Program nauczania dla zawodu pszczelarz o strukturze przedmiotowej 99

Transkrypt

1 ZAŁĄCZNIK 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU PSZCZELARZ Działalność gospodarcza w rolnictwie PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(1)1 rozróżnić pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; PDG(1)2 rozróżnić pojęcia: małe, średnie, duże przedsiębiorstwo; PDG(1)3 rozróżnić podstawowe pojęcia i kategorie ekonomiczne; PDG(2)1 przestrzegać przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych i prawa autorskiego; PDG(2)2 przestrzegać przepisów prawa podatkowego; PDG(2)3 przeanalizować przepisy prawa pracy, przepisy o ochronie danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(2)4 określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego; PDG(3)1 zanalizować akty prawne z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)2 zidentyfikować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)3 zanalizować przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)4 przewidzieć konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania przepisów z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(3)5 skorzystać z przepisów dotyczących prowadzenia handlowej działalności gospodarczej; PDG(4)1 wymienić przedsiębiorstwa i instytucje występujące w rolnictwie pszczelarstwie i powiązania między nimi; PDG(4)2 zidentyfikować przedsiębiorstwa w rolnictwie i pszczelarstwie na równych szczeblach obrotu towarowego; PDG(4)3 określić powiązania przedsiębiorstwa pszczelarskiego z otoczeniem; PDG(5)1 dokonać analizy działalności pszczelarskiej na rynku; PDG(5)2 dokonać analizy czynników kształtujących popyt i podaż; PDG(5)3 porównać działania prowadzone przez przedsiębiorstwa konkurencyjne; PDG(6)1 zidentyfikować procedury zakupu i sprzedaży w przedsiębiorstwach funkcjonujących 99

2 PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; na rynku; PDG(6)2 zorganizować współpracę z kontrahentami w zakresie zaopatrzenia i sprzedaży; PDG(6)3 ustalić zakres i zasady współpracy z przedsiębiorstwami z branży pszczelarskiej; PDG(6)4 zaplanować wspólne przedsięwzięcia dotyczące promowania produktów pszczelich na rynku; PDG(7)1 opracować procedurę postępowania przy założeniu własnej działalności gospodarczej handlowej; PDG(7)2 wybrać właściwą formę organizacyjno-prawną planowanej działalności gospodarczej; PDG(7)3 sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia i prowadzenia działalności pszczelarskiej i rolniczej; PDG(7)4 wybrać formę opodatkowania działalności rolniczej; PDG(7)5 sporządzić biznesplan dla wybranej działalności rolniczej; PDG(7)6 rozróżnić uproszczone formy ewidencji gospodarczej w zależności od form opodatkowania; PDG(8)1 zorganizować stanowisko pracy biurowej z zastosowaniem zasad ergonomii; PDG(8)2 rozróżnić ogólne zasady formułowania i formatowania pism; PDG(8)3 sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)4 wykonać czynności związane z przyjmowaniem korespondencji w różnej formie; PDG(8)5 wykonać prace biurowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy; PDG(9)1 obsłużyć biurowe urządzenia techniczne; PDG(9)2 zastosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie handlowej działalności gospodarczej; PDG(9)3 obsłużyć urządzenia biurowe potrzebne do wykonywania zadań zawodowych w działalności pszczelarskiej; PDG(10)1 rozróżniać instrumenty marketingu mix; PDG(10)2 dobrać narzędzia marketingowe do prowadzonej działalności pszczelarskiej; PDG(10)3 stosować rożne instrumenty marketingu mix; PDG(10)4 przeanalizować potrzeby klientów na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych; PDG(10)5 określić podstawową rolę działań marketingowych w przedsiębiorstwie 100

3 PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej; R.4.1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.4.1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego; R.4.2(15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; R.4.2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.4.2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; pszczelarskim; PDG(10)6 dobrać metody reklamowania produktów w zależności od ich rodzaju; PDG(10)7 określić czynniki mające wpływ na dobór środków promocji; PDG(11)1 zidentyfikować składniki kosztów i przychodów w działalności pszczelarskiej; PDG(11)2 określić wpływ kosztów i przychodów na wynik finansowy; PDG(11)3 wskazać możliwości optymalizowania kosztów prowadzonej działalności; PDG(11)4 obliczyć koszty według różnych kryteriów; PDG(11)5 objaśnić czynniki kształtujące koszty w krótkim i długim okresie; PDG(11)6 zidentyfikować czynniki wpływające na koszty i opłacalność w skali mikro i makroekonomicznej; PDG(11)7 obliczyć opłacalność produkcji rolniczej; R.4.1(17)1 określić sposoby przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.4.1(17)2 przechować produkty pochodzenia roślinnego; R.4.1(17)3 przygotować produkty do sprzedaży; R.4.1(17)4 określić potrzeby zaopatrzeniowe; R.4.1(18)1 sporządzić dokumentację do sprzedaży produktów pochodzenia roślinnego; R.4.1(18)2 zastosować przepisy dotyczące obrotu produktami roślinnymi; R.4.2(15)1 zastosować przepisy prawa dotyczące identyfikacji i rejestracji zwierząt; R.4.2(15)2dobrać środki do transportu zwierząt; R.4.2(15)3 zastosować zasady i przepisy prawidłowego transportu zwierząt; R.4.2(18)1 ocenić przygotowanie produktów pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami; R.4.2(18)2 dokonać analizy czynników kształtujących podaż i popyt produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży; R.4.2(18)3 przygotować zwierzęta do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi zasadami; R.4.2(19)1 przeprowadzić sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; R.4.2(19)2 przeanalizować i zastosować przepisy dotyczące obrotu zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego; R.4.2(19)3 zastosować zasady i przepisy prawidłowego transportu zwierząt; 101

4 R.4.3(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich; R.4.3(19) przestrzega zasad rachunku ekonomicznego podczas prowadzenia pasieki; BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Przepisy ruchu drogowego PKZ(R.c)(1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; PKZ(R.c)(2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; R.4.3(18)1 zastosować przepisy w sprawie wymagań weterynaryjnych przy pozyskiwaniu produktów pochodzenia pszczelego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej; R.4.3(18)2 przygotować produkty pszczele do sprzedaży bezpośredniej; R.4.3(18)3 przeprowadzić sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa; R.4.3(19)1 dobrać ekonomicznie optymalne metody i technologie pozyskania produktów pszczelich; R.4.3(19)2 poprowadzić rachunkowość w gospodarstwie pasiecznym; R.4.3(19)3 określić koszty i dochody produkcji pasiecznej; R.4.3(19)4 obliczyć opłacalność produkcji wybranych produktów pszczelich; R.4.3(19)5 przeanalizować czynniki decydujące o opłacalności pasieki; R.4.3(19)6 wskazać dodatkowe źródła dochodu w gospodarstwie pasiecznym; R.4.3(19)7 pozyskać dofinansowanie do prowadzenia działalności pszczelarskiej z różnych źródeł; BHP(2)1 wskazać instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)2 scharakteryzować zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce; BHP(2)3 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; BHP(3)1 rozpoznać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy; BHP(3)2 rozpoznać obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny prac; BHP(3)3 opracować procedurę postępowania w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w przedsiębiorstwie pszczelarskim. PKZ(R.c)(1)1 ustalić zakres czynności kontrolno-obsługowych pojazdu; PKZ(R.c)(1)2 zinterpretować wskazania przyrządów kontrolno-pomiarowych; PKZ(R.c)(1)3 wyjaśnić wpływ stanu technicznego pojazdu na bezpieczeństwo w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(2)1 wyjaśnić przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas jazdy po drogach; PKZ(R.c)(2)2 zinterpretować przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego podczas przejazdu 102

