ProGea Consulting, ul. Henryka Pachońskiego 9, Kraków, progea.pl,

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ProGea Consulting, ul. Henryka Pachońskiego 9, Kraków, progea.pl,"

Transkrypt

1 7 Zakład Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa, Instytut Zarządzania Zasobami Leśnymi, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al. 9 Listopada 46, 3 45 Kraków, p.wezyk@ur.krakow.pl, m.szostak@ur.krakow.pl, p.hawrylo@ur.krakow.pl, m.ratajczak@ur.krakow.pl Zakład Ekologii Lasu i Rekultywacji, Instytut Ekologii i Hodowli Lasu, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al. 9 Listopada 46, 3 45 Kraków, wkrzak@ar.krakow.pl, rlpajak@cyf-kr.edu.pl 3 ProGea Consulting, ul. Henryka Pachońskiego 9, 3 3 Kraków, marcin.pierzchalski@ progea.pl, piotr.szwed@progea.pl Abstrakt. Poniższe badania dotyczą określenia charakterystyki morfometrycznej i struktury przestrzennej roślinności porastającej zrekultywowany obszar KWB Bełchatów. Zaprezentowano możliwości wykorzystania danych, pochodzących z lotniczego skanowania laserowego (ALS) dla zrealizowania obiektywnej oceny struktury przestrzennej roślinności, tj. jej różnorodności w pionowej i poziomej budowie. Na podstawie przetworzonych danych ALS wygenerowano NMT, a także modele NMPT i pochodny znmpt. Wykorzystując NMT, analizowano wybrane parametry i cechy morfometrii terenu. W automatycznym procesie analiz NMPT i znmpt wyznaczono! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

2 parametry, takie jak: wysokość, zwarcie, współczynnik penetracji światła, objętość koron czy powierzchnia D i 3D koron. Słowa kluczowe:. Wprowadzenie W wyniku działalności wydobywczej krajobraz naturalny w otoczeniu eksploatowanych obiektów zostaje całkowicie zmieniony powstają wielkoobszarowe tereny bezglebowe w formie zwałowisk i wyrobisk. Konieczne staje się objęcie terenów przekształconych monitoringiem i rekultywacją w celu powstrzymania degradacji środowiska oraz odtworzenia warunków przyrodniczych i użytkowych tych obszarów. Wiąże się to z ciągłą potrzebą posiadania precyzyjnych danych geometrycznych i atrybutowych, które mogą zostać zintegrowane w Systemie Informacji Geograficznej (ang. Geographic Information System, GIS) dla generowania nowej informacji z wykorzystaniem analiz przestrzennych D i 3D. Wyniki analiz mogą być wizualizowane w postaci map cyfrowych i stosowane w modelowaniu w celu podejmowania decyzji o zabiegach i czynnościach w procesie zarządzania środowiskiem. Dla pozyskania geodanych poza badaniami terenowymi, które prowadzi się tradycyjnymi metodami, stosuje się zdjęcia i ortofotomapy lotnicze (kompozycje RGB lub CIR, ang. color infrared), pomiary GNSS, zobrazowania z bezzałogowych statków latających (UAV), teledetekcyjne zobrazowania satelitarne czy też od kilku lat technologię LiDAR (ang. Light Detection and Ranging), w tym lotniczy (ang. airborne laser scanning, ALS), naziemny (statyczny, ang. terrestrial laser scanning, TLS) oraz mobilny skaning laserowy (MLS). Wykorzystanie technologii ALS to głównie modelowanie Numerycznego Modelu Terenu (NMT), Numerycznego Modelu Pokrycia Terenu (NMPT) oraz znormalizowanego produktu pochodnego znmpt, który reprezentuje wysokości względne obiektów, np. drzew, budynków lub innych elementów infrastruktury. W przypadku zaawansowanych analiz struktury D i 3D roślinności jest mowa o Modelu Koron Drzew (MKD, ang. crown height model, CHM), którego opracowanie jest w zasadzie tożsame z tworzeniem NMPT i odbywa się na drodze interpolacji przestrzennej wykorzystującej np. lokalne maksima czy minima, co prowadzi do zachowania wierzchołków drzew i luk między nimi. Celem opracowania było przedstawienie praktycznych możliwości wykorzystania danych z lotniczego skanowania laserowego do określania wybranych charakterystyk D i 3D roślinności porastającej zrekultywowany obszar po działalności Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów.! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

3 Obszar działania Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów znajduje się w centralnej części kraju (5 44,99 N, ,8 E), zajmując takie obszary, jak pole (odkrywka) Bełchatów i Szczerców, a także zwałowiska zewnętrzne usypane z nadkładu: Góra Kamieńsk i Szczerców (ryc. ). Omawiana w publikacji Góra Kamieńsk (405,4 m n.p.m.) wznosi się ponad otaczający ją teren na wysokość względną od 6 m do 80 m. Łączna powierzchnia zwałowiska to około 500 ha, z czego powierzchnia samych tylko zboczy wynosi około 00 ha. Zwałowisko zewnętrzne budowano metodą nieselektywną w latach , łącznie gromadząc na nim około,34 mld m 3 skał nadkładu, zalegających nad złożem węgla brunatnego. Skały te to przede wszystkim piaski czwarto- i trzeciorzędowe (65%), czwartorzędowe gliny i mułki (0%) oraz trzeciorzędowe iły (5%) [Krzaklewski i in. 997, Pająk i Krzaklewski 004]. W latach po ukształtowaniu północnych zboczy wykonywano zabiegi rekultywacyjne obejmujące: wprowadzenie roślinności zielnej i drzewiastej oraz nawożenie. W składzie roślinności zielnej dominowały trawy (kostrzewa, mietlica, rajgras) i rośliny motylkowe (koniczyna biała i łubin trwały), a drzewiastej pionierskie gatunki drzew i krzewów. Zwałowisko rekultywowano sukcesywnie, w miarę jego budowy, wykonując zalesienia na powierzchni około 300 ha. Pierwsze zalesienia zwałowiska zewnętrznego KWB Bełchatów rozpoczęto w 984 roku. Były to głównie zalesienia topolowe. Następnie zalesienie kierowało się sukcesywnie od północy na wschód i od zachodu w kierunku południowym. Największą powierzchnię zwałowiska zalesiono dopiero w latach Patrząc na zestawienia składu gatunkowego drzewostanów zwałowiska zewnętrznego KWB Bełchatów, należy rozpatrywać wierzchowinę i osobno jego zbocza, ponieważ w obu przypadkach roślinność spełnia inne zadania i była też wprowadzana w inny sposób. Sosna zwyczajna mimo dobrych wskaźników wzrostowych nie była sadzona na zboczach, a stanowi 53% wszystkich gatunków na wierzchowinie, resztę wierzchowiny stanowią: brzoza 6%, olsza % i dęby rodzime 9% [Zydroń i in. 007]. Na zboczach skład gatunkowy jest znacznie bogatszy, a podobny udział jak na wierzchowinie mają: jedynie brzozy, olsze i dęby rodzime. Na zboczach procentowo największy udział mają brzoza 4%, grochodrzew 6%, olsza 6% i sosna % [Pająk i in. 004]. W opracowaniu charakterystyki morfometrycznej oraz struktury przestrzennej roślinności na zrekultywowanym obszarze Góry Kamieńsk wykorzystano dane z lotniczego skanowania laserowego (ALS), pozyskane w dniu roku w ramach projektu ISOK (Informatyczny System Osłony Kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami) i udostępnione za pośrednictwem Centralnego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Warszawie. W rejonie badań gęstość chmury punktów ALS wynosiła około 4 punkty na m.! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

4 Źródło: Geoportal ( Ryc.. Obszar działania Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów Podstawowym zadaniem związanym z przetwarzaniem chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego była tzw. filtracja (eliminacja) impulsów odbijanych od warstwy drzew, od tych odbijanych od gruntu [Hyyppä i in. 005]. Zastosowane algorytmy miały na celu wygenerowanie Numerycznego Modelu Terenu (NMT) na podstawie klasy punktów ( grunt ), wcześniej wyselekcjonowanych z całego zbioru danych [Kraus i Pfeifer 998]. Stosowany był algorytm aktywnego modelu sieci nieregularnych trójkątów (ang. triangulated irregualr network, TIN). Przy definiowaniu rozmiaru siatki poszukiwane były w niej punkty leżące najniżej (przy gruncie) w chmurze punktów, tworzące sieć TIN [Axelsson 000]. W kolejnych iteracjach sieć była zagęszczana przez dodawanie kolejnych sąsiednich punktów, spełniających kryteria odległości i kąta pionowego. Model TIN w następnym kroku analiz konwertowany był do modelu rastrowego GRID (Esri) lub GeoTIFF [Wężyk i in. 008]. Po wyselekcjonowaniu z chmury punktów ALS klasy grunt tworzono reprezentacje innych klas na podstawie wysokości względnej nad gruntem, np.: roślinność niska (do 0,4 m), średnia (0,4 do,0 m) lub wysoka (powyżej,0 m). Do omówionego przetwarzania chmur punktów wykorzystano moduły TerraScan i TerraModeler (Terrasolid), natomiast dla określania wskaźników D i 3D roślinności zastosowano oprogramowania: FUSION [McGaughey 0] i LASTools [Isenburg 03] i na etapie analiz przestrzennych i prezentacji ArcGIS (Esri). Podstawowe charakterystyki roślinności każdego analizowanego obszaru (wydzielenia) uzyskano poprzez zastosowanie programu CloudMetrics z pakietu FUSION! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

