Co to jest stowarzyszenie zwyk³e?

Transkrypt

1 Co to jest stowarzyszenie zwyk³e? Co to jest stowarzyszenie zwyk³e? Jak siê je tworzy i jak dzia³a? Stowarzyszenie zwyk³e jest okre lane jako "uproszczona formu³a stowarzyszenia". Nie ma ono osobowo ci prawnej. Realizuje cel spo³eczny, w oparciu o uchwalony regulamin. Stowarzyszenia zwyk³e nie rejestruj± siê w Krajowym Rejestrze S±dowym, tylko u starosty. Stowarzyszenia zwyk³e: - maj± prostsz± strukturê organizacyjn±; - nie maj± osobowo ci prawnej; - wi± ± siê z mniej zawi³ymi formalno ciami przy zak³adaniu; - maj± ograniczone ¼ród³a finansowania - mog± to byæ tylko sk³adki cz³onkowskie. Za³o enie stowarzyszenia zwyk³ego Stowarzyszenie zwyk³e mog± utworzyæ co najmniej 3 osoby fizyczne (art ustawy Prawo o stowarzyszeniach). Osoby prawne (np. firmy, inne organizacje) nie mog± byæ za³o ycielami ani cz³onkami stowarzyszenia zwyk³ego. Osoby zak³adaj±ce stowarzyszenie zwyk³e, decyduj±, jaka bêdzie nazwa stowarzyszenia i po co ono powstaje (jaki jest jego cel). Ustalaj± te, gdzie stowarzyszenie ma swoj± siedzibê jaki ma teren dzia³ania oraz okre laj± regulamin dzia³alno ci (dokument ten pe³ni tak± rolê, jak statut w stowarzyszeniu zarejestrowanym). Wybieraj± równie przedstawiciela, który bêdzie reprezentowa³ stowarzyszenie. Nastêpnie zg³aszaj± (pisemnie) utworzenie stowarzyszenia do organu nadzoruj±cego - zwykle jest to wydzia³ spraw obywatelskich w starostwie powiatowym, w³a ciwym ze wzglêdu na siedzibê stowarzyszenia. Aby stowarzyszenie zosta³o wpisane do ewidencji starosty musi z³o yæ u niego odpowiednie dokumenty. Jakie? O to najlepiej zapytaæ we w³a ciwym dla siedziby organizacji starostwie. Najczê ciej wymagane dokumenty to:

2 - wniosek o wpisanie do ewidencji stowarzyszeñ; we wniosku powinny byæ: data jego sporz±dzenia, nazwa organu, do którego jest kierowany (czyli starosty), adres siedziby stowarzyszenia, numer telefonu kontaktowego do przedstawiciela, podpis przedstawiciela; - regulamin dzia³alno ci (3 egzemplarze). Jak wynika ze stron internetowych wielu urzêdów powiatowych zazwyczaj ±daj± one tak e nastêpuj±cych dokumentów: - protokó³ z zebrania za³o ycielskiego podpisany przez przewodnicz±cego zebrania i protokolanta wraz z za³±cznikami: uchwa³± o powo³aniu organizacji, uchwa³± o zatwierdzeniu regulaminu dzia³alno ci, uchwa³± o powo³aniu 3- osobowego komitetu za³o ycielskiego wraz z umocowaniem do wszelkich czynno ci zwi±zanych z wpisem do ewidencji; - lista za³o ycieli, zawieraj±ca: imiê i nazwisko, datê i miejsce urodzenia, adres zamieszkania, w³asnorêczny podpis (czasami wymagany jest te numer PESEL); - lista obecno ci na zebraniu za³o ycielskim (za³o yciele i osoby bior±ce udzia³ w zebraniu). Starostwo ma na odpowied¼ 30 dni od dnia z³o enia wniosku. Starosta - je li nie ma uwag i zastrze eñ co do celu powstania stowarzyszenia - wpisuje je do swojej ewidencji stowarzyszeñ. Je li w ci±gu tych 30 dni starostwo powiatowe nie zaka e dzia³alno ci stowarzyszenia (np. z powodu niezgodno ci regulaminu z przepisami prawa) mo e ono rozpocz±æ dzia³alno æ. Zawi±zanie stowarzyszenia zwyk³ego jest prostszym, ni utworzenie stowarzyszenia zarejestrowanego w KRS, sposobem na podjêcie i prowadzenie formalnej dzia³alno ci spo³ecznej. Ale wi± e siê te z pewnymi ograniczeniami. Mówi±c jêzykiem prawnym: stowarzyszenie zwyk³e nie jest podmiotem praw i obowi±zków w zakresie prawa cywilnego (nie ma zdolno ci prawnej) oraz nie ma zdolno ci do czynno ci prawnych. W praktyce oznacza to, e np. nie mo e zawieraæ umów o przyznaniu dotacji, czy o wykonaniu zadania publicznego lub innej us³ugi. Stowarzyszenia zwyk³e nie mog±:

