TEMAT: Bezrobocie Przyczyny bezrobocia:

Transkrypt

1 TEMAT: Bezrobocie Przyczyny bezrobocia: wysoki przyrost naturalny; wyczerpywanie zasobów naturalnych; automatyzacja i komputeryzacja procesów produkcji; brak odpowiednich kwalifikacji bezrobotnych; niedorozwój gospodarczy; wadliwa organizacja rynku pracy; zły przepływ informacyjny o wolnych miejscach pracy oraz wolnej sile roboczej; niskie stawki płacy; korzystne zasiłki dla bezrobotnych. 12. Rodzaje bezrobocia: jawne charakterystyczne dla gospodarki wolnorynkowej; ukryte gdzie zmniejszenie liczby pracowników w przedsiębiorstwie nie wpływa na zmniejszenie produkcji. Sytuacja charakterystyczna w gospodarce centralnie planowanej. 13. Typy bezrobocia: bezrobocie frykcyjne (frykcja = niedopasowanie) - występuje w sytuacji ciągłego tworzenia i likwidowania miejsc pracy, napływu i odpływu siły roboczej szukającej lepszych warunków pracy. Na skutek nieodpowiedniej informacji bezrobotni tracą czas na znalezienie czekającej pracy; 12 Zjawisko braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych do pracy pomimo podjętych poszukiwań. Raport ONZ z dnia r podaje, ze ponad 185 mln osób (około 6,2 %) spośród 2 mld 984 mln zdolnych do pracy w skali światowej jest bezrobotnych. Ponad 14 % stanowią ludzie młodzi. W Polsce wg. Głównego Urzędu Statystycznego (XII.2003 r.) liczba bezrobotnych wyniosła około 3 mln 178 tyś. osób.

2 bezrobocie strukturalne pojawia się na skutek upadku lub rozwoju pewnych branż i gałęzi gospodarczych. Wymaga od bezrobotnych zmiany zawodu, kwalifikacji czy miejsca zamieszkania; bezrobocie koniunkturalne załamanie produkcji i aktywności gospodarczej w kraju; bezrobocie technologiczne wynika z postępu technicznego (maszyny zastępują pracę człowieka); bezrobocie sezonowe pojawia się na skutek różnic aktywności gospodarczej w poszczególnych porach roku; bezrobocie globalne - charakteryzujące się nadwyżką podaży siły roboczej nad popytem na siłę roboczą. 14. Następstwa bezrobocia: niewykorzystanie potencjału siły roboczej; niższa produkcja w gospodarce; pogorszenie poziomu życia bezrobotnych; marginalizacja odsunięcie od życia społecznego; kryzys psychiczny; utrwalanie patologii społecznych; popadanie w konflikt z prawem 13 ; frustracja i niezadowolenie społeczne; niechęć wobec rządzących; migracja. 15. Inne zagrożenia: brak godziwej pracy pozbawienie pracownika bezpiecznych warunków pracy oraz wystarczającej zapłaty 14 ; 13 Badania przeprowadzone na zamówienie Parlamentu Europejskiego dowodzą, że absolwenci pozostający ponad 2 lata bez pracy aż w 38 % popadają w konflikt z prawem, a co 8 nigdy nie podejmuje trwałego zarobkowania oraz ma kłopoty z założeniem rodziny (K.A. Wojtaszczyk, W. Jakubowski, Społeczeństwo i polityka, Warszawa 2003, str Raport z 2001 roku przygotowany przez dyrektora generalnego Międzynarodowej Organizacji Pracy Juana Somavię podaje, że na świecie jest 1 mld 200 mln ludzi żyjących za mnij niż 1 $ dziennie

3 zatrudnienie w oparciu o niepisany kontrakt (umowa ustna, nielegalna) mniejsze koszty utrzymania pracownika; płace niższe w stosunku do poziomu wyznaczonego przez czynniki rynkowe, pracownik pozbawiony wszystkich świadczeń wynikających z umowy o pracę (ubezpieczenie społeczne i zdrowotne); mobbing rodzaj terroru psychicznego 15, stosowanego przez jedną lub kilka osób przeciwko jednej osobie, rzadziej grupie osób celem zepsucia opinii, reputacji czy wyeliminowania z pozycji jaką zajmuje ofiara. Osoba wobec której stosuje się mobbing pozbawiona jest możliwości obrony. a) przyczyny mobbingu: społeczne bezrobocie, zagrożenie utratą pracy, zatrudnienie na czas określony lub na umowę zlecenie, czy umowę o dzieło, nadużywanie pozycji przełożonego wobec pozbawionego pewności i stabilności pracownika; cechy zarządzającego organizacją sprawowanie władzy z pozycji siły, obarczenie pracownika dużą odpowiedzialnością, pozostawienie krótkiego czasu dla wykonania pilnych zadań, brak koleżeńskich zachowań, naciski na pracowników posiadających własne zdanie. Przełożony oprawca ma wyolbrzymione poczucie własnej wartości, przecenia własne umiejętności i wiedzę, nie przyjmuje krytyki. Nie jest zdolny do współdziałania, nie ufa nikomu, choć posiada pracowników informatorów czerpiących korzyści za lojalność wobec jego osoby (np. premie nagrody); szczególna pozycja społeczna ofiary często inny kolor skóry ofiary, inna narodowość, czy krąg kulturowy. Na pojawienie się mobbingu wpływa także: orientacja seksualna, odmienna hierarchia wartości, inne przekonania religijne, czy też niepełnosprawność. 15 Z przemocą psychiczną spotykamy się tam, gdzie ludzie przebywają ze sobą w grupie przez dłuższy czas np. szkoła, miejsce pracy, rodzina itp. Badania Fundacji Dublińskiej wykazały, że w krajach UE mobbingowi w miejscu pracy, w ciągu ostatniego roku, poddanych zostało około 12 mln osób. Dane niemieckich organizacji pracowniczych i związków zawodowych podają, że około 1,5 mln pracowników codziennie przeżywa nękanie psychiczne uznane za mobbing.