5 [McGaughey 0], dzięki analizie sklasyfikowanych chmur punktów ALS poddanych normalizacji. Oprogramowanie określa liczne statystyki, w tym m.in. liczbę poszczególnych odbić (kolejnych ech sygnału) promienia lasera. Funkcja CloudMetrics oblicza z chmury punktów ALS wartości, m.in. wysokości: minimalnej, maksymalnej, średniej, mediany, odchylenia standardowego, skośności rozkładu czy kolejnych percentyli. Te ostatnie są bardzo dobrą miarą oceny wysokości roślinności, w rozumieniu podobnym do określania wysokości drzew w lasach gospodarczych. I tak 95. percentyl opisuje wysokość górną drzewostanu, poniżej której znajduje się 95% całej analizowanej populacji punktów chmury ALS. Zwarcie poziome koron drzew (D) określane i wizualizowane może być w formie rastrowej (ASCII GRID). Dla każdego piksela (o zdefiniowanym przez operatora rozmiarze np. 5 5 m symulacja wielkości pojedynczej korony drzewa) zliczana jest liczba pierwszych odbić (first echo) w stosunku do wszystkich zarejestrowanych odbić wewnątrz analizowanej komórki rastra. Zwarcie określane jest wartościami 0 00%, a nie opisowymi, które stosuje się w tradycyjnej metodzie inwentaryzacji roślinności drzewiastej. Metoda ALS pozwala więc na obiektywne porównywanie wyników z wielu lat obserwacji w przyjętym zakresie 0 00%. Przy obliczaniu zwarcia zastosować można także opcję tzw. progowania (heightbreak), która powoduje, że jest ono określane powyżej wskazanej przez operatora wysokości (przyjęto,0 m ponad gruntem by wyeliminować wpływ podrostu i podszytu). Jeszcze inną metodą wyznaczania zwarcia poziomego koron jest technika oparta na modelu rastrowym znmpt poddawanym reklasyfikacji do ustalonych przedziałów wysokościowych. W podobny sposób na podstawie chmury punktów ALS przetwarza się i wizualizuje informacje o przestrzennym rozkładzie wysokości roślinności drzewiastej. Dostępne w oprogramowaniu FUSION opcje pozwalają na stworzenie mapy rozkładu percentyli wysokości punktów, a także wysokości maksymalnych czy minimalnych i innych statystyk. W zakresie określenia struktury pionowej 3D roślinności na bazie chmury punktów ALS, jedną z możliwych analiz jest polecenie DensityMetrics z pakietu FUSION [McGaughey 0]. Algorytm pozwala wygenerować informacje o liczbie punktów lasera odbitych od roślinności, w jednometrowych pionowych przedziałach dla poszczególnych komórek rastra (oczko 5 5 m). Jest to w pewnym sensie wizualizacja profilu struktury pionowej analizowanego drzewostanu. Oprogramowanie FUSION pozwala także obliczyć powierzchnię 3D, jaką tworzy okap roślinności. Służą do tego polecenia: GridSurfaceStats oraz SurfaceStats. Pierwszy z nich umożliwia wygenerowanie przestrzennego rozkładu poszczególnych zmiennych i ich wizualizację w oprogramowaniu np. ArcGIS Esri. W ten sposób zaprezentować można w postaci warstwy rastrowej takie cechy, jak: maksymalną wysokość, odchylenie standardowe, wskaźnik surface volume (objętość pod każdym z pikseli reprezentujących powierzchnie roślinności), potential volume (opierający się na maksymalnej wartości wysokości punktu ALS wewnątrz analizowanej komórki) oraz surface volume ratio (obliczany jako iloraz = surface volume / potential volume).! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

6 Opierając się na sklasyfikowanej chmurze punktów ALS, wygenerowano wysokościowe numeryczne modele terenu: NMT (model TIN przetransformowany do GRID, o rozdzielczości piksela m), NMPT oraz znmpt. Na rycinie przedstawiano NMT dla pola Szczerców i Bełchatów. Określono objętość zwałowiska Góra Kamieńsk na,36 mld m 3. Najniższy punkt liczył 3,6 m n.p.m., a najwyższy 405,4 m n.p.m. Potwierdzono, że większość zboczy zwałowiska spełnia wymagania z projektu rekultywacji (optymalne spadki stoków wartości : 3,5, ryc. 3). Obszary o stokach przekraczających 5 zajmują zaledwie 4% analizowanego terenu, natomiast optymalne obszary obejmują: 0 o,5 o (3%),,5 o 5 o (3%), 5 0 (8%) i 0 5 (3%). Dominującymi są zachodnie i północne ekspozycje terenu (W: 4%, N: %; WN: 9%; SE: 6%; NE / E: po 0% i S / SW 5% każda, ryc. 3). Podstawowe charakterystyki roślinności analizowanego obszaru zwałowiska Góra Kamieńsk oraz cechy drzewostanów określone na podstawie analizy chmur punktów ALS zamieszczono poniżej. Zaprezentowane zostały mapy czterech wybranych percentyli wysokości roślinności na zwałowisku zewnętrznym, tj. percentyle 0., 5., 50. i 95. Percentyle charakteryzują w sposób statystyczny strukturę pionową drzewostanu i określają wysokość nad gruntem, poniżej której znajduje się odpowiednia część zbioru punktów (np. 95% populacji ech sygnału poniżej wartości H dla percentyla 95., ryc. 4). Mapy rastrowe zwarcia koron drzew oraz wartości maksymalnej wysokości roślinności określane w oczku siatki 5 m zaprezentowano na rycinie 5. Wskazują one wyraźnie na zróżnicowanie przestrzenne tych cech. Najkorzystniejsze warunki do wzrostu (wysokości drzew i duże zwarcie koron) drzewa znalazły na stokach o ekspozycjach N, NE oraz NW. Może to dziwić, gdyż stoki te są słabiej usłonecznione, jednak w związku z tym zachowują więcej wilgoci w gruncie, co wydaje się być decydujące dla wzrostu. Dodatkowo są to obszary z najstarszymi nasadzeniami, gdyż właśnie od tego miejsca rozpoczęto zalesiania zwałowiska. Bardzo wyraźne są obszary pozbawione zwarcia w części szczytowej, gdzie wciąż deponowane są gipsy pochodzące z elektrofiltrów elektrowni. W omawianym projekcie badawczym przeprowadzono także zaawansowane analizy przestrzenne GIS oparte na referencyjnych modelach wysokościowych, pochodzących z przetwarzania danych ALS. Analizy GIS przeprowadzono w aspekcie morfometrii, hydrologii, zagrożeń erozyjnych oraz parametru nasłonecznienia (miara dopływającej energii słonecznej). Wygenerowano między innymi mapy dla takich wskaźników topograficznych jak: Topographic Position Index (TPI) zmiany form terenowych z wypukłych na wklęsłe i odwrotnie, Stream Power Index (SPI) indeks siły spływu oraz Topographic Wetness Index (TWI) indeks uwilgotnienia oraz nasłonecznienie (ryc. 6). W ostatnich latach alternatywą dla tradycyjnej rekultywacji (np. kierunku leśnego) jest tzw. specjalny kierunek rekultywacji, polegający na zakładaniu np. farm słonecznych złożonych z tysięcy paneli fotowolta-! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:5

7 m n.p.m. 30,54 m n.p.m. 99,5 67,9 min. H = 67,9 m n.p.m. maks. H = 30,5 m n.p.m. 3 objętość = m powierzchnia D = 979,57 ha powierzchnia 3D = 05,5 ha 0 0,5 0 0,5 0,9 min. H = 0,9 m n.p.m. maks. H = 99,5 m n.p.m. objętość = m 3 powierzchnia D = 7,43 ha powierzchnia 3D = 36, ha m n.p.m. 405,40 m n.p.m. 4,0 93,5 min. H = 93,5 m n.p.m. maks. H = 405,40 m n.p.m. 3 objętość = m powierzchnia D = 583,36 ha powierzchnia 3D = 66,77 ha 0 0,5 0 0,5 0,87 min. H = 0,87 m n.p.m. maks. H = 4,0 m n.p.m. 3 objętość = m powierzchnia D = 58,56 ha powierzchnia 3D = 375,7 ha Ryc.. Wizualizacja Numerycznego Modelu Terenu dla obszaru działania KWB Bełchatów : zwałowisko Szczerców (u góry po lewej) oraz pole Szczerców (u góry po prawej), zwałowisko Góra Kamieńsk (u dołu po lewej) oraz pole Bełchatów (u dołu po prawej)! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:6

