyfikacja genów oporności na antybiotyki meca, kata, rpob.. genów kodujących czynniki wirulencji toksyny S.pyogenes, C.difficile, E.coli, B.anthracis, H.pylori.. taksonomia drobnoustrojów, analiza ewolucyjna i filogenetyczna typowanie genetyczne dla celów epidemiologii szpitalnej ustalenie pokrewieństwa w obrębie gatunku, określenie źródła zakażenia, dróg transmisji... Metody typowania szczepów do celów epidemiologicznych fenotypowe - biotyp, serotyp, profil wrażliwości na antybiotyki, bakteriofagi, bakteriocyny, analiza typu wzrostu, LPS, kwasów tłuszczowych, białek genotypowe * rypotypowanie loci rrna * DNA plazmidowe (ruchome) nie nadaje się do badań długoterminowych * DNA chromosomalne wiarygodność badań zależy od wyboru metody: typowalność - otrzymywanie wyników dla każdego izolatu powtarzalność - wielokrotne uzyskiwanie identycznych rezultatów tej samej próby, dyskryminacja - rozróżnianie szczepów epidemiologicznie niespokrewnionych Brak standaryzacji uniemożliwia powtarzalność wyników, powoduje błędną ich interpretację i ogranicza szersze zastosowanie metody w diagnostyce!!! ale wybór metody to także możliwości laboratorium, cena, czas wykonania... Metody genotypowe w badaniach epidemiologicznych RFLP polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (duża liczba fragmentów DNA różniących się kilkoma parami zasad, utrudniona interpretacja profili) * locus specific RFLP urec gen, katg gen * PFGE elektroforeza w zmiennym polu elektrycznym (fragmenty DNA dużo większe, łatwiejsza interpretacja, duża powtarzalność, specjalna aparatura, 2-3 dni) na bazie PCR-RFLP * Rep-PCR (strater o znanej homologii), łatwa * RAPD (random amplified polymorphic DNA - przypadkowa amplifikacja) stratery o dł. ok.. 20 nukleotydów, rozdział w żelu poliakrylamidowym, łatwa * AP-PCR (arbitrary primimg startery o nieznanej homologii) nukleotydów, żel agarozowy, trudna * DAF (DNA amplification fingerprinting amplifikacja polimorficznych odcinków DNA) 5-8 nukleotydów, skomplikowany profil * CFLP (cleavase fragment lenght polymorphism) - trudna * AFLP (amplified fragment lrnght polymorphism amplifikacja wybranych podjednostek DNA), odmiana ADSRRS-fingerprinting - łatwa * DNA sekwencjonowanie aparatura, wysoki poziom, drogie, wirusy Izolacja chromosomalne DNA Analiza chromosomalnego DNA enzym restrykcyjny - SmaI (gronkowce) Wzór trawienia Polimorfizm długości fragmentów restrykcyjnych (RLFP restriction fragment lenght polymorphism) RLFP PFGE elektroforeza pulsacyjna Rola pracowni mikrobiologicznej w kontroli zakażeń szpitalnych Podstawowe zadania * ustalenie czynnika / czynników etiologicznych zakażeń * określenie wrażliwości na antybiotyki - stwarza warunki

7 racjonalnej antybiotykoterapii * typowanie genetyczne epidemiologia zakażeń większość zakażeń szpitalnych ma charakter klonalny - pochodzi od jednej komórki bakteryjnej - wzory restrykcyjne identyczne lub prawie identyczne wykazanie różnic pomiędzy izolatami tego samego gatunku pozwala zidentyfikować powstawanie różnych klonów lub grup klonalnych. istnienie szczepów identycznych, blisko spokrewnionych i potencjalnie spokrewnionych wskazuje na selekcję opornych mutantów na oddziale i horyzontalne szerzenie się opornych szczepów wśród hospitalizowanych pacjentów.

Zakażenia szpitalne/zakładowe

Zakażenia szpitalne/zakładowe /zakładowe Różne definicje: - zakażenie, które powstaje i rozwija się w trakcie pobytu chorego w szpitalu (lub po jego opuszczeniu), rozpoznane klinicznie i potwierdzone laboratoryjnie jest zakażeniem

Bardziej szczegółowo

Zakażenia szpitalne/zakładowe

Zakażenia szpitalne/zakładowe Zakażenia szpitalne/zakładowe Różne definicje: - zakażenie, które powstaje i rozwija się w trakcie pobytu chorego w szpitalu (lub po jego opuszczeniu), rozpoznane klinicznie i potwierdzone laboratoryjnie

Bardziej szczegółowo

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok

ZAKAŻENIA SZPITALNE. Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok ZAKAŻENIA SZPITALNE Michał Pytkowski Zdrowie Publiczne III rok REGULACJE PRAWNE WHO Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Rozporządzenie Ministra

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Krystyna Paszko Monitorowanie patogenów alarmowych w Szpitalu św. Wojciecha w Gdańsku nowe przepisy i ich konsekwencje dla monitorowania patogenów alarmowych XII Konferencja naukowo-szkoleniowa SHL Stare

Bardziej szczegółowo

QP-KZ/1.10 Izolacja chorych o podwyższonym ryzyku rozprzestrzeniania się zakażenia

QP-KZ/1.10 Izolacja chorych o podwyższonym ryzyku rozprzestrzeniania się zakażenia Strona 1 z 9 SPIS TREŚCI 1. Cel procedury... 2 2. Przedmiot procedury... 2 3. Określenia i definicje... 2 4. Sposób postępowania... 2 5. Odpowiedzialność i uprawnienia... 7 6. Kontrola przebiegu procedury...

