250, w tym 160 wywiadów epidemiologicznych 2 600,00

Transkrypt

1 I. SEKCJA EPIDEMIOLOGII 1. Kierunki działania: 1) Sprawowanie bieżącego nadzoru nad zgłoszonymi chorobami zakaźnymi oraz podejmowanie działań w kierunku wczesnego wykrycia i nie dopuszczenia do wystąpienia kolejnych zachorowań. 2) Prowadzenie nadzoru nad szczepieniami ochronnymi ich wykonawstwem oraz transportem i przechowywaniem preparatów szczepionkowych z zachowaniem łańcuch chłodniczego. 3) Koordynowanie działań mających na celu zapobieganie wystąpieniu zagrożeń biologicznych, zwłaszcza spowodowanych działalnością o charakterze terrorystycznym. 4) Współpraca ze służbami, inspekcjami, państwowymi jednostkami organizacyjnymi, towarzystwami naukowymi w obszarze nadzoru epidemiologicznego i prewencji chorób zakaźnych. 2. Działalność kontrolno-represyjna: Liczba przeprowadzonych kontroli Liczba wydanych decyzji administracyjnych (merytorycznych) 250, w tym 160 wywiadów epidemiologicznych 1 3. Liczba wydanych decyzji administracyjnych (płatniczych) Liczba wydanych postanowień Liczba wystawionych mandatów Kwota mandatów ,00 3. Istotne elementy nadzoru mające wpływ na stan bezpieczeństwa sanitarnego powiatu głogowskiego w 2015 roku. 1) Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych na terenie działalności Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Głogowie w okresie od roku do roku w porównaniu z analogicznym okresem 2014 roku przedstawia się następująco: a) W grupie chorób szerzących się drogą przewodu pokarmowego odnotowano około 1,3-krotny wzrost zakażeń jelitowo bakteryjnych i wirusowych (w 2014r. - 57, w 2015r. - 73), nieznacznie zmniejszyła się ogólna liczba indywidualnych ognisk zatruć pokarmowych wywołanych pałeczkami Salmonella w postaci nieżytu żołądkowo- jelitowego z 3 w 2014 roku do 2 w 2015 roku, w obu okresach nie notowano zbiorowych zatruć pokarmowych, zachorowań na czerwonkę oraz zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A. 1

2 b) Choroby szerzące się drogą krwi w 2014 roku i w 2015 roku odnotowano taką samą liczbę zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby, tj.: po 24 przypadki, w przypadku przewlekłego WZW B było około 1,2-krotnie więcej zachorowań (w 2014r. 6, a w 2015r. 7), w przypadku WZW typu C zanotowano o 5,6% mniej zachorowań (w 2014r. 18, a w 2015r. 17), Na podstawie 24 przeprowadzonych wywiadów epidemiologicznych wynika, że: 18 osób miało kontakt tylko z podmiotami leczniczymi, 1 osoba miała kontakt z podmiotami leczniczymi oraz miała styczność z nosicielem wirusa hepatropowego, 2 osoby miała kontakt z podmiotami leczniczymi i stosowały dożylnie środki odurzające, 3 osoby stosowały dożylnie środki odurzające. W celu ograniczenia liczby zachorowań krwiopochodnych w ramach działań przeciwepidemicznych położony jest nacisk na zapobieganie zakażeniom poprzez: monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń związanych z wykonawstwem świadczeń zdrowotnych, nadzór nad przestrzeganiem procedur zapobiegających zakażeniom i chorobom zakaźnym związanych z udzielaniem świadczeń medycznych. c) Choroby, którym możemy zapobiec na drodze szczepień ochronnych nie notowano zachorowań na odrę podobnie jak w latach ubiegłych. Zgłoszono 2 podejrzenia zachorowań na odrę na podstawie objawów klinicznych. Przeprowadzone badania laboratoryjne wykonane w Laboratorium Zakładu Wirusologii Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie w kierunku przeciwciał odry w klasie Ig M nie