Lublin, Strona1/28

Transkrypt

1 Strona1/28 Raport z audyt potencjału partycypacji miasta Lublin w ramach projektu Lubelski system partycypacji społecznej mającego na celu zwiększenie udziału mieszkańców Lublina we współzarządzaniu miastem poprzez opracowanie i wdrożenie Lubelskiego Systemu Partycypacji Społecznej Opracowanie powstało w ramach projektu współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej Lublin, 2013 Fundacja Inicjatyw Menedżerskich ul. I Armii Wojska Polskiego 5/ Lublin Tel.: Fax: biuro@fim.org.pl Projekt współfinansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej

2 Strona2/28 SPIS TREŚCI 1. Uwagi wstępne - opis projektu 3 2. Diagnoza wstępna Obowiązujące przepisy prawa regulujące partycypację obywateli na 6 poziomie samorządu lokalnego 2.2. Usługi publiczne świadczone przez samorząd miasta 8 z uwzględnieniem instrumentów partycypacji 2.3. Referat ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi 17 i partycypacji społecznej 3. Badanie potencjału partnerów społecznych Raport z badania ilościowego załącznik Raport z badania jakościowego (wywiady pogłębione) załącznik Raport z badania jakościowego (fokusowego) załącznik Matryca partycypacji i mapa aktywności Opis korzystania z matrycy partycypacji 23 Opis korzystania z mapy aktywności Wnioski 27

3 Strona3/28 1. Uwagi wstępne opis projektu Projekt Lubelski system partycypacji społecznej ma na celu zwiększenie udziału mieszkańców Lublina we współzarządzaniu miastem poprzez opracowanie i wdrożenie Lubelskiego Systemu Partycypacji Społecznej (LSPS). Projekt zakłada część diagnostyczną, w trakcie której dokonana zostanie diagnoza aktualnego stanu współpracy samorządu z obywatelami w procesie świadczenia usług publicznych, oraz część projektującą, w wyniku której zaprojektowany zostanie LSPS. Część diagnostyczna, dotycząca obecnego stanu partycypacji w obszarze kreowania, monitorowania i świadczenia usług publicznych mana celu identyfikację podmiotów społecznych i obszarów partycypacji w Lublinie. W projekcie przewidziano w tym celu następujące badania: Diagnoza wstępna. Analiza danych zastanych w UM Lublin (analiza dokumentów). Podstawy prawne partycypacji obywatelskiej: analiza obowiązujących przepisów prawa regulujących partycypacje obywateli na poziomie samorządu lokalnego z uwzględnieniem poziomu prawa konstytucyjnego i europejskiego, poziomu ustawowego, poziomu prawa lokalnego oraz aktów administracyjnych wraz z podziałem na obszary obligatoryjnego i fakultatywnego stosowania mechanizmów partycypacji. Na tym etapie projektu wykonana zostanie również identyfikacja jednostek (komórek organizacyjnych) w strukturze UM zaangażowanych we współprace z obywatelami i usług publicznych przez nie wykonywanych wraz z analizą organizacyjną, kompetencyjną oraz analizą stosowanych i możliwych instrumentów partycypacyjnych. Efektem tego etapy projektu jest inwentaryzacja katalogu usług publicznych: Lista obowiązujących aktów prawnych dotyczących partycypacji obywatelskiej na poziomie samorządu lokalnego w Lublinie

4 Strona4/28 Lista usług publicznych świadczonych przez samorząd miasta (wg sektorów działalności) z uwzględnieniem używanych instrumentów partycypacji. Lista podmiotów w strukturze UM zaangażowanych we współpracę z obywatelami i usług publicznych, które wykonują. Lista procedur partycypacyjnych, które ww. podmioty stosują. Badanie potencjału partnerów społecznych. Na tym etapie badania ma miejsce identyfikacja i analiza partnerów społecznych biorących udział we współzarządzaniu miastem oraz indeksacja partnerów społecznych wg podziału na branże oraz formę ich zaangażowania we współpracę z miastem. Według założeń projektu pomiar potencjału partnerów społecznych nastąpi poprzez analizę NGO sów i innych grup aktywnych mieszkańców pod kątem ich kompetencji, obszarów działania, form i stopnia zaangażowania. W wyniku oceny i indeksacji powstanie mapa aktywności partnerów społecznych uwzględniająca obszary w których istnieją zasoby społeczne umożliwiające zarządzanie partycypacyjne oraz jak różne grupy partnerów społecznych widzą możliwości swojego zaangażowania. W tym celu przeprowadzono ankiety, indywidualne wywiady pogłębione oraz wywiady fokusowe w 150 osobowej grupie osób reprezentujących organizacje pozarządowe (wybrane/wylosowane spośród m.in. uczestników Kongresu NGO), radni rad dzielnic i przedstawiciele zarządów rad dzielnic i liderów lokalnych (120 ankiet, 30 indywidualnych wywiadów pogłębionych, 4 badania fokusowe). Efektem tego etapy projektu są:. Raport z badania ilościowego Raport z badania jakościowego (wywiady pogłębione) Raport z badania jakościowego (fokusowego) Diagnoza dotycząca partycypacyjnego zarządzania miastem. Diagnoza uwzględnia 3 płaszczyzny udziału partnerów społecznych we współzarządzaniu: informowanie o planowanych działaniach, konsultowanie