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Najważniejsze zagrożenia epidemiczne w oddziałach dziecięcych w Polsce Dr med. Paweł Grzesiowski STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA SZPITAL SPECJALISTYCZNY ŚW. ZOFII W WARSZAWIE FUNDACJA INSTYTUT PROFILAKTYKI

Bardziej szczegółowo

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych.

I. Wykaz drobnoustrojów alarmowych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych podmiotów leczniczych. Instrukcja Głównego Inspektora Sanitarnego dotycząca raportowania występowania zakażeń zakładowych i drobnoustrojów alarmowych z dnia 02 stycznia 2012 r. W celu zapewnienia jednolitego sposobu sporządzania

Bardziej szczegółowo

Zakażenia w chirurgii.

Zakażenia w chirurgii. Zakażenia w chirurgii. Rola personelu pielęgniarskiego. 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SPZOZ Cacałowska Dorota Zakażenia Zakażenia w chirurgii stanowią istotny problem współczesnej medycyny,

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego WL 2018/2019 GRUPA 5 GRUPY ĆWICZENIOWE 51, 52 : 8.00-10.30 Wtorek: 17.00-19.30 Data Godzina Rodzaj

Bardziej szczegółowo

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów

Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Badanie na obecność pałeczek CPE Informacje dla pacjentów Uwaga: z pytaniami dotyczącymi informacji zawartych w tej ulotce, należy zwracać się do lekarza prowadzącego lub pielęgniarki. Czym jest CPE W

Bardziej szczegółowo

RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA

RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA RYZYKO ZAWODOWE ZWIĄZANE EKSPOZYCJĄ NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA Katarzyna Zielińska-Jankiewicz Anna Kozajda Irena Szadkowska-Stańczyk NARAŻENIE NA CZYNNIKI BIOLOGICZNE W SŁUŻBIE ZDROWIA GRUPY

Bardziej szczegółowo

Wpływ racjonalnej antybiotykoterapii na lekowrażliwość drobnoustrojów

Wpływ racjonalnej antybiotykoterapii na lekowrażliwość drobnoustrojów WOJSKOWY SZPITAL KLINICZNY Wpływ racjonalnej BYDGOSZCZ antybiotykoterapii na lekowrażliwość drobnoustrojów 10 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ w Bydgoszczy dr n. med. Joanna Sierzputowska

Bardziej szczegółowo

Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała

Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Badanie mikrobiologiczne płynów z jam ciała Dorota Olszańska Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej i Immunologii Infekcyjnej USK w Białymstoku Kierownik Prof. Dr hab. n. med. Elżbieta Tryniszewska Cel badań

Bardziej szczegółowo

NAJCZĘSTSZE CZYNNIKI ETIOLOGICZNE ZAKAŻEŃ DIAGNOZOWANYCH W SZPITALACH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO R.

NAJCZĘSTSZE CZYNNIKI ETIOLOGICZNE ZAKAŻEŃ DIAGNOZOWANYCH W SZPITALACH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO R. NAJCZĘSTSZE CZYNNIKI ETIOLOGICZNE ZAKAŻEŃ DIAGNOZOWANYCH W SZPITALACH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO 15.12.2017R. LEK. MED. DOROTA KONASZCZUK LUBUSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY W GORZOWIE WLKP. Zakażenia

Bardziej szczegółowo

z dnia 11 marca 2005 r. (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.)

z dnia 11 marca 2005 r. (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.) Dz.U.05.54.484 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 11 marca 2005 r. w sprawie rejestrów zakażeń zakładowych oraz raportów o występowaniu tych zakażeń (Dz. U. z dnia 3 kwietnia 2005 r.) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1]

Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Zakład Mikrobiologii Klinicznej [1] Dane kontaktowe: Tel. 41 36 74 710, 41 36 74 712 Kierownik: dr n. med. Bonita Durnaś, specjalista mikrobiologii Personel/Kadra: Diagności laboratoryjni: mgr Dorota Żółcińska

Bardziej szczegółowo

Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa

Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa Wybrane standardy bezpieczeństwa personelu medycznego w świetle aktualnego prawa 1 Fakty KaŜdy pacjent to potencjalny nosiciel czynnika zakaźnego. KaŜdy kontakt z jego krwią, wydalinami i wydzielinami

Bardziej szczegółowo

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów

Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A. Informacje dla pacjentów Health Protection Scotland Co to są zakażenia wywołane przez paciorkowce z grupy A? Paciorkowce z grupy A (ang. Group A Streptococcus,

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r

Dr n. med. Lidia Sierpińska. Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki. Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Dr n. med. Lidia Sierpińska Ochrona pacjenta przed zakażeniem jako wymiar jakości opieki Konferencja EpiMilitaris Ryn, 18 20 września 2012 r Na jakość świadczeń medycznych składa się: zapewnienie wysokiego

