Finanse Publiczne. Miasto Poznań. Polska. Raport kredytowy

Transkrypt

1 Polska Raport kredytowy Ratingi Międzynarodowy w walucie zagranicznej Długoterminowy IDR A Międzynarodowy w walucie krajowej Długoterminowy IDR A Perspektywa ratingów Długoterminowego IDR w walucie zagranicznej Długoterminowego IDR w walucie krajowej Dane finansowe Stabilna Stabilna Dochody operacyjne (mln 2.438,7 2.39,6 zł) Zadłużenie (mln zł) 1.853, ,1 Nadwyżka operacyjna/ 11,22 1,7 Dochody operacyjne (%) Obsługa długu/ Dochody 1,76 1, bieżące (%) Zadłużenie/ Nadwyżka 9,7 8,9 bieżąca (lata) Nadwyżka operacyjna/ 2,9 4,6 Odsetki zapłacone (razy) Wydatki majątkowe/ 19,67 29,18 Wydatki ogółem (%) Nadwyżka (Deficyt) przed -3,65-23,89 obsługą zadłużenia/ Dochody ogółem (bez nowego zadłużenia) (%) Nadwyżka bieżąca / Wydatki majątkowe (%) 32,29 21,3 Raporty specjalne Otoczenie prawne samorządów w Polsce (Październik 21) Interpretacja wskaźników finansowych w analizach kredytowych samorządów (Lipiec 21) Jednostki Samorządu Terytorialnego w Polsce (Lipiec 213) Aquanet S.A. (Grudzień 213) Analitycy Renata Dobrzyńska renata.dobrzynska@fitchratings.com Dorota Dziedzic dorota.dziedzic@fitchratings.com Główne czynniki ratingu Dobre, stabilne wyniki: Ratingi Poznania odzwierciedlają dobre zarządzanie strategiczne i finansowe, wysoką elastyczność finansową Miasta, dobre wyniki operacyjne, bogatą i zdywersyfikowaną gospodarkę lokalną oraz bazę podatkową. Ratingi uwzględniają również umiarkowane, według standardów międzynarodowych, zadłużenie bezpośrednie Poznania, które zdaniem Fitch powinno pozostać na stabilnym poziomie w latach Ratingi biorą również pod uwagę prognozowany dalszy wzrost zadłużenia spółek miejskich, które jednak w większości powinny być w stanie obsługiwać je samodzielnie. Dobre zarządzanie: Zdaniem Fitch elastyczność finansowa Miasta oraz dobre zarządzanie strategiczne i finansowe stanowią pozytywny czynnik ratingu. Poznań jest dobrze przygotowany do przeciwdziałania negatywnym skutkom nieoczkiwanych niekorzystnych zdarzeń, podobnym do tych, jakie miały miejsce w latach W tym okresie Poznań był w stanie utrzymać dobre wyniki operacyjne, pomimo spowolnienia gospodarczego, które negatywnie wpłynęło na jego dochody podatkowe oraz konieczności poniesienia nieprzewidzianych wydatków. Dobre wyniki operacyjne: Zdaniem Fitch wyniki operacyjne Miasta pozostaną dobre w średnim okresie, z nadwyżką operacyjną stanowiącą około 1%-11% dochodów operacyjnych w latach Będzie to wynikało z podejmowanych przez Miasto w sposób ciągły działań mających na celu racjonalizację wydatków oraz zwiększenie możliwości generowania dochodów, m.in. poprzez politykę pozyskiwania inwestorów z sektorów generujących wysoką wartość dodaną. W 213r. nadwyżka operacyjna Poznania będzie wysoka; może wynieść 28 mln zł i stanowić 11% dochodów operacyjnych. W latach nadwyżka operacyjna powinna być wyższa od obsługi długu (prognozowanej na około 22 mln zł rocznie i rozumianej jako spłata rat kapitałowych oraz odsetek), pokrywając ją 1,2-krotnie. W 213r. obsługa długu może wzrosnąć do 41 mln zł (264 mln zł w 212r.) z uwagi na planowaną przez Miasto spłatę kredytów krótkoterminowych (128 mln zł) z wysokich dotacji unijnych. Ponadto Poznań planuje refinansować około 65 mln zł długu zaciągniętego na najmniej korzystnych warunkach. Stabilizacja długu bezpośredniego: Fitch oczekuje, że w latach zadłużenie Poznania ustabilizuje się na poziomie około 78% dochodów bieżących (nominalnie poniżej 2 mld zł), co będzie wynikało z niższych inwestycji w latach oraz dostępnych dotacji unijnych. Obecna perspektywa finansowa UE dobiega bowiem końca, a środki z kolejnej będą dostępne najprawdopodobniej nie wcześniej niż od 216r. Wskaźniki obsługi długu powinny pozostać bezpieczne. Zadłużenie do nadwyżki bieżącej może wynosić średnio 1 lat w latach (9,7 roku w 212r.), czyli na poziomie średniej zapadalności długu. Rosnące zadłużenie pośrednie: Fitch spodziewa się dalszego wzrostu zadłużenia pośredniego Poznania w średnim okresie, z 1,7 mld zł w 212r. do około 1,3 mld zł w 215r. Nie powinno ono jednak wywierać bezpośredniej presji na budżet, ponieważ w większości dotyczyć będzie zadłużenia spółki Aquanet ( BBB /Perspektywa Stabilna), która samodzielnie obsługuje swój dług. Bogata gospodarka: Zdywersyfikowana i bogata gospodarka lokalna, której PKB na mieszkańca jest dwukrotnie wyższy od średniej krajowej, znajduje odzwierciedlenie w wysokich dochodach podatkowych Poznania. Dochody te stanowią ponad 5% dochodów operacyjnych Miasta. Z uwagi na to, że dochody podatkowe na mieszkańca znacznie przewyższają średnią krajową, Poznań jest zobowiązany do dokonywania wpłat do budżetu państwa na część równoważącą subwencji ogólnej (65 mln zł w 213r.). Czynniki zmiany ratingu Utrzymanie obecnych wyników: Ratingi mogą zostać podniesione, jeśli Miasto utrzyma mocne wyniki operacyjne w średnim okresie, z marżą operacyjną powyżej 12% oraz zmniejszy zapotrzebowanie na finansowanie długiem, oraz pod warunkiem, że zostanie podniesiony rating Polski. Słabsze marże, wyższy dług: Obniżenie ratingu może nastąpić w przypadku trwałego pogarszania się wyników operacyjnych, z marżą operacyjną poniżej 9%, przy dalszym dynamicznym wzroście długu, którego poziom może się zbliżać do 1% dochodów bieżących, co będzie prowadzić do istotnego pogorszenia się wskaźników spłaty długu. 16

