Dzieje Apostolskie. oraz Listy i Apokalipsa. o początkach Kościoła EDITIONS DU DIALOGUE

Transkrypt

1 Dzieje Apostolskie oraz Listy i Apokalipsa o początkach Kościoła EDITIONS DU DIALOGUE SOCIETE D'EDITIONS INTERNATIONALES PARIS 1984

2 KNAl KY SEMINAR sy. Fronti ko Xaverskeho BANSKA YSTRICA KNIZNICA zapisclnę dficl; znaćkfi prircl&tkove cisigig 16/J.J Tytuł oryginału: IV LA CHIESA DELLE ORIGINI NEGLI ATTI DEGLI APOSTOLI E NEI LORO SCRITTI Istituto S. Gaetano, Vicenza 1979 (Włochy) N by Istituto S. Gaetano, Vicenza (Włochy) Wydanie polskie opracowano przy współpracy z Editions du Dialogue 25, rue Surcouf, Paryż (Francja) by Istituto S. Gaetano, Vicenza (Włochy) Wprowadzenie oraz objaśnienia: DON PAOLO CRIVELLARO Przekład wprowadzenia i objaśniei1 z języka włoskiego: DANUTA SZUMSKA Redaktor techniczny wydania polskiego: WITOLD URBANOWICZ SAC Teksty Dziejów Apostolskich, Listów i Apokalipsy według wydania: Pallottinum, PoznaI by Editions du Dialogue, Paryż (Francja) Imprimatur : Pontoise, le 15 octobre Pere Franc;:ois LE QUERE, Vicaire Episcopal ISBN Przedmowa Dzieje Apostolskie oraz Listy i Apokalipsa to druga część tryptyku, na który składa się jako tom pierwszy wydana już Ewangelia Jezusa, a trzecim będzie Historia zbawienia według Starego Testamentu. Niniejszy tom stawia sobie dwa cele: al ukazać historię, życie i nauczanie Kościoła pierwotnego; bl uprzystępnić nauczanie Apostołów przez umieszczenie go w kontekście historycznym; w sposób szczególny chodzi o teksty, które wchodzą w program czytań biblijnych podczas liturgii. Księga Dziejów Apostolskich stanowi najważniejsze źródło, gdy chodzi o historię Kościoła pierwotnego. Odnajdziemy w niej - oprócz opisu kolei życiowych Apostołów i ich uczniów - korzenie teologii chrześcijańskiej. Historia i teologia idą tu ręka w rękę w owej decydującej fazie historii zbawienia. Autor Księgi koncentruje uwagę czytelnika przede wszystkim na roli Ducha Świętego w życiu pierwszych chrześcijan. Niejako punkt kulminacyjny tego okresu stanowi spełnienie obietnicy danej przez Chrystusa: zesłanie Ducha Pocieszyciela. Cała reszta będzie już tylko konsekwencją tego wydarzenia. W Listach Apostołowie podają - można powiedzieć - doraźne porady, zarówno gdy chodzi o doktrynę, jak i o życie praktyczne. Znajdziemy w nich wskazówki dotyczące moralności, wzajemnych relacji między pierwotnymi gminami chrześcijańskimi, między poszczególnymi członkami danej gminy, jak też wyjaśnienia rozwiązujące teologiczne trudności w nowo narodzonym Kościele. Ośrodkiem zainteresowania Apokalipsy jest Kościół. Księga ta stanowi przesłanie nie tylko do siedmiu Kościołów wymienionych imiennie, lecz do całego Kościoła Powszechnego. Autor Apokalipsy przemawia do czytelnika z pozycji proroka zapowiadającego przyszłe losy Kościoła i świata, po powtórnym przyjściu Chrystusa. Tak więc chrześcijanin zainteresowany narodzinami Kościoła, zainteresowany praktycznymi wskazówkami co do życia zasługującego na miano chrześcijańskiego oraz pragnący poznać eschatologiczne problemy Kościoła, znajdzie w niniejszym tomie niezwykle pożyteczną lekturę. 5