Bardziej szczegółowo

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase

Zalecenia rekomendowane przez Ministra Zdrowia. KPC - ang: Klebsiella pneumoniae carbapenemase Zalecenia dotyczące postępowania w przypadku identyfikacji w zakładach opieki zdrowotnej szczepów bakteryjnych Enterobacteriaceae wytwarzających karbapenemazy typu KPC * * KPC - ang: Klebsiella pneumoniae

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Kontrakty na usługi dla szpitali SIWZ dla badań mikrobiologicznych Danuta Pawlik SP ZOZ ZZ Maków Mazowiecki Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa Warunki prawne dotyczące konkursu ofert Ustawa z dnia 15 kwietnia

Bardziej szczegółowo

Normy: woda studzienna >50 woda wodociągowa >100

Normy: woda studzienna >50 woda wodociągowa >100 Mikroflora środowiska Gleba i woda - podstawowe naturalne środowiska bytowania drobnoustrojów. Powietrze - środowisko wtórne, drobnoustroje nie rozmnażają się, przebywają przejściowo. Gleba - główne środowisko

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu

Zarządzanie ryzykiem. Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Zarządzanie ryzykiem Dr med. Tomasz Ozorowski Sekcja ds. kontroli zakażeń szpitalnych Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego UM w Poznaniu Szkolenie Małopolskiego Stowarzyszenia Komitetów i Zespołów

Bardziej szczegółowo

Co to jest CPE/NDM? Czy obecność szczepu CPE/NDM naraża pacjenta na zakażenie?

Co to jest CPE/NDM? Czy obecność szczepu CPE/NDM naraża pacjenta na zakażenie? Aktualne problemy związane z diagnostyką, leczeniem i rozprzestrzenianiem zakażeń szczepami wielolekoopornymi, a także przygotowania do Światowych Dni Młodzieży to główne tematy narady kierowników oddziałów

Bardziej szczegółowo

Szpitalne ogniska epidemiczne w Polsce w 2014 roku

Szpitalne ogniska epidemiczne w Polsce w 2014 roku Szpitalne ogniska epidemiczne w Polsce w 2014 roku Izabela Kucharska Alicja Rychlewska Departamentu Zapobiegania oraz Zwalczania Zakażeń i Chorób Zakaźnych u Ludzi Główny Inspektorat Sanitarny Warszawa

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka molekularna w OIT

Diagnostyka molekularna w OIT Diagnostyka molekularna w OIT B A R B A R A A D A M I K K A T E D R A I K L I N I K A A N E S T E Z J O L O G I I I I N T E N S Y W N E J T E R A P I I U N I W E R S Y T E T M E D Y C Z N Y W E W R O C

Bardziej szczegółowo

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii. dla studentów II roku kierunku lekarskiego Wydziału Lekarskiego 2016/2017

Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii. dla studentów II roku kierunku lekarskiego Wydziału Lekarskiego 2016/2017 Harmonogram zajęć z Mikrobiologii z parazytologią i Immunologii dla studentów II roku kierunku lekarskiego Wydziału Lekarskiego 2016/2017 przedmiot realizowany przez Katedrę Mikrobiologii i Katedrę Immunologii

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Czy bezpieczny sprzęt to tylko sprawa personelu a może to także kwestia bezpieczeństwa pacjenta? Dr med. Paweł Grzesiowski STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA SZPITAL SPECJALISTYCZNY ŻELAZNA FUNDACJA INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

Kształcenie Podyplomowe Specjalizacja Program Specjalizacji w Dziedzinie Pielęgniarstwa Epidemiologicznego dla Pielęgniarek i Położnych

Kształcenie Podyplomowe Specjalizacja Program Specjalizacji w Dziedzinie Pielęgniarstwa Epidemiologicznego dla Pielęgniarek i Położnych ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 października 2003 r. W SPRAWIE WYKAZU DZIEDZIN PIELĘGNIARSTWA ORAZ DZIEDZIN MAJĄCYCH ZASTOSOWANIE W OCHRONIE ZDROWIA, W KTÓRYCH MOŻE BYĆ PROWADZONA SPECJALIZACJA

Bardziej szczegółowo

Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu

Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu Wdrażanie procedur zapobiegających zakażeniom szpitalnym znaczenie nadzoru, kontroli, szkoleń personelu Małgorzata Czerniawska Ankiersztejn 18 20 września 2012 r. Zakażenia szpitalne są jedną z przyczyn

Bardziej szczegółowo

Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a

Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Plan szkoleń wewnętrznych na 2019r. Szpital Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Lp. Nazwa Oddziału Temat szkolenia Grupa zawodowa Miesiąc 1. Izba Przyjęć Postępowanie z pacjentem po ekspozycji na zakażenie krwiopochodne.

Bardziej szczegółowo

PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH

PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH PROBLEMY TERAPEUTYCZNE WTÓRNYCH ZAKAŻEŃ KRWI POWODOWANE PRZEZ PAŁECZKI Enterobacterales W PRAKTYCE ODDZIAŁÓW ZABIEGOWYCH I ZACHOWAWCZYCH DOROTA ROMANISZYN KATEDRA MIKROBIOLOGII UJCM KRAKÓW Zakażenie krwi

Bardziej szczegółowo

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA

Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów: doskonalące WIEDZA Załącznik nr 8 do zarządzenia nr 68 Rektora UJ z 18 czerwca 2015 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: KONTROLA ZAKAŻEŃ W JEDNOSTKACH OPIEKI ZDROWOTNEJ Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

S Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia

S Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia S Y LA BUS MODUŁU In f o r m acje o gólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia Obowiązkowy Nauk o Zdrowiu

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U.