2 Historia ratingu Data Długoterminowy w walucie zagranicznej A- A- w walucie krajowej Główne czynniki ratingu Podsumowanie: mocne i słabe strony a Otoczenie prawne Zadłużenie i płynność Wyniki Budżetowe Zarządzanie i Administracja Gospodarka Status Neutralny Neutralny Neutralny Mocny Mocny Trend Stabilny Stabilny Stabilny Stabilny Stabilny a Uwaga: w odniesieniu do kategorii ratingu Źródło: Fitch Mocne strony Dobre wyniki operacyjne i wysoka elastyczność finansowa. Dobre zarządzanie strategiczne i finansowe. Silna i zdywersyfikowana gospodarka lokalna oraz baza podatkowa. Słabe strony Rosnące zadłużenie bezpośrednie i pośrednie na skutek realizacji inwestycji. Otoczenie prawne Otoczenie instytucjonalno-prawne sektora samorządowego w Polsce pozostaje względnie stabilne. Jednostkami samorządu terytorialnego (JST) są gminy, powiaty i województwa, przy czym miasta na prawach powiatu wykonują zadania zarówno gminy, jak i powiatu. Działalność JST jest nadzorowana oraz weryfikowana przez administrację rządową. Finanse jednostek samorządowych są jawne. JST są zobowiązane do publikowania na swoich stronach internetowych uchwał budżetowych, półrocznych i rocznych sprawozdań z wykonania budżetu oraz wieloletnich prognoz finansowych. Sprawozdawczość budżetowa JST prowadzona jest metodą kasową. Źródła dochodów wszystkich szczebli JST są określone przez prawo, co ogranicza uznaniowość strony rządowej. Ponadto istnieje jasno określony mechanizm mający na celu wyrównywanie poziomu dochodów poszczególnych JST. Postępująca stopniowa decentralizacja zadań nie pozostaje bez wpływu na budżety JST. Środki przyznawane na realizację nowych zadań prowadzą do zwiększenia budżetów JST, ale równocześnie przyczyniają się do zmniejszenia ich elastyczności finansowej. Otrzymywane środki często są bowiem niewystarczające na realizację przekazywanych zadań. JST co do zasady nie mogą uchwalić budżetu z deficytem na poziomie operacyjnym. Nie mają jednak ograniczeń dotyczących deficytów na poziomie inwestycyjnym. Wolne środki JST mogą lokować na rachunkach w bankach mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w skarbowych papierach wartościowych oraz w obligacjach emitowanych przez inne JST. JST mogą zaciągać krótkoterminowe zadłużenie na sfinansowanie przejściowego deficytu budżetowego w ciągu roku, które muszą spłacić najpóźniej na koniec roku, w którym było zaciągnięte. Od 214r. każda JST będzie musiała spełnić indywidualny wskaźnik zadłużenia, który będzie obliczany dla każdej z nich z osobna. Planowana w budżecie relacja obsługi zadłużenia do dochodów ogółem nie będzie mogła przekraczać średniej z ostatnich trzech lat relacji nadwyżki bieżącej powiększonej o dochody ze sprzedaży majątku do dochodów ogółem. Zdaniem Fitch regulacje te powinny sprzyjać poprawie wyników operacyjnych JST. Metodyki Tax-Supported Rating Criteria (sierpień 212) International Local and Regional Governments Rating Criteria Outside the United States (kwiecień 213) Jednostki samorządu terytorialnego nie mogą ogłosić upadłości. W przypadku problemów finansowych mogą wystąpić o przyznanie pożyczki z budżetu państwa, po wcześniejszym wdrożeniu postępowania naprawczego. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, że JST nie będą w stanie wywiązywać się terminowo ze swoich zobowiązań finansowych. 2

3 Zadłużenie i płynność Miasto prognozuje, że na koniec 213r. zadłużenie wzrośnie o około 7% do 1,98 mld zł i będzie stanowić około 82% dochodów bieżących, a następnie ustabilizuje się na tym poziomie w latach Będzie to wynikało z ukończenia przez Miasto dużych inwestycji współfinansowanych z dotacji unijnych w ramach perspektywy finansowej na lata oraz z faktu, że środki z kolejnej będą dostępne najprawdopodobniej nie wcześniej niż od 216r. W latach zadłużenie bezpośrednie Miasta wzrosło ponad dwukrotnie w wyniku realizacji dużych inwestycji, w tym związanych z EURO212. W 212r. zapotrzebowanie Miasta na finansowanie długiem było zdecydowanie mniejsze; jego zadłużenie wzrosło tylko o 4,4% do 1,85 mld (76% dochodów bieżących). Fitch spodziewa się, że w latach wskaźniki obsługi i spłaty długu Poznania pozostaną dobre, co będzie wynikało z prognozowanych dobrych wyników operacyjnych Miasta oraz stabilnego poziomu zadłużenia. W latach wskaźnik spłaty długu może wynosić średnio 1 lat (9,7 roku w 212r.) i będzie zbliżony do średniej zapadalności zadłużenia. Nadwyżka operacyjna powinna być 1,2 razy wyższa od obsługi zadłużenia (prognozowanej na około 22 mln zł rocznie w latach ), z wyjątkiem 213r. W 213r. obsługa długu może wzrosnąć do 41 mln zł (264 mln zł w 212r.) z uwagi na planowaną spłatę kredytów krótkoterminowych w wysokości 128 mln zł, które Miasto zaciągnęło w grudniu 212r. z zamiarem ich spłaty w 213r. z prognozowanych wysokich dotacji unijnych. Poznań planuje również refinansować 65 mln zł długu zaciągniętego na najmniej korzystnych warunkach. Krajowy rynek kredytowy oferuje bowiem obecnie bardziej korzystne oprocentowanie. Działania te powinny obniżyć koszty obsługi długu w średnim okresie oraz zapewnić Miastu bardziej równomierny harmonogram spłat długu. Polityka Miasta w zakresie zadłużenia ma na celu ograniczenie kosztów jego obsługi oraz zapewnienie równomiernych spłat zadłużenia. Preferowana przez Miasto średnia zapadalność długu to 1 lat. Całe zadłużenie Miasta jest w złotych. Około 95% zadłużenia jest oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, co naraża Miasto na ryzyko stóp procentowych. Ryzyko to od pewnego stopnia ogranicza ostrożna polityka budżetowa Poznania, w ramach której Miasto zazwyczaj planuje wyższe wydatki na odsetki niż faktycznie zapłacone. Około 4% zadłużenia stanowią korzystnie oprocentowane kredyty z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), których ostateczna spłata przypada na lata Tablica 1 Dług i wskaźnik spłaty długu Tablica 2 Zadłużenie bezpośrednie na 3 czerwca 213r. udział (mln zł) (%) Kredyty, z tego: 1.235,9 68,1 - EBI 721,2 39,7 - Inne banki 56,1 27,9 - Preferencyjne 8,6,5 Obligacje 58, 31,9 Razem 1.815,9 1, Źródło: obliczenia Fitch na podstawie budżetów Poznania (mln zł) 2, 1,75 1,5 1,25 1, f 214f 215f f- prognozy Fitch Źródło: obliczenia Fitch na podstawie budżetów Miasta Płynność Zadłużenie (lewa oś) Wskażnik spłaty (prawa oś) (lata) 2 Poznań aktywnie zarządza swoją płynnością. Polityka Miasta zakłada korzystanie z nisko oprocentowanego kredytu w rachunku bieżącym (w kwocie do 5 mln zł), dostępnego w ramach skonsolidowanego rachunku Miasta. Dzięki temu kredytowi Poznań sięga po

