ODZYSK CZYNNIKÓW ZIĘBNICZYCH

Transkrypt

1 ODZYSK CZYNNIKÓW ZIĘBNICZYCH

2 Definicja pojęcia odzysku wg normy ISO 11650R: Odzysk (ang. recovery), to operacja ściągania czynnika chłodniczego z eksploatowanych, naprawianych, a takŝe złomowanych urządzeń lub w trakcie procesów produkcyjnych i gromadzenia go w zewnętrznym pojemniku bez oczyszczania i kontroli jakościowej tej substancji.

3 Operacje przeprowadzane podczas odzysku czynników wymagają stosowania trzech rodzajów sprzętu, a mianowicie: specjalnych butli do odzysku, stacji odzysku, narzędzi pomocniczych i wyposażenia pomocniczego

4 Wykonanie operacji odzysku obejmuje: ściągnięcie czynnika z instalacji chłodniczej bez zmiany jego stanu, comożna osiągnąćna wiele sposobów przy użyciu sprężarki instalacji chłodniczej lub stacji odzysku, przetoczenie tego płynu do specjalnej butli przeznaczonej do gromadzenia czynnika pochodzącego z odzysku, wykorzystanie osprzętu pomocniczego w celu: (1) uzyskania dostępudo odpowiednich przewodów instalacji, (2) podłączenia do niej butli istacji odzysku oraz (3) całkowitego opróżnienia samej stacji odzysku.

5 Urządzenia przeznaczone do odzysku można sklasyfikować według metody przepompowywania czynnika (jego fazy ciekłej lub parowej). Niektóre z nich mogą wykonywać obie te operacje.

6 ODZYSK, REGENERACJA l USUWANIE CZYNNIKA CHŁODNICZEGO Istnieją dwa sposoby potraktowania odzyskanego czynnika chłodniczego, a mianowicie jego ponowne użycie lub ostateczne zniszczenie. Określenie sposobu obróbki umożliwiającego ponowne użycie czynników wymaga ustalenia kryteriów definiujących pojęcie jego czystości oraz obecności w nim najczęstszych zanieczyszczeń wraz z dopuszczalnymi ich poziomami.

7 Zanieczyszczenia w czynniku chłodniczym: posiadają swoje źródło, prowadzą do awarii lub nieprawidłowego działania urządzenia chłodniczego, posiadają standardowo określone wartości progowe, dają się wykryć metodami analitycznymi, można je usuwaćzmniejszając ich zawartośćponiżej ustalonych progów, mogąbyćczasami niemożliwe do usunięcia w sposób opłacalny ekonomicznie (wtedy konieczne jest zniszczenie zanieczyszczonego nimi czynnika).

8 Czynniki chłodnicze są produktami chemicznymi wytwarzanymi zgodnie ze ścisłymi reżimami technologicznymi, zapewniającymi spełnienie określonych norm ich jakości, wynikających z cech rozmaitych elementów instalacji chłodniczej, w tym przedewszystkimsprężarek. Minimalne wymagania dotyczące czystości tych substancji zawiera norma ARI (PN-M "Chłodnictwo.Czynnikiziębnicze.Wyma-gania").

9 WODA Z niektórymi czynnikami chłodniczymi woda tworzy związki stałe nazywane hydratami, które mogą zatykać zawory i małe otwory, w szczególności w elementach redukujących ciśnienie, np. w zaworach rozprężnych, Woda jest substancją sprzyjająca szeregowi reakcji katalitycznych (w szczególności dużą aktywność w tym zakresie wykazuje jej rodnik hydroksylowy OH"). Reakcje rozkładu, w których bierze udział czynnik chłodniczy oraz metale będące elementami konstrukcyjnymi instalacji, mogą prowadzić do utworzenia tlenków i kwasów o działaniu koro- dującym. W związku z powyższym zawartość wody w czynnikach syntetycznych należy utrzymywać na najniższym możliwym poziomie. W celu ograniczenia tej zawartości w instalacjach stosuje się filtry-odwadniacze, które zatrzymują cząsteczki wody wewnątrz porowatego materiału wypełniającego te aparaty.

