Problematyka ubezpieczeń z tytułu zdarzeń medycznych
|
|
- Anatol Niewiadomski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Paweł Dzięcioł Problematyka ubezpieczeń z tytułu zdarzeń medycznych Słowa kluczowe: zdarzenia medyczne, ubezpieczenie na rzecz pacjentów, tryb pozasądowy, ubezpieczenia szpitali, ochrona interesu pacjenta, kompensacja szkód bez winy. Streszczenie: Autor omówił tylko wybrane aspekty ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych, jednakże przedstawione kwestie należy uznać za znamienne. Przedstawiono istotę ubezpieczenia zdarzeń medycznych, określono jego rodzaj w grupie ryzyk, a także określono przyczyny wysokich składek. Poruszono istotną kwestię odróżnienia ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych od ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Wydaje się, że wyżej wymieniona kwestia powinna być priorytetem dla ustawodawcy, ponieważ de facto pacjenci za jedno zdarzenie dochodzą wysokich roszczeń zarówno z polisy zdarzeń medycznych jak i odpowiedzialności cywilnej. Propozycja obniżenia sum ubezpieczenia może okazać się skutecznym rozwiązaniem zwiększenia ochrony interesów pacjenta oraz obniżenia składek za ubezpieczenie. Wstęp Wprowadzona w 2011 roku możliwość dochodzenia roszczeń nie tylko na drodze postępowania cywilnego, ale również przed Wojewódzką Komisją do spraw orzekania o zdarzeniu medycznym, a także wprowadzenie ubezpieczenia na rzecz pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych - spotkało się z doniosłą krytyką dyrektorów szpitali, prawników, ekonomistów, praktyków i teoretyków. Ponadto, termin wejścia w życie obowiązku ubezpieczenia od zdarzeń medycznych ciążący na szpitalach jest nieustannie oddalany. Eksperci, w krótkim czasie, zdążyli uwypuklić wiele wad tego ubezpieczenia. Poddano pod wątpliwość, czy jest to ubezpieczenie obowiązkowe, majątkowe czy osobowe, a także wskazano na istotny problem określenia grupy ryzyka tego ubezpieczenia. Fala dużej krytyki była skoncentrowana również wokół składki ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych, ponieważ równa się ona nawet kilkuset tysiącom złotych. Należy dodać, że niektórych szpitali nie stać na obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, ponieważ składki sięgają czasami zł, przy kilkumilionowych rocznych przychodach. Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczenie z tytułu zdarzeń medycznych jest wysoce niedoskonałym produktem, dlatego warto rozważyć jego potencjalne zmiany. W pracy omówiono percepcję ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych, z szczególnym uwzględnieniem istoty i cech charakterystycznych tego produktu, a także sprecyzowano
2 definicję błędu medycznego. Następnie, omówiono rodzaj ubezpieczenia w kontekście załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej i umieszczono ten produkt w konkretnych ramach. Przedstawiono również przyczyny wysokiej ceny za ubezpieczenie zdarzeń medycznych. Na koniec, zaproponowano potencjalne zmiany w tak zwanym no fault patient insurance (NFPI) oraz wskazano na możliwość obniżenia sumy ubezpieczenia w celu ułatwienia uzyskania odszkodowania przez pacjenta. 1. Percepcja ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych Ubezpieczenie na rzecz pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych (dalej: UPZM), zaproponowane przez polskiego ustawodawcę, należy uznać za produkt nowatorski i nadzwyczajny. Jednakże nie jest to rozwiązanie zupełnie nowe. Podobny model ubezpieczenia został bowiem już przyjęty we Francji oraz w państwach skandynawskich. Istotą UPZM jest ochrona interesu pacjenta oraz zapewnienie stosunkowo szybkiej kompensacji szkód 1. Kluczowym problemem rozstrzygania spraw na drodze sądowej jest wymóg udowodnienia winy 2, długi okres dochodzenia roszczeń 3 oraz słabsza pozycja pacjenta niż podmiotu leczniczego czy ubezpieczyciela. W celu ochrony interesów pacjenta, zarówno w Polsce jak i innych krajach, postępowanie przed WKO 4 oparte jest na udowodnieniu szkody i związku uprawdopodobniającym jej zajście. Pomija się natomiast wykazywanie winy sprawcy, co jest charakterystyczne dla postępowania cywilnego. Warto podkreślić, że próba znalezienia takiego mechanizmu prawnego w medycynie nie jest prekursorska, ponieważ tzw. bismarckowski system ubezpieczenia od następstw wypadków przy pracy sięga już drugiej połowy XX-ego wieku i był oparty również na zasadzie kompensacji szkód bez udowadniania winy 5. Podsumowując, naczelną zasadą postępowanie przed WKO jest kompensacja szkód bez względu na winę (ang. no fault compensation). Dodatkowo, ważnym elementem tego ubezpieczenia jest pozasądowy tryb przyznawania roszczeń, którego ideą jest skrócenie czasu 1 M. Serwach, Charakterystyka i zakres odpowiedzialności za zdarzenia medyczne, Warszawa 2011, s Domniemanie niewinności jest cechą charakterystyczną reżimu odpowiedzialności cywilnej ex delicto, dlatego dochodzenie roszczeń z tytułu szkody związanej ze świadczeniem usług na podstawie umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia jest trudniejsze, ponieważ to poszkodowany musi udowodnić winę. Inaczej kształtuje się sytuacja w przypadku szkód wyrządzonych podczas prywatnego leczenia. Otóż, podstawą stosunku prawnego jest wtedy kontrakt (umowa) pacjenta z podmiotem leczniczym. Co więcej, reżim odpowiedzialności cywilnej ex contracto charakteryzuje się domniemaniem winy, co stawia poszkodowanego w wygodniejszej pozycji. To podmiot leczniczy będzie musiał wykazać brak winy, a pacjent jest obowiązany tylko do przedstawienia szkody i związku przyczynowego. 3 Średni czas dochodzenia roszczeń pacjentów na drodze sądowej trwa od trzech do czterech lat. 4 WKO Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. 5 E. Kowalewski, Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych, Toruń 2011, s