4 droższe długoterminowe kredyty dopiero pod koniec roku. Miasto ma także do dyspozycji trzy kredyty krótkoterminowe łącznie na kwotę 15 mln zł; w 212r. maksymalne wykorzystanie tych kredytów wynosiło 68 mln zł i trwało jeden dzień. Fitch spodziewa się, że w średnim okresie Poznań będzie nadal korzystał z kredytów krótkoterminowych, aby zapewnić sobie odpowiednią płynność w trakcie roku. Wolne środki Miasto umieszcza natomiast na lokatach krótkoterminowych, uzyskując dochody z odsetek. Zobowiązania pośrednie Władze Miasta powierzyły spółkom miejskim realizację niektórych dużych projektów infrastrukturalnych (spółce wodno-kanalizacyjnej Aquanet oraz spółce zapewniającej usługi transportu publicznego MPK), które to projekty są częściowo finansowane ze środków unijnych oraz z zadłużenia. W rezultacie Fitch spodziewa się, że zadłużenie pośrednie Miasta będzie rosło w średnim okresie. Może ono wzrosnąć z 1,7 mld zł na koniec 212r. do prawie 1,3 mld zł w 215r. Zadłużenie spółek nie powinno jednak wywierać bezpośredniej presji na budżet Miasta, ponieważ spółki w większości powinny być w stanie obsługiwać je samodzielnie. Miasto nie planuje udzielać poręczeń. Fitch spodziewa się jednak, że może ono udzielać wsparcia spółkom w formie podniesienia kapitału, mimo że Poznań nie przewiduje w krótkim okresie udzielać takiego wsparcia. Poznań posiada 1-procentowe udziały w 9 spółkach (spółka zajmująca się gospodarką odpadami została utworzona w połowie 212r., jej pierwsze sprawozdania finansowe będą dostępne na koniec 213r.) oraz udziały większościowe w 4 spółkach (patrz tabela poniżej). W średnim okresie Miasto może podjąć decyzję o prywatyzacji niektórych spółek, szczególnie tych, które nie wykonują jego podstawowych zadań. Największą spółką jest spółka wodno-kanalizacyjna Aquanet, która realizuje duży projekt inwestycyjny, finansując go częściowo z środków unijnych oraz z zadłużenia. Na koniec 212r. zadłużenie spółki wynosiło 598 mln zł, z czego 7% stanowił kredyt z EBI. Obsługa zadłużenia przez spółkę nie powinna stanowić obciążenia dla budżetu Miasta, ponieważ jest ona w stanie samodzielnie obsługiwać swoje zadłużenie z uwagi na możliwość prawną ustalania taryf dla odbiorców jej usług uwzględniających koszty obsługi długu. W 211r. spółka Termy Maltańskie ukończyła budowę parku wodnego, którą finansowała z poręczonego przez Miasto kredytu EBI w wysokości 182 mln zł. Ponieważ spółka zmniejszyła zakres projektu, w 212r. dokonała wcześniejszej spłaty części kredytu. Na koniec 212r. jej zadłużenie wynosiło 87,5 mln zł. Dotychczas Miasto nie dokonywało żadnych płatności z tytułu poręczenia udzielonego tej spółce. W kwietniu 213r. Miasto wraz z partnerem prywatnym przystąpiło do realizacji projektu obejmującego budowę oraz eksploatację spalarni odpadów komunalnych. Zgodnie z umową partner prywatny zaprojektuje i wybuduje spalarnię odpadów (koszt szacowany na 725 mln zł, z czego 35 mln zł będzie finansowane ze środków UE pozyskanych przez Miasto), a następnie będzie ją eksploatował przez 25 lat. Po ukończeniu budowy spalarni, planowanej w 216r., Miasto będzie płacić partnerowi prywatnemu około 85 mln zł rocznie w latach Środki te będą pochodzić z opłat za gospodarowanie odpadami wnoszonych przez mieszkańców Poznania i okolicznych gmin. 4