PODSTAWA PRAWNA: Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 93 Dyrektora Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Legnicy z dnia 19 kwietnia 2012 roku PROCEDURA EPIDEMIOLOGICZNA WOJEWÓDZKI SZPITAL SPECJALISTYCZNY W LEGNICY TEMAT:

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń.

WIEDZA. Zna podstawy prawne realizacji programu kontroli zakażeń. Załącznik nr 7 do zarządzenia nr 12 Rektora UJ z 15 lutego 2012 r. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Kontrola zakażeń w jednostkach opieki zdrowotnej Typ studiów:

Bardziej szczegółowo

Zakażenia w Oddziałach Intensywnej Terapii SEPSA Możliwe miejsca zakażenia Czynniki patogenne Bakterie G dodatnie, G ujemne Bakterie beztlenowe Grzyby Wirusy Pierwotniaki Zakażenia szpitalne Występują

Bardziej szczegółowo

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE

PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE PROFILAKTYKA PRZECIW GRYPIE Koordynator profilaktyki : mgr piel. Anna Karczewska CELE: zwiększanie świadomości pacjenta na temat szczepionek przeciwko grypie zapobieganie zachorowań na grypę zapobieganie

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl Polityka antybiotykowa w oddziale pediatrycznym Adam Hermann Zespół Kontroli Zakażeń Szpitalnych Stowarzyszenie Higieny Lecznictwa Fundacja Instytut Profilaktyki Zakażeń Adam Hermann Stare Jabłonki 05-07.10.2014r.

Bardziej szczegółowo

Informacje dla pacjentów

Informacje dla pacjentów Informacje dla pacjentów CMJ 2016 Wydawca Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia ul. Kapelanka 60 30-347 Kraków Egzemplarz bezpłatny Informacje dla pacjentów Paweł Grzesiowski, Adam Hermann,

Bardziej szczegółowo

Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r.

Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r. Narodowy Instytut Leków ul. Chełmska 30/34, 00-725 Warszawa Tel. 022 851-46-70, Fax. 022 841-29-49 www.korld.edu.pl Warszawa, dn. 21.10.2009r. Wytyczne postępowania w przypadku wykrycia szczepów pałeczek

Bardziej szczegółowo

Sytuacja epidemiologiczna w zakresie zakażeń szpitalnych, w województwie opolskim

Sytuacja epidemiologiczna w zakresie zakażeń szpitalnych, w województwie opolskim Sytuacja epidemiologiczna w zakresie zakażeń szpitalnych, w województwie opolskim { Opole, dnia 22.10.2014r. Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Opolu CO WIEMY o zakażeniach szpitalnych? Ustawa

Bardziej szczegółowo

S Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia

S Y LA BUS MODUŁU. In f o r m acje o gólne. Mikrobiologia S Y LA BUS MODUŁU In f o r m acje o gólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia Obowiązkowy Nauk o Zdrowiu

Bardziej szczegółowo

- podłoża transportowo wzrostowe..

- podłoża transportowo wzrostowe.. Ćw. nr 2 Klasyfikacja drobnoustrojów. Zasady pobierania materiałów do badania mikrobiologicznego. 1. Obejrzyj zestawy do pobierania materiałów i wpisz jakie materiały pobieramy na: - wymazówki suche. -

Bardziej szczegółowo

WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU

WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU WYNIKI PUNKTOWEGO BADANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ZAKAŻEŃ MIEJSCA OPEROWANEGO PRZEPROWADZONEGO 2013 ROKU W WSZZ W TORUNIU Ewa Chodakowska WszZ ToruŃ Badanie przeprowadzono w ramach

Bardziej szczegółowo

WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ

WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ Strona/ stron 1/8 WYKAZ METODYK BADAWCZYCH STOSOWANYCH DO BADAŃ MATERIAŁU BIOLOGICZNEGO WYKONYWANYCH W ODDZIALE LABORATORYJNYM MIKROBIOLOGII KLINICZNEJ Symbol oznacza metody akredytowane, zawarte w Zakresie

Bardziej szczegółowo

ZAKAZENIA ZAKLADOWE (SZPITALNE): - RAPORTY ROCZNE DROBNOUSTROJÓW ALARMOWYCH ZA ROK 2005, - OGNISKA ZAKAZEN SZPITALNYCH W LATACH 2001-2005.