8 40 icznych. Zwałowiska zewnętrzne, odpowiednio ukształtowane na wybranych ekspozycjach, nadają się niewątpliwie pod takie inwestycje. Średnie roczne nasłonecznienie w Polsce to ok. 00 kwh m. Posługując się oprogramowaniem GIS, obliczono, że całkowite teoretyczne roczne nasłonecznienie dla całego 04 roku dla powierzchni zwałowiska Góra Kamieńsk wynosi: MWh. Zakładając sprawność ogniw na poziomie 5%, potencjał ten oszacowano na MWh. Wszystkie bloki elektrowni Bełchatów produkują rocznie znacznie więcej energii, tzn. na poziomie 7 TWh, ale dziś liczy się każda MWh uzyskana na drodze tzw. energii odnawialnej. Spadek [st]: 0,0 5 5,0 0 0,0 5 5,0 0 >0 Ekspozycje: Flat N NE E SE S SW 0 0,5 0,5,5 W 0 0,5 0,5,5 WN Ryc. 3. Zwałowisko zewnętrzne Góra Kamieńsk spadki terenu (po lewej) oraz ekspozycje stoków (po prawej) Podsumowując, można stwierdzić, że współczesne wykorzystanie technologii ALS poza generowaniem referencyjnego NMT zmierza do szerokiego stosowania takich produktów pochodnych, jak: NMPT oraz znmpt [Hejmanowska 006, Drzewiecki i in. 007, Wężyk 0, Wężyk i in. 03, Szostak i in. 04]. Lotnicze skanowanie laserowe umożliwia automatyczne określanie parametrów charakteryzujących pojedyncze drzewa, całe drzewostany lub fragmenty zadrzewień. Możemy dzięki technologii ALS precyzyjnie określić: wysokość pojedynczych drzew lub średnią wysokość dla całego drzewostanu, zwarcie koron i liczbę drzew na jednostce powierzchni, powierzchnię luk i rozmiary korony czy piętrowość drzewostanu [Næsset 997, Yu i in. 004, Koch i in. 006, Wężyk 008, Wężyk i in. 00].! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:6

9 4 P0 [m] 9, 5,3,5 7,6 3,7 0, 0,5 0 P5 [m],7 7,3 3,0 8,6 4, 0,0 0,5 0 P50 [m] 5,6 0,5 4,4 0, 5, 0,0 0,5 0 P95 [m] 30,4 4,3 8,, 6,0 0,0 0,5 0 Ryc. 4. Wybrane cechy wysokości roślinności reprezentujące odpowiednio (od lewej od góry) 0., 5., 50. i 95. percentyl wysokości znormalizowanej drzewostanu! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:6

10 4 Zwarcie [%] ,5 0 Maks. wysokość [m] 3, 4,9 8,6,4 6, 0 0,5 0 Ryc. 5. Wybrane cechy drzewostanów określone w oparciu o analizy chmury punktów ALS, wizualizowane jako warstwy rastrowe. Parametr zwarcia koron drzew (po lewej) oraz maksymalna wysokość drzewostanu (po prawej), oczko siatki 5 m TWI 7,35,36 0 0,5 Nasłonecznienie kwh/m /rok 4,430 4, ,5 Ryc. 6. Modelowanie GIS: u góry Topographic Wetness Index (TWI), u dołu: nasłonecznienie stoków zwałowiska (oczko siatki 5 m)! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:7

11 Obecnie obowiązujące Dyrektywy UE oraz konwencje nakładają na producentów energii w Polsce konieczność wykorzystywania energii odnawialnej na poziomie minimum 5% (do osiągnięcia w roku 00). Najczęściej wykorzystywanym źródłem energii odnawialnej w Polsce jest biomasa (w roku 03 8%), stąd obserwowane jest wyraźne zainteresowanie elektrowni kierunkiem rekultywacji, polegającym na zakładaniu własnych plantacji szybko rosnących drzew na spalanie ich biomasy (obecnie ok. 0 ha w 05 roku). Wykorzystanie analiz chmur punktów ALS, w przypadku pozyskiwania wybranych wskaźników roślinności, otwiera nowe możliwości szczególnie w aspekcie automatyzacji procesu analizy i integracji geodanych. Technologia ALS daje możliwości zaproponowania nowej metodyki, która na pierwszym etapie prac pomoże przeprowadzić ocenę stanu szaty roślinnej na podstawie wybranych wskaźników struktury D i 3D. W drugim etapie po wyborze odpowiednich grup stratyfikacyjnych i przy wsparciu systemu GIS (optymalizacja) wyselekcjonować można odpowiednie miejsca (nawigacja dgps) do przeprowadzenia referencyjnych pomiarów terenowych (powierzchnie kołowe, transekty). Zapewnią one pozyskanie informacji, których nie da się wprost odczytać z lotniczego skanowania laserowego (np. średnica pnia), ale które będzie można wykorzystać do stworzenia matematycznego modelu opisującego np. wpływ ekspozycji stoków, wysokości nad poziomem morza, spadku, gatunku utworu glebowego, zawartości makro- i mikropierwiastków czy gatunku drzewa na produkcję biomasy (np. na cele energetyczne). Automatyczne generowanie charakterystyk przestrzennych roślinności pozwoli na poszerzenie badań nad bioróżnorodnością, wykonanie analiz hydrologicznych (np. model erozji USLE) czy innych analiz przestrzennych GIS, w których wykorzystuje się aktualną i precyzyjną informację o klasach pokrycia terenu. Niewątpliwie integracja technologii ALS oraz lokalnie wykonywanego naziemnego skanowania laserowego (TLS) dla obszarów reprezentatywnych daje nowe możliwości w automatycznych procesach modelowania struktury roślinności, w tym określania cech biometrycznych drzew i w efekcie biomasy. Axelsson P DEM generation from laser scanner data using adaptive TIN models. Intern. Arch. Photogram. Remote Sens., 33, 4B, 0 7. Drzewiecki W., Głowienka E., Tokarczyk P Ocena możliwości wykorzystania obrazów satelitarnych systemu KH-7 do badań zmian użytkowania na terenach zurbanizowanych. Archiw. Fotogram., Kartogr. Teledet., 7a, ! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:7

12 44 Hejmanowska B Wykorzystanie teledetekcji w monitoringu obszarów zdegradowanych w wyniku działalności górniczej. Nowe Górn.,, 6. Hyyppä H., Yu X., Hyyppä J., Kaartinen H., Kaasalainen S., Honkovaara E., Ronnholm P Factors affecting quality of DTM generation in forested areas. Int. Arch. Photogram., Remote Sens. Spatial Inf. Sci., 36, 3/W, Isenburg M. 03. LASTools. Koch B., Heyder U., Straub Ch., Weinacker H D Data for Forest and Environmental Planning. Int. Workshop 3D Remote Sensing in Forestry, Vienna, Austria, 4. Kraus K., Pfeifer N Determination of terrain models in wooded areas with airborne laser scanner data. ISPRS, J. Photogram. Remote Sens., 53, 4, Krzaklewski W., Kowalik S., Wójcik J Rekultywacja utworów toksycznie kwaśnych w górnictwie węgla brunatnego. Monografia. Wyd. Monos, Kraków. McGaughey R.J. 0. FUSION/LDV: Software for LiDAR data analysis and visualization. Software Manual. FUSION version USDA Forest Service, Pacific Northwest Research Station. Næsset E Determination of mean tree height of forest stands using airborne laser scanner data. ISPRS, J. Photogram. Remote Sens., 5,, Pająk M., Krzaklewski W Ocena efektów leśnej rekultywacji północnego zbocza zwałowiska zewnętrznego Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w górnictwie, Mies. Wyższego Urzędu Górniczego, 5(7), 0. Pająk M., Forgiel M., Krzaklewski W Growth of trees used in reforestation ofa northern slope of the external spoil bank of the Bełchatów Brown Coal Mine Electronic. J. Polish Agric. Univ., Forestry, 7,. Szostak M., Wężyk P., Tompalski P. 04. Aerial Orthophoto and Airborne Laser Scanning as Monitoring Tools for Land Cover Dynamics: A Case Study from the Milicz Forest District (Poland). Pure Appl. Geophys., 7, (6), Wężyk P Modelowanie chmury punktów ze skaningu laserowego w obszarze koron drzew. [w:] Geoinformacja obrazowa w świetle aktualnych potrzeb. Archiw. Fotogr. Kartog. Teled., 8 b, Wężyk P. 0. The integration of the Terrestrial and Airborne Laser Scanning technologies in the semi-automated process of retrieving selected trees and forest stand parameters. Ambiencia, 8(4), Unicentro, Parana, Brasil, Wężyk P., Borowiec N., Szombara S., Wańczyk R Generowanie numerycznych modeli powierzchni oraz terenu w Tatrach na podstawie chmury punktów z lotniczego skaningu laserowego (ALS). Archiw. Fotogr. Kartog. Teled., 8 b, Wężyk P., Szostak M., Tompalski P. 03. Use of Airborne Laser Scanning Data for a Revision and Update of a Digital Forest Map and its Descriptive Database: A Case Study from the Tatra National Park The Carpathians: Integrating Nature and Society Towards Sustainability, IV. Springer Berlin Heidelberg, Wężyk P., Tompalski P., Kok de R., Szostak M., Kukawski M. 00. Metoda szacowania liczby drzew w drzewostanie sosnowym z wykorzystaniem danych ALS oraz ortoobrazów. Sylwan, 54,, ! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:7

13 Yu X., Hyyppä J., Kaartinen H., Maltamo M Automatic detection of harvested trees and determination of forest growth using airborne laser scanning. Remote Sens. Environ., 90, Zydroń-Bajorek K., Krzaklewski W., Pietrzykowski M Ocena zaopatrzenia sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) w składniki pokarmowe w warunkach zwałowiska zewnętrznego KWB. Górnictwo Geoinż., 3,, Summary. Presented studies focus on the analysis of spatial structure of vegetation on the reclaimed areas and characteristic of DTM morphometry for the spoil heap. The choice of subject was dictated by the growing number of such areas and the related problem of restoring their value. A large part of these areas are reclaimed for forestry. The validity of the use of modern geoinformatics technology, including airborne laser scanning (ALS), photogrammetry and remote sensing, was determined, especially for the land cover classes mapping and to determine temporal and spatial changes of plants coverage, that are relevant in assessing the effects of reclamation and analyzes of the changes taking place on such sites. In these studies the D and 3D structure of vegetation overgrowing on the reclaimed areas was based on analyses of airborne laser scanning data. This exploration presents different capacities to use airborne laser scanning data for impartial evaluation of the vertical and horizontal structure of vegetation. Digital Terrain Model (DTM), Digital Surface Model (DSM), and normalised DSM (ndsm) were generated based on processed airborne laser scanning data. DTM was used to analyse some parameters of the terrain morphometry especially for the evaluation of risk erosion. Parameters such as height of vegetation, crown volume, cover density and penetration were calculated based on analyses of airborne laser scanning data. Spatial structure of vegetation was important for the evaluation of the reclamation process on these test sites. Key words:! Problemy leśnictwa w górach (05).indd :8:7

Dane LiDAR jako wsparcie podczas opracowań raportów OOŚ

Dane LiDAR jako wsparcie podczas opracowań raportów OOŚ Dane LiDAR jako wsparcie podczas opracowań raportów OOŚ Mateusz Maślanka Kierownik Działu Szkoleń i Marketingu ProGea Consulting e-mail: mateusz.maslanka@progea.pl Lotnicze skanowanie laserowe Jak działa?