5 Tablica 3 Spółki Miasta 1 Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Poznań sp. z o.o Udział Miasta (%) Kapitał własny (mln zł) Sektor ochrony zdrowia Miasto jest organem założycielskim dla czterech jednostek ochrony zdrowia, w tym dwóch szpitali. Sytuacja finansowa tylko jednego z nich jest stosunkowo słaba (w 212r. szpital ten odnotował stratę netto w kwocie 22 mln zł, czyli odpowiadającą kwocie amortyzacji oraz miał 16 mln zł zobowiązań wymagalnych). W średnim okresie szpital ten może wymagać wsparcia ze strony Miasta w formie pożyczek lub poręczeń, aby umożliwić mu pełne wdrożenie trwających obecnie procesów restrukturyzacyjnych. Od 213r. jednostki samorządowe są zobowiązane pokrywać straty (pomniejszone o amortyzację) podległych im jednostek ochrony zdrowia lub przekształcić je w spółki prawa handlowego. Poznań nie planuje przekształcać podległych mu jednostek w ciągu następnych dwóch lat. W 213r. nie musi on również pokrywać strat podległych mu jednostek, jednak w średnim okresie nie można wykluczyć takiej sytuacji w szpitalu, który podlega obecnie restrukturyzacji. Wyniki budżetowe 212 Zadłużenie długoterminowe (mln zł) Suma bilanso wa (mln zł) Zysk/ strata /netto (mln zł) Realizowane inwestycje 1, 457,5 994,1 5,1 8, 18,9 Odnowa taboru tramwajowego i autobusowego oraz budowa zajezdni tramwajowej w latach , 92,6 13,6-1,4,, 2 Wielkopolskie Centrum Wspierania Inwestycji sp. z o.o. 3 Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej 1, 37,6 41,1 -,8,, w Poznaniu S.A. 4 Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki 1, 13,9 23,4 2,9,, Mieszkaniowej S.A. 5 Zakład Naprawy Autobusów sp. z o.o. 1, 5, 5,1,,, 6 Targowiska sp. z o.o. 1, 4,1 4,9,,, 7 Infrastruktura Euro Poznań 212 sp. z o.o. 1, 2,2 2,7,1,, 8 EURO Poznań 212 sp. z o.o. 1, 2,2 2,5,,, 9 Poznańskie Towarzystwo Budownictwa Społecznego sp. z o.o. 99,99 173,3 518,2 7, 211, 27,8 1 Termy Maltańskie sp. z o.o. (aquapark) 99,94 42,4 149,9-4,6 149,3 87,5 Budowa aquaparku zakończona w 211r., finansowana z kredytu EBI. 11 Wielkopolski Rynek Hurtowy MRS sp. z o.o. 84,32 29,8 29,8,,, 12 Aquanet S.A. 71,96 973, ,1 12,2 621,7 597,8 Planowana rozbudowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej w latach Koszt szacowany na 1,1 mld zł, przy współfinansowaniu UE (ok 23 mln zł) oraz z długu (267 mln zł planowane do zaciągnięcia w latach ). Razem 1.62, 1.74, Źródło: Fitch spodziewa się, że Miasto utrzyma dobre wyniki operacyjne w średnim okresie; w latach nadwyżka operacyjna będzie stanowić 1%-11% dochodów operacyjnych. Będzie to wynikało z dobrego zarządzania finansowego w Mieście, podejmowanych przez Poznań w sposób ciągły działań mających na celu racjonalizację wydatków oraz zwiększenie potencjału Miasta w zakresie generowania dochodów. W latach nadwyżka operacyjna powinna być wyższa od obsługi długu, prognozowanej na około 22 mln zł rocznie. 5

6 Zdaniem Fitch elastyczność finansowa Miasta oraz dobre zarządzanie finansowe stanowi pozytywny czynnik ratingu. W rezultacie Poznań jest dobrze przygotowany do przeciwdziałania negatywnym skutkom nieoczekiwanych niekorzystnych zdarzeń, podobnych do tych, jakie miały miejsce w latach W tym okresie Miasto było w stanie utrzymać dobre wyniki operacyjne, pomimo spowolnienia gospodarczego, które negatywnie wpłynęło na jego dochody podatkowe oraz pomimo konieczności poniesienia nieprzewidzianych wydatków. Tablica 4 Wyniki operacyjne (mln zł) Nadwyżka operacyjna (lewa oś) f 214f 215f f- prognozy Fitch Źródło: obliczenia Fitch na podstawie budżetów Miasta Marża operacyjna (prawa oś) (%) Fitch spodziewa się, że w latach wydatki operacyjne Poznania będą rosły w tempie niższym lub zbliżonym do tempa wzrostu dochodów operacyjnych, podobnie jak miało to miejsce w latach W 213r. nadwyżka operacyjna Poznania może wynieść około 28 mln zł i stanowić 11% dochodów operacyjnych. Pozytywny wpływ na tę nadwyżkę będą miały dodatkowe dochody z VAT (prawie 5 mln zł). Po wyłączeniu tych jednorazowych dochodów, marża operacyjna nadal będzie dobra, na poziomie około 1%. Dochody i wydatki o jednorazowym charakterze miały także wpływ na wyniki Miasta w 212r. Miasto otrzymało wówczas 79 mln zł zwrotu VAT od inwestycji, a jednocześnie zapłaciło 5 mln zł odszkodowania za zmianę planów zagospodarowania przestrzennego. Jednak, nawet po wyłączeniu pozycji o jednorazowym charakterze, wyniki operacyjne Miasta były dobre; nadwyżka operacyjna wyniosła 245 mln zł i stanowiła 1,4% dochodów operacyjnych. W związku z tym Fitch spodziewa się, że w latach wyniki budżetowe Poznania będą prawie zbilansowane, dzięki czemu jego zadłużenie ustabilizuje się na obecnym poziomie, wynoszącym około 78% dochodów bieżących. Dochody operacyjne W 212r. dochody operacyjne Miasta wzrosły o 5,6% (5,1% w 211r.) i wyniosły 2,44 mld zł. Gdyby wyłączyć dochody o jednorazowym charakterze (wpływy z VAT), wzrost dochodów operacyjnych wyniósłby 2,2%. Wzrost ten wynikał z rosnących wpływów ze wszystkich źródeł, włączając podatki, transfery bieżące oraz pozostałe dochody operacyjne. Fitch prognozuje, że dochody operacyjne będą rosły w podobnym tempie również w latach , czyli o około 2%-3% rocznie (po wyłączeniu dochodów o jednorazowym charakterze), z uwagi na wciąż niskie tempo wzrostu wpływów podatkowych. Dzięki bogatej i zdywersyfikowanej bazie podatkowej Miast, dochody podatkowe mają największy udział (ponad 5%) w dochodach operacyjnych Poznania. Fitch prognozuje, że dochody Miasta z podatku od osób fizycznych (PIT) będą rosły o około 4% rocznie w latach W związku ze spowolnieniem gospodarczym w 213r. istnieje ryzyko, że dochody z CIT mogą w dalszym ciągu maleć, chociaż pozytywny wpływ na te dochody w bieżącym roku miała zmiana ordynacji podatkowej. Na podstawie tej zmiany 6

