Przywłaszczenie mienia jako najbardziej typowe zagrożenie fraudowe dla przedsiębiorstw leasingowych

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Przywłaszczenie mienia jako najbardziej typowe zagrożenie fraudowe dla przedsiębiorstw leasingowych"

Stanisława Czerwińska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Przywłaszczenie mienia jako najbardziej typowe zagrożenie fraudowe dla przedsiębiorstw leasingowych Lech Stabiszewski Dyrektor Departamentu Zarządzania Ryzykiem VB Leasing Polska SA Nadzwyczajne Walne Zebranie ZPL Warszawa,

2 Agenda Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia Konsekwencje i obszary ryzyka wystąpienia fraudu Prewencja i sposoby ochrony przed przestępstwem przywłaszczenia Uwarunkowania prawne sprzyjające wystąpieniu przestępstwa przywłaszczenia 2

3 Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia Przestępstwo przywłaszczenia zdefiniowane zgodnie z art. 284 k.k. 1. Kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat Kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat W wypadku mniejszej wagi lub przywłaszczenia rzeczy znalezionej, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 4. Jeżeli przywłaszczenie nastąpiło na szkodę osoby najbliższej, ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. 3

4 Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia Najczęstsze typy przestępstwa przywłaszczenia dotykające instytucje finansowe ukrywanie miejsca użytkowania sprzętu przed windykacją sprzedaż urządzenia podmiotowi zewnętrznemu (inna firma z branży lub firma handlująca sprzętem używanym) pomimo własności / umowy przewłaszczenia na rzecz finansującego nabycie lub przyjęcie jako zabezpieczenia przez finansującego urządzenia bez zgody prawowitego właściciela 4

5 Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia Przykłady dokonanych fraudów na szkodę firm leasingowych Maszyny budowlane sprzedawane kilkakrotnie do różnych firm leasingowych fraud najczęściej spotykany (straty rzędu milionów złotych) Dostawca sprzętu medycznego dostarczał te same urządzenia medyczne do swojej podstawionej firmy poszkodowanych kilkanaście firm leasingowych Sprzęt pralniczy sprzedany przez klienta do firmy handlującej takim sprzętem kilkakrotne finansowanie przez firmy leasingowe tego samego sprzętu W przypadku problemów finansowych klienci sprzedają przedmioty leasingu, które następnie ponownie są finansowane przez inne firmy leasingowe 5

6 Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia 6

7 Zdefiniowanie i typy przestępstwa przywłaszczenia 7

8 Uwarunkowania prawne sprzyjające wystąpieniu przestępstwa przywłaszczenia Rozporządzenie ministra transportu istotnie zmieniło zasady wydawania zaświadczeń w przypadku zagubienia karty pojazdu lub dowodu rejestracyjnego. Zaświadczenie takie potwierdza dane jakie były ujawnione w zagubionym dokumencie. Do tej pory o takie zaświadczenie mógł wystąpić właściciel pojazdu widniejący w dowodzie/karcie lub podmiot wskazany w zgłoszeniu zbycia pojazdu. Ten przepis uchylono w całości i obecnie każdy właściciel pojazdu może wystąpić o taki dokument. W nowym brzemieniu zdecydowanie łatwiej potencjalnym nabywcom skradzionych lub przywłaszczonych samochodów będzie wykazać dobrą wiarę co będzie miało kluczowe znaczenie dla skutecznego nabycia własności rzeczy na gruncie art. 169 KC 8

9 Uwarunkowania prawne sprzyjające wystąpieniu przestępstwa przywłaszczenia Brak urzędowej ewidencji własności innych przedmiotów poza środkami transportu Do przejścia własności wystarczy zazwyczaj wystawienie faktury lub zawarcie umowy kupna sprzedaży, które to dokumenty łatwo jest sfałszować. W praktyce sadowej jest przyjmowana w takim przypadku korzystna dla nabywcy praktyka nabycia w dobrej wierze (nie działa tylko w przypadku wpisu umowy zastawu do Centralnego Rejestru Zastawów). 9

10 Konsekwencje i obszary ryzyka wystąpienia fraudu Konsekwencje dla finansującego W przypadku standardowej sytuacji braku wypłacalności klienta finansujący może liczyć na: odzyskanie części środków z licytacji finansowanego środka trwałego klientem jest zazwyczaj istniejący podmiot gdzie w toku postepowania upadłościowego lub komorniczego istnieje prawdopodobieństwo odzyskania części pożyczonej kwoty ograniczone rezerwy kredytowe obciążają rachunek wyników instytucji finansowej 10

11 Konsekwencje i obszary ryzyka wystąpienia fraudu Konsekwencje dla finansującego W przypadku fraudu przywłaszczenia pojawiają się następujące problemy dla instytucji finansowej: brak możliwości odnalezienia / zidentyfikowania lub wada prawna finansowanego środka trwałego wyłącza najczęściej możliwość egzekucji praw instytucji finansowej do tego przedmiotu i co za tym idzie odzyskania części środków z licytacji klienta ani jego majątku zazwyczaj nie można odnaleźć brak możliwości skutecznej egzekucji wierzytelności pełne rezerwy kredytowe obciążają rachunek wyników instytucji finansowej 11

12 Prewencja i metody ochrony przed przestępstwem przywłaszczenia Badanie celowości finansowanej inwestycji i wartości praktycznej zabezpieczeń w procesie oceny ryzyka kredytowego transakcji Analiza finansowa zdolności kredytowej klienta Źródło wydatkowania finansowanych środków Studium wykonalności projektu Pochodzenie przedmiotu w przypadku obiektów używanych Weryfikacja powiązań kapitałowych pomiędzy klientem i dostawcą Zabezpieczenie kredytodawcy / pożyczkodawcy / leasingodawcy na finansowanych środkach trwałych Konstrukcja prawna zabezpieczenia Zabezpieczenia fizyczne (GPS, systemy radiowe i monitoringu) Stworzenie bazy wymiany informacji o finansowanych środkach trwałych 12

Stworzenie bazy wymiany informacji o finansowanych środkach trwałych Baza danych firm leasingowych Informacja zwrotna identyfikacja właściciela Brak zagrożeń

13 Stworzenie bazy wymiany informacji o finansowanych środkach trwałych Baza danych firm leasingowych Informacja zwrotna identyfikacja właściciela Brak zagrożeń prawnych Łatwa budowa systemu Weryfikacja przez analityka nr VIN pojazdu nr fabryczny maszyny Unikanie finansowania przedmiotu należącego do innej firmy leasingowej 13

Podobne dokumenty

STAŁE UMOWY / KONTRAKTY

STAŁE UMOWY / KONTRAKTY WNIOSEK LEASINGOWY WNIOSKODAWCA Numery telefonów kontaktowych Adres NIP / REGON Strona WWW Adres e-mail Data rozpoczęcia działalności Forma prawna Rodzaj działalności Liczba zatrudnionych WYNIKI FINANSOWE