4 b) narzędzia mobbingu: szykany; zwodzenie; podstęp; intryga; kłamstwa; plotki; oszczerstwa; zachowania sadystyczne. 16. Przeciwdziałanie bezrobociu: nowe miejsca pracy w sektorze państwowym roboty publiczne; dotacje (subsydia) w sektorze prywatnym np. ulgi podatkowe, zwolnienie pracodawcy od opłat ubezpieczeń społecznych w przypadku zatrudnienia absolwentów szkół; wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz pracy na własny rachunek; poprawa warunków BHP na stanowiskach uciążliwych; prowadzenie poradnictwa zawodowego i poradnictwa pracy; dokształcanie, kształcenie i przekwalifikowanie bezrobotnych; pomoc finansowa np. wypłacanie zasiłków szkoleniowych, dodatków wyrównawczych, przyznanie pożyczek ze środków Funduszu Pracy; redukcja nadgodzin; zatrudnianie w niepełnym wymiarze czasu pracy; kierowanie do pracy za granicą; dłuższy czas kształcenia młodzieży; wcześniejsze emerytury.

5 FOLIOGRAMY Bezrobocie.

6 Rodzaje bezrobocia RODZAJE BEZROBOCIA Jawne Ukryte Gospodarka wolnorynkowa Gospodarka centralnie planowana

7 Przyczyny bezrobocia PRZYCZYNY BEZROBOCIA Wysoki przyrost naturalny Automatyzacja produkcji Brak kwalifikacji bezrobotnych Niedorozwój gospodarczy Zła organizacja rynku pracy Niewłaściwy przepływ informacji Niskie stawki płacy Korzystne zasiłki dla bezrobotnych

8 Następstwa bezrobocia NASTĘPSTWA BEZROBOCIA Niewykorzystana siła robocza Niższa produkcja Pogorszenie poziomu życia bezrobotnych Marginalizacja Kryzys psychiczny Patologie społeczne Konflikt z prawem Frustracje i niezadowolenie społeczne Niechęć wobec rządzących Migracja

9 Klasyfikacja bezrobocia Bezrobocie frykcyjne Bezrobocie strukturalne Bezrobocie koniunkturalne KLASYFIKACJA BEZROBOCIA Bezrobocie technologiczne Bezrobocie sezonowe Bezrobocie globalne

10 Bezrobocie na świecie BEZROBOCIE NA ŚWIECIE KRAJ LUDNOŚĆ BEZROBOCIE w tysiącach na 2002 rok % LUDNOŚCI BEZROBOTNEJ Indie ,07 Stany Zjednoczone ,88 Rosja ,38 Japonia ,81 Polska ,97 Niemcy ,08 Ukraina ,15 Francja ,81 Włochy ,76 Hiszpania ,17 Źródło: Rocznik statystyczny 2003, str. 647.

11 Inne zagrożenia pracy INNE ZAGROŻENIA PRACY Brak godziwej pracy Niepisany kontrakt Mobbing Nieodpowiednie warunki pracy Niewystarczająca zapłata Niższa płaca Brak świadczeń pracowniczych Terror psychiczny

12 Mobbing PRZYCZYNY MOBBINGU Społeczne Cechy zarządzającego organizacją Pozycja społeczna ofiary

13 Narzędzia mobbingu SZYKANY ZWODZENIE SADYZM OSZCZERSTWA NARZĘDZIA MOBBINGU PODSTĘP INTRYGA PLOTKI KŁAMSTWA

14 Przeciwdziałanie bezrobociu PRZECIWDZIAŁANIE BEZROBOCIU Nowe miejsca pracy Dotacje w sektorze prywatnym Wspieranie małych i średnich przedsiębiorstw Poprawa BHP Redukcja nadgodzin Praca za granicą Zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin Pomoc doradczo-szkoleniowa Pomoc finansowa Wcześniejsza emerytura Dłuższy czas edukacji młodzieży