WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 STOPIEŃ SZKOLNY r.

Transkrypt

1 WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 STOPIEŃ SZKOLNY r. KLUCZ PUNKTOWANIA Nr Poprawna/oczekiwana odpowiedź zadania 1. Uczeń wyjaśnia nadanie utworowi tytułu Figielek oraz uzasadnia swoją odpowiedź, nawiązując do treści całego utworu oraz odwołując się do wybranego cytatu, np.: Nadanie tytułu: Julian Tuwim zatytułował swój utwór Figielek, ponieważ bawi się w wierszu słowami, a zabawa polega na zestawianiu rzeczowników i czasowników zawierających wspólną cząstkę. Uzasadnienie: Dowodem na to, że Julian Tuwim bawi się słowami, jest np. następujący fragment: Raz się komar z komarem przekomarzać zaczął. Wspólna cząstka występuje w rzeczowniku komar i czasowniku przekomarzać, chociaż te wyrazy mają inne znaczenie. 2. Uczeń wyjaśnia znaczenie zastosowanych w wierszu czasowników, np.: przekomarzać się żartować/ drażnić się z kimś zacietrzewić się wpaść w gniew i uparcie bronić swoich racji zasępić się stać się posępnym, ponurym słaniać się iść chwiejnym krokiem zbaranieć zostać zaskoczonym i nie wiedzieć, jak się zachować 3. Uczeń dopisuje trzy synonimy do rzeczownika figiel, np.: figiel psota, żart, psikus, kawał, dowcip, sprawka, wygłup 4. Uczeń uzupełnia tabelę odpowiednimi informacjami z powieści Przygody Tomka Sawyera, np.: Figle Tomka Sawyera zabawa chrząszczem w kościele udawanie ciężko chorego, aby nie iść do szkoły wyprawa na cmentarz Skutki zakłócenie przebiegu nabożeństwa wyrwanie Tomkowi zęba przez ciotkę Polly bycie świadkiem zbrodni Punktacja nadania utworowi tytułu; 1 p. za uzasadnienie odpowiedzi 2 p. za wyjaśnienie znaczenia wszystkich czasowników; znaczenia 4 czasowników 1 p. za dopisanie trzech synonimów 2 p. za uzupełnienie 6 rubryk tabeli; 1 p. za uzupełnienie przynajmniej 4 rubryk tabeli 1

2 5. Uczeń pisze notatkę prasową o przygodzie Tomka Sawyera i Becky Thatcher w pieczarach. W notatce prasowej zwraca uwagę na: - okoliczności, w jakich doszło do zagubienia się Tomka i Becky w pieczarach, np. pobyt na pikniku, zwiedzanie jaskiń z innymi dziećmi, oddzielenie się od grupy, natrafienie na nietoperze, zabawa przy podziemnym wodospadzie; - przebieg przygody, np. szukanie drogi powrotnej, natrafienie na źródło wody, skończenie się zapasu świec, próby znalezienie wyjścia przez Tomka, podzielenie się z Becky ostatnim kawałkiem piernika, spotkanie Tomka z Indianinem, rozpacz dziewczynki, niepoddawanie się chłopca, znalezienie drugiego wyjścia; - skutki, np. choroba dzieci, okrycie się Tomka sławą, zakratowanie wejścia do pieczar, śmierć Indianina, znalezienie skarbu przez Tomka i Hucka. Razem: 5 p. Treść 3 p. Uczeń tworzy wypowiedź bogatą treściowo, w której opisuje okoliczności, przebieg i skutki przygody Tomka i Becky w pieczarach oraz nadaje swojemu tekstowi tytuł. 2 p. Uczeń nie tworzy wypowiedzi bogatej treściowo; LUB pomija okoliczności, przebieg lub skutki przygody Tomka i Becky w pieczarach; LUB tworzy wypowiedź bogatą treściowo, w której opisuje okoliczności, przebieg i skutki przygody Tomka i Becky w pieczarach, ale nie nadaje swojemu tekstowi tytułu. 1 p. Uczeń opisuje przygodę Tomka i Becky w pieczarach, ale informacje są ogólnikowe; LUB pomija dwa spośród trzech aspektów - okoliczności przygody, przebieg przygody, skutki przygody. Język 1 p. dopuszczalny 1 błąd językowy; 0 p. więcej niż 1 błąd językowy Ortografia i interpunkcja 1 p. dopuszczalny 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny; 0 p. więcej niż 1 błąd ortograficzny i 1 błąd interpunkcyjny Uwaga: Jeśli uczeń pisze pracę w innej formie niż notatka prasowa LUB nie na temat otrzymuje 0 p. za całe zadanie. Jeżeli uczeń popełnia w pracy błędy rzeczowe otrzymuje 0 p. za całe zadanie. 2