5 PKZ(R.c)(3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; PKZ(R.c)(4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T; BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. Język angielski w pszczelarstwie JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych przez skrzyżowania; PKZ(R.c)(2)3 zinterpretować przepisy prawa dotyczące pierwszeństwa przejazdu; PKZ(R.c)(2)4 określić przepisy prawa o ruchu drogowym dotyczące włączania się do ruchu; PKZ(R.c)(2)5 określić dopuszczalne prędkości pojazdów na poszczególnych rodzajach dróg; PKZ(R.c)(2)6 zinterpretować znaczenie znaków drogowych; PKZ(R.c)(3)1 określić zasady kierowania pojazdami w ruchu drogowym; PKZ(R.c)(3)2 zinterpretować znaczenie nadawanych sygnałów drogowych; PKZ(R.c)(3)3 wyjaśnić konsekwencje zachowań innych uczestników ruchu drogowego; PKZ(R.c)(4)1 przeprowadzić codzienną obsługę pojazdu; PKZ(R.c)(4)2 zastosować przepisy prawne dotyczące obowiązku rejestracji pojazdu i obowiązkowych badań technicznych; PKZ(R.c)(4)3 przygotować miejsce pracy kierowcy zgodnie z zasadami ergonomii; PKZ(R.c)(4)4 prowadzić pojazdy w różnych warunkach drogowych; PKZ(R.c)(4)5 zastosować procedury egzaminu wewnętrznego; PKZ(R.c)(4)6 zastosować procedury wydawania i cofania uprawnień do kierowania pojazdami; BHP(10)1 scharakteryzować przyczyny wypadków drogowych; BHP(10)2 wyjaśnić procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym podczas wypadku; BHP(10)3 ustalić działania w przypadku powstania zagrożenia w bezpieczeństwie ruchu drogowego; BHP(10)4 scharakteryzować skutki prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu lub innego środka odurzającego. JOZ(1)1 posłużyć się kontekstem w zrozumieniu wypowiedzi z użyciem specjalistycznego słownictwa stosowanego w działalności pszczelarskiej; JOZ(1)2 obsłużyć klienta w języku obcym; JOZ(1)3 zabrać głos w dyskusji na temat wysłuchanego tekstu; JOZ(1)4 przeczytać i przetłumaczyć korespondencję w języku obcym otrzymywaną za pomocą poczty elektronicznej; JOZ(2)1 określić czynności związane z prowadzeniem pasieki; 103

6 artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; JOZ(2)2 zaplanować rozmowę w języku obcym zawodowym; JOZ(2)3 przeprowadzić rozmowę w języku obcym zawodowym; JOZ(2)4 zastosować zwroty grzecznościowe w rozmowach zawodowych; JOZ(2)5 posłużyć się językiem obcym w zakresie wspomagającym wykonywane zadań zawodowych; JOZ(2)6 zinterpretować typowe pytania stawiane przez pszczelarza w języku obcym; JOZ(2)7 wydać polecenia w języku obcym dotyczące realizacji prac w zawodzie pszczelarza; JOZ(2)8 dokonać obsługi klienta w języku obcym zgodnie z zasadami kultury i etyki; JOZ(2)9 zastosować zwroty grzecznościowe w języku obcym; JOZ(2)10 wynegocjować warunki sprzedaży w języku obcym; JOZ(2)11 opracować w języku obcym porozumienie o współpracy; JOZ(3)1 przetłumaczyć na język obcy z zachowaniem podstawowych zasad gramatyki i ortografii, teksty zawodowe napisane w języku polskim; JOZ(3)2 sporządzić notatkę na temat wysłuchanego tekstu; JOZ(3)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczną korespondencję dotyczącą zagadnień pszczelarskich; JOZ(3)4 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące zasad obsługi urządzeń stosowanych w pszczelarstwie; JOZ(3)5 zredagować notatkę w języku obcym z tekstu zawodowego słuchanego i czytanego; JOZ(3)6 dokonać analizy informacji pszczelarskich w języku obcym; JOZ(3)7 odczytać informacje zamieszczone na opakowaniach produktów pszczelarskich w języku obcym; JOZ(4)1 porozumieć się z uczestnikami procesu pracy, wykorzystując słownictwo zawodowe; JOZ(4)2 przekazać w języku obcym informacje dotyczące wykonywanych prac; JOZ(4)3 przeczytać i przetłumaczyć obcojęzyczne instrukcje dotyczące stosowanych w pszczelarstwie urządzeń; JOZ(4)4 dokonać analizy informacji zamieszczonych na opakowaniach, metkach w języku obcym; JOZ(4)5 wysłuchać wypowiedzi w języku obcym współpracowników zgodnie z zasadami aktywnego słuchania; 104

