Rada Europejska Rada

Transkrypt

1 PL SEKRETARIAT GENERALNY RADY SERIA OGÓLNA Rada Europejska Rada Dwie instytucje w służbie Europy WRZESIEŃ 2013

2 Uwaga Niniejsza broszura jest publikacją Sekretariatu Generalnego Rady i służy wyłącznie do celów informacyjnych. Więcej informacji o Radzie Europejskiej i Radzie Unii Europejskiej można znaleźć na stronach: lub uzyskać od Sekcji Informacji Publicznej przy Sekretariacie Generalnym Rady pod adresem: Rue de la Loi / Wetstraat Bruxelles/Brussel BELGIQUE/BELGIË tel.: faks: Więcej informacji o Unii Europejskiej można znaleźć w portalu Europa ( Dane katalogowe znajdują się na końcu publikacji. Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2013 ISBN doi: /67329 Unia Europejska, 2013 Powielanie dozwolone pod warunkiem podania źródła. Printed in Belgium WYDRUKOWANO NA PAPIERZE EKOLOGICZNYM

3 Sekretariat Generalny Rady Rada Europejska Rada Dwie instytucje w służbie Europy Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej str. 14,8 x 21 cm ISBN doi: /67329 Zdjęcia: Dział Fotograficzny Sekretariatu Generalnego Rady Unia Europejska, 2013 JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE Publikacje bezpłatne: jeden egzemplarz: w EU Bookshop ( kilka egzemplarzy (lub mapy, plakaty): w przedstawicielstwach Unii Europejskiej ( w delegaturach Unii Europejskiej w krajach poza UE: ( kontaktując się z Europe Direct ( lub dzwoniąc pod numer (numer bezpłatny w całej UE) (*) Rada Europejska Rada (*) Informacje są udzielane nieodpłatnie, większość połączeń również jest bezpłatna (niektórzy operatorzy, hotele lub telefony publiczne mogą naliczać opłaty). Publikacje płatne: w EU Bookshop ( Dwie instytucje w służbie Europy Płatne subskrypcje: u dystrybutorów Urzędu Publikacji Unii Europejskiej (

4 Rada Europejska strategiczna instytucja Unii Posiedzenie Rady Europejskiej w jej siedzibie w Brukseli Herman Van Rompuy w centrum prasowym Rady 19 listopada 2009 r. po mianowaniu na przewodniczącego Rady Europejskiej 2

5 Rada Europejska jest sterem Unii Europejskiej. Jej posiedzenia, odbywające się przynajmniej dwa razy na pół roku, gromadzą najwyższych europejskich przywódców politycznych (prezydentów lub premierów państw członkowskich, przewodniczącego Rady Europejskiej oraz przewodniczącego Komisji Europejskiej). W jej pracach uczestniczy także wysoki przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Jeżeli wymaga tego porządek obrad, szefowie państw i rządów mogą postanowić, że będzie im towarzyszyć minister właściwy w omawianych kwestiach. Przed posiedzeniem Rady Europejskiej na ogół następuje spotkanie z przewodniczącym Parlamentu Europejskiego. Rada Europejska nadaje Unii Europejskiej ogólny kierunek polityczny i określa jej priorytety. Innymi słowy, wskazuje problematykę dla obu europejskich instytucji ustawodawczych: Rady (czyli organu grupującego ministrów) i Parlamentu Europejskiego. Posiedzenia Rady Europejskiej odgrywają zatem centralną rolę w życiu Unii. Nic dziwnego, że uważnie śledzi je wielu dziennikarzy. 1 grudnia 2009 r., kiedy w życie wszedł traktat lizboński, Rada Europejska stała się pełnoprawną instytucją. Na jej czele stoi przewodniczący, wybierany na dwuipółletnią kadencję, którą można jednokrotnie przedłużyć. Pierwszą osobą piastującą ten urząd został były premier Belgii, Herman Van Rompuy. Wcześniej Radzie Europejskiej przewodniczył prezydent lub premier państwa sprawującego półroczną prezydencję w Radzie. 1 marca 2012 r. Herman Van Rompuy został wybrany na drugą kadencję, trwającą od 1 czerwca 2012 r. do 30 listopada 2014 r. 3

6 Herman Van Rompuy (były premier Belgii) jest pierwszym przewodniczącym Rady Europejskiej, mianowanym na podstawie traktatu lizbońskiego Przewodniczący przygotowuje i prowadzi posiedzenia Rady Europejskiej, kieruje nimi oraz buduje ogólne porozumienie między jej członkami. Czuwa, by podjęte decyzje zostały następnie wcielone w życie. Wraz z przewodniczącym Komisji Europejskiej reprezentuje (na swoim szczeblu) Unię Europejską w stosunkach z państwami trzecimi. Unię reprezentuje na zewnątrz również wysoki przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. 4

