SCHORZENIA STAWU MTP PALUCHA USZKODZENIE TURF TOE I PATOLOGIE TRZESZCZEK

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SCHORZENIA STAWU MTP PALUCHA USZKODZENIE TURF TOE I PATOLOGIE TRZESZCZEK"

Władysława Żukowska
7 lat temu
Przeglądów:

1 SCHORZENIA STAWU MTP PALUCHA USZKODZENIE TURF TOE I PATOLOGIE TRZESZCZEK Dr n med. Tomasz Bienek

2 Definicja Turf toe uszkodzenie struktur więzadłowych stawu śródstopno palcowego palucha.

Etiologia Sztuczne, twarde podłoże ( zwiększone tarcie obuwia) Miękki, elastyczny, lekki but ( umożliwia nadmierne zgięcie grzbietowe palucha) Wiek Waga Wcześniejsza nadmierna jak i

3 Etiologia Sztuczne, twarde podłoże ( zwiększone tarcie obuwia) Miękki, elastyczny, lekki but ( umożliwia nadmierne zgięcie grzbietowe palucha) Wiek Waga Wcześniejsza nadmierna jak i ograniczona ruchomość w stawie MTP I Ostatnie badanie wskazują, że częstotliwość urazów typu turf toe na nowoczesnej sztucznej nawierzchni oraz nawierzchni naturalnej ( trawa) jest taka sama.

4 Etiologia Dyscypliny sportowe a uszkodzenie turf toe Footbal amerykański Koszykówka Piłka nożna Rugby Badania i publikacje w oparciu o graczy w footbal amer. blisko 50% graczy w czasie swojej kariery doznało urazu typu turf toe.

5 Patofizjologia Baxters The Foot and ankle in sport D.A. Porter, L.C. Schon Mosby Elsevier Philadelphia 2007

6 Wywiad i badanie kliniczne: Ból w obrębie stawu MTP I po stronie podeszwowej (uszkodzenie struktur więzadłowych podeszwowych) lub grzbietowej ( uszkodzenie chrząstki głowy I MT). Podskórne wybroczyny po stronie grzbietowej lub podeszwowej Obrzęk stawu MTP I palucha Ból przy biernym zgięciu grzbietowym palucha Zwiększony zakres zgięcia grzbietowego ( bolesny!), osłabienie siły czynnego zgięcia podeszwowego Dodatni test szuflady Możliwa niestabilność boczno- przyśrodkowa

7 Badania obrazowe: RTG w projekcjach AP, boczne i skośne (porównawcze dla obu kończyn) Projekcja AP migracja proksymalna trzeszczek lub ich złamanie Projekcja boczna: widoczna proksymalna migracja trzeszczek, zwłaszcza przy czynnym zgięciu grzbietowym, test szuflady (ocena niestabilności stawu ) Sky- view ( na trzeszczki) trudne do wykonania ( ból!) NMR wysokopolowe USG ( badanie dynamiczne)

8 Klasyfikacja stopień I Patofizjologia: skręcenie kompleksu płytki podeszwowej Objawy: niewielka bolesność po stronie przyśrodkowej lub podeszwowej, niewielki obrzęk, brak wybroczyn Leczenie zachowawcze: RICE ( ostrożnie z opatrunkiem uciskowym i tapingiem!). Od 3-5 dnia bierne ćwiczenia zgięcia podeszwowego dla uniknięcia zrostów trzeszczek Rokowanie dobre. Powrót do aktywności sportowej po ustąpieniu dolegliwości wskazany taping stabilizujący lub sztywne wkładki podeszwowe ( np. typu Morton).

Klasyfikacja stopień II Patofizjologia: Częściowe uszkodzenie kompleksu płytki podeszwowej Objawy: średni ból, niewielki obrzęk, wybroczyny krwawe, bólowe ograniczenie ruchomości w stawie MTP

9 Klasyfikacja stopień II Patofizjologia: Częściowe uszkodzenie kompleksu płytki podeszwowej Objawy: średni ból, niewielki obrzęk, wybroczyny krwawe, bólowe ograniczenie ruchomości w stawie MTP Diagnostyka obrazowa wskazane NMR Leczenie: jak stopień I ( RICE) + unieruchomienie (?) Wkładki usztywniające lub obuwie o sztywnej podeszwie + ćwiczenia zgięcia podeszwowego ( jeżeli niebolesne) Rokowanie dobre. Powrót do aktywności sportowej po ustąpieniu dolegliwości ( ok. 2-3 tygodnie). Unikanie iniekcji sterydowych!!!

10 Klasyfikacja stopień III Patofizjologia: całkowite rozerwanie kompleksu płytki podeszwowej, możliwe uszkodzenie trzeszczek i zwichnięcie w stawie MTP Objawy: znaczna, rozlana bolesność, obrzęk, wybroczyny krwawe, bólowe ograniczenie ruchomości stawu MTP I Diagnostyka obrazowa konieczna ( RTG, NMR) Leczenie: zachowawcze ( unieruchomienie gipsowe lub Orteza typu Walker) bądź operacyjne Rokowanie: dobre, powrót do aktywności fizycznej po ustąpieniu bólu i uzyskaniu bezbolesnego zgięcia grzbietowego 50º 60º w stawie MTP.

