Temat: Od czego zależeć będzie Twoja emerytura?
|
|
- Daria Kuczyńska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wszystkie scenariusze lekcji, komiksy i animacje są dostępne na: Temat: Od czego zależeć będzie Twoja emerytura? Autor: Beata Łuba-Krolik Poziom Szkoła ponadgimnazjalna Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół ponadgimnazjalnych Podstawy przedsiębiorczości Treści nauczania i umiejętności: Instytucje rynkowe. Uczeń: charakteryzuje system emerytalny w Polsce i wskazuje związek pomiędzy okresem aktywności zawodowej a wysokością przyszłej emerytury. Cele: Uczeń powinien: charakteryzować system emerytalny w Polsce; wskazywać związek między okresem aktywności zawodowej a wysokością przyszłej emerytury; umieć współpracować w grupie. Metody: praca z tekstem puzzle (układanka ekspercka) dyskusja miniwykład 1
2 Pojęcia kluczowe: system emerytalny filary systemu emerytalnego system repartycyjny ZUS OFE Materiały: Materiał pomocniczy nr 1 - komiks Andrzeja Milewskiego, I miejsce w kategorii Od czego zależy nasza emerytura w III edycji konkursu Forum Obywatelskiego Rozwoju na komiks i animację o tematyce ekonomicznej Materiał pomocniczy nr 2 karta pracy do analizy komiksu Materiał pomocniczy nr 3 teksty dla grup Materiał pomocniczy nr 4 tabela System emerytalny w Polsce Materiał pomocniczy nr 5 tekst FOR Od czego zależy nasza emerytura? Przebieg zajęć: 1. Na początku lekcji rozdaj uczniom komiks Andrzeja Milewskiego, I miejsce w kategorii Od czego zależy nasza emerytura? w III edycji konkursu FOR oraz karty pracy (materiał pomocniczy nr 1 i 2). Poproś o zapoznane się z historią przedstawioną w komiksie. Następnie zaproponuj, aby uczniowie w parach porozmawiali nt. komiksu i wypełnili kartę pracy. Po wykonaniu zadania, poproś kilka osób o podzielenie się wrażeniami i wnioskami na forum klasy. Podawane przez uczniów terminy zapisz na tablicy, jeśli to konieczne wyjaśnij ich znaczenie. Zwróć uwagę, czy wśród wypowiedzi uczniów pojawiły się, obok pojęć o charakterze emocjonalnym, np. bieda, złość, niezaspokojenie potrzeb itp., również pojęcia ekonomiczne, np. wydatki, oszczędzanie, składka, emerytura, ZUS. Czy wśród wypowiedzi uczniów na temat sytuacji opisanej w komiksie, przeważają opinie pozytywne, czy raczej negatywne? 2
3 2. Porozmawiaj z uczniami o przyczynach niskiej emerytury bohatera komiksu. Zapytaj, co ich zdaniem symbolizuje świnka? Podsumowując wypowiedzi wyjaśnij, że świnkę możemy uznać za symbol starego systemu emerytalnego, który obowiązywał w Polsce do końca 1998 r. Był to system repartycyjny, czyli oparty na umowie pokoleniowej. W systemie takim ludzie aktywni zawodowo wpłacają część zarobionych pieniędzy do wspólnej kasy, z której na bieżąco wypłacane są świadczenia (emerytury) osobom już niepracującym. Wadą tego systemu jest duża wrażliwość na proces starzenia się społeczeństwa i bezrobocie: oba zjawiska prowadzą do większych obciążeń osób pracujących (które muszą wówczas płacić wyższą składkę). Stary system emerytalny, oparty na ZUS, okazał się mało wydolny. 3. Poinformuj uczniów, że w 1999 roku Polska, jako jeden z pierwszych krajów w Europie, przeprowadziła gruntowną reformę systemu emerytalnego. Nowy system emerytalny objął wszystkich pracujących poza rolnictwem, którzy urodzili się po 1948 roku. Nowy system emerytalny funkcjonuje w oparciu o trzy filary - zreformowany ZUS, fundusze emerytalne oraz dobrowolne dodatkowe ubezpieczenie. 4. Poproś uczniów, aby utworzyli trzy np. cztero-, pięcioosobowe zespoły i przydzielili sobie w grupie numery od 1 do 4-5. Rozdaj grupom odpowiednie części tekstu (materiał pomocniczy nr 3). Poleć, aby każdy uczeń zapoznał się z tekstem najpierw indywidualnie, podkreślił w nim to, co uważa za najbardziej istotne, a następnie razem ze swoim zespołem porozmawiał na temat przeczytanego tekstu, uzgadniając najważniejsze informacje dotyczące opisanego filaru systemu emerytalnego. 5. Następnie poproś o utworzenie nowych zespołów, w skład których wejdą przedstawiciele poprzednich, zgodnie z przydzielonym wcześniej numerem np. uczniowie z nr 1 utworzą jeden zespół, dwójki kolejny itd. Każdy uczeń będzie ekspertem, który zrelacjonuje to, czego nauczył się pracując w poprzednim etapie zajęć. 3
4 6. Po zakończeniu pracy, poproś uczniów o powrót do grup wyjściowych. Poproś, by uczniowie przedstawili informacje, które uzyskali pracując w nowych grupach, a następnie uzupełnili tabelę charakteryzującą polski system emerytalny (materiał pomocniczy nr 4). Pomocny w wykonaniu ćwiczenia może być również tekst FOR Od czego zależy nasza emerytura? (materiał pomocniczy nr 5). Po zakończeniu pracy poproś jedną grupę o prezentację efektów swojej pracy, a pozostałe o ewentualne poprawki, uwagi. Zwracaj uwagę na poprawność wykonanego ćwiczenia, dopowiadaj, poprawiaj błędy. 7. Porozmawiaj z uczniami o tym, z czym im się kojarzy emerytura? Czy myślą o swojej emeryturze? Jak ją sobie wyobrażają? Podsumowując zwróć uwagę, że w nowym systemie emerytalnym wysokość przyszłej emerytury zależy od stażu pracy i poziomu zarobków. Im dłużej będziemy pracować i w tym czasie na naszym koncie emerytalnym zgromadzimy więcej oszczędności, tym samym wyższa będzie nasza emerytura. Również my sami wybieramy OFE, warto więc przyglądać się ich wynikom, sprawdzać skuteczność inwestycji i w razie potrzeby przenieść się do innego funduszu emerytalnego. Jeśli dysponujesz czasem, możesz przeanalizować z uczniami oferty kilku wybranych funduszy emerytalnych. Warto już w momencie wejścia na rynek pracy ubezpieczyć się dodatkowo w III filarze, który jest dobrowolnym ubezpieczeniem uzupełniającym świadczenia otrzymywane z I i II filaru. 8. Jako pracę domową poproś uczniów, aby zastanowili się, w jaki sposób główny bohater komiksu mógłby zadbać o swoją przyszłą emeryturę. Poproś o przygotowanie dalszego ciągu komiksu, w którym przedstawią swoje pomysły na dalsze losy bohatera komiksu. Materiały pomocnicze Materiał pomocniczy nr 1 4
