Rynek NewConnect. Czy trudno na nim zadebiutować?

Transkrypt

1 Rynek NewConnect. W założeniach Giełdy Papierów Wartościowych rynek NewConnect to platforma finansowania i obrotu dla młodych spółek o wysokim potencjale wzrostu. Intencją organizatora było stworzenie możliwości pozyskania kapitału i rozwoju małym innowacyjnym przedsięwzięciom. Z tej propozycji korzystają jednak nie tylko małe i młode firmy, ale także dojrzałe przedsiębiorstwa oraz podmioty z wielu różnych branż, nie kojarzonych zazwyczaj z dużą innowacyjnością. Można więc powiedzieć, że w praktyce jest to rynek dla wszystkich, którzy mają pomysł i determinację w dynamicznym rozwoju przedsiębiorstwa. Co ważne, rynek NewConnect jest alternatywnym systemem obrotu, nieregulowanym w sensie prawa unijnego. Ramy jego funkcjonowania określa organizator, czyli GPW. W praktyce oznacza to duże ułatwienia dla debiutujących spółek. Czy trudno na nim zadebiutować? Debiut na rynku NewConnect w większości przypadków nie jest skomplikowaną operacją. Przede wszystkim spółka musi mieć odpowiednią formę prawną, czyli być spółką akcyjną. Jej akcjonariusze muszą podjąć szereg decyzji (np. uchwałę o przekształceniu, o upublicznieniu 1 / 9

2 spółki, o emisji nowej serii akcji etc.), przygotować szereg dokumentów, w tym najważniejszy - dopuszczeniowy (tzw. Dokument Informacyjny), poddać badaniu audytora swoje finanse i wreszcie poddać się ocenie samych inwestorów nabywających akcje. Pośród wymogów samej giełdy należy także zwrócić uwagę na konieczność nieograniczonej zbywalności akcji i obligatoryjną współpracę z autoryzowanym Doradcą i Animatorem Rynku (lub tzw. Market Makerem ). Na NewConnect można zadebiutować na kilka sposobów - poprzez emisję akcji i zaoferowanie ich w trybie oferty prywatnej lub publicznej oraz poprzez sprzedaż przez dotychczasowych akcjonariuszy części swoich akcji. W przypadku najczęściej wykorzystywanej emisji akcji i ich oferowania nowym akcjonariuszom w trybie oferty prywatnej, przepisy ograniczają liczbę adresatów oferty nowej emisji do nie więcej niż 99 osób. W praktyce to wystarcza, a emisje prywatne cieszą się zainteresowaniem. Z kolei tryb oferty publicznej stawia przed debiutantem większe wymagania, stosowane są już bowiem regulacje ustawowe - takie same, jak w przypadku dużej giełdy, a widocznym tego przykładem są wyższe wymagania w stosunku do dokumentu dopuszczeniowego. Wreszcie, spółka nie musi emitować nowych akcji. Wystarczy, że w obrocie znajdą się te sprzedane przez dotychczasowych akcjonariuszy. Na tle rynku są to jednak rzadkie przypadki. W praktyce oznacza to, iż spółka nie pozyskuje kapitału, a zatem jest to raczej chęć podzielenia się ryzykiem przez dotychczasowych właścicieli i chęć skorzystania z innych benefitów bycia spółką publiczną notowaną na rynku NewConnect. W jakim czasie spółka może znaleźć się na parkiecie rynku alternatywnego? 2 / 9

3 W optymistycznym scenariuszu cała procedura mogłaby zamknąć się w terminie dwóch miesięcy. W praktyce jednak trwa to dłużej. Po pierwsze, wiele zmian musi zostać zaakceptowanych przez sąd rejestrowy. Wielu przedsiębiorców na pewno wie, jak nadal działa administracja publiczna w kraju, dlatego warto urealnić swoje oczekiwania co do tempa prac. Po drugie, często okazuje się, że sami przedsiębiorcy mają problemy z przygotowaniem w oczekiwany sposób stosownej dokumentacji, jak choćby dobrej prezentacji swojego biznesu. Czasem przyczyna jest zupełnie banalna, gdyż pochłonięci sprawami operacyjnymi orientują się, iż decyzja związana z debiutem na rynku alternatywnym wymaga ich bezpośredniego zaangażowania, co w konsekwencji odciąga ich od codziennych operacji. W przypadku małych i średnich spółek bywa to faktycznie kłopotliwym następstwem ubiegania się o kapitał w ten właśnie sposób. Czas przygotowania się do debiutu należy więc liczyć w kilku miesiącach. Jaka jest rola Autoryzowanego Doradcy? Spółce w przygotowaniach towarzyszy Autoryzowany Doradca - podmiot doradczy zaakceptowany przez organizatora rynku, który ma za zadanie pomóc w przygotowaniu się spółki, jak również we wsparciu w wywiązywaniu się z obowiązków informacyjnych przez spółkę, zarówno przed debiutem, jak i przez dwanaście miesięcy po nim. Jest to duże ułatwienie dla przedsiębiorców, ale też nie należy oczekiwać cudów. Rola autoryzowanego doradcy to przede wszystkim koordynacja tego procesu oraz pomoc w wypracowaniu rzetelnej, ale też pozytywnej dla spółki formuły prezentacji jej działalności i wyników finansowych. Treść jednak musi pochodzić bezpośrednio od spółki. Wynikiem współpracy z Autoryzowanym Doradcą - poza wypełnieniem regulaminowych wymogów - jest także szereg decyzji biznesowych, jak choćby wielkość emisji i struktura oferty. 3 / 9