ZAKAZENIA ZAKLADOWE (SZPITALNE): - RAPORTY ROCZNE DROBNOUSTROJÓW ALARMOWYCH ZA ROK 2005, - OGNISKA ZAKAZEN SZPITALNYCH W LATACH 2001-2005. ZAKAZENIA ZAKLADOWE (SZPITALNE): - RAPORTY ROCZNE DROBNOUSTROJÓW ALARMOWYCH ZA ROK 2005, - OGNISKA ZAKAZEN SZPITALNYCH W LATACH 2001-2005. lek. med. Maria Szulc WSSE SZCZECIN Wedlug definicji WHO ZAKAZENIE

Bardziej szczegółowo

SHL.org.pl SHL.org.pl

SHL.org.pl SHL.org.pl NOWE PRZEPISY W SPRAWIE CZYNNIKÓW ALARMOWYCH, REJESTRACJI I RAPORTOWANIA ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH Dr med. Paweł Grzesiowski STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA FUNDACJA INSTYTUT PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ 1.03.2012

Bardziej szczegółowo

TEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk

TEMATY SZKOLEŃ Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o. dr n. med. Justyna Piwowarczyk TEMATY SZKOLEŃ 2017 Konsultant Naukowy Medilab Sp. z o.o dr n. med. Justyna Piwowarczyk HIGIENICZNA DEZYNFEKCJA I MYCIE RĄK PERSONELU MEDYCZNEGO WG NAJNOWSZYCH WYTYCZNYCH Definicja higienicznej dezynfekcji

Bardziej szczegółowo

Epidemiologia zakażeń szpitalnych

Epidemiologia zakażeń szpitalnych Epidemiologia zakażeń szpitalnych Zakażenia szpitalne są tematem żywo interesującym liczne środowiska medyczne i niemedyczne. Zrozumienie problematyki łączącej się z tym zagadnieniem wymaga wiedzy z zakresu

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA. Procedura 21. Postępowanie w przypadku ekspozycji na materiał zakaźny

WYDZIAŁOWA KSIĘGA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA. Procedura 21. Postępowanie w przypadku ekspozycji na materiał zakaźny Procedura 21 Postępowa w przypadku ekspozycji na materiał zakaźny 1 1. ZAKRES PROCEDURY Procedura dotyczy wszystkich studentów w trakcie praktycznej nauki zawodu. 2. TERMINOLOGIA Ekspozycja - naraże na

Bardziej szczegółowo

Spis treœci. 1. Wstêp... 1

Spis treœci. 1. Wstêp... 1 Spis treœci 1. Wstêp........................................................... 1 Czêœæ 1: MIKROBIOLOGIA OGÓLNA..................................... 3 2. Budowa i taksonomia bakterii.....................................

Bardziej szczegółowo

WYTYCZNE W-0018_001 WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH. Data wprowadzenia: 10-10-2010

WYTYCZNE W-0018_001 WYTYCZNE WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ MIKROBIOLOGICZNYCH. Data wprowadzenia: 10-10-2010 WYDAWANIA RAPORTÓW Z BADAŃ Data wprowadzenia: 1 / 6 Nazwisko Stanowisko Data Podpis Opracował Tadeusz Gadomski Kierownik 10.10.2010 ZaakceptowałBożena Szelągowska Pełnomocnik ds. Zarządzania Jakością 10.10.2010

Bardziej szczegółowo

Światowy Dzień Mycia Rąk

Światowy Dzień Mycia Rąk Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w m. st. Warszawie ul. Kochanowskiego 21, Oddział Promocji Zdrowia, ul. Cyrulików 35; tel. 22/311-80-07 08; e-mail: oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Światowy Dzień

Bardziej szczegółowo

Piotr Leszczyński WNoZ Dietetyka

Piotr Leszczyński WNoZ Dietetyka Drogi szerzenia się zakażeń w populacji. Podstawowe pojęcia z epidemiologii. Patogeny alarmowe w epidemiologii zakażeń i kolonizacji przewodu pokarmowego. Kontrola zakażeń szpitalnych w aspekcie żywienia

Bardziej szczegółowo

CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ

CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ (obowiązuje od 01 czerwca 2015 roku) załącznik nr 4 do regulaminu organizacyjnego CENNIK - DIAGNOSTYKI MIKROBIOLOGICZNEJ Zakład Diagnostyki Mikrobiologicznej - siedziba ul. Św. Józefa 53-59 oraz ul. Konstytucji

Bardziej szczegółowo

Leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze

Leki przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze Wrocław, 2017-12-12 ZAGADNIENIA DO EGZAMINU Z MIKROBIOLOGII DLA STUDENTÓW II ROKU STOMATOLOGII ROK AKADEMICKI 2017/2018 Mikrobiologia ogólna 1. Budowa ściany komórkowej bakterii Gram-dodatnich. 2. Budowa

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Imię i nazwisko studenta: 1. Wykonaj 2 preparaty bezpośrednie i opisz/ narysuj dokładnie wszystkie elementy danej ontocenozy, jakie widzisz w mikroskopie. - z błony śluzowej

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia

Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Mikrobiologia kosmetologiczna dla studentów II roku kierunku Kosmetologia I. Zagadnienia omawiane na wykładach. Uzupełnieniem zagadnień omawianych na wykładach są

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 93/2012. Dyrektora Szpitala Miejskiego Nr 4 z Przychodnią SPZOZ w Gliwicach z dnia 11.12.2012r.

