Z e s z y t 3 Rozdział V Wierzę w Kościół katechezy K l a s a I I I g i m n a z j u m

Transkrypt

1 Z e s z y t 3 Rozdział V Wierzę w Kościół katechezy K l a s a I I I g i m n a z j u m

2 Katecheza 26 Kościół darem dla wszystkich Wprowadzenie dla katechety Tematem katechezy dwudziestej szóstej jest trzeci przymiot Kościoła odsłaniający jego tajemnicę katolickość, czyli powszechność. Kiedy w Piśmie Świętym znajdujemy fragmenty mówiące o Kościele, zawsze są to określenia jego relacji do świata, ludzkości i człowieka. Stąd też bardzo szybko zaczęto różnie określać Kościół: Kościół powszechny (ecclesia universalis), Kościół wspólny (ecclesia communis) czy wreszcie Kościół katolicki (ecclesia catholika). Św. Ignacy Antiocheński tak pisał o katolickości Kościoła w liście do Smyreńczyków: gdziekolwiek się pokaże biskup, niech tam będą wszyscy. Tak jak gdziekolwiek jest Chrystus, tam też jest Kościół katolicki. Dla Ignacego zatem gwarantem katolickości Kościoła jest sam Chrystus. To On sprawia, że Kościół tak jak Por. Bp E. Ozorowski, Kościół zarys eklezjologii katolickiej, Wrocław 1984, s. 80. J. Sajdak (red.), Pisma ojców apostolskich, t. 1, Poznań 1924, s. 240.

3 20 Rozdział V. Wierzę w Kościół zbawienie, którego dokonał, obejmuje wszystkich i skierowane jest do wszystkich bez wyjątku. Należy podkreślić również, że w tej perspektywie przymiot katolickości dotyczy całego Kościoła Chrystusowego, a nie tylko Kościoła Zachodniego (tam, gdzie Chrystus, tam też i Kościół). W szczególny sposób katolickość Kościoła doświadczana jest przez młodzież podczas Europejskich Dni Młodych organizowanych przez wspólnotę Braci z Taizé, dlatego też w katechezie odwołujemy się do osobistego świadectwa jednego z uczestników tego rodzaju spotkań (tekst Podzielę się z wami). To, co istotne w katolickości, to doświadczenie wiary, przeżycie spotkania wspólnotowego z Chrystusem, to doświadczenie tego, co łączy wszystkich wierzących wiara w Jezusa Chrystusa. Polecenie dane przez Jezusa Apostołom: Idźcie i nauczajcie wszystkie narody uczcie je zachowywać wszystko, co wam przekazałem. A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni aż do skończenia świata (Mt ) ukazuje misyjny charakter powszechności Kościoła. Kościół jest dla wszystkich ludzi, każdej epoki, kultury i rasy znakiem zbawienia. Katolickość Kościoła w tej perspektywie oznacza, że jego nauka skierowana jest bezwzględnie do każdego, niezależnie od czasu i miejsca. Każdy język, każda kultura są zdolne wyrażać i przekazywać depozyt wiary zarówno w warstwie słownej, jak i wydarzeniowej (celebracje liturgiczne). Adaptacja Kościoła do obyczajów miejscowych poszczególnych ras, plemion lub szczepów czyni coraz większe postępy, co bezwzględnie świadczyć może o katolickości Kościoła. O powszechności Kościoła możemy mówić w perspektywie doświadczenia Kościół jest obecny w prawie każdym zakątku naszego globu, jednak nie możemy zapominać, że to, co stanowi istotę tego znamienia Kościoła, to doświadczenie żywej wiary. Kościół byłby powszechny nawet wtedy, gdyby zostało w nim zaledwie kilku ludzi i gdyby tylko niewielu słuchało jego nauki oraz korzystało z oferowanych przezeń środków zbawienia. Jest to bowiem katolickość powołania i nastawienia. Wydarzenia zbawcze dokonujące się Kościele mają zawsze znaczenie dla całej ludzkości. Bóg wszystkich Por. Bp E. Ozorowski, Kościół zarys eklezjologii katolickiej, dz. cyt., s. 81.