5 Strona5/28 z nimi kluczowych propozycji i pełne włączanie do współdecydowania. Diagnoza obejmuje zarówno aktualny stan współpracy organów samorządu miejskiego z partnerami społecznymi jak i postulowany przez partnerów społecznych system udziału mieszkańców Lublina we współzarządzanie miastem i uwzględnia dane uzyskane wyniku badań ilościowych i jakościowych przeprowadzonych z udziałem 150 podmiotów społecznych działających na terenie Lublina. Część projektująca projektu zakłada opracowanie Lubelskiego Systemu Partycypacji Społecznej zawierającego m.in. następujące elementy: Lista procedur partycypacyjnych, możliwych do zastosowania w systemie zarządzania partycypacyjnego w Lublinie Baza potencjalnych partnerów społecznych (będąca jednocześnie bazę ekspertów) z których usług przedstawiciele samorządu będą korzystać przy projektowaniu działań komponentą partycypacyjną. Matryca partycypacji pokazująca wg założeń projektu z jednej strony usługi publiczne, w przypadku których możliwe jest zastosowanie mechanizmu partycypacji, z drugiej zaś charakter, zakres, formy i metody udziału obywateli we współdecydowaniu o sprawach publicznych.

6 Strona6/28 2. Diagnoza wstępna 2.1. Obowiązujące przepisy prawa regulujące partycypację obywateli na poziomie samorządu lokalnego Prawo międzynarodowe: Europejska Karta Samorządu Terytorialnego sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 roku, Traktat o Unii Europejskiej i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wraz z ich protokołami i załącznikami w wersji uwzględniającej zmiany wprowadzone Traktatem z Lizbony podpisanym w dniu 13 grudnia 2007 r. w Lizbonie, który wszedł w życie dnia1 grudnia 2009 r. UE ma dyrektywa nr 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17 listopada 2003 roku w sprawie ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego Prawo krajowe: Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku, Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku o ochronie środowiska, Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej, Ustawa z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, Zasady Dialogu Społecznego, Dokument Programowy Rządu przyjęty

7 Strona7/28 przez Radę Ministrów 22 października 2002 roku, Ustawa z dnia 27 marca 2003r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Ustawa z dnia 3 października 2008 r. - o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym, Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 roku, Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 o sporcie, Ustawa z dnia 22 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw. Prawo lokalne: Uchwała nr 609/XXVII/2005 Rady Miasta Lublin z dnia 24 lutego 2005 r. w sprawie uchwalenia Statutu Miasta Lublin, Uchwała nr 351/XX/2008 Rady Miasta Lublin z dnia 29 maja 2008 r. w sprawie zmiany Statutu Miasta Lublin, Uchwała nr 1074/XLIII/2010 Rady Miasta Lublin z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu konsultowania z Radą Działalności Pożytku Publicznego Miasta Lublin lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji, Uchwała nr 1214/XLV/2010 z dnia 14 października 2010 roku w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami Miasta Lublin, Zarządzenie nr 150/2010 Prezydenta Miasta Lublina w sprawie powołania Rady Sportu, ustalenia jej składu i zasad powoływania członków oraz

8 Strona8/28 regulaminu działania) Uchwała Nr 38/V/2011Rady Miasta Lublin z dnia 27 stycznia 2011 r. w sprawie ustanowienia Nagród Miasta Lublin w dziedzinie sportu, Uchwała Nr 628/XXV/2012 Rady Miasta Lublin z dnia 16 listopada 2012 r. w sprawie uchwalenia programu współpracy Gminy Lublin z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na rok 2013, Na praktykę udziału obywateli we współzarządzaniu miastem mają też wpływ akty administracyjne: 1) decyzje o warunkach zabudowy wydawane w oparciu o przepisy - ustawa z dnia 27 marca 2003r o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; 2) decyzje wydawane na gruncie ustawy z dnia 3 października 2008 r. - o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 2.2. Usługi publiczne świadczone przez samorząd miasta z uwzględnieniem instrumentów partycypacji Wydział Planowania W Wydziale Planowania obowiązują procedury związane z koniecznością wyłożenia do publicznego wglądu projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp) oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Procedury te obejmują też włączenie mieszkańców w proces konsultacji pozaustawowych, które w przypadku planowania miejscowego może nastąpić dla miejsc o wyjątkowym znaczeniu, ale tylko przed wszczęciem formalnych procedur planistycznych. Po ich uruchomieniu, postępowanie w tym zakresie reguluje ww. Ustawa. Wykazem działań Wydziału Planowania, związanych z partycypacją społeczną,

9 Strona9/28 objęte są wszystkie dotychczasowe wyłożenia do publicznego wglądu projektów mpzp. Miejski Urząd Pracy Koordynowanie działalności Lubelskiego Partnerstwa Publiczno-Społecznego, którego celem jest także włączenie mieszkańców Lublina i pozostałych Partnerów (NGO, biznes, administracja publiczna) w aktywne działania w zakresie podejmowania kluczowych decyzji i rozwiązywania problemów lokalnych. Dzielnicowy Dom Kultury Bronowice 1. Działania w zakresie wzmocnienia i upowszechnienia mechanizmów dialogu obywatelskiego i dialogu społecznego w DKK Bronowice: Możliwość realizowania projektów kulturalnych w oparciu o metodologię partycypacji społecznej. Współpraca z radami dzielnic, placówkami oświatowymi i kulturalnymi, NGO, filiami MBP, MOPR m.in.: opłatek, festyny, obchody rocznic i ważnych wydarzeń, choinki, zabawy dla dzieci, imprezy sportowe itp. Współpraca z lokalną społecznością i lokalnymi społecznościami (publicznością i odbiorcami naszych wydarzeń), tworzenie wspólnoty identyfikującej się i poszukującej na niwie kultury. Prezentowanie i wspieranie twórczości mieszkańców (Galeria Krańcowa, Galeria Mała, Galeria w Pasażu) Działania mające na celu utworzenia bazy kontaktowej widowni (maile, nr telefonów wymiana sms`ów) oraz jej zainteresowań i preferencji. Do odbiorców działań raz w roku kierowana jest ankieta o satysfakcji z udziału w zajęciach, propozycji nowych działań, a także pomysłów, inicjatyw, które można zrealizować przy udziale naszych animatorów. W ankiecie, jest także miejsce na ocenę pracy instruktora i instytucji. Opracowywanie planu zadań, projektów na podstawie bezpośrednich rozmów z uczestnikami naszych wydarzeń oraz opiekunami dzieci i młodzieży (o zainteresowaniach ich podopiecznych). Rozmowy