3 PRZEDMOWA Wprowadzenie Indeks tematyczny 26. Spotkanie Szawła z Kościołem jerozolimskim 27. Działalność Piotra u wybrzeży Morza Śródziemnego 28. Bóg objawia się poganinowi Korneliuszowi 29. Bóg poucza swego Apostola Piotra 30. Duch Święty dokonuje dzieła, dzięki któremu ma miejsce chrzest pierwszego poganina 31. W Jerozolimie Piotr wyjaśnia swą postawę 32. Początki chrześcijanstwa w Antiochii 33. MęczeIistwo Jakuba i uwolnienie Piotra 34. Śmierć prześladowcy Heroda Agryppy 35. Szawel i Barnaba wracają do Antiochii Nowy Testamem Sytuacja ogólna Postacie Nazwy etniczne i religijne Księgi Ekspansja chrześcijanstwa Chronologia Dziejów Uwagi metodyczne Kościół od Jerozolimy do Antiochii POCZĄ TKl KOŚCIOŁA l. Od Jezusa do Apostolów 2. Wniebowstąpienie: zakoliczenie drogi Jezusa i początek drogi Kościola 3. Uzupelnienie grona Dwunaslll 4. Pięćdziesiątnica: moc Ducha Świętego ukierunkowuje Kościól 5. Piotr obwieszcza Jezusa Panem i Mesjaszem 6. Życie pierwotnej wspólnoty chrześcijanskiej 7. Uzdrowienie chromego w imię Jezusa 8. Mowa św. Piotra w świątyni 9. Apostolowie Piotr i Jan przed Sanhedrynem 10. Modlitwa Kościola wśród prześladowaii I l. Wspólnota serc i dóbr 12. Wspanialomyślność Barnabasa a oszustwo Ananiasza i Saliry 13. Cuda zdzialane przez Apostolów i wzrost liczby wierzących 14. Sanhedryn przeciw Apostolom 15. Wystąpienie uczonego faryzeusza PRZEŚLADOWANIE I ROZSZERZENIE DZIAŁALNOŚCI 16. Helleniści i posluga "siedmiu" 17. Rozprawa ze Szczepanem 18. lvi owa Szczepana 19. Pierwszy męczennik Chrystusowy 20. Prześladowanie Kościola jerozolimskiego 21. Dzialalność Filipa: Ewangelia dociera do Samarii 22. Dar Ducha Świętego i kieska magii 23. Filip chrzci dworzanina etiopskiego 24. Od prześladowcy do wierzącego: nawrócenie Pawia 25. Szawel: od wierzącego do misjonarla J 75 KOŚCIÓŁ JEROZOLIMSKI Kościół od Antiochii do Rzymu. Działałność misyjna Pawia wśród pogan PIERWSZA WYPRAWA PAWŁA 36. Podróż misyjna Barnaby i Szawla 37. Na Cyprze: spotkanie z magią 38. Działalność w Antiochii Pizydyjskiej wśród Żydów i pogan 39. Działalność w Ikonium, Listrze, Derbe 40. Zorganizowanie wspólnot i powrót do Antiochii TAK ZWANY SOBÓR JEROZOLIMSKI 41. Spory w Antiochii i w Jerozolimie 42. "Sobór" Jerozolimski 43. Dekret Apostołów DRUGA WYPRAWA PAWŁA 44. Paweł wyrusza na misję w towarzystwie Sylasa 45. Odwiedziny w Kościołach, przyłączenie się Tymoteusza 46. Duch Święty prowadzi ich do Europy 47. Filippi: pierwsze doświadczenie misyjne na Zachodzie 