4 Katecheza 26. Kościół darem dla wszystkich 21 chce zbawić, a wola ta jest dla Kościoła świętym obowiązkiem. Kościół nigdy nie przestanie być dla świata widomym znakiem dokonującego się zbawienia. Zbawienie zaś pragnie objąć całego człowieka. Wszystko w człowieku uległo zepsuciu w wyniku grzechu pierworodnego i wszystko w człowieku potrzebuje uzdrowienia w Jezusie Chrystusie. Powszechność Kościoła to nie tylko relacja do całego świata i całej ludzkości, ale to również odniesienie do każdego skrawka życia ludzkiego 4. Materiały i pomoce podręcznik ucznia, kartki z tekstem Modlitwy Jana Pawła II, reprodukcje obrazów (także kartki świąteczne lub obrazki) religijnych charakterystyczne dla różnych kultur i narodowości, np. Matka Boska z rysami japońskimi, żłóbek z ciemnoskórymi figurkami, zdjęcia z Eucharystii sprawowanej w różnych krajach i różnych kulturach (współcześnie), np. w Afryce, w Meksyku, w innym niż rzymski obrządku katolickim, np. ze strony internetowej: zycie_kosciola/misje/, Pismo Święte w różnych językach albo wydrukowane fragmenty np. Prologu z Ewangelii św. Jana w różnych językach (patrz: Materiały do kserowania). Scenariusz katechezy Część wstępna katechezy Modlitwa W kolejnych katechezach poznajemy różne cechy Chrystusowego Kościoła. Staraliśmy się zrozumieć, co znaczy, że Kościół jest jeden i jest święty. Wsłuchajcie się w znaną już wam modlitwę Jana Pawła II. Postaramy się w niej teraz odkryć jeszcze jedną cechę Kościoła. Katecheta lub jeden spośród uczniów odczytuje tekst modlitwy, którą uczniowie mogą znać z katechezy 8. Tobie, o Matko Kościoła, powierzamy wszystkie sprawy Kościoła, 4 Por. tamże.

5 22 Rozdział V. Wierzę w Kościół jego misję i jego służbę. Pozwól nam iść w przyszłość na spotkanie wszystkich ludzi i wszystkich ludów, które szukają Boga na drogach różnych religii i chcą Mu służyć. Pomóż nam wszystkim głosić Chrystusa i objawiać moc i mądrość Bożą ukryte w tajemnicy Krzyża. Matko dobrej rady! Pokaż nam, jak powinniśmy służyć ludziom, wszystkim narodom, jak prowadzić ich po drogach zbawienia, jak bronić sprawiedliwości i pokoju w świecie zagrożonym ze wszystkich stron. O Matko Kościoła! Spraw, aby Kościół zażywał wolności i pokoju w wypełnianiu swej misji zbawienia i żeby w tym celu zażywał nowej dojrzałości wiary i jedności wewnętrznej. Pomóż nam odkryć całą prostotę i godność powołania chrześcijańskiego. Spraw, aby nigdy nie zabrakło pracowników w winnicy Pana. Jan Paweł II, Jasna Góra 1979 Można teraz rozdać uczniom tekst modlitwy na kartkach. Mają za zadanie znaleźć w modlitwie sformułowania, które mówią o powszechności Kościoła, to, że jest posłany do wszystkich ludzi, do wszystkich narodów. Mogą te sformułowania np. podkreślić. Właściwe sformułowania mówiące o powszechności Kościoła: Pozwól nam iść w przyszłość na spotkanie wszystkich ludzi i wszystkich ludów, które szukają Boga na drogach różnych religii i chcą Mu służyć jak powinniśmy służyć ludziom, wszystkim narodom, jak prowadzić ich po drogach zbawienia,