potwierdziły zachorowań na odrę, w obu okresach nie notowano zachorowań na krztusiec, znacznie zmniejszyła się liczba zachorowań na różyczkę z 66 w 2014r. do 3 w 2015r., tj.: o 95,5%, zmniejszyła się 1,75-krotnie liczba zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic, z 14 w 2014r. do 8 w 2015r. W żadnym przypadku nie stwierdzono powikłań z powodu przechorowania świnki i żaden przypadek nie był hospitalizowany. d) Pozostałe choroby zakaźne zmniejszyła się liczba zachorowań na ospę wietrzną z 537 w 2014r. do 331 w 2015r., tj.: o 39%, odnotowano na porównywalnym poziomie ogólną liczbę zachorowań na płonicę (w 2014r. - 45, w 2015r. - 46), w obu okresach nie notowano zachorowań na meningokokowe zapalenie opon mózgowo rdzeniowych, w 2015 roku zarejestrowano 1 przypadek zachorowania na grypę, a w analogicznym okresie 2014 roku nie notowano przypadków zachorowań. Zachorowaniu uległ 53-letni mężczyzna zamieszkały w Głogowie. W toku prowadzonego dochodzenia epidemiologicznego ustalono, że pacjent leczony był przez lekarza I kontaktu z powodu objawów chorobowych takich jak: kaszel, brak senności, płytki oddech, bóle stawowe i mięśniowe. W związku z pogarszającym się stanem zdrowia chory ponownie zgłosił się do lekarza I kontaktu. Z uwagi na rozległe zmiany chorobowe w płucach 2

3 oraz złe wyniki badań biochemicznych lekarz rodzinny wezwał pogotowie ratunkowe i pacjent został przewieziony na o/wewnętrzny Głogowskiego Szpitala Powiatowego. Z powodu ostrej niewydolności oddechowej chory został przekazany na oddział intensywnej opieki medycznej, gdzie wdrożono chemioprofilaktykę antywirusową (Tamiflu). Podczas hospitalizacji ww. oddziale od chorego pobrano wymazy z nosogardzieli w kierunku oznaczenia grypy. Z pobranego materiału klinicznego wyhodowano wirus grypy A/H1N1. Osoby z kontaktu z chorym poinformowano, iż z chwilą wystąpienia objawów grypopodobnych należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza oraz poinformowano o przestrzeganiu podstawowych zasad higieny. W związku z powyższym w oddziale Intensywnej Opieki Medycznej wdrożono reżim sanitarny, tj.: zamknięto oddział dla osób odwiedzających, personel opiekujący się pacjentami stosował wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku, do pielęgnacji pacjenta z grypą personel medyczny używał masek z filtrem HEPA, przy każdym łóżku zainstalowano dozowniki z antyseptykiem w systemie zamkniętym, wszystkie wytworzone odpady (zakaźne, komunalne) w oddziale OIOM składowano do czerwonych worków i przekazywano do utylizacji, od pacjentów przebywających w w/w oddziale pobrano wymazy z nosogardzieli w kierunku oznaczenia wirusa grypy, wyniki badań - ujemne, dezynfekcję powierzchni (strefa dotykowa, strefa bezdotykowa) w oddziale przeprowadzano środkami dezynfekcyjnymi o działaniu wirusobójczym. Nie odnotowano zgonu z powodu zachorowania na grypę AH1N1. odnotowano 2-krotny wzrost zachorowań grypopodobnych, tj.: w 2015r przypadków, a w 2014r przypadków. Z powodu podejrzeń zachorowań na grypę w 2015 roku skierowano do szpitala ogółem 4 osoby. Jako przyczynę skierowania do szpitala we wszystkich przypadkach wskazywano objawy ze strony układu oddechowego. Grypa jest poważnym zagrożeniem epidemiologicznym z uwagi na możliwość ciężkiego przebiegu choroby oraz zagrażające poważnie powikłania. Podstawowym sposobem profilaktyki grypy są regularne, sezonowe szczepienia p/grypie. W roku sprawozdawczym podobnie jak w minionych latach poziom uodpornienia p/ grypie był niewielki, liczba osób szczepionych stanowi symboliczny procent ogółu ludności powiatu głogowskiego. Szczepieniom p/grypie w 2015 roku poddało się 1980 osób, a w analogicznym okresie 2014 roku 1912 osób. nieznacznie zwiększyła się ogólna liczba zachorowań na gruźlicę z 14 w 2014 roku do 15 w 2015 roku. Na podstawie przeprowadzonej analizy zachorowań na gruźlicę wynika, że 93,3% zachorowań dotyczyło gruźlicy płucnej, a 6,7% dotyczyło gruźlicy poza płucnej. Zachorowania dotyczyły 9 mężczyzn w przedziale od 52 lat do 86 lat oraz 6 kobiet w przedziale wiekowym od lat. Spośród zarejestrowanych zachorowań 4 osoby to osoby pracujące zawodowo, 7 osób to bezrobotni i 4 osoby to emeryci i renciści. Zachorowania miały miejsce w 7 przypadkach w mieście, natomiast w 8 na wsi. Mężczyźni chorowali 1,5-krotnie częściej niż kobiety. W każdym przypadku zgłoszenia zachorowania przeprowadzono dochodzenie epidemiologiczne, a osoby z bliskiego kontaktu z chorym zostały objęte nadzorem lekarskim (40 osób). Pouczono o przestrzeganiu higieny osobistej i otoczenia. Odnotowano 1 zgon z powodu zachorowania na gruźlicę. 3

4 e) Choroby odzwierzęce Pogryzienia przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę W roku bieżącym zmniejszyła się liczba pokąsań mieszkańców przez zwierzęta podejrzane o wściekliznę z 111 w 2014r. do 93 w 2015r. tj.: o 16,2 %. W dalszym ciągu są to najczęściej pogryzienia przez psy, koty czy inne zwierzęta. Wpływ na tą sytuację, mają niestety właściciele zwierząt, którzy nie sprawują nad nimi wystarczającej opieki, bardzo często psy są prowadzone bez smyczy, czy kagańca. Takie nieodpowiedzialne postawy doprowadzają do ataków na ludzi. W 2015 roku zostało zakwalifikowanych do szczepień p/ wściekliźnie 7 osób, a w analogicznym okresie roku ubiegłego 6 osób. Najczęstszą przyczyną kwalifikowania do szczepień były pogryzienia przez bezpańskie psy i koty, których nie można było poddać obserwacji weterynaryjnej. Ponadto w stosunku do 6 osób Lekarz Chorób Zakaźnych odstąpił od szczepień p/ wściekliźnie, a 13 osób zrezygnowało z konsultacji w poradni chorób zakaźnych. Należy w tym miejscu zaznaczyć, że od stycznia 2009r. nie posiadamy w Głogowie Punktu konsultacyjnego ds. szczepień p/wściekliźnie. Pacjenci na konsultacje kierowani są do odległych miast, tj.: Wrocławia, Legnicy lub Zielonej Góry. Taka podróż niestety wiąże się z dużymi kosztami ponoszonymi przez pacjenta. Osoba pogryziona przez nieznane zwierzę, zakwalifikowana do szczepienia p/wściekliźnie musi pięciokrotnie w okresie 28 dni pojechać do wybranej poradni. Dlatego też spotykamy się często z oburzeniem pacjentów, gdy informujemy ich o konieczności konsultacji w poradni chorób zakaźnych. Zdarza się, że pacjenci, pomimo poinformowania ich o zagrożeniach zdrowotnych wynikających z kontaktu ze zwierzęciem nieznanym ze względu na koszty przerywa szczepienia lub rezygnuje z konsultacji w poradni. Nie notowano żadnego zgonu z powodu wścieklizny. Bolerioza W okresie sprawozdawczym zanotowano znaczny spadek zachorowań na boreliozę o 37,5% (w 2014r.-8, w 2015r.-5). Podczas przeprowadzonych wywiadów epidemiologicznych ustalono, że 2 osoby zostały ukąszone przez kleszcze na terenie województwa dolnośląskiego, 1 osoba na terenie woj. lubuskiego, a 2 osoby nie pamiętają gdzie doszło do ukłucia przez kleszcza. f) Choroby zakaźne szczególnie niebezpieczne W obu okresach nie notowano chorób zakaźnych szczególnie niebezpiecznych, w tym określanych jako importowane, wiążące się z wyjazdami zagranicznymi w inne strefy klimatyczne (cholera, malaria, żółta gorączka i inne wirusowe gorączki krwotoczne). 