7 JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Produkcja rolnicza PKZ(R.d)(1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń; PKZ(R.d)(3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją; PKZ(R.d)(4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe; PKZ(R.d)(5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; PKZ(R.d)(6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny; JOZ(4)6 porozumieć się z zespołem współpracowników w języku obcym; JOZ(5)1 skorzystać z obcojęzycznych zasobów internetu związanych z tematyką zawodową; JOZ(5)2 dokonać analizy informacji pszczelarskich w języku obcym; JOZ(5)3 wyszukać w różnych źródłach obcojęzycznych informacji pszczelarskich; JOZ(5)4 skorzystać z obcojęzycznych portali internetowych przy wyszukiwaniu informacji i ofert pszczelarskich; JOZ(5)5 zgromadzić i przetłumaczyć oferty dla branży pszczelarskiej. PKZ(R.d)(1)1 wyregulować maszyny i narzędzia do upraw rolniczych; PKZ(R.d)(1)2 określić budowę maszyn i narzędzi do upraw rolniczych; PKZ(R.d)(1)3 określić podstawowe zasady obsługi maszyn i urządzeń w pomieszczeniach gospodarskich; PKZ(R.d)(1)4 obsłużyć urządzenia techniczne stosowane w produkcji pasiecznej; PKZ(R.d)(1)5 scharakteryzować sprzęt transportowy stosowany w pasiece; PKZ(R.d)(2)1 rozróżnić podstawowe części maszyn; PKZ(R.d)(2)2 scharakteryzować układy mechaniczne maszyn; PKZ(R.d)(2)3 określić zasady obsługi technicznej pomp, sprężarek i układów hydraulicznych; PKZ(R.d)(3)1 rozróżnić podstawowe materiały stosowane w technice rolniczej; PKZ(R.d)(3)2 określić właściwości materiałów stosowanych w technice rolniczej; PKZ(R.d)(3)3 scharakteryzować rodzaje korozji; PKZ(R.d)(3)4 zastosować różne sposoby ochrony metali przed korozją; PKZ(R.d)(4)1 scharakteryzować czynniki siedliska; PKZ(R.d)(4)2 wykonać pomiary podstawowych czynników meteorologicznych; PKZ(R.d)(4)3 przeanalizować wpływ przebiegu pogody na agrotechnikę i plony roślin uprawnych; PKZ(R.d)(5)1 ocenić wpływ właściwości gleb na rośliny; PKZ(R.d)(5)2 wartościować gleby na klasy bonitacyjne i kompleksy rolniczej przydatności gleb; PKZ(R.d)(5)3 wyjaśnić zagadnienia związane z degradacją i rekultywacją gleb; PKZ(R.d)(6)1 określić wpływ poszczególnych składników na wzrost, rozwój i plonowanie roślin; PKZ(R.d)(6)2 określić rodzaje i wartość nawozów organicznych; 105

8 PKZ(R.d)(7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; PKZ(R.d)(8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; PKZ(R.d)(9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; R.4.1(1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin; R.4.1(2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu; R.4.1(3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego; R.4.1(4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; PKZ(R.d)(6)3 scharakteryzować nawozy mineralne, ich właściwości, stosowanie i oddziaływanie na glebę i rośliny; PKZ(R.d)(7)1 rozpoznać gatunki roślin w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(7)3 scharakteryzować rośliny uprawne; PKZ(R.d)(8)1 rozpoznać chwasty w roślinach uprawnych; PKZ(R.d)(8)2 scharakteryzować rośliny uprawne; PKZ(R.d)(8)3 wymienić cechy morfologiczne roślin uprawnych; PKZ(R.d)(9)1 rozróżnić rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(9)2 scharakteryzować rasy zwierząt gospodarskich; PKZ(R.d)(9)3 scharakteryzować budowę i funkcję układów; PKZ(R.d)(10)1 rozróżnić programy komputerowe stosowane w prowadzeniu produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(10)2 określić funkcje programów komputerowych stosowanych w produkcji rolniczej; PKZ(R.d)(10)3 obsłużyć programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych; R.4.1(1)1 ocenić wpływ czynników klimatycznych na wzrost i rozwój roślin; R.4.1(1)2 ocenić wpływ klimatu i mikroklimatu na plonowanie roślin; R.4.1(2)1 dobrać rośliny do warunków klimatyczno-glebowych regionu; R.4.1(2)2 dobrać rośliny do warunków ekonomicznych danego regionu; R.4.1(2)3 ocenić opłacalność produkcji roślinnej w gospodarstwie; R.4.1(3)1 scharakteryzować podstawowe pojęcia z zakresu zmianowania; R.4.1(3)2 przeanalizować przyrodnicze, agrotechniczne i ekonomiczne czynniki zmianowania; R.4.1(3)3 wyjaśniać ujemny wpływ niewłaściwego następstwa roślin na siedlisko i roślinę następczą; R.4.1(3)4 zaprojektować przykładowe zmianowania roślin na różne rodzaje gleb; R.4.1(4)1 uzasadniać potrzebę wykonywania zabiegów melioracyjnych; R.4.1(4)2 uregulować stosunki wodne na gruntach ornych i użytkach zielonych; R.4.1(4)3 przeprowadzić konserwację urządzeń wodno-melioracyjnych; R.4.1(4)4 określić wpływ zabiegów melioracyjnych na kształtowanie krajobrazu; 106

9 R.4.1(5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; R.4.1(6) ocenia jakość materiału siewnego; R.4.1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; R.4.1(8) planuje zabiegi agrotechniczne do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; R.4.1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; R.4.1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; R.4.1(5)1 wyjaśnić rolę nawożenia w procesie intensyfikacji produkcji roślinnej; R.4.1(5)2 określić wpływ poszczególnych składników glebowych na wzrost, rozwój i plonowanie roślin; R.4.1(5)3 rozpoznać objawy niedoboru i nadmiaru składników mineralnych na roślinach; R.4.1(5)4 określić wpływ nawozów organicznych na właściwości gleby; R.4.1(5)5 zaplanować nawożenie mineralne; R.4.1(5)6 określić czynniki wpływające na skuteczność i efektywność nawożenia; R.4.1(5)7 przeanalizować możliwości mieszania nawozów mineralnych, uwzględniając ich właściwości fizyczne i chemiczne; R.4.1(5)8 wyjaśnić konieczność przestrzegania przepisów bhp i ppoż. przy transporcie, przechowywaniu i stosowaniu nawozów mineralnych; R.4.1(5)9 przeanalizować wpływ nadmiernych dawek nawozów mineralnych na zdrowotność roślin, jakość żywności i zagrożenie środowiska; R.4.1(6)1 scharakteryzować materiał siewny roślin uprawnych; R.4.1(6)2 przeprowadzić ocenę wartości siewnej nasion; R.4.1(6)3 wyjaśniać zasady obrotu materiałem siewnym; R.4.1(7)1 określić obsadę roślin w zależności od wartości materiału siewnego; R.4.1(7)2 dobrać maszyny i narzędzia do różnych technik siewu i sadzenia; R.4.1(7)3 zaplanować odpowiednią ilość i jakość materiału siewnego dla potrzeb wybranego gospodarstwa; R.4.1(8)1 dobrać uprawki i łączyć je w zespoły w zależności od pełnionych zadań i rodzajów gleby; R.4.1.(8)2 określić zasady uprawy różnych gleb; R.4.1(9)1 przeprowadzić zabiegi uprawowe (orka, zabiegi doprawiające rolę: włókowanie, bronowanie, kultywatorowanie, głęboszowanie, wałowanie, zabiegi wykonywane narzędziami aktywnymi); R.4.1(9)2 określić wpływ zabiegów uprawowych na życie biologiczne gleby; R.4.1(9)3 dobrać zabiegi uprawowe do wybranych roślin; R.4.1(10)1 sklasyfikować grupy szkodników roślin uprawnych; R.4.1(10)2 rozróżnić cechy czynników chorobotwórczych; 107

