ZUS. Serwis Płatnika. Odpowiedzi, których nie znajdziesz u innych RAPORT SPECJALNY SKŁADKA WYPADKOWA NA NOWY ROK SKŁADKOWY. Aktualności 1.

Transkrypt

1 Nr 5/2015 (98) Serwis Płatnika ZUS Odpowiedzi, których nie znajdziesz u innych RAPORT SPECJALNY SKŁADKA WYPADKOWA NA NOWY ROK SKŁADKOWY Zmieniły się stopy procentowe składki wypadkowej ustalone dla niektórych grup działalności PKD. Zmniejszeniu uległa wysokość składek obowiązująca małych płatników zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób. Nowe wysokości należy zastosować do składek należnych za kwiecień płatnych w terminach majowych. 30 Aktualności 1 ZUS odroczy termin płatności lub rozłoży na raty spłatę zaległych składek również w części ubezpieczonego 1 Wniosek do ZUS musi być złożony przed dniem skorzystania z zasiłku 2 Prace szczególne tylko w określonych branżach 3 Wynagrodzenie u obecnego pracodawcy podstawą wymiaru zasiłku chorobowego 4 Nieważna umowa o pracę pozbawia uprawnień z ubezpieczeń społecznych 6 Interpretacje ZUS 8 Składki 13 Wyższe diety dla pracownika w krajowej podróży służbowej 13 Ubezpieczenie zdrowotne córki pracownika po ukończeniu przez nią 26 lat 14 Dodatek funkcyjny w podstawie wymiaru 15 Zgłoszenie do ubezpieczeń wspólnika spółki komandytowej 16 Wynagrodzenie zleceniobiorcy wypłacone po wyrejestrowaniu i podpisaniu z nim umowy o pracę 18 Konsekwencje składkowe nadpłaty wynagrodzenia 19 Składki na FP i FGŚP za zleceniobiorczynię po zasiłku macierzyńskim Odpowiedzi Aktualności Interpretacje Podróż służbowa własnym samochodem 21 Zasiłki 22 Wpływ wypłaty trzynastki na podstawę wymiaru za chorobę po dwóch miesiącach przerwy 22 Podwyżka wynagrodzenia w podstawie wymiaru zasiłku 24 Dodatek specjalny w podstawie zasiłku po zakończeniu wypłaty 24 Zasiłek chorobowy pracownika prowadzącego działalność po ustaniu zatrudnienia 25 Termin wypłaty świadczeń 26 Emerytury i renty 27 Ryczałt za godziny nadliczbowe w zaświadczeniu ZUS Rp-7 27 Dokumentacja 28 Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń kolejnej umowy na czas określony 28 Korekta dokumentów w przypadku nieoskładkowania świadczenia wypłacanego zleceniobiorcy z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych 29 Świadczenie urlopowe i ZUS Z-3 30 ZADAJ PYTANIE NASZEMU EKSPERTOWI Prześlij je na adres: serwis_zus@wip.pl

2 Drodzy Czytelnicy! W maju składki na ubezpieczenie wypadkowe należne za kwiecień należy ustalić i opłacić według nowych stóp procentowych. Zmianie uległa m.in. wysokość składek obowiązująca małych płatników zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 osób. Aby sprawdzić, jakie obowiązki w nowym roku składkowym trwającym do 31 marca 2016 r. mają płatnicy, warto sięgnąć do Raportu specjalnego (str. 31). W niektórych firmach wprowadza się w regulaminach wynagradzania postanowienia, na podstawie których pracownicy uprawnieni są do korzystania z samochodu służbowego również do celów prywatnych w zamian za symboliczną odpłatność. Różnica między wartością świadczenia polegającą na udostępnieniu samochodów służbowych do celów prywatnych a ponoszoną przez pracownika opłatą stanowi przychód. Od wartości tej pobiera się zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Pojawia się wątpliwość, czy w związku z częściową opłatą ponoszoną przez pracowników za użytkowanie samochodów możliwe jest wyłączenie części współfinansowanej przez pracodawcę z podstawy wymiaru składek. ZUS zajmuje jednoznaczne stanowisko w tej sprawie. Przedstawiamy je wraz z komentarzem dla płatnika składek w dziale Interpretacje ZUS (str. 11). Można znaleźć tam również wyjaśnienia ZUS dotyczące zwolnienia ze składek umowy licencyjnej (str. 8), odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia (str. 9), ryczałtu wypłacanego członkowi zarządu spółdzielni wykonującemu obowiązki na podstawie uchwały (str. 9). Zachęcam do lektury Marta Strupińska, redaktor Redaktor prowadzący: Marta Strupińska Wydawca: Marlena Prószyńska Koordynator produkcji: Magdalena Huta Projekt graficzny: Piotr Fedorczyk Korekta: Zespół Skład pisma i łamanie: Triograf Druk: MDruk w Warszawie ISSN: Nakład: 4200 egz. Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa tel.: , faks: serwis_zus@wip.pl Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: zł. Serwis Płatnika ZUS chroniony jest prawem autorskim. Przedruk i sprzedaż materiałów bez zgody wydawcy są zabronione. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Serwisie Płatnika ZUS wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, ul. Łotewska 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów lub usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażania sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom. Informacje o prenumeracie: tel.: , cok@wip.pl