2) Ocena wykonawstwa szczepień Szczepienia ochronne są najskuteczniejszym narzędziem zwalczania chorób zakaźnych. Głównym celem szczepień jest ograniczenie ryzyka zachorowania, uzyskanie wysokiego stopnia uodpornienia przeciw chorobom oraz zmniejszenie ryzyka epidemicznego szerzenia się chorób zakaźnych w populacji. Na podstawie danych liczbowych zawartych w rocznych sprawozdaniach ze szczepień ochronnych MZ 54 sporządzonych przez świadczeniodawców prowadzących szczepienia można stwierdzić, że wykonawstwo szczepień u dzieci i młodzieży objętych Programem Szczepień Ochronnych jest zadawalające. 4

5 Szczepienie p/ospie wietrznej Realizacja wybranych szczepień W 2015 roku zaszczepiono ogółem 177 osób p/ospie wietrznej, w tym: 109 osób w ramach szczepień obowiązkowych (nieodpłatnych), którymi objęte są dzieci z określonych grup ryzyka, 68 osób zaszczepiono w ramach szczepień zalecanych (odpłatnych). Dla porównania w 2014 roku zaszczepiono ogółem 142 osoby (nieodpłatnie 90 osób, odpłatnie 52 osoby). Szczepienie p/neisseria meningitidis W 2015 roku zaszczepiono p/neisseria meningitidis 47 osób, w tym: w przedziale wiekowym od 0 do 19 r. ż osób, w przedziale od 20 r.ż. i powyżej - 1 osoba. W porównaniu do poprzedniego roku sprawozdawczego zmniejszyła się liczba zaszczepionych osób p/neisseria meningitidis o 9. Szczepienia p/streptococcus pneumoniae Podobnie jak przypadku szczepień p/ospie wietrznej szczepienia p/streptococcus pneumoniae prowadzone są w ramach szczepień obowiązkowych (nieodpłatnych) w określonych grupach dzieci w sposób szczególny narażonych na zakażenie, chorujących na określone choroby oraz w ramach szczepień zalecanych (odpłatnych). W 2015 roku zaszczepiono ogółem 302 osoby p/streptococcus pneumoniae (nieodpłatnie 202 osoby, odpłatnie 100 osób), w tym: w przedziale wiekowym od 0 do 19 r. ż. zaszczepiono 202 dzieci szczepionką bezpłatną i 93 dzieci szczepionką płatną. w przedziale od 20 r.ż. i powyżej zaszczepiono 7 osób szczepionką płatną. Dla porównania w 2014r. zaszczepiono ogółem 321 osób (nieodpłatnie 182 osób, odpłatnie 139 osób). Szczepienie p/wirusowemu zapaleniu wątroby typu A W roku sprawozdawczym zaobserwowano wzrost zainteresowania odpłatnymi szczepieniami p/ WZW typu A. W 2015r. zaszczepiło się 38 osób, jest to o 3 osoby więcej w porównaniu do roku 2014 (35). Szczepienia p/wirusowemu zapaleniu wątroby typu A przedstawiają się następująco: w przedziale od 0 do 9 r.ż. - 4 osoby, w przedziale od 20 r.ż. i powyżej - 34 osoby. Szczepienie p/biegunce rotawirusowej W roku sprawozdawczym nieznacznie zwiększyła się liczba dzieci zaszczepionych doustną szczepionką p/biegunce rotawirusowej. Ogółem zaszczepiono 238 dzieci, jest to o 6 dzieci więcej w odniesieniu do roku 2014 (232). 5

6 Szczepienia p/hpv W 2015 roku w Gminie Miejskiej Głogów zakończono realizację programu zdrowotnego w zakresie profilaktyki zakażeń wirusami brodawczaka ludzkiego (HPV). Program ten realizowany był od 2013 roku do 2015 roku i był skierowany do 14 letnich dziewcząt. Wdrożenie wieloletniego programu edukacyjnego połączonego z wykonywaniem szczepień ochronnych p/hpv u nastolatek obniży w przyszłości zachorowalność na raka szyjki macicy u kobiet. Z programu zdrowotnego realizowanego w latach skorzystało ogółem 479 dziewcząt. 