3 kompensacji szkód do sześciu miesięcy 6. Jednakże, aby przybliżyć bardziej omawianą problematykę należy przedstawić czym jest błąd medyczny. Błędy w sztuce lekarskiej dzieli się na błędy diagnostyczne, terapeutyczne, techniczne i organizacyjne 7. Przyjmuje się, że za błąd medyczny uważa się takie postępowanie lekarza, które opiera się na działaniu lub zaniechaniu, wbrew powszechnie uznawanym zasadom współczesnej wiedzy medycznej 8. Inną definicję błędu medycznego zawiera orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r.: Błędem w sztuce lekarskiej jest czynność (zaniechanie) lekarza w zakresie diagnozy i terapii, niezgodna z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym 9. Ustawodawca przyjął jednak definicję legalną błędu medycznego, określonego w art. 67a ust. 1 ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, jako zakażenie pacjenta, uszkodzenie ciała lub rozstroju zdrowia albo śmierci będącego następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną diagnozy, leczenia lub zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego 10. Podkreśla się, że podstawą roszczeń pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych jest doznana krzywda. Dodatkowo, ustawodawca zwalnia powoda z obowiązku udowodnienia związku przyczynowego, wskazując w art. 67d ust. 2 pkt. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, że wystarczające jest złożenie dowodów jedynie uprawdopodobniających okoliczności doznania krzywdy. W literaturze przedmiotu kwestionuje się wysokość maksymalnych świadczeń z tytułu zdarzenia medycznego. W art. 67k ust. 7 określono górny limit świadczenia na poziomie zł w przypadku zakażenia, uszkodzenia lub rozstroju zdrowia oraz zł w przypadku śmierci pacjenta. Zakładając, że UPZM ma być tylko swoistym uzupełnieniem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, to wyżej wymienione kwoty można uznać za słuszne, jednakże prawdziwy paradoks stanową postanowienia art. 67k ust.8, gdzie ubezpieczyciel ma przedstawić propozycję odszkodowania pacjentowi, po wydanym orzeczeniu przez Wojewódzką Komisję Orzekającą. Można przypuszczać, że ustawodawca przewiduje negocjacje ubezpieczyciela z pacjentem, a przecież ideą tego ubezpieczenia miało być skrócenie czasu kompensacji szkody oraz ochrona słabszej pozycji pacjenta w stosunku do podmiotu leczniczego czy ubezpieczyciela. 6 P. Dzięcioł, Rola akredytacji w zarządzaniu szpitalem, Warszawa 2015, s A. Fiutak, Prawo medyczne w orzecznictwie z komentarzem, Warszawa 2012, s P. Bała, M. Załucki, Prowadzenie działalności leczniczej. Aspekty prawne, Warszawa 2013, s Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r., Sygn. akt IV CR 39/ Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Prawa Pacjenta (Dz.U. z 2009 r. nr 52 poz. 417)
4 2. Systematyka ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych O ile ideę wprowadzenia UPZM należy uznać za słuszną, o tyle rozwiązania prawne wymagają zmian. Przede wszystkim, pojawia się dylemat czy UPZM traktować jako ubezpieczenie obowiązkowe czy dobrowolne. Pewną cechą charakterystyczną dla ubezpieczeń obowiązkowy jest ochrona interesu społecznego. Ten interes jest zabezpieczany nie tylko przez samą polisę ubezpieczeniową, ale również przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (dalej: UFG). Tymczasem, ustawodawca pominął ustanowienie tak zwanej subsydiarnej odpowiedzialności UFG. Owa subsydiarna odpowiedzialność jest o tyle istotna, że w przypadku, gdy podmiot leczniczy nie zapewnił ochrony ubezpieczeniowej, to w razie wystąpienia szkody, UFG i tak zrekompensuje doznaną krzywdę. Brak odpowiedzialność UFG może sugerować, że UPZM nie jest jednak ubezpieczeniem obowiązkowym, a na pewno nie posiada wszystkich jego cech. Literatura przedmiotu wyróżnia jeszcze inną kategorię: quasi-obowiązek, którą to inni badacze przypisują właśnie do UPZM. Jednakże, to niczego nie wyjaśnia. Co więcej, od początku uchwalenia zmian w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o zdarzeniach medycznych, termin wejścia w życie obowiązku zawierania umowy UPZM jest oddalany. Warto jednak wspomnieć jednoznaczne deklaracje niektórych władz powiatów i województw, w których to oświadczyli, że nie zamierzają egzekwować od szpitali publicznych braku polisy z tytułu zdarzeń medycznych 11. Z perspektywy podmiotów leczniczych można rzeczywiście mówić o quasi-obowiązku, jednakże ustawa o działalności ubezpieczeniowej 12 ani ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych 13 nie przewiduje takiego rodzaju. To stawia ubezpieczyciela w trudnej sytuacji. Inaczej wygląda procedura przyjmowania zapytań ofertowych w przypadku ubezpieczeń obowiązkowych, a inaczej w przypadku dobrowolnych. Kolejnym aspektem jest przypisanie UPZM do konkretnej grupy ryzyka. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o działalności leczniczej, pełna nazwa UPZM to: ubezpieczenie na rzecz pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych 14. Sformułowanie na rzecz pacjentów może być niejasne, jednakże można to rozumieć jako dobro lub mienie pacjenta, co w uproszczonej formie należy rozumieć jako ubezpieczenie pacjentów. Zatem, jest to ubezpieczenie pacjentów, 11 PAP, Większość szpitali nie wykupiła ubezpieczenia od zdarzeń medycznych liczą na nowelizacje ustawy, Ustawa z dnia 22 maja 2003a r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U nr 124 poz. 1151). 13 Ustawa z dnia 22 maja 2003b r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U nr 124 poz. 1152). 14 Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U nr 112 poz. 654)
5 a nie podmiotu leczniczego, co jednoznacznie wskazuje, że nie jest to ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, którego nie zawiera się na cudzy rachunek. Pojawia się wątpliwość czy jest to ubezpieczenie majątkowe lub osobowe. Ograniczony katalog ryzyk związanych ze zdarzeniem tylko medycznym, a przede wszystkim charakter odszkodowawczy, sugerują jednak, że jest to ryzyko z działu II Załącznika do ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Pomimo, że część autorów dopuszcza możliwość, że UPZM jest ubezpieczeniem różnych ryzyk finansowych (grupa 16 działu II), to najbardziej rozsądnym wyborem jest traktowanie UPZM jako ubezpieczenia z działu II grupy I - osobowego. Dostrzega się więc podobieństwo UPZM do klasycznego ubezpieczenia następstw nieszczęśliwego wypadku. Dlatego, może bardziej prawidłową nazwą byłoby ubezpieczenie następstw zdarzeń medycznych 15. Sklasyfikowanie UPZM do konkretnej grupy ubezpieczeń, a także ustalenie obowiązku zawierania takich umów lub jego braku, wydaje się raczej mało istotne z perspektywy podmiotu leczniczego. Jest jednak konieczne dla ubezpieczyciela. Po pierwsze, nie wszystkie towarzystwa ubezpieczeniowe prowadzą działalność we wszystkich grupach ryzyka, po drugie jak już wspomniano - w przypadku ubezpieczeń obowiązkowych zakład ubezpieczeń musi przedstawić ofertę, a po trzecie w zależności od grup ryzyka, ubezpieczyciel w odmienny sposób nalicza rezerwę techniczno-ubezpieczeniową 16. Należy dodać, że podmioty prowadzące działalność ubezpieczeniową uważa się, wraz z bankami, za instytucje skłonne ponosić największe ryzyko w gospodarce. Dlatego, towarzystwa ubezpieczeniowe postawione w sytuacji dużej niepewności, będą starały się możliwie najlepiej zabezpieczać przed ryzykiem (kontrola ryzyka), o którym wiedzą mało, lub jest ono niejasne. Najprostszym rozwiązaniem jest ustalenie wysokiej składki, która będzie korespondować z wielkością ryzyka jakie jest transferowane na zakład ubezpieczeń. Można dojść do wniosku, że podmiotom leczniczym również powinno zależeć, aby rozwiązania prawne w ramach obowiązkowych ubezpieczeń były jak najbardziej przejrzyste, proste i jednoznaczne. 3. Potencjalne zmiany ubezpieczenia z tytułu zdarzeń medycznych Ciekawym aspektem jest przewidziana w ustawie suma ubezpieczenia. Wynosi ona zł na wszystkie zdarzenia. Ustalono również limity na jedno zdarzenie, jak wyżej, zł w przypadku zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia oraz zł w 15 E. Kowalewski, Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych, Toruń 2011, s T. Sangowski, Ubezpieczenia gospodarcze, Warszawa 1999, s