10 Strona10/28 z uczestnikami spotkań, z opiekunami dzieci i młodzieży, ale i widownią wydarzeń plenerowych, na które przychodzi wielu okazjonalnych uczestników. Działalność Rady Programowej. Monitoring poziomu zainteresowania działaniami DKK. W wyniku inicjatyw mieszkańców powstają nowe projekty np.: Klub Rodzica inicjatywa mieszkańców. Uczestnicy spotkań mają wpływ na formę, tematykę, kształt zajęć. Inicjatywa mieszkańca dzielnicy Ludwika Paczyńskiego aktora, rysownika, karykaturzysty do zaangażowania mieszkańców w zbiórkę nakrętek w zamian za rysunki prezentowane w Galerii Pana Koziołka. Blok Patriotyczny wydarzenia organizowane przy udziale i współpracy z miejskimi radnymi, przedstawicielami władzy miasta i województwa oraz innymi instytucjami publicznymi i niepublicznymi. Straż Miejska W Straży Miejskiej nie obowiązują procedury, które na mocy prawa rodzą obowiązek włączenia obywateli (rad dzielnic, organizacji społecznych) w proces podejmowania decyzji. Straż Miejska Miasta Lublin w dużym stopniu włączyła się w pomoc przy rozwiązywaniu lokalnych problemów przekazywanych przez Rady Dzielnic. Do kontaktów z Radami Dzielnic wyznaczeni zostali funkcjonariusze, których zadaniem jest codzienna współpraca z tymi organami. Ma to na celu bieżące uzyskiwanie informacji, które pomogą skuteczniej działać w zakresie poprawy porządku i bezpieczeństwa publicznego, jak również pozwolą na bliższy kontakt z mieszkańcami dzielnic. Wydział Oświaty i Wychowania Obowiązujące przepisy prawne dotyczące funkcjonowania Wydziału Oświaty i Wychowania nie nakładają obowiązku włączania obywateli, rad dzielnic czy też organizacji społecznych w proces podejmowania decyzji. Można jedynie wskazać na zapisy art. 36a ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., nr 256, poz ze zmianami), w którym zapisano, iż

11 kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu, a w skład komisji konkursowej wchodzi przedstawiciel rady rodziców danej placówki. Ponadto, organ prowadzący szkołę w przypadku jej likwidacji jest obowiązany zgodnie z art. 59 ustawy o systemie oświaty co najmniej na 6 miesięcy przed terminem likwidacji zawiadomić rodziców uczniów o zamiarze likwidacji. Mimo, iż z przepisów prawa oświatowego nie wynika konieczność konsultowania określonych działań z wymienionymi na wstępie podmiotami Wydział Oświaty i Wychowania podejmuje współpracę z przedstawicielami Rad Dzielnic w procesie określania obwodów szkół i placówek oświatowych mających swoje siedziby na obszarze działania danej Rady. Współpracę w wielu obszarach z mieszkańcami, Radami Dzielnic czy też organizacjami społecznymi prowadzą szkoły i placówki oświatowe, których organem prowadzącym jest miasto Lublin. Do działań podejmowanych wspólnie przez placówki oświatowe, Rady Dzielnic czy też Rady Rodziców, dla których nie ma wyraźnej delegacji prawnej należą między innymi: - działania podejmowane na rzecz szeroko rozumianej społeczności lokalnej, tj. organizowane festyny, obchody uroczystości lokalnych, państwowych i kościelnych, imprezy związane z integracją społeczną np. integracja międzypokoleniowa w ramach obchodów Tygodnia dla Seniora, Dnia Matki, Dnia Babci i Dziadka, Dnia sportu, Dnia rodziny. Ponadto wspólnie z lokalną społecznością organizowane są kiermasze np. ciast, książek, zabawek; - organizacja i udział w imprezach mikołajkowych i karnawałowych; - współpraca z organizacjami pozarządowymi na rzecz np. osób niepełnosprawnych, ochrony praw zwierząt, ochrony i dbałości o miejsca pamięci narodowej; - udział w akcjach charytatywnych np.: Góra grosza, Pomóż dzieciom przetrwać zimę, Wyprawka dla żaka, akcja zbierania nakrętek i innych; - udział w corocznych Spotkaniach Artystów Nieprzetartego Szlaku; - udział w akcjach na rzecz schronisk dla zwierząt; - użyczanie i wynajem pomieszczeń organizacjom społecznym; - realizacja programów profilaktycznych: PaT i Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych ; Strona11/28