7 Rada istotny organ decyzyjny Unii Europejskiej Rada przyjmuje najczęściej wraz z Parlamentem Europejskim akty wywierające bezpośredni wpływ na życie obywateli UE i mające istotne znaczenie międzynarodowe. Rada jest instytucją unijną, w której zasiadają przedstawiciele rządów państw członkowskich, czyli ministrowie każdego państwa członkowskiego właściwi w danej dziedzinie. Skład osobowy i częstotliwość ich spotkań zależą od podejmowanych tematów. Na przykład ministrowie spraw zagranicznych gromadzą się mniej więcej raz w miesiącu jako Rada do Spraw Zagranicznych. Rada zbiera się w dziesięciu formacjach, którym przyporządkowane są wszystkie dziedziny polityki Unii. Spójność między pracami poszczególnych formacji zapewnia Rada do Spraw Ogólnych, która zazwyczaj składa się z ministrów spraw zagranicznych lub ministrów spraw europejskich. Ona również przygotowuje posiedzenia Rady Europejskiej. Zgodnie z traktatem lizbońskim siedziba Rady znajduje się w Brukseli, ale w kwietniu, czerwcu i październiku Rada spotyka się w Luksemburgu. 5

8 6 Ministrowie rolnictwa państw członkowskich na sesji Rady ds. Rolnictwa i Rybołówstwa w siedzibie Rady w Brukseli

9 Dziesięć formacji Rady Rada do Spraw Ogólnych Rada do Spraw Zagranicznych Rada do Spraw Gospodarczych i Finansowych Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych Rada ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów Rada ds. Konkurencyjności (Rynku Wewnętrznego, Przemysłu, Badań i Przestrzeni Kosmicznej) Rada ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii Rada ds. Rolnictwa i Rybołówstwa Rada ds. Środowiska Rada ds. Edukacji, Młodzieży, Kultury i Sportu Zadania Rady Rada przyjmuje akty ustawodawcze (rozporządzenia, dyrektywy itp.), najczęściej w trybie współdecyzji z Parlamentem Europejskim Koordynuje krajową politykę państw członkowskich, np. w dziedzinie gospodarki Prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa według strategicznych wskazówek Rady Europejskiej Zawiera w imieniu Unii umowy międzynarodowe Uchwala wraz z Parlamentem Europejskim budżet Unii. 7

10 Rada jako organ ustawodawczy Rada sprawuje w Unii wraz z Parlamentem Europejskim funkcję ustawodawczą. W większości wypadków stanowi prawo jedynie na podstawie projektów zgłoszonych przez Komisję Europejską. Może jednak zwrócić się do Komisji o opracowanie też innych, jej zdaniem koniecznych, propozycji. Odkąd w życie wszedł traktat lizboński, również sami obywatele mogą, zgromadziwszy milion podpisów, wystąpić do Komisji z petycją o przedstawienie projektu ustawodawczego. Na tym polega tzw. prawo inicjatywy obywatelskiej. Gdy Rada dyskutuje i głosuje nad wnioskiem ustawodawczym lub gdy prowadzi debatę ogólną, jej posiedzenia są jawne. Można je na bieżąco śledzić na stronie Rady ( po to by np. zobaczyć, jak dany minister reprezentuje stanowisko swojego państwa. Publicznie dostępne są również dokumenty, które otrzymują ministrowie. Niejawne są natomiast pozalegislacyjne debaty Rady, np. w dziedzinie spraw zagranicznych. Niemniej zawsze po posiedzeniu Rady następuje konferencja prasowa i ukazuje się komunikat prasowy dzięki nim można zapoznać się z podjętymi decyzjami. 8

11 Przewodnictwo (prezydencja) w Radzie Dwadzieścia osiem państw członkowskich Unii sprawuje w Radzie na zmianę półroczne przewodnictwo. W czasie swojego półrocza prezydencja kieruje posiedzeniami na wszystkich szczeblach, proponuje kierunki prac oraz wypracowuje kompromisy niezbędne w procesie decyzyjnym Rady. Aby zapewnić większą ciągłość prac, państwa, którym przypadają trzy sąsiednie kadencje, ściśle ze sobą współpracują. Taka trójka prezydencji opracowuje wspólny program działalności Rady na okres 18 miesięcy. Spośród wszystkich formacji Rady jedna nie podlega przewodnictwu prezydencji: Rada do Spraw Zagranicznych, której od wejścia w życie traktatu lizbońskiego przewodniczy wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Urząd ten piastuje od 1 grudnia 2009 r. Catherine Ashton z Wielkiej Brytanii. Także grupom roboczym z tej dziedziny, w liczbie około dwudziestu, przewodniczą osoby mianowane na stałe przez wysokiego przedstawiciela. 9

12 10 Catherine Ashton (Wielka Brytania) wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa

13 Kolejność sprawowania półrocznego przewodnictwa styczeń czerwiec Irlandia styczeń czerwiec Malta lipiec grudzień Litwa lipiec grudzień Wielka Brytania styczeń czerwiec Grecja styczeń czerwiec Estonia lipiec grudzień Włochy lipiec grudzień Bułgaria styczeń czerwiec Łotwa styczeń czerwiec Austria lipiec grudzień Luksemburg lipiec grudzień Rumunia styczeń czerwiec Holandia styczeń czerwiec Finlandia lipiec grudzień Słowacja 11