Bardziej szczegółowo

Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent

Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent Mateusz Maślanka Specjalista ds. oprogramowania LiDAR mateusz.maslanka@progea.pl Mateusz

Bardziej szczegółowo

REMBIOFOR Teledetekcja w leśnictwie precyzyjnym

REMBIOFOR Teledetekcja w leśnictwie precyzyjnym REMBIOFOR Teledetekcja w leśnictwie precyzyjnym K. Stereńczak, G. Krok, K. Materek, P. Mroczek, K. Mitelsztedt, M. Lisańczuk, D. Balicki, P. Lenarczyk, M. Laszkowski, M. Wietecha, S. Miścicki*, A. Markiewicz

Bardziej szczegółowo

Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent

Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent Podstawy przetwarzania danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 firmy QCoherent Mateusz Maślanka QCoherent Product Manager mateusz.maslanka@progea.pl Przebieg prezentacji

Bardziej szczegółowo

Generowanie produktów pochodnych lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360

Generowanie produktów pochodnych lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 Generowanie produktów pochodnych lotniczego skanowania laserowego w oprogramowaniu LP360 Mateusz Maślanka Specjalista ds. oprogramowania LiDAR mateusz.maslanka@progea.pl Mateusz Maślanka Specjalista ds.

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie przestrzenią miejską - wykorzystanie danych lotniczego skanowania laserowego pochodzących z projektu ISOK

Zarządzanie przestrzenią miejską - wykorzystanie danych lotniczego skanowania laserowego pochodzących z projektu ISOK Zarządzanie przestrzenią miejską - wykorzystanie danych lotniczego skanowania laserowego pochodzących z projektu ISOK Mateusz Maślanka Specjalista ds. oprogramowania LiDAR mateusz.maslanka@progea.pl Mateusz

Bardziej szczegółowo

Marta Szostak

Marta Szostak 6 Marta Szostak 1 1 2 1 1 Zakład Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa, Instytut Zarządzania Zasobami Leśnymi, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al. 29 Lis topada 46, 31-425 Kraków, m.szostak@ur.krakow.pl,

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie skanowania laserowego w badaniach przyrodniczych

Wykorzystanie skanowania laserowego w badaniach przyrodniczych 354 13. Systemy informacji przestrzennej Przykład 1 Wykorzystanie skanowania laserowego w badaniach przyrodniczych Zespół badawczy: dr inŝ. Piotr WęŜyk, dr inŝ. Marta Szostak, mgr inŝ. Piotr Tompalski

Bardziej szczegółowo

MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA WYSOKOŚCIOWEGO MODELU KORON W BADANIACH ŚRODOWISKA LEŚNEGO

MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA WYSOKOŚCIOWEGO MODELU KORON W BADANIACH ŚRODOWISKA LEŚNEGO KRZYSZTOF STEREŃCZAK MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA WYSOKOŚCIOWEGO MODELU KORON W BADANIACH ŚRODOWISKA LEŚNEGO POSSIBILITIES OF USING CROWN HEIGHT MODEL IN FOREST ENVIRONMENT RESEARCH Streszczenie Abstract Głównym

Bardziej szczegółowo

SESJA SZKOLENIOWA. SZKOLENIE I Wprowadzenie do ArcGIS Desktop. 8-9 X (2-dniowe) max. 8 osób. SZKOLENIE II Wprowadzenie do ArcGIS Server

SESJA SZKOLENIOWA. SZKOLENIE I Wprowadzenie do ArcGIS Desktop. 8-9 X (2-dniowe) max. 8 osób. SZKOLENIE II Wprowadzenie do ArcGIS Server SZKOLENIE I Wprowadzenie do ArcGIS Desktop SESJA SZKOLENIOWA 8-9 X (2-dniowe) Szkolenie dla nowych użytkowników oprogramowania ArcGIS oraz osób rozpoczynających pracę z GIS dostarcza podstawowej wiedzy

Bardziej szczegółowo

Kompleksowy monitoring dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych

Kompleksowy monitoring dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Dane pozyskane w projekcie Kompleksowy monitoring dynamiki drzewostanów Puszczy Białowieskiej z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych Aneta Modzelewska, Małgorzata

Bardziej szczegółowo

Zakład Hydrologii i Geoinformacji, Instytut Geografii UJK. Modelowanie przestrzeni geograficznej. Konwersatorium: 11 i 12

Zakład Hydrologii i Geoinformacji, Instytut Geografii UJK. Modelowanie przestrzeni geograficznej. Konwersatorium: 11 i 12 Modelowanie przestrzeni geograficznej Konwersatorium: 11 i 12 Temat: Analiza wybranych parametrów geomorfologicznych modelowanego terenu. Spadek wartość tego parametru w oznacza kąt nachylenia stoku w

Bardziej szczegółowo

LiS Distribution - zarządzanie, wizualizacja i przetwarzanie danych LiDAR w Internecie

LiS Distribution - zarządzanie, wizualizacja i przetwarzanie danych LiDAR w Internecie - zarządzanie, wizualizacja i przetwarzanie danych LiDAR w Internecie Mateusz Maślanka Specjalista ds. oprogramowania LiDAR mateusz.maslanka@progea.pl Mateusz Maślanka Specjalista ds. oprogramowania LiDAR

Bardziej szczegółowo

Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka

Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka Przez 27 lat, od kiedy Jaskinia Łokietka w Ojcowskim Parku Narodowym została udostępniona dla masowego ruchu turystycznego, jej

Bardziej szczegółowo

Możliwości wykorzystania danych z projektu ISOK

Możliwości wykorzystania danych z projektu ISOK Możliwości wykorzystania danych z projektu ISOK Monika Badurska Eurosystem S.A. Marcin Matusiak Fugro Aerial Mapping B.V. Plan prezentacji Podsumowanie dotychczasowych prac w projekcie ISOK Realizacja

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA program rozszerzony. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA 2015-2016 program rozszerzony dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu ŹRÓDŁA: MATERIAŁY Z PREZENTACJI FIRMY TELEATLAS: METODYKA MOBILE MAPPING SYSTEM, WARSZAWA,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie Cel projektu

Wprowadzenie Cel projektu Bartek 3D Studenckie Koła Naukowe KNL Sekcja Geomatyki Wydział Leśny UR w Krakowie Dahlta AGH w Krakowie Architektury Krajobrazu UR w Krakowie Koło Geografów UP w Krakowie Koordynacja: Laboratorium Geomatyki

Bardziej szczegółowo

WARSZTATY ŚRODOWISKOWE II GEOBIA ZAAWANSOWANE METODY ANALIZY OBIEKTOWEJ GEODANYCH OBRAZOWYCH W PROJEKTACH ŚRODOWISKOWYCH 05-06.12.

WARSZTATY ŚRODOWISKOWE II GEOBIA ZAAWANSOWANE METODY ANALIZY OBIEKTOWEJ GEODANYCH OBRAZOWYCH W PROJEKTACH ŚRODOWISKOWYCH 05-06.12. WARSZTATY ŚRODOWISKOWE II ProGea Consulting ul. Pachońskiego 9 31-223 Kraków, Polska Tel: +48-12-415-06-41 Fax: +48-12-415-73-27 GEOBIA ZAAWANSOWANE METODY ANALIZY OBIEKTOWEJ GEODANYCH OBRAZOWYCH W PROJEKTACH

Bardziej szczegółowo

Instytut Badawczy Leśnictwa

Instytut Badawczy Leśnictwa Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Charakterystyka drzewostanów Puszczy Białowieskiej na podstawie danych teledetekcyjnych Krzysztof Stereńczak, Miłosz Mielcarek, Bartłomiej Kraszewski, Żaneta Piasecka,

Bardziej szczegółowo

Budowa pionowa drzewostanu w świetle przestrzennego rozkładu punktów lotniczego skanowania laserowego

Budowa pionowa drzewostanu w świetle przestrzennego rozkładu punktów lotniczego skanowania laserowego Budowa pionowa drzewostanu w świetle przestrzennego rozkładu punktów lotniczego skanowania laserowego Marcin Myszkowski Marek Ksepko Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Białymstoku PLAN PREZENTACJI

Bardziej szczegółowo

Ocena dokładności i porównywalność danych wysokościowych (chmury punktów) pozyskiwanych z różnych kolekcji danych