7 podatnicy mogli przesunąć płatność ostatniej dwunastej zaliczki na podatek CIT z grudnia 212r. na styczeń 213r. Dochody z CIT mogą zacząć szybciej rosnąć od 214r. w związku z wyższym prognozowanym przez Fitch wzrostem gospodarczym (wzrost o 2,4% w porównaniu do 1,4% w 213r.). Tablica 5 Dochody operacyjne (mln zł) Udział 212 (%) Zmiana 212/211(%) PIT 717,7 731,1 3, 1,9 CIT 1,2 88,2 3,6-11,9 Podatek od nieruchomości 317,8 332,7 13,6 4,7 Pozostałe podatki i opłaty lokalne 177,3 192,5 7,9 8,5 Transfery bieżące 7,5 721,8 29,6 3, Pozostałe dochody operacyjne 296,1 372,4 15,3 25,8 Dochody operacyjne ogółem 2.39, ,7 1, 5,6 Źródło: Obliczenia Fitch na podstawie budżetów Miasta Fitch spodziewa się, że dochody Miasta z podatku od nieruchomości będą rosły o około 4% rocznie w latach na skutek rozwoju bazy podatkowej oraz polityki Miasta, która zakłada utrzymywanie stawek tego podatku na maksymalnym poziomie określonym przez Ministerstwo Finansów i podnoszonym każdego roku o stopę inflacji (wzrost o,9% w 214r.). Wpływy z podatku od nieruchomości zapewniają stale rosnące dochody do budżetu Miasta, bez względu na spowolnienie gospodarcze. Ściągalność tego podatku jest wysoka (około 98% w 212r.). Udział dziesięciu największych podatników w przypisie jest umiarkowany i wynosi około 26%. Fitch przewiduje, że w latach dochody Miasta z transferów bieżących będą rosły w tempie 2%-3% rocznie. Nie zapewniają one jednak Miastu dodatkowej elastyczności finansowej, ponieważ około 72% dochodów z tego źródła stanowi subwencja oświatowa, którą Miasto przeznacza na wydatki w sektorze oświaty (głównie płace nauczycieli). Pozostałą część stanowią głównie dotacje celowe z budżetu państwa. Wydatki operacyjne W 212r. wydatki operacyjne Miasta wzrosły o 5% do 2,17 mld zł. Po wyłączeniu wydatków o jednorazowym charakterze w kwocie 5 mln zł (zapłata odszkodowań), wzrost wydatków operacyjnych wyniósłby 2,5%. Największą presję na budżet Miasta wywierają wydatki na oświatę, pomoc społeczną oraz transport publiczny. Wydatki bieżące na oświatę oraz pomoc społeczną mają zdecydowanie niższy udział w wydatkach operacyjnych Poznania (odpowiednio 37% i 13% w 212r.) niż w wielu innych miastach w Polsce. Tablica 6 Wydatki operacyjne (mln zł) Udział 212 (%) Zmiana 212/211(%) Oświata 762, 81,5 37,4 6,37 Lokalny transport zbiorowy oraz 486,7 487,9 22,5,25 utrzymanie i remonty dróg Pomoc społeczna 278,3 283,9 13,1 2,1 Administracja publiczna 147,2 141,2 6,5-4,9 Wpłaty na część równoważącą 83,1 74,6 3,4-1,27 subwencji ogólnej Pozostałe 35,3 367, 17, 2,22 Wydatki operacyjne ogółem 2.62, ,1 1, 4,97 Źródło: Obliczenia Fitch na podstawie budżetów Miasta W latach wydatki operacyjne Poznania na oświatę rosły o około 6,5% rocznie. Podobny wzrost tych wydatków jest przewidywany także w 213r. w związku z decyzją 7

8 administracji centralnej dotyczącą podwyżek płac nauczycieli (o 3,8% od września 212r.). Udział Poznania w finansowaniu sektora oświaty (powyżej subwencji oświatowej oraz innych dochodów otrzymywanych ze źródeł zewnętrznych) stanowi około 32% i jest niższy niż w innych najbogatszych polskich miastach, takich jak Warszawa, Wrocław czy Gdańsk. Usługi lokalnego transportu zbiorowego są jednym z najbardziej kosztownych zadań Miasta. W 212r. wydatki Poznania na to zadanie wyniosły 37 mln zł (około 17% wydatków operacyjnych ogółem), z czego 41,6% zostało sfinansowane z przychodów ze sprzedaży biletów. W celu ograniczenia udziału Miasta w finansowaniu tych usług, Władze Poznania podniosły ceny biletów w połowie 212r. i w sierpniu 213r. W rezultacie wpływy z biletów mogą wzrosnąć z 14 mln zł w 211r. do ponad 17 mln zł w 213r. Fitch spodziewa się, że wydatki Poznania na usługi transportu publicznego będą dynamicznie rosły w latach , zdecydowanie powyżej stopy inflacji, czemu nie będzie towarzyszył porównywalny wzrost dochodów z biletów. Poznań zamierza jednak optymalizować sieć transportu publicznego w Mieście częściowo poprzez wprowadzenie od 214r. elektronicznej karty aglomeracyjnej. Ponieważ dochody podatkowe Poznania na mieszkańca są znacząco wyższe od średniej krajowej, Miasto jest zobowiązane wpłacać określone kwoty do budżetu państwa (w ramach części równoważącej subwencji ogólnej). Kwoty płacone przez Miasto zależą od wysokości jego dochodów podatkowych otrzymanych dwa lata wcześniej. W 213r. wpłata Poznania wyniesie 65 mln zł w porównaniu do 75 mln zł w 212r., gdy kwota ta stanowiła około 6% jego dochodów podatkowych lub 3,3% wydatków bieżących. Dochody i wydatki majątkowe Fitch spodziewa się, że w latach wydatki majątkowe Poznania będą wynosiły średnio 5 mln zł rocznie, stanowiąc około 15% wydatków ogółem. Będą one zdecydowanie niższe niż w latach , gdy wynosiły 25% wydatków ogółem. Spadek wydatków majątkowych wynika z zakończenia realizacji dużych projektów inwestycyjnych, z których wiele było współfinansowanych ze środków unijnych w ramach perspektywy na lata i dotyczyło EURO212. Projekty te obejmowały modernizację stadionu piłkarskiego oraz modernizację i rozbudowę dróg i linii tramwajowych. Wydatki majątkowe Miasta mogą zacząć ponownie rosnąć wraz z rozpoczęciem realizacji nowych projektów współfinansowanych ze środków UE w ramach perspektywy na lata Zdaniem Fitch proces uruchomienia nowych programów zajmie jednak trochę czasu, a pierwsze środki z kolejnej perspektywy będą dostępne dla jednostek samorządowych najprawdopodobniej nie wcześniej niż od 216r. W latach wydatki majątkowe Miasta będą w ponad 5% finansowane z dochodów majątkowych, głównie z dotacji unijnych, oraz w około 4% z nadwyżki bieżącej. Miasto planuje prywatyzację niektórych spółek miejskich w średnim okresie (w 21r. uzyskało 12 mln zł przychodów z prywatyzacji spółki ciepłowniczej; wpływy te są ujęte w Dochodach majątkowych w Załączniku A). Z uwagi jednak na niepewność powodzenia tego typu transakcji w obecnych warunkach gospodarczych, Fitch nie uwzględnia wpływów z prywatyzacji w swoich prognozach. Największe inwestycje realizowane obecnie przez Miasto to budowa zintegrowanego systemu zarządzania ruchem drogowym - ITS Poznań (koszt szacowany na około 1 mln zł, przy 78% współfinansowaniu ze środków unijnych, przewidywane zakończenie w 215r.), przebudowa węzła komunikacyjnego Rondo Kaponiera (ok. 3 mln zł; 5 mln zł z UE; 215r.) oraz budowa spalarni odpadów komunalnych realizowana w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (ok. 35 mln zł dotacji unijnych przechodzących przez budżet Miasta). 8