5 Komiks Andrzeja Milewskiego, I miejsce w kategorii Od czego zależy nasza emerytura? w III edycji konkursu FOR na komiks i animację o tematyce ekonomicznej. Materiał pomocniczy nr 2 Karta pracy do analizy komiksu Kto jest głównym bohaterem komiksu?.. Jakie wrażenie wywarł na Tobie komiks? Czy Ci się podobał? Dlaczego?.. Jakie zagadnienia przedstawione zostały w komiksie? Które z nich Twoim zdaniem jest najważniejsze?.... Jaki problem został przedstawiony w komiksie?. Jaki tytuł mógłby mieć komiks?.. 5
6 Materiał pomocniczy nr 3 Teksty dla poszczególnych grup Grupa 1 Pierwszy filar systemu emerytalnego zarządzany przez państwo, oparty jest na zreformowanym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Ubezpieczenie w ramach I filaru jest powszechne i obowiązkowe, oparte na systemie repartycyjnym, to jest umowie pokoleniowej. Emerytura wypłacana jest dożywotnio po osiągnięciu wieku emerytalnego. Skarb Państwa gwarantuje 100% wypłacalności dla emerytury z pierwszego filaru. Każda osoba objęta ubezpieczeniem posiada w ZUS dwa indywidualne konta emerytalne: tzw. konto podstawowe oraz indywidualne subkonto. Wysokość świadczenia emerytalnego, które będzie wypłacane z I filaru, odpowiada kwocie zgromadzonego kapitału emerytalnego, podzielonego przez średnie dalsze trwanie życia osoby przechodzącej na emeryturę (wskaźnik GUS). Obecnie do I filaru trafia 17,22% pensji brutto: 12,22% na tzw. konto podstawowe oraz 5% na indywidualne subkonto. Środki zgromadzone w ZUS na obu kontach są waloryzowane. Środki na subkoncie są dodatkowo dziedziczone przez współmałżonka lub wskazaną osobę. Wpłacone do ZUS-u pieniądze są wydawane na wypłatę bieżących emerytur. Na naszych kontach w ZUS są jedynie zapisy, wirtualne punkty i obietnice, że następne pokolenia będą wypłacać nam wyznaczoną na ich podstawie emeryturę. I filar jest podatny na zmiany demograficzne i polityczne. Im mniej osób będzie pracowało w przyszłości, a więcej będzie emerytów, tym trudniej będzie państwu wywiązać się z zobowiązań wynikających z zapisów na naszych indywidualnych kontach w ZUS. 6
7 Grupa II Drugi filar w systemie zabezpieczenia społecznego oparty jest na Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE), które są odrębnymi podmiotami mającymi osobowość prawną. Ich zadaniem jest: prowadzenie indywidualnych kont członków Funduszu, gromadzenie składek członków Funduszu transferowanych za pośrednictwem ZUS, inwestowanie składek i wypracowanie kapitału. Dziś do II filara trafia 2,3% pensji brutto. Pieniądze te wędrują na indywidualne konto i są inwestowane w akcje i obligacje. Suma naszych składek oraz wypracowane zyski to nasze oszczędności zgromadzone w OFE. Wysokość przyszłej emerytury bezpośrednio zależy od wysokości składek, które wpłynęły na indywidualne konto w OFE oraz od umiejętności i efektywności ich inwestowania przez fundusz emerytalny. Dla osób urodzonych po 1968 roku przynależność do II filaru jest obowiązkowa. Istnieje jednak możliwość samodzielnego wyboru OFE. Istnieją specjalne regulacje w przypadku śmierci lub rozwodu uczestnika funduszu. Środki znajdujące się na koncie są dziedziczone przez współmałżonka lub wskazaną osobę. II filar jest związany z ryzykiem rynków finansowych wartość naszych oszczędności, które są w nim zgromadzone będzie w jakiejś części zawsze zależała np. od sytuacji na giełdzie. Ryzyko zmian wartości oszczędności zgromadzonych w OFE byłoby mniejsze, gdyby istniała możliwość inwestowania w akcje za młodu, a na starość przenoszenia oszczędności do mniej zyskownych, ale za to znacznie stabilniejszych obligacji. 7
8 Grupa III Trzeci filar w systemie zabezpieczenia emerytalnego jest dobrowolny. Ma charakter kapitałowy, jest związany z ryzykiem rynków finansowych wartość naszych oszczędności, które są w nim zgromadzone, będzie w jakiejś części zawsze zależała np. od sytuacji na giełdzie. Filar jest zarządzany przez prywatne instytucje. Jego celem jest zapewnienie osobom ubezpieczonym uzupełnienia przyszłej emerytury z I i II filaru Istnieją dwie formy gromadzenia środków w ramach III filaru: zbiorowe Pracownicze Programy Emerytalne indywidualne Indywidualne Konta Emerytalne Pracownicze Programy Emerytalne tworzone są dobrowolnie przez pracodawcę. Mają formę umowy lub umów określających zobowiązania pracodawcy i pracowników w związku z prowadzonym programem - PPE nie jest instytucją finansową. Wypłata świadczenia z PPE następuje po osiągnięciu wieku emerytalnego lub nabyciu wcześniejszych uprawnień emerytalnych przez uczestnika programu. Świadczenie emerytalne z PPE zwolnione jest z podatku dochodowego. Indywidualne Konto Emerytalne IKE jest indywidualną, kapitałową formą gromadzenia środków emerytalnych dla osób, które ukończyły 16 lat. Dopuszczalne jest gromadzenie środków tylko na jednym IKE. Środki na IKE mogą być gromadzone w formie funduszy inwestycyjnych, indywidualnych ubezpieczeń na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, lokaty bankowej, rachunku papierów wartościowych. Składki na IKE mogą być wnoszone z dowolną częstotliwością zależną jedynie od umowy z instytucją prowadzącą IKE. Inwestycje w ramach IKE zwolnione są z podatku od zysków kapitałowych. Wypłata świadczenia z IKE następuje po ukończeniu 60 roku życia w formie jednorazowej - wypłacone środki mogą być dalej inwestowane już poza IKE i wypłacane w formie ratalnej W przypadku śmierci środki zgromadzone na IKE są wypłacane: osobom uposażonym jeśli zostały wskazane 8
9 spadkobiercom jeśli nie zostały wskazane inne osoby uposażone. Źródło: is.html,2; Ap ele_nie_pomogly.html Materiał pomocniczy nr 4 Tabela Polski system emerytalny Wskaż cechy i czynniki opisujące oraz wpływające na poszczególne filary polskiego systemu emerytalnego Cecha/czynnik I filar II filar III filar SYSTEM PODSTAWOWY CZĘŚĆ DOBROWOLNA Obligatoryjność Obowiązkowy/dobrowolny Obowiązkowy/dobrowolny Obowiązkowy/dobrowolny Metoda finansowania Dziedziczenie oszczędności Forma gromadzenia środków Repartycyjny/kapitałowy Repartycyjny/kapitałowy Repartycyjny/kapitałowy Nie/tak Nie/tak Nie/tak Fundusz Ubezpieczeń Społecznych/ Otwarte Fundusze/ Emerytalne Oszczędności i ubezpieczenia dodatkowe Fundusz Ubezpieczeń Społecznych/ Otwarte Fundusze/ Emerytalne Oszczędności i ubezpieczenia dodatkowe Fundusz Ubezpieczeń Społecznych/ Otwarte Fundusze/ Emerytalne Oszczędności i ubezpieczenia dodatkowe 9