ZARZĄDZENIE NR 93/2012. Dyrektora Szpitala Miejskiego Nr 4 z Przychodnią SPZOZ w Gliwicach z dnia 11.12.2012r. Gliwice, dnia 11.12.2012r. WYCIĄG ZARZĄDZENIE NR 93/2012 Dyrektora Szpitala Miejskiego Nr 4 z Przychodnią SPZOZ w Gliwicach z dnia 11.12.2012r. Pkt.1 Sprawy mające wpływ na organizację i zakres działania

Bardziej szczegółowo

Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI

Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI Program ćwiczeń z mikrobiologii dla studentów III roku Oddziału Analityki Medycznej, rok akademicki 2014/2015 SEMESTR LETNI Wykłady (16 godz.): Środa 12.15-13.45 Ćwiczenia (60 godz.) środa: 9.45-12.00

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE HIGIENY RĄK PERSPEKTYWA POLSKA I MIĘDZYNARODOWA

ZNACZENIE HIGIENY RĄK PERSPEKTYWA POLSKA I MIĘDZYNARODOWA ZNACZENIE HIGIENY RĄK PERSPEKTYWA POLSKA I MIĘDZYNARODOWA Dr med STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA FUNDACJA INSTYTUT PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ WARSZAWA, 7.01.2013 DOGMAT EPIDEMIOLOGII CHORÓB ZAKAŹNYCH DO PRZENIESIENIA

Bardziej szczegółowo

M W KOSMETOLOGII. Redakcja naukowa Eugenia G ospodarek. A gnieszka Mikucka & PZWL

M W KOSMETOLOGII. Redakcja naukowa Eugenia G ospodarek. A gnieszka Mikucka & PZWL M ik r o b io l o g ia W KOSMETOLOGII Redakcja naukowa Eugenia G ospodarek A gnieszka Mikucka & PZWL M ik r o b io l o g ia W KOSMETOLOGII Redakcja naukowa Eugenia Gospodarek Agnieszka Mikucka 4 PZWL Spis

Bardziej szczegółowo

TYPOWANIE MOLEKULARNE W DOCHODZENIU EPIDEMIOLOGICZNYM

TYPOWANIE MOLEKULARNE W DOCHODZENIU EPIDEMIOLOGICZNYM TYPOWANIE MOLEKULARNE W DOCHODZENIU EPIDEMIOLOGICZNYM Stefania Giedrys-Kalemba 7 110 Podstawowym zadaniem zespołu kontroli zakażeń jest prowadzenie systematycznego nadzoru i rejestracji zakażeń w celu

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej

Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Ćwiczenie 1. Ekosystem jamy ustnej Imię i nazwisko studenta: 1. Pobierz wymaz z jamy ustnej według instrukcji podanej przez asystenta ( z grzbietu języka, błony śluzowej policzka ). Podaj rodzaj podłoża

Bardziej szczegółowo

Zasady bezpiecznego postępowania w domu i szpitalu.

Zasady bezpiecznego postępowania w domu i szpitalu. Zasady bezpiecznego postępowania w domu i szpitalu. Bożena Pustułka Warszawa 2015-09-12 Co to jest zakażenie szpitalne? Każde zakażenie nabyte w szpitalu, rozpoznane klinicznie i potwierdzone laboratoryjnie,

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY Z GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH - badanie bakteriologiczne + mykologiczne

MATERIAŁY Z GÓRNYCH DRÓG ODDECHOWYCH - badanie bakteriologiczne + mykologiczne CENNIK ZAKŁADU DIAGNOSTYKI LABORATORYJNEJ PRACOWNIA MIKROBIOLOGII OBOWIĄZUJĄCY OD DNIA (zgodnie z treścią zarządzenia) (badania prywatne) Lp USŁUGA MATERIAŁ CZAS OCZEKIWANIA CENA BADANIA PODSTAWOWEGO SKIEROWANIE

Bardziej szczegółowo

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach Tego dnia z inicjatywy Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób w wielu państwach przeprowadzane są kampanie społeczne mające na celu zwiększenie

Bardziej szczegółowo

9/29/2018 Template copyright

9/29/2018 Template copyright 2015 9/29/2018 Template copyright 2005 www.brainybetty.com 1 Profilaktyka okołooperacyjna Cel zmniejszenie ryzyka zakażenia miejsca operowanego (ZMO) - zredukowanie śródoperacyjnego obciążenia drobnoustrojami

Bardziej szczegółowo

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 7 kwietnia 2011

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 7 kwietnia 2011 ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA 7 kwietnia 2011 Światowy Dzień Zdrowia (ang. World Health Day ) obchodzony jest każdego roku 7 kwietnia, w rocznicę założenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Corocznie Organizacja

Bardziej szczegółowo

II. Narażenie występuje podczas wykonywania następujących czynności: realizacja zadań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy

II. Narażenie występuje podczas wykonywania następujących czynności: realizacja zadań z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy Załącznik nr 5 Ramowa procedura postępowania poekspozycyjnego dotycząca potencjalnego narażenia na kontakt z materiałem biologicznie niebezpiecznym (wirus HIV, HBV, HCV) - dla ratowników ksrg I. Materiał

Bardziej szczegółowo

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY PROCEDURA POSTĘPOWANIA POEKSPOZYCYJNEGO W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA NARAŻENIA ZAWODOWEGO NA MATERIAŁ ZAKAŹNY 1. CEL Celem procedury jest określenie zasad postępowania w przypadku wystąpienia u pracownika ekspozycji

Bardziej szczegółowo

Patogeny wielooprone (MDRO)