6 Katecheza 26. Kościół darem dla wszystkich 23 jak bronić sprawiedliwości i pokoju w świecie zagrożonym ze wszystkich stron Uczniowie zapisują temat lekcji: Kościół darem dla wszystkich oraz wklejają do zeszytu tekst modlitwy Jana Pawła II. Część zasadnicza katechezy Opracowanie zadania 1. Praca z tekstem, ustna Po odkryciu przez uczniów na podstawie modlitwy Jana Pawła II, że Kościół Chrystusowy jest dla wszystkich, przechodzimy do analizy tekstu Jeden choć wiele, w którym uczniowie spotykają się z określeniem powszechności Kościoła, jeśli wcześniej sami jej nie zwerbalizowali i wykonują ustnie zadanie 1. Odpowiedź powinni znaleźć w zdaniu Jana Pawła II, że w wymiarze religijnym i chrześcijańskim istnienie Kościołów lokalnych nie przeszkadza powszechności Kościoła, lecz ma dla jego życia podstawowe znaczenie. Uczniom Chrystusa potrzebne są wspólnoty, w których mogą żyć Ewangelią, tą samą dla wszystkich, w sposób zgodny z miejscową kulturą. Opracowanie zadania 2. Praca z tekstem porównawcza Katecheta może polecić porównanie tekstu modlitwy Jana Pawła II z tekstem Być posłanym. Jan Paweł II prosi, by Kościół szedł na spotkanie wszystkich ludzi, do wszystkich szukających Boga, do wszystkich narodów z posłannictwem zbawienia, by bronił sprawiedliwości i pokoju. W tekście Być posłanym także jest mowa, że Kościół ma być głosicielem i pośrednikiem zbawienia, ma w duchu swego powołania misyjnego głosić wszystkim narodom Ewangelię, ma iść do różnych kultur i prowadzić dialog. Opracowanie zadania 4. Praca pisemna Katecheta rozdaje uczniom kartki z tekstami Pisma Świętego w różnych językach. Uczniowie mają spróbować określić, w jakim języku jest dany tekst. Następnie katecheta pokazuje uczniom przyniesione kartki lub reprodukcje obrazów powstałych w różnych kulturach. Uczniowie mają nazwać elementy, które kojarzą się z daną kulturą, i te, które są po-

7 24 Rozdział V. Wierzę w Kościół wszechne w chrześcijaństwie. Następnie uczniowie wykonują pisemnie zadanie 4. Katecheta poleca, by uczniowie poparli swoją wypowiedź przykładami. Uczniowie mogą dostrzec, że Chrystus stał się człowiekiem w konkretnej kulturze, ale przyszedł odkupić całą ludzkość, przyszedł do wszystkich, dlatego chrześcijanie mają dzielić się wiarą ze wszystkimi spotkanymi na swej drodze, bez względu na rasę czy narodowość, szanując jednocześnie kulturę narodów, ich język, sposób życia. Ewangelizacja łączy się z poszukiwaniem form, które sprawią, że właśnie konkretna kultura, styl życia, narodowość przeniknięte będą duchem Ewangelii. Przykładem jest sztuka chrześcijańska różnych narodów i kultur, np. obrazy, wystrój kościołów, architektura, a także elementy obrzędów liturgicznych. Zakończenie Opracowanie Jak sądzisz? Dyskusja Katecheta najpierw pyta uczniów, co rozumieją pod pojęciem ewangelizacja i do kogo jest ona skierowana. Mogą sięgnąć do określeń użytych w tej katechezie, np. głoszenie Ewangelii, ale także przekazywanie wiary w Jezusa Chrystusa Zbawiciela, nauczanie, jak żyć Ewangelią, przygotowywanie do chrztu świętego. Katecheta może uzupełnić wypowiedzi uczniów. Słowo ewangelizacja pochodzi od greckiego słowa euaggelizein, które oznacza głosić dobrą nowinę. Jest to przede wszystkim opowiadanie o Osobie Jezusa Chrystusa, Jego zbawczych dziełach: życiu, męce, śmierci i zmartwychwstaniu. Ewangelizacja jest skierowana do ludzi niewierzących, ale także do tych, którzy nigdy nie doświadczyli osobistej relacji z Bogiem. Jak sądzicie, czy w naszym środowisku potrzebna jest ewangelizacja? Odpowiedzi uzasadnijcie. Uczniowie mogą zauważyć, jak wiele jest ignorancji religijnej w ich środowisku, nieliczenia się z nauką Jezusa, niewłaściwego pojmowania Kościoła. Modlitwa Katecheta prosi uczniów o powstanie i czyta tekst Refleksji i modlitwy z podręcznika ucznia.