12 Strona12/28 - udział w konkursach i rozgrywkach sportowych o zasięgu lokalnym jak i ogólnopolskim; - współpraca ze szkołami wyższymi w zakresie uczestnictwa w konferencjach, spotkaniach i organizacji imprez dla wychowanków; - współpraca z Teatrem NN Brama Grodzka między innymi w akcji ekologicznej To nie krasnoludki palą śmieci ; - udział w akcjach, kampaniach i projektach np.: Akademia Aquafresh, Dzień bez przemocy, Mamo Tato wolę wodę, Czyste powietrze wokół nas, Bliżej natury i zdrowego życia. Wymienione powyżej działania są tylko częścią szeregu przedsięwzięć podejmowanych przez szkoły i placówki wspólnie z organizacjami społecznymi i społecznością lokalną. Placówki oświatowe podejmują wiele działań wynikających zarówno z kalendarza imprez mających charakter cykliczny jak również same inicjują niejednokrotnie określone formy aktywności podyktowane koniecznością pomocy osobom w trudnej sytuacji zdrowotnej lub rodzinnej. Wydział Sportu i Turystyki Wydział podejmuje działania we współpracy z podmiotami społecznymi na podstawie następujących aktów prawnych: - Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, - Program współpracy, - Uchwała nr 1074/XLIII/2010 Rady Miasta Lublin z dnia 24 czerwca 2010 r. w sprawie określenia szczegółowego sposobu konsultowania z Radą Działalności Pożytku Publicznego Miasta Lublin lub organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektów aktów prawa miejscowego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji, - Uchwała Nr 38/V/2011Rady Miasta Lublin z dnia 27 stycznia 2011 r. w sprawie ustanowienia Nagród Miasta Lublin w dziedzinie sportu, - Zarządzenie nr 150/2010 Prezydenta Miasta Lublina w sprawie

13 Strona13/28 powołania Rady Sportu, ustalenia jej składu i zasad powoływania członków oraz regulaminu działania. Działania na mocy obowiązujących przepisów i procedur obowiązujących obejmują: zapraszanie organizacji do udziału w otwartych konkursach ofert na realizacje zadań gminy (dotacje), ogłoszenie konsultacji z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektu uchwały Rady Miasta Lublin w sprawie stypendiów sportowych. ogłoszenie konsultacji z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie projektu uchwały Rady Miasta Lublin w sprawie przyjęcia Strategii wspierania rozwoju sportu i rekreacji w Lublinie do roku spotkania z organizacjami dot. konsultacji Programu współpracy. udział w komisjach konkursowych przedstawicieli organizacji pozarządowych. przekazywanie do opiniowania treści ogłoszeń i uchwał Radzie Sportu (przedstawiciele organizacji realizujących zadania w zakresie kultury fizycznej na terenie miasta Lublin). przyznawanie nagród dla zawodników i trenerów przez Kapitułę Nagród Miasta Lublin (ciało społeczne: 9 osób 5 wskazanych przez Przewodniczącego Rady, 4 przez Prezydenta). Wydział stosuje formy współpracy z podmiotami społecznymi wychodzące poza nakazane prawem, w tym m.in.: szkolenia dla organizacji dot. wypełniania ofert konkursowych i sprawozdań z realizacji zadań publicznych przekazywanie informacji dot. możliwości pozyskiwania środków poza gminnych na realizację działalności organizacji, współpraca przy organizacji imprez, konsultacje z przedstawicielami środowiska treści ogłoszenia

14 Strona14/28 konkursowego (planowane). Rady Dzielnic Głowna formą współpracy samorządu miejskiego z Radami Dzielnic są wnioski do projektu budżetu miasta składane przez rady: 1. zgodnie ze 16 pkt 11 Statutów Dzielnic do 15 czerwca Zarządy Dzielnic przedkłada Prezydentowi Miasta Lublin wnioski Rady do projektu budżetu m. Lublin na następny rok, 2. wnioski są przekazywane przez OR do poszczególnych Wydziałów urzędu i jednostek organizacyjnych m. Lublin celem zaopiniowania, 3. do 30 września wnioski RD wraz z opinią wydziałów są przekazywane do Wydziału Budżetu i Księgowości (Zarządzenie PML [np: 92/6/2012 z dnia r.] w sprawie sposobu trybu i terminów opracowywania materiałów do projektu uchwały budżetowej), 4. Wydział Budżetu uwzględnia zgłoszone przez Radę Dzielnicy wnioski w projekcie budżetu (bądź nie - decyzja należy do PML) 5. Po przyjęciu budżetu przez Radę Miasta Rady Dzielnic są informowane o wnioskach uwzględnionych w budżecie m. Lublin. W przypadku rezerwy celowej to nie ma sztywnych dat, gdyż rezerwa celowa jest uchwalana na cały rok, jedyne ograniczenia mają charakter techniczny wynikający z tego że jest ona uruchamiana zarządzeniem PML lub uchwałą RML (termin dostarczenia do BK - do 20-go każdego miesiąca), stąd w pismach kierowanych do Rad Dzielnic jest informacja o zgłaszanie wniosków do 15 lutego - środki mogą być wtedy uruchamiane już zarządzeniem lutowym. W przypadku wniosków do budżetu to do 15 czerwca wnioski są przedkładane OR a do 30 września OR przekazuje do BK. Co do zadań realizowanych z rezerwy celowej na zadania zgłaszane przez jednostki pomocnicze miasta to: 1.Rada Miasta ustala wysokość środków finansowych na ww. zadania przyjmując budżet, 2.OR przygotowuje pismo na podpis Sekretarza skierowane do PML w sprawie sposobu podziału środków rezerwy celowej, zakresu realizowanych zadań, trybu