48. W Tesalonice: spory z Żydami 49. W Berei: rozruchy przeciw młodemu Kościołowi 50. Ateny, miasto filozofów 51: Mowa Pawła na Areopagu 52. Początki Kościoła w Koryncie 53. Paweł przed sądem prokonsula rzymskiego 54. Powrót do Antiochii PIERWSZY LIST DO TESALONICZAN 55. Pozdrowienie i dziękczynienie Bogu 56. Odwaga Pawła w pełnieniu misji 57. Jesteście dla nas chwalą i radością 58. Co będzie z naszymi zmarlymi? 59. Niespodziane nadejście Pana 60. Zalecenia dla wspólnoty chrześcijaiiskiej III

4 DRUGI LIST DO TESALONICZAN 6 I. Okoliczności powtórnego przyjścia Pana 62. Strzeżcie się bezczynności, nie zniechęcajcie się w czynienu dobrze TRZECIA WYPRAWA PAWŁA 63. Ponownie w podróży 64. Zapal misyjny Apołlosa 65. Dzialalność misyjna w Efezie i w okolicach 66. Bunt przeciw Pawiowi 67. Wyprawa do Grecji 68. Niedziela w Troadzie 69. Z Troady do Miletu 70. Pożegnalna mowa do starszych Kościola efeskiego 7 I. Z Miletu ku Jerozolimie PIERWSZY LIST DO KORYNTIAN 72. Pozdrowienie, powody dziękczynienia Bogu 73. Zdarzają się między wami spory' 74. Bądżcie budowlą Bożą' Jesteśmy tylko pomocnikami 75. Zarozumiałość Koryntian; pokora i poświęcenie Apostola 76. powiedzeniu: "Wszystko mi wolno" n. Malżeństwo chrześcijajiskie a dziewictwo 78. Glosząc Ewangelię Pawel stal się slugą wszystkich 79. Przyklady z dziejów Izraela 80. Wybór: albo oltarz Pański, albo bałwochwalstwo 81. Wieczerza Pańska, spotkanie i sprawdzian wspólnoty chrześcijal1skiej 82. Różne dary w jedności Kościola 83. Największy dar, najlepsza droga: milość 84. Zapowiedż wiary: Chrystus zmartwychwstaly 85. Z Chrystusem zmartwychwstaną wszyscy umarli 86. Jak mogą zmartwychwstać ciala? 87. Pewność wierzącego 88. Polecenia, pozdrowienia i życzenia kol1cowe DRUGI LIST DO KORYNTIAN 89. Udręki i nadzieje Apostola 90. Pojednani z Bogiem 9 I. Pawel do falszywych proroków 92. Pawel zmuszony do chlubienia się LIST DO GALATÓW 93. Jedynie Ewangelia Chrystusowa jest prawdziwa 94. Szczególne powolanie i objawienie 95. Gloszona przez Pawła Ewangelia wolności uznana przez Apostołów 96. "Otwarcie mu się sprzeciwiłem.. " In Dzięki wierze i chrztowi przyoblekliście się w Chrystusa 98. "Nie jesteś już niewolnikiem, lecz synem... " 99. "Chcialbym być u was... " I 00. Wolność i miłość, owoce Ducha Świętego I O I. Zakol1czenie. Z Krzyża Chrystusowego nowe stworzenie LIST DO RZYMIAN Adres i motywy listu Bóg zbawia nas darmo w ChryslLIsie "Gdzie wzmógł się grzech, tam jeszcze obficiej rozlala się laska przez Jezusa Chrystusa" 2 I Ochrzczeni w Chrystusie: wolni od grzechu 2 I Uwolnienie od Prawa 2 I "Przykazanie, które miało prowadzić do życia, zawiodło mnie ku śmierci" 2 I Nowym prawem jest Duch, który daje życie Pewność i nadzieja chrześcijanina 224 I 10. Hymn o milości Boga do nas 226 I II. Bóg nie odrzuci