10 Zarządzający ZUS/PTE/instytucje finansowe ZUS/PTE/instytucje finansowe ZUS/PTE/instytucje finansowe Starzenie się społeczeństwa Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Wzrost bezrobocia Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Spadek płac i produkcji Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Przetargi polityczne Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Załamanie na giełdach Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Długotrwała inflacja Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Nieodporny/ odporny Źródło: Materiał pomocniczy nr 5 Tekst FOR Od czego zależy nasza emerytura? W polskim systemie emerytalnym wyróżniamy trzy elementy konstrukcyjne, tzw. filary: I obowiązkowy repartycyjny (ZUS-owski), II obowiązkowy kapitałowy (Otwarte Fundusze Emerytalne - OFE), III dobrowolny kapitałowy (Indywidualne Konta Emerytalne - IKE). 10
11 Obecnie do I filara trafia 17,22% pensji brutto. Wpłacone do ZUS-u pieniądze są natychmiast wydawane na wypłatę bieżących emerytur. W zamian dostajemy wirtualne punkty i obietnicę, że następne pokolenia będą wypłacać nam wyznaczoną na ich podstawie emeryturę. Do II filara trafia 2,3% pensji brutto. Pieniądze te wędrują na indywidualne konto i są inwestowane w akcje i obligacje. Suma naszych składek oraz wypracowane zyski to nasze oszczędności zgromadzone w OFE. Wpłaty do III filara nie są obowiązkowe. Zachętą do gromadzenia w nim dodatkowych oszczędności emerytalnych są ulgi podatkowe (obecnie niezbyt duże). Poza tym III filar działa podobnie jak II. Sposób wyznaczania emerytury jest bardzo prosty sprawdzamy, ile wirtualnych punktów zgromadziliśmy w ZUS i ile pieniędzy zgromadziliśmy w II filarze, a wynik dzielimy przez oczekiwaną dalszą długość trwania życia. Widać więc, że wysokość emerytury będzie zależała od tego: 1) Ile wpłaciliśmy do systemu (a więc też pośrednio jak długo pracowaliśmy), 2) Ile wynosi dalsza oczekiwana długość trwania życia. Ad 1. Na wysokość naszej emerytury istotny wpływ ma długość okresu odprowadzania "składek". Im dłużej pracujemy, tym dłużej odprowadzamy do systemu "składki" i tym wyższą otrzymamy emeryturę. Ad 2. Długość życia w Polsce systematycznie się wydłuża, co bardzo cieszy. Jednak trzeba pamiętać, że oznacza to, że dłużej żyjemy na emeryturze. Jeśli kiedyś ktoś zgromadził 200 tys. zł w systemie emerytalnym, a przeciętna pozostała długość trwania życia momencie przechodzenia na emeryturę wynosiła 5 lat, to mógł liczyć na emeryturę w wysokości około 40 tys. zł rocznie. Jednak w sytuacji, gdy oczekiwana długość życia na emeryturze wzrośnie o 5 lat, to ktoś, kto zgromadził 200 tys. otrzyma emeryturę wynoszącą tylko 20 tys. zł rocznie (bo 200 tys. dzielimy nie na 5 a na 10 lat dalszego życia). Z tym jest też związany drugi problem kwestia dyskryminacji kobiet. Średnio żyją one dłużej, a jednocześnie daje im się mniej czasu na zgromadzenie kapitału. Kobieta do 60 roku 11
12 życia musi uzbierać kapitał, który starczy jej jeszcze na około 20 lat życia, podczas gdy mężczyzna do 65 roku życia zbiera kapitał tylko na 15 lat emerytury. Dlatego ważne jest podnoszenie i zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. I filar jest podatny na zmiany demograficzne i polityczne. Im mniej osób będzie pracowało w przyszłości, a więcej będzie emerytów, tym emerytury z niego wypłacane będą niższe. Obecnie na jednego emeryta przypada czterech pracujących a za około 20 lat będzie już tylko dwóch pracujących. Ryzyko polityczne jest związane z pokusą dla polityków, by w przyszłości zmieniać warunki wypłacania emerytur z I filara, częściowo nie wywiązując się z dzisiejszych obietnic. II i III filar jest związany z ryzykiem rynków finansowych wartość naszych oszczędności, które są w nim zgromadzone będzie w jakiejś części zawsze zależała np. od sytuacji na giełdzie. Choć oczywiście ryzyko to można ograniczać, gdyby istniała możliwość inwestowania w akcje za młodu, a na starość przenoszenia oszczędności do mniej zyskownych, ale znacznie bezpieczniejszych obligacji. Nie bez powodu hasłem reformy emerytalnej z 1999 roku było: bezpieczeństwo dzięki różnorodności. Budując system oparty na trzech różnych filarach, zwiększono bezpieczeństwo przyszłych emerytur. Obecne propozycje rządowe, dążące do wzrostu roli ZUS, spowodują wzrost ryzyka politycznego i demograficznego. Na koniec trzeba podkreślić, że w żadnym wypadku nie można zdawać się tylko na system emerytalny. Aby zwiększyć naszą emeryturę w przyszłości warto samemu zacząć na nią oszczędzać. Ważne jest by moment oszczędzania rozpocząć jak najwcześniej, najlepiej od momentu wejścia na rynek pracy. Długotrwałe i systematyczne oszczędzania nawet małych kwot przynosi bowiem duże korzyści. Oszczędzając 100 zł miesięcznie przez 30 lat przy zakładanym oprocentowaniu 5% w skali roku można otrzymać na koniec kwotę ponad 70 tys. zł. Oszczędzając trzy razy więcej, czyli 300 zł, lecz przez trzy razy krótszy okres, czyli 10 lat, przy tym samym oprocentowaniu uzyskamy niecałe 45 tys. zł. Źródło: 12
Emerytura (zwana dawniej rentą starczą) świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek
Emerytura (zwana dawniej rentą starczą) świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej (jako
Bardziej szczegółowoKto pomoże dziadkom, czyli historia systemów emerytalnych. Autor: Artur Brzeziński
Kto pomoże dziadkom, czyli historia systemów emerytalnych Autor: Artur Brzeziński Skrócony opis lekcji Uczniowie poznają wybrane fakty z historii emerytur, przeanalizują dwa podstawowe systemy emerytalne
Bardziej szczegółowoJAKĄ EMERYTKĄ / JAKIM EMERYTEM ZOSTANIESZ?