9 Władze lokalne W wyniku ostatnich wyborów samorządowych w listopadzie 21r. Prezydent Miasta Pan Ryszard Grobelny został wybrany na czwartą kadencję. Pan Prezydent posiada poparcie swojego ugrupowania (7 miejsc w Radzie Miasta) oraz Platformy Obywatelskiej (17 miejsc). Posiadając stabilną większość w Radzie (24 głosy na 37), Prezydent Miasta uzyskuje akceptację dla proponowanych rozwiązań w zakresie realizacji zadań bieżących oraz inwestycyjnych, a także podwyżek stawek podatków lokalnych i opłat za usługi świadczone przez Miasto. Władze Poznania kontynuują dotychczas prowadzoną politykę rozwoju Miasta. Do priorytetów należy dalszy rozwój infrastruktury z wykorzystaniem dotacji unijnych, co znajduje odzwierciedlenie w wysokich wydatkach majątkowych Poznania. Miasto konsekwentnie realizuje politykę mającą na celu zwiększenie możliwości generowania dochodów poprzez takie działania jak tworzenie wizerunku Poznania, jako atrakcyjnego miejsca do zamieszkania, studiowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej; pozyskiwanie dotacji unijnych oraz z budżetu państwa na realizowane projekty, jak również podnoszenie co roku stawek podatków i opłat lokalnych. Władze Poznania zamierzają kontynuować tę politykę w średnim okresie. Miasto konsekwentnie podejmuje działania mające na celu racjonalizację wydatków operacyjnych oraz zwiększanie efektywność realizowanych zadań. Poznań jest znany z podejmowanych w sposób ciągły prób opracowania innowacyjnych i bardziej skutecznych metod realizacji zadań publicznych, o czym świadczy wspomniany wcześniej projekt partnerstwa publiczno-prywatnego przy współfinansowaniu ze środków unijnych, który jest pierwszym tego rodzaju projektem realizowanym w Polsce. Gospodarka Liczący około 551. mieszkańców Poznań jest stolicą województwa wielkopolskiego oraz jednym z głównych centrów gospodarczych Polski. Miasto jest również ważnym centrum kultury i nauki. Jest tu zlokalizowanych 28 uczelni wyższych (w tym 8 uczelni publicznych), w których uczy się łącznie około 13. studentów. Poznań jest drugim najbogatszym miastem w Polsce o zdywersyfikowanej gospodarce lokalnej. PKB Poznania stanowi 29,5% PKB województwa oraz 2,8% PKB kraju. PKB na mieszkańca Miasta jest dwukrotnie wyższy od średniej krajowej. Na koniec 212r. stopa bezrobocia w Poznaniu wyniosła 4,2% i była najniższa spośród miast w Polsce (Warszawa 4,4%, Katowice 5,2%, Gdańsk 6,4%). Miasto jest atrakcyjna dla inwestorów z uwagi na położenie geograficzne, dobre połączenia komunikacyjne (autostrada A-2 przecinającą Polskę od wschodu na zachód), wysoko wykwalifikowanych pracowników, międzynarodowy port lotniczy oraz Międzynarodowe Targi Poznańskie. Poznań jest także popularnym kierunkiem turystycznym. Wszystkie te czynniki w sposób pozytywny wpływają na dochody podatkowe Miasta. W gospodarce Miasta dominuje sektor usług, który generuje 73% Wartości Dodanej Brutto (WDB, 211r.) i zatrudnia około 75% pracujących. Liczba firm zarejestrowanych w Mieście rosła w ciągu ostatnich pięciu lat, średnio o 2.3 firm rocznie. W 212r. w Poznaniu było zarejestrowanych około 12.5 podmiotów, tj. 26% wszystkich zarejestrowanych w województwie oraz około 2,6% wszystkich w Polsce. Pod względem liczby podmiotów na 1. mieszkańców Poznań zajmuje drugie, po Warszawie, miejsce w Polsce (186 podmiotów w 212r. w porównaniu ze średnią krajową wynoszącą 13). Poznań wyróżnia wysoka liczba inwestycji w obszarze centrów usług wspólnych, szczególnie Business Process Offshoring oraz Information Technology Offshoring, a także badań i rozwoju. 9

10 Sektor przemysłowy jest bardzo dobrze rozwinięty i zdywersyfikowany. Poznań stanowi znaczący ośrodek przemysłów motoryzacyjnego, elektromaszynowego, spożywczego, farmaceutycznego, meblarskiego. Istotne znaczenie ma produkcji wyrobów z drewna, papieru, skóry oraz przemysł tekstylny. W mieście prowadzą działalność duże firmy międzynarodowe, m.in. takie jak Beiersdorf (kosmetyki oraz centrum logistyczne), Bridgestone (opony samochodowe oraz SSC), Carlsberg (SSC), Ciber (SSC), Exide Technologies (akumulatory oraz SSC), Franklin Templeton Investments (SSC), GlaxoSmithKline (farmaceutyki oraz SSC), Grace (SSC), IKEA (handel oraz SSC), Kennametal (SSC), MAN (SSC), Mars (guma do żucia), Mentor Graphics (SSC), Metro (handel), Microsoft (SSC), Propex Global (SSC), Roche (SSC), SABMiller (branża piwowarska), Samsung (SSC), Siemens (SSC), SKF (łożyska toczne), Telcordia (SSC), Unilever (koncentraty spożywcze oraz SSC), Volkswagen (samochody), Wikia (SSC), Zeiss (SSC). W latach liczba ludności Miasta spadała o około 2. osób rocznie z powodu ujemnego salda migracji przy jedynie nieznacznie dodatnim przyroście naturalnym. Mieszkańcy decydują się na osiedlenie poza granicami Miasta i dojeżdżanie do pracy w Poznaniu, o czym świadczy rosnąca liczba ludności w obszarze metropolitarnym, obejmującym Poznań i okoliczne gminy. 1