I Izraela 227 I 12. Prawdziwe oddawanie czci to życie w milości 230 I I l Plany misyjne Pawia 232 Z JEROZOLIMY DO RZYMU 235 I 14. Przybycie PawIa do Jerozolimy 235 I 15. Bunt w świątyni i pojmanie Pawia 237 I 16. Przemówienie PawIa do Żydów z Jerozolimy 239 I 17. Więziel1 w twierdzy Antonia 24 I I 18. Przed Sanhedrynem 242 I 19. Sprzysiężenie Zydów i odesianie do Cezarei Proces przed Feliksem, namiestnikiem rzymskim Przed nowym namiestnikiem: "Odwoluje się do Cezara" Pawel przed Herodem Agryppą Mowa obronna Pawia Agryppa uznaje niewinność Pawła Wyjazd do Rzymu Burza rozbija okręt Wylądowanie na Malcie 26 I 128. Z Malty ku Rzymowi Gloszenie Ewangelii w stolicy cesarstwa 264 LIST DO FILIPIAN Serdeczne pozdrowienie I. Pawel więziel1: "Dla mnie żyć to Chrystus'" Naśladujcie milość i pokorę Chrystusa Łagodność i radość chrześcijal1ska 272 LIST DO FILEMONA Oryginalny sposób przedstawienia

5 LIST DO KOLOSAN 135. Pozdrowienie, dziękczynienie i modlitwa 136. Syn Boży, Początek stworzenia i Glowa Kościola 137. Moc śmierci a zmartwychwstanie Jezusa 138. Zmartywychwstanie z Chrystusem do nowego życia 139. Wiadomości i pozdrowienia od Pawia LIST DO EFEZJAN 140. Bóg nas ukochal i zbawil w Chrystusie 141. Poznanie Chrystusa jako Glowy. Kościola 142. Zydzi i poganie: jeden lud w Chrystusie 143. Jedność i wzrost Kościola, Ciała Chrystusowego 144. Zycie małżonków chrześcijaiiskich wzorowane na miłości Chrystusa do Kościoła 145. Inne wskazówki dotyczące życia rodzinnego 146. "Zbroja" chrześcijanina Kościół IV Cesarshvie Rzymskim RYS H/STOR YCZNY ł 166. Biec wytrwale, nawet w doświadczeniach 167. KOlicowe zalecenia LISTY DO CAŁEGO KOŚCIOŁA LIST JAKUBA 168. Doświadczenie w wierze i mądrość 169. Zamieniajcie slowo w czyn' 170. Nie dokonujcie niesprawiedliwego wyboru' 171. Niech wasza wiara wyraża się w uczynkach! 172. Biada wam, bogacze, przez waszą niesprawiedliwość! 173. Módlcie się w chorobie i przy każdej innej okazji PIERWSZY LIST PIOTRA 174. Żywa nadzieja, radosna wierność 175. Nowy lud: kapłani i prorocy królestwa Bożego 176. Umiejętność cierpienia na wzór Chrystusa 177. Błogosławiony prześladowany za dobre uczynki 178. Zakoliczenie LISTY PASTERSKIE PA WŁA LIST DO TYTUSA 147. Podstawy moralnej postawy chrześcijan PłERWSZY LIST bo TYMOTEUSZA 148. Sytuacja, która wymaga interwencji Apostoła 149. Apostoł doznał na sobie miłosierdzia i zaurania Bożego 150. Bóg pragnie zbawienia wszystkich ludzi 151. Wybór biskupów i diakonów 152. Kościół i objawiona tajemnica 153. Obowiązki pasterskie Tymoteusza 154. Sprawa wdów 155. Poważne zagrożenie ze strony bogactw a właściwe' ich użycie DRUGł LIST DO TYMOTEUSZA 156. Wiara i męstwo 157. Apostol winien być zdolny do cierpienia dla Chrystusa 158. Znajdziesz światlo i siłę w Piśmie natchnionym przez Boga 159. Duchowy