JAKĄ EMERYTKĄ / JAKIM EMERYTEM ZOSTANIESZ? MATERIAŁ INFORMACYJNY DLA STUDENTÓW I MŁODYCH PRACOWNIKÓW OPRACOWANY PRZEZ IZBĘ GOSPODARCZĄ TOWARZYSTW EMERYTALNYCH, WWW.IGTE.PL POLSKA EMERYTURA 2015 1960 1970
Bardziej szczegółowoEmerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku.
Emerytury w nowym systemie emerytalnym dotyczą osób urodzonych po 1 stycznia 1949 roku. System emerytalny składa się z trzech filarów. Na podstawie podanych niżej kryteriów klasyfikacji nowy system emerytalny
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE EMERYTALNE
INDYWIDUALNE KONTO EMERYTALNE DLACZEGO WARTO MIEĆ IKE? Rok Źródło Wysokość emertury stopa zastąpienia 1997 Bezpieczeństwo dzięki różnorodności opracowanie Pełnomocnika Rządu ds. Reformy Zabezpieczenia
Bardziej szczegółowo21 marca 2013 r. Główne zalety rozwiązania:
21 marca 2013 r. Stanowisko Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych w kwestii wypłat świadczeń z kapitałowego systemu emerytalnego Rozwiązanie wypłat z korzyścią dla gospodarki i klientów Główne zalety
Bardziej szczegółowoEmerytury w Polsce i na świecie
Emerytury w Polsce i na świecie 1 60 Emerytura ma zabezpieczyć byt na starość, gdy z powodu wieku nie będziesz już mógł pracować. 2 61 Umowa międzypokoleniowa (solidaryzm) Składki wpłacane teraz przez
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Pojęcie i ewolucja ryzyka starości. Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim
Wprowadzenie Pojęcie i ewolucja ryzyka starości Metody zabezpieczenia ryzyka starości w prawie polskim Przemiany gospodarczo polityczne, a reformy systemów emerytalnych. Reformy systemów emerytalnych :
Bardziej szczegółowoIndywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Twoja emerytura. Wyższa emerytura. Niższe podatki!
Twoja emerytura Wyższa emerytura Niższe podatki! Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego to wyjątkowy program oszczędnościowy w formie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi,
Bardziej szczegółowobrak opodatkowania zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki) osiągniętych przez oszczędzających w związku z oszczędzaniem na IKE,
1. Czy każdy może założyć IKE i IKZE? Prawo do dodatkowego oszczędzania na przyszłą emeryturę w ramach IKE i IKZE przysługuje każdej osobie fizycznej, która ukończyła 16 lat. W przypadku osób małoletnich,
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE KONTO EMERYTALNE
PYTANIA I ODPOWIEDZI INDYWIDUALNE KONTO EMERYTALNE BPS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A. Czerwiec 2017 Strona 1 z 6 Spis treści INFORMACJE PODSTAWOWE... 3 Jakie są korzyści z oszczędzania na IKE?...
Bardziej szczegółowoEmerytury i system ubezpiecze
Emerytury i system ubezpiecze 1 58 EMERYTURA ma zabezpieczy byt na staro osobom, które ze wzgl du na wiek nie mog ju pracowa. 2 59 Zasada umowy mi dzypokoleniowej (solidaryzm) Sk adki obecnie wp acane
Bardziej szczegółowoZmiany w zasadach gromadzenia środków emerytalnych
Zmiany w zasadach gromadzenia środków emerytalnych Z dniem 1 maja 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych
Bardziej szczegółowoEMERYTURY KAPITAŁOWE WYPŁATY Z II FILARA
EMERYTURY KAPITAŁOWE WYPŁATY Z II FILARA Emerytury indywidualne, renta rodzinna dla wdów i wdowców, waloryzacja według zysków takie emerytury kapitałowe proponuje rząd. Dlaczego? Dlatego, że taki system
Bardziej szczegółowoSYSTEM EMERYTALNY W POLSCE
SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE 1 stycznia 1999 roku weszła w życie reforma systemu emerytalnego. Od tego momentu w Polsce funkcjonują równolegle dwa systemy emerytalne: stary system emerytalny dla osób urodzonych
Bardziej szczegółowoIII filar ubezpieczenia emerytalnego
III filar ubezpieczenia emerytalnego 1 Przesłanki reformy emerytalnej 2 Wskaźniki zgonów i urodzeń w tys. 600 550 Zgony Urodzenia 500 450 400 350 300 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999
Bardziej szczegółowoPracownicze Plany Kapitałowe z perspektywy pracownika i pracodawcy. Założenia, szacowane koszty i korzyści. Kongres Consumer Finance
Pracownicze Plany Kapitałowe z perspektywy pracownika i pracodawcy. Założenia, szacowane koszty i korzyści. Warszawa, 8 grudnia 2017r. Kongres Consumer Finance Obecny system emerytalny formalnie opiera
Bardziej szczegółowoDługoterminowe oszczędzanie emerytalne. 16 maja 2012
Długoterminowe oszczędzanie emerytalne 16 maja 2012 Polski system emerytalny ZUS OFE III FILAR BEZPIECZEŃSTWO dzięki RÓŻNORODNOŚCI Składka kluczowy element systemu Z systemu emerytalnego otrzymamy tyle
Bardziej szczegółowokurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Szanowni Państwo
N o 14 październik 2018 kurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Szanowni Państwo oddajemy Państwu czternasty numer Kuriera Emerytalnego newslettera członków funduszy emerytalnych.