10 R.4.1(11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; R.4.1(12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; R.4.1(14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym; R.4.1(15) stosuje ekologiczne metody uprawy roślin; R.4.1(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.4.2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; R.4.1(10)3 określić wpływ czynników chorobotwórczych na produkcyjność roślin; R.4.1(10)3 sklasyfikować i rozpoznać chwasty w roślinach uprawnych; R.4.1(11)1 zaplanować metody zapobiegania i zwalczania chorób, szkodników i chwastów; R.4.1(11)2 wskazać możliwości zwiększania roli metody biologicznej w ochronie roślin; R.4.1(11)3 scharakteryzować pestycydy z uwzględnieniem stosowania (szkodniki, chwasty, choroby) działania, sposobu użycia i toksyczności; R.4.1(11)4 scharakteryzować techniki wykonania zabiegów oraz przechowywania pestycydów z uwzględnieniem organizacji pracy i przepisów bhp; R.4.1(11)5 uwzględnić możliwości integracji metod stosowanych w ochronie roślin; R.4.1(11)6 ocenić efektywność zabiegów ochrony roślin; R.4.1(11)7 wyjaśnić zagrożenia dla środowiska naturalnego powodowane przez stosowanie pestycydów; R.4.1(12)1 dobrać narzędzia uprawowe w zależności od rodzaju gleby i technologii uprawy danej rośliny; R.4.1(12)2 określić zasady agregatowania narzędzi uprawowych z ciągnikiem i zasady obsługi technicznej oraz konserwacji i przechowywania; R.4.1(12)3 wyjaśnić zasadę bezpiecznej obsługi maszyn; R.4.1(14)1 wykonać zabiegi uprawne według Zwykłej Dobrej Praktyki Rolniczej; R.4.1(14)2 przechować i zastosować nawozy mineralne i środki ochrony roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; R.4.1(15)1 wskazać różnice w konwencjonalnym i ekologicznym sposobie uprawy roli i roślin; R.4.1(15)2 określić zasady przygotowania i zastosowania preparatów biologicznych w rolnictwie ekologicznym; R.4.1(15)3 przeanalizować korzyści wynikające z prowadzenia ekologicznej produkcji rolniczej; R.4.1(16)1 zidentyfikować czynniki właściwego przechowywania produktów roślinnych; R.4.1(16)2 zastosować zasady właściwego przechowywania produktów pochodzenia roślinnego; R.4.1(16)3 przeanalizować przepisy związane z obrotem produktami pochodzenia roślinnego; R.4.2(1)1 omówić budowę i funkcjonowanie komórek, tkanek i narządów zwierzęcych; R.4.2(1)2 określić położenie poszczególnych narządów i układów; 108

11 R.4.2(2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmie zwierząt gospodarskich; R.4.2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; R.4.2(4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich; R.4.2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.4.2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; R.4.2(7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne; R.4.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt R.4.2(1)3 przeanalizować budowę poszczególnych narządów i układów na przykładzie wybranych zwierząt; R.4.2(2)1 sprecyzować procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierzęcych; R.4.2(2)2 scharakteryzować procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt; R.4.2(2)3 określić wpływ procesów życiowych na wzrost i rozwój organizmu zwierzęcego; R.4.2(3)1 wymienić gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(3)2 scharakteryzować gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(3)3 zidentyfikować gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(4)1 wymienić kierunki chowu zwierząt gospodarskich; R.4.2(4)2 scharakteryzować alternatywne metody produkcji zwierzęcej; R.4.2(4)3 wyjaśnić znaczenie gospodarcze chowu poszczególnych grup zwierząt; R.4.2(5)1 scharakteryzować składniki pasz i rodzaje pasz; R.4.2(5)2 wskazać na czynniki decydujące o wartości pokarmowej pasz; R.4.2(5)3 określić wartość pokarmową i normy spożycia poszczególnych pasz; R.4.2(5)4 ocenić pasze w żywieniu zwierząt; R.4.2(6)1 scharakteryzować procesy kiszenia i suszenia pasz; R.4.2(6)2 przeprowadzić konserwację pasz różnymi sposobami; R.4.2(6)3 zastosować różne rodzaje pasz w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.4.2(7)1 porównać wartości pokarmową różnych pasz; R.4.2(7)2 przeanalizować wpływ wartości pokarmowej pasz na wyniki produkcyjne zwierząt; R.4.2(7)3 obliczyć opłacalność stosowania różnych pasz w żywieniu zwierząt; R.4.2(8)1 scharakteryzować narzędzia, urządzenia i maszyny stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(8)2 dobrać narzędzia, urządzenia i maszyny stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(8)3 zastosować narzędzia, urządzenia i maszyny stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)1 ocenić przydatność narzędzi, urządzeń i maszyny w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)2 przeprowadzić obsługę narzędzi, urządzeń i maszyn stosowanych w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)3 zakonserwować narzędzia, urządzenia i maszyny stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(10)1 scharakteryzować parametry higieny rozrodu, żywienia i pojenia zwierząt 109

12 gospodarskich; R.4.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; R.4.2(12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich; R.4.2(13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; R.4.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.4.2(16) stosuje metody ekologiczne w produkcji zwierzęcej; R.4.2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; gospodarskich; R.4.2(10)2 zastosować parametry higieny rozrodu, żywienia i pojenia zwierząt gospodarskich; R.4.2(10)3 określić zasady udzielania pierwszej pomocy chorym zwierzętom; R.4.2(11)1 ocenić lokalizację budynków inwentarskich; R.4.2(11)2 ocenić higienę obejścia budynków inwentarskich; R.4.2(11)3 zastosować dezynfekcję, dezynsekcję i deratyzację pomieszczeń inwentarskich; R.4.2(12)1 wymienić wymogi zoohigieniczne mikroklimatu pomieszczeń inwentarskich; R.4.2(12)2 przeprowadzić zabiegi higieniczne w pomieszczeniach inwentarskich; R.4.2(12)3 scharakteryzować wpływ higieny żywienia i pojenia na zdrowie i produkcyjność zwierząt; R.4.2(13)1 zastosować przepisy prawa w prowadzeniu produkcji zwierzęcej zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; R.4.2(13)2 zastosować zalecenia w zakresie składowania i przechowywania nawozów naturalnych i pasz soczystych; R.4.2(13)3 zagospodarować ścieki i odpady w produkcji zwierzęcej; R.4.2(14)1 określić przyczyny chorób zakaźnych, niezakaźnych i pasożytniczych; R.4.2(14)2 określić czynniki chorobotwórcze i drogi zakażenia; R.4.2(14)3 zapobiec powstawaniu chorób zwierząt; R.4.2(14)4 określić zasady udzielania pierwszej pomocy chorym zwierzętom; R.4.2(16)1 scharakteryzować ekstensywne metody produkcji zwierzęcej; R.4.2(16)2 określić warunki pozyskiwania ekologicznych produktów pochodzenia zwierzęcego; R.4.2(16)3 ocenić efekty ekonomiczne (dochód bezpośredni) w produkcji ekologicznej; R.4.2(17)1 scharakteryzować sposoby znakowania różnych gatunków zwierząt; R.4.2(17)2 przeanalizować obowiązujące sposoby oceny zwierząt hodowlanych; R.4.2(17)3 wypełnić różne rodzaje dokumentacji hodowlanej; R.4.2(17)4 przygotować zwierzęta do pokazów, wystaw z zachowaniem zasad bhp przy transporcie zwierząt; BHP(4)1 dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związanych z wykonywaniem zadań zawodowych przy prowadzeniu gospodarstwa rolniczego; 110