testament Pawła 160. Ostatnie wiadomości LIST JUDY 179. Trwajcie w milości Bożej. z dala od rałszywych proroków DRUGI LIST PIOTRA 180. Powołanie chrześcijaliskie 181. Świadectwo Apostołów asiowo proroków 182. Wytrwalość i nadzieja w oczekiwaniu dnia Paliskiego 183. Wzrastanie w lasce i w poznawaniu Pana LISTY JANA DRUGI LIST JANA 184. Trudności Kościola' TRZECI LIST JANA 185. Do wiernego i odważnego ucznia PIERWSZY LIST JANA 186. We wspólnocie z Ojcem i z Jezusem Syn Boży stał się czlowiekiem 187. Pokusy "świata" I 88. M iłujmy jedni drugich 189. Bóg jest miłością LIST DO HEBRAJCZYKÓW 161. Chrystus, Syn Boży, jest wyższy od aniołów 162. Chrystus stał się bratem ludzi, aby ich zbawić 163. Chrystus prawdziwym arcykapłanem 164. Jezus ofiarą przebłagalną i pośrednikiem nowego przymierza 165. Wielkie przykłady wiary ó JJ APOKALIPSA 190. Prolog 191. Widzenie wstępne: Chrystus Król 192. Słabnący zapał Kościola w Erezie 193. Prześladowanie Kościoła w Smyrnie 194. Kościół w Pergamonie dopuszczający balwochwalstwo 195. Również w Tiatyrze Kościól przeżywa pokusę bałwochwalstwa

6 I 2. 2 I 3. W Sardach Kościól zasypiający Kościól w Filadelfii maly, lecz wierny W Laodycei Kościól letni i pelen iluzji Bog wszechświata ma w swym ręku losy świata Chrystus, Baranek zabity, objawia sens dziejów PIąta pleczęc: ofiara męczenników Szósta pieczęć i wielość wybranych, spośród Izraela i z calej ludzkości Slodma pleczęc: modlitwa Ludu Bożego Trąba slodma: objawienie ostateczne Widzenie: Niewiasta i Smok Widzenie: "Bestia" morska i "Bestia" ziemska Widzenie: zwycięski hymn idących za Barankiem Upadek "Wielkiego Babilonu" Mesjaliskie królowanie Chrystusa Walka. zwycięstwo i sąd ostateczny Nowa Jerozolima Oblubienica Chrystusa. Miasto Boże "Przyjdż, Panie Jezu!" INDEKS RZECZOWY \V niniejszym tomie - inaczej nil. w poprzednim - indeks zagadnieli ulo7.ono nie alrabetycznie. lecz tematycznie. Cyfry odsylują do numeru zamieszczonego fragmentu Pisma. SŁOWO BOŻE I - Religia chrześcijańska Stanowi podstawę doswiadczenia chrzescijanskiego: I , , jest radosną nowiną. <!liwikeliq: oferuje :ba\\'iel/ie. laskr. życie: , zapowiada. "ell/iel/ie dawnych obietnic: , zawiera obielilice IlU f'i":ys:lo. (:: , ,188, Zwraca się do \l"s:yslkich lwu bez wyjątku: III Odpowiedzią człowieka jest WłARA - czyli odpowiedni s!wsd/j ż.\'cia. pewna "droga": czyli liiem(}. ( objawionej nauce: 16, (gdy chodzi o poszczególne przejawy wiary. zob. rozdz. VIII) II - Bóg 436 Jego PRZYM loty - Bóg jest JedYI/\': 8.1. I Ż\'\1'\': Naj;\,\,żs:l' \\'ieczny: początek i koniec: I - SI\\'(;rca i Pali wszechswiata: 10, 39, I obecl/y wszędzie. szczególnie przy ludziach: 5 I. I I I - Zbawca: Jego OBJA WIENIE następuje: - poprzez sili'ocel/ie: za posrectnictwem prorokl;\\': 102, 161, li'.lelisie Chrl'SImie