Bardziej szczegółowoINWESTUJ W SWOJĄ EMERYTURĘ I SKORZYSTAJ Z ULGI PODATKOWEJ
PKO INDYWIDUALNE KONTO ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO INWESTUJ W SWOJĄ EMERYTURĘ I SKORZYSTAJ Z ULGI PODATKOWEJ PKO INDYWIDUALNE KONTO ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO ULGA PODATKOWA ZA INWESTOWANIE PKO Indywidualne
Bardziej szczegółowoPolityka społeczna (9): Zabezpieczenie emerytalne II i III filar
Polityka społeczna (9): Zabezpieczenie emerytalne II i III filar Literatura I. Jędrasik-Jankowska, Pojęcie i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego, LexisNexis, Warszawa, 2007, s.266-275. 2 Składki
Bardziej szczegółowoPYTANIA I ODPOWIEDZI BPS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A.
PYTANIA I ODPOWIEDZI P R AC OWNICZY PROGR AM E MERYTAL N Y BPS TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH S.A. Warszawa, maj 2017 r. ODPOWIEDZI NA PYTANIA - PRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY Strona 1 z 7 Spis treści
Bardziej szczegółowoZainwestuj w swoją emeryturę
Zainwestuj w swoją emeryturę Pracownicze Plany Kapitałowe www.ppk-aegon.pl Pracownik 2% wynagrodzenia brutto + dobrowolnie dodatkowo do 2% wynagrodzenia brutto Pracodawca 1,5% wynagrodzenia brutto + dobrowolnie
Bardziej szczegółowoKiedy zaczynasz mieć czas, przestajesz mieć pieniądze. Pracowniczy Program PPE TFI PZU SA LAUREAT KONKURSU
PRACOWNICZE PROGRAMY EMERYTALNE Kiedy zaczynasz mieć czas, przestajesz mieć pieniądze Pracowniczy Program Emerytalny Z TFI PZU PPE TFI PZU SA LAUREAT KONKURSU Co to jest PPE? Pracowniczy program emerytalny
Bardziej szczegółowoBPS TFI zajęło 5 miejsce wśród Najlepszych TFI w 2016 roku! Źródło: Puls Biznesu, Analizy Online S.A. Lipiec 2017
BPS TFI zajęło 5 miejsce wśród Najlepszych TFI w 2016 roku! Źródło: Puls Biznesu, Analizy Online S.A. Lipiec 2017 2 Źródło: Bankier.pl; PulsBiznesu.pl; money.pl 3 Źródło: Onet Biznes 4 OSTATNI DZWONEK
Bardziej szczegółowoFundusze inwestycyjne i emerytalne
Fundusze inwestycyjne i emerytalne WYKŁAD 8 FUNDUSZE EMERYTALNE W SYSTEMIE EMERALNYMY CEL I STRUKTURA SYSTEMU EMERYTALNEGO (1) Pojęcie ogólne: ogół planów (programów) wypłacających świadczenia emerytalne.
Bardziej szczegółowoJaki jest Twój plan na przyszłość?
Jaki jest Twój plan na przyszłość? Aegon Plan na Przyszłość + Terminowe ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym z opcją IKE/IKZE Każdy z nas ma inny pomysł na życie i inne cele,
Bardziej szczegółowoEmerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia
Część I finasowanie Emerytury: } Część I: Finansowanie } Część II: Świadczenia I. Wprowadzenie. Fundusz społeczny- pojęcie funduszu społecznego, udział w tworzeniu funduszu i prawie do świadczeń z niego
Bardziej szczegółowoIKE można założyć bez względu na to, czy jest się uczestnikiem pracowniczego programu emerytalnego.
Co trzeba wiedzieć o IKE? Kto może gromadzić oszczędności na IKE? Prawo do dokonywania wpłat na IKE przysługuje osobie fizycznej, która ukończyła 16 lat. Osoby małoletnie (w tym przypadku mowa jest o osobach
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY
PRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY Pracowniczy Program Emerytalny Jest to system oszczędzania dla osób, które chcą powiększyć swoją emeryturę oraz stworzyć sobie możliwość uzyskania satysfakcjonującego poziomu
Bardziej szczegółowoEmerytury i system ubezpieczeń
Emerytury i system ubezpieczeń 1 1 EMERYTURA świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej.
Bardziej szczegółowo9. Czy osoby pracujące na podstawie umowy zlecenia mogą wpłacać na IKE? Tak.
IKE Pytania/odpowiedzi dotyczące Indywidualnego Konta Emerytalnego 1. Co to jest IKE? Pełna nazwa to Indywidualne Konto Emerytalne Jest ono jednym z elementów III filaru systemu emerytalnego. Umożliwia
Bardziej szczegółowoNo10 wrzesień kurier emerytalny. newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych. Szanowni Państwo,
No10 wrzesień 2017 kurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Szanowni Państwo, oddajemy w Wasze ręce dziesiąty numer Kuriera Emerytalnego newslettera członków Funduszy Emerytalnych.
Bardziej szczegółowoEmerytury i system ubezpieczeń
Emerytury i system ubezpieczeń 1 56 EMERYTURA to świadczenie pieniężne mające służyć jako zabezpieczenie bytu na starość dla osób, które ze względu na wiek nie posiadają już zdolności do pracy zarobkowej.
Bardziej szczegółowoREFORMA SYSTEMU EMERYTALNEGO Z ROKU 2013
REFORMA SYSTEMU EMERYTALNEGO Z ROKU 2013 Dnia 14 lutego 2014 weszła w życie ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych
Bardziej szczegółowoTytuł pretytuł prezentacji. Podtytuł prezentacji zentacji Podtytuł prezentacji dr Antoni Kolek. Pracownicze formy oszczędzania na emeryturę.
Tytuł pretytuł prezentacji Pracownicze formy oszczędzania na emeryturę. PPK a PPE Podtytuł prezentacji zentacji Podtytuł prezentacji dr Antoni Kolek Prowadzący: Jan Kowalski Prezes zarządu Instytutu Emerytalnego
Bardziej szczegółowoReforma emerytalna. Co zrobimy? ul. Świętokrzyska 12 00-916 Warszawa. www.mf.gov.pl
Reforma emerytalna Co zrobimy? Grudzień, 2013 Kilka podstawowych pojęć.. ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych to państwowa instytucja ubezpieczeniowa. Gromadzi składki na ubezpieczenia społeczne obywateli
Bardziej szczegółowoMariusz Denisiuk starszy specjalista w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych. Zasady gromadzenia oszczędności na IKZE
Mariusz Denisiuk starszy specjalista w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych Zasady gromadzenia oszczędności na IKZE Jednym z dostępnych sposobów gromadzenia dodatkowych oszczędności na cele emerytalne jest
Bardziej szczegółowoPolityka gospodarcza i społeczna (zabezpieczenie emerytalne)
prof. dr hab. Tadeusz Szumlicz Polityka gospodarcza i społeczna (zabezpieczenie emerytalne) Zakres przedmiotowy systemu zabezpieczenia społecznego wyznacza katalog ryzyk społecznych: choroby macierzyństwa
Bardziej szczegółowoEmerytury: } Część I: Finansowanie. } Część II: Świadczenia
Część II świadczenia Emerytury: } Część I: Finansowanie } Część II: Świadczenia Filarowa konstrukcja ubezpieczeń społecznych model klasyczny : I filar - z budżetu państwa II filar ze składki pracodawców
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE. Nowa forma oszczędzania niebawem w Twojej firmie. Już dziś możesz przygotować się na wdrożenie PPK razem z nami.
PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Nowa forma oszczędzania niebawem w Twojej firmie. Już dziś możesz przygotować się na wdrożenie PPK razem z nami. PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Co PPK oznacza dla pracodawcy?
Bardziej szczegółowoNajczęściej zadawane pytania o PPK
Najczęściej zadawane pytania o PPK Poniżej odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące Pracowniczych Planów Kapitałowych. Informacje pogrupowaliśmy w sześć bloków tematycznych: Podstawowe informacje,
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE PORADNIK DLA KONSUMENTÓW
INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE PORADNIK DLA KONSUMENTÓW INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE PORADNIK DLA KONSUMENTÓW Co należy wiedzieć przed zawarciem umowy o prowadzenie indywidualnego konta emerytalnego Indywidualne
Bardziej szczegółowoCO ZROBIĆ, ŻEBY SIĘ UDAŁO? Emerytalne Konto Oszczędnościowe sposobem na wyższą emeryturę
CO ZROBIĆ, ŻEBY SIĘ UDAŁO? Emerytalne Konto Oszczędnościowe sposobem na wyższą emeryturę III filar emerytalny ewolucja systemu PRACOWNICZE PROGRAMY EMERYTALNE INDYWIDUALNE KONTA EMERYTALNE INDYWIDUALNE
Bardziej szczegółowoGrupowe (od 1999) Pracownicze programy emerytalne. Indywidualne konto emerytalne. Indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego PPE IKE IKZE
Rodzaje kwalifikowanych programów emerytalnych PPE Grupowe (od 1999) Pracownicze programy emerytalne IKE Indywidualne (od II poł 2004) Indywidualne konto emerytalne IKZE Indywidulane (od stycznia 2012)
Bardziej szczegółowoIKZE W SKRÓCIE DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKZE W ING DOBROWOLNYM FUNDUSZU EMERYTALNYM
QA/IKZEDFE/1/2012 IKZE W SKRÓCIE DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKZE W ING DOBROWOLNYM FUNDUSZU EMERYTALNYM Informacje podstawowe Zyskujesz odczuwalną korzyść podatkową: wpłaty dokonywane na Rachunek Indywidualnego
Bardziej szczegółowoSystem emerytalny w Polsce
Warszawa, marzec 2017 r. System emerytalny w Polsce Dariusz Noszczak System emerytalny to część systemu ubezpieczeń społecznych System ubezpieczeń społecznych System emerytalny System ubezpieczeń społecznych
Bardziej szczegółowoIKE W SKRÓCIE DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKE W ING DOBROWOLNYM FUNDUSZU EMERYTALNYM
QA/IKEDFE/1/2012 IKE W SKRÓCIE DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKE W ING DOBROWOLNYM FUNDUSZU EMERYTALNYM Nie płacisz podatku Belki, czyli podatku od zysków kapitałowych (warunki zwolnienia z podatku Belki
Bardziej szczegółowoReformy systemów emerytalnych astabilność finansów publicznych KINGA KACZOR, MAGDALENA SIERADZAN
Reformy systemów emerytalnych astabilność finansów publicznych KINGA KACZOR, MAGDALENA SIERADZAN Słowo wstępu Zabezpieczenie emerytalne obywateli to obowiązek konstytucyjny państwa Bezpieczeństwo systemu
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE (PPK) PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Z PKO TFI
PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE (PPK) PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Z PKO TFI Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK)? PPK to program, dzięki któremu zgromadzisz dodatkowe środki na Twoją przyszłą emeryturę.
Bardziej szczegółowo2015-12-16. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych do tych panujących przed 1.01.1999 r. Emerytura. Do kiedy stare emerytury?
Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Wyliczanie emerytury na zasadach zbliżonych
Bardziej szczegółowoIndywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)
Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) www.nnip.com www.nntfi.pl 1 Co to jest IKZE i IKE? 2 Polski system emerytalny Czy emerytura z ZUS będzie wystarczająca?
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE. Nowa forma oszczędzania niebawem w Twojej firmie. Już dziś możesz przygotować się na wdrożenie PPK razem z nami.
PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Nowa forma oszczędzania niebawem w Twojej firmie. Już dziś możesz przygotować się na wdrożenie PPK razem z nami. PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Co PPK oznacza dla pracodawcy?
Bardziej szczegółowoMarek Połeć, 08.12.2010
Marek Połeć, 08.12.2010 2.1 od następstw nieszczęśliwych wypadków 2.2 na życie W obecnej rozwiniętej formie ubezpieczenia na życie są dopasowywane do indywidualnych potrzeb klienta. Głównymi celami tych
Bardziej szczegółowoTemat: Myślałeś o emeryturze?
Wszystkie scenariusze lekcji, komiksy i animacje są dostępne na: www.for.org.pl Temat: Myślałeś o emeryturze? Autor: Jolanta Czajkowska Poziom Szkoła ponadgimnazjalna Podstawa programowa kształcenia ogólnego
Bardziej szczegółowoOCENA PRZEGLĄDU FUNKCJONOWANIA SYSTEMU EMERYTALNEGO
OCENA PRZEGLĄDU FUNKCJONOWANIA SYSTEMU EMERYTALNEGO Poprawna diagnoza błędne wnioskowanie Centrum im. Adama Smitha 27 czerwca 2013 roku 1 Centrum wobec OFE Nie jesteśmy przeciwnikami OFE Jesteśmy zwolennikami
Bardziej szczegółowoTabela 1. Podobieństwo wskazane przez JSA we fragmencie w badaniu nr X przy współczynniku podobieństwa 80%.
Tabela 1. Podobieństwo wskazane przez JSA we fragmencie 3.1.1 w badaniu nr X przy współczynniku podobieństwa 80%. Tekst z pracy dyplomowej [3.1.1 ] Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta
Bardziej szczegółowoOpodatkowanie zwrotu z indywidualnego konta emerytalnego, na który przyjęto wypłatę transferową z pracowniczego programu emerytalnego
Mariusz Denisiuk starszy specjalista w Biurze Rzecznika Finansowego Opodatkowanie zwrotu z indywidualnego konta emerytalnego, na który przyjęto wypłatę transferową z pracowniczego programu emerytalnego
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY. uzyskane przez Zarząd. NSZZ PRC w temacie. emerytur - emerytur. pomostowych.