10 OLEJ W tym przypadku należy odróżnić zanieczyszczenia agresywne od obojętnych. Na przykład świeży olej, dobrany odpowiednio do danego rodzaju czynnika chłodniczego, służy do smarowania sprężarki i nie jest składnikiem agresywnym dla tego czynnika. Może się on jednak w niedługim czasie stać ośrodkiem, wokół którego koncentrują się różne agresywne zanieczyszczenia, takie jak woda, kwasy czy cząstki stałe.

11 Gazy nie ulegające kondensacji (gazy nie skraplające się) Gazy nie ulegające kondensacji w warunkach działania urządzenia chłodniczego, to najogólniej gazy obecne w powietrzu, w tym przede wszystkim azot i tlen. tlen wykazuje w układzie działanie agresywne; prowadzi on do tworzenia tlenków i uczestniczy w reakcjach katalitycznych, azot jest gazem obojętnym, zatem nie wywiera bezpośredniego działania agresywnego np. na materiały konstrukcyjne urządzenia, ale

12 KWASY Powstawanie kwasów wywołane jest katalityczna reakcjąrozkładu czynników chlorowcopochodnych, zachodzącąw obecności wody i tlenków, szczególnie gdy znajdująsięone w warunkach wysokiej temperatury. Typowe kwasy powstające w obecności chlorowcowanych czynnników chłodniczych, to kwas solny i kwas fluorowodorowy, które są silnie agre-sywne wobec metali, stąd też utrzymywanie niskiej zawartości kwasów w instalacji jest warunkiem koniecznym jej długiej żywotności.

13 Zanieczyszczenia pochodzące ze spawania, cięcia i montażu Ilości tych zanieczyszczeń mogą się w znacznym stopniu zmieniać w zależności od podjętych środków ostrożności podczas wykonywania tych operacji technologicznych. Np., jeżeli lutowanie prowadzi się w osłonie krążącego w rurze azotu, wówczas na pewno nie utworzą się na powierzchni metalu tlenki. W przeciwnym razie warstwa utworzonych tlenków oderwie się od tej powierzchni z chwilą, gdy będzie ona omywana przez przepływający czynnik chłodniczy.

14 Platerowanie miedzią Jeżeli olej i czynnik chłodniczy nie sąwłaściwie dobrane do instalacji zawierającej elementy miedziane, wówczas dochodzi do przemieszczania się w niej drobnych cząstek tego metalu. Cząstki te osadzają się przede wszystkim w sprężarce, a w niej: w układzie smarowania, głównie na łożyskach wału korbowego, na zaworach i na płycie montażowej zaworów. Zjawisko to nazywane jest platerowaniem miedzią. Platerowanie miedziąmoże byćpowodem poważnych awarii, takich jak np. niedostateczna szczelnośćzaworów (odłożona warstwa miedzi może siętakże oderwaćpodczas uruchamiania sprężarki).

15 Cząstki stałe pochodzące ze zużycia części Zużywanie sięczęści współpracujących na zasadzie mechanicznej prowa-dzi do powstawania drobnego proszku metalicznego, który po przedosta-niu siędo sprężarki tworzy w jej obudowie osad w postaci szlamu.

16 Mieszaniny czynników chłodniczych Rodzajem zanieczyszczenia, które można uważać za nieodwracalne jest wymieszanie się różnych czynników chłodniczych. Warto jednak zdefiniować, że termin "wymieszanie odnosi się to wyłącznie do niezamierzonej obecności jednego czynnika chłodniczego w innym (nie chodzi w tym przypadku o mieszaniny sporządzane z określonym składem i używane do szczególnych zastosowań, takie jak np. mieszaniny azeotropowe R500czyR502). W zagadnieniu odzysku czynników mieszanina taka stwarza poważny problem. Jedynym sposobem oddzielenia jej składników jest destylacja,

17 Wyposażenie serwisowe: Stacja odzysku Węże elastyczne Zestaw manometrów Pompa próżniowa Butla Waga elektroniczna

18

19

20