15 Strona15/28 zgłaszania wniosków, terminów (załącznikiem do ww. pisma jest wniosek który Rady Dzielnic kierują do UM), 3.PML akceptuje propozycję wydatkowania rezerwy celowej!!! (bądź nie), 4.OR informuje Rady Dzielnic o zasadach wydatkowania środków rezerwy celowej, 5.Rady Dzielnic składają do OR wnioski w sprawie zadań do realizacji (możliwość realizacji potwierdza na wniosku dyrektor wydziału UM bądź jednostki organizacyjnej realizującej zadanie), 6.OR wnioskuje do BK o uruchomienie środków, 7.BK przygotowuje projekt zarządzenia PML, bądź projekt uchwały w sprawie zmiany uchwały budżetowej (uchwała w przypadku zmiany działu), 8.PML podpisuje zarządzenie bądź RML podejmuje uchwałę, 9.Środki finansowe trafiają do wydziału UM lub jednostki organizacyjnej realizującej zadanie. Zarząd Transportu Miejskiego Działania ZTM we współpracy z podmiotami społecznymi obejmuje: 1.konsultacje obligatoryjne - obowiązek przeprowadzenia na podstawie przepisów prawa: konsultacje z mieszkańcami i radami dzielnic w sprawie projektu planu transportowego na mocy art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, konsultacje z właściwymi organami gmin sąsiednich przed uchwaleniem planu transportowego na mocy art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym, 2. działania podejmowane przez ZTM w Lublinie w zakresie partycypacji społecznej: w zakresie wprowadzenia nowego rozkładu jazdy (w szczególności na okres wakacyjny i okres roku szkolnego), w sprawie zmian w przebiegu tras linii komunikacyjnych (np. skierowanie linii nr 31 na ul. Węglarza), w sprawie nowej sieci połączeń komunikacyjnych opracowanej przez firmę

16 Strona16/28 zewnętrzną (projekt firmy Trako), w sprawie zmian nazw zespołów przystankowych (np. zmiana nazwy przystanku Cukrowania na Fabryka Cukierków Pszczółka), z radami dzielnic w sprawie problemów z obsługą komunikacyjną przedstawiciele rad dzielnic zostali listownie zaproszeni do siedziby ZTM w Lublinie na spotkania w czasie, których zgłaszali swoje uwagi do systemu komunikacyjnego miasta Lublin. Ze spotkań zostały sporządzone protokoły. Powyżej wymienione konsultacje społeczne ogłaszane były na stronie internetowej ZTM w Lublinie oraz przekazywane przez rzecznika prasowego Zarządu do lokalnych mediów, które publikowały taką informację. W czasie konsultacji społecznych pasażerowie drogą ową, pocztą tradycyjną i telefonicznie wypowiadali się na temat zgłaszanego problemu. Dzielnicowy Dom Kultury Węglin Działania DDK Węglin związane ze współuczestnictwem mieszkańców: 1. Umowa Partnerska między DDK "Węglin" a działającym w dzielnicy Stowarzyszeniem Kulturalno-Oświatowym "Węglin Północny". Na mocy umowy DDK "Węglin" udostępnia sale na potrzeby Stowarzyszenia oraz zobowiązuje się do promocji i współorganizacji działań (np. Festyn Osiedlowy - Dzień Węglina) 2. Umowa między DDK "Węglin" a Stowarzyszeniem Kulturalno-Oświatowym "Węglin Północny", która mówi o dystrybucji środków finansowanych przekazanych do DDK "Węglin" w ramach zwiększenia dotacji podmiotowej instytucji. Dotacja została zwiększona dzięki inicjatywie mieszkańców, którzy też zdecydowali o podziale wydatkowania środków. 3. Gazetka Osiedlowa - "GO! Węglin" - kwartalnik wydawany przez DDK "Węglin" zawierający informacje o ofercie domu kultury oraz tekst dot. spraw bliskim dzielnicom. Wydawca - DDK "Węglin" - współpracuje w tym względzie z przedstawicielami Rad Dzielnic: Węglin Płn., Węglin Pd. oraz Konstantynów. 4. Organizacja spotkań "Dobrze! Dzielnicowo! Kulturalnie!" ( oraz Dzielnicowi Kultury" ( których celem jest włączenie mieszkańców w proces budowania kulturalnej

17 Strona17/28 oferty dzielnicy oraz tworzenie podwalin do stworzenia partycypacyjnego modelu funkcjonowania domu kultury. 5. Próba uczynienia domu kultury dobrem wspólnym mieszkańców. Nie tylko pozornie, pozwalając im na bycie widzami w mniej lub bardziej wygodnych fotelach. Polega ono na zaproszeniu społeczności lokalnej do rzeźbienia, wspólnego trudu i sukcesu. Konsultacje społeczne zebranie wiedzy dotyczącej oczekiwań mieszkańców względem domu kultury. Namysł nad kulturą i planowaniem strategicznym owocuje wieloma opracowaniami pokazującymi metody badania społeczność lokalnej, dzięki czemu te oczekiwania można poznać, a płynące z tego wnioski, przekłuć w proces powstania strategii. 6. Debaty warsztatowe w ramach projektu Miejski? Dom? Kultury? dla osób zaangażowanych w tworzenie działań kulturalnych w lubelskich dzielnicach (pracownicy dzielnicowych i spółdzielczych domów kultury, bibliotek, klubów osiedlowych, przedstawiciele organizacji pozarządowych). Spotkania dotyczyły problemów, z jakim borykają się lokalni animatorzy kultury pracujący w lubelskich dzielnicowych lub spółdzielczych domach kultury, klubach osiedlowych oraz organizacjach pozarządowych tworzących ofertę kulturalną w dzielnicach. Praca warsztatowa skupiona była wokół zagadnień partycypacji społecznej w procesie budowanie oferty kulturalnej oraz promocji swoich działań współgrającej z kontekstem społecznym i miejscowym Referat ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi i partycypacji społecznej Istotną rolę w aktualnym systemie współpracy samorządu miejskiego w Lublinie z podmiotami społecznymi odgrywa Referat ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi i partycypacji społecznej który realizuje zadania zadania z zakresu: 1) koordynacji współpracy Miasta Lublin z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku

18 Strona18/28 publicznego i o wolontariacie, z wyłączeniem spraw powierzonych innym komórkom organizacyjnym i stanowiskom pracy w departamentach; 2) prowadzenia spraw związanych z promowaniem i upowszechniania idei samorządności, aktywności obywatelskiej mieszkańców Miasta Lublin, partycypacji i konsultacji społecznych; 3) koordynacji, prowadzenia oraz wspierania zadań z zakresu partycypacji i konsultacji społecznych; 4) prowadzenia spraw stowarzyszeń, fundacji oraz związków komunalnych z udziałem Gminy Lublin, z wyłączeniem spraw powierzonych innym komórkom organizacyjnym i stanowiskom pracy w departamentach; Kierownik referatu realizuje zadania określone w 8 ust. 2 Regulaminu oraz zadania z zakresu kreowania polityki partnerstwa społecznego; budowania relacji z organizacjami pozarządowymi oraz koordynuje działania związane z partycypacją społeczną. Wieloosobowe stanowisko pracy ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, stanowiące jednostkę w ramach UM realizuje w szczególności zadania z zakresu: 1) prowadzenia spraw związanych ze współpracą Gminy Lublin z organizacjami pozarządowymi i podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie; 2) prowadzenia prac nad Programem współpracy Gminy Lublin z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i jego realizacją; 3) prowadzenia oraz wspierania zadań z zakresu konsultacji aktów prawa miejscowego z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie; 4) prowadzenia spraw związanych z pamięcią historyczną, w tym współpracą z organizacjami kombatanckimi, szkołami i innymi podmiotami; 5) przygotowywania i udziału w spotkaniach i uroczystościach dotyczących zadań referatu;

19 6) przygotowywania pism okolicznościowych związanych z prowadzonymi zadaniami; 7) współpracy z Biurem Rady Miasta w zakresie działalności Młodzieżowej Rady Miasta Lublin; 8) współpracy z referatem ds. komunikacji społecznej w zakresie oprowadzania zorganizowanych grup po zabytkowej części budynku lubelskiego Ratusza; 9) prowadzenia spraw związanych z uczestnictwem Miasta Lublin w stowarzyszeniach, fundacjach i związkach komunalnych; 10) prowadzenia projektów dotyczących merytorycznej działalności referatu, finansowanych bądź współfinansowanych ze środków pochodzących ze źródeł krajowych bądź zagranicznych podlegających i niepodlegających zwrotowi; 11) współpracy z Radą Działalności Pożytku Publicznego Miasta Lublin; 12) prowadzenia spraw związanych z realizacją zadań publicznych, wchodzących w zakres działań referatu, w trybie inicjatywy lokalnej; 13) prowadzenia działań informacyjnych oraz promocyjnych, z zakresu zadań referatu, kształtujących pozytywny wizerunek Miasta Lublin, Prezydenta oraz Urzędu. Działania podejmowane przez wieloosobowe stanowisko pracy ds. partycypacji społecznej obejmują: 1) prowadzenie oraz wspieranie zadań z zakresu konsultacji społecznych; 2) prowadzenie oraz wspieranie zadań z zakresu partycypacji społecznej; 3) przygotowanie i udział w spotkaniach i uroczystościach dotyczących zadań referatu; 4) przygotowywanie pism okolicznościowych związanych z prowadzonymi zadaniami; 5) prowadzenie działań na rzecz promocji, wspierania i upowszechniania idei samorządności wśród mieszkańców Miasta Lublin, a szczególnie wśród młodzieży; 6) prowadzenie projektów dotyczących merytorycznej działalności referatu, finansowanych bądź współfinansowanych ze środków pochodzących ze źródeł krajowych bądź zagranicznych podlegających i niepodlegających zwrotowi; 7) współpracę z ciałami doradczymi Prezydenta oraz radami dzielnic w zakresie Strona19/28

20 partycypacji, konsultacji społecznych oraz innych zadań referatu; 8) prowadzenie współpracy międzysektorowej w celu realizacji zadań referatu; 9) przygotowywanie badań preferencji mieszkańców Miasta Lublin w kontekście realizowanych zadań; 10) prowadzenie działań informacyjnych oraz promocyjnych, z zakresu zadań referatu, kształtujących pozytywny wizerunek Miasta Lublin, Prezydenta oraz Urzędu. Strona20/28