11 Załącznik A Tablica Podatki 1.218, , 1.176,6 1.25, ,4 Transfery otrzymane (dotacje i subwencje) 62,4 629,1 678, 7,5 721,8 Opłaty i pozostałe dochody operacyjne 283,5 398,3 343,5 44, 484,5 Dochody operacyjne 2.14, , ,1 2.39, ,7 Wydatki operacyjne , ,1-2.42,7-2.62, ,1 Nadwyżka operacyjna 485,8 33,3 155,4 247,1 273,6 Dochody finansowe 24,4 13, 8,1 5,8 13,1 Odsetki zapłacone -37, -29,2-31,5-54,1-94,7 Nadwyżka bieżąca 473,2 287,1 132, 198,8 192, Dochody majątkowe 247,6 155,3 356,3 156,2 32,1 Wydatki majątkowe -684,4-769, -872,6-945,4-594,6 Bilans majątkowy -436,8-613,7-516,3-789,2-292,5 Nadwyżka (Deficyt) przed obsługą zadłużenia 36,4-326,6-384,3-59,4-1,5 Nowe zadłużenie 29,3 375,6 545,6 778,4 247,9 Spłata zadłużenia -128,9-99,9-151,5-177,4-169,2 Zmiana zadłużenia netto -99,6 275,7 394,1 61, 78,7 Wynik budżetu ogółem -63,2-5,9 9,8 1,6-21,8 Zadłużenie Krótkoterminowe,,,, 128,3 Długoterminowe 54,2 78, 1.174, , ,5 Zadłużenie bezpośrednie 54,2 78, 1.174, , ,9 + Inne zobowiązania dłużne,,,,, Zadłużenie ogółem 54,2 78, 1.174, , ,9 - Wolne środki 117,5 67,1 77,5 68,1 49,4 Zadłużeniem ogółem netto 386,7 712,9 1.96,6 1.77, 1.84,5 + Udzielone poręczenia - 22,6 182, 182, 127,8 + Zadłużenie spółek komunalnych oraz SPZOZ-ów 665,3 626,2 733,4 883,7 946,2 (bez poręczeń) Ogółem zadłużenie i zobowiązania pośrednie netto 1.52, 1.559,7 2.12, 2.772, ,5 Memo do zadłużenia bezpośredniego (%) udział zadłużenia w walutach obcych (%) udział emisji w zadłużeniu ogółem (%) 86,1 44, 46,1 39,7 31,3 udział zadłużenia o oprocentowaniu stałym (%) ,3 Źródło: Fitch na podstawie budżetów Miasta 11

12 Załącznik B Tablica Wskaźniki budżetowe Nadwyżka operacyjna/ Dochody operacyjne (%) 23,8 13,69 7,7 1,7 11,22 Nadwyżka bieżąca/ Dochody bieżące a (%) 22,22 12,88 5,98 8,59 7,83 Nadwyżka (deficyt) przed obsługą zadłużenia/ Dochody ogółem b (%) 1,53-13, ,89-3,65 Wynik budżetu ogółem/ Dochody ogółem (%) -2,66-2,14,38,43 -,79 Wzrost dochodów operacyjnych (% zmiana w ciągu roku) b.d. 5,25 -,78 5,7 5,59 Wzrost wydatków operacyjnych (% zmiana w ciągu roku) b.d. 18,1 6,83,97 4,97 Wzrost nadwyżki bieżącej (% zmiana w ciągu roku) b.d. -39,33-54,2 5,61-3,42 Wskaźniki zadłużenia Wzrost zadłużenia bezpośredniego (% zmiana w ciągu roku) b.d. 54,7 5,53 51,19 4,43 Odsetki zapłacone/ Dochody operacyjne (%) 1,76 1,32 1,43 2,34 3,88 Nadwyżka operacyjna/ Odsetki zapłacone (wielokrotność) 13,1 1,4 4,9 4,6 2,9 Obsługa zadłużenia bezpośredniego/ Dochody bieżące (%) 7,79 5,79 8,29 1, 1,76 Obsługa zadłużenia bezpośredniego/ Nadwyżka operacyjna (%) 34,15 42,57 117,76 93,69 96,45 Zadłużenie bezpośrednie/ Dochody bieżące (%) 23, ,22 76,66 75,61 Zadłużenie ogółem/ Dochody bieżące (%) 23, ,22 76,66 75,61 Zadłużenie bezpośrednie/ Nadwyżka bieżąca (lata) 1,1 2,7 8,9 8,9 9,7 Ogółem zadłużenie i zobowiązania pośrednie netto/ Dochody bieżące (%) 49,41 69,99 91,2 119,75 117,4 Zadłużenie ogółem/ Nadwyżka bieżąca (lata) 1,1 2,7 8,9 8,9 9,7 Zadłużenie bezpośrednie/ PKB (%) 3,86 4,31 5,7 - - Zadłużenia bezpośrednie na mieszkańca (PLN) Wskaźniki dochodów Dochody operacyjne/ Planowane dochody operacyjne (%) b.d. 95,42 1,4 12,54 99,91 Dochody podatkowe/ Dochody operacyjne (%) 57,91 53,62 53,53 52,18 5,54 Podatki lokalne/ Dochody podatkowe ogółem 32,16 3,7 33,27 32,13 33,52 Otrzymane transfery bieżące/ Dochody operacyjne (%) 28,62 28,4 3,84 3,33 29,6 Dochody operacyjne/ Dochody b ogółem (%) 88,56 92,94 85,78 93,45 88,55 Dochody b na mieszkańca (PLN) Wskaźniki wydatków Wydatki operacyjne/ Planowane wydatki operacyjne (%) b.d. 95,99 97,1 97,86 13,1 Wydatki na wynagrodzenia/ Wydatki operacyjne (%) 35,2 32,67 32,4 38,75 38,74 Transfery bieżące/ Wydatki operacyjne (%) 18,11 17,3 16,19 12,14 11,6 Wydatki majątkowe/ Planowane wydatki majątkowe (%) b.d. 69,44 84,23 93,39 79,98 Wydatki majątkowe/ Wydatki ogółem (%) 27,72 27,37 28,17 29,19 19,67 Wydatki majątkowe/ Lokalny PKB (%) 3,37 3,4 3, Wydatki na mieszkańca (PLN) Finansowanie wydatków majątkowych Nadwyżka bieżąca/ Wydatki majątkowe (%) 69,14 37,33 15,13 21,3 32,29 Dochody majątkowe/ Wydatki majątkowe (%) 36,18 2,2 4,83 16,52 5,81 Zmiana zadłużenia netto/ Wydatki majątkowe (%) -14,55 35,85 45,16 63,57 13,24 a wraz z dochodami finansowym b bez nowego zadłużenia b.d. brak danych Źródło: Fitch na podstawie budżetów Miasta 12