13 BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. Podstawy produkcji pszczelarskiej - Chów i hodowla pszczół R.4.3(1) rozróżnia rasy pszczół; R.4.3(2) określa budowę morfologiczną i anatomiczną oraz procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie pszczół; BHP(4)2 scharakteryzować sposoby przeciwdziałania zagrożeniom przy prowadzeniu gospodarstwa rolniczego; BHP(4)3 określić typowe choroby zawodowe występujące przy prowadzeniu gospodarstwa rolniczego; BHP(5)1 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego; BHP(5)2 określić sposoby zabezpieczenia się przed czynnikami szkodliwymi w pracy przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego; BHP(6)1 zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego; BHP(6)2 dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)3 ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy. R.4.3(1)1 zinterpretować pojęcia: rodzaj, gatunek, podgatunek, rasa, linia u pszczół; R.4.3(1)2 zróżnicować rodzaj Apis i gatunek Apis mellifera; R.4.3(1)3 określić rozmieszczenie geograficzne pszczoły miodnej; R.4.3(1)4 uzasadnić przydatność charakterystyki poszczególnych ras pszczół; R.4.3(1)5 scharakteryzować rasy pszczoły miodnej; R.4.3(2)1 rozpoznać poszczególne osobniki pszczół na podstawie budowy morfologicznej; R.4.3(2)2 scharakteryzować różne postacie pszczół i rodzaje wykonywanej przez nie pracy; R.4.3(2)3 określić cechy taksonomiczne potrzebne przy rozróżnianiu geograficznych ras pszczół; R.4.3(2)4 porównać poszczególne osobniki pszczół; R.4.3(2)5 rozróżnić stadia rozwojowe czerwia pszczelego; R.4.3(2)6 wskazać na rolę budowy anatomicznej w życiu pszczoły i jej wpływ na funkcje obronne organizmu; R.4.3(2)7 przeanalizować procesy fizjologiczne zachodzące w organizmie pszczół w różnych porach roku; 111

14 R.4.3(3) ocenia stan rodziny pszczelej w różnych porach roku; R.4.3(4) ocenia wartość użytkową i hodowlaną pszczół i ich mieszańców; R.4.3 (8) prowadzi wychów i wymianę matek pszczelich; R.4.3(10) rozpoznaje choroby i szkodniki pszczół oraz szkodniki produktów pszczelich; R.4.3(11) dobiera metody zwalczania chorób i szkodników pszczół. R.4.3(3)1 określić rolę gniazda pszczelego; R.4.3(3)2 scharakteryzować rolę poszczególnych postaci w rodzinie i ich wpływ na życie rodziny pszczelej; R.4.3(3)3 rozróżnić prace wykonywane przez pszczoły robotnice w różnych porach roku; R.4.3(3)4 przeanalizować czynniki wpływające na rozwój rodziny pszczelej w różnych porach roku; R.4.3(3)5 scharakteryzować stany biologiczne rodziny pszczelej w ciągu roku: przedwiośnie, nastrój rojowy, rójka, główny pożytek, okres jesienny i zimowy; R.4.3(4)1 określić cel i zadania pracy hodowlanej; R.4.3(4)2 scharakteryzować sposoby i metody selekcji u pszczół; R.4.3(4)3 dokonać podziału cech użytkowych i hodowlanych pszczół; R.4.3(4)4 dokonać doboru hodowlanego; R.4.3(4)5 zastosować przepisy prawne dotyczące pracy hodowlanej pszczół; R.4.3(4)6 określić zasady uznawania pasiek za hodowlane; R.4.3(8)1 wykazać różnice w jakości i ilości matek pszczelich pozyskanych sposobem naturalnym oraz sztucznym; R.4.3(8)2 wybrać i przygotować rodziny pszczele do wychowu; R.4.3(8)3 sporządzać kalendarz wychowu matek pszczelich; R.4.3(8)4 określić czynniki wpływające na wychów matek pszczelich; R.4.3(8)5 przeprowadzić selekcję mateczników i wygryzających się matek; R.4.3(8)6 przeprowadzić unasiennianie matek pszczelich; R.4.3(8)7 dokonać wymiany matek pszczelich w różnych porach roku; R.4.3(10)1 rozróżnić czynniki chorobotwórcze u pszczół; R.4.3(10)2 wyjaśnić obowiązujące zasady higienicznego prowadzenia pasieki; R.4.3(10)3 scharakteryzować poszczególne jednostki chorobowe pszczół; R.4.3(10)4 rozróżnić choroby pszczół i produktów pasiecznych: niezakaźne, zakaźne, pasożytnicze oraz szkodniki; R.4.3(11)1 dobrać środki odkażające; R.4.3(11)2 przeprowadzić zapobieganie chorobom i szkodnikom pszczół; R.4.3(11)3 zastosować procedury w przypadku zatruć pszczół środkami ochrony roślin; 112

15 R.4.3(11)4 wyjaśnić obowiązujące procedury postępowania z chorobami zwalczanymi z urzędu i chorobami podlegającymi obowiązkowi zgłoszenia i rejestracji. 113