21 Strona21/28 3. Badanie potencjału partnerów społecznych 3.1. Raport z badania ilościowego załącznik 3.2. Raport z badania jakościowego (wywiady pogłębione) - załącznik 3.3. Raport z badania jakościowego (fokusowego) - załącznik 4. Matryca partycypacji i mapa aktywności Matryca partycypacji oraz mapa aktywności to narzędzia ułatwiające współpracę mieszkańców i mieszkanek z władzą. Matryca wskazuje w jakich obszarach Urząd Miasta Lublin dopuszcza mozliwość włączania mieszkańców i mieszkanek w procesy zarządzania miastem. Mapa stanowi bazę danych dla władz miasta w jakich obszarach oraz w jakim zakresie mogą poszukiwać partnerów społecznych w Lublinie. Jako działania traktujemy nie tylko konsultacje społeczne aktów prawa miejscowego czy informowanie organizacji pozarządowych o planowanych konkursach, ale wszelkie formy współpracy formalnej i nieformalnej, finansowej oraz pozafinansowej. W ramach istniejącej już współpracy wykszatłciło się kilka modeli praktycznych, takich jak udostępnianie sal w Ratuszu, uczestnictwo władz w organizowanych inicjatywach społecznych, współprowadzenie szkoleń i spotkań, bieżący kontakt i wsparcie merytoryczne organizacji pozarządowych w zakresie ram prawnych ich funkcjonowania. W toku opracowywania narzędzi, rozmów z przedstawicielami/przedstawicielkami UML i partnerów społecznych okazało się, iż informacja o tych instrumentach nie została uporządkowana i w przystępny sposób przekazana mieszkańcom i mieszkankom miasta.

22 Doprowadziło to do sytuacji, w której jedynie ograniczony krąg osób i organizacji był w stanie w sposób sprawny komunikować się z urzędem. Co więcej, zidentyfikowwane zostały rozbieżności pomiędzy modelami współpracy pomiędzy partnerami społecznymi a poszczególnymi komórkami organizacyjnymi UML i miejskimi jednostkami organizacyjnymi. Celem matrycy partycypacji jest zgromadzenie w łatwo dostępnym miejscu obszarów partycypacji i przejrzyste ukazanie możliwych form włączania się przez mieszkańców i mieszkanki miasta w realizowanie polityk publicznych Lublina. Matryca nie posiada waloru projektującego, ale inwentaryzacyjny. Zawarte w niej informacje stanowią katalog działań w ramach obecnie świadczonych usług przez samorządową administrację publiczną. Dzięki temu nie naraża to żadnej ze stron dialogu na rozczarowanie lub zetknięcie się z ewentualnymi barierami. Mapa aktywności natomiast odzwierciedla potencjał społeczny miasta. Wskazuje katalog partnerów społecznych w odniesieniu do sektorów w jakich prowadzą działania na terenie miasta. Zarówno matryca partycypacji, jak i mapa aktywności mają charakter dynamiczny. Na wniosek zainteresowanej osoby, organizacji bądź instytucji zostaną poddane aktualizacji. Wymaga to dbałości ze strony Urzędu Miasta o moderowanie tego procesu. Jedynie ten podmiot jest w stanie zagwarantować stabilność całego systemu partycypacyjnego zarządzania miastem. Matryca partycypacji oraz mapa aktywności nie wyczerpują wszystkich działań w zakresie partycypacji obywatelskiej prowadzonych przez partnerów społecznych w Lublinie. Bez ich dotychczasowych doświadczeń oraz konkretnych rozwiązań szanse rozwoju lubelskiego systemu patycypacyjnego zarządzania miastem znacznie maleją. Matryca partycypacji oraz mapa aktywności dostępna jest na stronie Urzędu Miasta Lublin oraz na stronie internetowej projektu Strona22/28

23 Strona23/ Opis Korzystania z matrycy partycypacji Matryca partycypacji zawiera listę usług publicznych świadczonych przez samorząd gminny (kolumna "Obszary") oraz instrumenty partycypacji stosowane w ramach tych usług (wiersz "Zakresy"). Zarówno obszary, jak i zakresy stanowią katalog otwarty. W żadnym ze wskazanych obszarów nie występuje w chwili obecnej poziom współdecydowania. Należy przy tym zaznaczyć, iż w Lublinie rozpoczęła się dyskusja nad wdrożeniem budżetu obywatelskiego. Obszary zostały wybrane wg działów budżetu miasta i dostosowane do zakresu kompetencyjnego poszczególnych komórek organizacyjnych i miejskich jednostek organizacyjnych. Każdemu z obszarów odpowiada kluczowy dla niego wydział/miejska jednostka organizacyjna. Pola krzyżowe wskazują w jaki sposób mieszkaniec i mieszkanka miasta mogą włączyć się w dany obszar funkcjonowania miasta. Matryca zawiera maksimum informacji, które pomogą osobie chcącej wejść w jakąś relację z administracją publiczną. 1. Infrastruktura drogowa (Zarząd Dróg i Mostów) - budowa dróg głównych - budowa dróg lokalnych - budowa infrastruktury dla ruchu rowerowego 2. Transport miejski (Zarząd Transportu Miejskiego) - komunikacja miejska - komunikacja zamiejska - inteligentne systemy zarządzania ruchem 3.Gospodarka Mieszkaniowa (Wydział Gospodarowania Mieniem) - zasady gospodarowania zasobami mieszkaniowymi - przydziały mieszkań komunalnych - budowa mieszkań komunalnych i społecznych 4.Gospodarka, innowacje (Wydział Strategii i Obsługi Inwestorów) - współpraca z przedsiębiorcami 5.Administracja Publiczna (Biuro Rady Miasta) - współpraca z Radą Miasta