6 przypadku śmierci 17. Można porównać powyższe kwoty do tych obecnych na rynkach zachodnich, jednakże pytanie jakie należy postawić, to jaką funkcję ma spełniać to ubezpieczenie. Jeżeli ustawodawca chce umożliwić pacjentom dochodzenie roszczeń albo z tytułu odpowiedzialności cywilnej podmiotu leczniczego, albo odpowiedzialności za zdarzenia medyczne za tą samą szkodę, to de facto sumy w UPZM powinny być zbliżone do tych europejskich, sięgające kilkakrotności tych przewidzianych w ustawie 18. Jednakże mając na uwadze główną ideę UPZM, id est zapewnienie pozasądowej, szybkiej kompensacji szkód pacjentów (w porównaniu do ubezpieczenia OC), ciekawą propozycją wydaje się postawienie UPZM będącego tylko uzupełnieniem ubezpieczenia OC podmiotu leczniczego, a mającego gwarantować stosunkowo małe odszkodowanie w krótkim czasie, ponieważ żaden racjonalny podmiot nie będzie chciał wypłacić wysokiego odszkodowania, tym bardziej w krótkim okresie. Dla porównania, odszkodowanie w ramach ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków wypłacane jest przez niektórych ubezpieczycieli w przeciągu zaledwie kilku dni od dnia zdarzenia (przyp. UPZM ma gwarantować wypłatę odszkodowania w przeciągu 6 miesięcy). Co więcej, poszkodowany pacjent najbardziej potrzebuje środków pieniężnych właśnie w tym krótkim okresie, następującym po zdarzeniu medycznym. Słuszne wydaje się, aby poszkodowany mógł uzyskać odszkodowanie już w pierwszym tygodniu po doznanej krzywdzie, ale zdecydowanie mniejsze niż aktualnie przewiduje ustawa. Na przykład, limity powinny być ustanowione na poziomie zł dla uszczerbku zdrowia i zł w przypadku śmierci. Takie kwoty w małej części mogą zrekompensować doznaną krzywdę, a także mogą zapewnić pokrycie kosztów zakupu sprzętu medycznego, leków lub ewentualnych prywatnych wizyt lekarskich. W ramach tychże sum pacjent mógłby również pokryć podstawowe koszty związane z utrzymaniem. Natomiast chcąc w pełni pokryć doznaną szkodę, poszkodowany mógłby wtedy rościć do podmiotu leczniczego lub ubezpieczyciela z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Główną przesłanką powyższego, uproszczonego, modelu jest rozgraniczenie odszkodowań z ubezpieczenia OC podmiotów leczniczych od UPZM. Takie zmiany wymagałyby przede wszystkim pewnych uproszczeń w sposobie uzyskiwania odszkodowania z polisy UPZM, a także zdecydowanego obniżenia limitów sum ubezpieczenia. 17 M. Serwach, Charakterystyka i zakres odpowiedzialności za zdarzenia medyczne, Warszawa 2011, s E. Kowalewski, Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych, Toruń
7 Zakończenie Ubezpieczenie pacjentów z tytułu zdarzeń medycznych jest produktem nowoczesnym, w sposób szczególny zabezpieczający interes pacjentów. Niestety, szczytna idea nie znalazła swojego odbicia w praktyce. Na pewno ubezpieczenie zdarzeń medycznych w polskim systemie prawa wymaga zmian. Jednakże, aby tych zmian móc dokonać, należy odpowiedzieć na pytanie w jakim celu ustawodawca wprowadza to ubezpieczenie. Interes pacjenta jest już przecież gwarantowany przez ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej podmiotów leczniczych, a szpitale płacą wysokie składki. Jeżeli ustawodawca chce ułatwić oraz przyspieszyć uzyskiwanie odszkodowań pacjentowi, to być może należy zmniejszyć sumy ubezpieczenia i rzeczywiście skrócić okres wypłaty odszkodowania z 6-ciu miesięcy do, na przykład, jednego tygodnia, czyli kiedy pacjent najbardziej potrzebuje tych pieniędzy. Bibliografia 1. Bała P, Załucki M., Prowadzenie działalności leczniczej. Aspekty prawne, Difin, Warszawa Dzięcioł P., Rola akredytacji w zarządzaniu szpitalem, wyd. I, CeDeWu, Warszawa Fiutak A., Prawo medyczne w orzecznictwie z komentarzem, Difin, Warszawa Kowalewski E. (red.), Kompensacja szkód wynikłych ze zdarzeń medycznych, Dom Organizatora, Toruń PAP, Większość szpitali nie wykupiła ubezpieczenia od zdarzeń medycznych liczą na nowelizacje ustawy, Rynek Zdrowia 2012, [dostęp: r.]. 6. Sangowski T. (red.), Ubezpieczenia Gospodarcze, Poltext, Warszawa Serwach M., Charakterystyka i zakres odpowiedzialności za zdarzenia medyczne, Prawo asekuracyjne, Warszawa 2011, 3 (68). 8. Ustawa z dnia 22 maja 2003a r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz.U nr 124 poz. 1151). 9. Ustawa z dnia 22 maja 2003b r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U nr 124 poz. 1152). 10. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Prawa Pacjenta (Dz.U. z 2009 r. nr 52 poz. 417). 11. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz.U nr 112 poz. 654). 12. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 1955 r., Sygn. akt IV CR 39/
8 Problems of no fault patient insurance Keywords: no fault patient insurance, hospital insurance, patient insurance, no fault compensation, protecting patient interest, extrajudicial mode. Summary No fault patient insurance is modern and specific insurance in Poland. We should underline, that the aim of this insurance is commendable. Nevertheless, polish legislator has committed a lot of mistakes in new regulations since Experts have had issues to name, to classify patient insurance and to treat this like required insurance or no. Moreover, the term of obtaining new regulations is continually changing. In effect, hospitals have not known whether they have to buy no fault patient insurance either no. Secondly, insurers are in uncertain circumstances, because they are not sure they are responsible for. This echoes directly for premium amount, so significantly. Polish legislator has to bring home to new regulations of no fault patient insurance, because of not, it will not work
Ubezpieczenia gospodarcze (majątkowe i osobowe) są jeszcze niedocenianym elementem działalności wielu zamawiających.