16 - Gospodarka pasieczna R.4.3(5) zakłada i prowadzi pasiekę; R.4.3(6) kieruje rozwojem rodzin pszczelich w sezonie pasiecznym; R.4.3(7) prowadzi prace związane z rozmnażaniem rodzin pszczelich; R.4.3(9) prowadzi gospodarkę wędrowną pszczół; R.4.3(5)1 określić wielkość pasieki; R.4.3(5)2 dokonać wyboru typu ula; R.4.3(5)3 dobrać miejsce i urządzić pasieczysko; R.4.3(5)4 przeprowadzić przesiedlanie rodzin pszczelich do różnych typów uli; R.4.3(5)5 przeprowadzić przegląd rodziny pszczelej w różnych porach roku; R.4.3(5)6 określić zasady zachowania się na pasieczysku i pszczołach; R.4.3(5)7 dobrać sprzęt pasieczny do poszczególnych działalności pasiecznych; R.4.3(5)8 przeanalizować tendencje w zakresie modyfikacji sprzętu pasiecznego; R.4.3(6)1 ocenić stan rodziny pszczelej po zimowli; R.4.3(6)2 pokierować rozwojem wiosennym i jesiennym rodzin pszczelich; R.4.3(6)3 przeprowadzić główny przegląd wiosenny i jesienny; R.4.3(6)4 dobrać metody przyspieszania rozwoju rodzin pszczelich do istniejących warunków pogodowych i pożytkowych; R.4.3(6)5 rozpoznać i likwidować anormalne stany w rodzinach pszczelich; R.4.3(6)6 przeprowadzić poszerzanie i ścieśnianie gniazda pszczelego; R.4.3(6)7 dobrać metody mające na celu wyrównania siły rodzin pszczelich w pasiece; R.4.3(6)8 określić roczne spożycie naturalnych pokarmów przez rodzinę pszczelą; R.4.3(6)9 określić siłę i strukturę rodzin pszczelich w okresie wykorzystania pożytków; R.4.3(6)10 określić optymalne warunki jesiennego rozwoju rodzin pszczelich; R.4.3(6)11 przygotować rodziny pszczele do zimowania; R.4.3(7)1 przeanalizować wpływ rójki na wyniki produkcyjne rodzin pszczelich; R.4.3(7)2 zapobiec i zlikwidować nastrój rojowy w rodzinie pszczelej; R.4.3(7)3 wykorzystać roje i pszczoły rojowe; R.4.3(7)4 dobrać metody tworzenia nowych rodzin pszczelich; R.4.3(7)5 określić terminy tworzenia nowych rodzin pszczelich; R.4.3(7)6 przeanalizować wady i zalety poszczególnych metod tworzenia rodzin pszczelich; R.4.3(9)1 określić cel i znaczenie wędrówek z pszczołami; R.4.3(9)2 dostosować pasiekę do gospodarki wędrownej; R.4.3(9)3 zastosować przepisy prawne dotyczące przewozu pszczół; 114

17 R.4.3(12) prowadzi pasiekę metodami tradycyjnymi i ekologicznymi; R.4.3(13) organizuje i prowadzi pozyskiwanie miodu, pyłku, wosku, mleczka, propolisu i pierzgi oraz jadu pszczelego. - Technologia produktów pasiecznych R.4.3(14) ocenia jakość produktów pszczelich; R.4.3(15) przetwarza produkty pszczele; R.4.3(9)4 dobrać miejsce na ustawienie pasieki wędrownej; R.4.3(9)5 przygotować rodziny pszczele do przewozu; R.4.3(9)6 przeprowadzić transport rodzin pszczelich w różnych porach doby; R.4.3(9)7 przeanalizować siłę i strukturę rodzin pszczelich w okresie wykorzystywania pożytków; R.4.3(9)8 dobrać metody gospodarki pasiecznej do różnych warunków pożytkowych; R.4.3(9)9 przeprowadzić opiekę nad rodzinami wykorzystującymi pożytek; R.4.3(9)10 połączyć i przesiedlić rodziny pszczele; R.4.3(9)11 zapobiec i zwalczyć rabunki pszczół; R.4.3(12)2 przeprowadzić opiekę nad pasieką w okresie zimowym; R.4.3(12)3 przeanalizować wymagania stawiane pasiekom ekologicznym; R.4.3(12)4 dobrać pożytki i miejsca dla pasieki ekologicznej; R.4.3(12)5 scharakteryzować metody gospodarki pasiecznej w pasiekach konwencjonalnych i ekologicznych; R.4.3(12)6 przeprowadzić biologiczne zwalczanie chorób i szkodników pszczół; R.4.3(13)1 przeanalizować potrzebę prowadzenia różnych kierunków produkcji pasiecznej; R.4.3(13)2 określić termin miodobrania; R.4.3(13)3 przygotować sprzęt i pomieszczenia do miodobrania; R.4.3(13)4 odebrać plastry z miodem rodzinom pszczelim; R.4.3(13)5 przeprowadzić odsklepianie i wirowanie plastrów z miodem; R.4.3(13)6 dobrać sposoby postępowania z miodem i plastrami po odwirowaniu; R.4.3(13)7 określić warunki prowadzenia różnych kierunków produkcji pasiecznej; R.4.3(13)8 dobrać metody i sposoby produkcji: miodu sekcyjne i plastowe, obnóży pyłkowych i pierzgi, wosku pszczelego, mleczka pszczelego, propolisu oraz jadu pszczelego. R.4.3(14)2 rozpoznać i ocenić produkty pszczele na podstawie cech organoleptycznych; R.4.3(14)3 dokonać analizy chemicznej produktów pszczelich; R.4.3(15)1 scharakteryzować przebieg dojrzewania miodu; R.4.3(15)2 określić warunki krystalizacji miodów odmianowych; R.4.3(15)3 przeprowadzić wyrób napojów w oparciu o produkty pszczele; 115

18 R.4.3(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pszczelich; R.4.3(17) przygotowuje produkty pszczele do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami. - Pożytki pszczele R.4.4(1) klasyfikuje pożytki pszczele według określonych kryteriów; R.4.4(2) rozpoznaje rośliny pożytkowe; R.4.4(3) ocenia wydajność nektarową i miodową roślin pożytkowych; R.4.4(4) szacuje zasoby bazy pożytkowej w rejonie; R.4.4(5) dobiera rośliny do poprawy bazy poużytkowej; R.4.4(6) poprawia bazę pożytkową wokół pasieki; R.4.4(7) określa odległość pasieki od bazy pożytkowej; R.4.3(15)4 wytapiać, klarować i bielić wosk pszczeli; R.4.3(15)5 wyrabiać węzę i świece oraz galanterię woskową; R.4.3(15)6 sporządzić preparaty z: pierzgi, pyłku kwiatowego, propolisu; R.4.3(16)1 charakteryzować właściwości i skład chemiczny poszczególnych produktów pszczelich; R.4.3(16)2 określić warunki przechowywania poszczególnych produktów pszczelich; R.4.3(16)3 prowadzić przechowywanie produktów pszczelich; R.4.3(17)1 prowadzić konfekcjonowanie produktów pszczelich; R.4.3(17)2 stosować przepisy dotyczące sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami. R.4.4(1)1 określić cel zapylania upraw przez pszczoły miodne; R.4.4(1)2 rozróżnić pożytki pszczele; R.4.4(1)3 scharakteryzować pożytki pszczele pod względem: długości trwania, okresu występowania, źródła pochodzenia; R.4.4(2)1 rozróżnić rośliny pożytkowe; R.4.4(2)2 określić rośliny uprawiane specjalnie dla pszczół; R.4.4(2)3 rozpoznać nasiona roślin miododajnych; R.4.4(3)1 przeanalizować wartość pszczelarską roślin pyłkodajnych i miododajną; R.4.4(3)2 określić wydajność nektarową i miodową roślin pożytkowych; R.4.4(4)1 obliczyć zasoby bazy pożytkowej w określonym rejonie; R.4.4(4)2 przeanalizować zasoby bazy pożytkowej pasieki; R.4.4(5)1 przeprowadzić dobór roślin uprawianych specjalnie dla pszczół do warunków przyrodniczych; R.4.4(5)2 scharakteryzować technologię uprawy roślin miododajnych; R.4.4(6)1 uzasadnić potrzebę poprawiania bazy pożytkowej wokół pasieki R.4.4(6)2 przeprowadzić rozmnażanie roślin miododajnych różnymi sposobami; R.4.4(6)3 dokonać cięcia drzew i krzewów miododajnych; R.4.4(7)1 przeanalizować wpływ odległości ustawienia pasieki od bazy pożytkowej na wydajność miodową; R.4.4(7)2 dobrać i określić terminy zapylania uprawy przez pszczoły, 116