4 Jakie są koszty debiutu? Wielu przedsiębiorców patrzy na koszty debiutu na NewConnect przez pryzmat przygotowania Dokumentu Informacyjnego i pozyskania kapitału. To zdecydowane uproszczenie. Funkcjonowanie na rynku kapitałowym wiąże się z kosztami bezpośrednimi zarówno przed debiutem, jak i po nim, oraz kosztów pośrednich będących wynikiem decyzji o upublicznieniu spółki. Składowych całkowitych kosztów tego procesu jest przy tym co najmniej kilkanaście. I tak, przed debiutem są to: 1. koszty czynności prawnych, np. przekształcenia, przygotowania statutu spółki, stosownych uchwał, zawarcia umów ograniczenia zbycia akcji itd., 2. koszty związane z badaniem finansów spółki przez audytora i badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta, 3. koszty administracyjne, takie jak opłaty sądowe i koszty notarialne, 4. opłata na rzecz agenta emisji i Animatora Rynku, 5. koszty Autoryzowanego Doradcy, w tym koszty przygotowania Dokumentu Informacyjnego. Suma kosztów, w zależności od złożoności spółki i niezbędnych prac związanych ze spełnieniem wymogów formalnych może znacznie przekroczyć 100 tys. zł, jednak w wielu przypadkach jest mniejsza. Niektórzy Autoryzowani Doradcy godzą się też na wynagrodzenie mieszane, w którym jako formę zapłaty otrzymują akcje przyszłego debiutanta. 4 / 9

5 Po debiucie koszty, jakie ponosi Emitent, to w większości opłaty obligatoryjne na rzecz instytucji rynku kapitałowego. Należy podkreślić, że jak na standardy rynku są to opłaty niskie i preferencyjne dla adresatów rynku NewConnect. Większość z nich jest znana z góry: 1. opłata roczna na rzecz KDPW (z tytułu uczestnictwa) zł, 2. opłata z tytułu rejestracji papierów wartościowych w KDPW - 0,01 proc. wartości rynkowej (nie mniej niż zł i nie więcej niż zł), 3. opłata na rzecz GPW z tytułu wprowadzenia akcji do obrotu zł, 4. opłata roczna na rzecz GPW zł (począwszy od drugiego roku notowania akcji na NewConnect), 5. Autoryzowany Doradca - spółka musi korzystać z usług Autoryzowanego Doradcy przez rok, począwszy od dnia debiutu, 6. Animator Rynku - spółka musi korzystać z usług Animatora Rynku przez dwa lata, począwszy od dnia debiutu. Istotną pozycją w kosztach jest wynagrodzenie Autoryzowanego Doradcy i Animatora Rynku. Łącznie koszty te oscylują w granicy 100 tys. zł, jednak są rozłożone w czasie. Wreszcie spółka ponosi koszty pośrednie, niewidoczne na pierwszy rzut oka i trudne do dokładnego oszacowania. To przede wszystkim czas i zaangażowanie kluczowych pracowników firmy w proces debiutu - odciągnięci zostają od swoich codziennych obowiązków. To większe wymagania w zakresie sprawozdawczości, a zatem wyższe koszty związane z księgowością i raportowaniem. To również większe wymagania i koszty w zakresie obsługi prawnej. Bycie spółką publiczną niesie ze sobą też pewne ryzyka, a z perspektywy zarządu dobrym rozwiązaniem, a zatem dodatkowym kosztem, jest wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia. To także rezultat często spotykanej presji płacowej pracowników po debiucie. 5 / 9