3 6. Uczeń uzupełnia tekst odpowiednimi formami rzeczownika przyjaciel. Huck Finn nie miał wielu przyjaciół, ponieważ był włóczęgą. Jego jedynymi przyjaciółmi byli Tomek Sawyer i Joe Harper. O przyjaciołach zrobiło się głośno, kiedy uciekli na wyspę Jacksona. Przyjaciele postanowili wrócić na swój własny pogrzeb. 2 p. za poprawne wpisanie wszystkich form; wpisanie 3 form 7. Uczeń tworzy wyrazy pokrewne od rzeczownika przyjaciel, np.: rzeczownik - przyjaciółka czasownik przyjaźnić się przymiotnik przyjazny przysłówek - przyjaźnie 8. Uczeń buduje trzy zdania, w których stosuje rzeczownik przyjaciel w narzuconych funkcjach składniowych: - podmiotu, np. Przyjaciel jest kimś niezwykle ważnym. - przydawki, np. Brat mojego przyjaciela jest studentem. - dopełnienia, np. Dawno nie widziałem mojego przyjaciela. 2 p. za poprawne utworzenie wszystkich wyrazów pokrewnych; utworzenie 3 wyrazów pokrewnych Razem: 3 p. zastosowanie rzeczownika przyjaciel w funkcji podmiotu; zastosowanie rzeczownika przyjaciel w funkcji przydawki; zastosowanie rzeczownika przyjaciel w funkcji dopełnienia 9. Uczeń, odwołując się do zamieszczonego w arkuszu fragmentu oraz do znajomości treści lektury, wyjaśnia, na czym polegał genialny pomysł Tomka Sawyera. Np. Tomek Sawyer wmówił kolegom, że malowanie parkanu ( szczególnie od strony ulicy) jest zajęciem wyjątkowym, nobilitującym i w związku z tym nie może go wykonywać każdy chłopiec. Takie wyjaśnienie spowodowało, że koledzy prosili Tomka o udzielenie im pozwolenia na wykonanie tej ważnej czynności i, próbując wkupić się w jego łaski, ofiarowywali chłopcu swoje skarby. 1 p. za podanie właściwego wyjaśnienia 3

4 10. Uczeń wyjaśnia sens pierwszego zdania z tekstu II, np.: Kiedy nastał wieczór, Tomek, który rano nie posiadał zbyt wielu przedmiotów uważanych przez chłopców za ważne i cenne, wzbogacił się o liczne skarby, którymi został obdarowany przez kolegów. 11. epitet: stubarwne pejzaże - ciekawe zestawienie jednego zjawiska z drugim - N przenośnia: ty jednak chowasz świat w biednej kieszeni - zaskakujące połączenie wyrazów niezgodne z ich podstawowym znaczeniem - T 12. Uczeń wyjaśnia, na czym polega różnica między światem rzeczywistym bohatera literackiego, a jego światem fantazji i popiera swoją odpowiedź odpowiednimi cytatami, np.: Świat rzeczywisty, w którym żyje bohater literacki, to świat biedy, kłótni domowych, licznych problemów. Dowodem na to jest cytat: Wychowane w wilgotnej, stęchłej domu sieni /Dziecko miasta,( ), a znajome jeno w domu waśnie /Jątrzące się wśród biedy,( ) Świat fantazji, do którego ucieka bohater literacki, to świat kolorowy. Dowodem na to jest cytat: ( ) gdzie snom jeno znane / Śpią stubarwne pejzaże nie namalowane. 1 p. za właściwe wyjaśnienie sensu pierwszego zdania z tekstu II 1 p. za oba poprawne wskazania Razem: 3 p. 1 p. za opisanie świata rzeczywistego; 1 p. za opisanie świata fantazji; 1 p. za trafne dobranie cytatów 13. Osoba mówiąca w utworze zwraca się do Boga. - P Osoba mówiąca kieruje się takimi samymi wartościami jak inni ludzie. - F 14. C. 1 p. 15. Uczeń podaje przenośne znaczenia określeń gniazdo ojczyste i marmorowe pałace, np.: gniazdo ojczyste dom rodzinny marmorowe pałace duży, bogaty, pięknie urządzony dom 16. C. 1 p. 17. Utwór Żółw i mysz nazywamy bajką, ponieważ jest to krótki utwór pisany wierszem, którego bohaterami są najczęściej zwierzęta; zawiera morał. B p. 18. B. 1 p. 19. Uczeń wypisuje z zamieszczonego w arkuszu fragmentu po jednym przykładzie środków artystycznych: - porównanie np. pokraczne szafy i stoły, szeroko rozparte, jak znarowione konie; - przenośnia np. Nad gankiem sterczała nadbudówka, dwoma ślepiami okien patrząca na zielony boży świat; - epitet np. dzikie (wino); - wyraz dźwiękonaśladowczy np. huczał, skrzypiały 4 1 p. za oba poprawne wskazania znaczenia określenia gniazdo ojczyste; znaczenia określenia marmorowe pałace 2 p. za wypisanie przykładów 4 różnych środków artystycznych; 1 p. za wypisanie przykładów 3 różnych środków artystycznych