3 - powo³ywaæ swoich oddzia³ów terenowych, - ³±czyæ siê w zwi±zki stowarzyszeñ, - zrzeszaæ osób prawnych (np. innych stowarzyszeñ, firm itp.), - prowadziæ dzia³alno ci gospodarczej, - przyjmowaæ darowizn, spadków, zapisów, otrzymywaæ dotacji, korzystaæ z ofiarno ci publicznej. Finansowanie Jedynym ¼ród³em finansowania dzia³alno ci stowarzyszenia zwyk³ego s± sk³adki jego cz³onków (s± to jedyne dozwolone przez prawo przychody stowarzyszeñ zwyk³ych). Sk³adki cz³onkowskie s± zwolnione z podatku dochodowego od osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 40 Ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych). Zdolno æ s±dowa Stowarzyszenie zwyk³e nie ma osobowo ci prawnej, ale jest organizacj± spo³eczn± i w zwi±zku z tym ma zdolno æ s±dow±. Oznacza to, e mo e wystêpowaæ przed s±dem jako strona, w sprawach zwi±zanych z celami zapisanymi w swoim regulaminie (art. 64 k.p.c.). Nadzór zewnêtrzny Organem nadzoru dla stowarzyszenia zwyk³ego, tak jak dla stowarzyszenia zarejestrowanego w KRS, jest starosta lub prezydent miasta, je li stowarzyszenie ma siedzibê w mie cie na prawach powiatu.

4 Obowi±zki stowarzyszenia zwyk³ego Stowarzyszenie zwyk³e musi uzyskaæ numer REGON, NIP oraz musi za³o yæ konto bankowe i sk³adaæ sprawozdania. Wiêcej o tych formalno ciach czytaj tutaj: poradnik.ngo.pl/x/ Czy stowarzyszenie zwyk³e (czyli takie, które nie jest zarejestrowane w KRS, ale zosta³o zg³oszone do starostwa) musi mieæ NIP i REGON? Stowarzyszenie zwyk³e jest prostsz± form± stowarzyszenia, nie wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze S±dowym (nie ma osobowo ci prawnej), a jedynie w rejestrze prowadzonym przez starostê powiatu na terenie, którego ma siedzibê. Taka prostsza formu³a nie oznacza jednak, e nie ma innych obowi±zków, którym podlegaj± pozosta³e organizacje. W zwi±zku z tym, e przepisach obowi±zuj±cych organizacje nie ma wy³±czenia dla stowarzyszeñ zwyk³ych, powinny one, tak samo jak inne podmioty, mieæ w³asny numer REGON i NIP. Z tym te wi± ± siê okre lone obowi±zki sprawozdawcze, np. wobec urzêdu skarbowego (obowi±zek sk³adania zeznania podatkowego - formularz CIT-8 wraz w CIT-8/O i sprawozdania finansowego). I nie bêdzie tu mia³o znaczenia, e stowarzyszenie zwyk³e nie zatrudnia lub nigdy nie zatrudni pracowników, a jedynym ¼ród³em dochodu s± sk³adki cz³onkowskie. REGON Stowarzyszenie zwyk³e ma obowi±zek uzyskania numeru REGON, jak to zrobiæ wiêcej czytaj tutaj: Kiedy ju mamy numer REGON mo emy wyst±piæ o NIP. NIP Stowarzyszenie zwyk³e ma obowi±zek uzyskania numeru NIP, jak to zrobiæ - wiêcej czytaj tutaj: Czy organizacja musi mieæ numer REGON? Jak i kiedy siê go uzyskuje? Ka da nowo zarejestrowana w KRS organizacja musi dodatkowo uzyskaæ numer REGON. Ma te obowi±zek informowaæ o zmianie danych, które zg³osi³a do rejestru REGON (np. o zmianie siedziby).