Ubezpieczenia gospodarcze (majątkowe i osobowe) są jeszcze niedocenianym elementem działalności wielu zamawiających. Ubezpieczenia gospodarcze (majątkowe i osobowe) są jeszcze niedocenianym elementem działalności
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 6 kwietnia 2011 r.
Warszawa, dnia 6 kwietnia 2011 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim
Bardziej szczegółowoPerspektywy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej szpitali
Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Paweł Dzięcioł Perspektywy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej szpitali Słowa kluczowe: ubezpieczenie OC podmiotów leczniczych, ubezpieczenia szpitali,
Bardziej szczegółowoUbezpieczenie odpowiedzialności cywilnej funkcjonariuszy publicznych opis warunków ubezpieczenia oferowanych przez STU ERGO HESTIA S.A.
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej funkcjonariuszy publicznych opis warunków ubezpieczenia oferowanych przez STU ERGO HESTIA S.A. Definicje 1. za Ustawę uważa się Ustawę z dnia 20 stycznia 2011 o
Bardziej szczegółowodr n. med. Roman Budziński apl. adw. Damian Konieczny NOWE USTAWODAWSTWO W OGÓLNIE POJĘTEJ OCHRONIE ZDROWIA
dr n. med. Roman Budziński apl. adw. Damian Konieczny NOWE USTAWODAWSTWO W OGÓLNIE POJĘTEJ OCHRONIE ZDROWIA NOWE USTAWODAWSTWO I. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011r. o działalności leczniczej II. Ustawa z
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIA MEDYCZNE 2012
Tytuł prezentacji UBEZPIECZENIA MEDYCZNE 2012 Oferta INTER Polska dla środowiska medycznego Małgorzata Ziółkowska - Oddział w Katowicach Śląska Izba Lekarska, 23 stycznia 2012r. Dla ułatwienia przyswojenia
Bardziej szczegółowoMateusz Kościelniak starszy specjalista w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych, aplikant radcowski
Mateusz Kościelniak starszy specjalista w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych, aplikant radcowski Odpowiedzialność za zdarzenia medyczne część 2 obowiązkowe ubezpieczenie podmiotów zobowiązanych do naprawienia
Bardziej szczegółowoKancelarie Odszkodowawcze i ich rola w kompleksowym dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych.
Kancelarie Odszkodowawcze i ich rola w kompleksowym dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych. Postępowanie przed Towarzystwami Ubezpieczeniowymi jest postępowaniem toczącym się na wniosek osoby poszkodowanej/roszczącej.
Bardziej szczegółowoUwagi w przedmiocie aktualnego obowiązkowego ubezpieczenia OC lekarzy i lekarzy dentystów prowadzących działalność leczniczą
Uwagi w przedmiocie aktualnego obowiązkowego ubezpieczenia OC lekarzy i lekarzy dentystów prowadzących działalność leczniczą W aktualnym stanie prawnym zasady i ramy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności
Bardziej szczegółowodr Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Uniwersytet Łódzki
UBEZPIECZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ PODMIOTU PRZYJMUJĄCEGO ZAMÓWIENIE NA ŚWIADCZENIA ZDROWOTNE, ŚWIADCZENIODAWCY ORAZ INNYCH OSÓB UDZIELAJĄCYCH TAKICH ŚWIADCZEŃ dr Małgorzata Serwach, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIE PRAWNE. W sprawie o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 26 maja 2015 r.
Sygn. akt III CZP 16/16 ZAGADNIENIE PRAWNE W sprawie o zapłatę na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego z dnia 26 maja 2015 r. Czy zakładowi ubezpieczeń, który wypłacił odszkodowanie z tytułu
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WARUNKI ZAMÓWIENIA
Strona 1 z 7 Załącznik nr 1 do REJZAMPUB/41/2015 SZCZEGÓŁOWE WARUNKI ZAMÓWIENIA Zamawiający: Nazwa: Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny w Warszawie Adres siedziby: ul. Marszałkowska 24,00-576
Bardziej szczegółowoPROGRAMY UBEZPIECZEŃ WARSZAWSKIEGO UNIWERSTYSTEU MEDYCZNEGO ROK AKADEMICKI 2016/2017. Ubezpieczenie NNW
PROGRAMY UBEZPIECZEŃ WARSZAWSKIEGO UNIWERSTYSTEU MEDYCZNEGO ROK AKADEMICKI 2016/2017 Ubezpieczenie NNW Ubezpieczyciel: STU ERGO HESTIA SA Suma ubezpieczenia 40 000 zł ZAKRES UBEZPIECZENIA 1. Wypłata świadczeń
Bardziej szczegółowoWstęp... XIII. Wykaz skrótów...
Wstęp... XIII Wykaz skrótów... XV Część pierwsza. Wiadomości ogólne Rozdział 1. Pojęcie i źródła prawa medycznego... 3 1. Pojęcie prawa medycznego... 3 Rozdział 2. Wykonywanie zawodu medycznego... 6 2.
Bardziej szczegółowoPropozycja szkolenia z zakresu: Supra Brokers sp. z o.o.
z zakresu: Reżimów i zasad ponoszenia odpowiedzialności prawnej w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych na tle nowej formy odpowiedzialności przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach
Bardziej szczegółowoII. Zadośćuczynienie III. Renta Przebieg postępowania w przedmiocie kompensacji szkody za zdarzenie medyczne Wnioski Roz
Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz literatury... Rozdział I. Przyczyny wyodrębnienia, źródła i istota dochodzenia roszczeń odszkodowawczych za zdarzenia medyczne... 1 1. Geneza i cel utworzenia wojewódzkiej
Bardziej szczegółowoKompleksowa ochrona ubezpieczeniowa dla Techników Elektoradiologii
Tytuł prezentacji Kompleksowa ochrona ubezpieczeniowa dla Techników Elektoradiologii Diana Bożek Centrala TU INTER Polska SA Małgorzata Ziółkowska Dyrektor Oddziału w Katowicach Agenda 1. Za co odpowiada
Bardziej szczegółowoUbezpieczenie od szkód medycznych dla wszystkich. Jeśli doznasz szkody w następstwie udzielania świadczeń zdrowotnych
Ubezpieczenie od szkód medycznych dla wszystkich Jeśli doznasz szkody w następstwie udzielania świadczeń zdrowotnych Jeśli doznasz szkody w następstwie udzielania świadczeń zdrowotnych W przypadku doznania
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Przedmowa... Wykaz skrótów...