5 20. Uczeń dopasowuje objaśnienia do podanych związków frazeologicznych. Związek frazeologiczny Objaśnienie mieć cały dom na głowie 4 być panem we własnym 6 domu postawić cały dom na nogi 1 czynić, pełnić honory domu 5 czyjś dom jest dla kogoś 3 otwarty 21. Uczeń wskazuje właściwe znaczenie słowa szatan, odnoszące się do bohatera powieści Kornela Makuszyńskiego i uzasadnia swój wybór, np.: Do głównego bohatera powieści Kornela Makuszyńskiego odnosi się 3. znaczenie słowa szatan, ponieważ Adaś Cisowski był chłopcem niezwykle inteligentnym, błyskotliwym, miał ogromną łatwość kojarzenia faktów i dzięki temu udało mu się rozwiązać wiele zagadek, m.in. rozszyfrował sposób odpytywania uczniów przez profesora Gąsowskiego. 2 p. za dopasowanie 5 znaczeń; 1 p. za dopasowanie 4 znaczeń 1 p. za wskazanie właściwego znaczenia słowa szatan 1p. za przywołanie dowodu 22. Uczeń wyjaśnia, w jakich sytuacjach Adasiowi przydały się wskazane cechy i umiejętności, np.: umiejętność obserwacji wyjaśnienie sprawy zaginionego pióra; znajomość języków obcych tłumaczenie listu francuskiego oficera; umiejętność kojarzenia faktów znalezienie i rozszyfrowanie napisu na brodzie; wytrwałość i cierpliwość znalezienie zagubionych 100 zł. 2 p. za trafne podanie 4 sytuacji; 1 p. za trafne podanie 3 sytuacji 23. Uczeń podaje trzy powody, dla których Adam Cisowski zrezygnował z wyjazdu nad morze i zdecydował się na wyjazd do Bejgoły oraz wymienia dwa pozytywne i dwa negatywne skutki tej decyzji, np.: powody chęć pomocy profesorowi Gąsowskiemu i jego rodzinie, żądza przygód, miłość do Wandy; skutki pozytywne znalezienie skarbu francuskiego oficera, przeżycie niezwykłej przygody; skutki negatywne narażanie własnego zdrowia i życia, niemożność spędzenia wakacji z rodziną Razem: 3 p. 1 p. za podanie 3 powodów rezygnacji z wyjazdu nad morze; 1 p. za podanie dwóch pozytywnych skutków decyzji; 1 p. za podanie dwóch negatywnych skutków decyzji 5

6 24. Uczeń, w imieniu Adasia Cisowskiego, pisze list do jego rodziców, w którym w ciekawy i dowcipny sposób opowiada o zdarzeniu/zdarzeniach w Bejgole. Treść 3 p. Uczeń: pisze wypowiedź, zachowując formalne wyróżniki listu (miejscowość, data, nagłówek, podpis); określa cel listu i tworzy wypowiedź dowcipną, rozwiniętą, bogatą treściowo; stosuje zwroty do adresata dostosowane do sytuacji komunikacyjnej; zaczyna i kończy list właściwymi zwrotami grzecznościowymi; zachowuje układ graficzny odpowiedni dla listu; tworzy tekst logicznie uporządkowany. 2 p. Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu; określa cel listu, ale nie tworzy wypowiedzi rozwiniętej; LUB nie stosuje zwrotów do adresata; LUB nie zaczyna i nie kończy listu właściwymi zwrotami grzecznościowymi; LUB nie zachowuje układu graficznego odpowiedniego dla listu. 1 p. Uczeń: pisze wypowiedź, pomijając niektóre formalne wyróżniki listu; określa cel listu; stosuje zwroty do adresata. 0 p. Uczeń pisze pracę na inny temat lub w innej formie. Razem: 7 p. Styl 1 p. styl konsekwentny, dostosowany do formy wypowiedzi; 0 p. styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi Język 1 p. dopuszczalne 3 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne); 0 p. więcej niż 3 błędy (fleksyjne, składniowe, leksykalne, frazeologiczne) Ortografia 1 p. - dopuszczalne 2 błędy; 0 p. - więcej niż 2 błędy Interpunkcja 1 p. - dopuszczalne 3 błędy; 0 p. - więcej niż 3 błędy Uwaga: Jeśli uczeń pisze pracę w innej formie niż list; LUB nie na temat otrzymuje 0 p. za całe zadanie. Jeśli uczeń pisze pracę niespełniającą kryterium objętości (18 linijek) otrzymuje punkty wyłącznie za treść. Łączna suma punktów możliwych do uzyskania 50 p. 6