13 Finanse Publiczne Załącznik C Grupa porównawcza Nadwyżka operacyjna % dochodów operacyjnych Nadwyżka (Deficyt) % dochodów ogółem Podatki % dochodów operacyjnych Wydatki majątkowe % wydatków ogółem Mediana dla grupy posiadającej rating na poziomie A- Zadłużenie do nadwyżki bieżacej (w latach) 211 Obsługa długu do nadwyżki operacyjnej (%) 211 Rzym (BBB+) Poznań (A-) Szczecin (BBB+) Gdańsk (BBB+) Pisa (BBB+) Katowice (A-) Mediana (A) Poznań (A-) Rzym (BBB+) Pisa (BBB+) Szczecin (BBB+) Katowice (A-) Gliwice (BBB+) Mediana (A)

14 Powyższe ratingi zostały nadane na zlecenie emitenta, i w związku z tym Fitch otrzymał wynagrodzenie za ich nadanie. WSZYSTKIE RATINGI FITCH PODLEGAJĄ PEWNYM OGRANICZENIOM ORAZ WYŁĄCZENIOM ODPOWIEDZIALNOŚCI. PROSIMY O ZAPOZNANIE SIĘ Z TYMI OGRANICZENIAMI I WYŁĄCZENIAMI ODPOWIEDZIALNOŚCI NA STRONIE FITCH: PONADTO, NA STRONIE AGENCJI ZNAJDUJĄ SIĘ PUBLICZNIE DOSTĘPNE DEFINICJE RATINGÓW ORAZ ZASADY ICH STOSOWANIA. OPUBLIKOWANE TAM RATINGI, KRYTERIA ORAZ METODYKI SĄ W KAŻDEJ CHWILI DOSTĘPNE. NA STRONIE AGENCJI W SEKCJI CODE OF CONDUCT ZNAJDUJĄ SIĘ DOKUMENTY: CODE OF CONDUCT, CONFIDENTIALITY, CONFLICTS OF INTEREST, AFFILIATE FIREWALL, COMPLIANCE, A TAKŻE INNE ODPOWIEDNIE DOKUMENTY DOTYCZĄCE POLITYK I PROCEDUR STOSOWANYCH PRZEZ FITCH. FITCH MÓGŁ RÓWNIEŻ ZREALIZOWAĆ INNĄ, DOZWOLONĄ POD OBECNYMI REGULACJAMI, USŁUGĘ TEMU OCENIANEMU EMITENTOWI LUB POWIĄZANYM Z NIM PODMIOTOM TRZECIM. DALSZE INFORMACJE DOTYCZĄCE TEJ USŁUGI RATINGOWEJ, DLA KTÓREJ ANALITYK WIODĄCY JEST UMIEJSCOWIONY W PODMIOCIE ZAREJESTROWANYM W UE, MOŻNA ZNALEŹĆ NA STRONIE EMITENTA NA STRONIE INTERNETOWEJ FITCH. Copyright 214 Fitch, Inc., Fitch Ratings Ltd. i jego podmioty zależne. One State Street Plaza, NY, NY 14. Telefon: , (212) Fax: (212) Kopiowanie lub wykorzystywanie w całości lub w części bez zgody jest zabronione. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wszystkie informacje zamieszczone w tym raporcie opierają się na informacjach od emitentów, innych dłużników i organizatorów, lub innych źródłach, które Fitch uważa za wiarygodne. Fitch nie przeprowadza audytu ani nie weryfikuje prawdziwości i dokładności tych informacji. W związku z tym informacje zawarte w tym raporcie są prezentowane w oryginalnej postaci, bez żadnych gwarancji. Rating nadany przez Fitch jest opinią o wiarygodności kredytowej papieru wartościowego. Rating nie odzwierciedla ryzyka poniesienia strat na skutek innych ryzyk niż ryzyko kredytowe chyba, że ryzyka takie zostały dokładnie przedstawione. Fitch nie jest zaangażowany w oferowanie lub sprzedaż jakichkolwiek papierów wartościowych. Raport prezentujący rating nadany przez Fitch nie jest prospektem ani nie zastępuje informacji zebranych, sprawdzonych i przedstawianych inwestorom przez emitenta i jego agenta w związku ze sprzedażą papierów dłużnych. Ratingi mogą być zmienione, zawieszone lub wycofane w każdej chwili z różnych powodów i jest to suwerenna decyzja Fitch a. Fitch nie oferuje żadnego doradztwa inwestycyjnego. Ratingi nie stanowią rekomendacji kupna, sprzedaży lub trzymania jakichkolwiek papierów wartościowych. Ratingi nie komentują poprawności cen rynkowych, przydatności jakiegokolwiek papieru wartościowego dla danego inwestora, charakterystyki zwolnień podatkowych lub zobowiązań podatkowych związanych z płatnościami z danym papierem wartościowym. Fitch otrzymuje wynagrodzenie od emitentów, ubezpieczycieli, gwarantów, innych instytucji oraz organizatorów za usługi ratingowe. Opłaty te zazwyczaj zamykają się w przedziale od 1. USD do 75. USD (lub równowartości tej kwoty w innych walutach) za emisję. W niektórych wypadkach Fitch ocenia wszystkie lub dużą część emisji danego emitenta, lub ubezpieczonych lub gwarantowanych przez danego ubezpieczyciela lub gwaranta, w ramach jednej opłaty rocznej. Taka opłata kształtuje się w przedziale od 1. USD do 1.5. USD (lub równowartość tej kwoty w innych walutach). Nadanie, publikacja i dystrybucja ratingu przez Fitch nie stanowi zgody Fitch a do używania jego nazwy w roli eksperta w związku z jakąkolwiek rejestracją w ramach przepisów o publicznym obrocie papierów wartościowych w USA, ustawy Financial Services and Markets Act z 2 roku w Wielkiej Brytanii lub podobnych praw i regulacji w każdym innym państwie. Z powodu relatywnej efektywności elektronicznej publikacji i dystrybucji, analizy Fitch mogą być dostępne dla prenumeratorów tych wersji do 3 dni wcześniej niż dla prenumeratorów wersji drukowanej. 14