6 Reasumując, koszty - jak się okazuje - nie są takie małe i zależą od samej spółki. Mówimy tu o znacznych kwotach, jednak - co należy podkreślić - są one dużo niższe niż koszty, jakie muszą ponieść spółki ubiegające się o bycie notowanymi na głównym parkiecie. Także nieporównanie niższe są wymogi formalne stawiane debiutującym i notowanym spółkom. Biorąc pod uwagę, że na NewConnect można sięgać po kapitał przekraczający 20 mln zł oraz szereg korzyści, jakie przynosi bycie bezpośrednim uczestnikiem rynku kapitałowego, są one dla wielu firm akceptowalne. Jakie są korzyści z obecności na rynku NewConnect? Przede wszystkim większość spółek ma szansę pozyskać kapitał na dynamiczny rozwój w wysokości od kilkuset tysięcy do kilkunastu milionów złotych. Dotyczy to nie tylko dojrzałych biznesów, ale zwłaszcza młodziutkich firm będących we wczesnym stadium rozwoju. Spółka ma możliwość łatwiejszego dotarcia do inwestorów i partnerów biznesowych. Wzrasta rozpoznawalność przedsiębiorstwa. Droga na giełdę i konieczność większej transparentności notowanej spółki zmuszają do uporządkowania biznesu oraz wprowadzenia zmian przekładających się na efektywność organizacji i usprawnienie komunikacji. Spółka zyskuje w relacjach z instytucjami finansowymi, stając się dla nich bardziej wiarygodnym partnerem. Dotychczasowi właściciele w łatwiejszy sposób mogą dokonywać zmian w strukturze akcjonariatu i kapitału oraz zyskują punkt odniesienia w postaci wyceny rynkowej, względem osiąganych przez spółkę rezultatów i jej planów. Konieczność okresowego 6 / 9

7 raportowania zmusza do lepszej kontroli biznesu. Wielką wartością jest możliwość wprowadzenia programów motywacyjnych dla kluczowych pracowników, którzy mogą zostać wynagrodzeni za wyniki swojej pracy akcjami pracodawcy. Pojawia się też możliwość przejmowania innych przedsiębiorstw poprzez zaoferowanie im akcji spółki. Wnioskując z rosnącego zainteresowania rynkiem i dynamicznie zwiększającej się liczby notowanych spółek, wielu dostrzega te korzyści i uznaje je za atrakcyjne. Warto jednak mieć świadomość, że im więcej debiutów, tym większa konkurencja w walce o pozyskanie kapitału. Inwestorzy mają bowiem naturalną skłonność do wybierania najbardziej rentownych inwestycji, a mając możliwość przebierania w dużej liczbie projektów, bywają wybredni. * * * Karolina Maria Siudyła Prezes Zarządu debiutującej na NewConnect agencji public relations MagnifiCo S.A. 7 / 9

8 Dla właściciela decyzja o debiucie bywa trudna. Oznacza nie tylko podzielenie się udziałami firmy, ale także poddanie się ocenie inwestorom i akcjonariuszom. Wiąże się to również z szeregiem praktycznych ograniczeń, jakie nie występują w spółce niepublicznej. Jednak w życiu wielu przedsiębiorstw przychodzi taki moment, w którym możliwości dalszego, dynamicznego rozwoju są uwarunkowane podjęciem przemyślanych, często radykalnych decyzji. MagnifiCo S.A. działa w branży, w której rozpoznawalność, wizerunek, marka i transparentność działań mają kluczowe znaczenie. Poza możliwością pozyskania kapitału jest to czynnik, który z pewnością z czasem przełoży się na osiągane rezultaty finansowe. Dodatkowo debiut zmusza do wprowadzenia podwyższonych standardów zarządzania, co dla właściciela może być tylko dobrą wiadomością. Debiutując na NewConnect mamy realne szanse na realizację ambitnych planów i celów. Adam Osiński Adwokat, partner kancelarii adwokackiej EBC Solicitors Arkadiusz Stryja sp. k., Autoryzowanego Doradcy NewConnect Z perspektywy Autoryzowanego Doradcy, w ostatnim czasie ogromnie wzrosło zainteresowanie spółek i ich właścicieli debiutami na NewConnect. Debiuty odbywają się co kilka dni, a kolejne spółki pozyskują dość szybko niezbędne im środki na dalszy rozwój. Prowadzimy w tej chwili 18 projektów, które powinny się zakończyć wprowadzeniem nowych spółek na ten rynek. To pokazuje, jak dużym zainteresowaniem zarówno spółek, jak i inwestorów cieszy się NewConnect. Myślę, że istotny jest też wzrost zaufania do rynku i notowanych na nim spółek. Warto zauważyć, iż w czasie kryzysu finansowego spółki notowane na NewConnect, teoretycznie słabsze i obarczone większym ryzykiem popadnięcia w kłopoty ekonomiczne, poradziły sobie bardzo dobrze. Uważam, że to zwiększyło zaufanie inwestorów 8 / 9

9 do tego rynku. 9 / 9