3 ZUS odroczy termin płatności lub rozłoży na raty spłatę zaległych składek również w części ubezpieczonego Płatnicy składek będą mogli występować do ZUS o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne także w części należnej za ubezpieczonego. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zakresie zasad korzystania przez przedsiębiorców z ulg w spłacaniu składek ubezpieczeniowych. Zmiana ma ułatwić dłużnikom regulowanie zaległych składek lub odroczenie terminu płatności tych składek, których termin ustawowy jeszcze nie nadszedł. Najważniejsze jest jednak to, że ulgi będą dotyczyć także składek w części finansowanej przez ubezpieczonego, np. pracownika. Nowelizacja przewiduje możliwość odroczenia terminu płatności lub rozłożenie na raty zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, w tym należności finansowanej przez ubezpieczonego. To nowość, ponieważ w obecnym stanie prawnym przedsiębiorca może ubiegać się w ZUS o przyznanie danej ulgi, ale jedynie wtedy, gdy najpierw zapłacił składki finansowane przez ubezpieczonego. Odroczenie terminu może bowiem dotyczyć jedynie składek, bieżących lub przyszłych, których ustawowy termin płatności nie upłynął, finansowanych przez płatnika składek z jego środków. Z kolei z wnioskiem o rozłożenie na raty może wystąpić osoba odpowiedzialna za zadłużenie z tytułu składek, która nie miała środków finansowych na jednorazową spłatę tego zadłużenia. Tu również warunkiem pozytywnego rozpatrzenia sprawy jest póki co uregulowanie przez płatnika składek w części pokrywanej przez ubezpieczonego. Projekt nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, którą przyjął Sejm, przewiduje dwie kwestie: 1) możliwość odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty zaległości z tytułu składek, ale w całości, czyli zarówno w części finansowanej przez płatnika jak i ubezpieczonego, np. zleceniobiorcy, pracownika, chałupnika, 2) uruchomienie mechanizmu polegającego na tym, że wyegzekwowane odsetki za zwłokę oraz opłata prolongacyjna będą proporcjonalnie do wysokości składek odprowadzane do OFE oraz ewidencjonowane na subkoncie ubezpieczonego. Ten drugi zabieg miałby chronić składki ubezpieczonego przed realnym spadkiem ich wartości, spowodowanym opóźnionym przekazaniem ich do OFE i zewidencjonowaniem na subkoncie, niezrekompensowanym należnymi odsetkami. Krótko mówiąc, chodzi o zabezpieczenie interesu ubezpieczonego i uzyskanie przez niego rekompensaty związanej ze spłatą należności z tytułu składek. Zmiany mają wejść w życie za 7 miesięcy, ale najpierw nowela trafi pod obrady Senatu. ŹRÓDŁO Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk sejmowy nr 3111). Izabela Nowacka specjalista w zakresie prawa pracy i ubezpieczeń społecznych 1 Zadaj pytanie: serwis_zus@wip.pl