5 REGON to krajowy rejestr urzêdowy podmiotów gospodarki narodowej. Numer REGON jest informacj± o organizacji, s³u ±c± przede wszystkim do: - identyfikacji ró nych podmiotów wpisywanych do ró nych rejestrów i systemów informacyjnych administracji publicznej; - ujednoliceniu sposobu opisywania podmiotów; - dostarczeniu ogólnej charakterystyki dzia³aj±cych podmiotów; - tworzenia baz adresowych dzia³aj±cych podmiotów; - tworzenia baz potrzebnych do badañ statystycznych. Numer REGON bêdzie potrzebny organizacji w kontaktach z ró nymi urzêdami i instytucjami (np. przy ubieganiu siê numer NIP, przy wype³nianiu wniosku o dotacjê, przy podpisywaniu umów z ró nymi kontrahentami np. na dostarczenie Internetu). Wniosek o numer REGON sk³ada siê w urzêdzie statystycznym (lub jego oddziale), w³a ciwym ze wzglêdu na siedzibê organizacji. Wniosek mo na te przes³aæ poczt±. Mamy na to 14 dni od daty rejestracji w KRS. Organizacja wype³nia formularz wniosku RG-1. Wniosek RG-1 jest dostêpny m.in.: na stronie internetowej GUS ( w urzêdach statystycznych i ich oddzia³ach w województwie (na terenie którego organizacja ma siedzibê) oraz w KRS. Na stronie znajduje siê wniosek RG-1 i szczegó³owa instrukcja jak wype³niæ wniosek. Do wniosku nale y do³±czyæ wypis lub wyci±g z KRS. REGON jest wydawany w ci±gu 7 dni od daty otrzymania formularza RG-1 przez urz±d statystyczny. Z³o enie formularza osobi cie w urzêdzie statystycznym lub jego oddziale daje mo liwo æ uzyskania za wiadczenia o numerze REGON "od rêki". UWAGA! Je eli stowarzyszenie/fundacja sk³ada w KRS wniosek o wpis do rejestru przedsiêbiorców do dokumentów rejestrowych do³±cza równie wniosek o nadanie numeru REGON - formularz RG-1. I dalej to s±d niezw³ocznie po