19 R.4.4(8) określa potrzeby pokarmowe rodziny pszczelej; R.4.4(9) dostosowuje wielkość pasieki do zasobów bazy pożytkowej. Prowadzenie produkcji pasiecznej R.4.3(3) ocenia stan rodziny pszczelej w różnych porach roku; R.4.3(6) kieruje rozwojem rodzin pszczelich w sezonie pasiecznym; R.4.3(7) prowadzi prace związane z rozmnażaniem rodzin pszczelich; R.4.3(9) prowadzi gospodarkę wędrowną pszczół; R.4.3(10) rozpoznaje choroby i szkodniki pszczół oraz szkodniki produktów pszczelich; R.4.3(12) prowadzi pasiekę metodami tradycyjnymi i ekologicznymi; R.4.4(8)1 przeanalizować potrzeby pokarmowe rodziny pszczelej w ciągu roku; R.4.4(8)2 rozróżnić naturalne pokarmy dla pszczół; R.4.4(8)3 dobrać pokarm do podkarmiania i dokarmiania rodzin pszczelich; R.4.4(9)1 obliczyć liczbę pni pszczelich możliwych do ustawienia na danym pożytku; R.4.4(9)2 przeanalizować napszczelenie w okolicy bazy pożytkowej; R.17.3(2)3 zaplanować rozmieszczenie pomieszczeń w pracowni pasiecznej; R.17.3(5)2 zaplanować ilość potrzebnego sprzętu do przeglądu rodzin pszczelich; R.17.3(7)3 sporządzić umowę dotyczącą dzierżawy terenu dla pasieki wędrownej. R.4.3(3)1 dokonać pomiaru czerwia; R.4.3(3)2 ocenić plenność matki pszczelej; R.4.3(3)3 wykonać obliczenia dotyczące plenności matki pszczelej; R.4.3(6)1 dobrać metody przyspieszające rozwój rodziny pszczelej; R.4.3(6)2 wykonać czynności związane z podawaniem ciasta miodowo-cukrowego rodzinie pszczelej przed oblotem; R.4.3(6)3 odizolować matkę pszczelą od plastrów w miodni; R.4.3(6)4 dokonać ograniczenia matki w czerwieniu; R.4.3(7)1 pielęgnować i wybrać rodziny ojcowskie; R.4.3(7)2 dokonać wstawienia ramki pracy w gnieździe; R.4.3(7)3 wykonać czynności związane z tworzeniem odkładów; R.4.3(7)4 przeprowadzić podział rodziny na pół lotu; R.4.3(9)1 przeprowadzić załadunek i rozładunek rodzin pszczelich; R.4.3(9)2 przygotować stanowisko na pasiekę wędrowną; R.4.3(9)3 dobrać termin przewozu pszczół na pożytek R.4.3(10)1 przeprowadzić kontrolę ramki pracy na obecność Varroa destructor; R.4.3(10)2 rozpoznać choroby pszczół podczas prowadzonego przeglądu rodziny pszczelej; R.4.3(10)3 dokonać dezynfekcji sprzętu pasiecznego; R.4.3(12)1 przygotować rodziny pszczele do poławiania pyłku; R.4.3(12)2 obliczyć optymalny okres czerwienia matki pszczelej dla pożytku z rzepaku ozimego; 117

20 R.4.3(13) organizuje i prowadzi pozyskiwanie miodu, pyłku, wosku, mleczka, propolisu i pierzgi oraz jadu pszczelego; R.4.3(14) ocenia jakość produktów pszczelich; R.4.3(15) przetwarza produkty pszczele; R.4.3(16) przestrzega warunków przechowywania produktów pszczelich; R.4.3(17) przygotowuje produkty pszczele do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami; R.4.3(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pszczelich; R.4.3(19) przestrzega zasad rachunku ekonomicznego podczas prowadzenia pasieki; R.4.4(3) ocenia wydajność nektarową i miodową roślin pożytkowych; R.4.4(6) poprawia bazę pożytkową wokół pasieki; R.4.4(8) określa potrzeby pokarmowe rodziny pszczelej; R.4.3(12)3 zasilić rodziny pszczele czerwiem krytym; R.4.3(13)1 przygotować sprzęt do miodobrania; R.4.3(13)2 przeprowadzić odbiór obnóży pyłkowych; R.4.3(13)3 dokonać wytopu i klarowania wosku pszczelego; R.4.3(13)4 założyć poławiacze kitu pszczelego; R.4.3(14)1 dokonać oceny dojrzałości miodu różnymi sposobami; R.4.3(14)2 określić termin przeprowadzenia miodobrania; R.4.3(14)3 pobrać miód do analizy chemicznej i pyłkowej; R.4.3(14)4 określić zawartość HMF (hydroksymetylofurfuralu) w miodzie; R.4.3(15)1 dokonać kremowania miodu; R.4.3(15)2 wykonać formy do produkcji świec woskowych; R.4.3(15)3 przeprowadzić wyrób świec woskowych z węzy; R.4.3(16)1 dobrać naczynia do przechowywania miodu; R.4.3(16)2 skorzystać z norm towarowych oraz normy jakości w zakresie przechowywania towarów; R.4.3(17)1 przewidzieć skutki nieprzestrzegania norm jakości, dotyczących konserwacji produktów i przechowywania towarów; R.4.3(17)2 zastosować zasady konserwacji i przechowywania towarów; R.4.3(18)1 zaprezentować ofertę handlową w sprzedaży internetowej lub bezpośredniej; R.4.3(18)2 udzielić informacji o sposobach użytkowania i przechowywania, zastosowania produktów pasiecznych; R.4.3(19)1 przeprowadzić fragment spisu z natury w gospodarstwie pasiecznym; R.4.3(19)2 wycenić środki trwałe, inwentarza żywego, zapasów; R.4.4(3)1 dokonać ważenia rodziny kontrolnej w celu poznania dziennych przyrostów wagowych; R.4.4(3)2 przeprowadzić obserwacje fenologiczne w okolicy pasieki; R.4.4(6)1 przygotować sadzonki wegetatywne roślin miododajnych do wysadzenia; R.4.4(6)2 pozyskać zrazy drzew i krzewów miododajnych; R.4.4(8)1 oszacować ilość zapasu miodowego w rodzinie pszczelej; R.4.4(8)2 obliczać ilość brakującego zapasu węglowodanowego dla rodziny pszczelej; 118