Ocena dokładności i porównywalność danych wysokościowych (chmury punktów) pozyskiwanych z różnych kolekcji danych Ocena dokładności i porównywalność danych wysokościowych (chmury punktów) pozyskiwanych z różnych kolekcji danych mgr inż. Marcin Brach dr hab. Jarosław Chormański Katedra Inżynierii Wodnej Zakład Hydrologii

Bardziej szczegółowo

DANE PERSONALNE DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE C U R R I C U L U M V I T A E F O R M A T U E

DANE PERSONALNE DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE C U R R I C U L U M V I T A E F O R M A T U E C U R R I C U L U M V I T A E F O R M A T U E DANE PERSONALNE Imię i Nazwisko DR INś. MARTA SZOSTAK Adres Al. 29 Listopada 46, 31-425 Kraków Telefon biurowy 012 662 50 76; E-mail rlszosta@cyf-kr.edu.pl

Bardziej szczegółowo

Elementy pionowej budowy drzewostanów odwzorowywane w danych LIDAR

Elementy pionowej budowy drzewostanów odwzorowywane w danych LIDAR Elementy pionowej budowy drzewostanów odwzorowywane w danych LIDAR Krzysztof Będkowski, Joanna Adamczyk 2 oraz Kamil Onisk 2, Marcin Wiśniewski 2, Paweł Wysocki 2 Uniwersytet Łódzki 2 SGGW w Warszawie

Bardziej szczegółowo

Piotr Wê yk, Piotr Tompalski. Laboratorium GIS i Teledetekcji, Katedra Ekologii Lasu, Wydzia³ Leœny Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Piotr Wê yk, Piotr Tompalski. Laboratorium GIS i Teledetekcji, Katedra Ekologii Lasu, Wydzia³ Leœny Uniwersytet Rolniczy w Krakowie OKREŒLANIE POLSKIE PARAMETRU TOWARZYSTWO ZAGÊSZCZENIA DRZEW INFORMACJI W DRZEWOSTANACH PRZESTRZENNEJ SOSNOWYCH... ROCZNIKI GEOMATYKI 2010 m TOM VIII m ZESZYT 7(43) 83 OKREŒLANIE PARAMETRU ZAGÊSZCZENIA

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania w gospodarce i administracji

Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania w gospodarce i administracji Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania w gospodarce i administracji Mateusz Maślanka QCoherent Product Manager mateusz.maslanka@progea.pl Spis treści

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu. Kod Punktacja ECTS* 3

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu. Kod Punktacja ECTS* 3 Geografia, stopień I studia stacjonarne semestr IV KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring Nazwa Nazwa w j. ang. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu Digital measurement

Bardziej szczegółowo

ZAŁ. 2 - WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU

ZAŁ. 2 - WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU ZAŁ. 2 - WARUNKI UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU Projekt Inwentaryzacja i ocena stanu zasobów przyrodniczych Wielkopolskiego Parku Narodowego przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii teledetekcyjnych (POIS.02.04.00-00-0011/18-00)

Bardziej szczegółowo

Instytut Badawczy Leśnictwa

Instytut Badawczy Leśnictwa Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Monitorowanie stanu obszarów leśnych z wykorzystaniem danych teledetekcyjnych na przykładzie Puszczy Białowieskiej Krzysztof Stereńczak, Miłosz Mielcarek, Bartłomiej

Bardziej szczegółowo

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O

Forested areas in Cracow ( ) evaluation of changes based on satellite images 1 / 31 O Forested areas in Cracow (1985-2017) evaluation of changes based on satellite images Obszary leśne w Krakowie (1985-2017) szacowanie zmian na podstawie zobrazowań satelitarnych Cracow University of Technology

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja siedlisk Natura 2000 metodami teledetekcyjnymi na przykładzie torfowisk zasadowych w dolinie Biebrzy

Identyfikacja siedlisk Natura 2000 metodami teledetekcyjnymi na przykładzie torfowisk zasadowych w dolinie Biebrzy Identyfikacja siedlisk Natura 2000 metodami teledetekcyjnymi Dominik Kopeć 1, Łukasz Sławik 2, Marcin Borowisk 2, Dorota Michalska-Hejduk 1 1 Uniwersytet Łódzki, Katedra Geobotaniki i Ekologii Roślin,

Bardziej szczegółowo

ANALIZA PRZESTRZENNEJ ZMIENNOŚCI WYBRANYCH CECH BUDOWY PIONOWEJ DRZEWOSTANU NA PODSTAWIE DANYCH LOTNICZEGO SKANOWANIA LASEROWEGO

ANALIZA PRZESTRZENNEJ ZMIENNOŚCI WYBRANYCH CECH BUDOWY PIONOWEJ DRZEWOSTANU NA PODSTAWIE DANYCH LOTNICZEGO SKANOWANIA LASEROWEGO Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 23, 2012, s. 501 508 ISSN 2083-2214 ISBN 978-83-61576-19-8 ANALIZA PRZESTRZENNEJ ZMIENNOŚCI WYBRANYCH CECH BUDOWY PIONOWEJ DRZEWOSTANU NA PODSTAWIE

Bardziej szczegółowo

GIS w nauce. Poznań 01-03.06.2015. Analiza obiektowa (GEOBIA) obrazów teledetekcyjnych pod kątem detekcji przemian środowiska. mgr inż.

GIS w nauce. Poznań 01-03.06.2015. Analiza obiektowa (GEOBIA) obrazów teledetekcyjnych pod kątem detekcji przemian środowiska. mgr inż. GIS w nauce Poznań 01-03.06.2015 Analiza obiektowa (GEOBIA) obrazów teledetekcyjnych pod kątem detekcji przemian środowiska mgr inż. Paweł Hawryło dr hab. inż. Piotr Wężyk dr inż. Marta Szostak Laboratorium

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje o projekcie ISOK Rola GUGiK w projekcie ISOK

Podstawowe informacje o projekcie ISOK Rola GUGiK w projekcie ISOK Szkolenia z wykorzystania Produktów LiDAR Podstawowe informacje o projekcie ISOK Rola GUGiK w projekcie ISOK mgr Mateusz Maślanka Kierownik Działu Szkoleń i Marketingu ProGea Consulting mateusz.maslanka@progea.pl

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ

SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ SYSTEMY INFORMACJI PRZESTRZENNEJ 2014-2015 program podstawowy dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Mapy analogowe Zdjęcia lotnicze Obrazy satelitarne Odwzorowania

Bardziej szczegółowo

home.agh.edu.pl/~krisfoto/lib/exe/fetch.php?id=fotocyfrowa&cache=cache&media=fotocyfrowa:true_orto.pdf

home.agh.edu.pl/~krisfoto/lib/exe/fetch.php?id=fotocyfrowa&cache=cache&media=fotocyfrowa:true_orto.pdf Kurczyński Z., 2014. Fotogrametria. PWN S.A, Warszawa, 656 677. Zabrzeska-Gąsiorek B., Borowiec N., 2007. Określenie zakresu wykorzystania danych pochodzących z lotniczego skaningu laserowego w procesie

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie zobrazowań SAR w ochronie środowiska. Wykład 4

Zastosowanie zobrazowań SAR w ochronie środowiska. Wykład 4 Zastosowanie zobrazowań SAR w ochronie środowiska Wykład 4 SAR metody przetwarzania InSAR (Interferometry SAR) - tworzenie DEM (ang. Digital Elevation Model) DInSAR (ang. Differential InSAR) - detekcja

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie zdalnych metod szacowania biomasy drewna energetycznego w polskoniemieckim projekcie Forseen Pomerania

Zastosowanie zdalnych metod szacowania biomasy drewna energetycznego w polskoniemieckim projekcie Forseen Pomerania Zastosowanie zdalnych metod szacowania biomasy drewna energetycznego w polskoniemieckim projekcie Forseen Pomerania Andrzej Węgiel, Paweł Strzeliński, Sławomir Sułkowski, Kamil Kondracki Uniwersytet Przyrodniczy

Bardziej szczegółowo

Detekcja i pomiar luk w drzewostanach Puszczy Białowieskiej

Detekcja i pomiar luk w drzewostanach Puszczy Białowieskiej Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Detekcja i pomiar luk w drzewostanach Puszczy Białowieskiej Żaneta Piasecka, Krzysztof Stereńczak, Bartłomiej Kraszewski, Małgorzata Białczak, Łukasz Kuberski (ZLN),

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2011/2012

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH MAGISTERSKICH STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2011/2012 STUDIA STACJONARNE DRUGIEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2011/2012 Instytut Geodezji GEODEZJA GOSPODARCZA PROMOTOR Ocena wykorzystania algorytmów interpolacyjnych do redukcji ilości danych pozyskiwanych w sposób

Bardziej szczegółowo

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 24/2016/GCD/w z dnia

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 24/2016/GCD/w z dnia 1. ZAMAWIAJĄCY ZAPYTANIE OFERTOWE NR 24/2016/GCD/w z dnia 31.05.2016 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Poznań; NIP: 777-00-06-350 2. TRYB UDZIELENIA ZAMÓWIENIA Postępowanie

Bardziej szczegółowo

NUMERYCZNE MODELE TERENU

NUMERYCZNE MODELE TERENU NUMERYCZNE MODELE TERENU GIS DAY 2007 Marek Ewertowski, Michał Rzeszewski Czym jest Numeryczny Model Terenu? Czym jest Numeryczny Model Terenu? A Digital Terrain Model is (DTM) simply a statistical representation