Patogeny wielooprone (MDRO) (MDRO) Badanie prospektywne oceniające przenoszenie patogenów związanych z opieką zdrowotną (wieloopornych szczepów bakterii patogenów alarmowych) za pośrednictwem rąk PACJENTÓW Przenoszenie patogenów

Bardziej szczegółowo

Pomieszczenie Ilość Opis pomieszczenia 8 1 sala 1-łóżkowa + sanitariat 1 sala 2-łóżkowa + sanitariat 6 sal 3-łóżkowych

Pomieszczenie Ilość Opis pomieszczenia 8 1 sala 1-łóżkowa + sanitariat 1 sala 2-łóżkowa + sanitariat 6 sal 3-łóżkowych Wewnętrzna struktura organizacyjna I. Pełna nazwa oddziału : Oddział Chorób Nerek II. Specjalność: Oddział : zachowawcza III. Oferowany poziom świadczeń szpitalnych : Oddział specjalistyczny IV. Pomieszczenia

Bardziej szczegółowo

RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA

RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA RYZYKO ZAKAŻEŃ W GABINETACH ZAPOBIEGANIE I OCHRONA ZAGROŻENIA MIKROBIOLOGICZNE W GABINETACH Każde narzędzie powodujące przerwanie ciągłości skóry należy wysterylizować w autoklawie. Tylko to urządzenie

Bardziej szczegółowo

Mikrobiologia - Bakteriologia

Mikrobiologia - Bakteriologia Mikrobiologia - Bakteriologia 5050 Bezpośrednie barwienie bakteriologiczne (sprawdzian wirtualny) Kwiecień, październik 3-9 zdjęć cyfrowych preparatów bezpośrednio wybarwionych, prezentowane na stronie

Bardziej szczegółowo

STANDARDY AKREDYTACYJNE A BEZPIECZEŃSTWO EPIDEMIOLOGICZNE mgr Katarzyna Konrad Paprotnia, 26 maja 2011 r. Idea akredytacji placówek służby zdrowia powstała w USA w 1898 roku, jako odpowiedź na niską jakość

Bardziej szczegółowo

Pacjent z chorobą zakaźną w gabinecie stomatologicznym

Pacjent z chorobą zakaźną w gabinecie stomatologicznym Pacjent z chorobą zakaźną w gabinecie stomatologicznym Renata Cieślik-Tarkota, Urszula Mendera-Bożek Choroby zakaźne towarzyszą człowiekowi od początku istnienia świata, dzięki szczepieniom ochronnym i

Bardziej szczegółowo

Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna

Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna Nowoczesna diagnostyka mikrobiologiczna 1 2 Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne połączenie metod manualnych i automatyzacji Nowoczesne laboratorium mikrobiologiczne To nie tylko sprzęt diagnostyczny,

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U. I nforma cje ogólne. Mikrobiologia i Biologia

S YL AB US MODUŁ U. I nforma cje ogólne. Mikrobiologia i Biologia S YL AB US MODUŁ U I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Mikrobiologia i Biologia Obowiązkowy Nauk

Bardziej szczegółowo

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Podsumowanie danych z 2014 roku o oporności na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane z monitorowania sieci EARS-Net Listopad 2015 Poważne zagrożenie: oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Oporność

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WHO HIGIENA RĄK TO BEZPIECZNA OPIEKA PODSUMOWANIE ETAPU PILOTAŻU

PROGRAM WHO HIGIENA RĄK TO BEZPIECZNA OPIEKA PODSUMOWANIE ETAPU PILOTAŻU PROGRAM WHO HIGIENA RĄK TO BEZPIECZNA OPIEKA ETAPU PILOTAŻU Dr med STOWARZYSZENIE HIGIENY LECZNICTWA KONSULTANT ZESPOŁÓW KONTROLI ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH KRAKÓW, 21.05.2013 EWOLUCJA KONTROLI ZAKAŻEŃ SZPITALNYCH

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria

INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ. Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria INFORMACJA DLA OSÓB POWRACAJĄCYCH Z REGIONU AFRYKI ZACHODNIEJ Gwinea, Liberia, Sierra Leone, Nigeria Od lutego 1014r. wystepują zachorowania na gorączkę krwotoczną Ebola w państawach Afryki Zachodniej.

Bardziej szczegółowo

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez

Oporność na antybiotyki w Unii Europejskiej Dane zaprezentowane poniżej zgromadzone zostały w ramach programu EARS-Net, który jest koordynowany przez Informacja o aktualnych danych dotyczących oporności na antybiotyki na terenie Unii Europejskiej Październik 2013 Główne zagadnienia dotyczące oporności na antybiotyki przedstawione w prezentowanej broszurze

Bardziej szczegółowo

Antybiotykoterapia empiryczna. Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz

Antybiotykoterapia empiryczna. Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz Antybiotykoterapia empiryczna Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz W szpitalu o ogólnym profilu zakażenia stwierdza się u 15-20% pacjentów Zakażenia pozaszpitalne 10-15% Zakażenia szpitalne 5% Prawie wszyscy

Bardziej szczegółowo

Mikrobiologia - Bakteriologia

Mikrobiologia - Bakteriologia Mikrobiologia - Bakteriologia 5050 Bezpośrednie barwienie bakteriologiczne Kwiecień, październik 3-9 zdjęć cyfrowych wybarwionych bezpośrednio preparatów, prezentowane na stronie internetowej Labquality