Poznań, dnia 20-05-2013 r. MATERIAŁY uzyskane przez Zarząd NSZZ PRC w temacie emerytur - emerytur pomostowych. Pytania w sprawie emerytur pomostowych i wcześniejszych: 1. Pytanie czy takie warunki uprawniają
Bardziej szczegółowoFunkcje subkonta ZUS Uwarunkowania prawne
Funkcje subkonta ZUS Uwarunkowania prawne Dr Sebastian Jakubowski Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Instytut Nauk Ekonomicznych Zakład Polityki Gospodarczej Konferencja Naukowa EDUKACJA FINANSOWA
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY (PPE) dla Pracowników Grupy Kapitałowej WEC
PRACOWNICZY PROGRAM EMERYTALNY (PPE) dla Pracowników Grupy Kapitałowej WEC Szanowni Państwo, Zarząd Grupy Kapitałowej WEC w wyniku przeprowadzonych konsultacji z Reprezentacją Pracowników, mając na uwadze
Bardziej szczegółowoOCENA PRZEGLĄDU FUNKCJONOWANIA SYSTEMU EMERYTALNEGO
OCENA PRZEGLĄDU FUNKCJONOWANIA SYSTEMU EMERYTALNEGO Poprawna diagnoza niepełne wnioski Centrum im. Adama Smitha 27 czerwca 2013 roku Centrum wobec OFE Nie jesteśmy przeciwnikami OFE Jesteśmy zwolennikami
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoNazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje
Bardziej szczegółowoPlanowanie finansów osobistych
Planowanie finansów osobistych Osoby, które planują znaczne wydatki w perspektywie najbliższych kilku czy kilkunastu lat, osoby pragnące zabezpieczyć się na przyszłość, a także wszyscy, którzy dysponują
Bardziej szczegółowoDr Ewa Cichowicz. Szkoła Główna Handlowa w Warszawie. Wpływ zmian demograficznych na stan finansów publicznych, Warszawa r.
Dr Ewa Cichowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Wpływ zmian demograficznych na stan finansów publicznych, Warszawa 14.05.2018 r. Zmiany demograficzne: wydłużenie średniej długości życia oraz spadek
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoUmowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Ogólne warunki ubezpieczenia
Umowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego Ogólne warunki ubezpieczenia Spis treści Dlaczego warto mieć Rachunek IKZE...3 Ogólne warunki ubezpieczenia Umowy o prowadzenie Indywidualnego
Bardziej szczegółowoUbezpieczenia na życie - praktycznie
Ubezpieczenia na życie - praktycznie W Polsce do podstawowych ubezpieczeń życiowych zalicza się: 1. Ubezpieczenia na życie i dożycie oraz mieszane tzn. ubezpieczenie zarówno terminowe jak i dożywotnie,
Bardziej szczegółowoINDYWIDUALNE KONTO ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO (IKZE)
INDYWIDUALNE KONTO ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO (IKZE) P R E Z E N T A C J A W Y N I K Ó W Z B A D A N I A T Y P U O M N I B U S D L A K O M I T E T U O B Y W AT E L S K I E J I N I C J AT Y W Y U S TA
Bardziej szczegółowoTallinn 436 tys. mieszkańców (dane za 2015 r.) Ludność: tys. mieszkańców (2016 Statistics Estonia) euro (2014 r.)
Jak ubezpieczają się w Unii (Estonia) Powierzchnia: 45,3 tys. km2 Stolica: Tallinn 436 tys. mieszkańców (dane za 2015 r.) Ludność: 1 312 tys. mieszkańców (2016 Statistics Estonia) Przyrost naturalny: -1,47
Bardziej szczegółowoOGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA UMOWY O PROWADZENIE INDYWIDUALNEGO KONTA EMERYTALNEGO NR OWU/IK05/1/2013
OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA UMOWY O PROWADZENIE INDYWIDUALNEGO KONTA EMERYTALNEGO NR OWU/IK05/1/2013 Spis treści Informacje podstawowe 3 Dlaczego warto mieć Rachunek IKE 3 Informacje podstawowe 3 Zmiany
Bardziej szczegółowoCZAS WSPÓLNIE POMYŚLEĆ O PRZYSZŁOŚCI. Poznaj wyjątkowe zalety Pracowniczego Programu Emerytalnego
CZAS WSPÓLNIE POMYŚLEĆ O PRZYSZŁOŚCI Poznaj wyjątkowe zalety Pracowniczego Programu CZAS WSPÓLNIE POMYŚLEĆ O PRZYSZŁOŚCI Zarządzasz spółką, fundacją albo stowarzyszeniem? A może innym przedsiębiorstwem?
Bardziej szczegółowoUCZESTNICTWO, ZASILENIA, INWESTYCJE, WYCOFANIE ŚRODKÓW
Instrukcja postępowania dla uczestnika PPK UCZESTNICTWO, ZASILENIA, INWESTYCJE, WYCOFANIE ŚRODKÓW Jak poruszać się w Pracowniczym Planie Kapitałowym INFORMACJE OGÓLNE O PPK UCZESTNICTWO W PPK ZASILENIA
Bardziej szczegółowoOGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA
OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA UMOWY O PROWADZENIE INDYWIDUALNEGO KONTA ZABEZPIECZENIA EMERYTALNEGO NR OWU/IZ03/2012 Spis treści DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKZE: Dlaczego warto mieć rachunek IKZE Informacje
Bardziej szczegółowo1. Na podstawie jakiej umowy opiera się system emerytalny w Polsce? A. emerytalnej B. rentowej C. pokoleniowej D. pracowniczej
KONKURS P.T. ZADBAJ O SWOJĄ FINANSOWĄ PRZYSZŁOŚĆ SPONSOREM KONKURSU JEST AVIVA PRZEDSTAWICIELSTWO W BIELSKU BIAŁEJ (OSOBY ODPOWIEDZIALNE Z AVIVA DORADCY FINANSOWI MAGDALENA MIROSŁAWSKA I MAREK WIELGUS)
Bardziej szczegółowokurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Drodzy Państwo, Zapraszam do lektury, Małgorzata Rusewicz PREZES IGTE
No3 grudzień 2015 kurier emerytalny newsletter członków otwartych funduszy emerytalnych Drodzy Państwo, Przekazujemy Państwu trzecie wydanie Kuriera Emerytalnego newslettera członków Funduszy Emerytalnych.