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Rocznik: 201/2017 Język wykładowy: Polski Semestr

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA 2019 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wspomaganie decyzji: optymalna lokalizacja, optymalna trasa, najefektywniejsze wykorzystanie, Gromadzenie i

Bardziej szczegółowo

W OPARCIU JEDNOWIĄZKOWY SONDAŻ HYDROAKUSTYCZNY

W OPARCIU JEDNOWIĄZKOWY SONDAŻ HYDROAKUSTYCZNY TWORZENIE MODELU DNA ZBIORNIKA WODNEGO W OPARCIU O JEDNOWIĄZKOWY SONDAŻ HYDROAKUSTYCZNY Tomasz Templin, Dariusz Popielarczyk Katedra Geodezji Satelitarnej i Nawigacji Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie

Bardziej szczegółowo

Technologie geomatyczne wykorzystywane w Nadleśnictwie Świeradów. Instytut Badawczy Leśnictwa Nadleśnictwo

Technologie geomatyczne wykorzystywane w Nadleśnictwie Świeradów. Instytut Badawczy Leśnictwa Nadleśnictwo Technologie geomatyczne wykorzystywane w Nadleśnictwie Świeradów Instytut Badawczy Leśnictwa Tomasz Zawiła-Niedźwiecki Nadleśnictwo Świeradów Radomir Bałazy Plan prezentacji 1. Wstęp 2. Poziomy zbierania

Bardziej szczegółowo

Detekcja drzew z wykorzystaniem lotniczego skanowania laserowego

Detekcja drzew z wykorzystaniem lotniczego skanowania laserowego Instytut Badawczy Leśnictwa www.ibles.pl Detekcja drzew z wykorzystaniem lotniczego skanowania laserowego Bartłomiej Kraszewski, Krzysztof Stereńczak, Żaneta Piasecka, Miłosz Mielcarek Zakład Zarządzania

Bardziej szczegółowo

Aspekty tworzenia Numerycznego Modelu Terenu na podstawie skaningu laserowego LIDAR. prof. dr hab. inż.. Andrzej Stateczny

Aspekty tworzenia Numerycznego Modelu Terenu na podstawie skaningu laserowego LIDAR. prof. dr hab. inż.. Andrzej Stateczny Aspekty tworzenia Numerycznego Modelu Terenu na podstawie skaningu laserowego LIDAR prof. dr hab. inż.. Andrzej Stateczny mgr inż.. Krzysztof W. Łogasz Numeryczny Model Terenu podstawowe pojęcia NMT pol.

Bardziej szczegółowo

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu

GEOMATYKA. dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu GEOMATYKA 2018 dr inż. Paweł Strzeliński Katedra Urządzania Lasu Wydział Leśny UP w Poznaniu Wspomaganie decyzji: optymalna lokalizacja, optymalna trasa, najefektywniejsze wykorzystanie, Gromadzenie i

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIE KONCEPCJI BADANIA PRZEMIESZCZEŃ OSUWISK NA PODSTAWIE GEODANYCH

OPRACOWANIE KONCEPCJI BADANIA PRZEMIESZCZEŃ OSUWISK NA PODSTAWIE GEODANYCH OPRACOWANIE KONCEPCJI BADANIA PRZEMIESZCZEŃ OSUWISK NA PODSTAWIE GEODANYCH Małgorzata Woroszkiewicz Zakład Teledetekcji i Fotogrametrii, Wydział Inżynierii Lądowej i Geodezji, Wojskowa Akademia Techniczna

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Rocznik: 2013/2014 Język wykładowy: Polski Semestr

Bardziej szczegółowo

NAZIEMNY SKANING LASEROWY W INWENTARYZACJI ZIELENI MIEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE PLANT W KRAKOWIE* TERRESTRIAL LASER SCANNING FOR AN URBAN GREEN INVENTORY

NAZIEMNY SKANING LASEROWY W INWENTARYZACJI ZIELENI MIEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE PLANT W KRAKOWIE* TERRESTRIAL LASER SCANNING FOR AN URBAN GREEN INVENTORY Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 20, 2009, s. 421 431 ISBN 978-83-61-576-10-5 NAZIEMNY SKANING LASEROWY W INWENTARYZACJI ZIELENI MIEJSKIEJ NA PRZYKŁADZIE PLANT W KRAKOWIE* TERRESTRIAL

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne. Wykład Ćwiczenia Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Niestacjonarne Rocznik: 2013/2014 Język wykładowy: Polski Semestr

Bardziej szczegółowo

GENEROWANIE NUMERYCZNYCH MODELI POWIERZCHNI ORAZ TERENU W TATRACH NA PODSTAWIE CHMURY PUNKTÓW Z LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO (ALS)

GENEROWANIE NUMERYCZNYCH MODELI POWIERZCHNI ORAZ TERENU W TATRACH NA PODSTAWIE CHMURY PUNKTÓW Z LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO (ALS) Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 18, 2008 ISBN 978-83-61576-08-2 GENEROWANIE NUMERYCZNYCH MODELI POWIERZCHNI ORAZ TERENU W TATRACH NA PODSTAWIE CHMURY PUNKTÓW Z LOTNICZEGO SKANINGU

Bardziej szczegółowo

LiDAR w badaniach zadrzewień śródpolnych

LiDAR w badaniach zadrzewień śródpolnych LiDAR w badaniach zadrzewień śródpolnych Maciej Marcin Nowak mcnowak@amu.edu.pl Wydziałowa Pracownia Biologicznych Informacji Przestrzennych Wydział Biologii UAM, Warszawa, 7-8 października 2015 r. lasy

Bardziej szczegółowo

ProGea Consulting. Biuro: WGS84 N 50 05 39.9 E 19 55 29.1 ul. Pachońskiego 9, 31-223 Krakow, POLSKA tel. +48-(0)12-415-06-41 faks. +48-(0)12-415-73-27

ProGea Consulting. Biuro: WGS84 N 50 05 39.9 E 19 55 29.1 ul. Pachońskiego 9, 31-223 Krakow, POLSKA tel. +48-(0)12-415-06-41 faks. +48-(0)12-415-73-27 Biuro: WGS84 N 50 05 39.9 E 19 55 29.1 ul. Pachońskiego 9, 31-223 Krakow, POLSKA tel. +48-(0)12-415-06-41 faks. +48-(0)12-415-73-27 e-mail: office@progea.pl Profil działalności: Szeroko pojęta GEOINFORMATYKA

Bardziej szczegółowo

II tura wyborów Modułów obieralnych - studia niestacjonarne

II tura wyborów Modułów obieralnych - studia niestacjonarne II tura Modułów obieralnych - studia niestacjonarne Przedmioty uruchomione Przedmiot do ponownego wyboru Geodezja i Kartografia Sem 7 zima 2017/2018 Moduły kierunkowe KR RŚ Fotogrametria i lotniczy skaning

Bardziej szczegółowo

System informacji o szlakach turystycznych Mazowsza

System informacji o szlakach turystycznych Mazowsza System informacji o szlakach turystycznych Mazowsza Mateusz Troll Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Tomasz Gacek GISonLine S.C. Plan prezentacji 1. Informacje o projekcie 2. Składowe systemu

Bardziej szczegółowo

GEOGORCE 2013 PROGRAM LETNIEJ SZKOŁY GEOINFORMACJI GEOGORCE Przełęcz Knurowska

GEOGORCE 2013 PROGRAM LETNIEJ SZKOŁY GEOINFORMACJI GEOGORCE Przełęcz Knurowska Niedziela: 01.09.2013 PROGRAM LETNIEJ SZKOŁY GEOINFORMACJI GEOGORCE 2013 Przełęcz Knurowska 01-07.09.2013 Od godzin porannych rejestracja uczestników na Przełęczy Knurowskiej (http://www.przeleczknurowska.pl)

Bardziej szczegółowo

Dr hab. inż. Krzysztof Będkowski Łódź, 17 września 2018 r. Recenzja rozprawy doktorskiej. mgr. inż. Pawła Hawryło

Dr hab. inż. Krzysztof Będkowski Łódź, 17 września 2018 r. Recenzja rozprawy doktorskiej. mgr. inż. Pawła Hawryło Dr hab. inż. Krzysztof Będkowski Łódź, 17 września 2018 r. Prof. nadzw. Uniwersytetu Łódzkiego Zakład Geoinformacji, Instytut Geografii Miast i Turyzmu Wydział Nauk Geograficznych, Uniwersytet Łódzki ul.

Bardziej szczegółowo

TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII. Tom 51 (2014/2)

TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII. Tom 51 (2014/2) TELEDETEKCJA ŚRODOWISKA dawniej FOTOINTERPRETACJA W GEOGRAFII Półrocznik Tom 51 (2014/2) POLSKIE TOWARZYSTWO GEOGRAFICZNE Oddział Teledetekcji i Geoinformatyki WARSZAWA www.ptg.pan.pl./?teledetekcja_%a6rodowiska

Bardziej szczegółowo

PRACA LICENCJACKA SPECJALNOŚĆ: GEOINFORMACJA PROPONOWANA PROBLEMATYKA W ROKU AKADEMICKIM 2016/2017

PRACA LICENCJACKA SPECJALNOŚĆ: GEOINFORMACJA PROPONOWANA PROBLEMATYKA W ROKU AKADEMICKIM 2016/2017 PRACA LICENCJACKA SPECJALNOŚĆ: GEOINFORMACJA PROPONOWANA PROBLEMATYKA W ROKU AKADEMICKIM 2016/2017 Dr Jolanta Czerniawska (jolczer@amu.edu.pl) 1. Analizy morfometryczne i wizualizacja rzeźby wybranego

Bardziej szczegółowo

MODELOWANIE CHMURY PUNKTÓW ZE SKANINGU LASEROWEGO W OBSZARZE KORON DRZEW THE LIDAR POINT CLOUD DATA-BASED FOREST CANOPY MODELLING.