8 Katecheza 26. Kościół darem dla wszystkich 25 Jan Paweł II powiedział do nas: Proszę was też, abyście zachowali wierność Chrystusowi, Jego Krzyżowi, Kościołowi i jego pasterzom. Proszę, abyście przeciwstawiali się wszystkiemu, co uwłacza ludzkiej godności i poniża obyczaje zdrowego społeczeństwa; co czasem może aż zagrażać jego egzystencji i dobru wspólnemu, co może umniejszać jego wkład do wspólnego skarbca ludzkości narodów chrześcijańskich., Chrystusowego Kościoła. Pomódlmy się za tych, którzy wiedzą, że Kościół został założony przez Boga za pośrednictwem Chrystusa, a nie chcą przystąpić do niego albo w nim wytrwać. Ojcze nasz Zadanie domowe Zadanie 3. Zadanie dodatkowe dla chętnych Zapis w zeszycie Temat: Kościół darem dla wszystkich Wklejona modlitwa Jana Pawła II. Zadanie 4. Zadanie 3. Klucz do Pytań i zadań Zadanie 1. W wymiarze religijnym i chrześcijańskim istnienie Kościołów lokalnych nie przeszkadza powszechności Kościoła, lecz ma dla jego życia podstawowe znaczenie. Uczniom Chrystusa potrzebne są wspólnoty, w których mogą żyć Ewangelią, tą samą dla wszystkich, w sposób zgodny z miejscową kulturą. Zadanie 2. Kościół ma być głosicielem i pośrednikiem zbawienia, ma w duchu swego powołania misyjnego głosić wszystkim narodom Ewangelię, ma rozwijać się w różnych kultur i prowadzić dialog.

9 26 Rozdział V. Wierzę w Kościół Kościół realizuje to zadanie, wysyłając misjonarzy i misjonarki do różnych krajów, zwłaszcza tam gdzie ludzie jeszcze nie spotkali się z Chrystusem. Zadanie 3. Uczestnicy spotkań w Taizé przeżywają jedność. Nie doświadczają podziałów ze względu na kolory skóry, reprezentowaną kulturę, status materialny. Ludzie ci dzielą się słowem Bożym. Nawiązują się przyjaźnie oparte na rozważaniach i wspólnym związku z Bogiem. Zadanie 4. Uczniowie mogą dostrzec, że Chrystus stał się człowiekiem w konkretnej kulturze, ale przyszedł odkupić całą ludzkość, przyszedł do wszystkich, dlatego chrześcijanie mają dzielić się wiarą ze wszystkimi spotkanymi na swej drodze, bez względu na rasę czy narodowość, szanując jednocześnie kulturę narodów, ich język, sposób życia. Ewangelizacja łączy się z poszukiwaniem form, które sprawią, że właśnie konkretna kultura, styl życia, narodowość przeniknięte będą duchem Ewangelii. Przykładem jest sztuka chrześcijańska różnych narodów i kultur, np. obrazy, wystrój kościołów, architektura. Także elementy obrzędów liturgicznych. Zadanie dodatkowe Katecheta ocenia rzeczowość recenzji (konkretne informacje o filmie: rok powstania, reżyser, aktorzy, treść), umotywowanie oceny filmu oraz jej formę (pomysłowość, lekkość pióra ), wykorzystanie wiadomości z bieżącej katechezy. Katecheta powinien pamiętać, że recenzja jest gatunkiem publicystycznym powinna mieć tytuł oraz lid (wyodrębniony, zachęcający do przeczytania całości urywek tekstu umieszczany pod tytułem). Jak sądzisz? Uczniowie mogą zauważyć, jak wiele jest ignorancji religijnej w ich środowisku, nieliczenia się z nauką Jezusa, niewłaściwego pojmowania Kościoła. Materiały i pomoce na następną katechezę podręcznik ucznia, zdjęcie paliusza.

10 Z e s z y t 0 Spis treści V. Wierzę w Kościół Ikona Trójcy Świętej Święty Kościół grzeszników Kościół darem dla wszystkich Kościół apostolski Jedność poddawana próbie Zraniony Kościół W obliczu różnorodności Symfonia Kościołów...71