SPIS TREŚCI Przedmowa... Wykaz skrótów... V XIII CZĘŚĆ I. WIADOMOŚCI OGÓLNE Rozdział I. Pojęcie i źródła prawa medycznego... 3 1. Pojęcie prawa medycznego... 3 Rozdział II. Wykonywanie zawodu medycznego...
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 13. Część I. Wprowadzenie do ubezpieczeń... 15
Spis treści Przedmowa... 13 Część I. Wprowadzenie do ubezpieczeń... 15 Rozdział 1. Podstawy prowadzenia działalności ubezpieczeniowej. Regulacje prawne (Stanisław Borkowski)... 17 1.1. Historia i rola
Bardziej szczegółowoPODSTAWY ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ ZA ZDARZENIA ZWIĄZANE Z ZAKAŻENIAMI SZPITALNYMI DOKTOR NAUK PRAWNYCH ANNA DALKOWSKA SĘDZIA
PODSTAWY ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ ZA ZDARZENIA ZWIĄZANE Z ZAKAŻENIAMI SZPITALNYMI DOKTOR NAUK PRAWNYCH ANNA DALKOWSKA SĘDZIA Akty prawne wyznaczające granice prawnego bezpieczeństwa USTAWA O DZIAŁALNOŚCI
Bardziej szczegółowoUbezpieczenie ryzyk. Lublin, 7 czerwca 2017 r. w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Ubezpieczenie ryzyk Lublin, 7 czerwca 2017 r. w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Powszechny zakres ochrony ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej JST 1. Odpowiedzialność cywilna za szkody
Bardziej szczegółowoKancelarie i doradcy odszkodowawczy z perspektywy
Kancelarie i doradcy odszkodowawczy z perspektywy Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego Listopad 2010 Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny 1 Plan prezentacji 1. Miejsce UFG w systemie ubezpieczeń obowiązkowych
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWE WARUNKI ZAMÓWIENIA
Strona 1 z 6 Załącznik nr 1 do SIWZ 96/2016/N/Lubliniec SZCZEGÓŁOWE WARUNKI ZAMÓWIENIA Zamawiający: Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Lublińcu ul. Sobieskiego 9, 42-700 Lubliniec NIP575-16-53-596
Bardziej szczegółowoReżimy odpowiedzialności prawnej lekarzy za błędy medyczne
Reżimy odpowiedzialności prawnej lekarzy za błędy medyczne Łukasz Dyba Radca prawny Kancelaria Prawna Sokrates Janusz Kaczmarek, Łukasz Dyba i Wspólnicy Spółka Komandytowa Wprowadzenie Niniejszy artykuł
Bardziej szczegółowoOdpowiedzialność szpitala z tytułu niepożądanych zdarzeń medycznych
E m i l i a R o z w a d o w s k a, A n n a J a c e k, S ł a w o m i r P o r a d a Odpowiedzialność szpitala z tytułu niepożądanych zdarzeń medycznych L/O/G/O Podstawa prawna Ustawa z dnia 28.04.2011 r.
Bardziej szczegółowoJak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków? Warszawa, 8 października 2018 r.
Jak ubezpieczenia zmieniają Polskę i Polaków? Warszawa, 8 października 2018 r. 1 Wpływ ubezpieczycieli na otoczenie Pierwszy tego typu raport w naszej części Europy (większość danych aktualizowana na koniec
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 8/12. Dnia 20 kwietnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :
Sygn. akt III CZP 8/12 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 kwietnia 2012 r. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Barbara Myszka SSN Maria Szulc w sprawie z powództwa małoletniego
Bardziej szczegółowoSzkoda spowodowana pojazdem zarejestrowanym poza granicami Polski
Szkoda spowodowana pojazdem zarejestrowanym poza granicami Polski Zdarzenie na terenie Polski Sprawcą szkody na terenie Polski jest kierujący pojazdem zarejestrowanym poza granicami Polski. Kto jest zobowiązany
Bardziej szczegółowoFunkcje ubezpieczenia OC wykonawcy zamówienia publicznego w postępowaniach o udzielenie zamówienia oraz w trakcie realizacji zamówienia
Funkcje ubezpieczenia OC wykonawcy zamówienia publicznego w postępowaniach o udzielenie zamówienia oraz w trakcie realizacji zamówienia JACEK ZĘBALA DEPARTAMENT KONTROLI DORAŹNEJ URZĄD ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH
Bardziej szczegółowoWarszawa, 24-09-2014 RU/231/AD/14
Warszawa, 24-09-2014 RU/231/AD/14 Pani Dorota Karczewska Wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Plac Powstańców Warszawy 1 00-950 Warszawa W odpowiedzi na pismo z dnia 5.09.2014 r. (znak:
Bardziej szczegółowoSpis treści Komentarz
Przedmowa............................................. Wykaz skrótów.......................................... XIII Wykaz literatury......................................... XIX Komentarz............................................
Bardziej szczegółowoUbezpieczenie od szkód medycznych dla wszystkich JEŚLI DOZNASZ SZKODY W NASTĘPSTWIE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH
Ubezpieczenie od szkód medycznych dla wszystkich JEŚLI DOZNASZ SZKODY W NASTĘPSTWIE UDZIELANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH JEŚLI DOZNASZ SZKODY W NASTĘPSTWIE UDZIE- LANIA ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH W przypadku doznania
Bardziej szczegółowoSpis treści. III. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. w prawie lądowym... 5 2. Rozwój ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej.
Wprowadzenie... Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Rozdział I. Kształtowanie się idei ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej... 1 1. Wyodrębnienie ubezpieczenia odpowiedzialności. cywilnej...
Bardziej szczegółowoWPROWADZENIE PROCESY MEDYCZNE Liczba spraw Rok wniesienia pozwu
Liczba spraw WPROWADZENIE PROCESY MEDYCZNE Sprawy o odszkodowania za szkody wyrządzone przez służbę zdrowia w latach 2009-2015 861 971 990 921 947 656 663 2009 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r.
Bardziej szczegółowoWojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych Czy mamy się czego obawiać? dr Monika Urbaniak
Wojewódzkie komisje ds. orzekania o zdarzeniach medycznych Czy mamy się czego obawiać? dr Monika Urbaniak Coraz większa liczba wniosków kierowanych do komisji Komisja rozpoznaje sprawy tylko i wyłącznie
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)
Sygn. akt III CZP 93/12 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 20 grudnia 2012 r. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoKOMPLEKSOWA OCHRONA ZAWODU ADWOKATA
KOMPLEKSOWA OCHRONA ZAWODU ADWOKATA Przewodnik po ubezpieczeniach dostępnych dla członków Izb Adwokackich w ramach umowy Generalnej NRA - PZU SA, TUiR Warta SA Umowa Generalna w sprawie programu ubezpieczeniowego
Bardziej szczegółowoAleksander Daszewski r.pr. koordynator w Biurze Rzecznika Ubezpieczonych. Konferencja Pro Motor, Warszawa 4 grudnia 2013 r.