MODELOWANIE CHMURY PUNKTÓW ZE SKANINGU LASEROWEGO W OBSZARZE KORON DRZEW THE LIDAR POINT CLOUD DATA-BASED FOREST CANOPY MODELLING. Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 18, 2008 ISBN 978-83-61576-08-2 MODELOWANIE CHMURY PUNKTÓW ZE SKANINGU LASEROWEGO W OBSZARZE KORON DRZEW THE LIDAR POINT CLOUD DATA-BASED FOREST

Bardziej szczegółowo

The use of aerial pictures in nature monitoring

The use of aerial pictures in nature monitoring ROCZNIKI BIESZCZADZKIE 18 (2010), str. 403 408 Marcin Czerny Received: 5.05.2010 KRAMEKO sp. z o.o. Reviewed: 30.07.2010 30-023 Kraków, ul. Mazowiecka 108 m.czerny@krameko.com.pl WYKORZYSTANIE ZDJĘĆ LOTNICZYCH

Bardziej szczegółowo

Produkty LiDAR i produkty pochodne

Produkty LiDAR i produkty pochodne Szkolenia z wykorzystania Produktów LiDAR Produkty LiDAR i produkty pochodne Dział Szkoleń i Marketingu ProGea Consulting szkolenia@progea.pl Numeryczne modele wysokościowe Definicja Źródło: Wężyk, 2013

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Będkowski, Stanisław Miścicki ZASTOSOWANIE CYFROWEJ STACJI FOTOGRAMETRYCZNEJ VSD W LEŚNICTWIE DO INWENTARYZACJI DRZEWOSTANÓW

Krzysztof Będkowski, Stanisław Miścicki ZASTOSOWANIE CYFROWEJ STACJI FOTOGRAMETRYCZNEJ VSD W LEŚNICTWIE DO INWENTARYZACJI DRZEWOSTANÓW Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji Materiały Ogólnopolskiego Sympozjum Geoinformacji Geoinformacja zintegrowanym narzędziem badań przestrzennych Wrocław Polanica Zdrój, 15-17 września 2003

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania dla potrzeb zarządzania środowiskiem i ochrony przyrody

Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania dla potrzeb zarządzania środowiskiem i ochrony przyrody Wykorzystanie chmury punktów z lotniczego skanowania laserowego i produktów jego przetwarzania dla potrzeb zarządzania środowiskiem i ochrony przyrody Mateusz Maślanka QCoherent Product Manager mateusz.maslanka@progea.pl

Bardziej szczegółowo

PRZETWARZANIE LOTNICZYCH DANYCH LIDAROWYCH DLA POTRZEB GENEROWANIA NMT I NMPT

PRZETWARZANIE LOTNICZYCH DANYCH LIDAROWYCH DLA POTRZEB GENEROWANIA NMT I NMPT Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 18, 2008 ISBN 978-83-61576-08-2 PRZETWARZANIE LOTNICZYCH DANYCH LIDAROWYCH DLA POTRZEB GENEROWANIA NMT I NMPT AIRBORNE LIDAR DATA PROCESSING FOR

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie działań Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w zakresie produkcji i wykorzystania danych przestrzennych w latach 2010 2015

Podsumowanie działań Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w zakresie produkcji i wykorzystania danych przestrzennych w latach 2010 2015 Podsumowanie działań Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii w zakresie produkcji i wykorzystania danych przestrzennych w latach 2010 2015 Jeszcze kilkanaście lat temu technologia lotniczego skanowania

Bardziej szczegółowo

ENVI - wszechstronne narzędzie do analiz teledetekcyjnych

ENVI - wszechstronne narzędzie do analiz teledetekcyjnych ENVI - wszechstronne narzędzie do analiz teledetekcyjnych Edyta Wyka ewyka@esri.pl Karolina Orłowska korlowska@esri.pl Esri Polska Politechnika Warszawska, 23 września 2016 r. Wsparcie Ogólnopolskiej Olimpiady

Bardziej szczegółowo

Praktyczne wykorzystywanie metod geomatycznych w LKP Sudety Zachodnie

Praktyczne wykorzystywanie metod geomatycznych w LKP Sudety Zachodnie Praktyczne wykorzystywanie metod geomatycznych w LKP Sudety Zachodnie Radomir Bałazy azy Nadleśnictwo Świeradów/GisPro Plan prezentacji 1. Wstęp 2. Wykorzystane technologie a) Zdjęcia lotnicze b) Skaning

Bardziej szczegółowo

II tura wyborów Modułów obieralnych - studia stacjonarne

II tura wyborów Modułów obieralnych - studia stacjonarne II tura wyborów Modułów obieralnych - studia stacjonarne Przedmioty uruchomione ilość głosów Inżynieria Środowiska Sem 3 zima 217_218 Moduł obieralny z zakresu grafiki komputerowej Graficzne projektowanie

Bardziej szczegółowo

Wybrane zagadnienia w pracy z danymi rastrowymi w ArcGIS Marcin Paź Esri Polska

Wybrane zagadnienia w pracy z danymi rastrowymi w ArcGIS Marcin Paź Esri Polska Wybrane zagadnienia w pracy z danymi rastrowymi w ArcGIS 10.1 Marcin Paź Esri Polska Zagadnienia Koncepcja rastra Typy danych rastrowych Właściwości rastrów Modele danych rastrowych w ArcGIS Przetwarzanie

Bardziej szczegółowo

Bazy danych georeferencyjnych w ISOK. Piotr Woźniak GUGiK

Bazy danych georeferencyjnych w ISOK. Piotr Woźniak GUGiK Bazy danych georeferencyjnych w ISOK Piotr Woźniak GUGiK Agenda rola GUGiK w ISOK zadania GUGiK w ISOK LIDAR - wartość dodana Rola GUGiK w ISOK OCENA DZIAŁANIE DECYZJA MĄDROŚĆ WIEDZA INFORMACJA DANE Dostarczenie

Bardziej szczegółowo

Trendy nauki światowej (1)

Trendy nauki światowej (1) Trendy nauki światowej (1) LOTNICZE PLATFORMY BEZZAŁOGOWE Badanie przydatności (LPB) do zadań fotogrametrycznych w roli: nośnika kamery cyfrowej, nośnika skanera laserowego, nośnika kamery wideo, zintegrowanej

Bardziej szczegółowo

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia

Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne. Wykład Ćwiczenia Wydział: Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska Kierunek: Geodezja i Kartografia Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Rocznik: 2017/2018 Język wykładowy: Polski Semestr

Bardziej szczegółowo

Analizy środowiskowe i energetyka odnawialna

Analizy środowiskowe i energetyka odnawialna Analizy środowiskowe i energetyka odnawialna Firma FotoRaporty Sp. z o.o. będąca na polskim rynku liderem w zakresie pozyskiwania danych fotogrametrycznych i teledetekcyjnych z niskiego pułapu z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Analizy morfometryczne i wizualizacja rzeźby

Analizy morfometryczne i wizualizacja rzeźby PRACA LICENCJACKA GEOINFORMACJA Proponowana problematyka w roku akademickim 2015/2016 Dr Jolanta Czerniawska Analizy morfometryczne i wizualizacja rzeźby na przykładzie di Pomorza lub bkujaw. Prace oparte

Bardziej szczegółowo

Modelowanie przestrzenne GIS jakości życia w mieście

Modelowanie przestrzenne GIS jakości życia w mieście Modelowanie przestrzenne GIS jakości życia w mieście dr hab. inż. Piotr Wężyk Zakład Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa Instytut Zarządzania Zasobami Leśnymi, Wydział Leśny Uniwersytet Rolniczy

Bardziej szczegółowo

PORÓWNANIE ZASIĘGÓW KORON DRZEW WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE DANYCH SKANOWANIA LASEROWEGO I POMIARÓW FOTOGRAMETRYCZNYCH

PORÓWNANIE ZASIĘGÓW KORON DRZEW WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE DANYCH SKANOWANIA LASEROWEGO I POMIARÓW FOTOGRAMETRYCZNYCH KRZYSZTOF BĘDKOWSKI, KRZYSZTOF STEREŃCZAK PORÓWNANIE ZASIĘGÓW KORON DRZEW WYZNACZONYCH NA PODSTAWIE DANYCH SKANOWANIA LASEROWEGO I POMIARÓW FOTOGRAMETRYCZNYCH COMPARISON OF CROWNS EXTENTS DERIVED FROM

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie trójwymiarowego przetwarzania danych geodezyjnych i LIDAR na potrzeby modelowania hydrodynamicznego w projekcie ISOK

Wykorzystanie trójwymiarowego przetwarzania danych geodezyjnych i LIDAR na potrzeby modelowania hydrodynamicznego w projekcie ISOK Wykorzystanie trójwymiarowego przetwarzania danych geodezyjnych i LIDAR na potrzeby modelowania hydrodynamicznego w projekcie ISOK Michał Łyp, Jan Nadachowski Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Krakowie

Bardziej szczegółowo

Data sporządzenia materiałów źródłowych: zdjęcia:..., NMT:... Rodzaj zdjęć: analogowe/cyfrowe

