Zastosowanie graficznych metod prezentacji wniosków diagnostycznych w nauczaniu diagnozy

Transkrypt

1 Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Instytut Psychologii Anna Słysz Zastosowanie graficznych metod prezentacji wniosków diagnostycznych w nauczaniu diagnozy III Ogólnopolska konferencja Diagnoza psychologiczna jako przedmiot badania i nauczania Warszawa, listopada 2013 roku 1

2 Jakie korzyści daje wykorzystanie map myślipodczas nauczania diagnozy? Źródło: 2

3 Korzyści z wykorzystania mapy pojęciowej w edukacji Ułatwia lepsze zrozumienie relacji i powiązań między pojęciami Upraszcza komunikowanie nowych pomysłów i procesu myślenia Ułatwia organizowanie idei i pojęć Pozwala dostrzec sprzeczności i luki w prezentowanym materiale lub jego zrozumieniu Pomaga studentom w robieniu notatek i planowaniu zadań Źródło: 3

4 Przedmiot: Diagnoza psychologiczna: podstawowe kompetencje (ćwiczenia) Cel pracy indywidualnej:ćwiczenie profesjonalnych umiejętności dotyczących formułowania pytań diagnostycznych, dokonywania doboru odpowiednich narzędzi, wykorzystywania różnych danych diagnostycznych, ich opisu oraz integracji. Obszar diagnostyczny stres i radzenie sobie. Zalecane metody: rozmowa i obserwacja psychologiczna, kwestionariusz CISS Endlera i Parkera, kwestionariusz EPQ-R Eysencka lub FCZ-KT Strelaua.

5 Mała retrospekcja... (I konferencja Diagnoza jako przedmiot badania i nauczania) Spostrzeżenia osoby prowadzącej zajęciapo przeczytaniu prac studentów: studenci często nie potrafią umiejętnie skorzystać z teorii (potoczny język opisu zamiast terminów teoretycznych, nawiązanie do ogólnych założeń teoretycznych, ale bez pokazania specyfikifunkcjonowania osoby badanej), niektórzy studenci stosują jedynie strategię analityczną(problem z konkluzją) lub syntetyczną (mało pogłębiona analiza, mało szczegółów).

6 Grupowe konsultacje dotyczące integrowania danych diagnostycznych Tylko tak...? Wysoka reaktywność emocjonalnamoże mieć duży udział w preferowaniu strategii skoncentrowanej na emocjach. Oprócz cech temperamentalnych na takie reagowanie na stres w sytuacji podejmowania decyzji może mieć również wpływ lęk przed oceną ze strony środowiska pracy. Następnie po fantazjowaniu zwykle odczuwane napięcie wzrasta. Osoba Badana reaguje wtedy unikowo angażując się w czynności zastępcze np. zapalenie papierosa, rzucanie przedmiotami, wulgaryzmy. ( ) Kontakty ze współpracownikami o większym niż badany doświadczeniu w pracy również powodują napięcie. ( ) Wzbudzane w takiej sytuacji działanie determinowane Stylem Skoncentrowanym na Zadaniu pozwala Badanemu skupić się na sytuacji stresowej i analizując ją wyciągnąć wnioski. W tym przypadku będzie to zdobywanie doświadczenia w obejmowaniu danego stanowiska. Zdobyte doświadczenie prawdopodobnie pozwala Badanemu pozbyć się powracających myśli związanych z oceną jego kompetencji przez współpracowników, co powoduje obniżenie odczuwanego napięcia w kontaktach z nimi (fragment pracy studenckiej).

7 ...czy również tak? Źródło: praca studencka (PP)

8 Schemat ogólny, jaki otrzymują studenci

9 Korzyści z wykorzystania mapy pojęciowej podczas zajęć z diagnozy Ułatwia dostrzeganie luk : przyczyn, uwarunkowań powiązań, związków przyczynowo-skutkowych Wspiera i pobudza kreatywność Zwiększa intersubiektyną komunikowalność myślenia diagnostycznego (konsultacje w grupie) Sprzyja uczeniu się przez studentów scalania i integracji danych Ułatwia ocenę rozumienia przez studenta przypadku klienta oraz dostrzeganie popełnianych błędów (informacje zwrotne od osoby prowadzącej zajęcia) 9

10 Błąd 1: Zbyt ogólna kategoria wśród uwarunkowań (struktura temperamentu) Źródło: praca studencka (KG) 10

11 Błąd 2: Zbyt szczegółowe kategorie (np. oglądanie filmów) Źródło: praca studencka (AK) 11

12 Błąd 3: Luki w obrazie mechanizmu (np. nie opisane rozgałęzienie strzałek) Źródło: praca studencka (AK) 12

13 Błąd 4: Błędne lub nieuzasadnione powiązanie przyczyny i skutku (np. RE rozpoczęcie wykonywania zadania) Sytuacja stresowa Podniesione ciśnienie, zdenerwowanie Głęboki wdech RE PE Spadek napięcia, ulga Rozpoczęcie wykonywania zadania Chwila spokoju na przemyślenie, zastanowienie WT ŻW SSZ Źródło: praca studencka (KM) 13

14 Błąd 5: Brak wskazania przyczyn/uwarunkowań Źródło: praca studencka (AK) 14

15 Błąd 5: Zbyt ogólny schemat (nie pokazanie specyfiki osoby) wykres: PKT sytuacja ocena syt. rozładowanie napięcia stresowa => napięcie => jako zagrożenie => unikanie => doraźne, doznanie ulgi do czasu koncentrowanie myśli na bodźcu stresowymi predysponuje do: wzrost napięcia Źródło: praca studencka (IN) 15

16 Inne błędy, które można zidentyfikować na podstawie mapy Brak powiązania między kategoriami (elementami) Przeskok, brak czynnika pośredniczącego Nie opisanie znaczenia strzałek (np. kiedy następstwo czasowe, a kiedy wpływ) Strzałka tylko w jedną stronę, podczas gdy jest zwrotny wpływ (charakterystyczne dla mało doświadczonych diagnostów) 16

17 Tak myślą mniej doświadczeni diagności... Źródło: Mayfield, W. A., Kardash, C. M., Kivlighan, D. M. (1999) 17

18 a tak myślą bardziej doświadczeni diagności Źródło: Mayfield, W. A., Kardash, C. M., Kivlighan, D. M. (1999) 18

19 Dziękuję za uwagę! 19