11 Leczenie operacyjne - wskazania Rozerwanie płytki podeszwowej z niestabilnością stawu MTP I Rozejście trzeszczki dwudzielnej Przemieszczenie złamanej trzeszczki Migracja proksymalna trzeszczek Pourazowa deformacja koślawa palucha Dodatni test szuflady w badaniu klinicznym Wolne ciała chrzęstne w stawie Nieskuteczne leczenie zachowawcze

12 Leczenie operacyjne - zasady Odtworzenie stabilnego stawu MTP palucha poprzez zeszycie rozerwanej płytki podeszwowej ( najczęściej szycie koniec do końca). Występowanie uszkodzeń struktur przyśrodkowych (pourazowy HV) jest wskazaniem do tenotomii m.przywodziciela. Złamanie trzeszczek wymaga zespolenia (jeśli to możliwe) lub resekcji mniejszego fragmentu z doszyciem tkanek miękkich do fragmentu większego, przy resekcji trzeszczki przyśrodkowej przeniesienie przyczepu m. przywodziciela w miejsce ubytku.

Postępowanie pooperacyjne: Unieruchomienie w gipsie w zgięciu podeszwowym palucha i NWB przez 4 tygodnie Od 5-7 dnia ćwiczenia bierne zginania podeszwowego palucha dla zapobiegania zrostom trzeszczek

13 Postępowanie pooperacyjne: Unieruchomienie w gipsie w zgięciu podeszwowym palucha i NWB przez 4 tygodnie Od 5-7 dnia ćwiczenia bierne zginania podeszwowego palucha dla zapobiegania zrostom trzeszczek Po 4 tygodniach możliwe jest stopniowe obciążenia kończyny w ortezie typu Walker Od 8 tygodnia obuwie z wkładkami zapobiegającymi przeprostowi palucha, obciążanie do granicy bólu Aktywność sportowa po 12 tygodniach, pełny powrót do sprawności do 12 miesięcy

14 Klasyfikacja stopień IV Patofizjologia jak w stopniu III, dodatkowo uszkodzenie chrzęstne głowy I MT Objawy jak stopień III, dodatkowo silna bolesność po stronie grzbietowej stawu MTP palucha Diagnostyka NMR m. in. ocena stanu chrząstki Leczenie operacyjne - odtworzenie kompleksu płytki podeszwowej jak w stopniu III, dodatkowo opracowanie uszkodzeń chrzęstnych ( mikrozłamania, plastyka mozaikowa) Rokowanie niepewne, ryzyko wystąpienia palucha sztywnego

15 Następstwa uszkodzeń typu turf toe Paluch sztywny artroplastyka resekcyjna ( u aktywnych sportowców) lub usztywnienie ( po zakończeniu kariery) Paluch koślawy bunionektomia (?) Paluch młotkowaty usztywnienie stawu IP I z transpozycją ścięgien( po zakończeniu kariery)

16 Choroby trzeszczek ( w materiale Oddziału )

Anatomia i biomechanika Rola trzeszczek: Zmniejszają tarcie w stawie przy ruchu palucha Ochraniają ścięgno FHB Zwiększają siłę FHB i pośrednio FHL (wzmocnienie

17 Anatomia i biomechanika Rola trzeszczek: Zmniejszają tarcie w stawie przy ruchu palucha Ochraniają ścięgno FHB Zwiększają siłę FHB i pośrednio FHL (wzmocnienie siły odbicia). Trzeszczka dwudzielna piszczelowa 10% populacji ( z tego 25 % obustronnie) Hallucal Sesamoid Pain. Richardson E.G. Journal of AAOS 1999, 7,

18 Złamania trzeszczek Trudności w zróżnicowaniu bolesnej trzeszczki dwudzielnej i złamania trzeszczki pomocne TK i NMR. Leczenie zachowawcze: gips, odciążenie, ortezy. Leczenie operacyjne przy nieskutecznym leczeniu zachowawczym bolesny staw rzekomy.

19 Resekcja trzeszczek Obustronna resekcja to zwiększone ryzyko palucha koślawego i palucha młotkowatego ( należy dążyć do zachowania ciągłości ścięgna FHB). Resekcja 2/3 wielkości trzeszczki nie wpływa znacząco na zaburzenia funkcji ścięgien i więzadeł podeszwowej strony MTP palucha. Trzeszczka przyśrodkowa - resekcja z dojścia przyśrodkowego Trzeszczka boczna resekcja z dojścia podeszwowego (pod głową I MT lub w przestrzeni między głowami I i II MT)

20 Dziękuję za uwagę

Podobne dokumenty

Kończyny Dolne. Orteza stawu kolanowego z fiszbinami ortopedycznymi i zapięciem krzyżowym AM-OSK-Z/S-X. Zastosowanie: www.reh4mat.com.

Kończyny Dolne. Orteza stawu kolanowego z fiszbinami ortopedycznymi i zapięciem krzyżowym AM-OSK-Z/S-X. Zastosowanie: www.reh4mat.com. Kończyny Dolne Orteza stawu kolanowego z fiszbinami ortopedycznymi i zapięciem krzyżowym AM-OSK-Z/S-X po przebytych urazach stawu kolanowego, niewymagających unieruchomienia stawu kolanowego (skręcenia