Data sporządzenia materiałów źródłowych: zdjęcia:..., NMT:... Rodzaj zdjęć: analogowe/cyfrowe Ortofotomapa Identyfikator modułu:n-34-121-a-a-1-1 Identyfikator zbioru: ORTO_2015 METRYKĘ ORTOFOTOMAPY Układ współrzędnych: 1992 Zasięg obszarowy modułu: X[m] Y[m] 534158.84 432080.83 534158.84 436870.32

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Wałek Zakład Hydrologii i Geoinformacji Instytut Geografii UJK

Grzegorz Wałek Zakład Hydrologii i Geoinformacji Instytut Geografii UJK Budowa hydrologicznie poprawnego cyfrowego modelu wysokościowego - studium przypadku na przykładzie zlewni Grajcarka (pogranicze Pienin i Beskidu Sądeckiego) Grzegorz Wałek Zakład Hydrologii i Geoinformacji

Bardziej szczegółowo

Wyniki pierwszej tury wyborów bloków modułów obieralnych. na semestr letni w roku akademickim 2015/16. studia niestacjonarne WGGiIŚ

Wyniki pierwszej tury wyborów bloków modułów obieralnych. na semestr letni w roku akademickim 2015/16. studia niestacjonarne WGGiIŚ Wyniki pierwszej bloków modułów obieralnych na semestr letni w roku akademickim 2015/16 studia niestacjonarne WGGiIŚ str. 1 4 rok Geodezja i Kartografia - semestr 8 str. 2 2 rok Inżynieria Środowiska -

Bardziej szczegółowo

Analiza wykonalności dla wskaźnika: dostępność obszarów pod zabudowę

Analiza wykonalności dla wskaźnika: dostępność obszarów pod zabudowę Analiza wykonalności dla wskaźnika: dostępność obszarów pod zabudowę Analizę wykonalności dla wskaźnika dostępności obszarów pod zabudowę wykonamy zgodnie z przedstawionym schematem postępowania rozpoczynając

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie w edukacji morskiej platformy GIS Systemu Informacji Geograficznej

Wykorzystanie w edukacji morskiej platformy GIS Systemu Informacji Geograficznej Wykorzystanie w edukacji morskiej platformy GIS Systemu Informacji Geograficznej dr Dariusz KLOSKOWSKI Modular Consulting darek_klos@op.pl UZASADNIENIE Skąd w społeczeństwie informacyjnym pozyskać aktualne

Bardziej szczegółowo

KSZTAŁCENIE KARTOGRAFÓW NA STUDIACH UNIWERSYTECKICH A ZAWODOWE UPRAWNIENIA KARTOGRAFICZNE

KSZTAŁCENIE KARTOGRAFÓW NA STUDIACH UNIWERSYTECKICH A ZAWODOWE UPRAWNIENIA KARTOGRAFICZNE Krzysztof Kałamucki UMCS w Lublinie, Zakład Kartografii i Geomatyki Jolanta Korycka-Skorupa Uniwersytet Warszawski, Katedra Kartografii Waldemar Spallek Uniwersytet Wrocławski, Zakład Geoinformatyki i

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do opracowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego

Wprowadzenie do opracowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego Wprowadzenie do opracowania map zagrożenia i ryzyka powodziowego ALBERT MALINGER INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PIB Centrum Modelowania Powodzi i Suszy w Poznaniu Warszawa 28.11.2012 ETAPY realizacji:

Bardziej szczegółowo

? GIS. analiza. dane. przestrzeń optymalizacja. Środowisko Informacji Centrum Nauki Kopernik 1-

? GIS. analiza. dane. przestrzeń optymalizacja. Środowisko Informacji Centrum Nauki Kopernik 1- Przyszłość systemów GIS w leśnictwie na przykładzie projektu Utworzenie dla obszaru Sudetów i Beskidu Zachodniego leśnego systemu informacyjnego w zakresie monitoringu i oceny stanu lasu Radomir Bałazy

Bardziej szczegółowo

Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej

Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej Koncepcja pomiaru i wyrównania przestrzennych ciągów tachimetrycznych w zastosowaniach geodezji zintegrowanej Krzysztof Karsznia Leica Geosystems Polska XX Jesienna Szkoła Geodezji im Jacka Rejmana, Polanica

Bardziej szczegółowo

LIWOŚCI WYKORZYSTANIA DRONÓW DO CHARAKTERYSTYKI I OCENY ŚRODOWISKA. dr inż.. Monika Badurska. Otwarte seminarium 2015

LIWOŚCI WYKORZYSTANIA DRONÓW DO CHARAKTERYSTYKI I OCENY ŚRODOWISKA. dr inż.. Monika Badurska. Otwarte seminarium 2015 Otwarte seminarium 2015 MOŻLIWO LIWOŚCI WYKORZYSTANIA DRONÓW DO CHARAKTERYSTYKI I OCENY JAKOŚCI ŚRODOWISKA dr inż.. Monika Badurska Kierownik Projektów w Rozwojowych EUROSYSTEM S.A. monika.badurska@eurosystem.com.pl

Bardziej szczegółowo

Ocena zagospodarowania leśnego zrekultywowanych terenów po otworowej eksploatacji siarki przekazanych pod administrację Nadleśnictwa Nowa Dęba

Ocena zagospodarowania leśnego zrekultywowanych terenów po otworowej eksploatacji siarki przekazanych pod administrację Nadleśnictwa Nowa Dęba Ocena zagospodarowania leśnego zrekultywowanych terenów po otworowej eksploatacji siarki przekazanych pod administrację Nadleśnictwa Nowa Dęba Marcin Pietrzykowski 1, Wojciech Krzaklewski 1, Bartłomiej

Bardziej szczegółowo

AKTUALIZACJA BAZ DANYCH SILP ORAZ LEŚNEJ MAPY NUMERYCZNEJ W OPARCIU O DANE Z LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO

AKTUALIZACJA BAZ DANYCH SILP ORAZ LEŚNEJ MAPY NUMERYCZNEJ W OPARCIU O DANE Z LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Vol. 21, 2010, s. 437 446 ISBN 978-83-61576-13-6 AKTUALIZACJA BAZ DANYCH SILP ORAZ LEŚNEJ MAPY NUMERYCZNEJ W OPARCIU O DANE Z LOTNICZEGO SKANINGU LASEROWEGO

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie metody interpolacji warstwic do tworzenia NMT. dr inż. Ireneusz Wyczałek Zakład Geodezji POLITECHNIKA POZNAŃSKA

Zastosowanie metody interpolacji warstwic do tworzenia NMT. dr inż. Ireneusz Wyczałek Zakład Geodezji POLITECHNIKA POZNAŃSKA Zastosowanie metody interpolacji warstwic do tworzenia NMT dr inż. Ireneusz Wyczałek Zakład Geodezji POLITECHNIKA POZNAŃSKA Zastosowanie metody interpolacji warstwic do tworzenia Numerycznego Modelu Terenu

Bardziej szczegółowo

RI IRUHVWU\ LQ WKH PRXQWDLQV DQG LQGXVWULDO UHJLRQV

RI IRUHVWU\ LQ WKH PRXQWDLQV DQG LQGXVWULDO UHJLRQV Zakład Urządzania Lasu, Geomatyki i Ekonomiki Leśnictwa, Instytut Zarządzania Zasobami Leśnymi, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, al. 29 Listopada 46, 31-425 Kraków, m.szostak@ur.krakow.pl, p.wezyk@ur.krakow.pl,

Bardziej szczegółowo

Systemy Informacji Geograficznej

Systemy Informacji Geograficznej 2-letnie studia magisterskie na kierunku Geografia Zakład Systemów Informacji Geograficznej, Kartografii i Teledetekcji Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego Szczegółowe

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie technologii Lotniczego Skanowania Laserowego do określania wybranych cech taksacyjnych drzewostanów

Wykorzystanie technologii Lotniczego Skanowania Laserowego do określania wybranych cech taksacyjnych drzewostanów Wykorzystanie technologii Lotniczego Skanowania Laserowego do określania wybranych cech taksacyjnych drzewostanów Krzysztof Stereńczak Stanisław Miścicki*, Łukasz Jełowicki, Grzegorz Krok, Michał Laszkowski,

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013

TEMATYKA PRAC DYPLOMOWYCH INŻYNIERSKICH STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 STUDIA NIESTACJONARNE PIERWSZEGO STOPNIA ROK AKADEMICKI 2012/2013 Instytut Geodezji GEODEZJA I GEOINFORMATYKA PROMOTOR Dr inż. Jacek Górski Dr Krzysztof Bojarowski Opracowanie założeń redakcyjnych mapy

Bardziej szczegółowo

Wysokościowy numeryczny model terenu (NMT) w badaniu osuwisk

Wysokościowy numeryczny model terenu (NMT) w badaniu osuwisk Wysokościowy numeryczny model terenu (NMT) w badaniu osuwisk Tomasz Wojciechowski Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytet Śląski Liczba osuwisk w polskiej częś ęści Karpat - co najmniej 23 000 (Rączkowski( czkowski,,

Bardziej szczegółowo

Opracowanie danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego

Opracowanie danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego Szkolenia z wykorzystania Produktów LiDAR Opracowanie danych pochodzących z lotniczego skanowania laserowego Dział Szkoleń i Marketingu ProGea Consulting szkolenia@progea.pl Nadanie georeferencji chmurze

Bardziej szczegółowo