14 Sekretariat Generalny Rady Budynek Justus Lipsius (siedziba Rady Europejskiej i Rady) oraz budynek Lex (mieszczący działy tłumaczeniowe i prawnojęzykowe) 12

15 Sekretariat Generalny Rady wspomaga Radę Europejską i jej przewodniczącego oraz Radę i jej prezydencje. Służy im radą i pomocą w koordynowaniu prac. Na jego czele stoi sekretarz generalny mianowany przez Radę. Sekretariat Generalny Rady składa się z dyrekcji generalnych (w tym służby prawnej) oraz Dyrekcji ds. Ogólnych Kwestii Politycznych i Stosunków Międzyinstytucjonalnych. Posiada też dział prasowy i protokolarny. Sekretariat nie tylko zajmuje się kwestiami logistyczno-organizacyjnymi (zaproszeniami na posiedzenia, salami, produkcją dokumentów, tłumaczeniem itd.), lecz także pomaga przygotowywać sesje Rady, czuwa nad ich sprawnym przebiegiem i pilnuje realizacji powziętych decyzji. Podobnie opiekuje się Coreperem i organami przygotowawczymi, zapewniając prezydencjom wsparcie niezbędne do urzeczywistnienia zamierzonych celów. Ponad tysiąc dziennikarzy z całego świata relacjonuje szczyty Rady Europejskiej z centrum prasowego w budynku Justus Lipsius w Brukseli 13

16 Etapy rozszerzania Unii Pierwotna Europejska Wspólnota Gospodarcza sześciu państw, założona ponad 50 lat temu, stopniowo przekształciła się w Unię Europejską, liczącą obecnie 28 państw członkowskich i około 508 mln mieszkańców. Państwa członkowskie Unii 1958 państwa założycielskie: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Włochy 1973 Dania, Irlandia, Wielka Brytania 1981 Grecja 1986 Hiszpania, Portugalia 1995 Austria, Finlandia, Szwecja 2004 Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry 2007 Bułgaria, Rumunia 2013 Chorwacja 14

17 Przydatne adresy i dane kontaktowe Siedziba Rady Europejskiej i Rady Rue de la Loi/Wetstraat 175, 1048 Bruxelles/Brussel tel.: faks: (strona Rady Europejskiej) (strona Rady) Informacje publiczne tel.: faks: public.info@consilium.europa.eu Wizyty i imprezy publiczne tel.: faks: visits@consilium.europa.eu Publikacje Rady tel.: documentation@consilium.europa.eu Dostęp do dokumentów faks:

18 Uwaga Niniejsza broszura jest publikacją Sekretariatu Generalnego Rady i służy wyłącznie do celów informacyjnych. Więcej informacji o Radzie Europejskiej i Radzie Unii Europejskiej można znaleźć na stronach: lub uzyskać od Sekcji Informacji Publicznej przy Sekretariacie Generalnym Rady pod adresem: Rue de Archiwum la Loi / Wetstraat Bruxelles/Brussel tel.: faks: BELGIQUE/BELGIË archives.centrales@consilium.europa.eu tel.: faks: Biblioteka tel.: faks: central.library@consilium.europa.eu Dział prasowy tel.: faks: press.office@consilium.europa.eu Centrum informacyjne Więcej Europe informacji o Info Unii Europejskiej Europamożna znaleźć w portalu Europa ( Rue Archimède/Archimedesstraat 1, 1000 Bruxelles/Brussel Dane katalogowe tel.: +32 znajdują się na 55końcu publikacji. comm-infeuropa@ec.europa.eu Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2013 ISBN doi: /67329 Unia Europejska, 2013 Powielanie dozwolone pod warunkiem podania źródła. Printed in Belgium 16 WYDRUKOWANO NA PAPIERZE EKOLOGICZNYM

19 Sekretariat Generalny Rady Rada Europejska Rada Dwie instytucje w służbie Europy Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej str. 14,8 x 21 cm ISBN doi: /67329 Zdjęcia: Dział Fotograficzny Sekretariatu Generalnego Rady Unia Europejska, 2013 JAK OTRZYMAĆ PUBLIKACJE UE Publikacje bezpłatne: jeden egzemplarz: w EU Bookshop ( kilka egzemplarzy (lub mapy, plakaty): w przedstawicielstwach Unii Europejskiej ( w delegaturach Unii Europejskiej w krajach poza UE: ( kontaktując się z Europe Direct ( lub dzwoniąc pod numer (numer bezpłatny w całej UE) (*) (*) Informacje są udzielane nieodpłatnie, większość połączeń również jest bezpłatna (niektórzy operatorzy, hotele lub telefony publiczne mogą naliczać opłaty). Publikacje płatne: w EU Bookshop ( Płatne subskrypcje: u dystrybutorów Urzędu Publikacji Unii Europejskiej (

20 QC PL-C Rue de la Loi/Wetstraat Bruxelles/Brussel BELGIQUE/BELGIË Tel doi: /67329