Bardziej szczegółowo

Szpitalna polityka antybiotykowa. Agnieszka Misiewska Kaczur Szpital Śląski w Cieszynie

Szpitalna polityka antybiotykowa. Agnieszka Misiewska Kaczur Szpital Śląski w Cieszynie Szpitalna polityka antybiotykowa Agnieszka Misiewska Kaczur Szpital Śląski w Cieszynie Niezwłoczne zdiagnozowanie zakażenia Dobór antybiotykoterapii wstępnejempirycznej Optymalizacji parametrów farmakokinetycznych

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko osoby prowadzącej szkolenie. mgr W.Krupka. mgr M.Kruk. pielęg. E.Zujewska

Imię i nazwisko osoby prowadzącej szkolenie. mgr W.Krupka. mgr M.Kruk. pielęg. E.Zujewska Plan szkoleń wewnętrznych na 2015r. Szpital Obserwacyjno-Zakaźny ul. Krasińskiego 4/4a Lp. Nazwa Oddziału Nazwa szkolenia 1. Izba Przyjęć Technika wykonywania sztucznego oddychania przy użyciu Ambu (dorośli,

Bardziej szczegółowo

Podstawy mikrobiologii. Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej

Podstawy mikrobiologii. Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej Podstawy mikrobiologii Wykład 3 Wirusy bezkomórkowe formy materii oŝywionej Budowa wirusów Wirusy nie mają budowy komórkowej, zatem pod względem biologicznym nie są organizmami Ŝywymi! Są to twory nukleinowo

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki

Bardziej szczegółowo

Ocena szpitala w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych

Ocena szpitala w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych Pieczęć państwowego inspektora sanitarnego I. Informacje ogólne: Ocena szpitala w zakresie systemu kontroli zakażeń szpitalnych 1. Rodzaj szpitala (właściwe zakreśl): - powiatowy - wojewódzki - kliniczny

Bardziej szczegółowo

Informacje ogólne o grypie

Informacje ogólne o grypie ABY ZMNIEJSZYĆ RYZYKO ZACHOROWANIA NA PTASIĄ GRYPĘ Jako światowy lider w opracowywaniu rozwiązań zapewniających właściwe warunki sanitarne, Ecolab przyjął aktywną postawę mającą na celu ochronę naszych

Bardziej szczegółowo

GRUPA ROBOCZA HIGIENA RĄK MATERIAŁY POMOCNICZE DLA AUDYTORÓW WIODĄCYCH PROGRAMU CLEAN CARE IS SAFER CARE ZGODNIE Z WYTYCZNYMI WHO

GRUPA ROBOCZA HIGIENA RĄK MATERIAŁY POMOCNICZE DLA AUDYTORÓW WIODĄCYCH PROGRAMU CLEAN CARE IS SAFER CARE ZGODNIE Z WYTYCZNYMI WHO GRUPA ROBOCZA HIGIENA RĄK MATERIAŁY POMOCNICZE DLA AUDYTORÓW WIODĄCYCH PROGRAMU CLEAN CARE IS SAFER CARE ZGODNIE Z WYTYCZNYMI WHO WYJAŚNIENIE POJĘĆ STREFA PACJENTA, STREFA PRACOWNIKA OCHRONY ZDROWIA, PUNKT

Bardziej szczegółowo

Edukacja i świadomość na temat zakażeń HCV

Edukacja i świadomość na temat zakażeń HCV Edukacja i świadomość na temat zakażeń HCV Krzysztof Tomasiewicz Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych Uniwersytet Medyczny w Lublinie Edukacja Jakie tematy szkoleń (nauczania)?: 1. Co to jest HCV, czym

Bardziej szczegółowo

18 listopada Europejskim Dniem Wiedzy o Antybiotykach

18 listopada Europejskim Dniem Wiedzy o Antybiotykach 18 listopada Europejskim Dniem Wiedzy o Antybiotykach Już po raz trzeci 18 listopada Europa obchodzi Dzień Wiedzy o Antybiotykach. Został on ustanowiony w 2008 roku przez Komisję Europejską na wniosek

Bardziej szczegółowo

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia

Bardziej szczegółowo

18 listopada. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach

18 listopada. Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach 18 listopada Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach Dlaczego obchodzimy Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach? Antybiotyki stały się ofiarą własnego sukcesu. Ich powszechne nadużywanie w leczeniu i

Bardziej szczegółowo

L.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY

L.p. Nazwa badania. Czas oczekiwania na wynik. Pobranie materiału do badania BADANIA MIKROBIOLOGICZNE - POSIEWY Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła II Ośrodek Nowoczesnej Diagnostyki Laboratoryjnej Pracownia Mikrobiologii ul. Prądnicka 80, 31-202 Kraków Tel. 12 614 24 85, 614 24 08 Załącznik 1 LISTA

Bardziej szczegółowo

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3

Gorączka krwotoczna Ebola informacja dla podróżnych 21 października 2014 r. Wersja 3 KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA ds. ZDROWIA IKONSUMENTÓW Dyrekcja ds. zdrowia publicznego Wydział zagrożeń dla zdrowia Sekretariat Komitetu Bezpieczeństwa Zdrowia Gorączka krwotoczna Ebola informacja

Bardziej szczegółowo