6 zarejestrowaniu organizacji (najdalej w ci±gu 3 dni roboczych), prze le wniosek do urzêdu statystycznego województwa, na terenie którego mie ci siê siedziba organizacji wraz z odpisem postanowienia o wpisie i za wiadczeniem o dokonaniu wpisu. Po uzyskaniu REGON-u organizacja obowi±zana jest z³o yæ wniosek o wpis tego numeru do KRS. Poza numerem REGON fundacja/stowarzyszenie powinny te za³o yæ konto bankowe oraz uzyskaæ, w urzêdzie skarbowym w³a ciwym ze wzglêdu na siedzibê, numer NIP. Podstawa prawna Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439), art Rozporz±dzenie Rady Ministrów z dnia 27 lipca 1999 r. sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i za wiadczeñ oraz szczegó³owych warunków i trybu wspó³dzia³ania s³u b statystyki publicznej z innymi organami prowadz±cymi urzêdowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (Dz. U. z 1999 r. Nr 69, poz. 763 z pó¼n. zm.) Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze S±dowym (Dz. U. z 2001 r., Nr 17, poz. 209 z pó¼n. zm.), art. 19b Pliki do pobrania - formularz_rg-1.pdf (.pdf bajtów) - formularz_rg_rd_zal_rg1.pdf (.pdf bajtów) Czy ka da organizacja musi mieæ numer NIP? Jak i kiedy siê go uzyskuje? Ka de stowarzyszenie i fundacja musi mieæ Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP). Nie ma tu znaczenia czy organizacja prowadzi dzia³alno æ gospodarcz± czy te to, e nie zatrudnia pracowników. NIP s³u y do identyfikacji podmiotów prowadz±cych dzia³alno æ i musimy go mieæ nawet, je eli dochody organizacji

7 pochodz± tylko ze sk³adek cz³onkowskich lub przez jaki czas nie mamy adnych dochodów. Zg³oszenie NIP-2 jest ostatnim etapem rejestracji - okre lamy w nim datê rozpoczêcia dzia³alno ci. Numer NIP jest potrzebny organizacji w kontaktach z ró nymi urzêdami i instytucjami (np. przy ubieganiu siê numer NIP, przy wype³nianiu wniosku o dotacjê, przy podpisywaniu umów z ró nymi kontrahentami np. na dostarczenie Internetu). Rozpoczynamy dzia³alno æ z dniem, który zadeklarujemy w zg³oszeniu NIP-2 (mo e byæ pó¼niejsza ni samo zg³oszenie). Zg³oszenie powinno byæ z³o one nie pó¼niej ni 7 dni od rozpoczêcia dzia³alno ci. O numer NIP wystêpujemy do w³a ciwego urzêdu skarbowego, w³a ciwego dla siedziby organizacji. Sk³adamy wype³niony druk zg³oszenia NIP-2. W niektórych urzêdach skarbowych wymagane s± dodatkowe za³±czniki, np. za wiadczenie o nadaniu numeru REGON, wyci±g z KRS, umowa na u ytkowanie lokalu, statut. W zwi±zku ze zmian± przepisów praktyka w tym wzglêdzie bywa ró na, warto wiêc przed z³o eniem wniosku uzyskaæ informacjê bezpo rednio w swoim urzêdzie skarbowym. Na numer NIP czeka siê oko³o 2-3 tygodni. UWAGA! Je eli nowopowstaj±ce stowarzyszenie/fundacja rejestruj±c siê w w KRS jednocze nie rejestruje tak e dzia³alno æ gospodarcz± to korzysta z zasady tzw. jednego okienka, co oznacza, e wniosek o nadanie numeru REGON i NIP sk³ada razem z wnioskiem o rejestracjê w KRS. Fundacje nieprowadz±ce dzia³alno ci gospodarczej nie mog± skorzystaæ z takiego u³atwienia i zarówno o REGON, jak i o NIP musz± postaraæ siê dopiero po otrzymaniu wpisu do KRS tak jak to opisali my powy ej. Informacje na ten temat czytaj tutaj: Po uzyskaniu NIP-u organizacja obowi±zana jest z³o yæ wniosek o wpis tego numeru do KRS. Organizacja ma te obowi±zek informowaæ o zmianie danych, które zg³osi³a przy ubieganiu siê o NIP (np. o zmianie siedziby, sk³adu organów w³adzy, nowym rachunku bankowym). Podstawa prawna Ustawa z dnia 13 pa¼dziernika 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i p³atników (Dz. U. z 2004 r., Nr 269, poz z pó¼n. zm.), art. 2 ust. 1 i art. 5-6

8 Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze S±dowym (Dz. U. z 2001 r., Nr 17, poz. 209 z pó¼n. zm.), art. 19b Pliki do pobrania - formularz_nip_2.pdf (.pdf bajtów)