3) Zadania problemowe z zakresu szczepień ochronnych Niepokój na terenie powiatu głogowskiego budzi wzrastająca liczba dzieci nie szczepionych z powodu uchylania się rodziców od wykonywania szczepień ochronnych. Obniżenie w kolejnych latach realizacji obowiązkowych szczepień ochronnych przynieść może niekorzystne skutki zdrowotne w postaci wzrostu zachorowań na choroby zakaźne i liczbę powikłań po przechorowaniu, często nieodwracalnych. W 2015 roku zarejestrowano 53 dzieci nie zaszczepionych zgodnie Programu Szczepień Ochronnych, jest to około 1,5 krotnie więcej w stosunku do roku 2014 (35). W związku z nie realizowaniem przez rodziców obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci zgodnie z kalendarzem szczepień zostały podjęte następujące działania: wystosowano 37 pism w celu ponownego przeanalizowania, zastanowienia się oraz podjęcia decyzji o zaszczepieniu dzieci, wystosowano 48 wezwań na rozmowę w celu pouczenia o obowiązku szczepień przeciw wybranym chorobom zakaźnym, przeprowadzono 26 indywidualnych rozmów z rodzicami mających na celu uświadomienie zagrożeń zdrowotnych jakie mogą wyniknąć w sytuacji nie zaszczepienia dziecka, wysłano 23 upomnienia zawierające wezwanie do wykonania obowiązku szczepień z informacją, iż w przypadku niewykonania ww. obowiązku we wskazanym terminie zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne. W wyniku podjętych działań przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Głogowie u 3 dzieci opornych wznowiono szczepienia. 4) Działania edukacyjne a) Przeprowadzono szkolenie informacyjne dla pracowników Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Głogowie na temat wczesnej profilaktyki gruźlicy. b) Stowarzyszenie Parasol dla Życia przy współudziale Starosty Powiatu Głogowskiego dnia r. zorganizowało konferencję na temat Rola Jednostek Samorządu Terytorialnego w poprawie dostępności do szczepień ochronnych podczas, której przedstawiciel Sekcji Epidemiologii przedstawił analizę wykonawstwa szczepień ochronnych przeciwko pneumokokom w oparciu o analizę rocznych sprawozdań ze szczepień ochronnych MZ-54 w latach

7 5) Podmioty lecznicze W 2015 roku Sekcja Epidemiologii nadzorowała gabinety zabiegowe (Indywidualne, Specjalistyczne, Grupowe Praktyki Lekarskie wykonujące świadczenia zdrowotne w zakresie stomatologii, ginekologii i chirurgii oraz Poradnie Stomatologiczne). Ponadto wspólnie z Sekcją Higieny Komunalnej skontrolowała Stację Dializ i Zakład Karny w Głogowie. W okresie sprawozdawczym w większości skontrolowanych podmiotów leczniczych stan sanitarny nie budził zastrzeżeń. Zakres kontroli w placówkach służby zdrowia uwzględniał zagadnienia dotyczące: dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego, sterylizacji, dezynfekcji i sprzątania pomieszczeń, oraz postępowania z odpadami medycznymi. Z przeprowadzonych 90 kontroli sanitarnych tylko w dwóch przypadkach stwierdzono nieprawidłowości. Nałożono 2 mandaty karne na sumę 600,00 zł w podmiotach wykonujących działalność leczniczą za zaniedbania z zakresu procedur dezynfekcji i mycia rąk, procedur sterylizacji oraz złego stanu sanitarno technicznego gabinetu. W związku z powyższym wydano 2 decyzje płatnicze za negatywne kontrole oraz 1 decyzję administracyjną zmierzającą do poprawy stanu sanitarno technicznego gabinetu diagnostyczno zabiegowego. Systematyczne podnoszenie jakości usług zdrowotnych w podmiotach leczniczych zapewni bezpieczeństwo epidemiologiczne pacjentom, a tym samym ma wpływ na sytuację epidemiologiczną powiatu. 7