4 Wniosek do ZUS musi być złożony przed dniem skorzystania z zasiłku Wskazanie w rozporządzeniu w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa konieczności złożenia wniosku o wypłatę zasiłku macierzyńskiego do ZUS przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku nie narusza konstytucji. Tak wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca. Pan K. prowadzący działalność gospodarczą (a więc niezatrudniony jako pracownik) złożył do oddziału ZUS wniosek o przyznanie mu zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego. Zasiłek taki należy się również osobom niebędącym pracownikami, ale wykonującym pracę zarobkową podlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno- -rentowemu i zgłoszonym także do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Pan K. spełniał te warunki, mimo to ZUS odmówił wypłaty zasiłku. Okazało się, że zainteresowany złożył wniosek już po terminie rozpoczęcia urlopu ojcowskiego. W przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem dowodem przyznania zasiłku jest wniosek ubezpieczonego o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu ojcowskiego, złożony przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku macierzyńskiego, zawierający datę, od której ubezpieczony zamierza korzystać z zasiłku macierzyńskiego. Tak wynika z 20 pkt 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 1594); dalej: rozporządzenie z 2 kwietnia 2012 r. ZUS uznał, że złożenie wniosku po dniu rozpoczęcia korzystania z urlopu ojcowskiego jest złożeniem tego wniosku po terminie i dlatego nie może on być pozytywnie załatwiony. Wskazał jeszcze na 18 pkt 2 rozporządzenia. Zgodnie z nim w przypadku ubezpieczonego niebędącego pracownikiem wniosek ubezpieczonego złożony płatnikowi zasiłku macierzyńskiego (w tym przypadku ZUS) powinien być złożony przed terminem rozpoczęcia korzystania z tego zasiłku za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego. Orzeczenia sądów i pytanie prawne Pan K. odwołał się od odmownej decyzji ZUS do sądu. Już jednak na etapie postępowania przed sądem I instancji pojawiły się wątpliwości co do zgodności 18 pkt 2 i 20 pkt 2 rozporządzenia z 2 kwietnia 2012 r. z art. 59 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159) oraz art. 92 konstytucji. Sąd uznał, że wątpliwość budzi określenie nie bezpośrednio, ale w sposób decydujący jednak o ważności wniosku terminu do jego złożenia. Dlatego skierował w tej sprawie pytanie prawne do Trybunału Konstytucyjnego. Rozstrzygnięcie Trybunału Trybunał Konstytucyjny uznał, że nie ma podstaw do uznania spornych przepisów 2 Archiwum

5 za niekonstytucyjne i wyrokiem z 24 marca 2015 r. uznał obydwa wymienione przepisy za zgodne z ustawą i konstytucją. W uzasadnieniu wskazał, że zasiłek macierzyński za okresy urlopów udzielanych rodzicom jest wypłacany w celu rekompensaty utraconych zarobków w okresie opieki nad dzieckiem. Jest przyznawany za okres przerwy w pracy lub działalności zarobkowej. Rozporządzenie z 2 kwietnia 2012 r. zdaniem TK nie ustaliło szczególnego terminu do złożenia wniosku o zasiłek. Graniczny termin, najpóźniejszy z możliwych do złożenia wniosku wskazany w rozporządzeniu, wynika z ustawy zasiłkowej. Tym samym, zdaniem TK, rozporządzenie nie wprowadziło żadnej normatywnej nowości, a jedynie doprecyzowało to, co wyraził ustawodawca, chociaż nie wprost, w przepisach ustawy zasiłkowej. Organ wydający rozporządzenie nie wprowadził więc nowego, nieznanego ustawie terminu i nie dodał nowych przesłanek do uzyskania prawa do zasiłku. Michał Culepa specjalista w zakresie prawa pracy ORZECZNICTWO Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2015 r. (sygn. akt P 42/13). Prace szczególne tylko w określonych branżach Prawo do wcześniejszej emerytury ma zasadniczo tylko ta osoba, która pracowała w określonej branży oraz przy określonych w odpowiednim wykazie pracach szczególnych. Tak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z 24 marca 2015 r. Urszula P. złożyła wniosek o przyznanie wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. nr 8, poz. 43 ze zm.). Przedłożyła organowi rentowemu dokumenty dotyczące zatrudnienia, z których wynikało, że w latach pracowała w zakładzie poligrafii należącym do nieistniejących już dziś Nadbałtyckich Zakładów Przemysłu Skórzanego Neptun w S. Zgodnie z rozporządzeniem z 7 lutego 1983 r. praca w przemyśle poligraficznym była zaliczana do pracy w szczególnych warunkach. ZUS jednak odmówił przyznania wcześniejszej emerytury, wskazując, że Urszula P. była w istocie zatrudniona w zakładach należących do przemysłu lekkiego branży skórzanej. Zatrudnienie w takich zakładach nie było pracą w szczególnych warunkach. Sądy orzekały różnie w I instancji Urszula P. wygrała, sąd uchylił decyzję ZUS i przyznał jej emeryturę. Z kolei sąd II instancji zmienił ten wyrok i oddalił odwołanie. Sąd Najwyższy wyrok ten utrzymał, oddalając z kolei skargę kasacyjną Urszuli P. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wskazał, że Urszula P., mimo pracy w zakładzie poligrafii, nie wykonywała prac w szczególnych warunkach. Zajmowała się bowiem tylko różnymi czynnościami związanymi z przygotowaniem opakowań, np. sklejaniem pudełek, naklejaniem etykiet, odbiorem druków. Przyjmuje się, że praca w zakładach nienależących do branży, w której występują prace w szczególnych warunkach, nie jest taką pracą, nawet jeżeli jest wykonywana w tej części zakładów, w której prace te mo- 3 Zadaj pytanie: serwis_zus@wip.pl