Realizacja orzecznictwa Sądu Najwyższego w praktyce likwidacyjnej zakładów ubezpieczeń w ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych Aleksander Daszewski r.pr. koordynator
Bardziej szczegółowoPARLAMENT EUROPEJSKI
PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 2009 Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów 15.02.2008 DOKUMENT ROBOCZY w sprawie sprawozdania z własnej inicjatywy dotyczącego niektórych aspektów ubezpieczeń komunikacyjnych
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIA NADWYŻKOWE ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ RADCÓW PRAWNYCH NA ROK 2011 (zawierane indywidualnie)
INFORMATOR UBEZPIECZENIA NADWYŻKOWE ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ RADCÓW PRAWNYCH NA ROK 2011 (zawierane indywidualnie) W ramach Umowy Generalnej zawartej z PZU S.A. I AXA TuiR S.A. obowiązującej w roku 2011
Bardziej szczegółowoPodstawy prawne obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa:
Podstawy prawne obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej inżynierów budownictwa: - Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa (Dz.U.
Bardziej szczegółowoPoszukiwanie polskiego modelu rekompensaty szkód doznawanych przez pacjentów
Poszukiwanie polskiego modelu rekompensaty szkód doznawanych przez pacjentów Dorota Karkowska Uniwersytet Łódzki Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej Odpowiedzialność za szkody doznane przez pacjenta
Bardziej szczegółowoKatarzyna Kot Izabela Michalczyk
Katarzyna Kot Izabela Michalczyk instytucja powołana w 1990 w wyniku rozwoju rynku ubezpieczeń w Polsce. zajmuje się wypłatą odszkodowań i świadczeń poszkodowanym w wypadkach i kolizjach drogowych, spowodowanych
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Analiza zmian i tendencje rozwoju rynku ubezpieczeń komunikacyjnych
Spis treści Wstęp... 9 1. Analiza zmian i tendencje rozwoju rynku ubezpieczeń komunikacyjnych w Polsce... 11 1.1. Charakterystyka i regulacje prawne rynku ubezpieczeń komunikacyjnych w Europie... 11 1.2.
Bardziej szczegółowoBUDOWNICTWO A UBEZPIECZENIA
GRAS SAVOYE BROKER UBEZPIECZENIOWY BUDOWNICTWO A UBEZPIECZENIA ODPOWIEDZIALNOŚĆ DZIESIĘCIOLETNIA W KONTEKSCIE FRANCUSKICH I POLSKICH MOŻLIWOŚCI UBEZPIECZANIA Dokument poufny - nie rozpowszechniać FRANCUSKI
Bardziej szczegółowoArt Zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z ubezpieczającym. 2. Umowa ubezpieczenia
UMOWA UBEZPIECZENIA Art. 15. 1. Zakład ubezpieczeń udziela ochrony ubezpieczeniowej na podstawie umowy ubezpieczenia zawartej z ubezpieczającym. 2. Umowa ubezpieczenia ma charakter dobrowolny, z zastrzeżeniem
Bardziej szczegółowoOgólne warunki Umowy dodatkowej dotyczącej śmierci wskutek Nieszczęśliwego Wypadku. nr OWU/ADR4/1/2015
Ogólne warunki Umowy dodatkowej dotyczącej śmierci wskutek Nieszczęśliwego Wypadku nr OWU/ADR4/1/2015 Spis treści Ogólne warunki Umowy dodatkowej dotyczącej śmierci wskutek Nieszczęśliwego Wypadku nr OWU/ADR4/1/2015...4
Bardziej szczegółowoProjekt U S T A W A. z dnia
Projekt U S T A W A z dnia o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej
Bardziej szczegółowoSZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA
SZCZEGÓŁOWY OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA W niniejszym Załączniku opisano zakres i warunki. Zamawiający dopuszcza wprowadzanie zmian w klauzulach, jedynie w wypadku jeśli nie ograniczają one odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 19 stycznia 2007 r., III CZP 146/06
Uchwała z dnia 19 stycznia 2007 r., III CZP 146/06 Sędzia SN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Mirosław Bączyk Sędzia SN Hubert Wrzeszcz Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Jarosława
Bardziej szczegółowopilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach
pilotażowe staże dla nauczycieli i instruktorów kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwach UBEZPIECZENIA W LOGISTYCE DARIUSZ PAUCH Zagadnienia umowy ubezpieczenia i kwestie z nią związane regulują: Ustawa
Bardziej szczegółowoTRUDNOŚCI DOWODOWE W PRZYPADKU ROSZCZEŃ O ZADOŚĆUCZYNIENIE ZA KRZYWDĘ POWSTAŁĄ W DALEKIEJ PRZESZŁOŚCI
TRUDNOŚCI DOWODOWE W PRZYPADKU ROSZCZEŃ O ZADOŚĆUCZYNIENIE ZA KRZYWDĘ POWSTAŁĄ W DALEKIEJ PRZESZŁOŚCI Zdzisława Cwalińska-Weychert Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny Problematyka zadośćuczynienia pieniężnego
Bardziej szczegółowoAleksander Raczyński *
A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA IURIDICA 72, 2013 Aleksander Raczyński * Zasada odszkodowania/zakazu wzbogacania osoby uprawnionej z ubezpieczenia jako przesłanka odmowy spełnienia
Bardziej szczegółowoKLAUZULA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ ZAGRANICA
KLAUZULA ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ ZAGRANICA 1 1. Ta klauzula rozszerza umowę ubezpieczenia zawartą na podstawie Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Niezbędnik podróżnika - zagranica o ubezpieczenie odpowiedzialności
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Barbara Myszka. Protokolant Bożena Kowalska
Sygn. akt III CZP 74/16 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 listopada 2016 r. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Barbara Myszka Protokolant Bożena Kowalska w sprawie
Bardziej szczegółowoSpis treści CZĘŚĆ I. UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE
Spis treści Wykaz skrótów......................................................... 8 Wstęp................................................................. 9 CZĘŚĆ I. UBEZPIECZENIA GOSPODARCZE 1. RYZYKO
Bardziej szczegółowoBezpieczny certyfikator bezpieczna transakcja
W najbliższym czasie w ramach nowelizacji do ustawy Prawo budowlane rząd wprowadza obowiązkowe ubezpieczenie ochrony cywilnej dla osób sporządzających certyfikaty energetyczne. Czy jednak proponowane OC
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Marta Romańska
Sygn. akt V CSK 85/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 29 czerwca 2018 r. SSN Marta Romańska w sprawie z powództwa A.M. przeciwko Województwu [ ] i Szpitalowi Chorób Płuc w S. Sp. z o.o. w
Bardziej szczegółowoWZÓR UMOWY DLA CZĘŚCI 01 GENERALNA UMOWA UBEZPIECZENIE MIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ. zawarta dnia... w Pabianicach
Załącznik nr 5 do SIWZ Wzory umów WZÓR UMOWY DLA CZĘŚCI 01 GENERALNA UMOWA UBEZPIECZENIE MIENIA I ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ pomiędzy Ubezpieczającym /Ubezpieczonym: Miastem Pabianice ul. Zamkowa 16 95-200
Bardziej szczegółowoPROGRAM SZKOLENIOWY. dla szkolenia z zakresu: Umowa ubezpieczenia w obrocie gospodarczym organizowanego w ramach projektu
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA CZĘŚĆ OGÓLNA PROGRAM SZKOLENIOWY dla szkolenia z zakresu: Umowa ubezpieczenia w obrocie gospodarczym organizowanego w ramach projektu Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego Prawo gospodarcze
Bardziej szczegółowoWzór umowy dla części 01 GENERALNA UMOWA UBEZPIECZENIE MIENIA, ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ. zawarta dnia... w Pabianicach
Wzór umowy Załącznik nr 11 do SIWZ Wzór umowy dla części 01 GENERALNA UMOWA UBEZPIECZENIE MIENIA, ODPOWIEDZIALNOŚCI CYWILNEJ pomiędzy Ubezpieczającym /Ubezpieczonym: Miastem Pabianice ul. Zamkowa 16 95-200
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE NA PRZYKŁADZIE OC I AC
UBEZPIECZENIA KOMUNIKACYJNE NA PRZYKŁADZIE OC I AC Paula Malina Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie Streszczenie Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie polskiego rynku ubezpieczeń
Bardziej szczegółowoUmowa ubezpieczenia. Główne źródła opracowania prezentacji: 1. Kidyba, Prawo handlowe, C.H.Beck 2016 r.