24 6.Oświata (Wydział Oświaty i Wychowania) - zarządzanie oświatą (sprawy, projekty edukacyjne w tym programy kształtowania zaradności i przedsiębiorczości) 7.Aktywizacja zawodowa (Miejski Urząd Pracy) - obsługa bezrobotnych - program Promocji Zatrudnienia i Aktywizacji Rynku Pracy przedsiębiorczości) 8.Zdrowie i sprawy społeczne (Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej) - pomoc socjalna - programy profilaktyki zdrowia - inne programy 9. Pomoc społeczna (Lubelskie Centrum Aktywności Obywatelskiej) - seniorzy - osoby niepełnosprawne 10. Gospodarka komunalna (Wydział Gospodarki Komunalnej) - urządzanie parków - oczyszczanie wód (nadzór nad MPWIK) - ciągi rowerowe i piesze poza pasami drogowymi 11.Kultura (Wydział Kultury) - główne instytucje kultury - kultura w dzielnicach (osiedlowe, dzielnicowe domy kultury) - współpraca z organizacjami pozarządowymi (konkursy granitowe dla organizacji pozarządowych) 12.Planowanie Przestrzenne, zabytki, rewitalizacja (Wydział Planowania) - studium uwarunkowań i kierunków rozwoju przestrzennego (odpowiednik strategii ogólnomiejskiej w zakresie przestrzeni) - miejskie plany zagospodarowania przestrzennego -zabytki 13.Sport i turystyka (Wydział Sportu i Turystyki) - sport w szkołach - sport amatorski - sport kwalifikowany (zawodowy) Strona24/28

25 Strona25/28 14.Programy dzielnicowe, Program Inicjatyw Lokalnych (Biuro Obsługi Mieszkańców) - współpraca z radami dzielnic 15. Współpraca międzynarodowa (Referat ds. współpracy międzynarodowej) - współpraca z krajami WNP - współpraca z miastami partnerskimi 16. Bezpieczeństwo (Wydział Bezpieczeństwa i Porządku Publicznego) - zarządzanie kryzysowe - monitoring wizyjny - obronność i obrona cywilna 17. Porządek Publiczny (Straż Miejska) 18. Budżet (Wydział Budżetu i Księgowości) W Zakresach szczegółowo wskazano instrumenty, z których mogą korzystać mieszkańcy i mieszkanki miasta, aby włączyć się w zarządzanie miastem. Stanowią one kolejne poziomy angażowania mieszkańców i mieszkanki miasta w piramidzie partycypacji. Informowanie - BIP - www - newsletter internetowy - portale społecznościowe - sms - tablice ogłoszeń - informatory tradycyjne - plakaty - słupy - infolinia - punkt informacyjny - spotkania informacyjne - ulotka

26 Strona26/28 Przyjmowanie pomysłów - telefon - skrzynka - - punkt (BOM/sekretariat?) - osoba - formularz internetowy Konsultacje - strona internetowa konsultacji - spotkania - warsztaty - sondy - badania - system sms - platformy mobilne Ciała doradcze - rada powoływana przez prezydenta/rm - nieformalna grupa doradcza (forum) Wspólne projekty - procedura zapraszania UM do wspólnych projektów - procedura zapraszania partnerów społecznych do współpracy Zlecanie zadań (w trybie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) - otwarte konkursy ofert - procedura pozakonkursowa 4.2. Opis Korzystania z mapy aktywności Mapa aktywności jest narzędziem, zbudowanym na wzór matrycy partycypacji, które pozwala lubelskim organizacjom pozarządowym określić w jakich obszarach i jakimi metodami chcą współpracować z Urzędem Miasta. Dzięki upublicznieniu tych danych Urząd i jego wydziały mogą z łatwością

27 Strona27/28 dotrzeć do kompetentnych, zainteresowanych odbiorców/odbiorczyń. Mapa jest działaniem podlegającym ciągłemu uzupełnianiu, gdyż III sektor tworzą ludzie, którzy nie są, tak jak instytucje publiczne, zobowiązani do działania tylko w ramach prawa czy według określonych procedur. Organizacje pozarządowe są dynamiczne, elastyczne i zmienne. Mapa poprzez swoją konstrukcję nie narzuca im w ilu obszarach mogą być obecni, ani jakimi metodami chcę współpracować z UML. 5. Wnioski Problemy w funkcjonowaniu mechanizmów partycypacyjnych Brak kultury partnerstwa (motywacja: wymagania prawne) Brak rozwiązań systemowych (zależy od pracownika UM, krótkotrwałość projektowa) Informacja (brak systemu komunikowania się, słaba komunikacja) Konsultacje (wybiórczość) Niewiedza obywateli nt. możliwości zaangażowania się i/lub rozwiązania problemów Stan postulowany dot. udziału mieszkańców we współzarządzaniu miastem Budżet partycypacyjny (więcej na dzielnice) Wykorzystanie NGO sów do diagnozowania potrzeb Otwartość i przejrzystość urzędu (rozwiązania systemowe) Sposoby zwiększenia efektywności współpracy Zmiana godzin pracy Urzędu (wydłużenie czasu dla osób pracujących do późna) Uproszczenie procedur przyznawania małych dotacji, np. poniżej 10 tys. zł

28 Zmiany w procedurach przyznawania lokali (przejrzyste wytyczne, zagospodarowanie nieużywanych lokali) Utworzenie oddziału kancelaryjnego w centrum dla ZDiM Szkolenia z zakresu prawa dla pracowników terenowych np. MOPR Utworzenie portalu/bazy czynnych organizacji pozarządowych Informowanie opinii publicznej o przekazanych środkach na działalność organizacji Cykliczne spotkania Prezydenta z Radami Dzielnic i NGO s Rozwój współpracy ze środowiskiem akademickim (tworzenie biur bezpłatnych porad dla mieszkańców, np. prawnych, psychologicznych, etc.) Strona28/28