Bardziej szczegółowoOGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA
OGÓLNE WARUNKI UBEZPIECZENIA UMOWY O PROWADZENIE INDYWIDUALNEGO KONTA EMERYTALNEGO NR OWU/IK03/1/2012 Spis treści DLACZEGO WARTO MIEĆ RACHUNEK IKE: Dlaczego warto mieć rachunek IKE Zmiany w umowie Wypłaty
Bardziej szczegółowoFinanse publiczne II / 1
Finanse publiczne II / 1 System ubezpieczeń społecznych ze szczególnym uwzględnieniem systemu emerytalnego i oddziaływanie tego systemu na finanse publiczne. Reformy ubezpieczeń społecznych w Polsce i
Bardziej szczegółowoPoz. 1717. Szczawno-Zdrój, 19 lutego 2014 r. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ustawa z dnia 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych Poz. 1717 Szczawno-Zdrój, 19 lutego
Bardziej szczegółowoPRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE (PPK) PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Z PKO TFI
PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE (PPK) PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE Z PKO TFI Czym są Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK)? PPK to program, dzięki któremu zgromadzisz dodatkowe środki na Twoją przyszłą emeryturę.
Bardziej szczegółowoProdukty szczególnie polecane
Produkty szczególnie polecane 9 luty 2011 r. Szczegółowe informacje na temat funduszy zarządzanych przez Legg Mason TFI S.A. ( fundusze") zawarte są w prospekcie informacyjnym oraz skrócie prospektu informacyjnego,
Bardziej szczegółowoZałącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP
Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych
Bardziej szczegółowoUbez piecz enie ersalne saln D am a en e t n ow o a a S t S rat ra eg e i g a
Ubezpieczenie Uniwersalne Diamentowa Strategia 17 październik 2012 Diamentowa Strategia pozwoli Ci zabezpieczyć finansowo rodzinę przed utratą głównych dochodów w przypadku: inwalidztwa, poważnego zachorowania,
Bardziej szczegółowoUkryty dług na liczniku długu publicznego. 30 IX 2013 Aleksander Łaszek
Ukryty dług na liczniku długu publicznego Aleksander Łaszek Ukryty dług na liczniku długu publicznego 1. Dlaczego dług ukryty jest ważny? 2. Zakres ukrytego długu, różne metodologie 3. Metodologia ESA
Bardziej szczegółowozajmują się profesjonalnym lokowaniem powierzonych im pieniędzy. Do funduszu może wpłacić swoje w skarpecie.
Fundusze inwestycyjne to instytucje, które zajmują się profesjonalnym lokowaniem powierzonych im pieniędzy. Do funduszu może wpłacić swoje oszczędności każdy, kto nie chce ich trzymać w skarpecie. Wynajęci
Bardziej szczegółowoEmerytura ustawowa w Belgii jest przyznawana i obliczana na podstawie przebiegu zatrudnienia. W Belgii istnieją trzy różne systemy emerytalne:
W Belgii istnieją trzy filary emerytalne. Pierwszy filar to emerytura ustawowa, obliczana i przyznawana na podstawie kariery zawodowej. Drugi filar to dodatek do emerytury ustawowej przyznawany osobom,
Bardziej szczegółowoWynająć fachowca, czyli działalność funduszy inwestycyjnych
Wynająć fachowca, czyli działalność funduszy inwestycyjnych Skrócony opis lekcji Na zajęciach uczniowie poznają działanie funduszy inwestycyjnych, różne typy funduszy inwestycyjnych oraz opłacalność inwestycji
Bardziej szczegółowoUmowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Emerytalnego
Umowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Emerytalnego Ogólne warunki ubezpieczenia OWU/IK04/1/2015 Spis treści Dlaczego warto mieć Rachunek IKE...3 Ogólne warunki ubezpieczenia Umowy o prowadzenie Indywidualnego
Bardziej szczegółowoOtwarte fundusze inwestycyjne. Zasady są proste.
Otwarte fundusze inwestycyjne. Zasady są proste. Autor: Maciej Rogala Czy fundusz inwestycyjny jest ofertą dla Ciebie? Sprawdź to, zanim powierzysz mu pieniądze... Oceń fundusz inwestycyjny pod kątem swoich
Bardziej szczegółowoPracownicze Plany Kapitałowe
Pracownicze Plany Kapitałowe Agenda System emerytalny w Polsce Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) 2 System Emerytalny w Polsce III filary emerytalne Źródło: http://ing.pinger.pl/
Bardziej szczegółowoUmowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Ogólne warunki ubezpieczenia
Umowa o prowadzenie Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego Ogólne warunki ubezpieczenia Spis treści Dlaczego warto mieć Rachunek IKZE...3 Ogólne warunki ubezpieczenia umowy o prowadzenie Indywidualnego
Bardziej szczegółowoEmerytura. Wyliczanie emerytury. Do kiedy stare emerytury? 2014-04-03. Zasady wyliczania wysokości emerytury
Emerytura Zasady wyliczania wysokości emerytury to suma pieniędzy, którą będzie comiesięcznie otrzymywał ubezpieczony z ZUS w momencie, gdy nabędzie status emeryta. Reforma ubezpieczeń społecznych podzieliła
Bardziej szczegółowoUmowa o prowadzenie indywidualnego konta emerytalnego przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. (Umowa IKE)
przez Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska S.A. (Umowa IKE) W dniu pomiędzy: Domem Maklerskim Banku Ochrony Środowiska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie 00-517, przy ul. Marszałkowskiej 78/80, zarejestrowaną
Bardziej szczegółowoSystem emerytalny w Polsce
System emerytalny w Polsce 1 Reformy systemów emerytalnych w wybranych krajach Europy Środkowo- Wschodniej i Ameryki Łacińskiej 20 18 16 Bułgaria Chorwacja Estonia Litwa Dominikana 14 12 10 Kazachstan
Bardziej szczegółowoGwarantowana Renta Kapitałowa (GRK) Kontakt: Maciej Lichoński 509 601 741
Gwarantowana Renta Kapitałowa (GRK) Kontakt: Maciej Lichoński 509 601 741 Gwarantowana Renta Kapitałowa Co to jest? Gwarantowana Renta Kapitałowa (GRK) to możliwość zasilania swojego domowego budżetu dodatkowymi
Bardziej szczegółowoRegion Gdański NSZZ Solidarność Pracownicze plany kapitałowe. P pracownik zabezpieczą przyszłoś Pracownicze Plany Kapita
Pracownicze plany kapitałowe. P pracownik zabezpieczą przyszłoś Pracownicze Plany Kapitałowe, program dodatkowe emeryturę, przeznaczony jest dla 11,5 miliona z emerytury, tworzony solidarnie przez państwo,
Bardziej szczegółowo