Umowa ubezpieczenia Główne źródła opracowania prezentacji: 1. Kidyba, Prawo handlowe, C.H.Beck 2016 r. 1 Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa,
Bardziej szczegółowoZdarzenie z dzikiem, jeleniem, psem, czyli odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez zwierzęta
W celu ustalenia podstaw prawnych do dochodzenia roszczeń odszkodowawczych oraz podmiotów zobowiązanych ewentualnie do naprawienia szkody w przypadku zdarzeń szkodowych ze zwierzyną leśną należy przede
Bardziej szczegółowoOgólne Warunki Ubezpieczenia OC w ruchu zagranicznym
1OWU Zielona Karta Ogólne Warunki Ubezpieczenia OC w ruchu zagranicznym Postanowienia ogólne 1 1. Ogólne warunki ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe
Bardziej szczegółowoRoszczenia pacjentów w kierunku błędu formalnego? dr Monika Urbaniak
Roszczenia pacjentów w kierunku błędu formalnego? dr Monika Urbaniak Roszczenia odszkodowawcze Pacjent, który w wyniku leczenia w podmiocie leczniczym z powodu zawinionego działania osób tam zatrudnionych
Bardziej szczegółowoDefinicja ryzyka ubezpieczeniowego, cechy ryzyka, faktory ryzyka.
Podstawowe pojęcia ubezpieczeniowe. Klasyfikacja ubezpieczeń Ubezpieczenia dzielimy na: Społeczne, Gospodarcze. Ubezpieczenia społeczne naleŝą do sektora publicznego, są ściśle związane z pracownikiem
Bardziej szczegółowoUbezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów
Ubezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów Podstawy prawne, zakres i produkty ubezpieczenia Marta Klimkowska-Misiak Przewodnicząca zespołu ds. ubezpieczeń Naczelnej Rady Lekarskiej Agenda 1. Definicja pojęcia
Bardziej szczegółowo- o zmianie ustawy Kodeks cywilny (druk nr 880).
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ V kadencja Prezes Rady Ministrów DMPiA - 140-19 (2) /07 Warszawa, 1 lutego 2007 r. Pan Marek Jurek Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Uprzejmie przekazuję stanowisko
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów... Słownik pojęć... Wprowadzenie...
Wykaz skrótów... Słownik pojęć... Wprowadzenie... XI XIII XVII Rozdział I. Istota odpowiedzialności odszkodowawczej... 1 1. Funkcje odpowiedzialności odszkodowawczej... 1 2. Reżimy odpowiedzialności odszkodowawczej...
Bardziej szczegółowoLekarz w postępowaniu cywilnym. adw. Damian Konieczny
Lekarz w postępowaniu cywilnym adw. Damian Konieczny Przesłanki odpowiedzialności 1. Szkoda 2. Wina 3. Związek przyczynowy Szkoda Uszczerbek majątkowy lub niemajątkowy w dobrach poszkodowanego 1. Szkoda
Bardziej szczegółowoUbezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w ruchu zagranicznym Zielona Karta
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w ruchu zagranicznym Zielona Karta Twój majątek Ogólne warunki ubezpieczenia Zadzwoń do nas 801 28 28 28 z telefonu komórkowego
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA. Protokolant Bogumiła Gruszka
Sygn. akt III CZP 67/12 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 listopada 2012 r. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Marian Kocon SSN Anna Kozłowska Protokolant Bogumiła Gruszka
Bardziej szczegółowoSPOŁECZNE ASPEKTY ROZWOJU RYNKU UBEZPIECZENIOWEGO
SPOŁECZNE ASPEKTY ROZWOJU RYNKU UBEZPIECZENIOWEGO Wstęp Ogólny zamysł napisania książki wywodzi się ze stwierdzenia, iż dalszy rozwój rynku ubezpieczeniowego w Polsce jest uzależniony od znacznego zwiększenia
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 15 czerwca 2007 r.
Warszawa, dnia 15 czerwca 2007 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZP 8/12. Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca)
126 Uchwała z dnia 20 kwietnia 2012 r., III CZP 8/12 Sędzia SN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący, sprawozdawca) Sędzia SN Barbara Myszka Sędzia SN Maria Szulc Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 13 do SIWZ Świadczenie usługi ubezpieczenia majątku Powiatu Ostrowieckiego UMOWA
Załącznik nr 13 do SIWZ Świadczenie usługi ubezpieczenia majątku Powiatu Ostrowieckiego WZÓR UMOWY UMOWA Zawarta w dniu... w.. pomiędzy.. reprezentowanym przez: 1.... 2.... zwanym dalej Zamawiającym a...
Bardziej szczegółowoZASADY POSTĘPOWANIA ORAZ OBRONA W PRZYPADKU ROSZCZEŃ POSZKODOWANYCH W WYPADKACH NA STOKACH. Białka Tatrzańska, 4 czerwca 2014 r.