21 R.4.4(9) dostosowuje wielkość pasieki do zasobów bazy poużytkowej. Prowadzenie produkcji rolniczej BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; R.4.1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; R.4.1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego; R.4.2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; R.4.2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; R.4.2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.4.4(9)1 zastosować normy dotyczące obsady rodzin pszczelich na 1 ha areału roślin pożytkowych; R.4.4(9)2 sporządzić wykaz roślin miododajnych w okolicy pasieki. BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy pszczelarza zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowni produkcji pasiecznej; BHP(7)2 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy w pracowni produkcji pasiecznej; BHP(9)1 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych pszczelarza; BHP(9)2 przestrzegać zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych pszczelarza; BHP(9)3 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych pszczelarza; R.4.1(17)1 przechować produkty pochodzenia roślinnego; R.4.1(17)2 przygotować produkty do sprzedaży; R.4.1(17)3 określić potrzeby zaopatrzeniowe; R.4.1(18)1 sporządzić dokumentację do sprzedaży produktów pochodzenia roślinnego; R.4.1(18)2 stosować przepisy dotyczące obrotu produktami roślinnymi; R.4.2(1)1 omówić budowę i funkcjonowanie komórek, tkanek i narządów zwierzęcych; R.4.2(1)2 określić położenie poszczególnych narządów i układów; R.4.2(1)3 przeanalizować budowę poszczególnych narządów i układów na przykładzie wybranych zwierząt; R.4.2(3)1 wymienić gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(3)2 scharakteryzować gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(3)3 zidentyfikować gatunki zwierząt gospodarskich; R.4.2(5)1 scharakteryzować składniki pasz, rodzaje pasz; R.4.2(5)2 wskazać czynniki decydujące o wartości pokarmowej pasz; R.4.2(5)3 określić wartość pokarmową i normy spożycia poszczególnych pasz; 119

22 R.4.2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; R.4.2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; R.4.2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; R.4.2(14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich; R.4.2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; R.4.2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; R.4.2(5)4 rozpoznać pasze stosowane w żywieniu zwierząt; R.4.2(6)1 scharakteryzować procesy kiszenia i suszenia pasz; R.4.2(6)2 zastosować różne sposoby konserwacji pasz; R.4.2(6)3 zastosować różne rodzaje pasz w żywieniu zwierząt gospodarskich; R.4.2(8)1 dobrać narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.4.2(8)2 zastosować narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.4.2(8)3 zakonserwować, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)1 obsłużyć maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)2 wyregulować maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; R.4.2(9)3 obsłużyć maszyny i urządzenia stosowane w produkcji pszczelarskiej; R.4.2(10)1 scharakteryzować parametry higieny rozrodu, żywienia i pojenia zwierząt gospodarskich; R.4.2(10)2 zastosować parametry higieny rozrodu, żywienia i pojenia zwierząt gospodarskich; R.4.2(10)3 określić zasady udzielania pierwszej pomocy chorym zwierzętom; R.4.2(11)1 ocenić lokalizację i wymogi zoohigieniczne budynków inwentarskich; R.4.2(11)2 ocenić higienę obejścia budynków inwentarskich; R.4.2(11)3 zastosować dezynfekcję, dezynsekcję i deratyzację pomieszczeń inwentarskich; R.4.2(14)1 rozróżnić przyczyny chorób zakaźnych, niezakaźnych i pasożytniczych; R.4.2(14)2 określić czynniki chorobotwórcze i drogi zakażenia; R.4.2(14)3 zapobiec powstawaniu chorób zwierząt; R.4.2(14)4 udzielić pierwszej pomocy chorym zwierzętom; R.4.2(17)1 scharakteryzować sposoby znakowania różnych gatunków zwierząt; R.4.2(17)2 przeanalizować obowiązujące sposoby oceny zwierząt hodowlanych; R.4.2(17)3 wypełnić różne rodzaje dokumentacji hodowlanej; R.4.2(17)4 przygotować zwierzęta do pokazów, wystaw z zachowaniem zasad bhp przy transporcie zwierząt; R.4.2(18)1 ocenić jakość i przygotowanie produktów pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży zgodnie z obowiązującymi normami; R.4.2(18)2 przeanalizować czynniki kształtujące podaż i popyt produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży; 120

23 R.4.2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. Pracownia technika w rolnictwie BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią; BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; R.4.2(18)3 przeprowadzić sprzedaż zwierząt zgodnie z obowiązującymi zasadami; R.4.2(19)1 ocenić skuteczność prowadzenia sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego; R.4.2(19)2 przestrzegać przepisów prawa dotyczących sprzedaży bezpośredniej zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. BHP(1)1 zastosować zasady ochrony przeciwpożarowej w gospodarstwie pasiecznym; BHP(1)2 rozróżnić środki gaśnicze; BHP(1)3 scharakteryzować pojęcie ergonomii; BHP(4)1 dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związanych z wykonywaniem zadań zawodowych przy prowadzeniu gospodarstwa pasiecznego; BHP(4)2 scharakteryzować sposoby przeciwdziałania zagrożeniom przy prowadzeniu gospodarstwa pasiecznego; BHP(4)3 określić typowe choroby zawodowe występujące przy prowadzeniu gospodarstwa pasiecznego; BHP(5)1 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy przy prowadzeniu pasieki; BHP(5)2 określić sposoby zabezpieczenia się przed czynnikami szkodliwymi w pracy przy prowadzeniu pasieki; BHP(6)1 zidentyfikować czynniki szkodliwe dla organizmu człowieka występujące przy prowadzeniu pasieki; BHP(6)2 dokonać analizy skutków oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; BHP(6)3 ustalić sposoby zapobiegania zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy; BHP(7)1zorganizować stanowisko pracy pszczelarza zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowni produkcji pasiecznej; BHP(7)2 zastosować zasady organizacji stanowiska pracy w pracowni produkcji pasiecznej; BHP(8)1 zidentyfikować środki ochrony indywidualnej i zbiorowej; BHP(8)2 dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych zadań zawodowych w 121