ZASADY POSTĘPOWANIA ORAZ OBRONA W PRZYPADKU ROSZCZEŃ POSZKODOWANYCH W WYPADKACH NA STOKACH Białka Tatrzańska, 4 czerwca 2014 r. 1. Ogólne wprowadzenie do zasad odpowiedzialności cywilnej. Zasada winy czy
Bardziej szczegółowoKancelarie odszkodowawcze z perspektywy ubezpieczyciela. Jakub Nawracała radca prawny
Kancelarie odszkodowawcze z perspektywy ubezpieczyciela Jakub Nawracała radca prawny nowy gracz w grze Kancelarie i doradcy odszkodowawczy od kilku lat są ważnym graczem na rynku ubezpieczeń (w procesie
Bardziej szczegółowoZESPÓŁ RADCÓW PRAWNYCH NACZELNEJ IZBY LEKARSKIEJ
ZESPÓŁ RADCÓW PRAWNYCH NACZELNEJ IZBY LEKARSKIEJ Warszawa, dnia 3 października 2013 r. Informacja nt. obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej lekarz i lekarza dentysty oraz podmiotu leczniczego
Bardziej szczegółowoUmowa ubezpieczenia oprac. Tomasz A. Winiarczyk
Umowa ubezpieczenia oprac. Tomasz A. Winiarczyk ubezpieczenie urządzenie gospodarcze, zapewniające pokrycie pewnych potrzeb majątkowych, wywołanych u pewnych jednostek przez odznaczające się pewna prawidłowością
Bardziej szczegółowoautomatycznie. ZP.271.2.2012 Załącznik nr 5 do SIWZ - Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej
ZP.271.2.2012 Załącznik nr 5 do SIWZ - Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej UWAGA: Ubezpieczenie dotyczy wszystkich jednostek wymienionych w załączniku nr 1 do SIWZ oraz w każdej lokalizacji, w której
Bardziej szczegółowoDODATKOWE KLAUZULE UMOWNE
Załącznik Nr 26 do Uchwały nr 61/2007 Zarządu PTU S.A. z dnia 01 sierpnia 2007 roku DODATKOWE KLAUZULE UMOWNE do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przewoźnika drogowego w ruchu
Bardziej szczegółowoOdszkodowanie dla pracodawcy za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika.
Odszkodowanie dla pracodawcy za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracownika. Zgodnie z art. 55 1¹ kodeksu pracy (dalej k.p.) pracownikowi przysługuje prawo do rozwiązanie
Bardziej szczegółowoZAŚWIADCZENIE o przebiegu ubezpieczeń majątkowych
Powszechny Zakład Ubezpieczeń S.A. Pion Klienta Korporacyjnego Aleja Jana Pawła II 24, 00-133 Warszawa Nr ewidencyjny: 91617688/KD ZAŚWIADCZENIE o przebiegu ubezpieczeń majątkowych Poniżej przedstawiamy
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 13 października 2005 r., I CK 185/05
Wyrok z dnia 13 października 2005 r., I CK 185/05 Dobrowolne naprawienie przez osobę trzecią na własny koszt uszkodzonego w wypadku samochodu w zasadzie nie podlega zaliczeniu na poczet odszkodowania należnego
Bardziej szczegółowoOFERTA UZUPEŁNIAJĄCA UBEZPIECZENIE NADWYŻKOWE KANCELARII DORADZTWA PODATKOWEGO ORAZ UBEZPIECZENIA MIENIA TYCH KANCELARII
OFERTA UZUPEŁNIAJĄCA UBEZPIECZENIE NADWYŻKOWE KANCELARII DORADZTWA PODATKOWEGO ORAZ UBEZPIECZENIA MIENIA TYCH KANCELARII 1 1. PZU SA oferuje każdemu podmiotowi uprawnionemu do wykonywania czynności doradztwa
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 24 lutego 2009 r., III CZP 2/09
Uchwała z dnia 24 lutego 2009 r., III CZP 2/09 Sędzia SN Jacek Gudowski (przewodniczący) Sędzia SN Stanisław Dąbrowski Sędzia SN Elżbieta Skowrońska-Bocian (sprawozdawca) Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoZgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne
Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne dr nauk prawn. Małgorzata Serwach, Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Łódzki Zgoda pacjenta jako zasada generalna Zgodnie z postanowieniami ustawy z 5 grudnia 1996
Bardziej szczegółowoAudyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala. dr Marek Koenner, radca prawny
Audyt Bezpieczna Klinika - innowacyjne narzędzie analizy ryzyka prawnego działalności szpitala dr Marek Koenner, radca prawny Przesłanki Audytu rosnąca liczba postępowań w sprawach o błędy medyczne, zarówno
Bardziej szczegółowoUSTAWA z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1)
Kancelaria Sejmu s. 1/11 USTAWA z dnia 13 kwietnia 2007 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2007 r. Nr 82, poz. 557. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz o zmianie niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 31/11
Uchwała z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 31/11 Sędzia SN Jacek Gudowski (przewodniczący) Sędzia SN Teresa Bielska-Sobkowicz (sprawozdawca) Sędzia SN Krzysztof Strzelczyk Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa
Bardziej szczegółowoCo to jest ubezpieczenie???
SYSTEM UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Prowadzący: dr Jacek Rodzinka Co to jest ubezpieczenie??? INSTYTUT BADAŃ i ANALIZ FINANSOWYCH pokój RA 50, tel. (17) 866 15 29 1 jrodzinka@wsiz.rzeszow.pl 2 Słownik języka
Bardziej szczegółowoInformacja z otwarcia ofert
RZP.271-40/2016 Swarzędz, dnia 29.12.2016r. Informacja z otwarcia ofert Dotyczy: przetargu nieograniczonego na : Ubezpieczenie majątku i odpowiedzialności cywilnej Gminy Swarzędz wraz z jednostkami organizacyjnymi
Bardziej szczegółowoUBEZPIECZENIA. Co to jest ubezpieczenie??? Warunki zaliczenia 2014-12-03. Literatura: Literatura: Słownik języka polskiego
Warunki zaliczenia Egzamin pisemny: 22 stycznia 2012 r. Godz. 11.05-12.40 w Sali RA3. UBEZPIECZENIA Prowadzący: dr Jacek Rodzinka Katedra Makroekonomii pokój A 109, tel. (17) 866 11 34 1 jrodzinka@wsiz.rzeszow.pl
Bardziej szczegółowoRoszczenia odszkodowawcze a prawo medyczne
z zakresu: Roszczenia odszkodowawcze a prawo medyczne 1 Szanowni Państwo, jako wiodący broker i doradca ubezpieczeniowy sektora medycznego, reprezentujący interesy ponad 200 szpitali w całej Polsce, w
Bardziej szczegółowoWniosek o ustalenie zdarzenia medycznego - postępowanie:
Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych Informacje ogólne 1. Wojewódzka Komisja do Spraw Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w Gdańsku orzeka o zdarzeniu medycznym lub jego braku.
Bardziej szczegółowoDariusz Fuchs UKSW, Warszawa
Dariusz Fuchs UKSW, Warszawa W związku z pracami tzw. Sieci Europejskiego Prawa Prywatnego, która to powstała z dniem 1 maja 2005 roku na podstawie porozumienia zawartego z Komisją Europejską, zintensyfikowano
Bardziej szczegółowo